R 'dam en Rijnmond
lopen elkaar al drie
jaar voor de voeten
i
AMS DAGBOEK
Zinloze enquête over
tram in Alexanderstad
zzez=
zzczz
Bijna 4000 j karwei bij calandbrug
woningen
verdeeld in
_r
Rijnmond
Meisje (17)
aangerand
Tragische 1 aprilmop
concluderen sommigen
Arbeidsmarkt
Waterweg-N:
minder aanbod
bij meer vraag
ROTTERDAM RIJNMOND
RIJK
HZ
PROVINCIE
GEMEENTEN
RIJK
PROVINCIE
RIJNMOND
GEMEENTEN
DOOR
PETER RIEMERSMA
Keuze
Ver tegen woordiger
onder invloed
Ingewikkeld
Vrouw loopt tegen
motorwagen lijn 6
DUITSE ZEEMAN
- VERDACHT VAN
DOODSLAG-KOMT
DINSDAG VOOR
Feijenoord versloeg
Leonidas met 9-0
fSPMli
vrijdagavond
tot 9 uur open
peg. 4 - vrijdag 5 april 1968
1. Ruim een eeuw kent Nederland
drie bestuurslagen: rijk, provincies
en gemeenten. De gemeenten kre
gen hun eigen statuut door toedoen
van de briljante liberale minister
J. R. Thorbecke in 1851.
2. Vooral na de Tweede Wereldoor
log is het denken over zogenaamde
agglomeratiebesturen toegenomen.
Rotterdam nu vreest dat het be
stuur van de agglomeratie Rijnmond
als vierde bestuurslaag ingescho
ven gaat v/orden tussen provincie
"en gemeenten.
RIJK
1
PROVINCIE
RIJNMOND
1
GEMEENTEN
3. Het dagelijks bestuur van Rijn
mond streeft naar een rechtstreek
se verbinding met het Rijk en een
zoveel mogelijk uitschakelen van
de invloed van de provincie. Maar
nu bestaat er nog uitdrukkelijk toe
zicht van de provincie op Rijnmond.
RIJK
PROVINCIE
GEMEENTEN
RIJNMOND
]}E wet openbaar lichaam Rijnmond is op i april 1965 drie jaar
geleden in werking getreden. Sindsdien hebben sommige
beoordelaars geconcludeerd, dat de wet min of meer een tragische
1,-april-mop was. Rijnmond zelf kon met de wet niet uit de voeten
en de grootste van de Rijnmond-gemeenten, Rotterdam, kwam
steeds meer in botsing met het dagelijks bestuur van Rijnmond,
omdat Rotterdam en Rijnmond elkaar voor de voeten liepen.
Wethouder J. Reehorst van Rotterdam heeft destijds als Tweede Kamerlid
van de PvdA ce*temd vóór de Rljnmondwct „omdat er dan in elk eeval Iets
was." AU wethouder heeft hij hard meegewerkt aan een Rotterdamse actie
die moet lelden tot hel verscheuren van diezelfde wet.
Opmerkelijk is, dat het dagelijks
bestuur van Rijnmond. o.I.v, mr, V.
G. M. Marjjnen, die ook even minis
ter-president is geweest, vanaf het
allereerste begin ontevreden is ge
weest over de hoeveelheid en de
aard van de bestuurlijke instrumen
ten waarmee moest worden gewerkt.
Die ontevredenheid is tenslotte uit
gemond in een tussenrapport over de
opbouw van Rijnmond. Op woensdag
10 april gaat ac Rijnmond raad zich
in het openbaar over het tussenrap
port uitspreken.
Inmiddels hebben burgemeester en
wethouders van Rotterdam na
een eigen Rotterdamse studie
hvin zienswijze op de toekomst
van Rijnmond tijdens een breodop-
gezette persconferentie openbaar ge
maakt. „Wij hopen dat een aanzien
lijke meerderheid van de andere ge
meentebesturen in Rijnmond onze
visie delen, anders verdwijnt ons
rapport in de duisternis der archie
ven," zei burgemeester W. Thomas
sen.
Rotterdam wil dat Rijnmond een
lichaam is vkn de 23 Rijnmondge
meenten en niet een instituut, dat bó
ven deze gemeenten staat en ze „be
tuttelt".
Ook nu is er in de al veertig jaar
durende discussie over „zoiets als
Rijnmond" geen eenheid van opvat
ting. Als excuus mag dienen, dat in
Nederland met agglomeratiebesturen
nog nauwelijks enige ervaring is op-
gedaun.
"D OTTERDAM meent thans, dat
een keuze moet worden gemaakt
tussen een tussengemeenfelijk en een
bovengemeentelijk orgaan. Rotter
dam kiest voor het eerste, Rijnmond
voor het laatste. Het parlement heeft
drie jaar geleden aarzelend
voor een bovengemeentelijk orgaan
gekozen. De toenmalige minister van
binnenlandse zaken, mr, E. H. Toxo-
peus, zei destijds dat er na een jaar
of drie „experimenteren" wellicht
aanleiding zou zijn om de opvatting
over agglomeratiebesturen te her
zien. Meneer Toxopeus heeft inmid
dels zijn plaats Ingeruimd voor mi
nister Beemink; de toenmalige 'mi
nister-president Marijnen is nu
voorzitter van Rijnmond.. En Rot
terdams burgemeester heet niet
meer Van Walsum, maar Thomassen,
De laatste huldigde aanvankelijk de
opvatting, dat een bovengemeente
lijk Rijnmond was gewenst, mits met
een sterke Rotterdamse bezetting.
Thans ziet hij moer in een tussenge-
meentelijk orgaan, waarbij de Rot
terdamse invloed die er natuur
lijk altijd zal zijn, hoe dan ook
minder uitdrukkelijk naar voren
komt. In Rijnmond zoals het zich
ontwikkelt In de breinen va« haar
dagelijkse bestuurders ziet Rotter
dam duidelijk een poging zijn in
vloed In het gebied sterk in te dam
men.
missie onder voorzitterschap van de
commissaris der Koningin in Zuld-
Hollond, mr. J, Kiaasesz, kreeg op
dracht een oplossing te zoeken. Deze
kwam lot een heel andere construc
tie dan de professoren Prins cn Si
mons,
Rotterdam protesteerde, maar de
regering De Quay drukte door en
kwam op 27 juli !9f>2 met een wets
ontwerp, dat nauwelijks afweek van
het advies van de commissie Klaa-
eeaz. Ruim anderhalf jaar later het
ministerie De Quay had inmiddels
plaats gemaakt voor het ministerie
Marijnen behandelde de Tweede
Kamer het wetsontwerp. Er werd
heel wat veranderd, maar de wet
werd niettemin met grote meerder
heid aangenomen,
„De PvdA," verklaarde de Rotter
damse wethouder Reehorst, dezer
dagen, „had de totstandkoming van
de wet kumnen tegenhouden, maar
we hebben ja gezegd, omdat er dan
tenminste iets was."
„Als Eerste Kamerlid voor de
PvdA heb ik ook voorgestemd," be
kende burgemeester Thomassen In
aansluiting op de woorden van zijn
wethouder, „maar niemand van ons
heeft toen voorzien dat er zulke gro
te bestuurlijke conflicten tussen Rot
terdam en Rijnmond zouden ont
staan."
Burgemeester Thomassen prees de
waardige wijze waarop Rijnmond
Rotterdam bestrijdt en hij hoopte,
dat Rijnmond hetzelfde vindt van
Rotterdam.
De aard van de conflicten cn een
nadere aanduiding van de verschil
len in opvatting over de opbouw van
Rijnmond komen in enkele volgende
artikelen aao de orde.
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIEDAM, vrijdag. De
Rijnmond-raad heeft voor 1968
een voorlopige verdeling vastge
steld van hel contingent van 2617
woningwetwningen en van 1328
woningen die in de grote-elemen-
tenbouw worden gerealiseerd,
Do minister zal de toewijzing van
2617 woningwetwoningen met maxi
maal 250 vergroten, i rul ion voor 1 juli
1068 zou vaststaan dal van de 1328
woningen in de grote-elem enten bouw
een zelfde aantal in rie particuliere
premiesec!or zou worden gebouwd.
Het won i n gco n t ir.geuc voor 1CÜ8 lig!
aanzienlijk lager dan voor I9f>7. Ook
blijkt uil het overzicht dat in 1908
geen extraconlingent voor Amborme-
zen kan worden verwacht.
Naar de bedoeling van de re
gering za! er een sterker aceent moe
ten komen te liggen bij de particuliere
bouw.
Het totaal van 3945 woningen is als
volgt voorlopig verdeeld: Abbenbroek
21 van de uil 2fl ww woningen be
staande bouwstvoom Voorne en Put
ten; Barendrecht 18 keu ze woningen
ter vervanging Sm it shoe k en 33 in
Paddewej; Briielle 48; CappelJe a.d,
IJssel 269 in Oostgaarde van de 336
Era-woningen; Geeivliet 5 van de 10
bejaarden woningen; Heen vliet 18;
Hellevoetsluls 43; Krimpen a.d. IJssel
318 Dura-Coignet- en 30 eengezinswo
ningen; Maassluis 78 Muwi'woningen
plus 108 vervolg Elementum; Oost-
voorne 33 keuze woningen; Ouden
hoorn 18; Poortugaal 22 w.w. en 6
be jaarden woningen; Ridderkerk 104
eengezi/ns- en 250 Dura-Coignet wo
ningen; Roekan je 15 bcj aardenwonin
gen bij tehuis Vredeheim. Rotterdam
202 Era-Ommoord. 282 galerij en 170
ln twee torens Volker; Ommoord. 64
gemeentelijke bejaardentehuis Om-
moord, 83 r.k. bejaardentehuis Char-J
lois, 241 vervolg S.S.N, Ommoord. 296
serviceflats Mak Ommoord, en 120 van
de 288 bejaarden woningen ln de flat
cis Kulk in Hoogvliet; Rozenburg 21
bejaardenwoningen Nieuwe Blanken
burg; Schiedam 173 Muwi-Groenoord;
Spijkenlsse 92 rest Bontebaldekker en
50 rest Dura-Coignet; Vlaardingen 130
v.d. Luitgaarden cn 604 vervolg Ele
mentum en Zwartewaal 10 van de
bouwstroom Voorne en Putten in re
serve 16 woningwetwoningen.
Twee bokken, de Simson en „Kolos-
sus" hebben gisteren een 173-ton
zware sectie van de Calandbrug op I
zijn plaats gebracht. Het betrof een
86-meter lange hoofdligger die het
oostelijk dee) van de Calandbrug j
vormt. Dinsdag a.s. wordt het brug- j
huis geplaatst, Als het weer mee-
werkt zal de Calandbrug op I mei i
1969 voor het ver keer worden open- I
ROTTERDAM, vrUilaï. De poll-
tie heeft gisternacht de 42-jarige ver
tegenwoordiger F, K. alt Bergambacht
aangehoucn, uner verdenking dat hij
dronken een auto heeft bestuur,
De man, zei echter dat iemand an
ders aheter het stuur van zijn Opel
had gezeten. Hij wile e naam niet
noemen. Op.de kruising Abraham van
Rijckevorselweg en e IJssel-monelaan
reed de auto tegen een paar verlichte
verkeersborden, waarbij de paal af
brak. De wagen raakte vervolgens een
verkeersgeleider en kwam na de krui
sing tot stilstand.
De politie verzoekt getuigen van dit
ongeval zich te melden.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, vrijdag Gis-
teravond om ongeveer tien uur
heeft een tot nu toe onbekende
man vnn achttien of twintig jaar
oud eon zeventienjarig meisje
verkracht achter het historisch
museum aan de Blaak.
De jongeman greep het meisje vast
toen zij passeerde en dwong haar mee
te gaan. Zij verzette zich hevig, waar
bij ze beiden over een heg rolden. Het
signalement van de jongen luidt: ten
ger postuuh, lenge ongeveer 1.80 me
ter, smal gezicht met Bpltse neus. Hi|
droeg een bruin jasje met rode trui.
waaronder een wit overhemd. Hij
heeft misschien krabwonden ln het
gezicht of aan de handen. De politie
verzoekt een ieder die inlichtingen
kan venstrrekiken zich te melden.
TiE bestuurlijke en sociale proble-
men in het gebied rondom Rot
terdam waren ver voor de Tweede
Wereldoorlog al zo ingewikkeld, dat
men. toen al dacht aan het Instellen
van een soort Eijnmondorgaan.
In 1928 heeft de regering aan Rot
terdam een ontwerp van wet voor
gelegd met als doel het instellen van
een ha vengewest voor het Beneden-
Maasgebied. Rotterdam zei „neen"
4. Rotterdam wil Rijnmond maken
tot een instelling van de gemeenten
in plaats van een instelling bóven
de gemeenten. Kortom, Rotterdam
wil van Rijnmond een samenwer
kingsorgaan maken.
en het ging niet door.
In 1056 nam Rotterdam zelf het
Initiatief door 27 gemeentebesturen
uil het Nieuwe Waterweggebied
rond de tafel te brengen om te pra
ten over samenwerking. Het gesprek
stokte, maar Rotterdam ging dóór.
De hoogleraren Prins en Simons ont
wierpen in opdracht van Rotterdam
oen wet voor een openbaar lichaam
Rijnmond. Dit ontwerp kwam in
1959 klaar.
Maar uiet alleen Rotterdam was
actief. Ook de regering mengde zich
andermaal ln de discussie. Een com-
Volgens het oorspronkelijk RET-
plan zou de tram gaan lopen
door de Eversstraat, een brede
straat die uitermate geschikt is
voor een tramverbinding, (boven
ste foto). Na de enquête is een
ander plan uit de bus gekomen:
de tram door de Springerstraat,
die qua bebouwing minder ge
schikt lijkt voor een tram (on
derste foto).
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIEDAM/VL AARDINGEN, vrij
dag. De werkgelegenheid in het ge
west Nieuwe Waterweg-Noord
(Schiedam, Vlaardingen, Maassluis,
Maasland, Rozenburg en Hoek van
Holland) Is in de maand maart niet
onbelangrijk verbeterd. De by het
Gew. Arbeidsbureau geregistreerde
arbeidsreserve daalde voor wat de
mannen betreft van 408 tot 321 en by
de vrouwen van 38 tot 33. De vraag
naar mannelijk personeel steeg in
maart met 150, van 1,923 tot 2.073,
doch daalde bli de vrouwen van 502
tot 497. Deze werkverruiming is ove
rigens een normaal verschijnsel in
deze tijd van het jaar.
De voornaamste wijzigingen deden
zich voor bij de bouwvakkers en me
taalarbeiders (gedaald aanbod bij ge
stegen vraag), een sterk gestegen
vraag naar chemisch personeel; en
een sterke daling van aanbod bij per
soneel in algemene dienst en bij min-
der-gesebikten.
Wat de buitenlandse arbeidskrach
ten betreft werden in maart 71 man
nen by bet G.A.B. ingeschreven, ter
wijl er 62 werden geplaatst, waaron
der 51 Turken. Slechts 8 buitenlan
ders hadden nog geen werk. Het me
rendeel van de buitenlanders komt
van elders ln Nederland, waar ze al
gewerkt hebben en dus voor bemidde
ling ln aanmerking komen. In één be
drijf werden ln februari/maart 83
buitenlanders, Ln hoofdzaak Turken,
tewerkgesteld.
Doch bij. het G.A.B. melden zich ook
dagelijks buitenlanders, die als „toe
rist" Nederland zijn binnengekomen.
Gezien de stringente voorschriften
kunnen zij niet als werkzoekenden
worden ingeschreven.
In de bouwnyverheid zette de ten
dens tot verbetering zich voort. Het
aanbod daalde van 79 tot 52, de vraag
steeg van 143 naar 163, dit laatste
echter uitsluitend voor W.S.W.-arbei-
ders. De bouw van de Rozenburgse
Sluis en van een bejaardentehuis ln
Schiedam hebben daartoe bijgedragen.
In de chemische industrie vrywel
geen aanbod bij een sterk gestegen
vraag (van 48 naar 79) naar onge
schoolden voor expeditiewerk. Esso
Chemie zal omstreeks juni 20 tot 30
operators op eenvoudig niveau gaan
aantrekken. Een ander chemisch be
drijf wil uitbreiden met een nieuwe
fabriek.
Na wervingsacties voornamelijk in
N.-Brabant in samenwerking met an
dere G.A.B.'s, konden voor de metaal
nijverheid 267 pendelaars worden
aangetrokken.
Ook Is weer begonnen met de wer
ving van aanvragen ten.behoeve vap
leerlingen van de technische scholen,'
die dit jaar de school gaan verlaten.
Verwacht wordt dat plaatsing van de
leerling-metaalbewerkers niet moei
lijk zal zijn. Voor de bouwvakken ligt
het minder gunstig.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, vrijdag. De 74-
iarige mevrouw S. van Vliet-Mourik
is gisteren op e kruising Spanjaard
straat, Eerste Schans straat tégen een
motorwagen van lijn 6 gelopen. De
vrouw sloeg tegen de gron cn moest
met iniwenbg letsel naar hst, Dijkzig.-
ziekenhuis worden gebracht.
(Van een oneer verslaggevers)
ROTTERDAM, vrijdag. De ne
gentienjarige Duitse zeeman Karl-
Helnz F. uit Ostersander moet zich
volgende week dinsdag voor de Rot
terdamse rechtbank verantwoorden
wegens doodslag op de 76-Jarlge Wil
lem van der Plaat uit Vlaardingen.
De Duitse zeeman sloeg de alleen
wonende heer Van der Plaat in do
nacht van drte op vier augustus van
het vorige jaar in zijn huisje met een
hamer de schedel in nadat liü hem
kort tevoren op straat had ontmoet.
Officier van justitie mr. J, M. van
Leeuwen heeft de Duitser primah
doodslag en subBidlair zware mishan
deling ten laste gelegd.
(Van onze sportredactie)
ROTTERDAM, vrydag Een Op
volle oorlogssterkte opererend Feijen
oord heeft gisteravond in het stadion
In een oefenpartUtJe de amateur twee
do klasser Leonidas met 90 versla
gen. Door doelpunten van Samardzlc
(2x), Geels en Klndvall was de stand
bij de rust 40.
In de tweede helft, waarin do licht
geblesseerde Klndvall zijn plaats aan
Theuns afstond, lieten Geels (3x),
Jansen en Theuns de dappere Leoni-
das-doclman André Suyker nog vijf
maal de gang naar het net maken.
Ondanks het grote krachtsverschil
heeft Feijenoord een weinig impone
rende indruk achter gelaten. De ata-
dionclub heeft volop de kans gehad de
ontmoeting met veel grotore cijfers af
te sluiten, maar de afwerking liet ook
tegen deze zwakke tegenstander veel
te wensen over.
Trainer Ben Peeters en de zijnen
hadden bij wijze van proef Wim Jan
sen als rechtshalf opgesteld, maar
door het slechte veld en de geringe te
genstand kon aan de poging om van
het duo Jansen-Samardzlc een nieuw
„tandem" te vormen weinig waarde
worden gehecht. I
¥In Rotterdam rust een
odium op viaducten en
trambanen. Do bouw van
het Rotte-viaduct moet thans nog
een grote vergissing worden ge
noemd. Het metro-viaduct ver
oorzaakte acties, brieven en pro
testen. Het doortrekken van Iqn 2
naar Lombardijen en Groot-IJs-
sclmonde gaf byna een volksop
roer. Rotterdam houdt niet van
viaducten en ook niet van nieuwe
tramlijnen.
Wat zich een paar maanden geleden
in IJsselmonde afspeelde gaat zich
thans herhalen in Alexanderstad, al
thans daar ziet het naar uit.
Zoals bekend krijgt dc Prins
Alexandcrpolder een tram verbinding
met „de Stad". Een sneltram nog wei.
Het woord alleen al brengt velen ln
verwarring. Bewoners van een stads
deel waar geen tram rijdt zien in een
tram vrijwel alt lid gevaren. Het is
dan ook niet verwonderlijk, dat de
route die de tram door de wijk het
Luge Land moet gaan volgen de ge
moederen ln beweging heeft gebracht.
De situatie is als volgt: aan het ein
de van de Prins Alexanderlaan is NS
bezig een station te bouwen. Vanaf dit
stut ion gaat de sneltram rijden, waar
bij de Prinsen'."**»! als vuggegraat zal
dienen door y hele Alexanderstad.
Vraag Is: b'> -wt de sneltram door
het Lage luid w or Ion gevoerd? De
RET had a i tili voor een route; sta
tion NS-Fivi:- alexanderlaan-Evers-
straat-HendrieK Staetswejf-Prinscn-
laan.
Neen, zeiden vele bewoners van hel
Lage Land, veel te gevaarlijk, want
nu loopt de tram tussen twee scholen
door. De kwestie kwam ln behande
ling bij het w ij kopbouworgaan voor
Alexanderstad én een ander voorstel
kwam ter tafel. De tram zou het Lage
Land min of meer mijden en een di
recte verbinding gaan onderhouden
van de Prins Alexanderlaan naar de
Prinsenlaan. Neen, riepen de bejaar
den van het centrum bij de Konings
laan, dan moeten wij wel twintig mi
nuten lopen naar de halte.
De RET ging er toen mee akkoord,
dat er een enquête zou worden gehou
den onder de bewoners. De uitslag
van deze enquête is nu bekend: 56
procent van de ondervraagden spra
ken zich uit voor een rechtstreekse
verbinding over de Prins Alexander
laan naar de Prinsen laan; 44 procent
(ADV fc'KT E jVTI E j
kunt het ook "versieren"...
net zo goed als een ander... cn
zo'n heel mooie, luxe, opvouw
bare paraplu Je opsteken...
Zo'n opvouwbare parapluis met
.sierknop, bespannen met onge
looflijk mooie fantasie dessins,
die met de hapd geschilderd
lijken, paraplules uit de series
van f. 40.-en meer.
En deze opvouwbare para
plules van westduits fabrikaat
en met feilloos werkend mecha
nisme, voorheen een aanschaf
die U niet verantwoord vond -
koopt U nu voor nog géén zes
tien gutden.
geeft de voorkeur aan een verbinding
dwars door de wu'k.
Wat doet nu de RET? De RET kiest
voor een soort tussenoplossing en stip
pelt het volgende (definitieve?) tracé
uit: Prinsenlaan-Berlagestraat-Sprin-
gerslraat-Prins Alexanderlaan-StatiOh
N.S.
Dit is op z'n zachtst gezegd vreemd.
Als do RET ermee akkoord gaat, dat
er een enquête onder de bewoners
wordt gehouden behoort dit in te hou
den, dat op z'n minst rekening wordt
gehouden met de uitslag van zo'n on
derzoek. Dit nu is niet gebeurd, De
RET trekt zich niets aan van het feit,
dat de meerderheid van de deelne
mers aan de enquête (56 procent) de
tram over de Prins Alexanderlaan en
Prinsenlaan wil laten lopen. Welis
waar zijn er onder deze 56 procent
een aantal mensen die de mogelijk
heid open willen laten de tram even
tueel door de Berlagestraat te laten
rijden, maar de zin van zo'n enquête
die toch tot doel heeft de burgerij eni
ge inspraak te geven, gaat op die ma
nier verloren.
Iets anders is of het wel zo verstan
dig zou zijn de tram te laten lopen
volgens de inzichten van de 56 pro
cent. Ik geloof het niet. Het oorspron
kelijke RET-plan lUkt het beste, om
dat hiermee een maximale" bediening
van de wijk wordt verkregen. Als de.
RET toch prijs stelt op een uitspraak
van de bewoners in de vorm van een
enquête zou men mogen verwachten,
dat hiervan iets wordt teruggevonden
ln het uiteindelijk plan. Dat is ook ge
beurd, want de RET is gezwicht voor
•de minderheid. (De bejaarden die ui
teraard een tramhalte voor de deur
willen hebben). Het is natuurlijk erg
sympathiek van de RET, dat zij reke
ning houdt met de bejaarden, maar de
verlangens van deze groep kende men
bij het openbaarvervoerbedrijf toch
al. Daar was geen enquête voor noc(ig.
Vrijdagavond om 6 uur'begintde
verkoop van dezeluxe opvouw
bare dameipiraplules, (opge
vouwen slecliü 32'Cm ling) die U
makkelijk In Uw tu meeneemt;
mét frail e ftnttsle
detains,
voor
G4tn taf. af tehrlft, but
