Frankrijk
tussen
rel en
revoiu tie
AGENDA
SCHEEPSTIJDINGEN
'Halfkind'
Bondgenoten
Geen rol
Minimaal
Bioscopen
Voor heden
Voor morgen
Exposities
Apotheken
W aterhoogten
Rotterdamse coaster
door Noor aangevaren
in Thamesmonding
HET WEER IN
ROTTERDAM
pag. 12 - donderdag 9 januari 1969
Beschouwing over mei '68
door onze correspondent S.TAS
DANIEL Cohn-Bendii, voorman vau de „Beweging van de 22ste maart" in Frankrijk,
de vooravond van het jaar 1968 sprak generaal de Gaulle een nieuwjaarswens
uit, waarin hij onder meer het volgende zei: „Hel is dus niet meer denkbaar dat
wij verlamd zouden worden door het soort crises waarvan we vroeger zozeer geleden
hebben Te midden van zoveel landen die door inwendige schokken heen en weer ge
slingerd worden, zal ons land hel voorbeeld blijven geven van de doeltreffendheid
waarmee het zijn zaken behartigLOnze doeleinden zijn Frans en juist daarom in het
belang der gehele mensheid."
Men moet zich een ogenblik
verdiepen in de zelfbewuste, ja,
zelfvoldane toon van de rede
voering, om te beseffen wat een
geweldige klap de uitbarsting
van mei de Fransen gegeven
heeft. Het ontstaan, het verloop
en de reële betekenis van die
gebeurtenissen is ook nu nog
voor velen een raadsel. Een
stroom van literatuur is over die
meigeschiedenis verschenen, die
een heel spectrum van menin
gen geeft, vanaf de studenten
die de meidagen als een ver
fraaide editie zien van de Russi
sche revolutie tot aan Raymond
Aron die het proces verachtelijk
afdoet als een psychodrama van
het Franse volk.
Een dergelijke uitbarsting is na
tuurlijk geen toeval; gewapend met
het befaamde inzicht achteraf, kun
nen we de eerste symptomen, al veel
vroeger waarnemen. In Le Monde
van maart had P. Viansson Ponté
een artikel gepubliceerd dat nogal
wat aandacht trok: Frankrijk ver
veelt zich. Hij schilderde er het on
behagen in dat het Franse volk be
vangen had, zonder nog de diepte en
de samenhang dier onlustgevoelens
te bevroeden. Het was nog maar het
eerste jeuken, dat straks in enerve
rende pijn zou overgaan. Op de uni
versiteit van Nanterre hadden al in
1967 schermutselingen plaats gevon
den, uitgaande van een minderheid,
die zich, tekenend genoeg, de „bewe
ging der 142" noemde, en waaruit
later de „beweging van de 22ste
maart" van Cohn Bendit zou ont
staan. In enkele weken zou dit
broeiend vuurtje uitslaan tot een
enorme vlam.
Het is waar, de blunders die de
regering maakte waren talrijk en
groot; maar een dergelijk succes der
revolutionnaire propaganda was al
leen mogelijk doordat de overweldi
gende meerderheid dezer honderd
duizenden studenten voor die agita
tie ontvankelijk geworden was,
W/AAR komt die ontvankelijk-
heid vandaan? Aron geeft en
kele factoren aan. De massale toe
stroom van studenten een der as
pecten van de welvaartsstaat
creëert een klasse van jongelui, die
al van hun veertiende jaar fysiek
rijp zijn, maar tot hun 25e het leven
van „hallkind" moeten leiden. Dat
'kweekt spanningen; maar de maat
schappij heeft daaraan tot nu toe
niets gedaan. Deze studenten wor
stelen met een verouderd onderwijs
systeem, dat hun studie redeloos
verzwaart; en een deel bijvoor
beeld de afgestudeerden van dc fa
culteit der letteren wordt gecon
fronteerd met een maatschappij die
hen geen betrekking biedt. Deze
massa, die zijn opgekropte energie
niet op normale wijze kan ontladen,
vormt een ideale masse de manoeu
vre voor iedere agitatie. Ze richtte
zich in de eerste plaats op de euve
len der universiteit, maar, eenmaal
op temperatuur gebracht, kookte dc
actie over tot agitatie tegen de maat
schappij en weldra tegen de hele
westerse beschaving. Welvaartsstaat
en beschaving der vervreemding
werden het mikpunt der honende
slagzinnen.
Wat in de ideologie van die bewe
ging, voorzover ze uit het boekje van
Brochier opduikt, opvalt, is het de
structieve en vooral negatieve. De
kritische universiteit is niet een te
genhanger van de conventionele, ze
is een afbraakmiddel. Wat voor het
oude in de plaats moet komen dient
aan de spontane ontwikkeling der
geschiedenis te worden overgelaten.
Men heeft in die studentenactie een
herleving willen zien van het anar
chisme; maar alle positieve elemen
ten die uit de arbeid der anarchisti
sche voorgangers spreken, ontbre
ken; wat we in 'werkelijkheid voor
geschoteld krijgen is nihilisme, en
politiek Dadaïsme.
Om een voorbeeld te noemen: een
vergadering in de Sorbonne wordt
door de organisatoren na enkele mi
nuten weer ontbonden, om de massa
de doelloosheid van alle organisa
tie-arbeid in te prenten. Vandaar het
gevoel van verwantschap met dc
Zwarte Panterbeweging van de
Amerikaan Stokely Carmichael; de
negerleider verwerpt immers de hele
„blanke beschaving". Alle verschil
len worden uitgewist: Dutschke pro
clameert dat de Westduitse maat
schappij even ondragelijk is als dc
Oostduitse; de strijd der Tsjechische
studenten heeft voor de Benditen
dezelidc betekenis als die der Franse
(dc Tsjechen denken er anders over:
zc verwijlen Dutschke bitter dat hij
dc_ vrijheden hoont waarvoor de
Tsjechen hun leven inzetten).
Zo stormt de studentenstoet voor
waarts achter de portretten van Le
nin. Che Guevara en Rosa Luxem
burg; de vrouw wier laatste daad
een aanval was op de totalitaire ten
dens van het Leninisme en wier
hele levenswerk in totale tegenstel
ling staat tot die twee, Lenin en Che.
De werkelijke leermeester is ook
niet Marcuse, noch Fromm, noch de
derde Freudo-Marxist Wilhelm
Reich; (waarvan trouwens alleen de
laatste werkelijke originaliteit be
zat). Hun werkelijke leermeester is
Fanon, de heet-ademige hater van
het Westen en verheerlijker van de
onderontwikkelde volken, aan wier
„Gesunde Wesen" het Westen zou
moeten „gehesen". Dat alles verhuld
in gewichtig doende formules die
aantonen dat de vernieuwers van
het Marxisme vooral de Talmudïstï-
sche stijl hebben overgenomen.
"jVTAAR op wie konden de studen-
ten voor hun „politiek" reke
nen? Zij zelve waren als „consump
tieve klasse" vrijwel machteloos. Het
proletariaat was weliswaar „ver
vreemd" van de maatschappij; maar,
toen puntje bij paaltje kwam bleek
volgens diezelfde agitatoren in de
burgermaatschappij het kapitalisti
sche systeem ingebed. Wat niet
helemaal hetzelfde is. Die bondge
noot vonden ze tenslotte in het ba
taljon der jonge arbeiders die zich
niet wilden onderwerpen aan de ge
vestigde machten van werkgever cn
arbeidersbeweging. Zo ontstond die
opstand van het jeugdige kaas- en
broodvolk tegen de paternalistische
machten van staat en maatschappij.
Wc komen daarmee aan de tweede
fase van de mei-gebeurtenis, de
doorslaggevende: de staking. Tot nu
toe was alles nog studentikoos geble
ven. Een opstand die wordt uitge
vochten met stokken en traangas-
bommen, en waarbij geen schot ge
lost wordt, is natuurlijk geen revolu
tie. Niet dc studenten maar dc ou
ders werden door de overheid ern
stig genomen en dat remde haar ac
tiviteit. (De taktiek der studenten
was daarop ingesteld. De barricaden
hadden geen reële „militaire" bete
kenis; maar ze dwongen de politie
tot geweld over te gaan; waarna de
studenten op larmoyante wijze kon
den klagen bij de publieke opinie,
dat wil zeggen de ouders.) De sta
king daarentegen, door zijn omvang
en meer nog door het klimaat waar
in ze plaats vond, stelde de kwestie
van dc macht in de slaat aan de
orde. Wat het klimaat betreft: ter
wijl het regime de arbeider voor
hield dat het Frankrijk voortdurend
beter ging (wat niet onjuist was)
had de arbeider het gevoel dat hij
bij zijn buitenlandse soortgenoten
achterbleef (wat eveneens juist
was). De oorzaak was dat een be
langrijk deel der economische ver
sterking door de regering gebruikt
werd voor prestige-objecten, waar
van (naast de nucleaire macht), de
oppotting van de goudvoorraad van
de Franse Bank niet de geringste
was. De welvaartsstaat met zün af be
talingssysteem maakt de arbeider
budgettair kwetsbaar en sociaal ner
veus.
Die nervositeit, kon geen uitweg
vinden aangezien in het Gaullistische
systeem alles autoritair, van boven
af en centralistisch geregeld wordt.
De tussenschakels die in een normale
democratische maatschappij het so
ciale verkeer verzorgen worden door
De Gaulle veracht en verwaarloosd.
Noch het parlement, noch de par
tijen, noch de vakbonden, noch wel
ke andere belangengroep, hebben
iets in te brengen. Elk protest richt
zich dus onmiddellijk tegen het
staatshoofd; elke crisis brengt het
regime in het geding.
Professor Vedel, autoriteit van het
staatsrecht, heeft het als volgt uitge
drukt: Het Gaullistische systeem
doet denken aan iemand die bretels
van ijzer heeft aangedaan. Bij de ge
ringste beweging springen alle kno
pen eraf. Men kan het ook anders
zeggen: Het Gaullistische systeem
lijdt in een dergelijke mate aan con
stipatie dat het op gezette tijden met
paardemiddelen gepurgeerd moet
worden.
Was er dus een revolutionaire si
tuatie? Er was in ieder geval veel op
winding; en er was ook, gedurende
een week tenminste, een totaal ge
brek aan gezag. „Onze ministers wa
ren nergens", zei me na afloop een
hoge ambtenaar. Maar wat bij
links ontbrak was de bereidheid
van de revolutionaire situatie te pro
fiteren.
T\E analyse die Jean Ferniot van
de mei-comi-tragedie geeft,
toont dit duidelijk aan. De Linkse
Federatie heeft practisch geen rol
gespeeld. Haar grote angst was, dat
een machtsgreep van de oppositie
zou leiden tot een overmacht en een,
dictatuur van de communistische
partij. Die angst was gerechtvaar
digd, want de C.P. overtrof haar
verre in kracht.
De communistische partij zag ech
ter tegen een dergelijke ontwikkeling
net zo op. Gedurende een aantal ja
ren was haar taktiek gericht op een
eenheidsfront met de linkse partijen,
ze wilde uit het ghetto komen waar
in haar stalinistische straattaktiek
haar had gebracht. Ze wilde langs
parlementaire weg de macht inkrui
pen, zo min mogelijk risico nemend;
en ze wilde vooral een botsing met
de gewapende macht uit de weg
gaan. De partij had een miljoener.-
aanhang, maar in hoeverre was die
aanhang bereid tot revolutionaire
actie? De C.P. maakte zich daarover
geen illusies. De partij is op Stalinis
tische wijze verkalkt; dat wil zeggen
de leiding voert naar buiten een po
litiek van geesteloos nalopen der de
mocratische linkse partijen, naar
binnen zet ze de terreurmethoden
'voort die iedere vernieuwing van
de partij onmogelijk maken.
De staking was uitgebroken in de
fabriek van Sudaviation in Bourgue-
na is in het noodlijdende departement
van de Loire Atlantique, de „Borina-
ge" van Frankrijk. De directie werd
op het kantoor opgesloten en de
deur dicht gesoldeerd: dc invloed
van het Paryse voorbeeld was merk
baar. De staking met fabrjeksbezet-
ting verspreidde zich als een. lopend
vuur over het departement en van
daar sloeg ze over naar Parijs.
De communistische vakcentrale
CGT, de enige die feitelijk telde, was
verrast; maar ze maakte zich z<
gauw mogelijk van de staking mees
ter om er de controle over te behou
den. Vanaf dat ogenblik heeft ze
samen met de C.P. gepoogd de actie
binnen overzienbare grenzen te hou
den en dat is, zij het op het nipper
tje, gelukt. Het CGT-kader slaagde
erin de arbeiders gescheiden te hou
den van de studenten. De massa der
stakers, eerst meegesleept door de
jonge arbeiders, liet zich al gauw
door het communistische kader in
het gareel zetten. De CGT concen
treerde zich op looneisen; dat was
ongevaarlijk; Eenmaal liet ze zich
verleiden tot een politiek parool; het
resultaat was het ingrijpen van de
Gaulle, de verkiezingen, de neder
laag van de linkervleugel.
Ferniot veronderstelt dat een Le
nin, in de situatie van mei, met de
taktiek van hel parlementaire front
gebroken zou hebben, en een poging
zou hebben gewaagd de macht te
grijpen die het is misschien waar
voor. enkele dagen voor het grij
pen lag. ik ben ervan overtuigd dat
een dergelijke machtsgreep niet ge
leid zou hebben tot een communisti
sche overwinning als Rusland in
1917 te zien gaf, maar tot een burger
oorlog, zoais Spanje in 1936 beleef
de en met hetzelfde eindresultaat.
De reactie die de Gaulles korte rede
eind mei opwekte, wijst in die rich
ting. En zo bleef het bij een koortsi
ge de-constipatie-crisis.
De C.P. is geen revolutionaire par
tij meer. Maar ze is nog lang geen
democratische. Zo lang de massa van
C.P. en CGT als een hypotheek op
de linkervleugel blijft drukken, is
een linkse meerderheid onmogelijk
en op zijn best een progressieve op
positie, die van half links tot het
centrum loopt.
/~)P sociaal gebied is het resultaat
van de aardbeving minimaal.
Het is kenmerkend dat de arbeiders
na een actie van die omvang e r niet
eens in geslaagd zijn in zulke voor
aanstaande bedrijven als Sudavia
tion, Simca, Peugeot, Citroen, de
vakbondsrechten te veroveren die de
wet hen toestaat. Ze hebben zelfs
niet kunnen beletten dat die direc
ties wraakmaatregelen namen op
kaderleden die de staking geleid
hadden' De arbeiders stelden zich
schadeloos door een wraakactie in
de Renaultfabriek, het genationali
seerde bedrijf, dat hen wél behoor
lijk behandelt. Maar juist, daarom
kan het zo gemakkelijk aangegrepen
Arena ^04?. 2 en 8 uur Oliver a.l.
Centraal dag 2, 9.15 zat. cn zond. 2. 4 30.
7, 9 30 uur Zonde die geld opbrengt.
18 jr.
Cineac NïtC gehete dag (ook zondag)
9.20. U.30, J.30. 3 30. 5.30, 7.30, 11.30 uur
Jungle boek - a 1.
Cineac Al) - dag. 9.30. 11.30. 1.30, 3.30. 5.1
7,30. 9.30 uur. zondag vana£ 1.30 uur
De zoete zonden van Suzanne 18 jr.
Zondagmorgen 11 uur Bij de kannibalen
van Nieuw-Guinea a.l.
Cinerama dagelijks 13.45, 19,45 uur De
banneling van het Kremlin a.l.
Colosseum dag. 2, 7, 9.30, zat. 7, 930,
zond. 4,30. 7, 9.30 uur Bandolerol
14 jr.
Corso dagelijks 2 cn 8 uur Playtime
a.l.
Grand dag. 2 en fl uur Oliver a.!.
Harmonic Dc gehele week 2, 7, 9.15 uur,
zond. 2. 4.30, 7. 9.15 uur Goldflnger
18 jr.
Kritction, dag. 230, 7, 9 30 (twee maten
geluk), zond. 2, 4.30, 9.30 uur Interlu
de 14 jr.
LumfÈrc dag. 2, 7, 9.30. zat. zond. 2, 4.30,
7, 9.30 uur Een spookpiraat als maat
a.l.
Metro dagelijks (ook zondag) 2 en 8
The Sound of music a.l
Passage dag. 2 (behalve woe) en 815
uur, zat 2. 7, 9.15 uur, zond. 4.15, 7. S.15
uur Er kan nog meer bij a.l.
Prinses woensdag 15 jan. 7, 9.30 UU:
De gewetenlozen 18 jr„ dond. t/m
dinsd,, dag. 2, 7, 9.30. zat, 7, 9.30. zond,
4.30. 7, 9.15 uur De verdelgingsplocg
18 j.
Bex dond. fl jan, Het huis der begeerte
18 jr.; dag. 2 uur (behalve zaten
woc.) 7, 9.16 uur. zond. 2. 430. 7, 8.15
uux 3 miljoen voor het grijpen
14 j.
SiuUlo'62 dag, 2.15, 7, 9.30, zond. 1.45,
4.15, 7, 9 30 uur The graduate 18
jr.
Thalia, dag. 2 en 8 uur Chitty Chitty
bBng bang a.l.
't Venster Don't look back dag. 7
9 15, zond. 2 4J5, 7, 9.15 uur, maandag
avond besloten a.l.
Victoria dagelijks 8 uur. zond, 4.15, 1
uur. maandag gesloten Muiterij op
de Bounty 14 jr.
NACHTVOOBSTËLLINGEN":
Arena, vrijdag en zaterdagnacht 0.15 uur
Terug uit de hel —18 jr.
Colosseum zaterdagnacht 030 uur 1
vrouw in de folterkelder 18 jr.
Prinses vrijdag cn zal. nacht 12 uur
De gewetenlozen 18 jr.
't Venster vrijdag en zat.nacht 12 u.
De minnares 18 jr.
Victoria zaterdagnacht 0.15 u. Das
Mddchen mil dem sexten Slnn 18 jr.
KINDERMATINEES-
Colosseum zat en zondagmiddag 2 uur
Beiman a.l.
Passage zond. 12 en woen. 15 jan. 2 uur
Norman Wisdom In de vierkante re
kruuta.l
Prinses zaterdag, zondag, woensdag
uur De gouden pjjl al.
ReX zaterdag, woensdag 2 uur D<
zondebok a.l.
Victoria zaterdag on woensdag 2 uur
De circusheid a.l.
JJoclcn, kleine zaal. 20.15 uur: soliston-
concert: Els Kloos. alt, Roelof van
Dnestcn, viool.
Doelen, grote zaal, 2515 uur; Utrechts
Symphonie Orkest o l.v. Paul Hupperts
Luxor, 20 uur: Snip en Snap revue.
Rotterdamse schouwburg, 20.15 uux: NRT
Caesar en Cleopatra.
Piccolo, 20.15 uur: NRT - Lanseloet van
Denemarken.
Rotterdamse schouwburg, 20.15 uur:
NRT - Caesar en Cleopatra,
Piccolo, 20.15 uur: NRT - Lanseloet v
Denemarken
Doelen, kleine zaal. 20.15 uur: Cabaret Har
lekijn - Herman van Veen.
Luxor. 20 uur: Snip en Snap revue.
Ruimtes centrum, 20,15 uur: De Levende
Objekten Sjoo van Hans Friscli.
Museum Boymans-Van Beuningen tot 19
januari Glacomo Manzu Oorlog en
vrede; tot en met 12 jan. landschapste-
keningen van Hollandse meesters uit de
17de eeuw; toj en met 2 februari Fre-
denk van Frytom landbcha&pen in
blauw; tot en met 9 februari prenten
kabinet Co Westerik tekeningen
en grafiek; 12 januari aula 14.45: Film
Co Westerik.
Museum voor Land- cn Volkenkunde
Asmat een koppensnellercultuur, pracht
cn praal bij ac Papoea's. Hlnduttlsche
en Buddhistische sculpturen, Wajan,
Purwa, Schaduwtoneel en wereldbeeld
van Java, de Bdlaks op weg, Precolum.
worden. De loonsverhoging is voor
een flink deel alweer ingehaald door
de prijzen en belastingen.
De studenten hebben met hun ac
tie bereikt dat het onderwijs ver
nieuwd wordt. Maar de omvang van
die vernieuwing staat niet vast en de
conservatieve krachten zijn alweer
in het offensief gegaan. De tegen
kracht die de studenten vandaag
daartegenover kunnen stellen, is ge
ringer dan ze gedurende de meiwe-
ken was. Het resultaat staat in geen
verhouding tot de beroering van een
maand straatrumoer en een staking
die het hele land ontwricht en van
zijn internationale positie tilt. De
modernisering van de universiteit
had op goedkopere wijze tot stand
gebracht kunnen worden. Maar dit
is een verwijt dat natuurlijk ook tot
de Gaulle gericht kan worden.
Naar aanleiding van: J, Ferniot,
Mort d'uoe révolutlon (Denoel, 14
frs.). Raymond Aron. La révolutlon
introuvable (Fayard. 15 frs.). Jean
Jacques Brochier-Bemard DelgBrt,
I/Internationale étudiante (JuUlard,
20,70 ±re.).
Posities van schepen van hedenmorgen. Voor meer
scheepstijdingen zie volgende pagina.
Grote Vaart
i Cura-
biaans aardewerk uif collectie dr. J,
da Costa.
Rotterdamse kunststichting expositiezaal
„De Doelen" tot 12 januari Gust Ko
mijn.
Kunst-zaal „Zuid" tot en met 12 januari
Leslie Gabrielse.
Kunstcentrum 't Venster to| en met 10 ja
nuari Woody van Amen Permanent
waves tot en met 11 januari Bienbaas
zelfdntkkcn.
Rotterdamse Kunstkring atelier '83 tot 12
januari Harry Seager Gals sculptu
ren 7 februari tot 9 maart Frits
Vanen sculpturen, Anita van den Oever
collages.
Gemeente-archief tot 12 januari Rotterdam
en zijn godshuizen ln de loop der
wen.
Stedelijk Museum Schiedam tot en met 20
januari Moderne kunstnijverheid
aanwinsten 1968.
Maritiem Museum Prins llcndrlk tot en
met 2 maart 25 jaar modelbouw ten-
toanstellingswerk Van Eeden van de
Ned, ver. vrut modelbouwers
Instituut scheepvaart-luchtvaart exposities
op maritiem technisch gebied.
Galerie Fcnna de Vries tot 22 januari Co
Westerik, grafiek.
Galerie Delta: on met 12 januari Jan
Wagema'.er scnJideryen.
„Open beek" gemeentelijk voorlichtings
centrum kaarten, grafieken, foto's en
tekeningen van de ontwikkeling van
stad en haven van Rotterdam.
Nachtdienst apotheken van vrijdag 3 janu
ari tot 10 januari.
Rechter Maasoever: Fa. K. M. Brussaard,
Oostzeedijk 211, tel. I&1605; J. ExJer,
De Sav. Lohmanlaan 117, tel. 244111:
M. v. Noort, Mathenesserlaan 382 tel,
234405; Oosterapotheek, Rusthoüsan
34. tel. 136712; Schanswljckapotheek,
Abtsweg 40, tel. 249127; J. H. M. Vos,
Mathenesserdijk 36, te). 155250; Wester
apotheek, Nw. Binnenweg 115, tel
234602,
Hillegersbcrg—Srhlebroek; Sohiebroekso
apotheek. Uitweg 13. tel, 181234.
Linker Maasoever: B. H. Drielsma. Oranje
boomstraat 85, tel. 270124; Dr. Th. ExJer
Wotphaertsbocht 395 tel. 27025C; Mej.
M. Be, Haanappel, Groene HUledijk 26"
tel. 272443; Mevr. dr. M. Paulssen-
Smeets, Plein 1053 no. 25. tel. 178078.
Pernis. Hoogvliet, SMJkenissc: Van den
Berg, Desdemonastraat 1, Hoogvliet,
tel. 163243.
10 jan.: Hoog water te Rotterdam le tij
8.44, 2e tij 21 27: te Dordrecht le tij 9 27, 2o
tij 21,45 ;tc Hellcvoetsluls le tij 7.33. 2e tij
19-52; te Hoek van Holland le tÜ 6.54, 2e tij
ROTTERDAM, donderdag. Hel
Noorse vrachtschip „Trafalgar" heeft
gisteravond de Rotterdamse kustvaar
der „Audacia" in dc Thamesmonding
aangevaren. Het staat nog niet vast
wat de oorzaak van de aanvaring is
geweest wellicht is dc „Trafalgar"
uit het roer gelopen.
De „Audacia" liep schade boven de
waterlijn op en zette de reis van Ro
chester naar Rotterdam voort.-
Bij de scheepswerf „De Groot en
Van Vliet" in Slikkerveer zal de scha
de aan de kustvaarder, die eigendom
ts van C. Minnaar in Rotterdam, wor
den opgenomen.
De gemeente Rotterdam kan van
de N.V. bank voor Nederlandsche ge
meenten te 's-Gravenhage een bedrag
van 18 miljoen gulden lenen tegen een
rente van GSA% en met een looptijd
van 25 jaar. B. en w. stellen de ge
meenteraad voor om dc lening aan te
gaan.
Acmaea p 8 Santos
Adrastus n Durban, 8 op 500
mijl o n.o. v Mauritius
Alcetas p 0 nm Kaap St. Vin
cent n Antwerpen
Ameland p 9 El Salvador n
Vancouver
Amerskerk p 8 nm Madeira n
Colombo
Amstelland 8 v Rio de Janei
ro n Buenos Aires
Amstclsluis n Malta. 8 op 420
mül n.w. v Luderitzbaal
Amstelveld p B Durban n
Kaapstad
Aneo Spray n Melbourne. 8
op 1400 mijl wjï.w. v Cal-
lao
•Angolakust n Bremen. 8 op
555 mijl z.o. v Bermuda
Anna Brocre 10 te Grange
mouth verw.
Areas 9 te Palermo
Ardeas p 9 Oran Ashdod
Arendskerk 8 v Barcelona n
Antwerpen
Ares n Puerto Cabello, 8 op
330 mijl z.w. v Azuren
Argos 9 te Ashdod verw.
Artstotcles n Delfzijl, 8 op
1040 mijl n.o, v Paramaribo
Artemis 11 Amsterdam, 8 op
300 mijl w. v Casablanca
Asmldlsko p a Kaap Santa
Maria Grande n Rosario
Atys 9 te Port Soedan
Bali n Kaapstad. -8 Op 470
mijl z.w. v Takoradl
Balong 8 v Lagos n Douala
Banda n Keeiung, 8 op 520
mijl z.w. v San Francisco
Barendrecht n Kaohsiung, 9
op 270 mijl W. v Cochift
Batu 9 te Hamburg
Bovenkerk 8 v Port Elizabeth
n Antwerpen
Calamares n Genua, 8 op 300
mijl n.w. v Madeira
Catenas 10 te Lissabon venv.
Camitla n Curacao, 8 op 625
möl n.o. v Ascension ett.
Carchestcr p 8 Dardanellen n
Constanza
Cartago 9 Rede Charleston
Caitex Arnhem r» Immuig-
ham, 8 op 270 mijl znv. v
San Miquel
Caltox Madrid 9 te Malta
Caltox Nederland p 9 Lou-
renco Marqués n Perz. golf
Chevron Amsterdam n Perz.
golf, 8 op 480 mijl z.w. v
Abidjan
Chiron 9 v Kingston n Nas
sau
Cinulla n Stanlow, 8 op 210
mijl n.o. v St, Maarten
Dahomey kust 8 v Dakar
Freetown.
Daphne p 9 Comores n Lave-
ra
Daphnis 17 te Bremen verw.
Dencb 8 v Tripoli (Libye) n
Marseille
Diioma n Whangarei, 9 op
610 mijl n.w. v Auckland
Dionc 8 v Singapore n Mena
al Ahmad 1
Doelwijk n Kaapstad,
640 mijl z. v Abidjan
Dorestoü 9 te Rotterdam
Dutch Master 10 te Teesport
Dutch Mate 9 te Rotterdam
EemLand 8 v Sao Francisco
Rto de Janeiro
Engelina Brocre 9 tc Rotter
dam
Esso Amsterdam n New
Vork, 8 op 385 mljï n.o,
Bermuda
Esso Den Haag p 9 Dakar
Ras Tanura
Esso Rotterdam n Augusta, 8
op 500 mij! n.o. v Guade
loupe
Forest Lake n Aruba 8 op
1500 mijl no van Trinidad
Garoet 9 v Damman n Ba
rein.
Geertje Buisman p 8 Kaap
de Gata n Ashdod
Geeststar 9 v St Lucia n Do
minica
Giessenkerk 9 te Port Eliza
beth
Gulf Italian p 8 Dakar n MJ1-
fordhaven
Gulf Swede n Perz, golf g op
570 mijl wzw van Noord
westkaap (Austr.)
Hercules 9 te Port au Prince
Utas 9 te Rotterdam
Jason 10 te Port of
verw.
Kara p 8 Billlton n Singapore
Karakorum n Dubai 8 op 390
mijl z van Socotra eü.
Karimata 8 v Shanghai
Hslngkang
Kelzerswsard 8 v Punta Car
bon n New York
Kennemcrland p 9 Lissabon
n Teneriffe
Kerkedijk 8 v Salvador (Ba.
hia) n Rio de Janeiro
Kieldrecht n Bahrein 8 op
260 mijl zo van Belra
Kloosterdijk n Antwerpen
op 340 mijl z van Halifax
Konlngswaard 9 nm te Ma-
tias ae Galvez verw.
Kopionella B v Kobe n MirJ
Kreon te Bremen
Labotas p 9 Oporto n Ant
werpen
La don 9 te Rotterdam
Laura Christina 9 te Balboa
Lecmidas 8 v Malta n Istan-
boel
Libertas 8 v Patras n Ant
werpen
Loire Lloyd 9 tc Bremen
verw.
Loppcrsum 9 nm laat te Rot.
terdam venv,
Madison Lloyd n Penang 8
op 220 mijl 2w van Reunion
eil.
Main Loyri n Duinkerken 8
op 380 mijl no van Cristo
bal
Marfan Maria 8 v MarscJUe n
Schelpwfjk------
700 mijl w van Oporto
Scherpendrecht n LeJth
(Schotland) 8 nm sank. Pa-
namakanaal
Sencsalkust 9 te Sydney
verw.
Silver Star 9 v Cristobal n
Paimbeach
Sinon 8 nm tc Paramaribo
Sinoutskerk p 8 Las Palmas
n Rotterdam
Skadi 9 te Portigalete
Süedrecht p 8 Kaap Bougaro-
ni n Bari
Spaamekerk 8 v Singapore n
Hongkong
Stad Den Haag n Reyka 8 op
420 mijl zo va nKaap Race
Stella Antares 9 tc Rotter
dam
Stella Marls 10 te Newcastle
verw.
Steven 9 v Cristobal n Euro
pa
Straat Auckland 3 tg Kaap
stad
Straat Cook n Melbourne 8
cfc 600 mijl z van Durban
Straat Fushlmi n Durban 8
op 132ö mijl ono van Mau
ritius
Straat Rio p 9 Sabang n Sin
gapore
Streefkerk n Teneriffe 8 op
860 mijl o van Ascension
Tamara p 8 Tampa n Carta
gena (Col.)
Taras 9 te Gibraltar
Thaletas 9 te Amsterdam
Themis 9 to Port Kaiser
Theron 9 v Port au Prince n
Gonslves
Tjibantjet S v Nagoya n
Hongkong
Tjibodas B v Hongkong n
Kobe
Togokust 9 te Lissabon
TrysbeJ p B Freetown n Car
tagena
Tridens p 8 Kaap SUlciro n
Las Palmas
Van Cloon n Bangkok B op
240 mijl z van Saigon
Vasum n Portland (Maine) 8
op 730 mijl o van Havana
Vitrea n Curacao B op 420
mljl fcw van Bermuda
Vtoipara 9 to Maraeaibo
Wissekerk n Kaapstad 8 op
320 mijl w van Walvisbaai
Zaanland 9 te Amsterdam
Kustvaart
Opgave van het KNMI
(filiaal Rotterdam)
Waarneming 8.40 u
heden gisteren
Luchtdruk
1016,9
X007.4
Windrichting
ZZO
ZO
Windkracht
2
3
Weersgesteldheid zw
bew. nevel zw. bew.
Temperatuur
1,0
3,0
Neerslag in 24 uur
0,0
0,0
Max. temp. gisteren 16.45 uur;
SA
Min. temp. heden 8.00 uur: 9,8
DRINKWATER ROTTERDAM:
Bedrijf Hoülücerdljk; verwachting van
1 t/m 9 Januari: Bemiddeld keukenzout
gehalte 425 mg per liter, gemiddeld g«»-
lcidingsvermogen 1240 micro Siemens. Be
middelde hardheid 20,6 Duitse hardhelds-
graücn.
Bedrijf Berenplaat: verwachting van
7 t/m 9 Januari gemiddeld keukenzout-
gehalte 449 mg per Uier, gemiddeld ge-
leldingsvcrmogen 1250 micro Siemens, ge
middelde hardheid 22,5 Duitse hardheidt-
graden.
Tripoli
Mediiem
Oporto n Casal
Meao
:erranean Sprinter p 9
iblancs
ion D te Aruba verw.
Mentor 8 nm v Rotterdam n
oporto n Casablanca
Medon 9 te Aruba verw.
Mediterranean Sprinter
Oporto n Casablanca
Mcdon 9 te Aruba verw.
Memnon 9 to Dominica
Mentor 8 nm v Rotterdam o
Beiroet
Meerctrecht n Botterdam 3 oo
700 mijl zo van Bermuda
Mentor 8 nm v Rotterdam
Beiroet
Merwe Uoyd 9 nm te Balboa
verw,
Metuia n Thameshaven 8 op
4B0 mijl nw van Walvisbaai
Minos 8 v Famagusta n Lat-
takla
Montferlancf 8 nm te Amster
dam
Musi Lloyd 8 v Inchon n Ma
nilla
Mynias 9 te Triest
Neder Eibe n San Francisco 8
op 488 mijl zo van Tokio
Neder Linge 9 te Havro
Neder Rijn p g p0rt Eliza
beth n Singapore
Neptunus 12 te Barbado*
verw.
Oldekerk
Douala
Ondina n St. Croix 8 op 550
mm zw van Lagos
Oranje Nassau 8 v Madeira n
Georgetown
Osiris le Las Minasbay
Ouwerkcrk p B Lourenco ar-
ques n Kaapstad
Overijsel 9 te Hamburg
Palaracdes 9 te Amsterdam
Pallas 8 mn v Rotterda mn
Gibraltar
Papendrecht 8 nm to Frede-
rlckslad
Pericles 9 v Buena Ventura n
Guayaquil
Phidias 8 v Prtimao n Ant-
werpen
Phlline n Mena 8 op 500 mijJ
ono van Mombassa
Pmlippia p 3 Monrovia n
Gamba
Prins der Nederlanden 9 te
Ponta del Gada
Prj£>es Emilia a Halifax 8 op
660 mijl 020 van Kaab Race
Prinses Margriet 9 te New
York
Provenlerssingcl n New York
8 op 600 mijl no van Gua
deloupe
Purmcrend 8 v Mena n Port
Soedan.
Abidjan
Amstelborg 9 te Delfzijl
Audacia 9 te Rotterdam
Arctic n Frederikshaven 8 op
600 mijl ZO van Kaap Fa
rewell
Ardenburgh p 8 Ondersten n
Rotterdam&pAletta 9 te
Boston verw.
Atlantic Merchant p 9 Gallta
etl. n Rotterdam
Arneborg 10 te St. Malo
verw.
Antarctic 8 te Algiers
Arlon 10 te Delfzijl verw.
Berkelstroom 9 tc Rotterdam
Bemlna 11 te Mostyn verw.
Bonefaas Smits 10 nm te Do
ver verw,
Bab-T p 9 Wight n Beiroet
Bothnia 10 to SlUoth verw.
Baiovicr-5 9 tc Amsterdam
verw.
Berkhout 8 v Keml n Grims
by
Brouwersgracht 9 te Koika
Cheetah 9 te Rotterdam
Coecinelle n Lissabon 9 ln de
Golf van Biscayc
Comelia-B-3 8 v Ryeka
Milos
Cateli 10 te St. Bricux verw.
Claudia 9 nm te Amsterdam
verw.
Carebeka-3 8 v Tonnay Cha-
rente n Dublin
Carebeka-4 8 v Tcignmouth
n Chalkis
Coenraad-K 9 te Bilbao
Caroline 15 te Kingston (Ja
maica) verw.
Continent 9 te Breskens
Cornells van der Schoot 9 te
Bahrein
Dicky 11 te Milfordhaven
verw.
Dlnah 9 te Goole
Deo Gloria n Rotterdam 9 in
dc Golf van Blscaye
Delta 9 te Botterdam
Duurt-2 p 9 Kaap Vülano n
Manchester
Daniel 9 v Liverpool n Lime
rick
Dependance 9 te Rotterdam
Dlntclborg 8 te Delfzijl
Drenthe 8 te Delfzijl
Eerbeek 8 v Mostyn n Kotka
Eemsrnond p 9 Kaap Vlilano
n Londonderry
Ëmbla 9 te Gcfje
Evertsen 8 te Bristol
Fes 8 v Kenitra n Rotterdam
Forto 9 te Delfzijl verw.
Frigro 9 te Par.
Geortruid Margar-etha 11 te
Sttloth verw
Grada Westers H te Westport
verw
Hoop p 9 Malta n Beiroet
Harlingen 9 te Porto Empe-
docle
Herman Bodewes 1 te Liver
pool
Ilerta 7 tc Falmouthbay
Josephine pa Colba E
Tama
Jenyo 8 nm tc iJmuiden
Jato p9 Wolfrock n Gijon
Juno 10 te Hamburg ver
Johanca 7 te Liverpool
Kittlwake 15 te Port Samsön
venv
Karei 9 te Botterdam
Lien p 9 TexelVarberg
Lely p9 Galita Etl n Mostyn
L1oj_d p 8 Kaap Vito n Liver
pool
Lauwere p 9 Kaap Vülano n
Parties
Lea 7 te Esbjerg
Lizard 7 v Letxoes n Zaan
dam
Lukas-M 9 to Ipswich
Lutetia 10 te Delfzijl v
Lenle 7 te Fowey
Mathilda p 8 Paita n Los An
geles
Mutua Fides 9 te Temeuzen
Maud 9 te Amsterdam
Meppel 9 te Colchester
Melissa 9 tc Antwerpen
Markab 9 te Paisley venv
Merweborg 9 om Iaat te Oxe-
losund verw
Marl-Ann p 9 Dover n Ier
land
Margaretha Smits 13
Benghazi verw
Mickey Smits 8 to Lissabon
Marinus Smits fl te Newport
(Mon)
Mathilde 7 to Runcorn
Memkar-N 6 te Safi
Metre 6 te Belfast
Nieuw Land 10 te Rotterdam
Norma nd ia 9 nm le A&rhus
VSTW
Ncordborg 7 to Plymouth
Oosterdtep 11 to Boulogne
verw
Oosterburgh 9 to Fowey
Pleter Winsemlus U
Rotterdam verw.
Phecd-a 8 mm to La Nouvelle
Proton 9 run te Leith verw.
Poolster 11 te Rotterdam
verw.
Patricia p 9 Dungeness
villa
Primus 7 v Malta n A neon a
Phoenix6 te Milfordhaven
Prinsengracht 7 tc Port Tal
bot
Rose 11 to Foyites
Rif can n Salomo S in de Golf
van. Biscaye
Realta LI to Partjs
Roerborg 10 te Nantes verw.
Roelof Jan p 10 Ouessant n
Benghazi
Rapid 6 te Par
Result 6 v Manchester n Tre
vor
Silvretta 9 te Rotterdam
Senang to Antwerpen-
Sporonla 8 V Trinidad n Ja
maica
Stern 10 te Rotterdam verw.
Sande.iburgh 9 to Rotterdam
Sylvla-1 10 mm te Venetid
verw.
Sparta 8 v Plymouth n Pasa-
jes
Tweelo p Tezcl n Uddeval-
Tempo 8 te NaUplla
Tide 8 v Requejada -n Run.
Twin 8 vGljon n Lelzoes
Theodora 7 to Bridgewater
Tin da 7 te Limerick
Voorwaarts p 9 Lissabon n
Brttonferry
Wilja-B i0 te Delfzijl venv,
Wilpo 9 te Miantyluoto
Waalborg 11 to Memel venv
Willem Koerts 9 mn laat t*
Londen venv.
Wega 10 tc Huil verw.
IJseihaven 9 te Rotterdam
Zephyr 9 nm te Oaen verw,
Sleepvaart
Bareivtsz-zee 9 te Luderife
(Zw-Afrika)
Clyde 10 to Brunsbutteikoog
verw.
Hudson n Perz. Golf 8 op
mijl rrn van Kaapstad
Loire 9 te Koeweit
Maas n Tunesië 8 th.v. At-
meria (Spanje)
Mississippi Japan 8 op loo
mijl o van zuidpunt Ccylon
Thames 51 Perz, Golf 9 tJiv.
Dakar
Rode Zee n Nigeria 8 op 125
mijl w van Monrovia
Witte Zee Darwin B op 175
mijl o van Mindanao (Phi.
lippijnen)
Zwarte Zee 9 to New Orleacs
Aangekomen schepen
Hercules Lekhaven THB
Wambersie
Liberty Waalhaven 6 Paltfae
en Haanljcns
Sttcklestadt Shell Europootl
103 v Ommeren.
Ipswich Purpose Waalhaven
Orient Hoekstra
Clementine Churchill BP Eu-
ropoort 2 v Ommeren
Galeic Ferry Bneluxhavtr
TFS
Melrose Abbey Beatrixhaveo
M Pr Ver Hurnber
Kimber Waalhaven Pier 5
SHV
Eland Waalhaven SMH Gene
ral Steam
Lutro Stkade James Smith
Herold Westerkade RRB
Westfalla
Koppo to Kath Citex Trans-
canary
Sitala Shell 102 Europoort v
Ommeren
Norwind Beneluxhaven NSF
Serooskcrk Lekhaven THB
Ruys
Sanguity Botlek Boel 14 AVK
Servaaskerk Schtehaven VWS
Hebrls Botlek AVK
Nasccnce Dordrecht Maurite
Polyglory Pernis Shell 33
Esso Ned
Birk Botlek N Mat ex 4 Pak
hoed
Kü Maru Merwehavon M Pr
v Ommeren
Vedette Waalhaven 102 Htg-
meester
Kallso Beatrbch M Pr Muiter
Dordrecht Waalh v Ommeren
Austanger Botlek Pakhoed S
Cherie Botlek GEM Palth»
Hacntjens t
Avenir Parkkade AVK
Tollense Waalhaven P.HJt
Pakhoed
Jacqueline Broere Bollek
Boel 1 Broere
Bclgulf Strength Europoort
Gulf Ruys
Cafetero Rijnhaven New
Orleans HA.L.
Maralunga Waalhaven Pier 5
S.H.V. Oudkerk
Holland ia St. kade Bock
Scheepv.
World leader Shell Pemtt 31
v. Ommeren
Quebec Botlek OEM. Ruys
Telstar Spoorhaven PeterEoa
v. Uden
Md ess Park gate Botlek M.H.
Oudkerk
Jetty Dordrecht Wambersie
Sheaf tyne Botlek Frans Sw.
Mannesmann
Isola Merwehaven S S.M. Ba
tavier
teduord Essbcrger Konam
Europoort S.EA..M.
Dutch Sailor Pemis Pakhoed
Pedér Lysgaaxd Botlek Roel
1 G.E.F.O.
Alberto Marsili Waalhaven
Kruwal Hudig Veder
Moome Merwehaven Com
Sw. A.C.M. t
tserlohn Waalhaven Warneer»
,ie
Martha Friesecke Botlek
G E.M. Carebcka
Dlngalan bay Waalhaven NZ
Cleton
Rubicon Vlaardingen Vul»
caanhaven Fertex
Rolandia Lekhaven TRR
Levant Hudig Veder
Domburgh Margriethaton
E.C.T. Hudig PleterS
Brittenburgh Jobshavcn Ba-
tavier
Sealord Contender Beatctó-
haven Presto James Smith
pavel Dibenko Botlek Aro»
Pakhoed
■Tolanda Smite Bcatnxhaven
M. Progress Batavier
Elsflethersand IJselhavcn
Terminal Vinke
Moanda Schlchaven M. Pt-
Muller
Roland Essberger Botlek Boü
2 S.E.A.M. ,L
Meyenburg Waalhaven
P.H.M. Pakhoed
Hermosa Botlek
Gans Transport
Phoenizien Waalhaven Wam»
Hcyc-p Botlek Fr. Swt GaW
Transport
Katingo h Botlak Esso Fur-
Andrea Ursula 2 Eemhaven
Burger
Geestdijk Maassluis
zwager e.,H
Lars Meling Waalhaven SMH
Fumess
Brook Boatrixhaven G. O.
San Benito Bcatrixhaven
Progress Muller
ASK Eemhaven Burger
Vliestroom Merwehaven fro-
grewss v Ommeren
Geestluis Maassluis Dirkzws-
Artes Pakhoed Schiedam TC
Berfkelstroom Beatnxhavw
KNSM Hudig Veder
Marburg Maashaven «amw
Slavenburgh en Huyzer
General Karbyshcv Sneu
Pakhoed
Sunmar Schtehaven Progres*
Meyer
Angarges Waalhaven. F,
Pakhoed
Schonfels Waalhaven
Haiisa
Caribla Waalhaven
Wambersie
AHoth Waalhaven NTS ITO'
loswich Progress Waalhaven
N.Z. Hoekstra
Ilias Bcatrixhaven
Hudig en Veder
Skauborg Waalhaven
Stokkerfjord Waalliav»
RHB v Ommeren
Hermann Litmeyer Merwena
ven VJjfw. K. Hunlk
Stefan J. Merwehaven
Sanara
Hayltng Vldgn Vulcaan Vtu»
Eva3" Vesta Beatrixbaven
Presto Borchard en Kahn
Indto Shell 5 v Ommeren
Inca Tupac Yupanqui
wehaven Progress
Sudamericana
City of Dublin Jobshaven
Ommeren a r
Tarifa Maashaven THB COr
nelder
Capacity Rijnhaven Trias
Wertkand Producer vld
KW Haven Dirkzwager
Silvretta Shell Ptrnls schel
Cheetah Bcatrixhaven KNSM
Hudig en Veder.
Swt
Dirk-
KNSM