IN NEDERLAND
STAAN 51.000
WONINGEN LEEG
Speculaties over leven op Mars
na verkenningen van Mariners
JOODSE LEDEN WIJK
RAAD WEIGEREN
SAMENWERKING MET
PATER VAN EUPEN
%OSKOU BENADERD OM MOGELIJKHEDEN TOT
VERBETERING situatie te onderzoeken
VW KRIJGT
2 NIEUWE
MODELLEN
Melkhandel
klaagt over
'stunten'
met prijzen
Meer kans dat er op
Mars leven bestaat
Componist Joseph
Kosma overleden
'Bij uitbreiding
systeem geld
boeten grote
moeilijkheden'
Bejaarde man
probeert ex-
iiiüsh o iidster
te wurgen
i
Bij mishandeling
politiemannen
betrokken man
gearresteerd
Verschil opvatting conflict M.-Oosten
Oproep Vondeling
leverde PvdA al
kwart miljoen op
door
Gerton van
Wageningen
m
MOSKOU/WASHINGTON, donderdag (Reuter, UPI,
AFF). We Verenigde Staten, Frankrijk en Engeland heb-
(en vandaag de Sowjet-Unie formeel voorgesteld de moge
lijkheden te onderzoeken t.ot verbetering van de betrekkin-
jen tassen de twee Dnitslanden en van de situatie rond Ber-
lijntt Een stap van deze aard werd al enkele weken verwacht,
Het voorste] werd gedaan door de tekst: „De regering van de
Verenigde Staten heeft samen
met de Britse en Franse regering
via de ambassades in Moskou de
regering van de Sowjet-Unie be
naderd om de mogelijkheden te
onderzoeken tot verbetering van
de situatie in en rond Berlijn.
Met de Bondsrepubliek zijn hier
over besprekingen gevoerd".
PARIJS, vrijdag (AFP). De
Franse componist van Hongaarse
komst Joseph Kosma is gisteren
zijn huis in La Roche Guyon, bij Pa
rijs, overleden. Hij is bijna 64 jaar ge
worden,
Kosma, die zich in 1633 in Frank
rijk vestigde, componeerde muziek
voqr' meer dan honderd Franse films.
Hij is ook de componist van het be
kende chanson „Les feuilles mortes".
Van Jacques Prévert, heeft hij meer
dan'vijftig gedichten op muziek gezet.1
je"' 'diplomatieke veriegemvoor-
,Ji»ers van de drie landen aan de
jqwjetrussiscbe onderminister
van buitenlandse zaken Kozyrew.
Ambassadeur Jacob Beam van
je VS, zaakgelastigde Yves Dela
te van Frankrijk en ambassa
dor Duncan Wilson van Groot
Brittannië spraken afzonderlijk
fflèt'Kozyrew, zo is vernomen uit
jïelbigelïcbte bronnen.
fDe drie ambassades 'gaven ge
lijkluidende verklaringen uit met
Hóófd parket Rotterdam
over recent rapport;
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, vrjjdag. —De off»
der van justitie bij de Rotterdamse
rechllisnk mr. S. J. van der Roeven
ilet weinig heil in het tussenrapport
?an de commissie-verraogensstraïfen
die heeft voorgesteld meer misdrijven
ie bestraften met geldboetes in plaats
van vrijheidsstraffen. „Theoretisch is
«r .nict veel tegen in tc brengen. De
voorstellen lijken inderdaad cffeotie-
vcr. Maar in de praktijk zie ik grote
moeilijkheden", aldus do officier gis
teren in Rotterdam. Mr. Van der Hoe
ven sprak gisteren tijdens de installa
tie van een nieuw® officier cn twee
nieuwe rechters by de Rotterdamse
rechtbank.
Mr, Van der Hoeven, die tevens
hoofd van het parket is, wees er op
dat negentig procent van alle delin
quenten die een vrijheidsstraf opge
legd hebben gekregen, zich hebben
schuldig gemaakt aan vermogensdelic
ten; diefstal, oplichting, verduistering.
In de.:meeste gevallen zullen deze
mensen;niet in staat zijn de (hoge)
geldboete.; te betalen „tenzij ze op-
niéuw' gaanstelen" In dat geval, al
dus de officier, zal de slaat der-Ne
derlander! zich schuldig maken aan
uitlokking van een misdrijf. Zware
vermogensdelicten moeten volgens mr.
van der Hoeven dan ook worden be
straft met een vrijheidsstraf.
Oak achter de vraag of gowcldsde*
tieten met een vermogensstraf moeten
worden afgedaan, zette do officier een
vraagteken. „Het gezin mag er niet
onder-lijden. Iemand die veel geld
heeft; zal er niet onder lijden, een arm
gezurwel", zei hij. Volgens mr. Van
Hoeven is een celstraf noch een
.geldboete effectief in het geval van
;i^n-zedendelict.
(Van onze correspondent)
Apeldoorn, vrutiag. De 74-ja-
weduwnaar G. S. Uit Apeldoorn
nccu gisteren geprobeerd zijn vroege
re huishoudster, dc 14-jarige mcj. H.
kir vermoorden. Hij was, naar hij
bekend heeft, al een week van plan,
naar va» Jiei. leven te beroven en had
uaarom steeds een hamer in zijn zak.
Gisteren kwam hij de woning waar
2'j nu als huishoudster werkt binnen.
FeeP de vrouw bij de keel en pro
beerde haar te wurgen. Er volgde een
worsteling, .waaruit de vrouw zich
te bevrijden, en naar de buren
vluchtte. De politie arresteerde de
man later ih zijn woning.
'•'a ^.N-' was tien weken geleden bij
öe bejaarde man in dienst gekomen,
fla verloop van'enkele weken zou S.
C;PM het voorstel gekomen zijn om met
"cm te trouwen. Mejuffrouw B. voel-
,?c mervoor niets en verliet een dag
- later de woning en aanvaardde elders
/.■^■betrekking.
j.X^rige week donderdag zou de we-
•jikrtiaar aT bij haar aan de deur ge-
^st zijn mei de bedoeling haar met
9# hamer te vermoorden. Toevallig
"eed de werkgever van mej. B. de
jjcur open. Daarop overhandigde de
waarde man alleen het pakje, dat hij
ais voorwendsel bij zich had en ging
weer tveg.
Over de stap van de geallieerden
werden geen verdere gegevens ver
strekt. Ook is niet bekend of de Sow
jet-Unie onmiddellijk gereageerd heeft.
Enige weken geleden verklaarde de
Russische minister van buitenlandse
zaken Gromyko, dat als de drie weste
lijke bondgenoten de Sowjet-Unie
zouden benaderen inzake Berlijn,
Rusland bereid zou zijn tot een ge-
dachtemvisseiing over het voorkomen
van complicaties rond West-Berlijn.
Naar verluidt zouden de drie weste
lijke landen, die samen met Rusland
de verantwoordelijkheid voor Berlijn
delen, streven naar verbetering van
de toegang tot West-Berlijn en van de
communicaties tussen het oostelijk en
westelijk stadsdeel.
Ook zou aan de Sowjet-regering ge
vraagd zijn of zij willen instemmen
met overleg tussen Oost- en West-
Duitsla nd over de toegang tot Berlijn,
vervoersproblemen en het - reizigers
verkeer, zo is in Londen vernomen.
Waardering
De Westdu t tse bo ndska osei ie r Ki e-
singer, die gistermiddag werd ontvan
gen door president Nixon, heeft in een
toespraak vóór de besprekingen be
gonnen de waardering var» het Duitse
volk voor hot initiatief van Amerika.
Engeland en Frankrijk uitgedrukt.
„Moge u en dc afgevaardigden van de
grote leiders van de westerse wereld
slagen", aldus Kiesinger, die beloofde:
„Wij sullen ons aandeel leveren".
In de op deze toespraak volgende
bespreking van 85 minuien hebben
beide staatslieden de benadering van
de Sowjet-Unie door het Westen niet
meer besproken,aldus de perschef
vat» het Witte Huis, Ronald Ziegler.
Er werd echter wel gesproken over de
Berlijnse kwestie en verder over
Nixon's reis door Azië en Oost-Euro
pa.
Volkswagen heeft voor het modeljaar 1970 zijn programma met twee
nieuwe modellen uitgebreid: een stationcar op basis van de 411 en een
terreinwagen, met een 1500 cc-motor. Voor de rest hebben alle VW's
wijzigingen ondergaan, zij het dan dat de kever uiterlijk gelijk is ge
bleven. In de 1600 serie is de laadruimte vergroot, alle 411 modellen
krijgen standaard de elektronische inspuiting (computer). De modellen
zijn leverbaar tegen het einde van deze maand.
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG, vrijdag. - Op 1 april van dit jaar waren.er in Ne
derland 63.800 woningen niet-hewoond.. Hiervan waren 12.800 on
bewoonbaar, zodat op die datum de reële woningreserve 51.000
woningen bedroeg/Dat is 1,4 procent van bet aantal woningen in
Nederland. Van deze reserve waren 43.900 woningen reeds bewoond
geweest („oude" woningen) en 7.100 woningen nog-nooit (nieuwe
woningen).
Deze cijfers zijn bekend ge
maakt door het Centraal Bureau
voor de Statistiek, dat een on
derzoek heeft ingesteld naar
niet-bewoonde woningen.
Op 1 april van het vorig Jaar be
droeg het totaal aantal onbewoonde
huizen 59.500 en de reële woningre-
serve 46.700 bestaande tiLt 38.500 oude
en 8.200 nieuwe woningen. Een half
jaar later, op 1 oktober 1&S8, bedroeg
het totaal aantal onbewoonde huizen
61.900 en de reële wonirigreserve
48.800, waarvan 41.100 oude, en 7.700
nieuwe woningen.
Uit een vergelijking van de cijfers
van 1 april 1968 met die van i april
1969 blijkt, dat tussen beide tijdstip
pen het aantal onbewoonde oude wo
ningen met 5400 ig gestegen, en'bet
aantal onbewoonde nieuwe woningen
met 1.100 is gedaald. Per saldo is de
reële woningreserve ten opzichte van
1 april 1968 dus met 4,300 toegeno
men.
Voor de woningen die tezamen de
reële woningreserve vormen, is nage
gaan hoe lang zij reeds leegstaan: bij
vergelijking van de uitkomsten van 1
april 1969 met die van een jaar daar
voor blijkt voor de oude woningen zo
wel 'de kortstondige (korter dan vier
maanden) als de langdurige leegstand
(langer dan vier maanden) te zijn
toegenomen. Voor de nieuwe wonin
gen Is alleen de kortstondige leegstand
gestegen.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, vrijdag. De Haagse
politie heeft gistermiddag één van del
betrokkenen bij de vechtpartij op het
ScftcvenJngse strand, waarbij woens
dagmiddag twee politiemannen wer
den gewond, gearresteerd. Het is dé
21-jarige Joswerkman uit Den
Haag. Hij zou brigadier M.Hendrik-
sen met een kapotte bierfles in het ge
zicht hebben geslagen, waardoor deze
enkele tanden verloor en een bloeden
de wond opliep.
M. is in verzekerde bewaring ge
steld, verdacht van openlijke' geweld
pleging in vereniging. Anderen, die
eveneens bij de mishandeling van de
UTRECHT, vrijdag (ANP). „Er
zijn in Nederland bijna 500 winkelbe
drijven, waar consumptie melk wordt
verkocht tegen „stuntprijzen", die. 4
tot 10 cent per liter lager zijn dan de
geldende maximumprijs, dat wil zeg
gen 4 tot 10 cent onder degangbare
prijs bij de melkman".
Dit 'werd gistermiddag in Utrecht
meegedeeld op een vergadering van
het bedrijfsschap voor melk en melk
en zuivelprodukteu.
De voorzitter van het schap, de heer
,C. A. Heuft, zei dat bet hier welis
waar om slechts 3 procent van de to-
tale Nederlandse afzet van consump-
tiemelk gaat, maar dat in sommige
plaatsen dit percentage wel tot'20 kon
oplopen.
„De stuntverkoop van melk is-een
zeer ernstig vernschijnsel. Enkele
melkdetailhandelaren hebben hun
zaak al moeten beëindigen omdat zij
niet meer tegen de stuntende groot
winkelbedrijven opkonden", aldus de
heer Heuft.
Het bedrijfschap heeft ruim een
jaar geleden een verzoek aan de mi
nister van economische zaken gericht
tot het instellen van een minimum
prijs voor melk-
potiticmannen betrokken waren, zijn
nog voortvluchtig, aldus de politie.
De loswerkman werd op aanwijzing
van enkele getuigen van de vechtpar
tij aangehouden op het Scheveningse
strand. M. hield zich volgens de poli
tie op dezelfde plaats op, waar hij
daags tevoren, samen met een groepje
van ongeveer twintig jongelui, briga
dier Hendriksen en hoofdagent
C. Roeleveldt had aangevallen. Zoals
gemeld kreeg de hoofdagent, een wond
aan het achterhoofd.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM, vrijdag. Drie joodse leden in de raad van het so-
ciaal-culturele wijkcentrum Rivierenbuurt te Amsterdam, bene
vens twee joodse ledën die in de secties zitten, hebben het dagelijks
bestuur van het centrum laten weten geen mogelijkheden tot sa
menwerking meer te zien met de voorzitter van het centrum, pater
J. A. W. van Eupen.
„Sociaal werk moet in teamgeest, ge-
beureu. Nu de opvattingen van pa
ter Van Eupen zó lijnrecht tegen
over de onze blijken te staan, is
deze teamgeest niet meer aanwezig.
Daarom zien we van samenwerking
met hem af," zei ons de Amster
damse rabbijn D. Brodman, naar
aanleiding van deze -kwestie.
Pater Van Bupen is de woordvoerder
geweest van de delegatie .van bet
Polestinacomité die onlangs een reis
heeft gemaakt naar de Arabische
landen.
Naar aanleiding van zjjn uitlatingen
hebben de joodse leden van de raad
van het wijkcentrum een extra ver
gadering aangevraagd. Omdat de
joodse bezwaren pas 14 augustus op
een gewone bestuursvergadering
naar voren kunnen worden ge
bracht, hebben vertegenwoordigers
van de Nederlands-Israëlitische
hoofdsynagoge en de libera al-joodse
gemeente nu reeds hun standpunt
aan het dagelijks bestuur van het
wijkcentrum meegedeeld.
Zij zeggen hierin dat „de opvattingen
van pater Van Eupen geen zaak zijn
van een gewoon politiek menings
verschil. Het gevaar voor het .be
staan van de staat Israël raakt het
joodse volk, onze eigen familieleden
en in vele gevallen ook joden elders
ter wereld."
Leveu eu dood
„Het is voor ons een zaak van leven
en dood. Wij, joodse leden, willen
gaarne ons sociale werk voortzetten
binnen het wijkcentrum, maar sa
menwerking met voorzitter pater
Van Eupen is voor ons onmogelijk
geworden."
Naar de heer Brodman ons meedeelde
heeft vóór het vertrek van pater
Van Eupen naar de Arabische lan
den een gesprek plaatsgehad tussen
de joodse leden en het bestuur van
het wijkcentrum.
Aan pater Van Eupen werden daarbij
mogelijkheden geboden om zich, na
in de Arabische landen te zijn ge
weest, ook in Israël te oriënteren.
Een paar uur voor zijn vertrek sloeg
pater Van Eupen dc uitnodiging
voor Israël af, aldus de heer Brod
man.
(Van onze llaagsc redactie)
DEN HAAG, vrijdag. —De S.O.S.-
aktle, die PvdA-voorzitter.dr, A. Von
deling is gestart om zijn party finan
cieel te helpen overleven, heeft tot
dusver, volgens een conservatieve
schatting van de administratie, ruim
een kwart miljoen gulden opgeleverd.
De bijdragen die de som vormen
zijn gegireerd „of zwart op wit toege
zegd" aldus dr. Vondeling, door de
honderden partijleden, die de PydA-
voorzitter ia april persoonlijk heeft
aangespoord de partijkas bij te sprin
gen.
Op hetzelfde moment waarop nij
700 partijleden gevraagd heeft extra
giften over te maken, heeft de heer
Vondeling alle gekozen vertegenwoor
digers van de PvdA, Kamer-, Slaten
en gemeenteraadsleden, in totaal rum»
2600 vertegenwoordigers, gevraagd
persoonlijk vijf nieuwe leden voor de
partij te winnen.
l"kAT Marsonderzoekers in een
D soort juichstemming komen
wanneer ze in de dampkring van
die planeet methaan en ammoniak
menen tc ontdekken, zal voor de
meesten ivonderliik klinken. Me
thaan is het sas dat uit dc keuken-
kranen stroomt en ammoniak met
zijn stekende reuk is het gas dat
onder andere vrijkomt bïj rotting;
van eiwitten. De leek Is geneigd te
zeggen: tel uit je winst.
Maar de wetenschapsman"onder
gaat een soort aha-bdcvcnis. Het
is namelijk heel waarschijnlijk dal
onze aardse stïkslof-zuurslof-
damnkring lang niet aliyd tic sa
menstelling heeft gehad die wc nu
keiiucu. In het verre verleden, dat
wil zeggen miljarden jaren gele
den, voordat er op deze aarde
sprake was van planten en ci^s van
fotosynthese en dus van de pro-
duklïe van zuurstof, heeft oiwe at
mosfeer waarschijnlijk een samen
stelling gehad vanmethaan en
ammoniak.
Deze twee sloffen komen overi
gens ook voor in dc atmosferen
van Jupiter cn Saturnus. Op grond
daarvan wordt wel eens veronder
steld dst Jupiter en Saturnus In dit
opzicht een jeugdportret van de
aarde geven: zo moeten »vy er eni
ge miljarden jaren geleden hebben
uitgezien.
ALS nu dc dampkringpeillngcn
van dc Mariner VII en de
daarvan afgeleide conclusies juist
zjln, danzou er boven het Zuid
poolgebied methaan en ammoniak
in de atmosfeer zweveu. Methaan
(s een verbinding van koolstof cn
zwavelstof, ammoniak Is opge
bouwd uit de elementen stikstof en
waterstof. Dal klinkt inderdaad
hoopvol voor de kansen op het ont
staan van leven.
Beroemd Is in dit verbami een
experiment dat dc Amerikaanse
natuurkundige Stanley Miller (een
leerling van Nobelprijsdrager Ha
rold Urey) In de jaren '50 in het
laboratorium heeft uitgevoerd. HU
nam een kojf met methaan, ammo-
uiak en ivater (dat was dus onze
oeratmosfeer in het klein met het
water in de rol van de oceaan) .cn
bracht daarin elektrische ontladin
gen teweeg als imitatie van het
verschijnsel bliksem, dal zich ook
op dc oeraarde royaal moei hebben
voorgedaan. Tot zijn verrassing
bleek na analyse van de in de kolf
aanwezige materie dat er zich
maar liefst 19 aminozuren hadden
gevormd, de voornaamste bouw
stoffen dus van het eiwit, dat es
sentieel Is voor alle levende mate
rie-
JltlM andere woorden, uit dode
stof kunnen door een bepaalde
reactie verbindingen worden ge
vormd die we ook aantreffen in le
vende substantie. Daarom is de
ontdekking van methaan en ammo
niak op sitars wetenschappelijk ge
sproken hoogst interessant.
PASADENA, vrijdag (NY Times, Reuter, UPI). In de atmos
feer boven de zuidpool van Mars zijn twee gassen methaan en
ammoniak ontdekt, die bij liet ontstaan en voortbestaan van
leven op aarde een belangrijke rol hebben gespeeld.
Volgens een van de geleerden die de gegevens van de Mariners 6
en 7 hebben bestudeerd, dr. George Pimentel van de universiteit van
Californië kan hieruit worden afgeleid dat er een of andere vorm van
leven zou kunnen bestaan in de zuidpoolstreek van Mars.
Op grond van de gegevens van
de Mariner 7 komt deze geleerde
tot de conclusie, dat boven de
pool wolken van droog ijs be
staande ut kooistofdioxyde (be
vroren koolzuurgas) aanwezig
zijn. Maar van de sneeuw die
zich aan de oppervlakte bevindt,
zou volgens hem tenminste die
langs de randen van de kap be
staan uit waterijs.
Bescherming
Pimentel acht het mogelijk, dat de
wolken van droog ijs eventueel de le
vende organismen eronder bescher
men tegen de vernietigende ultravio
lette stealing van de zon. De specula
ties van deze geleerde berusten vooral
up de ontdekking, dat de methaan en
de ammoniak alleen aan de zuidpool
van Mars z'.jn geconstateerd. Hij
meent dus dat de oorsprong ervan
weu.cht van biologische aard is.
De woorden van Pimentel veroor
zaakten emge beroering onder de ove-
r.ge geleerden, die gisteren in Pasade
na deelnamen aan een persconferent.e
over de voorlopige resultaten van de
vluchten van dc Mariners 6 en 7.
Niemand bestreed zijn constatering,
-dat er zich ammoniak en methaan bo
ven de zuidpool van Mars bevinden.
Maar zijn beweringen, dat de opper-
vlaktesneeuw op zijn minst gedeeltelijk
uit waterijs zou bestaan en dat de vaste
kooistofdioxyde boven de pool drijft,
werden door verscheidene anderen
aangevallen.
Een van hen, dr. Neugebauer, zei
tot de conclusie te zijn gekomen, dat
de ijslaag uitsluitend uit bevroren
kooistofdioxyde bestaat. Hij meende
uit onder andere temperatuurmetiü-
gen te kunnen afleiden, dat er waar
schijnlijk geen waterijs aanwezig kan
zjjn.
Stikstof
De leider van de persconferentie,
dr. Nortnan Horowitz, ging in op het
feit, dat er totaal geen stikstof was
ontdekt op Mars. Stikstof vormt een
van de fundamentele grondstoffen van
het leven op aarde. Volgens hem
schijnt de aanwezigheid van stikstof
echter geen absolutie voorwaarde voor
het pestaan van leven te zijn, vooral
wanneer de stikstof óp de planeet
aanwezig is in dc vorm van nitraten.
In het algemeen moeten deze over
wegingen volgens dr. Horowitz leiden
tot de conclusie, dat de ontdekking
van methaan en ammoniak niet kan
dienen als bewijs voor het bestaan
van leven op Mars, zoals het ontbre
ken van stikstof niet aantoont, dat er
geen leven is.
Ammoniak-moleculer» bestaan uit
de combinatie van drie -waterstof-ato
men en een stikstof-atoom. Methaan
bestaat uit vier waterstof-atomen en
een koolstofatoom. Volgens Pimentel
komt de concentratiegraad van me
thaan op Mars overeen met die op
aarde.
Dr. Horowitz waarschuwde tijdens
de persconferentie voor het trekken
van overdreven en voorbarige'conclu
sies. Hij merkte onder andere op: „Als
er al leven op Mars bestaat, dan moe
ten het microben zijn." De atmosfeer
van Mars Is zo droog, dat er volgens
de geleerden onmogelijk hogere vor
men van leven kunnen voorkomen.
