mmm
0 pi reilen
3000 MENSEN
"STAKEN BIJ
WILTON-WERF
MARINIERS EN MATROZEN VEEGDEN DE DAM SCHOON
om te
BIJ NIEUWE RELLEN
ZEKER 15 GEWONDEN
FEIJENOORDS DUEL
VANNACHT HALF EEN
HET ROTTERDAMS PARCÖL
Kinderen in VS zouden
minder oud worden
rloor luchtvervuiling
VS-SENAAT TEGEN
BEROEPSLEGER
Dodelijk ongeluk
op overweg
'ACTIE IS KENNELIJK
SPONTAAN GEGROEID'
Rijk vergoedt
kwart miljard
wegens schade
door werken
Rijkswaterstaat
Bomexplosie in een
militair centrum
„Los personeel verdient te veel"
In West-Duitsland
122e „Star fighter"
verongelukt
Oost-Duitsland
wil lid worden
van UNESCO
Meer buitenechte
lijke geboorten in'69
Nieuwe gevallen van
tyfus in Engeland
|^lróaMMW|Tv]
Weinig wind
Donderdag
Vrijdag
Strandprognose
DE SCHIEDAMMER
oogstraat 16, Schiedam, t Telefoon. Redactie (010) 26 65 05. Admlnistratio (010) 26 7279, na 17,30 uur (010) 13 54 30. Abonnement ƒ1,12.per week, 14,43 per kwartaal. Losse nummers 25 ct. Postgironummer 398644 Bank: Amsterdam-Botterdam Bank te Botterdam.
30o JAARGANG No. 200
ONAFHANKELIJK DAGBLAD. UITGAVE N.V. HET PAROOL HOOFDREDACTEUR: Mr. H. W.SANDBERG DIRECTEUR: J. VAN GINKEL
WOENSDAG 26 AUGUSTUS 1970
a;
In gesloten gelederen trokken de marinemensen tegen achtuur op naar de Dam
Foto Barton van Flijmen
p ISTEREN is weer een nieuw
hoofdstukje toegevoegd aan de
kleurrijke geschiedenis van de
Dam: in een bliksemactie veegden f
matrozen en mariniers het plein
schoon van „Damzitieri"". g
Er zijn ongetwijfeld mensen die 1
zo'n actie van harte toejuichen, I
omdat zij vinden dat het hoog tijd
werd voor het opruimen van „die
smeerboel".
Wij. juichen niet 7.0 hard en zelfs
helemaal niet. In de eerste plaats
niet omdat, om met premier De g
Jong tc spreken, geen enkele groep
in do samenleving „het recht in cl-
gen hand mag nemen". Dat tast de
beginselen van de democratie aan,
In de tweede plaats niet omdat g
in dit.bijzondere geval de actie zich
richtte tegen mensen die met de g
gemeentelijke politieverordening in
dc hand volledig het recht hadden j
om te doen wat zij deden: name- g
lijk op de Dam zitten en er uit g
zien zoals zij willen.
'En in de derde plaats niet omdat,
als allerlei groepen cn groepjes ei- I
genmachtïg, en in plaats van de
overheid, een „beleid" gaan vast- f
stellen on dal vervolgens met fy-
sieke macht tot uitvoering brengen, 1
we met z'n allen cn voor we hel 1
weten in een complete geweld-
maatschappij terecht zouden ko-
men 1
WASHINGTON, De
luchtvervuiling iji de grote Ameri
kaanse steden zal de te verwachten
levensduur van alle kinderen) die nu
in deze plaatsen geboren worden met
enige jaren verkorten. Tot de2e con
clusie komen tw.ee Amerikaanse ge
leerden na een onderzoek dat zij heb
ben ingesteld naai* de gevolgen van de
luchtvervuiling.
Uit enkele gedeelten van het onder
zoek die gisteren in het Amerikaanse
dagblad Washington Post zijn ver
schenen, blijkt dat wanneer de huidi
ge vervuiling van de lucht met de
helft zou verminderen, do kinderen
die nu geboren worden drie tot vier
jaar langer zullen kunnen leven. De
sterfte aan longkanker en andere long
aandoeningen zou met vijfentwintig
procent verminderen en aan hart- en
vaatziekten met tien tot vijftien pro
cent. Het sterftecijfer in het algemeen
zou met ongeveer vierenhalf procent
teruglopen.
WASHINGTON, woensdag De
Amerikaanse 'Senaat heeft gisteren
met 52 tegen 35 stemmen een amen
dement verworpen, dat beoogde een
beroepsleger te vormen en de dienst
plicht af te schaffen. De regering-
Nixon was tegen dit door de Republi
keinse senatoren Barry Goldwaiter en
Mark Hatfield ingediende amende
ment gekant. Factoren bij de stem
ming waren het voortduren van de
oorlog in Indo-China, het feit dat een
beroepsleger verscheidene miljarden
dollars zou gaan vergen waardoor het
begrotingstekort nog meer zou stijgen
en de vrees dat een beroepsleger een
staat in de staat zou gaan vormen.
ETTEN-LEUK, woensdag (ANP)
Gisteravond is op een met knipper
lichten beveiligde overweg te Elien-
Leur een personenauto tegen de trein
Eindhoven-Rotterdam gebotst. De be
stuurder van de wagen J. A. van Gent
uit Etten-Leuv werd op slag gedood.
(Van onze verslaggevers)
AMSTERDAM/DEN HAAG, woensdag De marine-
leiding heeft een diepgaand onderzoek aangekondigd
naar het optreden van een aantal mariniers en matro
zen, die gisteravond het Nationaal Monument 111 Am
sterdam hebben „gezuiverd" van Damzitters.
Van dc zijde van de marine is de actie ten strengste afge
keurd. Op dezelfde wijze reageerde gisteravond minister-pre
sident De Jong. „Geen enkele groep in onze samenleving",
aldus de premier, „mag het recht in eigen hand nemen".
Hel optmlen van tie marine
mensen leidde een avond van
nieuwe ongeregeldheden in,
waarbij zeker vijftien mensen
verwondingen opliepen en tien
arrestaties werden verricht we
gens het gooien met stenen en
openlijke geweldpleging. Op
nieuw sneuvelden een aantal eta
lageruiten.
De Amsterdamse politie, die
zich tijdens het optreden van de
marinemensen vrijwel geheel af
zijdig had gehouden, voerde later
op de avond verschillende char
ges uit en grendelde de toegangs
wegen tot de Dam af. In tegen
stelling tot maandagavond had
de politie genoeg manschappen
op de been om de situatie aan te
kunnen en plundering te voorko
men.
De marinemensen waren voor het
grootste deel afkomstig uit Den Hel
der, Doorn cn Hilversum. Een eerste
groep van ongeveer vijftien man, die
zich rond kwart over zeven op dc
Dam vertoonde, raakte na wat scher
mutselingen met Damzitters en toe
schouwers in de verdrukking en trok
zich terug in dc richting van het Cen
traal Station om op versterking te
wachten. Nadat die was gearriveerd
keerden zU> nu ongeveer tachtig man
sterk, terug naar de Dam, waar ze
hun koppelriemen als wapen gebruik
ten bü het „schoonvegen" van het mo
nument.
Ernstige bezwaren
Op het hoofdbureau van politie
werd op dat moment contact opgeno
men met de leiding van de in Amster
dam gelegerde marine-onderdelen, die
maatregelen nam om eventuele nieu
we versterkingen op het Centraal Sta
tion tegen te houden. Burgemeester
Samkalden wendde zich telefonisch
tot minister Beemink van binnen
landse zaken, tegenover wie hij „ern
stige bezwaren" uitte over het optre
den van de mariniers en matrozen.
Een marine-woordvoerder deelde
gisteravond mee, dat de rapporten die
naar aanleiding van het onderzoek
worden opgesteld, „met de meeste
spoed" zullen worden voorgelegd aan
de commandant van dc zeestrijdkrach
ten, vïce-admiraal A. van der Moer.
Deze zal daarop bepalen of er aanlei
ding bestaat om disciplinaire of straf
rechterlijke maatregelen tegen de be
trokken marinemensen te nemen.
Aan de actie van gisteravond heb
ben alleen matrozen en mariniers
deelgenomen. Er werden op en rond
do Dam geen onderofficieren en offi>
eieren in uniform gesignaleerd.
0 Tweede Kamer vraagt regering
opheldering
9 De mariniers en matrozen
in actie
pagina 1
Eerste officier mariniers Doorn:
DËN HAAG, woensdag „De
actie van gisteravond is kennelijk
spontaan onder dc jongens ge
groeid. Ik geloof niet dat er nu
aanwijzingen zijn voor dc theorie
over een georganiseerde opzet."
Zo reageerde vanmorgen majoor
Eikenboom, eerste officier van de
marinierskazerne in Doorn, uit
wiens kazerne veel van de mari
niers, die gisteravond de Dam en
omgeving zuiverden, afkomstig
waren.
Majoor Eikenboom die gister
avond nog verklaarde „zich nau
welijks te kunnen voorstellen dat
mariniers aan de Amsterdamse
actie meededen, omdat mariniers
ongelooflijk nette mensen zijn,"
zei ons vanmorgen „Ik vind bet
gebeurde van gisteravond in feite
toch vervelend en niet zo leuk.
Het is jammer dat het plaats
vond."
Hij zei verder dat het „wel
eens moeilijk te bepalen zou zijn
wie met vooropgezette bedoeling
naar de Dam is gekomen. Ieder
een is vrij in zijn vrije tüd te
doen wat hij wil. En als zc dat
zeggen hoe Is dan het tegen
deel te bewijzen?"
DELTAWERKEN
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, woensdag In
de jaren tot 1978 zal het rijk in
totaal rond 250 miljoen gulden
uitkeren aan bedrijven en perso
nen die schade ondervinden van
de uitvoering van de Deltawer
ken en van de afsluiting van de
Lauwerszee.
Dit bleak gisteren in de Tweede
Kamer bij de Behandeling van de Del-
taschad&wet,. die de uitkering van
schadevergoedingen regelt- in aanslui
ting op een al eerder getroffen wette
lijke regeling ten behoeve van de Öes-
terkwekers.
Deze Deltasehadewet, 'die in bet:
parlement een gunstig onthaal kreeg
en later deze week iekér zal worden
aanvaard, voorziet met name in uitke
ringen aan mosselkwekers en riette
lers die -hun bedrijf moeten beëindigen
en aan scheepswerven die kostbare
aanpassingswerkeh moeten uitvoeren
om te kunnen blijven draaien. Ook
zijn tegemoetkomingen mogelijk in
loonschade van vooral oudere werk
nemers.
De minister van Verkeer en Water
staat, drs J. A. Bakker, kon nog niet
precies zeggen hoe het totale bedrag
van 250 miljoen gulden op do komen
de rijksbegrotingen zal gaan drukken.
Hij verwachtte dat in dé jaren 1970
en 1971 samen rond 100 miljoen zal
worden uitgekeerd, dat daarna een
aantal jaren met kleinere bedragen
kan worden volstaan en dat ten slotte
in 1978, als met de afsluiting van de
Oosterschelde de Deltawerken 2ullen
worden voltooid, nog eens een fors
bedrag op de begroting zal moeten
worden opgevoerd.
In de afgelopen jaren zijnreeds een
aantal schadeclaims bij .wijze van
voorschot gehonoreerd.
MADISOH (VS), Eon
student werd gedood en vier gewond
bij oen bomexplosie die zich voordeed
in het militair researchcentrum van
de universiteit van Wiscongin.
Twee mnuten voordat de explosie
zich voordeed, werd de politie ge
waarschuwd dat er in het laborato
rium een bom zou ontploffen. De ex-
polsie was zo hevig dat het research
centrum totaal vernield werd en'vele
omliggende gebouwen zwaar bescha
digd.
In het afgelopen jaar is dit labora
torium meermalen het doelwit ge
weest van anti-oorlogsdemonstraties.
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIEDAM, woensdag. Een gistermiddag op de scheepswerf
Wilton-Fijenoord in Schiedam uitgebroken staking duurt ook van
daag nog voort. De drieduizend personeelsleden besloten vanochtend
het werk niet te hervatten.
Op de (tot Rün-Schelde Groep be
horende) scheepswerf bestaat reeds ge
ruime tüd onvrede over bet vele per
soneel dat van koppelbazen wordt be
trokken, èn meer loon zou ontvangen.
Het technisch personeel wil nu een
verhoging van de huidige nctto-week-
loncn van 170 met nog ongeveer 20.
De Nederlandse werknemers zijn
ook bijzonder gepikeerd omdat een
aantal buitenlandse arbeidskrachten
met toestemming van de Nederlandse
instanties geen Nederlandse sociale
premies hoeven te betalen.
De districtsbestmirder van de Alge
mene Nederlandse Metaal bedrijfsnond
A. Schravemade, zei onlangs over de
situatie bij Wilton: „Aan de ene kant
wordt personeel afgestoten, terwijl
aan de andere kant kosten noch moei
ten worden gespaard om nieuw perso
neel aan te trekken."
De staSkin-g brak gistermiddag uit
onder de werknemers van de afdeling
nieuwbouw en breidde zich spoedig
uit tot andere sectoren van het be
drijf. Op last van de directie werden
de kantines gesloten om te voorkomen
dat ze evenals enkele maanden ge
leden door de stakers zouden wor
den bezet.
Directie en ondernemingsraad heb-
vergaderd. De staking heeft een rustig
ben gisteravond urenlang vergeefs
verloop.
GLJECKS8URG, woensdag De'
Westduitse luchtmacht heeft gisteren
zijn 122ste Starfighter verloren. Hef
vliegtuig stortte even na 't opstijgen
in de omgeving van de basis Jagel bij
Sleeswijk neer. De piloot en zijn leer
ling konden zich met hun schietstoel
redden.
OOST-BERLIJN, woensdag
Oost-Duitsland heeft officieel het lid
maatschap aangevraagd van de Vis
organisatie voor onderwijs, weten
schap en cultuur (UNESCO). Dit
heeft het.Oosfcduitse persbureau ADN
gisteren bekendgemaakt.
DEN HAAG, woensdag (ANP),
Het aantal buitenechtelijke geboorten
is in het afgelopen jaar groter geweest
dan in beide voorgaande jaren. In
1969 waren het er 5.378 of wel 2,18
procent van het totale aantal geboor
ten- Dit" percentage was in 1968 en
1967 achtereenvolgens 2,04 en 2,09.
Een en ander blijkt uit cijfers, die in
het informatieblad van de Nederlandse
federatie van instellingen voor de on
gehuwde moeder en haar kind.zijn
opgenomen.
LONDEN, woensdag Zes nieuwe
gevallen van tyfus zijn vandaag in
Engeland en Wales gemeld, waardoor
het totale aantal ziektegevallen tot
acht Is gestegen. Onder de patiënten
bevinden zich een negen jaar oude
jongen, die juist van een vakantie in
Spanje was teruggekeerd en een Duits
meisje dat „au pair" in Engeland
werkt.
Het grote spektakel Esludiantes-Feuenoord (geleid door Tschenseher,
Glöckner of Sbardella) start vannacht om half één op Nederland I met
een filmimprcssie van Frans van Busschoten.
Om één uur begint Herman Kuiphof zijn rechtstreekse commentaar.
In de pauze (om kwart voor twee) geven Eddy Pieters Graafland, Cor
Veldhoen, Frans Uenrlchs en Koen Vcrhocff hun mening over de eerste
helft. De tweede helft duurt tot kwart voor drie. Morgen is er op Ne
derland I een herhaling van 18.00 uur tot 19.30 uur.
De radio gaat vanavond op Hilversum 2 na twaalf uur gewoon door
ihet tnuzlek, gepresenteerd door Herman Stok. Om vijf voor één komt
Dick van Rijn rechtstreeks uit Zuid-Amcrika. In de pauze een uitzen
ding van de radionicuwsdienst. Morgenochtend (van 7.207,30 uur op
Hilversum I) geeft de radio een korte samenvatting.
zin! OOK PAGINA 11
Film Rocha in
Venetië fel
pamflet tegen
kolonialisme,
kapitalisme
en kerk
pagina 2
Radio en TV
Ellis tie Liefde
wil Wim of Toon
Het zou een
klein wonder
zijn als
Estudiantes—
Feijcuoord
rimpelloos zou
verlopen,
schrijft
DICK VAN DEN
POLDER,
onze man in
Buenos Aires
pagina 11
Droog cn zonnig weer
met weinig wind cn on
geveer dezelfde tempera
turen als vandaag.
Zon op: 05.43
onder: 19.39
Maan op: 00.19
onder; 18,13
Aantal uren zon: 6 of
meer. Min. temp.: om
streeks normaal. .Mas.
temp.: 1 tot 6 graden
boven normaal. Kans op
een droge periode van
minstens 12 uur: 95 pro
cent. Kans op een ge
heel droog etmaal: 80
procent.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Het sterke cn omvang
rijke hogedr uk gebied
blijft onaangetast. Ook
morgen meer dan 8
uren zon bü een zwak
ke noordoosten wind.
Temperatuur ruim 20
graden, zeewater. 18 gra
den.
Vooruitzichten: voorlo
pig zonnig cn fraai
strandweer.
(ADVERTENTIE)
r LOSSENUMMERS 9ÖCT.
}i NU AL VERKRIJGBAAR'
Amsterdam die grote stad!
Deze week aandacht voor de rellearohd
de Dam, een gesprek van. Jan Bogier met
Ed van Thijn over de wil van de amster-
damse bevolking en in hoeverre het
stadsbestuur daar rekening mee houdt;
hoe de amsterdamse raad achteloos een
groep volkstuinders dood-ongelukkig
maakt.—Watbetekent e'eh volkstuin voor
oudere mensen?; en het drama Gerard
Esser, de man die voor de zoogdieren
spreekt en daarvoor in geldnood raakte.
"Verder een schrijnend overzicht:
6 wéken na de bankoverval van neder-
lands eerste vrouwelijke bankrover, is er
nog niets voor haar gedaan. Velen vod
den zich verantwoordelijk, niemand stak
een poot uit. v" ï.'-ALG.
Prof. Wertheim ovër Soeharto.
Elly de Waart over Sandy Danny en een
nieuwe literaire nieuws- en roddel ru
briek. AA'A/A A::
VN slaatmet stukken!