1
De 'Maagd' op
Nieuwe Markt
bijna 100 jaar
jSL
tmsmm
1
98
1H
Bartelink met
fraai barok-
programma
t tl l> 'W'
K *m m 1
mem
D
Feijenoorders
in de Bijenkorf
Gemeente krijgt
De Vou Alias
Nabezorging
Parool
ZOU HET ECHT DEZE FILM ZIJN
INBREKERS
AANGEHOUDEN
Van dak gevallen
en omgekomen
Wijkraad voor
Peiulreclit deukt
aan moederbrigades
Geen wonder.
Het is de dochter van de weduwe,
Half/zware van Nelle.
Gemaakt uit de betere tabakken.
Dat proef je meteen.
Burgerlijke stand
•pag. 4 dinsdag 7 september 1971
door P, RATSMA
^pril volgend jaar gaan we dc verovering van Den
Briei door de Watergeuzen, dan 400 jaar geleden, licr-
denken. We hoeven daarbij niet le vrezen, dal er hier
een UUlersc situatie, burgeroorlog tussen Rooms-Ka-
/j f]\ tliolieken en Protestanten, zal ontslaan. Een eeuw ge-
-leden, toen Rotterdam zich voorbereidde op de viering
van het vorige eeuwfeest, beeft het hier wel even op gelekeu. Wie
b,v. het R.K. blad „De Maaslmde" van die tijd opslaat, ziet daarin
uiterst vijandige artikelen over protestanten cn liberalen en over de
achterstelling van dc katholieken.
t
WsjiïBr
0e Nieuwe Markt met het monument omstreeks 1915. De tram rijdt op de Botersloot. In 't midden de Grote Kerk,
rechts het torentje van de hagelgieterij. Op de achtste —bovenste verdieping van dit torentje was de stook
plaats voor het gieten van de hagel. Geheet links nog het topje van de gevel van da Vleeshal, (verzameling Ge
meentearchief).
Ook de anti-revolutionaire voor
man Groen van Prinsterer verzette
zich tegen een nationale herdenking
van de opstand togen Spanje, die
volgens hem „de verloochening van
het Christelijk levensbeginsel onzer
historische nationaliteit" zou bete
kenen en óf voor- de protestanten,
óf voor de katholieken beledigend
zou zijn. „Wij kunnen geen feest
vieren met hen", schreef Groen. Dc
rooins-kathol ieken Alberdingk
Thym en Nu yens wezen op hun
beurt deelneming aan het „Protes-
tantech gejubel over den triumf der
Reformatie" af. In het comité dat
de feestelijkheden moest organise
ren, vallen dan ook de namen van
vooraanstaande Rotterdamse libera
len als M. Mees en L. Pincoffs het
meest op.
Toch werd de eerste april 1872
een geweldig feest, met een enorme
historische optocht en vrijwel geen
wanklanken. De Nieuwe Rotter-
damsche Courant, die het verslag
van het fecot in een aparte bijlage
publiceerde, schreef dan ook erg
enthousiast: „Katholieken, Protes
tanten doch neen, Nederlanders
slechts zag men, door één gevoel, in
één jubel verenigd, één m liefde
voor de vrijheid, één in dank aan
den voorzaat, allermeest aan de»
Vader des Vaderlands, wiens naam
en beeld zelfs de nederigste buurt
jes versierde. De helden der onver
draagzaamheid moeten zich wel
verbeten hebben over zooveel broe
derschap."
Om de herinnering aan deze
eensgezindheid, aan „de geest van
1872 te bewaren, wilde men een
monument oprichten, „als zegel op
de nieuwe unio, gesloten tusschen
ons en onze voorouders, tusschen al
de leden der burgerij onderling",
zoals mr. M. Mees het bij de ont
hulling formuleerde. Er was trou
wens nog een goede reden om een
monument op te richten. Men was
in die tijd bezig met de aanleg van
de waterleiding en men vond, dat
Rotterdam nu ook, naar Engete
voorbeeld, een fontein moest heb
ben. Beide plannen waren te kom-*
bineren. Een kommissie tot oprich
ting van het monument werd ge
vormd, waarin we verscheidene le
den van de feestcommissie van 1
april 1872 weer tegenkomen. Dc
beeldhouwer Josua Graven kwam
spontaan met een ontwerp.
Op 22 oktober 1874 werd het mo
nument op de Nieuwe Markt ont
huld. Mr. M. Mees, de voorzitter
van de commissie, droeg het over
aan de gemeente, waarna de burge
meester een dankwoord sprak, dat
hij besloot met „Leve de Koning".
„Al de omstanders stemden met
dien kreet in. Nieuwe toejuichingen
volgden: de muziek deed zich horen
en tegelijkertijd begon de Fontein
water to geven, hetgeen met den
besten uitslag werd bekroond. Een
eenvoudige plechtigheid was hier
mede geëindigd", schreef de N.R.C.,
die in die tijd blijkbaar niet voor
uitbundige beschrijving van feesten
terugschrok.
Tal van figuren uit de historische
optocht vond men op het monument
terug. Bovenop de „Nederlandsche
Maagd" met speer en vrijheidshocd.
Aan haar voeten vier leeuwen met
wapenschilden en daaronder „een
Batavier met knots, een poorter
met een vrijbrief, een watergeus"
en om het kontakt met de wer
kelijkheid niet helemaal te verlie
zen waarschijnlijk „een heden-
daagsehe werkman" (uit 1874),
simbool van de nijverheid.
Enigszins kontrasterend met de
heroïek van het monument was de
vreedzame omgeving waarin het
geplaatst werd. De Nieuwe Markt,
tot 1854 nog gebruikt als veemarkt,
was een aardig pleintje met bomen,
waaronder mosselvrouwtjes hun
waar aan de man brachten. Dins
dags en zaterdags was het rumoeri
ger, dan werd er markt gehouden.
Dit gebeuren is in 1876 door een
stadgenoot in het boekje „Rotter
dam en de Rotterdammers", waarin
een Rotterdammer een Brusselse
vriend de stad laat zien, als volgt
Het monument, niet lang geleden restaureerd, met het gezicht van de „Maagd" naar het zuiden gericht. Op de
achtergrond aan de Botersloot het grote P.T.T.-gebouw, waarin de telefoondienst gevestigd is. In 1836 werd dit be
drijf aan de Botersloot gevestigd, op de zolder van dc Vleeshal.
beschreven: „kaaskraampjes en
stalletjes, met afval van vleeseh,
koppen, poolen cn harten, voor
meenigecn in onzen tijd nog oen
benijdenswaardig feestmaal; oude
boeken er verroeste ijzerwaren;
eendvogels en zingvogels, oude
kloeren eh meubelen: honden, kip
pen en duiven: haarotie, gaien,
band en knoopenkramen; ciaai
rondom een gegons cn gejoel, ge
schreeuw cn gelier,, zonder ophou
den; zelfs een rijmond koopman,
met, veters en leant, aanhoudend
snaterend:
Bij Japte most je sijn.'
't Js alles moot en btju,
Kijfc tuat beste kant)
Garen, lint en bont,
Neem het in je hand,
Bcsict het mit jerstond.
En te midden van al die bedrijvig
heid, ons fontéinmonumentje, dat in
frissche stroomen het gezuiverde
Maaswater in het basm stort".
Wie denkt dat de schrijver niet
erg onder de indruk is van de held
haftigheid van de „Maagd", vindt
zijn vermoeden bevestigd, als hij de
Brusselaar hoort vragen: „Wie moet
dat zestiende ceuwsch dametje voor
stellen?"
Het oog van de „Maagd" was in
die tijd op de Botersloot gericht,
waar ztj boven een rijtje echte en
nagemaakte (links) oude gevels de
Grote Kerk en rechts het „27 Neder
landsche ellen" hoge torentje van
de hageigieterij van do fa Wed. G.
Dooremans cn Zonen kon zien. In
middels heeft het monument bijna
een eeuw getrotseerd. De „Maagd"
heeft hel hoofd afgewend van de
Botevs'ool, waar de Laurcnskerk nu
aan het oog wordt onttrokken door
het hoge gebouw van de telefoon
dienst. Het beeld is een kwartslag
gedraaid en de maagd staart nu jü
de ruimte, die is ontstaan doordat
aari de zuidzijde van dc Nieuwe
Markt bij de herbouw geen aaneen
gesloten gevelwand meer gekomen
is. Waaraan het monument nu eigen
lijk herinnert weet bijna nie
mand meer, maar we
mogen het misschien
wel als een gelukkige
omstandigheid be
schouwen. dat het in
dit geval ook met meer
zo nodig is.
ADVERTENTIE)
E Amsterdamse organist Bernard
Bartelink, bekend om zijn ver
kenningen naar minder bekende as
pecten van dc genialiteit der grote
orgelmeesters, heeft gisterovond voor
zijn rcc'tal in de St. Laurcnskerk. dit
maal zijn keus" Int-» vallen op wer
ken waarmee elke rechtgeaarde or*
gelminnaar vertrouwd is, nl. de
Drachtige Ófferloire sur les grands
jeux uit Couperins Messc pour les
pavciss*1?, dc niet minder friaie Su'te
op de tweede toon van CtérambauH,
benevens Baehs befaamde Concert in
a naar een vioolconcert van Vivaldi.
Minder bekend was de midden
moot von dit orgeluur: Tïsnte de /al
ras en atailo'imperial van dc Span
jaard Cabanilles en 'eentoccata cn
een capriccio van Frescobaldi, De
aria detto „Bal! et to" vim laatst ge-
iKiemde componist (de 'drie laatste
stukken niet in de volgorde gespeeld
zoals geprogrammeerd) hoort men
wel vaker. Alios bij elkaar in elk ge
val een ba rok programma om van te
smullen.
Curieus is wel Cabanilles' Batalta
imperial, een originele toonsehilde-
ring van een veldslag, waarvan de
afloop echter wöt lang op zich liet
wachten; de componist worstelde
kennelijk met het vinden van een
passend slot. Bartelink koos voor al
deze werken een transparante regi
stratie en hy wist daarbij toch alle
nuances tussen monumentale ernst
en lichte speelsheid in de klank weer
te geven. Alle vertolkingen getuigden
van een onberispelijk klankeven-
wicht Bartelink weet nl. ook hoe hij
de muziek vrij kan laten ademhalen.
Zijn stijlbegrip en technische beheer
sing van het instrument blijken
steeds weer superieur. Het5 recital
trok verheugend veel publiek,
S. NfEBOER
(Van onze sportredactie)
ROTTERDAM, dinsdag. Mor
genmiddag tussen een en drie uur
zullen Rinus Israel on Henk Wery in
de Bijenkorf tafelvoetbaiwedstrijden
spelen tegen jeugdige klanten. Het
evenement vindt plaats op de afdeling
kinderconfcctie, eerste etage. i Als
aandenken ontvangen de pupillen
een oorkonde, met o.a. de handteke
ning van de Feijenoorders. Woensdag
6 oktober zullen ijs cn weder
diende Wim Jansen en Wim van
Hanegem in de Bijenkorf dc strijd
met de jeugd aanbinden.
Vai\ een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, maandag Dr W.
Bladergroen, wonend in Zwitserland
hecfl de gemeente Rotterdam een zgn.
Atlas van dc Vou geschonken. Het gaat
om de tweede uitgave van de be
roemde plattegrond van Rotterdam
die o.a. door Romeyn de Kooghc en
Jc-hannes de Vou is vervaardigd.
Hst warme dessin in mooia
kleurkombinaties zal hen die
van sfeervolle overgordijnen
houden zeker aanspreken,,.,
evenals do prijs die bespotte
lijk laag is.
Bedrukte weefitof van eon bij
zonder zwere kwaliteit In een
meerkleurig dessin, tn de breed
te van 120 cm, nu per mstsr
niet voor f 6,25, maar voor
nog géén vier gulden.
Morgenvroeg om 9 uur begint
op de la etage cfö verkoop van
deze 2ware weefstof bedrukt
ir» een mooi meerfcleurig des
sin, 120 cm breed,
por me-
Ook rrtasndsgmorsen open
dén tel. of whrift. best.
L.mgc waarneming (dag. 17.50-8 uur de
volgende dag): apotheek Brans. Nw Bin
nenweg 420, tel. 251130; apotheek Ex Ier,
Noordplein SI. tel. 241288: apotheek Lans
berg. West Kruiskade 73. tel. 125546; apo
theek Van der Laan, Bloemfontcinstmt 67,
lel. 273786: Copcc apotheek. Kerstendl)k
133. lel. 195733; apotheek 'Roodzaot. Plein
1853 nr U3, (el. 803120: Korte waarneming
(dag. 17 30*21 uur), apotheek Dr. De Keu-
nlng. Bergielaan 275, tel. 244710; Van Lett-
nopapothcek, Mathenesxcrdyk 102. tel,
151384; apotheek Wagenaar, Bowemslngel
69, lel. 136405; apotheek Exlerk, Dcrgw
Dorpsstraat 101, tel. 181883-
Da" afd, nabezorging is maandag
t/m vrijdag bereikbaar tot 19.30 uur.
's Zaterdags van 16.00 lot 18 00 uur.
Te!. 135430.
Abonnees buiten Rotterdam,
Schiedam kunnen zich wenden tol
onze plaatselijke agenten.
„Dag huis Dag buis we zijn naar de film". Maar of het nu de film
is, waar de afbeeldingen op deze foto reclame voor maken zien we
nog niet zo zitten. Ten minste niet voor de oudjes die genoeglijk
op de affiche bijeenzitten.
SCHIEDAM, dinsdag (ANP). De
Schiedamse politie heeft de 23-jarier»
N. G. J. H. en de 34-jarige S. R., bei
den zonder vaste woonplaats, gear
resteerd, die een groot aantal inbra
ken op hun geweten hebben. De laat
ste tijd kraken zij herhaaldelijk in
bij kantines op sportvelden en bij fa
brieken en scholen.
(ADVERTENTIE)
Zij bekenden in Schiedam 35 in
braken te hebben gepleegd, na eerst
Rotterdam aks operatieterrein te heb
ben benut. Zij waren van plan om na
Schiedam hun activiteiten in Vlaar-
dingetr en mogelijk andere plaatsten
in het waterweggebied voort te zet
ten.
ROTTERDAM, dinsdag (ANP).
De 25-jarige bewaker H. Kranendonk
uit Rotterdam is in de nacht van zon
dag op maandag in de Eendraehts-
straat van een hoogte van 13 a 14
meter van het dak gevallen. Hij
kwam terecht in de tuin aan de ach-
teizijde op een betonnen plaat. Hij
overleed ter nlaalse. De politic zoekt
thans naar dc motieven van deze
kluttel partij. liet is niet bekend hoe
dc ni„» op nei dak is gekomen en
wat mj daar zocht.
ROTTERDAM, dinsdag ls het in
verband met het steeds toenemende
verkeer verantwoord het instituut
van de verseerobngadiertjes in stand
te nouden?
Deze vraag lueld maandagavond in
het Buurthuis Pendreehi geruime tijd
de Wijkraadsleden aldaar bezig.
Daarbij kwam men tot de conclusie,
dat de beste weg om dit te onder
zoeken het instellen van een werk
groep of -commissie is, bestaande uit
leden van oudercommissies, school
hoofden, de politie en de verkeers-
commissie van de wijkraad. De werk
groep zou dan, indien zij dit na be
studering van het vraagstuk nodtg
acnt, eventueel kunnent pleiten voor
instelling van mo^derbrigades.
Op een verzoek van de wijkraad
aan gemeentelijke instanties om een
openbaar toiletgebouw in het Zuider
park, ten westen van de Zuiderpark
weg, was als antwoord binnenge
komen dat dit in verband met de
hoge aanlegkosten van riolering
dergelijke met mogelijk was. Recrea
tie-zoekenden in het park konden, al
dus ds brief, gebruik maken van de
toiletten bij het Ahoygebouw.
De wijkraad besloot zich bij dit ne
gatieve antwoord niet neer te leggen
en alsnog te verzoeken om sanitaire
voorzieningen, desnoods door het ge
zette tijden aldaar doen plaatsen van
een mobiele w.c.-ge legen neid.
De wijkraad zag voorts gaarne een
vrye speelplaats gevestigd voor de
jeugd op het uitgestrekte terrein t»n
oosten van beiaardencentrum Vale-
kensteyn. Een brief over deze kwes
tie gaat binnenkort naar de gemeen
te.
Als nieuw wijkraadslid werd door
voorzitter M. Franken hartelijk wel
kom geheten de heer G. Rietveld
(pvda), oud-voorzitter van de wijk
raad. die toentertijd om gezond
heidsredenen vertrok. Als leden van
de wijkraad bedankten de heren G.
J. Hogeweij en I. de Wolf,
- -
jtëCrtB'sgöJ!
sa. r:
gjjra-.JagiirS;jgagV in
•'V' '"Ml
Half/zware Van Helle
balfzware die écht half zwaar is.
Aangiften ïan n verlijden
R'dam 3 191!: C B H.
Damcn, man. .ijeh gew m J
C. Tonnen, 34 jr., C J M van
der PluIJm. vr v. I, E P. dc
Blok. 61 jr 3. C de Jong, vr.
gvh. gew in W. Y C vait
Vliet. 85 Jr P. J Esvcld. man
v. J. c llnzcleboch. 76 jr.: Xf.
Jongcbreur. ongeh. vr.. 07 jr.:
J. van der Wnl, vr v. P.
KraalJcveld. 67 jr.. M. J. H.igc-
nanrs, vr. v. M. van der Dow.
'9 Jr.; H. van Leeuwen, vr. v.
r. M. J Goo**cns, 83 jr.: M.
an Housden. vr v P, J. Kom-
mend. 58 jr. T Meijer, vr.
geh. gev m K L van Roos
endaal. 95 jr.. .1 3 Rietveld,
mail v. T Mei lor, 08 jrJ. 3.
G Slop. man go» bow m C.
Dun vou. 77 Jr.- M. J. Kraan.
Ongoh vr 87 Jr W C. v-m
Ke-vl jrcn. vr «oh. g >w m- B
C 3. van K?mpe\ 91 jr: A
c«e Waard, mnn goh gew. m
A. D Kruik. 87 jrJ. M dos
Santos, ongoh. man, 18 jr3
L Terwee. vr. gf*h gew m O.
Toe kens, Srt ;r. J. P. Meijcrs.
man v A, Broekhuizen. 70 jr.;
J. van Wijnen, sr.an Rch. govv.
m. F. Ouwerksrk. 82 jr.; M.
vim Rijn. man v. V>*. J. van de
Polder, 03 jr.: II. 'J. vat» Wijk.
man v. P H Stam dc Jonge,
66 Jr H G. Schattenberg, man
Keh gew. in. J. M van Hücs.
84 jr; A. P. Krowlnkel, dr. 5
jr.
Aangifte van geboorte op Z
september 1971 te Hl!!eeer<-
berg: K. Kraal Jenbov* van
B.wrlen. tl.
Aangifte» van geboorte op
september. 5971 te Prins
A Ie vonder po! (ter: II M Ver-
heli uren-Braamt, cl.. J. Seven-
Van der Waal. 7
Aangiften van geboorte op 3
september 1971 te Rotterdam:
M. G. K. dc Dcugtl-Anderswn,
A. II den Brecms-Bljl, T.\
P. lloclado Mcllado-Icaza
Hierro, d.; N Iless-Petersen.
clG. E. W. Vlnko-Llnden., Z-:
Chaaiouf geb Tlayatnias bent
Mohamed. tl.; G. R. J. BIJ-
kerk-Pegels, d.; I. J. J. Kerk*
mnns-RoctbOl. d F. G. Wink*
sier-Noot. d.: L. Dekker-van
der PlulJm, d,; D. Bljl-Trouw-
borst, M de Vries-van
Trlcht, z.; J. C. van der
Plmjm-Glishennar. cl.; W.
Blnnxjaar-Bokhorst, zE. G.
Ambtman-Schenderling, dM.
K. W. Kouwen-Duizen. cl.; E-
C. M van IJrendoorn-Stastra,
SCHIEDAM Geboren:
Marianne dv L ven Loo en H.
R. Luttlk. Nathalie dv G.
Rademokerb cn E M. Groene-
wegen, Walter J. H. zv PD.
Joos.sc en A. G. Zondig, Esther
E. dv H. van der Ree en C. A-
W. Krommenhoek, Hans L. zv
L. C. Slotboom cn A. H. Over-
water, Pieter A. T. zv A. Korft-
vaar cn C. N. A. van der Bas.
Overleden: H. Bijl tvv F. tv.
Entrop 92 Jr. J. Visser wv P.
II. Rotschcid 75 jr.
Gehuwd: H. C. Nijs, 35 j. «n
W. Jocobscn, 24 jC. A. Mdi-
er. 23 j. en P. A. den Heljor. 2}
j.: J H. Hendriks. 23 J. en J-
M- van Leeuwen, 22 j.: A- J-
RossmcJssl, 23 j. en C. de
Haard. 23 j.: H. J Lcmke. 22 j.
en P. Al. C. Veerkamp. 20 s i A.
Brussaard, 22 j. en A. J. de
Graaf. 19 J.; w. Cordemans. 23
J. en S. M. Franzen, 21 j.: B. A.
M. den Dekker, 23 i. en C. IV.
Blok, 2) j.; J. M. Eljsberg. 32 J.
en A. W. de Boer. 23 j.: M. van
Wijk, 24 j. cn D. M. E. van
Spronsen, 22 J.; J. Schaper,
j. en G. M. Dame, 19 j.: J. H-
Ovcrdevcst. 27 j. en C
Oonk, 21 J.; A, J, J. de Vette.
25 j. en J. A. M. H. Vrljssen. 21
j.; J, Laport, 19 3. en M. H.
Scheefhals, 18 j.
