4(1 e Jaargang.
7ATERDAG 21 NOVEMBER 1908.
No. 203.
Uit en Thuis.
FEUILLETON.
Moeder en Zoon.
Verschijnt ZATERDAGS.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 0.40.
Advertentien van 10 reeels.
50 cent.
Iedere regel meer8
Abonnementsadvertentien' vnlgens tarief.
De conference van Prinis Billow met den
keizer, waamaar door het get)eele land zoo
reikhalzend wend .uitgezien, heeft isindelijk
Dinsdag plaats gehad. Ze duurde niet min
der dan 7 kwartier en men kan verzekerd
zijn dat Biilow den ikeizer de meening des
volks goed heeft overgebi'acht. Evtenwel de
comfercntie eind'igde niet met :-a ontsvig-
aanvrage van v. Biilow, imaar met de ver-
zekering van den keizer, dat hiji het gedrag
van den Rijkskanselier ten voile goedkeurde
en hem handhaafde.
De leis schijnt dus voor den Keizer niet
tevergeefs te zijin geweest, hij wenscht in
het vervolg zich aan den constifnonieelen
staatsvorm te houden en zichzelf te oefenen
in zelfbeheersching.
De pors is over 't algemeen wet tevreden
over den uitslag van het te Potsdam ge-
houden gesprek, doch allterminst voldaan.
„Beloften alleen zijn niet genoeg, alleen
wa&rborgen niet op personen, doch op in-
stellingen berustende, kunneh het land be-
vredigen".
iv. v;^4J«i3Cg zon D->»1
i>l gi-teren in den Rijiksdag tier siprake komen,',
lioe ze daar is opgenomen is one, terwijl we
dit schrijven, nog niet bekenld.
Een ontzettende mijniramp heeft de
vorige week Dnitschltand getnoffen. In de
Rnu'boduiijin hij Hamm heeft c u njf
fing plaats gehad, waardoor een brand uit-
brak. zoo hevig dat van de 386 menschen
die in de rnijin waren, slechts 17 ongedeerd
zijn bovengekomen, 40 zijn of dood boven
gebracht of aan hun wonden bezweken, 26
gek wets ten liggen nog in de Zickenhuizen,
en in de rnijin ligt nog het huiveringswek-
kend getal van 303 Tijkeii.
Hoewel onmiddelijlk van a He kanten. red-
dingsbrigades aanrukten vermochten zij zeer
weinig door de zeer vefgiftige gassen die
opstegen en de ontzettende vuurzee. De
lipken die boven gebracht zijn, zijn voor 't
meerendeel niet herkend.
Toen alle pogingen tot redding waren af-
gesneden heeft men de branddeurefi moetefi
stouten om de vlammen te do oven.
Maar dat beteekenidte tevens, dat de drie
honderd, die daar beneden nog waren, w©r-
den overgegeven aan den (load, voor zoo-
ver ze niet reeds door den rook waren
gestikt.
Sehrikke/ijk toon'beeld van liransch 1 ijk
onmacht
Ilartverscheurende tooneelen hadden
plaats om den mond' des puts, te ontzettend
om beschreven te worden.
Prins Eitel Friedrich, die namens den
■Kei'zei de plants on,hi i's -J ezuehf, on
de 139 weduwen de keizerlijlke deelndming
te netuigen, was ten diepste pntroerd door
bet ontzettende leed dat zoovelen bad ge-
troffen.
Zondag werden in al de kerkeln der om-
liggende piaatsen plechtige rouwdiensten ge-
houden en Maandag had de begrafenis der
slachtoffers plaats, in een grioot graf.
De mijin is nu onder water gezet om,
als het vuur bedwongen is ,weer leegge-
pompt te worden, Een en finder zal wel
3 weken duren, eierst dan .sullen de 300
fijlken bo-ven gebracht kumie.fi worden en
ler aarde besteld,
i>„ aen'TIjjkMag heett jTict" centrun
een inteipellatie ingediend, deb rykskabsc
lier vragende naar de oorzaak van de ramp,
naar de voorzorgsmaatregelen, die in de mijn
genomen waren, en haar middeleti, om der-
gelijike rampen te verboeden.
't 13 goed, dat er eens over geslproken
wordt.
Al belpt het deze loogelukkigen jiiet meer.
Maar met de bestte voorzorgsmaatregelen
staat de mensch tenslotte (t6cb nog zoo vaak
machteloos tegenover de krachten der ,na-
tuur en als gelijlk thans bet govaar-
lij'ke mijngas sameinslroomt, dan is 't God
alleen, die de ontptoffing tkeeren kan
Moge Hij, in Zijne goedertiebenheid, de
nagelaten betrekkirugen irons too en deze
ramp voor veleln hunnter nog doen strekken
lot een middel waardoar ze dte eeujwige
behoudenis zoeken.
China heeft voor enkelle dagen zijn
keizer en keizerin verlloren. Dies kteizers dood
werd Zaterdag belkend glemaakt, dte keizerin
zijn tante, stierf Zondagmiddag.
Dp keizeir, die slechts 36 jarten oud werd,
heeft nooit voligens eigfen. wil (en wenslcb
het groote Chinetestebe rij'k kunnen bestureli,
daar hij geheel onder de plak zat. van zijn
fanalieko tante, die een grooten on mach-
- tigen aanhang had. Wanneer de keizer nog
a! eens zijin gezag wild ialen s n, zetfe
zij hem in zijn paleis gevangen of hield
hem een tijd lang o.p oen eiliandje gteisolteerd.
Zijn 'iefste vrouw, ljet zij v ir zijn oog >n in
een put werpen, en giaf henpen andeirel,
naar haar s'maak.
Waa'rlijk als je- zoo'n (ante heirt, ben je
- niet zander en China's keizer heleft'zijin' plei-
zier dan ook wel op giekuni l.
loans is tot keizer nilgeroepen lie! 2-
jarig zoonlje van prims Tsjoen, die zelf als
regent optreedt. Die oude keizerin heeft ech-
1 ler nog gezorgd dat dezen jiegent als ge-
iteim-secretaresse weird toeglevioegd een harer
vi tendinmen, die zelker een pogje .in 't zeil'
moet- houden. 't Schijjnt.|wel dat daar in, China
de vrouwen mteer vcrstand ivan, regeeren
hebben dan de mannie'n.
De nieuwhenoeinde regenlt heeft voor
"eiigjar-en em wis naar Dpitsc.hland
k eifAsvujjiM, .ii.-Cli. lieuohk
ving niet vijlandigl fte zijn',
Om nu, ten islotte, in ons eigen land
lerug te komen, vermelden jwe dat in do
i'weede Kamer lainigdurige debatten over
mi|nexp!oita,tie door den Staat, nog tot geen
definitief besluit helbbeln geleid .en bet, nieuw
gekozen lid voor Ommen, Br. ,Kuypier, voor
"orrige weken naar Beilijn is vertrokken, zoo-
dat'hij voor de Kerstvaean'tie niet meter in de
K amei zal verschij'nen,.
- - te Neflerllami Istehe Ze'nd inigsvereenjging
te Rolterdam rnocht dezer daigte'n haar 50-
jarig bestaan feesteJijk he'idenkcn,.
Me! groote danlkbaaiheid werd in d'e ver-
scliillende samenkOmslen gewag gemaakt van
don rijkem, ze.gien, diie'n God in die halve eeuw
had willen s'chenk'en op den arbeid dezer
vereeniging tot uitbreiding van Zijin konink-
rijik.
Ook wij wenstehen deze Vereeniging van
liarte geluk en ho.pen da;t zij nog het mid-
del mo,gte zijin tot toebrenging van volte hei-
d( nen.
l»e nieuwe sehool.
I \V:i- Woensdaginiddag voor de vriendon
van rtChrisLelijk Onde.rwijs hier ter st(»Je
een blijde dag. Immers de tweiede school
der Vor. voor Gerefbr'meerd, Schoalonderwijs,
welker bouiw m5t zoovcel belangstelling was
gadegc-slagen, was gereod en zou, onder in-
roeping van 's Heeren zogen in gtebruik wor
den genomen.
Te 2 ure waren de tatrijike genoodigden,
waaronder vele autoriteiten met hot Bestuur
der school in twee der hovenlokalten van
het rnooie, ruime school,gebouw bijeen.
,Ds. Goslanga,, voerde, als Voorzitter van
lie; Bestuur, aJlereerst het woord. Na het
voorlezen van Psalm 126, ging hij voor in.
gebed en beetle daarna al de aanwezigen
"ha rtelijk welkom.
II aarop wierp spr. een enkelen blik in de ge-
s..'h,iede.'i!s van het Christetijlk ondervvijs hier
ter sli de Reeds in 1841, was:op initiatief .van
lis. A. Brumnielkamp, destijlds pmlikant dor
Cbr, AfgeSch. gcnreie'nte alhier, door den ker-
keiaad dier geimeen'te een verzoek gericht
mj B. en VV., om geheel vpormigon rekening
On zondor eeniig hezwaar voor de stad, een
iht >T" mw'gte:. upTipfeivti: iliil.Je
kin leren ondter 's Heieiieii, zeigen op te kw<',»-
ketn tot goede burgers, getrpu'we vad'erian-
ders en ware Christenen."
Eeze school zou worden opengesteld voor
alle kindexen, ten bewijize dat z.e door geen
^cfe-geest maar door waaracbtige naasten-
liefde zou worden beb-eerscht.
Evenwel, bet stadsbestuur had geen oor
voor dozen concientiiekretet en nadat bog eeni-
ge correspondentie was gevoerd, werd het
verzoek, gewezen van de band, defwijil B.
en W. een C'hr. school nutteloos en
s c h a, d e 1 ij, k oordeelden.
Welk een heerlijke omkeer toen en tbans
Toen geen pliaats voor een Christelij'k schooi-
Ije met een onderwij'zer, t'h.ans wordt reeds
de 3e Cbr. school in onze stad geopend en
©ep breede schaar van onderwijzers en on-
derwijizctessen dient thans hier bet onderlwijs
dat toen nutteloos en s c h a d e 1 iji k werd
geacht. Toen het stadsbestuur tegen ons en
Wians zijin B'(. en' W. in ons midden en heb
ben wij de meeste iwelwilfendheid bij de
Twee levensschetsen.
2)
Den volgenden dag verzocbt zij hem eenige
booken naar den dominee te brengen, die
deze haar had geleend. Met groote gene-
genheid en vertrouwen hing zij aan dezen
goeden predikant, zooals deze van zijn kant
de stillc, bescheiden weduwe hartelijk ge-
negen was en haar met raad en daad en
met troost terzijde ston'd, zooveel in zijn
vermogen was. Benno stond verder van hem
af en vrouw Hilda koesterde den hartelijken
wensrb, dat ook hij haren in elk opzicht
goedr-n raadsman nader mocbt komen.'
De zoon weigerde te gaanhij had er
geen zin jn. Met de woorden,,'k Heb
alleen maar te maken met den dominee
die me bevestigd heeft", verliet hij ijlings
de woning, en de moeder bleef alleen ach-
tcr, alleen met een stekend© pijin in haar
hart.
En zulke fooneelen herhaalden zich da-
gelijks gedurende Benno's thuis-'zijn on
gehooizaamheid, onverschilligheid, onaange
naamheden volgen elkander op, bevalt
hem een wensch zijner moeder niet, dan
spreekt hij tegen, en bereikt hij ook daar-
mee zijU wil niet, dan grijpt hij naar zijn
hoed en verlaat voor urenlang het huis.
Laarentegen, wanneer hij met zijn moeder
«ens uilgaat, dan weet hij voor de menschen
heel goed hoe het hoort, zorgt steeds dat
zij aan zijne rechterzijde loopt, draagt haar
pakjes, en zoo voort; naar het uiterlijk
is hij een goede zoon, in wien iedereen
schik heeft; maar anders
Wanneer zij hem zijne verkeerde han-
delwijze voorhoudt, dan verzekert hij dat
hij haar niet wil krenken, en toch, zoodra
de g( ingste verzoeking op hem toetreedt,
dan i« hij niet in staat zich te beheerschen.
Be tijd van zijn bezoek is afgeloopeni.
Met vee' goede vermaningen _l.aat zijn moe
der hem gaan, weemoedig hem nastarend.
Zij heeft zich voorgenomen eens met tante
Betdna over Benno'te spreken. Hoe weinig
heeft. hij toch fie belooning verdiend, die
hem van zijn (ante voor zijn goed getuig-
schrift ten deel is geval'len.
Gemakkelijk is het moederhart niet tot
dit besluit gekomen; zal zij als aanklaag-
ster van haar zoon optreden? En toch,
't moet gebeuren, tot zijn eigen bestwil moot
het gebeuren; ze wil tante verzoeken op
een andere wijze op zijn karakter te werken.
Daar ontvangen tante en.neef op zekeren
dag het. bcricht, dat de moeder ziek ligt
en dal zij zich aan een, zware oper.at.iet
moet onderwerpen. i
Hpcrl (ten volgenden dag reisde tante
Hilda naar de stad. j
De operatie was doorstaan; maar Je
kiachten der zieke waren uitersl zwak, en
de doklers gaven weinig hoop op het behoud
vau haar leven. I I
Toen Benno met zijn tante kwam om
zijU moeder te bezoeken, rustle haar blik
smartelijk en lang op hem, en toen terwijl
zij zijne handen greep kwam er een won
der bare glans in haar oogen, als een
verheerlijkt licht uit de eeuwigheid.
Benno zpu haar niet weerzien. Zij stierf
in den daarop volgenden nacht. Maar moe
der,s la„tste blik met vlammend schrift
had d „e zich in zijn hart gegraveerdhij
zou hem meer zijn, dan de opvoeding van
lange jaren. 1
Bniten zich zelf dacht hij aan dezen laat-
sten' blik, ach, wat had hij in zich besloten.'!
Alio wee, die hij haar had aangedaan; alle
zoig. die zij voor hem droeg; alle zonden,
vvaaiaan hij zich had schuldig gemaakt
ach, en nooit, nooit kon hij het weer goed
makei' Of toch? De heldere
glan - in moeders oogen, wat was het anders
dan ten gebed van hemelsche liefde, een
gcted dat uit het diepste van haar hart
I en hemel opsteeg voor het dwalend kind,
on zou dat gebed eener stervende moeder
on baa zegen bij God geen verhooriiig vin-
I a -n?
flotwel haar het geluk ontzegd was, haar
zoon zelf op te voeden, zoo had zij toch
vijoi hem gedaan wat zij kon.
Be wensch, de militaire loopbaan in te