Ergocratie
Grote drie
over
heden
en
in
Berlij
n
In plaats van kaarten...
GOEDE WOORDEN OVER
DUITSE EENHEID
rustig
Het is
in de stad
Nederlander in Malang door
Indonesiërs gearresteerd''
Spanje lokt Engels en
Frans protest uit
De eerste drie
ZAL DE „GRAND OLD MAN
IN MEI AFTREDEN?
De „Smit jes" ver jaren
Nederland moet zijn militaire
productie op gang brengen
u
HEEL VER WEG WOONT BIDAULT
Snelle reactie
voorkwam erger
Schermutseling om gastenboek
Accoord over het
honorarium
Demonstraties in
Madrid
Indiërs verlaten
Koreaans kamp
Koude lucht stroomt ons land binnen"
ZATERDAG 23 JANUARI 1954
TWAALFDE JAARGANG No. 2673
Weerbericht
D1
r
Stichting v. d. Arbeid
besprak prijsstijging
Nieuwe geruchten om Churchill
Engeland
gist
Generaal-majoor De Bie:
„Arubaanse impasse
in Kleine Commissie
Het artsenconflict
Djilas niet op reis
I
ff
Vff'
Rotteidam: Witte de Withstraat 30 Telet. 115700 CA 1.)
Postbus 1112 Postgiro No. 424519
Klachtendienst abonnementen 18 3019 30 uur j
Zaterdags 1718 uur. Telefoon 115700
's-Gravenhage: Huygensplein 1 Postgiro 424867
Redactie: Tel 111S92
Administratie: Tel. 1j4402115486 B.g g. 395286
Schiedam. Lange Kerkstraat 24b Telefoon 6T882
Abonnementsprijs 52 cent per week. 2 26 per maand,
6 75 per kwartaal Losse nummers 13 cent.
Verschijnt dagelijks.
Directie: C. A. KEUNING en Mr. K. VAN HOUTEN
Geldig van Zaterdagavond tot Zondagavond.
MATIGE VOKST.
Droog weer met matige vorst en over het algemeen
neinig bewolking. Matige tot vrij krachtige Oostelijke
wind.
O O Hoofdredacteur: Dr. -J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
lIT wooid ergocratie vindt men nog
niet in het woordenboek van Van
Dale. Misschien moet het m een vol
gende dl uk toch worden opgenomen.
Het is gevormd op dezelfde wijze als
democratie, aristocratie, theocratie.
Dat zijn woorden van regelrecht
Gnekse herkomst In de oudheid
duidde men er mee aan de manier,
waarop een volk geregeerd werd.
Was dat de anstociatische manier,
dan lagen de teugels van het bewind
m de handen van de besten, zoals
men het noemde, van de aanzienlijk
ste leden van de burgerij. In een
democratie was de regering toever
trouwd aan het volk, dat wil zeggen
aan de hele burgerij. En toeu Flavius
Josefus aan Griekse lezers wilde dui
delijk maken dat Israël met dooi een
aantal aanzienlijken en ook met dooi
de hele buigenj werd geregeerd,
maai door God, voimde hij het woord
theocratie.
Op dezelfde maniei als deze klas
sieke termen heeft men m onze tijd
een paar kunsttermen gevormd. Tech
nocratie is er een van, en ergocratie
is een andere. Men wil er door aan
geven, welke krachten eigenlijk onze
cultuur beheersen en wat voor de
moderne mens de leidende gezichts
punten zijn. Als inen van onze teeh-
noeir sche cultuur spreekt, bedoelt
men dat de techniek in haar opper
machtig is en dat alles aan de tech
niek wordt gemeten. En bij het woord
ergocratie denkt men aan de heer
schappij van de arbeid, van het werk.
Er is geen tijd en geen aandacht meer
voor het spel, zo wordt dan bedoeld.
Er is ook geen tijd meer voor de me
ditatie Het werk, de prestatie is het
één en al geworden in het leven van
de moderne Westerse mens. Hij moet
fjtijd energiek zijn, zelfs bij de sport,
(Jie van huis uit een spel is, komt het
in onze tijd van het record en het
stopwatch op de prestatie aan en de
vruchten van de meditatie moeten
in boek en krant productief gemaakt
worden voor velen. Alles is in de
sfeer van het werk getrokken en alles
moet op een of andere manier eco
nomisch productief gemaakt worden.
De prestatie is alleenzaligmakend en
als iemand overleden is valt bij zijn
herdenking alle nadruk op wat hij
gepresteerd heeft. Het werk schijnt i
wel het meest wezenlijke van oiX,
leven te zijn. Wij bevinden ons in een
ergocratische cultuur met haar over
dreven bedrijvigheid, zucht naar
efficiency en productiviteit, met haar
gejakker en haar voeden van de
aanvalsdrift, met haar vermoorden
van de fantasie en haar opjagen van
de onrust.
W ANNEER men als Christen over
deze duidelijke ergocratie, deze
opperheerschappij van de prestatie,
gaat nadenken, is een van de eerste
dingen, die in een begrijpelijke reac
tie tegen dit overwoekeren van de
betekenis van de arbeid toch nooit
zullen mogen worden prijsgegeven de
hoogschatting van de arbeid in de
Bijbel.
Er is in de Bijbel geen spoor van
minachting voor het economisch pro
ductieve werk, zoals we deze verach
ting soms tegenkomen in het Griekse
denken. In de Heilige Schrift is zo
dikwijls sprake van de werken van
God, de werken Zijner Handen, dat
ieder, die het met de Bijbel houden
wil, er voor zal waken om in zijn
verzet tegen de moderne ergocratie
het kind met het badwater weg te
werpen. Bovendien herinneren we
ons bij het thema: de arbeid in de
Bijbel, Onmiddellijk de wijsheid van
de spreuken: Ga "tot de mieren, gij
luiaard, en word wijs. En de verma
ning van Paulus: "Wil iemand niet
werken, dan zal hij ook niet eten.
Het was dan ook op zichzelf niet
onchristelijk, toen Benjamin Franklin
aan een jonge koopman zijn advies
gaf en zei: Wie per dag tien shilling
met werken kan verdienen en een
halve dag gaat wandelen of luieren
op zijn kamer, mag, als hij dan zes
pennies voor zjjn plezier uitgeeft, niet
alleen die pennies berekenen. Hij
moet daarnaast nog de vijf shilling in
rekening brengen, die hij heeft uit
gegeven, of eigenlijk heeft wegge
gooid. Of toen hij schreef: de klop
van uw hamer, die uw crediteur om
vijf uur 's morgens of om acht uur
's avonds hoort, stelt hem voor zes
maanden tevreden, ziet hij u echter
aan het biljart of hoort hü uw stem
in de herberg op een uur, waarop ge
aan het werk moest zijn, dan laat hij
de volgende morgen om terugbetaling
vragen.
Maar de ergocratie ontstaat, wan
neer dergelijke adviezen gegeven wor
den onder het hoofd: time is money,
tijd is geld!
T<IJD Is een gave van God, die de
mens tot zijn eer en in zijn dienst
heeft te besteden.
Deze overweging leert ons de goede
reactie op de ergocratie. Er is een
foute reactie, dat is die van het lang-
zaam-aan, die van de dieverij.
Maar de goede reactie is die, welke
weet dat het initiatief van ons alleen
bij God ligt. Hij roept ons tot onze
taak. En hij geeft voor de uitvoering
er van ook geboden.
Als wij van de ergocratie schrikken,
moeten wij het vierde gebod weer
lezen. In zes dagen heeft God de
Hemel en de aarde gemaakt. De zee
en al wat daarin is, en Hij rustte op
•de zevende dag. Daarom zegende de
Here de Sabbathdag en heiligde die.
De goede Zondagen zijn het beste
verweer tegen de Moloch van de
ergocratie.
R. SCHIPPERS.
Vice-admiraal Skule Storheill, chef
van de Noorse Marme, heeft gisteren
een lunch gegeven ter ere van kapitein
ter-zee W. Kruys, commandant van de
Nederlandse kruiser „De Ruijter", en
zijn officieren.
Gisteravond werd aan boord van de
kruiser een receptie gehouden, waarop
Noorse autoriteiten en vertegenwoordi
gers van de N.A.V.O.-landen waren uit
genodigd.
legg
N
De ministers van Buitenlandse Zaken van Amerika, Frankrijk
en Engeland zijn gisteren in Berlijn aangekomen en zouden vandaag
hun eerste voorbespreking houden voor de conferentie met de
minister van Buitenlandse Zaken der Sowj et-Unie, welke conferentie
Maandag aanvangt. Molotow werd vandaag in Berlijn verwacht.
De We.stduitse bondskanselier Adenauer heeft gisteren namens de
Duitsers „in Oost en West" een beroep op de Grote Vier gedaan, om Duits
land eindelijk te herenigen in vrijheid en vrede. Hij legde er de nadruk op,
dal de verdeling van Duitsland niet het gevolg is van een geschil tussen de
Duitsers en alleen kan worden opgeheven door de grote mogendheden.
Verder wees hij er op, dat de Duitsers geen geneutraliseerd land wensen.
Dulles, Bidault en Eden hebben bij
hun aankomst in Berlijn alle drie de
hoop uitgesproken, dat de conferentie
zal leiden tot een beslissende stap in
de richting van Duitslands hereniging.
Een paar Duitse politiemannen met
Pruisische helmen op en twee Ameri
kaanse „M.P.'s", met groene halsdoe
ken, bewaken de toegangspoort aan de
Potsdammerstrasse, een der grote ver
keersaders van het Amerikaanse stads
deel. Voor de voorbijgangers, die even
stil houden, is er niet veel meer te zien
dan de vier geallieerde vlaggen, die
er overigens door alle stormen van
de koude oorlog niet aan stukken ge
scheurd zijn. Het gebouw zelf is een
vaal-grijze kolos, waarin in vroeger
dagen het „Kammergericht" zetelde.
Het lijkt een ietwat verwaarloosd
bouwwerk, wanneer men het verge
lijkt met het nabijgelegen veertien
verdiepingen hoge „Kathreinerhaus",
een der nieuwe of herboren zaken-
paleizen, die zo kwistig tussen de
ruïnes van deze stad zijn gestrooid.
In dit kleine wolkenkrabbertje nes
telen zich in deze dagen de ongeveer
duizend journalisten, die van heinde
en verre zjjn gekomen om te horen,
wat de vier ministers aan hun een en
twintig nota's over het Duitse vraag
stuk zullen hebben toe te voegen.
Het gebouw van de bestuursraad,
dat de eerste week het toneel van de
conferentie zal zijn, blinkt echter aan
de binnenkant als een spegel. De grote
hal is van rode tapijten voorzien en
er zjjn borden geplaatst, die zeggen
dat niemand het heiligdom der con
ferentiezaal zal mogen betreden voor
aleer de ministers er hun intrede
hebben gedaan.
Van een onier verslaggevers
In de Stichting van de Arbeid is giste
ren een bespreking gehouden over de
prijsstijgingen van de laatste weken.
Naar wij vernemen heeft deze bespre
king een oriënterend karakter gedragen.
Bepaalde besluiten zijn niet genomen.
Dit viel ook niet te verwachten, omdat de
toestand nog vrij onoverzichtelijk is en
pas over een paar maanden met enige
zekerheid kan worden vastgesteld, m
hoeverre de loonronde in de prijzen heeft
doorgewerkt
Door uitent snel te reageren slaagde
de 21-jarige expeditieknecht Leenden
Kievit er ghlcraiond om kaart over
zeven in, zich te onttrekken aan een
ernstig ongeluk op de Hofdijk te Rot
terdam. Leenden had zijn fiets net op
straat neergezet. Hij had het stuur
nog in zijn hand, toen hij plotseling
een ontzaglijk lawaai achter zich hoor
de. Snel keek hij om en zag een heiig
slingerende auto recht op zich af ko
men. In een fractie van een seconde
nam hij de vlucht op het open veldje
ter plaatse bij de Hofdijk. Voor zijn
ogen zag hij de auto het trottoir op
rijden, en er weer af gaan, dwars over
lijn fiets.
Twee seconden later reed de wagen
een oude man, die ook op de fiets
was, aan. Deze wielrijder werd met
ernstige verwondingen naar het zieken
huis gebracht.
De automobilist, die waarschijnlijk
beschonken was, is na het ongeluk
doorgereden. Hij werd door de politie
gezocht. De foto toont Leendert met
zjjn kapotte fiets, die nel nieuw teas.
Drie kilometer verder hebben de
Russen hun eerste maatregelen ge
troffen. In hun massale gloednieuwe
ambassadegebouw aan „Unter den
Linden" behoeft weliswaar niet extra
gepoetst te worden, maar daarvoor in
de plaats echter wordt hier voor extra
veiligheid gezorgd. Donderdagochtend
vroeg traden afdelingen van de Voiks-
politie aan om „Unter den Linden",
eens de vermaardste boulevard van
het hart van Berlijn, af'te zetten. Zij
betrokken posten rond de wH-marme-
ren ambassade, die op weinige tien
talten meters afstand ligt van de
vormeloze ruïne van de vroegere
Amerikaanse ambassade.
De Brandenburgse poort, hoofdtoe
gang tot Oost-Duitsland, werd afge
sloten. Zolang de conferentie duurt,
zullen nog slechts Sowjet-auto's door
de hoge poort mogen rijden. Zolang
ook zal „Unter den Linden" voor het
normale verkeer zijn afgesloten.
Tot 31 Januari zullen in Oost-Duits-
land geen spoorkaartjes voor Berlijn
worden verkocht, aangezien de Oost-
duitse spoorwegen zich genoodzaakt
zien beperkingen op te leggen in ver
band met het „grote aantal afgevaar
digden uit verschillende landen, die
zich naar Berlijn begeven". Deze be
perkingen gelden niet voor houders
van doorreisbdjetten en arbeiders
retours.
De conferentie zal eerst in haar
tweede week naar de Sowjethelft der
stad verhuizen. Het vroegtijdige begin
van de veiligheidsmaatregelen heeft
dan ook het vermoeden versterkt, dat
minister Molotow zijn intrek in de
ambassade zal nemen. Vanaf de hoog
ste etages van het gebouw zou hij dan
uitzicht hebben op de ruine van het
witte paleisje aan de rand van de
„Tiergarten", waar hij verbleef tijdens
zijn eerste bezoek aan Berlijn in 1938.
De drie Westelijke ministers hebben
hun woning ver buiten het grauwe,
verwoeste centrum der stad. Foster
Dulles woont in een pronkvilla in het
groene Dahlem, die eens toebehoord
heeft aan de I.G. Farben. Minister
Eden is de gast van de Britse Hoge
Commisasris in het Griinewald. dat
nog altijd als een Brits eilandje in de
stad geldt. Minister Bidault zal zelfs
met een snelle chauffeur een halfuur
nodig hebben om van zijn verblijf
plaats naar de conferentiezaal te rij
den. Hij betrekt namelijk de nieuw ge
bouwde ambassadein de Noorde
lijke, Franse hoek van de stad, zó ver
weg, dat vele Berlijners er zelf nog
nooit zijn geweest.
Znaun Galuhad uit Amsterdam en zwaan
Cleofe te Trento hebben elkaar in
Treilto*s stadsvijver het ja-ttoord gege
ven. Zoals de mensen dit doendeden
ook zij. Ze lieten zich als man en
vrouw fotograferen. De wittebroodswe
ken moeten zij weliswaar nog in
Clenfe's oude woning doorbrengen
maar een nieuw huis wordt reeds voor
de jongehuwden gebouwd.
Wederom is in Indonesië een
Nederlander gearresteerd. De
arrestatie geschiedde te Malang
Er waren gisteravond geen ver
dere bijzonderheden hekend.
Naar aanleiding van de arresta
tie van de heer A. H. M. Johan,
directeur van het Simpang-hotel
in Soerabaja, heeft de resident
van Soerabaja, dr. Soeparto, een
persconferentie gegeven over het
incident in het hotel van de heer
Johan.
De heer Soeparto zeide, volgens An-
tara, dat de directeur van het hotel een
„arrogante houding" had aangenomen.
Nadat was meegedeeld, dat alle ka
mers bezet waren, had de resident het
gastenboek ter inzage gevraagd. Op de
vraag in welke functie hij meende hier
toe gerechtigd te zjjn, had hij geant
woord: „In mijn functie van resident
van Soerabaja".
Er volgde een schermutseling om het
boek, waarbij de resident het aan de
ene kant vasthield en de directeur aan
de andere kant.
Eerst nadat hij zich had gelegimiteerd
en een laatste waarschuwing had ge
geven, werd hem het gastenboek over
handigd. Bij onderzoek bleek toen dat
er diverse kamers vrij waren.
De heer Soeparto verklaarde verder,
volgens Antara, dat hem bij het door
bladeren van het gastenboek was ge
bleken, dat van half November tot en
met 3 Januari slechts drie niet-blanken
als gast tot het hotel waren toegelaten
en deze drie behoorden tot gezelschap
pen die hoofdzakelijk uit Europeanen
bestonden. Reeds voor het incident had
den de resident klachten bereikt, dat
m het hotel alleen blanken werden
toegelaten „Het moment is thans gefco-
De deskundige commissie, ingesteld
door minister Suurhoff, die zoekt naar
een oplossing van het conflict, dat gere-
len is over de honorering van de artsen
door de ziekenfondsen zou. naar wij ver
nemen, hedenmorgen de laatste hand
leggen aan haar rapport.
Zijn wij juist ingelicht dan is de commis
sie het eens geworden over een honora
rium van ƒ7,— per ziel voor de eerste
drieduizend ingeschreven verzekerden bij
een ziekenfonds. Men zal zich herinneren,
dat minister Suurhoff in eerste instantie
bezwaren had tegen dit bedrag.
Op andere punten zou de commissie
echter restricties willen maken. Doch
hierover is men het nog niet eens kunnen
worden.
Vermoedelijk zal het rapport as. Maan
dagmorgen worden overgelegd aan de
vertegenwoordigers van de Landelijke
Huisartsen Vereniging en van de zieken
fondsen, waarna de Ziekenfondsraad in
zijn vergadering van a s. Woensdagavond
over deze materie een beslissing zal kun
nen nemen.
men dat de politie en het leger zich
met deze aangelegenheid gaan bemoei
en", aldus de heer Soeparto.
Het Indonesische blad „Merdeka"
schxeef gisteren naar aanleiding van
de arrestatie van de heer Johan, dat
nog verschillende andere hotels niet ge
negen zijn kamers te verschaffen aan
Indonesiërs. Hel blad noemde in dit ver
band met name het bekende „Hotel des
Indes" te Djakarta.
De Spaanse regering heeft gisteren
twee protesten in ontvangst moeten
nemen: één van Frankrijk wegens de
door Spanje gesteunde actie om
Spaans-Marokko voorlopig los te ma
ken van het sultanaat en één van
Engeland wegens demonstraties, die
gisteren in een aantal Spaanse steden
gehouden zijn voor „teruggave" van
Gibraltar.
Het Franse protest gaat tegen de
rede, die de Spaanse hoge commissaris
in> Marokko, Valino, gehouden heeft m
Tetoearf. Valino had gezegd, dat de
Franse politiek in Marokko indruiste
tegen de bestaande verdragen. De com
munistische en de nationalistische partij
in Frans Marokko hebben de petitie van
Tetoean, die gericht is tegen de nieuwe
sultan Moulay Arafa, toegejuicht.
Een paar duizend Spaanse studenten
hebben gisteren ruiten ingegooid bij de
Britse ambassade in Madrid. Tijden? een
mars riepen zij: „Gibraltar is ons!". In
een brief aan de. Britse ambassadeur
protesteerden zij tegen het aanstaande
bezoek van koningin Elizabeth aan deze
stad.
Een woordvoerder der Spaanse rege
ring heeft na afloop van een Vrijdag ge
houden kabinetszitting verklaard: „De
mogelijkheid bestaat dat de Spaanse
regering zal besluiten de Franse protest
nota met te beantwoorden, daar Franse
regeringen in het verleden herhaaldelijk
op deze wijze hebben gereageerd op
Spaanse protesten".
Pj E opbouw van de Medische FacuL-
teit aan de Vrije Universiteit
wordt thans krachtig ter hand ge
nomen
Onder het motto „de Meiboom in de
kap" wordt er aan gewerkt, de V.U.
ter gelegenheid van haar 75-jarig
bestaan het volgend jaar met een gift
van een millioen te verblijden.
Een millioen! Een groot bedrag? On
getwijfeld.
Maar met te groot vooor hen, die de
betekenis van deze Universiteit, monu
ment ter nagedachtenis van haar stich
ter dr. Abraham Kuyper, hebben leren
waarderen.
En die zijn er bij duizenden ge
lukkig.
Drie plaatsen in ons land, die als
eersten de actie voor het millioen af
sloten, hebben het bewijs geleverd:
"Wageningen, Reitsum en "Weesp
Alle kwamen met hun opbrengst
ver boven de raming.
Een bemoedigend begin.
Ter navolging.
De Indische bewakingsstrijdkrachien
hebben Vrijdag ie middernacht het kamp
van de pro-communistische gevangenen
in de gedemilitariseerde zone van Korea
vexlaien.
De laatste daad van de Indiërs was het
openen van de toegang tot het kamp, zo
dat met-gerepatneerde gevangenen hun
lot in eigen handen kunnen nemen.
De 21 Amerikanen, die geweigerd heb
ben naa hun vaderland terug te keren,
zijn te middernacht uit het Amerikaanse
leger ontslagen.
Generaal Huil, de opperbevelhebber der
V.N., verklaarde, dat de ruim 22.000
Chinese en Noordkoreaanse gevangenen,
die de zijde van de verbondenen hebben
gekozen, thans „vrije mensen" zijn ge
worden. Dg meer dan 14.000 Chinezen zijn
rev.ds, aan boord van Amerikaanse lan-j
dingsschepen, op weg naar het nationa-
listisch-Chinese bolwerk Formosa.
De afgezette communistische leider in
Joegoslavië, Djilas, zal zijn voorgenomen
bezoek aan Noorwegen en Zweden, vol
gende maand, niet brengen. Dit heeft een
woordvoerder van de Joegoslavische re-1 zich beroepend op de journalistieke era-
gering meegedeeld. Icode.
A. H. Hommerson overleden
AMSTERDAM, 23 Jan. Vanmorgen
is te Zaandam op 57-jarige leeftijd over
leden de heer A. H. Hommerson. -die 14
dagen geleden in het ziekenhuis aldaar
was opgenomen.
In 1952 is Hommerson van 6 Mei tot
24 Juni in het Huis van Bewaring te (-
Amsterdam in gijzeling geweest. In een
rechtsgeding h®d hij geweigerd de bron',
van één zijner berichten mede te delen.
••va
Door het ipringen van een rechter
voorband op de IVeslvlietweg in Leid-
schendam raakte Vrijdagavond omstreeks
6 uur een zware vrachtauto met aan
hangwagen ian Nederveen's Margarine-
fabriek uil 's-Hertogenbosch van de
weg af. Het gevaarte belandde met
aanhangwagen en al in de sloot. De
twee inzittenden kwamen er wonder
boten wonder zonder letsel af.
Het gonst op het ogenblik in Enge
land van gissingen rond Churchill.
Zal hij binnen enkele maanden af
treden? En zo ja, wat zal er dan
gebeuren?
Wat de laatste vraag betreft: De
meeste diplomaten, parlementariërs
en politieke redacteuren achten het
absoluut zeker, dat de minister van
Buitenlandse Zaken, Eden, in Chur-
chills schoenen zal stappen als deze
de tijd gekomen acht om zich terug
te trekken en wat Churchill zelf aan
gaat menen sommigen dat hij, als
hij zijn tegenwoordige functie op-
WANDAAG zal het een -merkwaardige dag zijn voor het echtpaar Sm\t-Ahhng
te Zaandijk. Man en vrouw vieren beiden hun 70ste verjaardag. Bovendien
-verjaren die dag een dochtereen kleinzoon, twee neven en een broer van
mevrouw Smit. De heer en mevrouw Smit roerden 70 jaar geleden niet alleen
op dezelfde dag geboren, doch ook op die dag in dezelfde kerk gedoopt.
geeft, toch zitting zal blijven nemen
in het kabinet.
Ook fluistert men, dat Churchill
naar het Hogerhuis zou gaan, waar hij
de regering zou kunnen blij\«.i advi
seren en assisteren.
Cyril Osborne, een der minder in
vloedrijke leden van Churchills eigen
partij, zeide Vrijdag, dat meermalen
het vermoeden wordt uitgesproken, dat
Churchill in Mei na de terugkeer van
Koningin Elizabeth van haar wereld
reis zal aftreden en dat „men vreest",
dat twee van zijn voornaamste mede
werkers, de 70-jarxge Lord Wootton,
voorzitter van de conservatieve partij
en de 64-jarige Sir Waiter Monckton,
minister van arbeid ,dan eveneens zul
len heengaan.
Functionarissen, die hem geregeld
spreken, verklaren evenwel, dat zij
niet de indruk hebben, dat zijn aftre
den in de lucht hangt. Een van hen
vertelde dat Churchill toen hem eens
werd gevraagd of hij van plan was
zich terug te trekken, antwoordde:
„Als ik word uitgenodigd een biertje
te drinken, in een café ga ik zeker
niet weg voor de kastelein zegt, dat
het tijd Is", (zoals in Engeland tegen
het sluitingsuur gebruikelijk is.)
J"n<
(Van onze weerkundige medewerker
In de afgelopen dagen is de weerstoestand in Europa ingrijpend
gewijzigd. Boven Scandinavië is de luchtdruk aanzienlijk gestegen.
Op sommige plaatsen meer dan zestig miliibaren. Daarmede samen
hangend draaide de wind tn onze omgeving naar Oostelijke richtingen.
Reeds gisteren drong- koude lucht uit Noord-Oost Europa ons land
binnen. De aanwezigheid van wolkenbanken verhinderde echter een
sterke nachtelijke afkoeling waardoor het kwik tot gisteravond niet
meer dan enkele graden beneden het vriespunt daalde.
Tijdens het weekeinde echter zullen de wolkenvelden oplossen,
terwijl gelijktijdig veel koudere lucht uit de Poolstreek ons land zal
gaan binnenstromen. Daardoor zal de temperatuur vooral in de nacht
aanzienlijk dalenwaarbij het kwik tot acht a tien graden onder nul
kan komen.
In Amerika heeft een vrijwel dezelfde weersontwikkeling plaats.
Het Oosten der Verenigue Staten is geheel overspoeld door zeer
koude lucht uit het hoge Noorden. Op de Oceaan heeft deze koude,
lucht de depressie-activiteit snel doen toenemen.
Tussen Groenland en Canada woedt thans een uitzonderlijk zware
orkaan. Een iveerschip vn dit gebied meldde gisteravond een wind'van
140 kilometer per uur bij een temperatuur van zes graden onder nul.
Ook ten Noorden van Schotland is het onrustig. In de omgeving
van de Shetlandeiïanden wordt een zware Zuider storm gemeld.
Het hogedrukgebied boven Scandinavië is echter zo krachtig, dat
het de eerste paar dagen elke aanval van Oceaandepressies kan weer
staan. En dat betekent dat de winter in Europa zich enige tijd zal
handhaven.
Vi
Gen. majoor b.d. Th. E. J, de Bie, hoofd
van het commissariaat Militaire Productie
van hel ministerie van Economische Za
ken. heeft er gisteravond, in een inlei
ding voor de vereniging ter beoefening
van de krijgswetenschap, op gewezen dat
het nuttig zou zijn te streven naar het
instellen van een fonds, dat de mogelijk
heid biedt aan de Nederlandse industrie
om de militaire productie op gang te
brengen en de export te bevorderen. Dit
fonds zou dan nief gefinancierd moeten
worden uit de begrotingen van Ootlog
en van Marine, maar thuis moeten horen
onder de begroting van het departement
van Economische Zaken.
Hij zeide dit naar aanleiding van het
feit, dat eerlang, zoals bekend, de Ame
rikaanse militaire hulp zal verminderen
c.q ophouden, waardoor de vraag naar
militaire goederen op de binnenlandse
markt groter zal worden.
Overschakeling op een vergrote mili
taire productie (tot dusverre is deze
slechts 5,5 van de totale industriële
bedrijvigheid) brengt echter voor de in
dustrie grote risico's mee, terwijl voorts
een vrij lange aanlooptijd nodig is. Spr.
was van mening, dat de Nederlandse in
dustrie bereid was de militaire productie
uit te breiden, mits de Voorwaarden aan
wezig zijn waardoor deze productie coai-
r-ercieel verantwoord is
Op grond van de in 1952 geplaatste bin
nen- en buitenlandse militaire orders en
van üe voor de militaire productie ge
maakte investeringen kan worden gezegd,
dat in on land de productie van militaire
g-ederen in stijgende lijn is. Zij bedroeg
b.v. in 1953 in de metaalindustrie 11 pro
cent van de totale bedrijvigheid.
Door het M.D.AP. zal Nederland in het
bezit zijn van militair materieel van
Amerikaanse origine, dat van dure
samenstelling is en kostbaar onderhoud
eist. Men kan m dit verband twee dingen
doen: 1. Straks voor buitenlandse valuta
(voor het grootste deel dollars) kopen
wat nodig is voor onderhoud en aanvul
ling, «n 2. er voor zorgen, dat tegen die
tijd Nedrriand zelf een industrie heeft,
die militaire goederen en onderdelen
daarvan produceert Men zou m dat ge
val dus, naast het militaire apparaat, ook
het militair-industriële apparaat moeten
opbouwe
Met deze opbouw van dit laatste appa
raat moet men echter tijdig beginnen,
gezien de vrij lange inloopperiode die
nodig zal zijn. Daarom is een „planning"
or lange termijn noodzakelijk, waarbij
men de verhoudingen in Navo en E.D.G.
verband nauwkeurig zal moeten bestu
deren. In E.D.G. verband kan Nederland,
buiten de zg. 85% regeling de productie
voor de gemeenschap, tot een maximum
n 30% in de vrije sector in de militaire
produitie leveren
77
Van onofficiële welingelichte zijde
wordt vernomen, dat het onderhond van
de Arubaanse delegatie met minister
Kernkamp onbevredigend voor de Ara-
hanen is verlopen. De status van Aruba
zal geen onderwerp van gesprek zjjn in
de Kleine Commissie. Vandaag zouden
de commissies van de Arubaanse Eiland-
raad bijeenkomen teneinde te besluiten
of er al of niet een delegatie naar de
koningin zal worden gezonden.
Zo ja, dan zal noch Henny Eman noch
G. Yrausquin met de kleine commissie
naar Paramaribo, waar het overleg van
deze commissie zal worden voortgezet,
gaan. Eveneens is het twijfelachtig of van
de Antilliaanse delegatie dr Da Costa
Gomez naar Paramaribo zal reizen, ge
zien zijn „drukke werkzaamheden", zoals
hij zeide. In dat geval wordt hij ver
vangen door de heer Plantz. DeAntil
liaanse delegatie zal dan bestaan uit -d
heren Plantz, Debrot, de la Try Ellis e:-.
Jonckheer.
