Vervang Rijksbemiddelaars
door Loonraad S.E.R.
GELEIDE LOONPOLITIEK
MOET GEWIJZIGD
Puin viel op brandweerlieden
Tien millioen schade bij
pakhuisbrand in Zaandam
Vlammenzee was kilometers
ver zichtbaar
Koningin onthulde standbeeld
Johan van Öldenbarnevelt
Samenloop van ongunstige
omstandigheden
v« -mm
„Prins Willem V" na
aanvaring gezonken
Alle bemanningsleden gered
Een stap terug
Advies Stichting van de Arbeid
Meer invloed voor bedrijfsleven
Fins kabinet is
afgetreden
Vrienden in de nood
Voor vluchtelingen
121.000 gulden
VRIJDAG 15 OCTOBER 1954
f'
TWAALFDE JAARGANG No. 2901
Weerbericht
PLECHTIGHEID IN DEN HAAG
Rotterdams vrachtschip midscheeps geramd
(Van een onzer verslaggevers)
Het College van Rijksbemiddelaars moet vervangen worden door
een loonraad. Deze loonraad zal een vaste commissie van de Sociaal-
Economische Raad moeten zijn, zij het met een bijzonder karakter.
Aan de loonraad zal de uitvoering van de loonpolitiek moeten
worden opgedragen. Vertegenwoordigers van werknemers en werk
gevers benevens kroonleden zullen er zitting in moeten nemen.
Tot deze belangrijke conclusie komt een rapport van de Stichting
van de Arbeid, dat handelt over de toekomstige loonpolitiek. Het is
dezer dagen definitief vastgesteld en ter beschikking gesteld van
je minister van Sociale Zaken.
Onderhandeld achter rug van
premier
LOONPOLITIEK IN
DE AETHER
Om kwart over vijf vanmorgen
belde de portier van Verkade's
fabrieken de heer C. Kabes, com
mandant van de vrijwillige brand
weer te Zaandam op. Hij zei, dat
hij vuur zag op de tweede ver
dieping van pakhuis „Czaar Peter"
dat in gebruik is bij het Zaanse
Veem. Tegelijkertijd kwam een
brandmelding binnen van iemand
NS.-DIRECTIE OVER TREINRAMP BIJ ELST
i
die van zijn werk naar huis terug
keerde.
HOOGTEPUNT
Op depostrekening van het
comité vluchtelingenhulp 1954 'is
gisteren binnengekomen een be
drag van 40.000 gulden. De finan
ciële stand van de actie is nu:
121.000 gulden.
Urkervloot uitgevaren op
reddingstocht
Rotterdam: Witte de Withstraat 30 Telef. 115700 (4 1.)
Postbus 1112 Postgiro No. 424519
Klachtendienst abonnementen 18 30—19.30 uur
Zaterdags 1718 uur: Telefoon 115700
's-Gravenhoge: Huygensplein 1 Postgiro 424867
Redactie: Tel. 111892
Administratie: Tel. 114402—115486 Bg.g. 362569
Schiedam: Lange Kerkstraat 24b. Telefoon 67882
Abonnementsprijs 52 cent per week, f 2 26 per maand,
f 6.75 per kwartaal Losse nummers 13 cent
Verschijnt dagelijks.
Directie: C. A. KEUNING en Mr. K. VAN HOUTEN
Weersverwachting geldig tot Zaterdagavond.
DROOG WEER.
Droog weer met overdrijvende wolkenvelden. Over
wegend matige Zuidwestelijke wind. Weinig veran
dering in temperatuur.
O o Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
*wIE de reacties op de jongste nota
W van minister Cals in de grote en
in de specifieke onderwijspers gelezen
heeft, moet wel tot de conclusie zyn
gekomen dat de minister speciaal
waar het ging om de bestrijding van
het tekort aan onderwijzers, weinig
applaus heeft ontmoet.
Noch de lagere noch de kleuter
school toonde zich met zyn plannen
ingenomen.
Toch ontvingen we van een onzer
lezers een schrijven, waarin het plan
van de minister werd toegejuicht,
althans de bnefsenrijver, zelfs reedt
jaren lang medewerker aan de oplei
ding van kleuteronderwijzeressen, kon
zich niet vinden in het enige tijd ge
leden in ons blad verschenen artikel
over de ministeriele nota.
Hij schrijft niet in een devaluering
van het onderwijzersdiploma te geio
ven bij het in toepassing brengen van
het voorste] van de minister om
kleuterleidsters met bevoegdheid B
blaar te doen maken voor 't examen
onderwijzeres.
Ter adstructie tan zijn betoog wijst
hij op de z.i. zeer behoorlijke opleiding
van de kleuterleidster: de ppedagogiek
U daar geheel op de kleuter gericht,
illustratief tekenen en handvaardig
heid déér kunnen ook in de practijk
van de aanvwngskJassen der lagere
'school goede diensten bewijzen. De
schrijver v-indt zelfs, dat de kleuter
leidster, wat het vak paedagogiek be
treft, beter beslagen ten ijs komt, dan
de onderwijzeres van de lagere school.
Bovendien, zo gaat zijn betoog verder,
neemt het aantal bezitters van te
B-akte toe met haar, die ook het Ulo-
fiploma bezitten»
«M su maar met dit laatste, de
(J vooropleiding van de kleuter-
onderwijzeres, te beginnen. Schrijver
heeft blijkbaar nog geen kennis geno
men van de onlangs verschenen statis
tiek van het kleuteronderwijs 1854,
een uitgave van het Centraal Bureau
voor de Statistiek. Daarin vinden we
vermeld, dat slechts 26 der leidster»
in het bezit is van de B-akte, terwijl
36 elke bevoegdheid mist En van
de in 1953 voor het eerst tot een op-j
leiding voor kleuterleidster toegelate-j
nen vinden we vermeld, dat van haar;
slechts 30 over een behoorlijke;
vooropleiding kon bogen. Van die
30 heeft 3 een einddiploma van
de middelbare school, 27 een UTo-
of daarmee gelijk, te stellen diploma.
De grote massa komt voort uit een
g.l.o.- of huishoudschool, of is afkom
stig uit het leger van diegenen, die
indertijd de Ulo ontijdig verlaten
hebben.
Sfen zal moeilijk kunnen volhouden
dat het hierboven geschetste beeld nu
bepaald hoopvol is. En wie een schor*!
met een dergelijke vooropleiding in]
één jaar prepareren wil tot bevoegd
onderwijzeres bij het l.o., zal bij zijn'
wijn toch een behoorlijke scheut
water moeten doen.
Wij denken er niet aan de opleiding
tot kleuterleidster te diskwalificeren.
Het is in baar soort een uitnemende
paedagoglsche scholing. Wat dit be
treft is er de laatste jaren heel wat
veranderd. Maar als vooropleiding
voor do volledige onderwijzersakte is-
trij beslist ènvoldoende.
Daarom geloven wij wel dege-Hjk aan
een devaluering van de intellectuele
waardering van de onderwijzer in
Nederland. De goede man heeft het,
wat dat betreft, toch al niet breed.
Intellectueel bezien gaat hij d<fcr voor
vis noch vlees. Op zijn best voor semi-
intellectueel. De nieuwe Kweekschool
opleiding wil in deze onderwaardering"
een radicale verandering brengen. En
dat is o.l. zeer wel mogelijk. Daarom
betreuren wij het te meer dat juist nu
deze ontwikkeling op gang is, de
minister dit plan aanbeveelt, dat o.i-
slechts gezien ken worden als een stap
terug.
Zegt het onze briefschrijfster verder
niets, dat ook op het gouden feest van
het Christelijk kleuteronderwijs, on
langs in Utrecht gehouden, bij monde
van de presidente verklaard is: „Wij
achten het vrijwel ornnogelyk voor
een kleuteronderwijzeres om in één
jaar de lagere akte te halen en vol
ledig bevoegd ae gewone school in
te stappen?"
Ook het plan om kleuterleidsters
met hoofdakte zonder meer tijdelijk
les te laten geven in de beide laagste
klassen van de lagere school kon daar|
geen genade vinden. Dit plan, zo be-i
toogde men, zal by uitvoering heti
kleuteronderwijs van vele bevoegde
krachten, die meu node kan missen,
beroven.
O.i. behoort men aan deze visie van
wel zeer onverdachte zijde de nodige
aandacht te schenken. Wü althans
zien er een rechtvaardiging in van ons
standpunt.
Wie zich verheugt over de nieuwe
Aanpak op de kweekschool, zal een
eventuele realisering van bet minis
teriële plan slechts kunnen betreuren.
Het volgen van de daarin geprojec
teerde lijn is niet anders dan het in
slaan van de weg terug.
T. M. GILHUIS
Het rapport Is het resultaat van de
discussies die de latste tyd in ons land
zijn gevoerd rondom de vraag op wel
ke wijze de geleide loonpolitiek ver
vangen kan worden door een systeem
van vrUere loonvorming.
Naarmate de welvaart in ons land
toenam traden immers de nadelen van
het huidige systeem meer en meer aan
het licht. Zo kamt bv, de taak van het
bedryfsleven bij de loonvorming on
voldoende tot haar recht door de grote
bevoegdheden, van de overheid.
Voorts is er onvoldoende mogelijk
heid tot differentiatie in de Ionen tus-
*en de bedrijfstakken (en ondernemin
gen) waardoor in onvoldoende mate
rekening kan worden gehouden met
de byzondere economische en sociale
omstandigheden van de bedrijfstakken
(en ondernemingen).
Intussen had het oude stelsel ook
voordelen. Deze wenst men te behou
den, zodat volgens de Stichting van
de Arbeid als uitgangspunten voor een
«telsel van vrijere loonvorming de vol-
2.
3.
Donch'rilagatond kwamen op tie hoek
mui de Lohelialmn en Aronskelkweg
te Den Haag twee personenauto's titel
elkander in botsing, waarbij een der
wagens boicnop een bank vloog. Ge
lukkig ii«s er niemand op de bank
gezeten zodat er behalve de schade,
die vrij aanzienlijk was, niemand ern
stig werd gewond. Alleen de bestuurder
fan ecu der auto's raakte licht gewond
maar kon op eigen gelegenheid naar
huis gaan.
Het Finss kabinet i» gisteren afgetre
den. Dit gebeurde nadat een voorstel van
premier Toerngren over de controle op
de lonen prijzen door de Boerenpartij en
de socialisten was verworpen. Het kabi
net regeerde sinds 6 Mei van dit jaar.
Hel was het "dertiende Finse kabinet
sedert het einde van de oorlog.
Een van de redenen waarom premier
Toerngren de ontslagaanvrage heeft in
gediend zou zijn dat de Boerenpartij en
de socialisten achter zijn rug om hebben
onderhandeld over een wijziging in het
kabinet, waaronder het benoemen van
een nieuwe premier. Deze besprekingen
zouden begin October hebben plaats ge
had, terwijl Toerngren met vacantie in
Kopenhagen verbleef.
De afgetreden premier is lid van. de
Zweedse volkspartij. Verder zaten in het
kabinet zes leden van de Boerenpartij,
zes socialisten en een niet-politiek lid.
President Paasikivl heeft het ontslag
aanvaard, maar het kabinet verzocht de
lopende zaken nog te blijven behartigen
Het ligt in de bedoeling van P.T.T, in
Mei 1955 wanneer ons land 10 jaar zal
zijn bevrijd, een bijzondere postzegel
zonder toeslag uit te geven. Deze
postzegel zal ,.10 jaar bevrijding" moe
ten accentueren. Nadere gegevens om
trent kleur, voorstelling en ontwerper
zullen voigen.
gende wenselijkheden zoveel mogelijk
gerealiseerd moeten worden:
1, de primaire verantwoordelijkheid
voor de loonvorming dient zo
veel mogelijk bij het bedrijfsle
ven te berusten. Als hoedster
van het algemeen beiang heeft
de overheid een aanvullende
taak;
het algemene loonniveau dient
steeds in overeenstemming te
zyn met de fundamentele econo
mische en sociale factoren (werk
gelegenheid, betalingsbalans,
ruilvoet, een sociaal verantwoord
loonniveau);
een zo grote mogelijkheid van
differentiatie in de lonen en an
dere arbeidsvoorwaarden als met
de eoördinatiegedachte in over
eenstemming is te brengen
(m.a.w. in de diverse bedrijfstak
ken en ondernemingen moet een
harmonische loonopbouw gewaar
borgd blijven).
Ook in het nieuwe zysteem van
loonpolitiek zullen In verband hier
mee bepaalde richtlijnen noodzakelijk
zijn. Het vaststellen tesp. wijzigen
hiervan zal volgens de stichting door
de SER als toporgaan van het bedrijfs
leven dienen te geschieden. Hoe? Als
regel zal eens per jaar de SER een ana
lyze en prognose moeten vaststellen
over de economische situatie van ons
land toegespitst op de loonpolitiek,
waarmee een uitspraak wordt verkre
gen over het algemeen loonniveau,
Aan de hand hiervan gaat de Stichting
van de Arbeid na in hoeverre de richt
lijnen wijziging behoeven- De stich
ting brengt haar oordeel bij de SER
uit, waarna deze een beslissing neemt.
De overheid zal door middel van de
kroonleden in de SER van haar inzich
ten bljjk kunnen geven. Als hoedster
van het algemeen belang zal zij ech
ter een SER-besIuit moeten kunnen
schorsen of vernietigen. Er zal daar
om een redelijke termijn moeten ver
strijken tussen het nemen van een be
sluit en het'in werking treden er van.
Wat de besluitvorming In de SER
betreft meent het rapport dat er steeds
een meerderheid zal moeten zijn van
ten minste 5/9 van het aantal uit te
brengen stemmen. (Gesteld dat werk
gevers en werknemers en bloc tegen
over elkaar staan dan zal 2/3 van de
kroonleden de doorslaggevende be
slissing moeten geven).
Verantwoorde bedrijfstaksge wijze
afwijkingen van de richtlijnen wil het
stichtingsrapport erkend zien ais een
element van de loonpolitiek. Indien
partijen dit overeenkomen moet óók
een zekere mate van ondernemingsge-
Vanavond om halfacht zal de
NCRV in samenwerking met het
Convent van Christelijk Sociale
Organisaties een uitzending ver
zorgen, waarin het rapport van
de Stichting van de Arbeid over
de toekomstige loonpolitiek zal
worden besproken.
wijze differentiatie mogelijk zyn.
Wat de samenstelling van de loon
raad betreft, acht het rapport bet ge
wenst iedere groep (kroonleden, werk
gevers, werknemers) uit minimaal 3
en maximaal 5 leden te doen bestaan
met dien verstande dat elke groep
vijftien stemmen zal uitbren-gen. De
instelliog van de loonraad zal plaats
dienen te vinden door de SER in over
eenstemming met de betrokken minia-
ter(s).
Het rapport heeft ook nog aandacht
geschonken aan de vraag in hoeverre
en op welke wijze de loonraad inge
schakeld moet worden bij eventuele
algemene loonronden. De mogelijkheid
hiertoe wordt niet uitgeschakeld, ech
ter slechts bij hoge uitzondering en op
uitdrukkelUk advies van de SER.
Bovendien zal de loonraad de be
voegdheid moeten krijgen een alge-
•mene-aanwijzing of vergunning te ge
ven met betrekking tot b.v. het ver
lenen van een extra-uitkering, het
vrijaf*geven op de nationale feestdag
etc. In toekomstige loonpolitiek zal ook
de Stichting van de Arbeid een be
paalde functie moeten blijven ver
vullen.
Het stichtingsbestuur staat oo het
standpunt dat het gewenst zou zijn in
dien de betrokken minister(s) over
het onderhavige vraagstuk het advies
van de S.E.R. zoulden) vragen, afge
zien van de vraag of de S.E.R. eigener
beweging een advies aan de regering
zou wensen uit te brengen,
In de commissie die het stichtings
rapport hebben voorbereid, hadden de
volgende personen zitting: mr. A. J.
R. Mauritz, A. Vermeulen, A. A. Boers-
ma, drs. P. C. W. M. Bogaers, mr. G.
C. van Dam, drs. J. H. Tlerksen, jmr.
J. C. van Gorkom, drs. C. P. Hazen-
bosch, drs. J. W. de Pous, B. Roolvïng,
D. Swagerman, drs. N. A. Vaandrager,
C. W. v. Wingerden, drs. C. J. J. de
Wit en dr. P. S. Pels.
De brand die lartmorgen in enkele Zattnse pakhuzien heeft gewoed, veroorzaakte
een grote t lammenzee die lot t er in de omtrek nas te zien. Zoals de foto toont,
laaiden de vlammen hoog op uil de verschillende pakhuizen.
IN de nood leert men zijn vrienden
kennen.
Dit is ra de geschiedenis van ons
volksleven gelukkig meer dan een#
bewaarheid geworden.
Wij herinneren slechts aan de
stormramp in het voorjaar van 1S53
en aan de in gang zijnde actie van het
Comité Vluchtetingenihulp onder het
motto „Een uur voor een toe
komst" (giro 5100).
Iets minder spectaculair wellicht,
maar raiet minder hartverwarmend is
de daad van de Erker vissers, die in
samenwerking met hun collega's uit
Den Helder en Terschelling besloten
hebben, te zoeken naar hun verleden
week in de storm verongelukte vrien
den van de kotters UK 174 en DH 8.
Een daad van vriendschap, die tok
het hart spreekt, niet slechts van de
nabestaanden, maar van heel het
Nederlandse volk.
Wjj spreken de wens uit, dat hun
droeve onderneming met welslagen
mag worden bekroond.
(Van onze correspondent)
Een geweldige brand heeft vanmorgen in de Oostzijde te Zaandam
enige pakhuizen, welke in gebruik zijn hij het Zaanse veem, geheel verwoest.
De schade wordt geschat op tien millioen gulden.
De directie van de H Nederlandse
Spoorwegen deelt over het spoorweg
ongeval dat Woensdag te Etst plaats
vond het volgende mede:
Het spoorwegongeval werd veroor
zaakt door breuk ln een trekdraad.
als gevolg waarvan de koppeling tus
sen wissel en sein verbroken werd.
Deze breuk kon door het personeel bU
de bediening van de veiligheidsin-
rlchting niet worden opgemerkt.
De breuk is geheel onverwacht op
getreden in de inrichting, welke een
jaar geleden werd gerevideerd, bü
een revisietermiin van ten hoogste vijf
jaar. De kans, dat een ongeval als dit
kan voorkomen, is vrijwel nihil, om
dat in dit geval alle denkbare ongun
stige omstandigheden gelijktijdig op
traden.
De directie heeft desondanks onver
wijld alle mogeltike maatregelen ge
nomen om ook deze uiterst geringe
mogelijkheid uit te sluiten.
i ja
■■■■AidRfSteJsf?
öjBS» ay*, fc
Vl Lj-v:
V s<f'
VvV'f
Llni
(Van onze Haagse redacteur)
jfJ.M. KONINGIN JULIANA heeft gistermiddag aan de Lange Vijverberg
in Den Haag het nieuwe standbeeld van Johan van Öldenbarnevelt
onder applaus van veel belangstellenden ontdaan van het omhulsel waarmee
het aan het oog was onttrokken en daarmede eer gebracht aan de nagedach
tenis van een groot staatsmanwiens werk tot ver over de landsgrenzen
van verstrekkende betekenis is geweest. Terwijl het Koninklijk Mannenkoor
„Die Haghe Sanghers" twee coupletten van het Wilhelmus zong, hield de
Koningin en met haar alle aanwezigen geruime tijd het oog gericht op het
forse, door de bekende beeldhouwer prof. L. O. Wenckebach ontworpen en
in brons gegoten beeld van de markante figuur, die drie en een halve eeuw
geleden een dominerende plaats innam in het staatkundige leven van West-
Europa en wiens beeltenis nu een plaats heeft gekregen m de omgeving
waar hij gewoond en gewerkt heeft.
„De hulde die wij deze grote Neder
landers in alle eenvoud willen brengen,
is een nationale daad en uw aanwezig
heid, die daaraan bijzondere kleur geeft,
is eeri hernieuwde uiting van uw ver
bondenheid met de levensgang van het
Nederlandse volk". Deze woorden sprak
mr. L. A. Kesper, commissaris der Ko
ningin in Zuid-Holland en voorzitter van
de Stichting, die zich belast heeft met
het oprichten van het monument voor de
raadspensionaris, tot Koningin Juliana m
een bijeenkomst, die aan de onthulling
voorafging.
In deze bijeenkomst, die gehouden
werd in de historische Trèves-zaal, van
waar men over de Hofvijver het uit
zicht heeft op het monument en waar
behalve de Koningin ook de minister
president, de minister van Binnenlandse
Zaken, het gemeentebestuur van Den
Haag en vele andere autoriteiten aan
wezig waren, herleefde een belangrijke
en tevens tragische periode uit onze na
tionale historie, toen de grijze historicus,
jhr. mr, dr. W. J. M. van Eysinga in een
uitermate boeiende en interessante voor
dracht de figuur van Johan van Ölden
barnevelt belichtte onder de titel „Eer
herstel aan Van Öldenbarnevelt".
Nederlands grootste staatsman noemde
jhr. Van Eysinga de raadspensionaris,
die in feite tegelijk was wat wij nu noe
men Kamerpresident, minister van Alge
mene Zaken, van Binnenlandse Zaken,
van Financien, van Oorlog, van Overzeese
Gebiedsdelen, en van Eredienst. Maar hij
zou ons land niet tot die hoogte ge
bracht hebben die het onder zijn bestuur
zo pijlsnel bereikt heeft, als daarbij niet
gekomen was het superieure beleid van
minister van Buitenlandse Zaken. Aan
het slot van zijn rede zette de historicus
voor zijn aandachtig luisterende toehoor
ders uiteen hoe Johan van Öldenbarne
velt in het geschil tussen Remonstranten
en Contra-remonstranten tot het laatste
toe getracht heeft de weg van het recht
te handhaven, een weg die de Stalen-
De kringen 3, 4 en 10 van de Zaan-
damse brandweer rukten direct uit, doch
dit bleek niet voldoende, daar het pak
huis geheel gevuld was met cacaoséhroot
en cacaoboter, hetgeen buitengewoon
brandbaar is. Al het materiaal uit Zaan
dam werd daarom in de strijd geworpen.
Wel konden de brandweerlieden met
rookmaskers in het pakhuis binnendrin
gen. maar de enorme rookontwikkeling
was buitengewoon hinderlijk. Het vuur
breidde zich uit naar het naast gelegen
pakhuis „De Nederlanden", dat eveneens
tn gebruik is bij het Zaanse Veem.
Duizenden tonnen goederen waren hier
opgeslagen voor verschillende bedrijven.
De waarde was ongeveer acht millioen
gulden. Dit vier verdiepingen hoge ge
bouw was spoedig een enorme vuurzee.
De brandweer moest zich beperken tot
het nathouden van de omliggende wo
ningen in de Oostzijde, waarvan een acht
tal werd ontruimd,
Verder concentreerde men zioh op de
verbindingsgang naar het pakhuis Zaan
dam, dat eveneens werd bedreigd.
Inmiddels waren de brandweren van
Koog a. d. Zaan, Zaandam. Wormerveer
en Westzaan ter assistentie opgeroepen
en men verzocht ook hulp van de drij
vende spuit uit Amsterdam-
Om haif negen had de brand zijn hoog
tepunt bereikt. Met donderend geraas
stortte het dak en een gedeelte van de
muren in, hetgeen een tientallen meters
hoge vlammenzee veroorzaakte, die kilo
meters ver in de omtrek zichtbaar was.
Om half tien begaf de zuidelijke muur
het. Dit gebeurde zo onverwachts, dat
verschillende brandweerlieden door het
vallende puin werden getroffen, doch
niemand liep ernstig letsel op.
Een dekschuit, waarop een gedeelte van
de muur terecht kwam, zonk. Het gevaar
was toen echter geweken cn ook het
pakhuis Zaandam kon behouden worden.
De schade, welke ongeveer 10 mil
lioen bedraagt, wordt grotendeels door
de verzekering gedekt. Aangenomen
wordt, dat het vuur ontstaan is doordat
in het pakhuis de avond te voren is ge
rookt.
De Urker vloot heeft de haven van
Terschelling verlaten om te gaan zoe
ken naar de twee sinds de jongste, he
vige Noordzee-storm vermiste vissers
vaartuigen, waarvan één Urk en de
andere Den Helder als thuishaven had.
Het vertrek is door het slechte weer
'twee dagen verlaat.
Het Nederlandse vrachtschip „Prins Willem V" is gisteravond ter hoogte
van Milwaukee in het Michigan-meer gezonken na in hotsing geweest te
zijn met een sleepboot van de Sinclair Oliemaatschappij.
De Prins Willem, een schip van de Oranje Lijn, zonk na vijf kwartier.
De uit 29 leden bestaande bemanning werd door boten van de kustwacht
over de zware zee aan land gebracht.
De sleepboot, welke een lichter op sleeptouw had, liep weinig schade
op en kon op eigen kracht de haven binnenlopen.
De 1567 ton grote Prins Willem was met een lading stukgoed op weg
naar Canada en Europa.
De kustwacht, welke een post in Mil
waukee heeft, zond onmiddellijk boten
naar de plaats van de botsing om op
varenden van boord te halen en redding
boten naar de kust te slepen.
Vrijwel onmiddellijk, nadat het bericht
van de botsing ontvangen wjs, was het
een en al activiteit in de haven van
Milwaukee. Bij de werf van de Milwau
kee jachtclub werden ambulanceauto's ge
parkeerd
Het onderzoek naar de aanvaring staat
onder leiding van Edward Clark van de
scheepvaartinspectie Maine. Leden van de
kustwacht, die kapt. P J. A. Huilmand
uit Rotterdam en zijn bemanning gered
hebben, zeiden, dat zij in hun motor-
stormboten door de zes voet hoge golven
geploegd hadden.
Er is nog geen verklaring voor de aan-
Generaal aangemoedigd door Prins Mau-
rits. verlaten hadden.
Na deze rede droeg mr. Kesper het
standbeeld over aan het gemeentebe
stuur van Den Haag en burgemeester
Schokking aanvaardde het met een korte
toespraak waarin hij een overzicht gaf
van het leven van Van OldenbarneveJt
als burger van Den Haag, waar hij eerst
aan de Spuistraat en later aan de Kneu
terdijk woonde.
Na deze bijeenkomst begaf het gezel
schap zich naar de Lange Vijverberg,
waar het standbeeld, waarvoor men reeds
op 19 Mei 1919 drie eeuwen na de
dood van Van Öldenbarnevelt is gaan
ijveren, maar dat door allerlei omstan
digheden eerst nu gereedgekomen is, een
aanwinst betekent voor het historische
centrum van de residentie.
varing tussen de vertrekkende Prins Wil
lem en de binnenkomende sleepboot. Van
leden van de kustwacht werd vernomen,
dat de boeg van de Prins Wiliem aan
stuurboordzijde beschadigd is en dat het
voorstuk van de lichter vernield is. De
sleepboot zelf bleef onbeschadigd.
De 29 leden van de bemanning, onder
wie de kapitein, de heer P. Huilmand
en de eerste machinist, de heer F. G, van
der Mey, die beiden uit Rotterdam ko
men, konden zonder moeilijkheden, doch
juist op tijd zich m vier reddingboten in
veiligheid brengen.
De heer Van der Mey heeft verklaard,
dat het schip plotseling een schok kreeg,
direct daarna overhelde en snel zonk,
nadat de kapitein de order had gegeven
het schip te veriaten.
Het schip had peulvruchten en lichte
machinerieën aan boord. Het had reeds
in Chicago en Milwaukee geladen en zou 1
nog lading opnemen in Sarnia, Detroit,
Cleveland en Hamilton of Toronto. Na
in Hamilton of Toronto geladen te heb
ben zou het schin via Hamburg naar
Rotterdam vertrekken, waar het tussen 8
en 10 October werd verwacht.
De Prins Willem V werd tijdens de
tweede wereldoorlog in de haven van
Rotterdam tot zinken gebracht voordat
het schip afgebouwd was. Nederlandse
arbeiders hadden de afwerking van het
schip vertraagd tijdens de bezetting, maar
de Duitsers brachten het schip tot zinken
voordat zij uit Nederland vertrokken.
Het schip lag tot 1946 op de bodem van
de haven, waarna het gelicht en ge
restaureerd werd.
De Maatschappij Zeetransport N.V.:
"Oranje Lijn", Veder en Co. te Rotter
dam is de eigenaresse van d» Prins
Willem V.
