Nieuwe schietpartij in
centrum van Nantes
Mondvoorraad en lakens
door luchtkoker
m
VRIJ VAN DE
BIOSCOOP
Stuwdam dreigt te bezwijken
Gouverneur: „Wij staan voor
een grote ramp!"
Moskou aanvaardt
voorwaarden van
Adenauer
M
Nieuwe onlusten
in Marokko
Muiterij in Zuiden
van de Soedan
Ciüitasdagen
Betogingen blijven voortduren
INGESLOTEN IN LIMBURGSE MIJNGANG
Deskundigen: Over vijf dagen vrij
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1955
DERTIENDE JAARGANG No. 3157
-V
Weerbericht
Drs. H. Hagenaar plv.
Hoge Commissaris
W eersvooruitzichten
enigszins onzeker
„Houd moed", zeiden
(via de telefoon)
hun vrouwen
jVTEGEN Amerikaanse staten zijn geteisterd door overstromingen
- ten gevolge van zware regenval, waarmede de orkaan Diane ge
paard ging. In totaal zijn 85 personen om het leven gekomen, onder
wie 37 in Pennsylvania. Op sommige plaatsen viel niet minder
dan ruim 22 centimeter regen. Leger en vloot schakelden hefsehroef-
vliegtuigen in om geïsoleerde personen, onder wie kamperende
kinderen, uit hun netelige positie te bevrijden.
Rusland heeft zich bereid
verklaard met bondskanselier
Adenauer te spreken over de
hereniging van Duitsland en over
de vrijlating van Duitse krijgsge
vangenen. Ook stemt Rusland er
mee in dat de besprekingen met
Adenauer in Moskou op 9 Sep
tember zullen beginnen.
as§
Kind overleden na drinken
van sproeimiddel
Kleuter verdronken f
VIJF METER
?ï-':
BOTERHAMMEN
Botterdam; Witte de Withstraat 30 Telef. 115700 ft I)
Postbus 1112 Postgiro No. 424519
Klachtendienst abonnementen 18.30-19.30 n
Zaterdags 17—18 uur: Telefoon 115700
•s-Gravenhage: Huvgensplein 1 Postgiro 424887
Redactie: Tel. 111892 - Acta! Tel. 114402
Klaehtendienst 18.30—19.30 u.: Tel. sess»
Schiedam: Lange Kerkstraat 24b Telefoon 87882
Abonnementsprijs52 cent per week. 2.26 per maand.
6.7„ per kwartaal Losse nummers 13 cent
Verschijnt dagelijks
TH&uut
Directie: C. A. KEENING en Mr. K. VAN HOUTEN
WIE christelijke filmactie over
weegt, doet goed onmiddellijk el
ke gedachte aan het vertonen van di«
films, die bij de gratie van he:
bioscoopbedrijf te krijgen zijn, vooi
die mensen, die niet naar de bioscoop
gaan, uit het hoofd te zetten. Actie in
deze vorm is althans voor de grote
bevolkingscentra volkomen ver
ouderd. Ze diende om belangstelling
voor de film te wekken waar die er
nog niet of nauwelijks was, en kon
zich in die faze misschien schikken in
haar beperkte mogelijkheden. Maar
interesse voor de film is er nu meer
dan genoeg. Het doel van filmactie
moet nu zijn, deze belangstelling bin
nen de juiste perken te houden of te
rug te brengen door haar in de goe
de richting te leiden. Dat daarvoor
eigen voorstellingen, buiten de bios
coop, onmisbaar blijven, zal wel blij
ken. Maar ze dienen nu een ander
doel en zullen dus een ander karak
ter krijgen.
Bij het voeren van christelijke film
actie zal geestelijke vorming te allen
tijde voorop moeten gaan. Na alles,
wat hieromtrent gezegd is (men den-
ke aan het aan de film gewijde num
mer van Schering en Inslag) mogen
we. na het nadrukkelijk op de eerste
plaats gesteld te hebben, er kort over
zijn. Dit principiële onderdeel van de
actie komt voor rekening van allen,
tot wier taak het opvoeden en oplei
den behoort. We denken aan vaders en
znoederi, onderwijzers, jeugdleiders,
schrijvers In kranten en sprekers voor
radio en volksuniversiteit. De Chris
telijke fllmactie in engere zin, de
CFA dus, heeft de taak door het le
veren van materiaal deze vorming
mogelijk te maken. Daarbij is niet al
leen te denken aan beschouwingen an
recensies, maar ook aan cursussen in
filmkunde voor onderwijzend perso
neel en -het opnemen van de film
kunst in de aesthetische vorming op
de scholen.
Dü vooronderstelling voor het voe
ren van een dergelijke princi
piële actie is echter, dat men aan het
pubhek enk inderdaad datgene geven
kan, wam voor men het belangstellend
maakt. M a.w.: voorwaarde vpor
Christel,jke filmactie is bewegingsvrij
heid op filmgebied, of duidelijk ge
zegd: onafhankelijkheid van het bio
scoopbedrijf. Ook over deze kwestie ia
al veel gezegd. Een verwijzing naar
hét boekje „Wij en dé Film" moge
een korte uiteenzetting voldoende ma
ken. Het is duidelijk dat een film, een
maal geproduceerd, niet vogelvrij kan
zijn voor ieder die haar wil gebrui-
keft. Het uitoefenen van de rechten,
die de vervaardiger heeft op zijn pro
duct, moet hem de opbrengsten leve
ren die de relatief altijd hoge kosten
van de vervaardiging dekken. Hier
ligt de ratio van de organisatie van
het filmbedrijf. De vorm echter, die
deze organisatie heeft aangenomen in
de Nederlandse Bioscoop-Bond, berust
op iets anders.
Deze immers vindt zijn oorzaak in
de hoge kosten, die op de vertonen
van de films, de bioscoopexploitanten,
drukken. En deze kosten zijn zo hoog,
omdat de bioscoop een ccctinu-bedrijf
is, dat iedere middag en avond een-
of tweemaal een film vertoont. Terzij
de zij gezegd, dat de christelijke film
actie nooit de weg van zo'n min of
meer coniinu-bedrljf moet opgaan. Dat
hoeft niet en het kin zelfs niet, als
men alleen goede films wil brengen.
Deze moeten het exclusieve, om niet
4e zeggen exquise hebben van een
reeks voordrachten, een serie concer
ten, een abonnement op een boeken
club of een aantal toneelvoorstellingen.
Alleen binnen die grenzen hoeft men
sijn principes geen geweld aan te doen
en blijft een verantwoorde plaats van
de film in het geheel van de tijdsbe
steding gewaarborgd.
Nu is het natuurlijk een onbillijkheid,
dat de consumptie van films aan ban
den wordt gelegd door de wijze, waar
op de filmexploitanten hun bedrijf heb
ben ingericht. Maar dat is nog het erg
ste niet. Het is economisch al onaan
vaardbaar en wordt ook in geen ehkele
bedrijfstak geduld, dat één leverancier
alle klanten met uitsluiting van elke
mededinging bindt aan zich alleen, en
van deze positie dan nog een reden
maakt om een klant de toegang af te
snijden tot dat artikel, dat hij wenst.
Toch is dit op filmgebied een gees
telijk gebied nog wel! het geval. De
christelijke filmactie moge dan al haar
gegronde ideeën en wensen hebben op
het punt van goede films, daar deze
films voor de commerciële massa-om
zet van het bioscoopbedrijf niet aan
lokkelijk zijn, komen ze er niet. En
buiten dat georganiseerde bioscoopbe
drijf om zijn op filmgebied geen zaken
te doen.
LAAT ons er niet lang over praten:
wij willen op dit belangrijke gees
telijke gebied niet afhankelijk zijn van
een commerciële trust. Wij willen vrij
zijn van de bioscoop. Dit is het zij
hier met nadruk herhaald een zaak
van politiek. En het is dus aan de lei
ders op dit gebied, deze knoop door te
hakken. Als hierop niet enig uitzicht
bestond, zou het inzetten van een
christelijke filmactie een hachelijke
2aak zijn. Ze zou haar doeleinden wel
kunnen stellen, maar die niet kunnen
bereiken. Ze zou van wat ze propa
geerde zelfs zelden of nooit iets kun
nen laten zien!
t Gelukkig echter kan worden gezegd,
dat op het terrein van deze actie na
een lang proces een duidelijk uitkris
talliseren van de toestand valt op te
merken. De CFA heeft in een gecom
pliceerde culturele situatie het haar ge
stelde doel en de daartoe geeigends
Overstromingen in V.S.
Sedert cisteren is de evacuatie van
tien plaatsen in de omtrek van het
389 ha grote stuwmeer van Ortis in het
Zuidwesten van Massachusetts (V.S.)
gaande aangezien de stuwdam dreigt
te bezwijken ond'r dra*- van enor
me watermassa's, re., van de
laatste dagen heef.' sterk
doen stijgen. He' '.iïd
ligt half In !f in
Connecticut.
De plaatsen die de inwoners met
hulp van lucbtbeschermingsgroepen
ontruimen zijn Otis, New Boston, Bus-
sell, Sandisfield en Sheffield in Massa
chusetts en Winsted. Colebrook, Col-
linsville, Riverton en New Hartford in
Connecticut.
Drie en dertig kinderen zijn van de
buitenwereld afgesneden in een va
kantiekamp in het dal van de buiten
de oevers getreden rivier de Never-
sink. Kinderen in twee andere vacmn-
tiekampen In de omgeving maken zich
gereed voor vertrek op het cerate sein.
Redders hebben iu roeiboten tever
geefs getracht de kinderen te berei
ken, die op een stuk hooggelegen ter
rein op redding wachtten. Volgens la
tere gerichten hebben helicopters de
kinderen gered.
De schade wordt op milliarden dol
lars geschat.
De gouverneurs van Pennsylvania.
Massachusetts en Connecticut hebben
de noodtoestand afgekondigd. Gouver
neur Ribicoff van Connecticut heeft pre
sident Eisenhower getelegrafeerd: „Wij
staan voor een grote ramp".
In New Jersey, het Zuidoosten van
New York en Rhode Island zijn enige
steden van de buitenwereld afgesloten.
De verschrikkelijke zomerstorm, wel
ke in sommige plaatsen een regenval
van 27,5 cm in 36 uur bracht, kwam
Donderdag tot ontwikkeling in het zog
van de orkaan Diane. De plensbuien
trokken, over Virginia in Noordelijks
richting naar Washington en de staten
Maryland, Pennsylvania en New York.
Gisteren hebben zij hun weg in New
England voortgezet.
Het aantal slechtoffers li het grootst
in Pensyllvania.
De te Port Jervis, in de staat New
York, verschijnende Union-Gazette", een
dagblad dat in de afgelopen 105 jaar al
tijd is uitgekomen, bleef ook Vrijdag zon
traditie getrouw en verscheen, weliswaar
met zes i.p.v. de gebruikelijke acht pagi
na's, doch niettemin met een krant.
De redacteuren waren verhuisd naar
het hoger gelegen gebouw van de
plaatselijke telefoondienst
Kopijjongens baggerden door de over
stroomde straten naar de zetmachines,
die normaal konden worden bediend. En
de journalisten en correctoren volgden
dezelfde weg, de „eerste afdruk" op de
machines nakijkend.
Ten stadhuize te Nijmegen ontving
veldmaarschalk Montgomeryna zijn
intocht in de Karehtctd, de erepenning
der stad met bijbehorende oorkonde
Dit alles was vervat in een Russi
sche nota, die gisteren aan de West-
duitse ambassade in Parijs Is overhan
digd.
De Sowjets verklaarden bovendien
bereid te zijn over „alie andere aan
verwante kwesties" te praten bij de
besprekingen over het aanknopen van
diplomatieke, commerciële en cuitu
rele betrekkingen.
Weersverwachting, geldig tot Zondagavond:
Vannacht plaatselijk mist, morgen over het alge
meen zonnig, warm en op de meeste plaatsen droog
weer. Zwakke tot matige wind uit Zuideluke richting.
ZON EN MAAN
21 Augustus: zou op 5.34, onder 19.56;
maan op .10.14, onder 20.44,
22 Augustus: zon op 5.35, onder 19.=4;
maan op 11.27, onder 21.0a.
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
In Marokko zijn gisteren opnieuw on
lusten uitgebroken. Groepen Marokkanen
plunderden winkels en staken ze in brand.
Ook in Casablanca kwam het tot bot
singen tussen Franse politietroepen en
Marokkanen.
De politie heeft medegedeeld dat bij
de wanordelijkheden te Kenifra en te
Casa'blanca 24 personen om het leven
zijn gekomen en zeventig gewond.
Te Kenifra kwamen elf personen om
het leven, terwijl er veertig werden ge
wond. terwijl te Casablanca dertien
doden vielen en dertig mensen verwon
dingen opliepen.
In het niet-Mohainmedaanse Zuiden
van de Soedan is onder Soedanese
troepen een ernstige muiterij uitge
broken. Een aantal personen uit het
Noorden van het land werd gedood.
Volgens radio-Cairo is een aanzien-
ke troepenmacht per vliegtuig uit de
oedanese hoofdstad Khartoem naar
Torit gezonden, waar de muiterij van
inheemse soldaten tegen hun officiren
is losgebarsten. De soldaten zouden, na
enkele officieren vermoord te hebben,
zich meester hebben gemaakt van wa
pens en het oerwoud in gevlucht zijn.
Waarnemers hebben voorspeld, dat het
einde van het Brits-Egyptische bestuur
in de Soedan de tegenstellingen tussen
Noord en Zuid aan het licht zal brengen.
DE jaarlijks weerkerende Civitas-
dagen der Vrije Universiteit zijn
langzamerhand een begrip geworden.
Wie deze eenmaal beleefde, kan er bij
wijze van spreken niet meer buiten
en wil ook anderen er deelgenoot van
maken.
Ook dit jaar Is daarvoor de ge
legenheid en wel van 7 tot 10 Sep
tember In het Conferentieoord ,,D»
Pietersberg" te Oosterbeek. Leerling
gen en oud-leerlingen der Vrije Uni
versiteit worden uitgenodigd om ta
discussiëren over de betekenis van da
christelijke wetenschap, waarbij de
hoogleraren Dooyeweerd, Brillenburg-
Wurth en Popma inleidingen zullen
houden.
Het Is geen geheim, dat ook de
ontspanning deze dagen een belang
rijk punt op het programma is.
Een aanbeveling mag overbodig
heten.
Slechts vestigen wij er de aandacht
op, dat aanmelding nog mogelijk is tot
eind Augustus bij Mej. G. W. Dcnner,
Statenlaan 110, 's-Gravenhage.
Aan drs. H. Hagenaar is voor de duur
van zijn werkzaamheid aan het Hoge
Commissariaat der Nederlanden te Dja
karta de persoonlijke titel verleend van
buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister. De heer Hagenaar wordt
plaatsvervangend Hoge Commissaris,
ter vervanging van mr. G. E. baron
van Ittersum, die met groot verlof naar
Nederland komt en daarna een andere
taak krijgt.
(Van onze correspondent
Vrijdagavond is de 15-jarige Krijn Lok
uit Maasland te Schoorl om het leven
gekomen. Het kind logeerde bij de
fruitkweker V. aldaar en had gedronken
uit een flesje Parathion, een zwaar ver
gif waarmede bomen worden bespoten.
Vrijdagmiddag is te Maasland een on
geveer tweejarig kind van. de familie
J. C. van Leeuwen te water geraakt en
verdronken.
Oudere kinderen uit het gezin hebben
waarschijnlijk een hekje, dat de afschei
ding vormde tussen het ouderlijk huis
en het daarlangs stromende water, open
laten staan.
Bij de gevangenis van Nanies is het
Vrijdag tot gevechten gekomen tussen
veiligheidstroepen en arbeiders, die de
vrijlating eisten van collega's die bij
de ongeregeldheden van de vorige dag
Van onze weerkundige
medewerker)
In het Noordoosten van het
land is gisteren koelere lucht in
conflict gekomen met de zo
merse warmte boven het vaste
land. Op het vliegveld Eelde
werd in 24 uur tijd 54 mm regen
afgetapt. Elders in het land
blijft het droog en warm met
temperaturen tot 27 graden. In
Frankrijk werd een tropische
hitte gemeld met temperaturen
tot 33 graden. Ook in Zuid-
Engeland is het zomers warm,
maar deze warmte werd later
op de dag door de koelere
oceaanlucht gedeeltelijk ver
dreven, hetgeen op vele plaatsen
met regen gepaard ging. Een
overgangszone txissen de koe
lere oceaanlucht en de warmte
boven het vasteland beweegt
zich langzaam in de richting van
onze omgeving. In verband
daarmee zijn de vooruitzichten
voor het weekeinde enigszins
onzeker. Het warme weer zal
zich waarschijnlijk cok Zondag
nog handhaven, maar de kans
op een regen- of onweersbui
neemt geleidelijk toe.
middelen met steeds groter heldertieid
voor ogen gekregen. Er wacht baai-
een zware geestelijke taak en een harde
economische strijd. Het gaat er nu
een kans van slagen geboden wordt
om, haar de krachten en het materiaal
ter beschikking te stellen, teneinde haar
bedoelingen in daden om te zetten. En
de hoofdstad van het land zou m een
principiële strijd op deze haar zo na
aan het hart liggende terreinen, niet de
laatste maar de eerst# moeten zijn.
J. Daa.
Wedloop om het leven
van drie mijnwerkers
(Van onze speciale verslaggever)
WANNEER en in welke conditie zullen de drie mijnwerkers,
die Donderdagavond na een instorting op de nieuwe in
aanleg zijnde 217-meterverdieping van de mijn Willem Sophia te
Spekholzerheide zyn geïsoleerd, weer in het daglicht treden?
Niemand, die het weet. Reddingsploegen werken dag en nacht om
het drietal te bevryden, maar omdat men te doen heeft met steen
gangen is dit reddingswerk niet eenvoudig. Mijndeskundigcn heb
ben berekend dat uiterlyk over vijf dagen de bevrijding een feit
kan zijn.
Van de plaats der instorting wordt een nieuwe, kleine steengang
gedreven naar de plaats waar de drie arbeiders zich bevinden. Het zijn,
zoals bekend, de twee neven H. Bertrand, resp 34 en 36 jaar uit Spekhol
zerheide en uit Nijswiller en de 32-jarige T. Schoormans uit Bleijerheide.
Men tracht de ingesloten mijnwerkers echter van twee kanten te
bereiken: van een lager gelegen verdieping wordt een boorgat gemaakt
naar de 217-meterverdieping
Langs de intact gebleven buis in de ingestorte gang heeft men regel
matig contact met de ingeslotenen. Vrijdagmiddag hebben dc drie mannen
een telefonisch gesprek met hun vrouwen kunnen voeren. „Moed houden
hebben de vrouwen gezegd en haar echtgenoten antwoordden dat zij
inderdaad vol goede moed zijn.
's avonds bleek een machinist niet
verder te kunnen met zijn locomo
tief. Hij stuitte op een steenmassa,
Onmiddellijk daarna is het reddings
werk begonnen. Vrijdagavond was men
5 meter gevorderd. Het werk vraagt
grote bedachtzaamheid maar de man
nen die hiermede belast zijn weten wel
hoe precies ie handelen. De ingeslote
nen hebben nu ook kleine zaklantaarns
gekregen.
Ir. Bakker, de bedrijfsingenieur van
de Willem Sophia, heeft direct uit
WuppertaL (Duitsland) een speciale
boormachine laten komen. Met deze
machine is men op 240 meter diepte
aangevangen met het maken van een
gang, die 37 meter lang moet worden,
wil men komen op de plek waar de
mannen in spanning hun bevrijding
afwachten.
Zij zijn Donderdagmiddag om half-
twee afgedaald. Een groot geluk is wel
dat de telefoonleiding intact is geble-
van. Daarom kon ook zo spoedig con
tact met de ingeslotenen worden opge-
nmen.De mannen hebben een ruimte
van ongeveer 1 km om zich te bewegen
en waren ook Vrijdagavond goed te
spreken. De twee neven Bertrand zijn
opgewekte, zelfs enigszins humoristi
sche typen, die naar de inwoners van
Spekholzerheide verwachten, de ge
dwongen afzondering in de diepte phy-
siek wei zullen doorstaan. Hun kame
raad is een stillere figuur, maar ook
voor diens uithoudingsvermogen wordt
niet gevreesd.
Spekholzerheide leeft mee met de
drie mannen en de mensen boven de
grond. Wie men ook spreekt, allen ho
pen van harte dat de reddingspogingen
met succes zullen worden gekroond.
Wie van de ploegen zal het drietal het
eerst bereiken? Vier ploegen van acht
man werken aan de instorting, drie
van drie man met de boormachine, een
wedloop om het leven,
Spekholzerheide en geheel de mijn
streek is er vol van en in deze streek
beseft men wat het zeggen wil wan
neer men weet dat drie mannen speel
bal zijn van emoties en tegenstrijdige
gevoelens. Zo zullen zij ook in de diepte
ae Zondag ingaan. Hun redders doen
wat zij kunnen en in de gezinnen der
ingeslotenen is veel gebed, gebed om
behoud
in hechtenis waren genomen. Met be-
hulp van iraangasbommen werden de
betogers teruggeslagen.
Nantes verkeert in een staat van
beleg. Alle café's sijn gesloten en het
personeeel van de openbare vervoers
bedrijven en de PTT legden hel werk
neer uit sympathie voor de talrijke
werfarbeïders. die Donderdag bij bot
singen met de politie werden gewond.
In totaal moesten na deze gevechten
42 politiemannen en 29 betogers in
ziekenhuizen worden opgenomen. Een
honderdtal personen werd gearresteerd.
Aanleiding voor de ongeregeldheden
was het feit, dat de eigenaars vatt de
plaatselijke scheepswerven hun bedrij
ven sloten, nadat arbeiders in de kan
toren van hun werkgevers de boel kort
en klein hadden geslagen om op deze
francs per uur af te dwingen,
wijze een loonsverhoging van veertig
Vrijdagavond openden de veiligheids
troepen het vuur op betogers in het
centrum van de stad, nadat zij tever
geefs hadden getracht de menigte te
verspreiden. Er werd één persoon gé-
dood, terwijl er drie werden gewand.
Te Brest legden 2,200 werfarbeiders
het werk voor 24 uur neer uit sym
pathie voor hun collega's te Nantes.
Ook uit Lorient worden dergelijke
stakingen op kleine schaal gemeld.
Bij de ongeregeldheden van Vrijdag
zijn 75 personen gearresteerd. 11 leden
van de politie liepen verwondingen op.
In October a.s. zal H.M. de Koningin
een bezoek brengen aan dc Nederland
se Antillen en Suriname. Op het.,
ogenblik wordt er op het eilandje
St. Maarten druk gebouwd nnn hel
Little Buy"-hotel, waar H. AL, voor
zij doorgaat naar Suriname, enkele
dagen rust zal nemen.
De foto geeft een beeld van het in
aanbouw zijnde hotel. Hel zal be
slaan uit een hoofdgebouw, omgeven
door enkele paviljoens.
Zij klaagden alleen over de koude.
Daarom werden door de reddingsploe-
gen inderhaast dekens aangevoerd
maar deze bleken niet via de luchtbuis
en de daardoor geschoten torpedo's op
de juiste plaats te komen. Men heeft
toen lakens genomen die, als men ze
maar voldoende om zich heen slaat,
hetzelfde resultaat hebben.
Sjef Xromman uit Spekholzerheide
heeft uren achtereen boterhammen ge
sneden en belegd. Door de luchtbuis
heeft men nu genoeg eten en drinken
gestuwd voor zeven dagen. Er waren
ook enige flessen cognac bij en via de
telefoon werd de mannen gezegd in
welk kwantum deze drank genuttigd
moest worden al* medium tegen koude
en uitputting.
Donderdagavond, toen de mannen
hun dienst beëindigd hadden en zij
naar gewoonte naar de kooi wilden,
bemerkten zij dat de uitgang van
de steengang totaal was afgesloten
door een instorting. Het betreft een
instorting van 13% meter lengte. De
steengang zelf is 1200 meter lang.
De arbeiders waren aan het front
werkzaam, zodat zij de instorting
niet hebben gehoord. Om 11 uur
i i
A-A-
1
