Goede
naam
Heel België wacht in angstige spanning
Suezkanaal kwestie
van leven en dood
oden
Dertien man
reeds negen
Geen hoop mee tenzij
Premier Sastroamidjojo over
Indonesische schulden
EDEN VOOR DE RADIO:
W eeröverzicht
Vuur greep snel
om zich heen
Boycot van Britse
ladingen
SOMBERE RIJ VAN RAMPEN
DONDERDAG 9 AUGUSTUS 1956
VEERTIENDE JAARGANG No. 3465
Weerbericht
TERECHTSTELLING
OP CYPRUS
/SüeJfcTjf» err»ê
ïïk ff
I 1
„Onze cijfers zijn juist"
Advertentie
HOME
ii-'-w.v:<géWeren-
REDDERS zijn er gisteren in geslaagd een gat te maken
door een betonnen muur die de weg naar de vrijheid
afsluit voor 270 mijnwerkers, op bijna 800 meter diepte op
gesloten in een brandende kolenmijn te Marcinelle in België.
De hulpploegen "brachten zes gewonden en de stoffelijke over
schotten van negen slachtoffers (zeven Belgen en twee Italianen)
naar hoven. Eerder waren reeds zeven man gered.
Het was niet onmiddellijk bekend hoeveel mannen nog snel
bereikt konden worden. Zij zouden opgesloten zitten op verschillen
de verdiepingen van de Casier du Bois-schaeht, die afgesneden is
door vlammen en verstikkende rook.
Onder de 270 ingesloten arbeiders bevinden zich 115 Belgen,
139 Italianen en 16 personen van andere nationaliteiten. Voor zover
bekend is, zyn geen Ne derlanders bij de ramp betrokken.
Voor de zware ijzeren- hek
ken, die hot gebied van -de
mijn omgeven, groepen fa
milieleden samenvan de
mannen, die diep in, de mijn
zitten, opgesloten.
,Er is geen hoop meer, dat nog overlevenden zullen worden
gevonden' in de brandende mijnschacht als het percentage mijngas
in de Amercouer-mij n ook maar iets hoger is dan wat thans in de
hogere tunnels al is vastgesteld." Dit heeft het Belgische directoraat-
generaal voor het mijnwezen gisteravond bekendgemaakt.
De mannen, wier stoffelijke resten gevonden zijn, waren gestikt
door het gas, dat zich door de brand ontwikkelde.
Nog een kans
Zie verder pagina 3
Politieke schulden
Niet formeel ingelicht
Eisenhower
Egyptische arbeiders:
Prinses Beatrix haalt
haar rijbewijs
Nasser
MET een sombere regelmaat zyn de algelopen jaren in België
mijnrampen voorgekomen. De meeste ervan waren klei
nere ongelukken, die buiten België weinig de aandacht trok
ken. Maar Itc.lië heeft voor het nieuws over de mijnongelukken
in België grote belangstelling, omdat ongeveer één op de drie
arbeiders in de Belgische mijnen een. Italiaan is.
Dit jaar zijn er in de mijnen van België reeds twee grote on
gelukken gebeurd: op 8 februari kwamen door een ontploffing
in Quaregnon zeven Italianen en een Algerijn om het leven en
op 13 april werden veertien mijnwerkers gewond tijdens een
ontploffing in Luik.
De grootste Belgische mijnramp van na de oorlog was de
ontploffing in Trazegnies in mei 1950, die 38 man het leven,
kostte.
Rotterdam: Witte de With straat 30 Telef. 115700 (4 L)
Postbus 1112 Postgiro No. 424519
Kiachtendienst abonnementen 18.30-19.30 u.
Zaterdags 17—18 uur: Telefoon 115700
'S-Graverihage: Huygensplein 1 Postgiro 424857
Redactie: TeL 111892 Adm. Tel. 114402
Kiachtendienst 18.30—1930 u.: TeL 362569
Schiedam: Lange Kerkstraat 24b Telefoon 67882
Abonnementsprijs 52 cent per week, 2,26 per maand,
6.75 per kwartaal Losse nummers 13 cent
Verschijnt dagelijks
Directeur: H. DE RUIG
Weersverwachting, geldig tot vrijdagavond,
WARM WEER
Zonnig en warm weer met een zwakke tot matige
Zuidoostelijke wind.
ZON EN MAAN
10 aug.: zon op 5.13, onder 20.16; maan op
10 43, onder Z1.30.
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
HET besluit van de Indonesische re
gering om de schulden aan Ne
derland overeenkomstig de R.T.C.-ak-
koorden niet langer te erkennen, vormt
er een nieuw bewijs van hoe weinig
staat men kan maken op het eens ge
geven woord van de machthebbers in
Indonesië.
Daarbij treft in het bijzonder de wij
ze, waarop deze nieuwe contractbreuk
wordt gepleegd. Men heeft het in Dja
karta niet eens nodig geoordeeld de
Nederlandse regering officieel op de
hoogte te brengen van de gevallen be
slissing. Een perscommuniqué werd
voldoende geacht om de zaak wereld
kundig te maken.
Deze procedure is wel bijzonder on
hoffelijk. Het wijst erop dat men in
Djakarta meent zich van alles tegen
over de Nederlanders te kunnen ver
oorloven.
Heeft men er bovendien op gespe
culeerd, dat de gevallen beslissing in
de wereldpers weinig de aandacht zou
trekken, nu het rumoer rondom het
Suezkanaal de gemoederen zozeer be
roert?
Indien deze overweging een rol heeft
gespeeld, is men in Djakarta bedro
gen uitgekomen, want reeds heeft men
allerwegen in de wereldpers ongunstig
gereageerd op de Indonesische han
delwijze.
jp1 EN opmerkelijke stem is uit Zwit-
*-> seriand gekomen. De „Journal de
Genève" heeft erop gewezen, dat art. 8
van het besluit van het Indonesische
parlement tot afschaffing van de
E.T.C.-akkoorden bepaalde, dat '„de be
trekkingen tussen Indonesië en Neder
land van nu af gebaseerd zullen zijn
op de internationale wetten, zoals dat
met gewone betrekkingen tussen twee
soevereine staten het geval is". 1
Hieraan, knoopt het blad de volgen
de conclusie vast: „....ofwel het pas
genomen besluit tot niet-erkenning van
de schulden is niet in overeenstem
ming met die tekst, en ab imo disce
omnes (dit one punt is beslissend voor
al het andere) wat is dan het woord
van het Indonesische parlement voor
taan waard? Ofwel Indonesië be
schouwt de eenzijdige annulering van
een schuld als overeenkomstig de „in
ternationale wetten". In dat geval
moet het erop rekenen, wantrouwen
te ontmoeten bij de eventuele ver
strekkers van kapitaal tot wie het zich
zal wenden om zijn economische ont
wikkeling te kunnen volbrengen", zo
besluit de Journal de Genève.
OOK de Angelsaksische pen heeft
het zijne reeds over de Indonesi
sche beslissing gezegd. De Engelse
„Times" sprak van een nieuw voor
beeld van ondermijning van vertrou
wen door een natidnalistisch land, dat
buitenlandse hulp nodig heeft omdat
het zelf niet In staat is tot de nodige
economische onwikkeling te komen.
De „Daily Telegraph" liet zich in
gelijke geest uit en de „New York
Times" stelde de vraag wat er gebeu
ren zal met de internationale econo
mische gemeenschap indien zoiets een
aanvaarde praktijk wordt. Handelin
gen, als die van Nasser en Soekarno
maken een wezenlijke kredietstruc
tuur onmogelijk, aldus dit blad.
En het is nog niet zo lang geleden
dat ook „The Saturday Evening Post"
in een hoofdartikel, zulks naar aan
leiding van het bezoek aan de Ver.
Staten waarbij woorden en daden
werden vergeleken suggereerde,
dat de Verenigde Staten zich wel
tweemaal zouden moeten bedenken
voordat zij de schatkist al te ruim zou
den openen ten gerieve van de Indo
nesische president.
A L deze uitlatingen wijzen erop, dat
Indonesië met haar politiek van
de laatste maanden bezig is zich in
eigen vlees te snijden.
En dit terwijl de binnenlandse span
ningen in Indonesië zelf toenemen en
de economische ontwikkeling van het
land minder gunstig verloopt.
De president van de Bank Indonesia,
dr. Sjafroeddin, /heeft daar juist dezer
dagen nog een boekje over openge
daan. Van het vijfjarenplan tot 1960
zal niets terecht komen als het hui
dige begrotingstekort niet tot het
uiterste wordt verlaagd en als het in
flatoir effect van het plan niet in toom
wordt gehouden. De dekking van de
deviezenreserve is onlangs voorals-
nog „tijdelijk", maar het is een veeg
teken gebracht beneden het wette
lijk toegelaten minimumpercentage
van 20.'
Zal Indonesië de weg van economi
sche ontwikkeling en vooruitgang op
gaan, dan is er kapitaal nodig. Maar
de basis van elke kapitaalverstrek
king bestaat uit vertrouwen en het na
komen van het eens gegeven wooid.
Zegt de Spreukendichter niet ergens
dat een goede naam beter is dan goe
de olie?
Die goede naam is Indonesië hard
bezig internationaal te verliezen. Met
gevolg, dat de kapitaalverstrekkers
steeds meer worden afgeschrikt en in-
plaats van economische ontwikkeling
verdere verarming en toeneming van
de interne spanningen te wachten
staan.
270 MIJNWERKERS DOOR
VUUR INGESLOTEN
I m
De drie Grieks-Cyprioten die op Cy
prus wegens verzetsdaden ter dood wa
ren veroordeeld, zijn donderdagochtend
tussen 2 en 3 uur plaatselijke tijd in de
gevangenis vr.n Nicosia terechtgesteld.
Pataisou (22) was veroordeeld we
gens moord op een Turks-Cyprische
politieman, Zakos (25) en Michael (22)
wegens een overval op Britse troepen.
Het doodvonnis werd door ophanging
ten uitvoer gebracht.
Griekenland had Engelana g.steren
nog verzocht de terechtstelling, af te
gelasten.
Een woordvoerder van de Griekse
regering, die dit woensdagavond be
kend maakte, zei tot verslaggevers dat
„Bij de Britse regering en elders alle
stappen om de Cyprioten te redden,
zijn genomen".
De terechtstelling was het sein voor
een bijna waanzinnige oproer, ontketend
door de overige gevangenen.
De straten van Nicosia waren ver
laten en ue winkel geblindeerde Het leek
alsof m de stad de staat van beleg was
afgekondigd.
Bij wijze van speciale veiligheidsmaat
regel is het den Cyprioten verboden
auto's, motorfietsen of fietsen te gebrui
ken.
Op Cyprus werd donderdag algemeen
gestaakt uit protest tegen de executies
van drie Grieks-Cyprioten.
VfOI'-j
ielfj mèE eèrt
jeugdig budget
plannen én,
instalieréo.-jiiij
.UW woning."'.
ookvbör v er I i ch ing ton' kuostv
£Sr..jej»'-"-"'rtijweffièid'
'RIJNSJRA"AT\ '5 lfe;v ARVHEjMS-'
GROTE.MARKT 28, DEN* HAAG*:
Minister-president Sir Anthony Eden heeft gisteravond in een radiorede
verklaard, dat „internationaal toezicht op het Suezkanaal een kwestie van
leven en dood is".
„Groot-Rritannië zoekt geen oplossing door geweld maar door zo ruim
mogelijk internationaal overleg. Er is geen sprake van dat wij Egypte een
faire behandeling of een rechtvaardig aandeel zullen onthouden. Maar we
kunnen er niet mee akkoord gaan, dat men toestaat dat een roof, die het
levensonderhoud van vele landen bedreigt, zonder meer slaagt. We moeten
er voor zorgen dat het bestaan van de grote handeldrijvende naties in de
wereld voortaan niet op elk ogenblik door een of andere onderbreking van
de vrye vaart door het Suezkanaal kan worden bedreigd", aldus Eden.
Niemand moet verrast zijn, dat presi
dent Nassers naasting van de Suezkanaal-
Maatschappij een „hoogst ernstige toe
stand" heeft geschapen, aldus Eden. „In
de huidige wereld, neigt men steeds
meer naar afkeuring van zelfzuchtige
daden voor zuiver nationale doeleinden".
De nationalisatie van het kanaal is voor
Groot-Britannië een zaak op leven of
dood. Nasser heeft een internationale
maatschappij overgenomen zonder over
leg "en zortder toestemming, terwijl de
Egyptische regering herhaaldelijk en
a
De brand breidde zich snel uit in een
verbinding-sgalerij tussen de hijsschacht
en een verversingsschacht, waar in een
handomdraai deuren en houten beschot
ten door het vuur verteerd waren. De
vlammen sloegen over naar de ver-
versingsschacht, zodat bolde uitgangen
van de mijn versperd werden. Boven-
Begrijpelijke afkeer. Een stier, die
kennelijk weinig zin had in een gevecht,
sprong in de arena van Chateaurenard
over de barrière rond de arena, tussen
de verschrikte toeschouwers. Twee per
sonen werden gewond: een kreeg een
gebroken heup, de tweede een gebroken
arm.
Blussing swerk
dien werden alle liften van de beide
schachten geblokkeerd.
Steeds weer rukten nieuwe reddings
ploegen aan. Alle leden ervan waren
voorzien van gasmaskers en blus-
apparaten.
Na enige tijd kwamen alle redders uit
de nieuwe mijnschacht en de hijsschacht
naar boven en begonnen brandweer
lieden opnieuw met het besproeien van
die schachten. De redders kwamen terug
om blusapparaten te haien. die, na een
noodoproep via de radio, door particu
lieren in groten getale naar de mijn
werden gebracht. De radio had tevens
gevraagd om vuurvaste asbestpakken.
Een der redders verklaarde, dat h"
tot op de verdieping 815 was geweest.
Eerst moet de brand geblust worden,
dan pas kunnen wij proberen de mijn
werkers te redden, zei hij.
Een andere redder zei: „De inge-
slotenen hebben een kleme kans, indien
ze erin slagen op het 635 meter-plateau
te komen. Daar zouden ze boven de
brand zitten en frisse lucht krijgen.
Maar omdat alle kabels gebroken zijn.
weet ik niet of zij een kans hebben
daar te komen."
De heer Van den Heuvel, algemeen
directeur van de Belgische mijnen heeft
aan de journalisten medegedeeld, dat
er nog een kans bestaat om ae inge
sloten mijnwerkers te redden.
Door de brand zijn de deuren tussen
de schachten voor de luchtaanvoer en
-afvoer vernield. Hierdoor kreeg een
verse' luchtstroom, gelegenheid de slech
te lucht in de diepte te verdrijven zo
doende kunnen de dwartgangen ge
spaard zijn gebleven.
De heer Van den Heuvel verklaarde
voorts: „Thans daalt de lift tot op 907
m. Er ontbreken 7 k 8m, leibomen en
het zou uiterst gevaarlijk zijn zonder
De Bilt, donderdag 10 uur.
In de afgelopen 24 uur heeft het Azo-
renhogedrukgebied zich afnemend naar
het Zuidwesten teruggetrokken. Het hoge-
drukgebied op het Europese vasteland
heeft zich tegelijkertijd naar het Oosten
verplaatst. 1
De beide hogedrukcentra worden nog
verbonden door eenas van hogedruk
die vanmorgen dicht bij het Zuiden van
ons land lag en zich in Noordelijke
richting verplaatst. Aan de noordzijde
ervan voeren Westelijke winden betrek
kelijk koele OeeaanSucht aan, maar aan
de zuidkant staan warme Oostelijke win
den, die in het komende etmaal zich over
het hele land zullen uitbreiden.
Het wordt morgen dan ook een warme
dag.
Boven de Golf van Biscaye bevond
zich vanmorgen een klein lagedrukgebied
dat zich in Noordelijke richting ver
plaatst. Dit zal echter morgen het weer
in ons land niet kunnen beïnvloeden.
Ook een zwakke Oceaanstoring ten
Westen van de Britse eilanden blijft
morgen nog op grote afstand.
Loden van de reddingbrigade, die
probeerden in de brandende mijn af to.
dalen, moesten weer terugkeren omdat
de hitte hun rubber schoenzolen deed
smelten.
De Indonesische premier Ali Sastroa
midjojo heeft vandaag gezegd, dat Indo
nesië Nederland „mondeling, doch offici
eel op de hoogte heeft gestel van het
voornemen van de regering om alle Indo
nesische schulden aan Nederland niet
langer te erkennen de vorm doet er
niet toe?"
De premier deelde op een persconfe
rentie mee, dat het minsterie van Bui
tenlandse Zaken de Nederlandse zaakge
lastigde de heer Hagenaar dinsdag j.l.
van het besluit op de hoogte heeft ge
bracht.
Met betrekking tot de Nederlandse be
wering. dat de cijfers van de schulden,
zoals die door Indonesië zijn opgegeven
niet juist zijn. zei Sastroamidjojo:
„Elk bedrag, dat in tegenspraak is met
de onze. is incorrect".
De premier herhaalde echter, dat Indo
nesië de schulden aan de V.S. en Austra-
leibomen dieper te dalen. Die leibomen
moeten daarom hersteld woraen.
Op verdieping 835 hebben de red
ders de gang over een lengte van on
geveer 100 meter onderzocht en zij
hebben daar giftige gassen aangetrof
fen, Er is daar weinig hoop op die ver
dieping nog overlevenden te vinden.
Het grootste aantal ingesloten mijn
werkers bevindt zich echter veel die-
per.
„Overigens schiet men met net door
boren van de betonnen muur goed op",
aldus de heer Van den Heuvel en hij
besloot „Het is het koolmonoxydege-
halte dat het aatal overlevenden zal
bepalen".
lië, welke tijdens de oorlog door de Ne
derlanders werden aangegaan en die 420
miljoen gulden bedragen, zal betalen.
Tevoren had de Indonesische minister
van Financiën Joesoef Wibisono betoogd,
dat Nederland de schulden „aan Indone
sië had opgelegd" bij wijze van „compen
satie" voor de toekenning van de Indo
nesische souvereiniteit.
Het besluit van de commissie, aldus
Wibisono, was gebaseerd op de argu
mentatie, da het om „politieke" schulden
gaat. Nu de R.T.C. overeenkomsten zijn
opgezegd, „zijn wij niet langer aan deze
overeenkomsten gebonden".
De impasse, die hieruit voortvloeide,
werd voorgelegd aan de commissie van
de Ver. Naties voor Indonesië waarin
Merle Cochran een belangrijke rol speel
de, Indonesië aanvaardde het besluit van
de commissie, waarbij aan Indonesië een
schuldbedrag van 4300 miljoen gulden
werd opgelegd. Tegelijkertijd betoogde
het echter, dat het geen schulden zou
betalen, die door de Nederlanders tijdens
de oorlog tegen de Republiek Indonesië
waren aangegaan.
Van officiële zijde in Den Haag ver
nemen wij, dat de Nederlandse regering
noch in Djakarta, noch m Den Haag,
formeel is ingelicht door Indonesië over
de schuïdenkwestie Men zeide voorts,
dat de Nederlandse regering een mon
delinge verwijzing naar persberichten
met beschouwt als een formele mede
deling.
President Elsenhower heeft gisteren
geen commentaar willen geven op het
besluit van Indonesië. Hij wist niet ge
noeg van de feiten om te kunnen oor
delen over wie in zijn recht stond.
Alle bonden van Egyptische haven
arbeiders hebben besloten er bij de ha
venarbeiders in de landen van de Azia-
tisch-Afrikaanse „Bandoeng"groep op
aan te dringen, geen Britse goederen
te behandelen.
H. K. H. Prinses Bbatrix heeft gister
middag met succes een volledig auto
rij-examen afgelegd, hetgeen bestaat uit
een praktisch en een theoretisch ge
deelte.
plechtig had verzekerd dat de rechten
van de maatschappij veilig waren.
Eden zei, dat sommigen hadden ge
vraagd, waarom men er niet op kon
vertrouwen dat Nasser zijn belofte om
de doorvaart van schepen niet te hinde
ren. zou houden. „Het antwoord is
eenvoudig. Kyk naar wat hij heeft ge
daan. De Egyptische president heeft ge
toond, dat hij niet een man is die zijn
woord houdt. Hij heefl „alle beloften
van zijn land inzake de Suezkanaai-
maatschappij gebroken". Wij hébben
geen onenigheid met Egypte," en *nog
minder met de Arabische wereld, maar
met kolonel Nasser", aldus Eden.
Eden herhaalde de Britse verklaring,
dat het kanaal niet onder controle van
een land kan blijven en drong opnieuw
aan op een internationaal bestuursli
chaam. „Dat is het doe) waarnaar wij
streven".
„De employe's van de maatschappij
moeten onder bedreiging met gevange
nisstraf hun werk blijven verrichten. Dat
systeem hebben velen van ons meer
gezien. We weten allen dat dit een werk
wijze is van fascistische regeringen en
we weten maar al te goed wat de prijs
van toegeven aan fascisme kan zijn".
„Indien Nassers naasting een feit
blijft, zijn we allen voor onze levens
behoeften overgeleverd aan de genade
van een man, en dat kunnen we nooit
aanvaarden", zo zei Eden.
„Nasser vertelt ons dat hij de maat
schappij moest naasten omdat hij haar
gelden wil gebruiken voor de bouw van
de Assoeandam. Dit betekent niet meer
en niet minder, dan dat hij beslag legt
op middelen van de internationale maat
schappij ten behoeve van zijn* eigen
nationale plannen. De vergoeding die
hij aan de maatschappij beloofde te be
talen zou 700 miljoen guiden moeten
bedragen. De Assoeandam die hij beloof
de te bouwen zou vier miljard gulden
vergen. De wapenverscheping naar Egyp
te, het enige dat men op het ogenblik
oeztg te betalen, zouden ook vele tien
tallen miljoenen kosten. De dringend
nodige uitbreidingswerkzaamheden aan
het kanaal zouden alleen al honderden
miljoenen vragen en de ontwikkeling op
langere termijn nog veel meer. Het totale
bedrag is ongerijmd hoog. Kan iemand,
gezien de gebeurtenissen, nog van me
ning zijn dat de Verenigde Staten het bij
het verkeerde eind hadden toen zij de
Egyptische regering financiële hulp voor
de bouw van ae Assoeandam weigerden,
tenzij Egypte bereid was zijn plannen
aan te passen aan de reële mogelijk
heden? Wij zijn Ttèt volkomen met de
Amerikanen eens", aldus premier Eden
in zijn radiorede, die ook naar Amerika
werd gerelayeerd.
De Indonesische ambassade in Was
hington heeft gisteren verklaard,' dat
het besluit van de Indonesische regering
om de schulden aan Nederland niet te
erkennen geen verband houdt met het
Egyptische besluit om het Suezkanaal
te nationaliseren.
Hier volgt een overzicht van de grootste mijnrampen die de wereld
in deze eeuw gekend heeft:
Frankrijk, Courrières. 1906: 1176 doden.
Ver. Staten. Monongah, 1907: 3S1 doden.
Engeland, Whitehaven, 1910: 136 doden.
Engeland, Wexham, 1934: 263 doden.
Mandsjoerije, Honkelho, 1942: 1549 doden.
Ver. Staten, Central!», 1947: 100 doden.
Engeland, Whitehaven, 1947: 104 doden.
Daifedand, Gelsenkirehen, 1950: 76 doden.
