Franse troepen op Cyprus
aangekomen
irotesteer
tegen maatregelen van
Mr. Algera als
door
Gouverneur J. van Tilburg
naar Nederland
Informateur polste hem voor
minister-presidentschap
WOONRUIMTE VOOR MEER
DAN 468.000 GEZINNEN
NAVO-RAAD KOMT PARIJS BIJEEN
Koningin ook naar
AMulgani niet
schuldig bevonden
aan corruptie
H
Caïro protesteert
on
m
Saarconferentie
in september
Weer overzicht
Werk komt eind
1957 gereed
Twaalf doden hij
vliegtuigongeluk
IN VERBAND MET KABINETSFORMATIE
Deserteur Priricen in
Indon. parlement
Sinds 1945 door nieuwbouw:
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1956
VEERTIENDE JAARGANG No. 3473
Weerbericht
Geen geld geboden voor
handschrift Grivas
WBÊSS&ÊB EBB H
Mtai
Plechtige afkondiging
grondwetswijzigingen
Felle strijd in Algerie
H. K. H. prinses Wilhelmina,
die vandaag haar 76ste ver
jaardag viert.
99
99
Lichaam van Beverwijker
jongen aangespoeld
ET belangrijkste nieuws in verband met de crisis rond het
Suezkanaai is:
1. Franse legerofficieren rijn per vliegtuig op Cyprus aan ge -
komen om de komst van een groot aantal Franse militairen voor
te bereiden.
2. De Britse regering heeft twee leden van de Egyptische ambas
sade in Londen bevel gegeven het land binnen 72 uur te verlaten.
Dit is vermoedelijk een vergeldingsmaatregel voor de uitwijzing van
twee Britse diplomaten uit Kairo.
3. De raad van de Noordatlantische Verdragsorganisatie zal
woensdag in Parijs bijeenkomen, om de Suezcrisis te bespreken.
De Britse minister Selwyn Lloyd zal de bijeenkomst bijwonen.
4. De Egyptische ambassadeur in Washington heeft een protest
overhandigd tegen de - opmerking van de Amerikaanse minister
Dulles dat het Suezkanaai door het verdrag van 1888 „geïnternatio
naliseerd" is.
Spionage
Loodsen
flf
li
-
-
'~':N
(Van een onzer verslaggevers)
SLECHTS EVEN staakte het
haastwerk aan de Velsertun
nel, nauwelijks 5 minuten stonden
de pneumatische boren, de graaf
machines en andere werktuigen
stil, toen de minister van Verkeer
en Waterstaat, mr. J. Algera, don
derdagmiddag om 3 uur als eerste
officieel via het gereedgekomen
zuidelijke deel en .de thans daar-
*op aangesloten open bouwput van
de noordelijke helft van de auto
tunnel te Velsen over de bodem
van het Noordzeekanaal wandel
de. Van oever naar oever.
Nog 15 maanden
Goede moed
(Van onze Haagse redacteur)
Sedert mei 1945, gerekend tot
en met maart 1956, is hier te
lande door nieuwbouw voor
468.101 gezinnen nieuwe woon
ruimte beschikbaar gekomen. Van
deze gereedgekomen woningen
wérden van 1950 af, 14.655 ge
bouwd zonder financiële steun
van rykswege, dusin de zgn.
vrjje sector.
Op het einde van maart 1956
bleken er nog 8.368 onbewoon
baar verklaarde woningen te wor
den bewoond.
Deze gegevens ontlenen wfj aan
de zo juist verschenen driemaan
delijkse publikatie van bet mi
nisterie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting.
Scholen
Kerken
's Winters doonverken
(Van onze parlementaire redacteur)
DE informateur, prof. De Gaay Fortman heeft gistermiddag de
heer J. van Tilburg, de gouverneur van Suriname verzocht, per
vliegtuig naar Nederland te komen omdat zijn overkomst in ver
band met de kabinetsformatie noodzakelijk is. De informateur heeft
de heer Van Tilburg namelijk gepolst voor het minister-president
schap van het te vormen extra-parlementaire kabinet van brede
samenstelling. De heer Van Tilburg was wethouder van Botterdam
en socialistisch Eerste Kamerlid. De gouverneur van Suriname wordt
zondagavond op Schiphol verwacht.
Minimale toewijzing
premielening Amsterdam
Rotterdam: Witte de Withstraat 30 Telef. 115700 <4 L)
Postbus 1112 Postgiro No. 424519
Klachtendienst abonnementen 18.30-19.30 u.
Zaterdags 17—18 uur: Telefoon 115700
's-Gravenhage: Huygensplein 1 Postgiro 424867
Redactie: Tel. 111892 Adm. Tel. 114402
Klachtendienst 18.30—19.30 u.: TeL 362569
Schiedam: Lange Kerkstraat 24b Telefoon 67882
Abonnementsprijs 52 cent per week, 2.26 per maand,
8.75 per kwartaal Losse nummers 13 cent
Verschijnt dagelijks
Directeur: R. DE RUIG
Weersverwachting, geldig tot zaterdagavond.
PLAATSELIJK REGEN.
Veel bewolking met later plaatselijk regen. Matige
rf krachtige wind uit noordelijke richtingen. Weinig
verandering in temperatuur.
ZON EN MAAN
1 sept.: zon op 5.53, onder 19.29: maan od
1.2C. onder 17.18.
O Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
omaten
uit Engeland uitgewezen
H.M. de Koningin heeft zich gister
middag naar de Ruigenhoek" bege
ven, waar zij enkele dagen bij haar
moeder zal verblijven en de verjaar
dag van Prinses Wilhelmina zal meevie
ren.
DJAKARTA. -De Indonesische
minister van Buitenlandse Zaken,
Roeslan Abdulganl is door de speciale
commissie ingesteld door het Indone
sische kabinet, vrijgesproken op de
beschuldiging van corruptie.
De voorzitter der speciale commissie,
de vice-premier Mohamad Roem
deelde mede, dat deze commissie,
bestaande uit vijf ministers, na de
toelichting en opheldering van minis
ter Abdulgani te hebben aangehoord,
„geetv aanleiding heeft kunnen vin
den, hem te beschuldigen van een
wetsovertreding (ic. het plegen van
corruptie).
Abdoelgani, wordt sedert hij dinsdag
uit Londen is teruggekeerd door de
geheime politie geschaduwd en zijn
woning staat onder bewaking, meldt
United Press uit Djakarta.
Op het Texelse strand is donderdag-
hhadag het lijk aangespoeld van de 15-
1 I? C- vÜze]aar uit Beverwijk, die
op 21 augustus bij het baden in Cas-
'ncum is verdronken.
Sir Charles Keightly, de. Britse op
perbevelhebber van de landstrijd
krachten in het Midden-Oosten, is per
vliegtuig op Cyprus aangekomen met
twee Franse officieren, een kapitein
van het leger en een luitenant-gezag
voerder van de vloot.
In een officieel communiqué, dat
gisteravond te Nicosia uitgegeven is,
wordt gezegd, dat de eerste eenheden
van de Franse troepen, die op Cyprus
gelegerd zullen worden, 's avonds per
vliegtuig aangekomen zijn.
Verscheidene schepen met Franse
troepen zouden verder reeds naar Cy
prus onderweg zijn. Het overbrengen
van de militairen naar Cyprus is be
doeld ais een voorzorgsmaatregel om
zo nodig de bescherming van Franse
onderdanen en belangen in het ooste
lijk deel van de Middellandse Zee te
verzekeren.
In Algiers is vernomen, dat onge
veer drieduizend man Franse val
schermtroepen en leden van het
Vreemdelingenlegioen woensdag per
schip uit Didi-Ferruch, by Algiers,
naar een „onbekende bestemming"
zijn vertrokken. Naar France Soir be
richt, zullen vandaag of morgen meer
dan 5000 man troepen uit Marseille
vertrekken.
De uitwijzing van twee Egyptische
diplomaten uit Engeland volgt op het
Egyptische besluit om twee Britse di
plomaten het land uit te zetten, nadat
in Egypte een spionagekomplot ont
dekt was waarbij volgens de Egypte-
naren de Britse ambassade in Kaïro
betrokken was. De Britse autoriteiten
hebben de Egyptische beschuldigingen
„absoluut vals" genoemd,
Van officiële zijde is donderdag te
Kaïro meegedeeld, dat het proces te
gen de leden van „het Britse spiona-
genet" zondag wordt geopend.
President Nasser heeft gisteren de
Amerikaanse ambassadeur Henry By-
roade by zich ontboden. Nasser, heeft
verklaard dat Egypte, het betreurt dat
president Eisenhower woensdag over
het Suezkanaai gesproken heeft als
over een internationale waterweg.
Volgens mededelingen van Egypti
sche ambassades hebben te. Moskou,
Athene, Parijs, Rome, Den Haag en
San Francisco een aantal loodsen en
Volgens het Atheense bureau van
AFP heeft een woordvoerder van de
Griekse, regering donderdag medege
deeld, dat zijn regering de Griekse
vertegenwoordiger bij de Ver. Naties
opdracht heeft gegeven bij de Ver.
Naties te protesteren tegen de maat
regelen die Harding, de gouverneur
van Cyprus, tegen de Grieks-Ortho
doxe bisschop Mgr. Anthymos heeft
genomen.
De Britse ambassade in Athene heeft
woensdag Griekse persberichten tegen
gesproken, volgens welke Britse gehel
de agenten aan de Atheense advocaat
Efstathopoulos geld en werk hadden
aangeboden in ruil voor enige regels
.Tussen 10 en 15 september zal een
nieuwe conferentie over Saarland gehou
den worden tussen Frankrijk en West-
Duitsland, heeft het Westduitse ministe-
rie van Buitenlandse Zaken meegedeeld.
De besprekingen zijn nodig geworden
door de groeiende moeilijkheden, die bij
de onderhandelingen tussen de Franse
en Westduitse deskundigen, zijn gere
zen over de praktische uitvoering van
het Saarakkoord. De voornaamste moei
lijkheid is de- koers, waartegen de
frank zal worden gewisseld in 'marken.
kapiteins van de koopvaardij gesollici
teerd nadat in de kranten adverten
ties waarin loodsen werden gevraagd,
waren verschenen.
In Moskou heeft een niet genoemd
aantal loodsen zich tot de Egyptische
ambassade gewend, in Athene 15 ka
piteins, in Parys 20, in Rome 60, in
Den Kaag „een aantal" en in San
Francisco zes, aldus ambassadewoord
voerders.
De Westduitse ambassadeur te Pa
rijs, Baron Vollrath von Maltzan, ver
zekerde Maurice Faure, staatssecreta
ris van het Franse ministerie van Bui
tenlandse Zaken donderdagavond, dat
geen enkele Duitse loods een contract
met de nieuwe Egyptische Suezka-
naalmaatschappij heeft getekend. Dit
g*r
DL BILT, 31 aug. 10 uur.
In koude arctische lucht, die boven
ons land stagneert, daalde de temperatu
ren in de nacht van donderdag op vrij
dag tot voor de tijd van het jaar zeer
lage waarden.. Zo werd in De Bilt een
laagste thermometerstand van 3,8 gr. ge
meten, een waarde die in een waarne-
migsreeks van de minimumtemperaturen
voor de maand augustus, de laatste
honderd jaar alleen in 1864 werd ge
ëvenaard.
De lucht is ook in de hogere lucht
lagen koud zodat donderdag op tal van
plaatsen buien tot ontwikkeling kwamen.
Doordat een lagedrukgebied zich over
Spanje uitbreidde en voor dit lagedruk
gebied uit de barometers stegen, kwam
ons land binnen het bereik van een rug
van hoge luchtdruk, die zich van de
Oceaan over de Britse eilanden naar de
Balkan uitstrekt.
Intussen wordt deze de komende 24
uur aangetast door drukdalingen boven
Frankrijk, welke samenhangen met een
randstoring van -het Spaanse lagedruk
gebied. Deze storing zal zich in Noord
oostelijke richting naar Duitsland ver
plaatsen en bij- ons de bewolking doen
toenemen.
Dit heeft tot gevolg dat later plaatse
lijk enige regen zal vallen. De wind;
draait naar Noordelijke richtingen, zo-,
dat we nog in de koude lucht blijven.
Een ruwhouten trapje vormde gister
middag de verbinding tussen de beide
helften van de Vehertuhnel, die tot nu
toe door een negentig centimeter dik
betonnen schot van elkaar waren ge-
scheiden. Minister Algera was na de
arbeidersdie dit schot doorboordende
eerste die onder het Noordzeekanaal
doorliep, bij wijze vanvertraagd prelu
dium op de komende drukte van het
wegverkeer, dat naar men aanneemt tien
a twaalfduizend auto's per dag door de
Velsertunnel zal jagen.
is in doorgaans welingelichte kringen
meegedeeld.
De Britse „Times" heeft geweigerd
een van de Egyptische ambassade af
komstige advertentie te plaatsen met
betrekking tot de werving van Engel
se loodsen voor het Suezkanaai.
Volgens de „Daily Telegraph" heeft
geen enkel Londens dagblad deze ad
vertenties willen opnemen.
Èv1 JS»
V ..f;;" V
V v";
-. ■4' '- 7.
.„f -y,'
„x 1
7*;. N -
Z.K.H. prins Bernhard behaalde gisteren
op het concours hippiquete Rotterdam
een fraai succes door in de. zware dres-
suurproef als tweede te eindigen. De
l'rins, gekleed in generaalsuniform, op
zijn paard „Arquebuse".
Maar het werk ging door. Want al
werd het gisteren mogelijk, via een gat
in de tijdelijke afsluiting van het zuide
lijk gedeelte van de tunnel naar de
noordelijke tunnelhelft te konten, het
zal nog wel 15 maanden duren vooral
eer het wegverkeer en de spoorwegen
het Noordzeekanaal via de tunnels kun
nen kruisen.
Er waren geen vlaggen, geen dui
zendkoppige menigte en geen toespra
ken, want dit werk, dat sinds mei 1953
aan de gang is, werd niet onderbroken.
De minister, met wie zij voor zijn
feestelijke onderdoorgang in het
directiegebouw van de Amsterdamse
Balastmaatschapij een ogenblik
samen warenzei hierover: „Wy
hebben goede moed, dat het door
ons gestelde doel, zowel de spoor
wegtunnel als de dubbele autotun
nel voor het einde van 1957, te kun
nen openen, bereikt zal worden
Wij weten echter dat dit nog de
uiterste inspanning van. alle bij deze
bouw betrokkenen zal vergen. Als
de tunnel gereed is, zullen in vijf
jaar iijds ruim 300.000 m3 gewapend
beton gestort zijn,'waarin 100.000
ton cement, 35.000 ton wapenings-
staal en 500 ton constructiestaai zijn
opgenomen. Ruim 2.700.000 m3 grond
is dan in den droge verzet en ruim
1.600.000 m3 gebaggerd.
De minister gaf aan het slot van
zijn speech een inzicht in de kosten
van de tunnelbouw. Hij zei: „Afgezien
van de met de tunnelbouw samenhan
gende verdubbeling van de weg Haar-
lem-Velsen en de aanleg van de nieuwe
rijksweg van Beverwijk via Uitgeest
naar Alkmaar, zal het gehele complex
van werken ruim 30.000 miljoen gnldeD
gaan kosten".
Een vliegtuig van de „Canadian Paci-^
fic Airline" van het type DC-6B is, zoals
we gisteren reeds in een deel onzer-edi
ties meldden, op weg van Vancouver
naar Tokio, nabij Cold Bay in Alaska
neergestort. Van dè veertien passagiers
en de bemanning van acht kwamen er
twaalf om het leven, terwijl er nog driie
worden vermist. De overige zeven heb
ben het ongeluk overleefd.
Enige ogenblikken voor het ongeluk
had de bestander gemeld, dat het toe
stel in brand stond. Bij een poging om'
op het vliegveld bij Cold Bay een lan
ding te maken, stortte het vliegtuig
neer.
De plechtige afkondiging van de op I
23, augustus vastgestelde veranderingen
in de Grondwet zal op maandag 10 sep-
tember geschieden.
In het staatsblad van beden is een
publikatie, houdende de regeling van
deze plechtige afkondiging, verschenen.
De plechtige afkondiging zal als volgt
geschieden. ,1
De vier Rijkswetten van de zeven wet
ten van 23 augustus 1956 worden in
Nederland voorgelezen op 10 september
1956, des voormiddags half elf uur, in
een plechtige openbare- zitting van -de - -
Hoge Raad der Nederlanden, van elk der-.
Gerechtshoven en der Arrondissements-
rechtbanken, alsmede in iedere gemeente
in of voor het huis der gemeente. T
De Rijkswetten worden op 10 septem
ber 1956, des voormiddags half elf uur
geldende plaatselijke tijd, tevens voorge
lezen.
In Suriname in een plechtige openbare
zitting van het Hof van Justitie en in
of voor het paleis van de gouverneur.. -
De blijkens voormelde Rijkswetten en
wetten veranderde en toegevoegde be- j
palingen van de Grondwet vormen van
het ogenblik der plechtige afkondiging
af, met de onveranderd gebleven bepa
lingen, de Grondwet van het Koninkrijk
der Nederlanden.
Vice-president Mohammed Hatta
heeft heden de benoeming bekrach
tigd van J. C. Prineen tot lid van het
Indonesisch parlement. Prineen is de
voormalige Nederlandse militair, die
in 1948 uit het Nederlandse leger de
serteerde en zich bij de Indonesische
guerilla-strijdkrachten voegde.
Hij zal met nog vijf. andere burgers
van Nederlandse afkomst de Indo-
Europese minderheid in het parlement
vertegenwoordigen.
handschrift van kolonel Grivas, de ver
moedelijke leider van de Grieks-Cyper
se verzetsbeweging.
Wel heeft een man, die zei Efstatho
poulos te heten, enige maanden gele
den een lid van de ambassade aange
klampt en inlichtingen over Grivas aan
geboden. De zaak was toen aan de
Griekse autoriteiten in handen gegeven
en de ambassade had er verder niets
meer van gehoord, aldus de officiële
bekendmaking.
Mgr. Anthymos, Grieks-Orthodox bis
schop van Paphos op Cyprus, heeft don
derdag de beschuldiging van de Britse
gouverneur van Cyprus, sir John Har
ding, dat hij steun heeft' verleend aan
de verzetsorganisatie Eoka, tegenge
sproken.
Donderdagavond is het Britse schip
Charles McLeod in de haven van Fama-
gusta (Cyprus) zodanig door een ont
ploffing getroffen, dat midscheeps een
gat werd geslagen. De ontploffing is
naar men gelooft door een aan het
vaartuig vastgehechte mijn veroorzaakt.
Er is geen melding gemaakt van
slachtoffers.
In een ziekenhuis te Nicosia zijn
hedenmorgen schoten gevallen. De poli
tie heeft medegedeeld dat over per
sonen, namelijk twee aanslagplegers,
een Britse bewaker en een ziekenhuis
assistent dodelijk gewond zijn. Cyprische
verzetstrijders schijnen verantwoorde
lijk voor het incident.
Patiënten en verpleegsters gilden,
toen de schoten vielen en het geluid
ervan in de gangen weerkaatste. Een
functionaris van het ziekenhuis ver
klaarde: „De toestand is nog te ver
ward om te kunnen zeggen, wat er.
precies is gebeurd".
Britse veiligheidstroepen zyn onmid
dellijk naar het ziekenhuis gezonden.
Aan alle bouwwerken werd in het
eerste kwartaal van dit jaar een bedrag
van 397 miljoen verwerkt, tegen 306
miljoen in het overeenkomstige kwar
taal van het vorig jaar.
Van het uitgetrokken volume voor wo
ningbouw werd bijna 20 pet. verwerkt,
aan gebouwen voor handel en verkeer
werd niet minder dan 32,4 pet. verwerkt,
in de sector boerderijen 22,4 pet., de
produktie in de sector scholen beliep 19
pet van het uitgetrokken volume en in
de sectoren gebouwen voor gezondheids
zorg en hygiëne en overige bijzondere
gebouwen werd gedurende het eerste
kwartaal van dit jaar betrekkelijk wei
nig verwerkt.
De percentages hiervoor zijn respec
tievelijk 13.3 en 14,4. Voor overheidsge
bouwen moest een nog lager percentage
worden genoteerd,n 1. 11,6.
Voor de bouw van 73 scholen met een
bouwsom van rond 11 miljoen werd
vergunning verleend. Hiervan zijn er 61
bestemd voor het lager onderwijs, 3 voor
het ulo onderwijs. 3 voor het m.o. en 6
voor het nijverheidsonderwijs. Er wer- dig zal zijn.
den aan het einde van de verslagperiode
152 plannen met een totale bouwsom
van 108 miljoen voor gebouwen voor
handel en verkeer, opgehouden.
Voor de bouw van kerken is in het
bouwprogramma 1956 evenals in dat van
1955 18 miljoen opgenomen. In de
eerste drie maanden van dit jaar werd
daarvan 3.9 miljoen verwerkt.
Begin van dit jaar heeft de minister
van Wederopbouw en Volkshuisvesting
een studiecommissie van weersinvloe
den ingesteld.
Deze commissie is thans van me
ning dat de komende winter aanzien
lijk meer pogingen aangewend moeten
worden om bij ongunstig weer op de
bouwplaatsen te laten doorwerken.
Daartoe zal, aldus de commissie,
van overheidswege een bedrag van
rond 2 miljoen gulden beschikbaar
moeten, worden gesteld om proeven'te
kunnen nemen op enige tientallen
bouwwerken door het gehele land.
De beschermende maatregelen zul
len bestemd zijn om effect te hebben
tot temperaturen van vijf graden on
der nul.
Het genoemde bedrag van 2 miljoen
vormt ongeveer twee procent van het
totaal bedrag dat over de periode waar
in de bijzondere voorzieningen werden
getroffen voor de bouw in ons land no-
Vanmorgen had de heer De Gaay
Fortman een onderhoud met de de
missionaire minister-president dr.
Drees om hem op de hoogte te stellen
van zijn plannen ten aanzien van het
min ister-presidentschap.
Het is namelijk gewoonte dat een
formateur of informateur de demissio
naire minister-president inlicht, voor
dat deze zaak wordt publiek gemaakt.
Het onderhoud van de informateur,
prof. De Gaay Fortman met minister
Staf van gistermiddag wordt in ver
band gebracht met de overkomst van
gouverneur Van Tilburg. Minister Staf
is namelijk eveneens minister van
Overzeese Rijksdelen ad interim en
heeft de heer Van Tilburg r.r.ar Ne
derland teruggeroepen.
In politieke kringen neemt men aan
dat de informateur eerst overleg zal
willen plegen met de heer Van Tilburg
over de samenstelling van he+ te vor
men kabinet en zal trachten hierover
met hem overeenstemming te be
reiken.
De heer Van Tilburg speelde ook in
de informatie-periode van prof. Lief-
tinck een rol omdat deze had gedacht
hem de ministerspost van financiën
toe te kennen.
De huidige informateur heeft blijk
baar hel extra-parlementaire karakter
van het te vormen kabinet willen on
derstrepen door niet een van de. de
missionaire ministers de heren Drees,
Suurhoff en Mansholt voor het minis
ter-presidentschap aan te zoeken.
Evenmin^ heeft hij het voorbeeld van
prof. Lieftinck willen volgen door1 de
Rotterdamse burgemeester, mr. Van
Walsum te polsen voor het xninisier-
presidentschap.
Blijkbaar is de heer De Gaay Fort
man tot de conclusie gekomen dat de
heer Van Tilburg in de gegeven om
standigheden de meest aangewezen fi
guur uit de PvdA is om het nieuwe,
kabinet te leiden.
Franse mariniers hebben, volgens te
Algiers ontvangen berichten, nabij Né-
dromah in een van de bitterste gevech
ten sedert de Algerijnse opstand begon,
vijftig opstandelingen gedood. Zij ver
loren zelf tien man.
De gevechten begonnen woensdag en
duurden tot donderdag voort. De op
standelingen hadden zich op twee hoog
ten op een afstand van dertig km van
de Marokkaanse grens verschanst. De
Franse luchtmacht bestookte hen, ter
wijl de mariniers de hoogten beklom
men,
In totaal zyn woensdag in geheel Al-
gerië 130 opstandelingen gedood. Velen
werden gevangen genomen.
Het aantal inschrijvers en hat totaal
ingeschreven bedrag op de uitgifte van
nominaal ƒ20 miljoen 2% pet. premie
obligaties 1956-2 ten laste van de ge-
meente Amsterdam dermate groot,
dat de toewijzing slechts minimaal kan
zijn.' \w.