Amerika biedt dollars
en schepen aan
A "SS^TÏ tXES SS
Indonesische pers houdt
niet op met
Nieuwe opdracht eerst
na Prinsjesdag
Amerikaanse ertsboot
vergaan 3
„Het plan kwam plotseling", zegt Anna Zandvliet
Kinderen als verstekeling naar
zieke moeder in Holland
m
Luchthaven Rotterdam heden
officieus in gebruik genomen
Twee Britse toestellen maakten
geslaagde proefvluchten
DULLES MET NIEUW PLAN NAAR LONDEN
Cairo verwerpt
nieuw org
van
et-
Suez omhoog
Periode van rust
wen
Echtpaar beroofd
India tracht weer
te bemiddelen
Ook Nederland naar
nieuwe Londense
conferentie
wmm. A
Weer overzicht
Nasser over het
Westelijke plan
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1956
f N
VEERTIENDE JAARGANG No. 34S?
Weerbericht
Sv.
ONDANKS REGERINGSDECREET
m
èèm,
Ned. Suezloods mag
niet terugkomen
Welcome in R'dam"
S?-"™ vcr.vacht nBt ArrUca aan Wes'™'°P«e landen een
ordi„e half miljard dollar zal Lnen om ze in staat te stellen de
vaart door het Suezkanaal te vermijden als Egypte weigert schepen
van de voorgestelde gebruikersorganisatie te laten passeren.
De dollars zouden de kosten moeten dekken van Europese olie
1 f nk°Pen de Ver. Staten en Zuid-Amerika en weK ook van
de omweg-om de Kaap naar het Midden-Oosten. Minister Dulles zal
dit plan deze week aan de nieuwe Londense Suezconferentie voor-
I leggen in de hoop daarmee Engeland en Frankrijk te doen afzien
van militair optreden legen Nasser.
Q Zie verder pagina 3
sffSfSt
- -
HET plan kwam echt pas op
toen ik 's middags met de
kinderen op de kade van Fre-
mantle wandelde om naar de
schepen te kijken," vertelde gis
teren de 19-jarige Anna Zand
vliet, die met drie jongere broer
tjes en een klein zusje als verste
kelingen uit Australië naar Ne
derland reisden om bij hun zieke
moeder in Den Haag te kunnen
zijn.
De „Luchthaven Rotterdam" is vanmorgen officieus ingewijd. Twee
Britse vliegtuigen tandden kort na elkaar op het vliegveld Zestien
hoven. Op een hartelijke wijze werden bemanning en passagiers een
welkom toegeroepen. De twee toestellen, een van de Morton Air Ser
vices Ltd. en een van East Anglian Flying Company, arriveerden resp.
om vijf minuten voor en vijf minuten over tien. Deze vluchten waren
bedoeld om de piloien vertrouwd te maken met het vliegveld. Welnu
daarover hadden de bestuurders niets dan lof. „Het vliegveld Zestien-
Roven heeft een prima aanvliegroute", zo vertrouwden de beide pilo
ten ons toe.
Op 1 oktober zullen de officiële diensten op Londen worden ge
opend. Dan zal ook de Bristol Freigther worden ingezet, een vlieg
tuig, dat bestemd is voor gecombineerd passagiers- en autovervoer.
Erevluchten
Rotterdam: Witte de Withstraat 30 Telef. 115700 (4 1 1 1
Postbus 1112 Postgiro No. 424519
Kiacntendienst abonnementen 18.30-19 30 u
Zaterdags 17-18 uur: Telefoon 115700
'S-Gravenhage: Huygensplein 1 Postgiro 424867
Redactie: TeL 111392 - Adm. TeL 114402
Klachtendienst 18.30-19.30 u.: Tel. 362569
Schiedam: Lange Kerkstraat 24b Telefoon 67882
fft°74ne^rntS,riit,5? Cent per \veek- f 2-26 per maand"
6.75 per kwartaal Losse nummers 13 cent
Verschijnt dagelijks
VJ
Directeur: H. DE RUIG
Olie langs een omweg
als Nasser weigert
leidt hieruit af dat hij ook zal weigeren
scnepen met loodsen van deze organisa
tie te laten passeren. Vol trots deelde
Nasser verder mee dat na het vertrek
van de westerse loodsen zeventig Egyp
tische en zeven Griekse loodsen zijn ach
tergebleven, die zaterdag zonder onge
.ukken 42 schepen door het kanaal heb
ben geloodst, een aantal dat veel ho<*er
ligt dan het gemiddelde van de laatste
tijd.
Deskundigen van de Amerikaanse re
gering en van oliemaatschappijen in de
V.S. hebben een plan opgesteld, dat
voorziet In handhaving van de dage
lijkse Westeuropese invoer van 2.500.000
vaten olieprodukten, ook indien het ver
voer door het Suezkanaal aan vertra
ging onderhevig zou zijn.
In dat geval zullen dagelijks ongeveer
450.000 vaten uit het westelijk halfrond
naar West-Europa worden gezonden be
nevens 300.000 vaten uit het Midden-
Oosten, die normaal naar de Verenigde
Staten worden verscheept.
Weersverwachting, geldig tot dinsdagavond:
DROOG WEER
Perioden met zonneschijn cn droog weer. Zwakke
tot matige wind uit Nooi'delijke richtingen. Weinig
verandering in temperatuur.
ZON EN MAAN
18 sept.: zon op 6.21, onder 18.50; maan op
17.4C, onder 4.33.
O O Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. 3. S. BRUINS SLOT
xf'-rSv^A
Krisjna Meiunt
Nasser heeft zaterdag op- ;k ver
klaard de organisatie van Suezkanaal-
gebruikers niet te zullen erkennen. Men
Leden van het .parlement en bijna
ille-Djak&rtaanse hoofdrédacteuren heb
ben heden hun stem verheven tegen de
militaire verordening van getieraal-ma-
Joor Nasution, waarbij „destructieve en
provocatieve berichtgeving" wordt ver
boden, Deze verordening, die zaterdag
te uitgevaardigd, werd onmiddellijk door
het nationale comité van het Internatio
nale Persinstituut als „een schending van
dé vrijheid van de pers en de. democra
tische beginselen" gebrandmerkt.
De verordening verbiedt, zoals in en
kele edities reeds werd gemeld,de pu
blicatie van geschriften, die kritiek, in
sinuaties of beledigingen tegen de presi-
dérit of in functie zijnde regeringsambre-
ren bevatten.
Het onafhankelijkeblad „Indonesia
Raya" schrijft heden in een hoofdartikel,
dat minister-president Ali Sastroamid-
jojo „een mislukking" is.
Het socialistische blad „Pedoman" zegt,
dat de verordening een schending van
de Indonesische constitutie is.
De voorzitter van de christelijke partij,
Tambunan, zeide, dat het besluit de in
druk wekt. dat er in het land een nood
toestand heerst, maar dat hij zich niet
bewust was van het bestaan van zulk
een toestand.
De minister van Voorlichting, Sudibjo,
verklaarde daarentegen, dat hij het eens
was met het besluit. Hij zeide, dat hij
de democratie niet misbruikt wenste te
zien en dat de verordening bedoeld was
net volk te leiden om te handelen vol
gens werkelijk democratische grondbe
ginselen.
Inmiddels kon men in verschillende
kranten heden weer onthullingen van
corruptie door regeringsambtenaren aan
treffen. .zoals dit steeds het geval is
finds depoging van het leger om de
minister van Buitenlandse Zaken, Roes
ten Abdulgani, op 13 augustus .te arres
teren.
Vrij algemeen is men van mening,
dat de aanleiding tot de maatregel te
zoeken Is in de artikelen, spotprenten
^„Pamfletten, die de regering gehe
keld hebben wegens de Russisch-Indo-
nesische verklaring na het bezoek van
Soekarno aan Moskou en de beweerde
corruptie in hoge kringen.
Dat het leger het decreet uitvaardig
de overigens met machtiging van de
regering Is toe te schrijven aan het
feit, dat op Java en in vele andere ge
bieden nog ..altijd, .de staat van beleg
geldt.
Een groep 'Scheepvaartmaatschappijen
die via het Suezkanaal diensten op -in
geland en het Europese vasteland ~n-
derhoudt, The Conference Lines, heeft
in Singapore besloten tot een vracht
verhoging van vijftien procent met in
gang van morgen. Deze tariefsverho
ging wordt uitdrukkelijk gemotiveerd
met de te verwachten vertragingen in
het Suezkanaal door het tekort aan lood- icgeu cgypie
sen, resp. met de noodzakelijkheid van en in strijd met de beginselen van da
de verlegging der routes om de K.aap Ver. Naties. Het plan voor een vereni-
de Goede Hoop of door het Panamaka-j ging van kanaalgebruikers werd een re-
naai. I vaarlijke uitdaging genoemd.
De Sowjet-Unie heeft zaterdag ge
waarschuwd, dat door de „voortgezette
Franse en Britse dreigementen om te
gen Egypte geweld te gebruiken" de toe
stand gevaarlijk voor de vrede is ge
worden.
In een verklaring van de Sowjet-re-
gering, die door radio-Moskou is omge
roepen, wordt gezegd dat Engeland en
Frankrijk voornemens zijn zich van net
Suezkanaal meester te maken. Hun mi
litaire voorbereidingen zijn volgens Mos
kou een daad van agressie tegen Egypte
fWÉk
WK
H.M. de Koningin zou, nadat ztf za
terdag op paleis Soestdijk de vijf frac
tievoorzitters, de heren Burger (afb.).
Romme (KVP), Zijlstra (a.r.j, Oud
(VVD) en Tilanus (c.b.), heeft gehoord,
vandaag hun adviezen op schrift ont-
vargen.
Vanmorgen ontving Hare Majesteit de
Koningin op het Huis ten Bosch de vi
ce-president van de Raad van State,
dr. A. A. L. Rutgers, prof. dr. L. J.
M. Beel, prof. dr. A, M. Donner, prof.
mr. R. Kranenburg en prof. mr. P. J.
Oud voor het inwinnen van 'staatsrech
telijke adviezen.
Het zou wel eens raadzaam kunnen
worden geacht, nu de verhoudingen in
de politieke wereld zich, zo hebben toe
gespitst, een periode van rust te schep
pen om de politieke partijen in staat te
stellen tot een heroriëntering'te komen."
Ten slotte zal men hei gezonde verstand
moeten laten spreken.
Op Prinsjesdag wordt door het de
missionaire kabinet de rijksbegroting en
de miljoenennota bij de kamer inge
diend. De normale gang van zaken is
dat daarna .op korte termijn in de
Tweede Kamer de algemene beschou
wingen worden gehouden.
In politieke kringen vraagt men zich
echter af of dit wei verstandig is zolarg
de formatiecrisis niet is opgelost. Men
vreest dat de verhoudingen door et
parlementaire debat nog meer nullen
worden verscherpt en dat de oplossing
van de crisis hierdoor alleen, maar zal
worden bemoeilijkt en vertraagd.
Wellicht zou het daarom raadzamer
zijn de algemene beschouwingen uit te
stellen totdat een nieuw kabinet zal
zijn gevormd en dit met een regerings
verklaring voor de Kamers verschijnt.
In deze verklaring zal immers net toe
komstig beleid dienen te worden vast
gelegd.
Uit een hotelkamer in Lugano, waar
in een Nederlands echtpaar verbleef,
zijn juwelen ter waa-de van 28.000 tui
den gestolen. Het echtpaar, dat afkom
stig is uit Amsterdam, was even uit
gegaan en had de kostbaarheden in de
kleerkast opgeborgen. Toen zij terug
kwamen was de kast nog op slot, doch
de juwelen waren verdwenen.(U-P.)
Drie demissionaire ministers keken
zaterdagmiddag uit een raam tan het
gebouw van de Eerste Kamer belang
stellend toe hoe hun collega prof.
Van Oven zich van zijn taak kweet.
Prof. Van Oven sloot die middag als
minister van Binnenlandse 'Zaken ad
interim in het demissionaire kabinet
plechtig de zitting van de Staten-
GeneraalOp de foto v.l.n.r. de mi
nisters Cah, Van Thiel en Luns.
Premier Nehroe van India heeft gis
teren 2ijn voornaamste adviseur, Krisj
na Menon, naar Cairo gezonden om
een tweede poging te doen een oplos
sing van de Suezcrisis te vinden. Tege
lijk verluidt, dat India aan Frankrijk
en Engeland langs diplomatieke weg
de wenk heeft gegeven, dat het de op
richting van een gebruikersvereniging
van het Suezkanaal zou.willen uitstel
len.
-~ ..«W - f W N
Nederland heeft de uitnodiging voor
oe nieuwe Suezconferentie, die woens-
in Londen begint, officieel aan-
*sard. De Nederlandse delegatie zal on-
°er leiding staan van de minister zon-
,fl» Portefeuille, mr. J. M. A. H. Luns.
De uitnodiging is behalve door Neder-
ook reeds aangenomen door West-
Duitsland, Italië, Perzië, Pakistan, Ja
pan, Zweden, Noorwegen en Denemar
ken. De meeste van deze landen heb-
oen echter het voorbehoud gemaakt dat
«J zich hiermee niet verplichten lid van
fle gebruikersorganisatie te worden en
Jegen' geweld zijn. De ministers
van Buitenlandse Zaken van de drie
Scandinavische landen hebben in Stock
holm verklaard dat de Suezkwestie nu
aan de Ver. naties moet worden voor
gelegd.
Gistermorgen kwam het vijftal
mèt de moeder met de Batavier II
uit Engeland in Rotterdam aan. Vijf
dagen geleden, toen de „Orontes" in
Las Palmas aankwam, wachtte de
kinderen nl. een verrassing. Moeder
Zandvliet was met een vliegtuig het
schip tot daar tegemoet gereisd, zo
dat het tot een vervroegd weerzien
kwam. Natuurlijk waren de kinde
ren Anna, Pauline, Adriaan, Robert
en Gerard, opgetogen. Vader Zand
vliet heeft reeds als werkend pas
sagier gemonsterd op een Nederlands
schip, zodat de familie binnen af-
t» Zie verder pag. 3, kol.j
De Amerikaanse ertsboot Pelagia
(7238 ton) Is zaterdag in een vliegende
storm bij de Noorse kust ter hoogte
van Narvik doormidden gebroken en ge
zonken. Vijf van de 37 opvarenden zijn
gered. Men vreest dat alle 32 andere
bemanningsleden zijn omgekomen. Er
zijn slechts reddingsgordels en wrak
stukken aangetroffen.
Tot de bemanning behoorde J. Buiten
dijk uit Suriname. Over zijn lot is niets
bekend. De geredden zijn drie Amerika
nen en twee Grieken. De dode die in
de sloep werd aangetroffen, is een Ame
rikaan.
Aan het opsporingswerk namen vijf
of zes schepen, waaronder het Neder
landse schip Delfshaven, en enige
Noorse vliegtuigen deel. Een vliegtuig
ontdekte ten slotte een sloep. De Britse
trawler Northern Duke koerste onmid
dellijk in de aangegeven richting en
trof in de sloep vijf overlevenden en
een dode aan.
Zaterdagmiddag ontving men de laat
ste radiomelding van de „Pelagia". Het
schip verzocht om hulp en meldde een
sloep 'te hebben gestreken voor het in
specteren van een beschadiging, die het
schip had opgelopen. Dit was vermoede
lijk de sloep met de vijf mannen die
gered zijn.
De Noorse torpedobootjager Trondheim
heeft vandaag het lijk aan boord geno
men van een van de vermiste opvaren
den.
DE BILT, maandag 10 uur.
Tijdens het -weekeinde werd het weer
bij ons bepaald door een langgerekt
.hogedrukgebied, dat zich van de Balkan
over de Noordzee en Schotland naar de,
Oceaan uitstrekte. Aan de Zuidflank er
van stroomde met een matige Noordoos
telijke wind droge lucht uit Duitsland
ons land binnen.
In deze lucht kwam weinig bewolking
voor. Het hogedrukgebied was echter
aan tamelijk grote vormveranderingen
onderhevig en maandagmorgen was er
alleen nog een afzonderlijke cel over,
waarvan het centrum op de Oceaan ten
Noordwesten van Schotland gelegen is.
De wind draaide intussen naar Noorde
lijke richtingen waardoor iets minder
droge lucht van de Noordzee werd aan
gevoerd met daarin een uitgebreid wol
kendek. Dit wolkendek wordt boven
Denemarken begrensd door een zwak
front, dat langzaam over de Duitse Bocht
naderbij komt. Er is daardoor in de
weerstoestand geen grote verandering te
verwachten.
„Wij zullen de door het Westen voor
gestelde vereniging van kanaalgebrul-
kers met toestaan in het Suezkanaal
werkzaam te zijn", aldus een uitlating
van president Nasser van Egypte ln
een interview dat hij zondagavond te
Kairo aan de correspondent van een
dagbladconcern in India heeft toege
staan.
De president voegde eraan toe: „Wij
Egyptenaren zullen het kanaal goed en
efficiënt laten functioneren. Als niette-
min de vereniging van kanaalgebruikers
zich een weg door het Suezkanaal for
ceert zou dat agressie betekenen en zóu
het als zodanig worden behandeld".
Gevraagd of hij gelooft dat de huidi
ge Suezkanaalcrisis op een oorlog zal
uitlopen, zei president Nasser: „Dat
weet ik met. Als verantwoordelijk man
móet ik paraat zijn. Ik kan de agres
sieve Westelijke verklaringen niet louter,
als bluf beschouwen". Nasser verklaar
de voorts dat Egypte op het ogenblik
geheel gereed en in staat is elke agres
sie het hoofd te bieden. Egypte, heeft,
aldus de president, geen agressieve be
doelingen, maar bezit voldoende kracht
om in geval van een aanval van zich
af te slaan. „Het westen denkt dat het
in de Arabische wereld niet meer: mee
telt als het de strijd om het Suezkanaal
verliest". En dat idee hindert hen het
ergst. Ik geloof dat de Suezkanaalcrisis
de Arabische wereld meer dan ooit
heeft vereend, aldus Nasser.
De 42-jarige Nederlandse Suezloods,
kapitein P. de Jong, die zaterdag uit
Egypte op weg naar Amsterdam in
Londen is. aangekomen, heeft verklaard,!
dat deEgyptische autoriteitfia hein ge
zegd hebben, dat hij niét terug mag
komen. Kapitein De Jong zei verder,
dat er zeer weinig ervaren loodsen
voor het Suezkanaal zijn overgebleven.
In augustus had hij 312 uur gewerkt.
De Luchthaven Rotterdam" is van
morgen officieus ingetvijd: Een pasa-
giersvlicgluig van de .Morton Air Ser
vice Ltd." tandde als eerste op het
vliegveld fZestienhoveri
■m
mm
'•AkA«:
De Zandvlieljesmet htm weldoener. V.l.n.r. Pauline 16), Anna Gtrar
Adriaan (12), Rob (9) en kapitein Clifford Edgecombe van it .,Oroni j"
De tweede piloot, de heer J. Worborton
de boordwerktuigkundige R. j. Mac Fië
en de radio-telegrafist F. Bryan, ver
schenen daarna met een brede glim
lach in de deur van het vliegtuig. De
eerste proefvlucht zat er op en alles
was voortreffelijk gegaan. De vlucht
had precies een uur en tien minuten
geduurd. Nauwelijks waren de motoren
van deze Haviland stilgezet, of in de
verte verscheen het tweede toestel. Dit
was het vliegtuig van de East Anglian
Flying Services, de G.-A. N. V. IJ. be*
stuurd door captain H. E. H. Pasons.
Met de stewardes had hij deze proef
vlucht gemaakt.
Captain Pasons was eveneens in zijn
nopjes over dit gloednieuwe vliegveld.
De luchthavenmeester, de heer A. W
F. van der Hoek, was op deze morgen
De wethouder van Wederopbouw, de
heer J. Meertens in gezelschap van de
directeur en adjunct-directeur van Ge
meentewerken, ir. J. A. C. Tillema en
ir. J. D. Quak, begroetten op de lan
dingsbaan de bestuurder van de twee-
motorige Haviland, de G- A.M. Y. O.,
captain T. W. Morton. „Welcome in
Rotterdam", zo zei de heer Tillema en
daarna schoot de kersverse grondste-
wardes mej. Nan Koning op de passa
giers af, om hen behulpzaam te zijn
bij het uitstappen. Tot de passagiers
behoorden, de heer P. Eskell. commer
cial manager van de Morton Air Ser
vices Ltd. en de heer C. W. Evans,
put lish-manager van de maatschappij.
vanzelfsprekend een van de weinigen
die een indruk kon geven over deze
eerste bedrijvigheid op de Luchthaven
Rotterdam. Gedurende vele jaren oefen
de hij dezelfde functie uit op Waalha
ven.
De heer Van der Hoek was er nu
beslist zeker van. dat de Luchthaven
Rotterdam weer een belangrijke plaats
gaat innemen. Het personeel van het
vliegveld was vol enthousiasme en ieder-
een ziet verlangend uit naar de eerste
october, de datum, waarop eerst recht
gestart zal kunnen worden.
De vertegenwoordigers en agenten van
ae luchtvaartmaatschappijen, die de
diensten Rotterdam-Londen zullen onder
houden, zagen de toekomst ook hoopvol
Als straks. de Bristol
Freighter zal gaan vliegen, zal het
vrachtvervoer op toeren komen. Reeds
nu wist men te vertellen, dat deze
vliegtuigen de vee-transporten zullen
verzorgen. Tenminste vijftig koeien per
nfrfri Z" Len y?n, Engeland naar Neder
land gebracht kunnen worden.
De aanwezige autoriteiten en de ver-
egenwoordigers van de pers ontvingen
ten sjotte van de heer Morton de uit
nodiging ter gelegenheid van deze
glorievolle dag in de geschiedenis van
Rotterdam, een erevlucht te maken De
tweemotorige Haviland taxiede voor eh
met gezelschappen van acht man wérd
een rondvlucht boven Rotterdam en om-
streken gemaakt. Zelfs een leek kon
tijdens deze vlucht vaststellen, dat het
legen Zestienhoven zeer ideaal is ge-
De vliegtuigen bieden plaats aan acht
passagiers. De vlucht RotteJdam-Croy-
