De hwestie-Suez toe Titoïsme te roepen Britten en Rnssen achter Jordanië E Egyptische wapens regering stuurde naar Algerije Mevr. Bonman eredoctor fWSKïïM "'"J*"" VERRASSEND BEZOEK AAN PARTIJ Weeroverzicht Japan en Rusland tekenen akkoord wmm m DEBAT VEILIGHEIDSRAAD Canadese- jagers Optreden tegen Israël geëist Jacht met lading aangehouden Sitdownstaking bij K.P.M. Indonesië Disconto met Y% verhoogd voor Huis des Konings Koningin Juliana met vakantie Y an universiteit te Groningen ROBOTS in opmars Zware explosie in Noorse munitie fabriek D Ambtenarenpensioenen later in de Kamer? O O lm S3SH NGELAND EN RUSLAND hebben gisteren in de Veiligheids raad de kant Iran Jordanië gekozen. Dit gebeurde nadat Jordanië had gewaarschuwd het heft in eigen handen te zullen nemen, indien de raad niet onmiddellijk een eind kan maken aan de Israëlische aanvallen. Jordanië eiste diplomatieke en economische maatregelen tegen Israël. De Israëlische vertegenwoordiger gaf Jordanië de schuld van de botsingen. Hij verklaarde, dat de bloedige botsingen 20uden eindigen zodra Jordanië toont vrede te wensen. 9 Zie verder pagina 3 m Zie verder pagina 3 9? V) WÊMMÊm TT ET NIEUWE, passagiersschip XI van de Holland-Amerika Lijn nadert zijn voltooiing. Gisteren werd de schoorsteen geplaatst. Deze schoorsteen, die een hoogte heeft van 9,60 m, werd gebouwd bij de werf Gusto in Schiedam. De zware bok „Heracles" zorgde voor het transport. Op de foto's ziet men het plaatsen van het 18 ton wegende gevaarte, dat door zijn fraaie lijnen de schoonheid van het nieuwe H.A,L.-schip nog beter doet uitkomen. DE SENAAT van de rijksuni versiteit te Groningen heeft vrijdagmiddag besloten een ere doctoraat in de rechtsgeleerdheid toe te kennen aan mevr M." S. BoumanVan den Berg, wegens de voortreffelijke wijze waarop zij hoewel zelf geen juriste de verdediging van de in Indonesië gevangen genomen Nederlanders Jungschlaeger en Schmidt heeft gevoerd en de bijzondere moed, die zij daarbij aan de dag heeft gelegd. ,,De robots zijn in opmars" is de titel van pagina 9, die geheel is gewijd aan het ver schijnsel dat automatisering wordt genoemd. Deze pagina bevat behalve een reportage over de robots in de Franse Renault-jabrieken, waar men mei de automatisering zeer ver is gevorderd, een alge mene inleiding. In een aantal 'olgende artikelen zal op de belangrijkste aspecten van de automatisering dieper wor- ien ingegaan. Rotterdam: ^tte do Withstraat 30 - Telcf. 115700 <4 1.) Postbu.s 1112 Postgiro No. 424519 tuacmendienst abonnementen 18.30—19.30 u Zaterdags 17-18 uur: Telefoon 115700 s-Gravenhage: Huy^ensplein 2 Posleiro 424867 Redactie: Tel. 131892 - Adm Tel 114402 Klachtendienst 13.30—19.30 u.: Tel 36,>569 Schiedam: Lange Kerkstraat 24b - Telefoon 67882 L.OSSO nummers la cent Verschijnt dagelijks Directeur: H. DE RUIG Weersverwachting, geldig tot zondagavond. VRIJ VEEL WIND Zwaarbewolkt met enkele opklaringen, feelyk wat lichte regen o£ motregen. Matige tot drachtige wind tassen west en zuidwest. Weinig verandering in temperatuur. ZON EN MAAN 21 okt. Zon op 7.17, onder 17.35: maan op 18.20, onder 09.23. 22 okt. Zon op 7.19, onder 17.33; maan op 19.05, onder 10.33. j Hoofdredacteur: Dr. J. A. fL J. S. BRUINS SLOT WIJ constateerden ir, de kwestie- Cyprus een gecompliceerdheid van goede en slechte overwegingen bij beide partijen, waarbij onze conclusie was dat naar recht en billijkheid het beleid zo zou moeten worden gevoerd dat de Cyprioten bevredigd zouden worden in hun nationale aspiraties, die moeten leiden tot aansluiting bij Grie kenland. Onder het beding van de er kenning van een internationale hypo theek op die nationale soevereiniteit, een hypotheek die niet uitsluitend ten gunste van Engeland behoort te wer ken, maar voor het geheel van de vrije volkerengemeenschap. Er is re den om aan te nemen dat Grieken land dat zou hebben aanvaard. Er is ook reden aan te nemen dat Enge land om redenen in Britse zelfhand having gelegen, die kant niet uit heeft willen gaan. kj N de zaak van Suez ligt het an- 1 ders. Wel zijn er ook daar inder daad twee kanten aan de zaak, maar zoals inzake Cyprus de vasthoudend heid der Britten tegenover de natio nale aspiraties der Grieken over spannen is geworden, zo is in zake Suez de verhouding precies omgekeerd. Hier worden de nationale aspiraties der Egyptenaren overspan- nen ten nadele van internationale rechtsbelangen. Men kan nL ten aanzien van een. kanaal als het Suezkanaal niet zeg gen: Het gaat door Egyptisch gebied,' de kanaalmaatschappij valt onder Egyptische jurisdictie en dus kan Egypte er mee doen wat het wil en hebben anderen hierover geen zeg genschap. Het Suezkanaal is een internationale vaarweg. Het is een verbinding tussen twee zeeën en de status van het ka naal is geregeld in het tractaat van Constantinopel, dat door vele staten is ondertekend en dat de vrije door vaart garandeert. Daarmee ishet ka naal uit de nationale rechtssfeer als het ware uitgelicht en in de internatio nale rechtssfeer overgebracht., Nasser miskent dat. Hij miskent dat, door het standpunt te verkondigen, dat de kanaalzaak. een Egyptische aange legenheid is. En. hij zegt dan vervol gens dat hij de garantie geeft dat hij de vrije doorvaart, conform het ver drag van Constantinopel zal handha ven en dat hij ook wel bereid" is té prgten met gebruikers over de wijze waarop het .kanaal aap., zijn doel moet bèantwoorden. Wat Nasser dus feitelijk doet, is het kanaal principieel terugbrengen uit ;de internationale in de nationale rechts sfeer om dan vervolgens te^ zeggen, dat hij, voorshands „althans, praktisch niet in conflict komt met het verdrag van Constantinopel. DE Britten en de Fransen hebben in de naasting van het kanaal reeds een formele aantasting van het internationale recht gezien. Een ka naal waarover een internationaal ver drag'is gesloten, zou niet vatbaar zijn voor een eenzijdige nationale daad als die der onteigening door de Egypti sche' regering. Volkenrechtsgeleerden van naam on derschrijven dit standpunt. Er zijn er echter ook, wie déze op vatting niet zo sterk voorkomt In het onderhavige geval. •En omdat deze zaak derhalve in de praktijk dubieus ligt, wordt het moei lijk het beleid op deze stelling te ba seren. m PARTIJSECRETARIS CHROESTSJEW en andere Russische leiders u f!ftere,n onverwacht en in het geheim in de Poolse hoofd- .s. Warschau aangekomen. Hun doel was vermoedelijk de vér- U e mg van Poolse plannen om zich los te maken van de Sowjet- n,€' m navp'ging van president Tito van Joegoslavië. De aankomst 1 an e Sovjetleiders viel samen met een belangrijke bijeenkomst van de leiding der Poolse communistische partij. Chroestsjew wordt vergezeld door vice-premiér Molotow, die vroeger minister van Buitenlandse Zaken is geweest, de vice-premiers Mikojan en Kaganowitsj, de minister van --Defensie, maarschalk Zjoekow, maarschalk Konj ew en generaak-Antonow. Radio-Warschau heeft vanmorgen ^gemeld, dat de -Sowjetleiders zaterdagochtend per vliegtuig naar. Moskou zijn teruggekeerd, aldus is uit Wenen vernomen. In een zaterdag door de Poolse' re gering uitgegeven bekendmaking wordt gezegd, dat de besprekingen, tussen de bowjet- en Poolse leiders" „hangende problemen, die voor de: twee partijen van belang zijn", beiroffen. De besprekingen-•'werden gevoerd in rechtheid" V3n „"vriendschaPPelijke op- Volgens het communiqué zal in de naaste toekomst een afvaardiging van het politieke bureau van de Poolse communistische partij voor besprekin gen naar Moskou gaan. Uit het communiqué blijkt, dat Go- mulka aan de besprekingen met de de Sowjet-leiders heeft deelgenomen. Volgens een officieel bericht had- den de Russische gasten onmiddellijk na hun aankomst eer» bespreking met Poolse communistische leiders, onder wie zich ook Gomoelka bevond. Om dit gesprek mogelijk te maken, werd de bijeenkomst van het centrale co mité der Poolse communistische par tij geschorst. Wladyslaw Gomoelka, die onlangs in eer is hersteld, is juist gisteren weer opgenomen in het bestuur van de Poolse communistische partij. Te zamen met Gomoelka werden in het comité herkozen generaal Spy- chalski, Klisko en Sowinski. Alle vier, voormalige hoge communisten, wer den gezuiverd en in de gevangenis gezet, toen de breuk tussen het Krem lin en Tito zijn hoogtepunt had be reikt. '.'ff Zie verder pagina 3 (Van onze Haagse redacteur) In parlementaire kring vermoedt men dat de openbare behandeling van de ontwerpen in zake de ambtenarenpen- sieoenen in de Tweede Kamer later zal plaats vinden dan eind oktober. Moge lijk zal het pas gebeuren in de tweede week van november, dit in verband met de tijdrovende schriftelijke voorbe reiding. De 52-jarige drl Wemèr Forssmatm üif. Bad KreuxnacJi in West-Duitdand, chi rurg, urinoloóg en cardioloog, aan wie de Nobelprijs voor geneeskunde werd toegekend, die hy zal-moeten delen met <le Amerikaanse hoogleraren André Co urnand en Dickinson W. Richards. Dr. Forssmann kreeg de prijs voor xyh uitvinding van de hart-catheter. AT neemt echter niet weg dat de conceptie van Nasser: Het is een nationale aangelegenheid, een zaak van Egyptische soevereiniteit, onjuist, en onaanvaardbaar is. En die concep tie wordt in de praktijk daarom zo ge vaarlijk, omdat de man, die deze op vatting huldigt, met zijn machtsmid delen het kanaal beheerst. Gevaarlijk ook omdat de Egyptische regering een duidelijke anti-westerse politiek voert, zodat het kanaal dat krachtens internationaal recht voor iedereen en dus ook voor het Westen een onbedreigde vrije doorvaart moet zijn, nu voor het Westen een bedreig de vrijheid biedt. Dat is het minste wat er van gezegd moet worden. En dat minste is reeds te veel. D RINCEPIEEL zinken tegen deze V achtergrond de Egyptische beto gen omtrent hun nationale pretenties in dezen dus in het niet. Zij zijn on houdbaar. Ook iedere argumentatie, dat we hier toch moeten rekenen met de geschiedenis, waardoor Egypte zo dikwijls als pion in het schaakspel der groten is gebruikt, raakt de zaak niet. Het is wel waar op zichzelf. Maar' het raakt de zaak van het kanaal niet. Want daarbij is Egypte nu juist nooit pion geweest. De "zaak van het ka naal als een onbedreigde vrije door vaart dat is nog iets anders dan de naastingskwestie is rechtens on betwistbaar. En het staat vast dat die onbedreigde vrijheid door het gedrag en de hele politiek van Nasser niet ffleer bestaat. Vandaar het zoeken der mogendheden naar een nieuwe ga rantie van de vrijheid. fyJEN kan zich terecht de vraag stel- len of de westerse mogendheden deze aangelegenheid tegenover £Sypte een gelukkige politiek hebben gevoerd. Want in feite is niet de naasting, DE BILT, zaterdag 10 uur: In het zeegebied tussen Groenland en IJsland bevindt zich nu een depressie, die de luchtcirculatie op het grootste deel van de Oceaan beheerst en ook voor het weer in onze omgeving van beteke nis begint te worden. Deze depressie is van Labrador afkomstig en vertoonde vanochtend een laagste barometerstand van 958 mb. Ze heeft op grote hoogte in de atmosfeer enorme hoeveelheden wdrme lucht in de richting van de Britse eilanden doen stromen. Hierdoor werd aan een nabij Ierland gelegen depressie de gelegenheid tot verdere ontwikkeling ontnomen, met het gevolg, dat deze nu snel in betekenis afneemt. Aan de Oost flank van de IJslandse depressie bevindt zich een gebied van 400 lot 500 km breedte, waarin een zware storm uit Zuidwest tot Zuid woedt. Dit gebied ver plaatst zich in Oostelijke richting en zal waarschijnlijk morgen het Noordelijk deel van de Noordzee bereiken. Ook in onze omgeving wordt de wind iets ster ker, eveneens uit Zuidwest tot Zuid. De aanvoer van voor de tijd van het jaar zachte lucht duurt daarom voort, zodat temperaturen boven normaal waarschijn lijk blijven. De kans op regen is morgen overdag niet groot.* Japan en de Sowjet-Unle hebben gis teren In Moskou een verklaring onderte kend, waardoor een einde komt aan de staat van oorlog, die reeds elf jaar tussen belde landen bestaat. De Japanse premier H&tojama en de Sowjetpremler Boelganin ondertekenden verder een handelsprotocol waarover meer dan zes tien maanden met tussenpozen Is on derhandeld. Prinses Helcna-Astrid, de dochter van de graaf en gravin van Parijs, brengt op het ogenblik enige vakantiedagen door op het kasteel van Huldenberg, als gast ven de ouders van haar ver loofde, graaf van Limburg Stirum. De verloofden in het park van het kasteel. De Jordaanse ambassadeur Abdoel Monem Rifa zei, dat by het uitblijven van de krachtigst mogelijke nlet-mill- taire maatregelen van de Ver. Naties zijn land „zal moeten zoeken naar andere methoden, waardoor het de veiligheid van onze grenzen zou kunnen verzeke ren". Hij verklaarde, dat de jongste militaire acties van Israël niet meer be schouwd konden' worden als grensinci denten. „Het Is oorlog, aileen ontbreken de oorlogsregels, de oorlogsmoed en de eer en moraal van de oorlog". waarover men zich nu zo opwindt, de oorzaak der bedreiging die is aUeen maar een symptoom. maar de oor zaak is de eenzijdige macht die men Egypte over het kanaal gelaten heeft, toen de Britse bezetting van de kanaal zone zich terugtrok. Toen heeft men het kanaal in han den gegeven van een man die een on juist soevereiniteitsbegrip huldigde en van* wie men wist alle mogelijke ge varen te duchten te hebben, omdat hij de internationale rechtsorde mis kende. Toen de Britse bezetting verdween, ontstond er inzake de garantie van de vrije doorvaart een vacuum. Daarvoor had toen een internationale regeling getroffen moeten werden. Nu dat niet gebeurd is, kan men dat alleen door een oorlog te voeren weer herstellen. En als men dat niet wil, omdat men dat, gezien alle verhoudin gen en omstandigheden die erbij be trokken zijn, niet verantwoord acht, moet men langs andere wegen bui ten het kanaal om de rechtsbelan gen, die door de bedreiging van de vrije doorvaart in gevaar komen, zien veilig te stellen. Dat is de strekking geweest van ons betoog van 15 sep tember. Dat is de enige mogelijkheid tenzij Egypte alsnog bereid gevonden wordt om de internationale hypotheek die er op zijn soevereiniteit hgt ten aanzien van het Suezkanaal te erken nen en te aanvaarden. Een Frans marinevaartuig heeft op 16 oktober voor de kust van Algerije het 400 tons jacht „Athos" aangehouden eii opgebracht naar Oran. De Fransen hadden het jacht eerst op hun radarschermen opgevangen en het daarop, toen zy de bewegingen van het vaartuig verdacht vonden, twee etmalen door verkenningsvliegtuigen laten vol gen, alvorens tot aanhouding over te gaan. In-Mers-EI-Kebir, de haven van Oran,. hebben de Fransen het jacht, dat zon der vlag voer, onderzocht en 2300 gewe ren, 75 mortieren, 32 machinegeweren, 74 automatische geweren, 500 machine pistolen, 600.000 patronen, 2000 handgra naten en 2300 mortiergranaten gevon den. De wapens en munitie waren van Engelse, Italiaanse, Belgische, Neder landse en Canadese makelij. Het Franse ministerie van Buitenland se Zaken heeft dit gisteren bekendge- maakt in een communiqué, waarin Egypte ervan wordt 'beschuldigd deze wapens naar de opstandelingen in Alge rije te hebben willen zenden. In het com muniqué wordt gezegd, dat volgens ver klaringen van de bemanning van de „Athos" Egyptisohe soldaten het jacht in Alexandrië geladen hadden. Tweeduizend arbeiders van de Kon. Faketvaart Maatschappij hebben giste ren een sitdown-staking van een uur gehouden. Leiders van de vakbonden hebben verklaard, dat de staking plaats vond uit protest tegen het feit, dat de maatschappij de arbeiders niet voorziet van gratis werkkleding en vrije medi sche behandeling. De waarnemende Israëlische afge vaardigde Mordecai R. Kidron ant woordde, dat de Jor-daanse regering verantwoordelijk was voor een reeks gewapende aanvallen, die sinds 26 april, toen Jordanië ingestemd had met een bestand, 37 Israëliërs het leven hebben gekost. De Nederlandsche Bank maakt be kend, dat zij met ingang van. 22 oktober 1956 haar rentetarieven als volgt heeft vastgesteld: wisseldisconto 3% pet; pro- messendisconto 4)4 pet.; rente voor voor schotten in rekening-courant en belenin gen: voor particulieren 5K pet., voor anderen 414 pet. Onder „particulieren" zijn te verstaan alle natuurlijke en rechtspersonen, be halve: de Staat der Nederlanden, de in gevolge de wet toezicht kredietwezen in het register der kredietinstellingen inge schreven handelsbanken, centrale kre dietinstellingen, landbouwkxedietbanken en algemene spaarbanken, zomede de leden van de verenigingen, die aange sloten zijn bij de Nederlandse organi satie van -het effectenbedrijf en de leden van de vereeniging van valutamakelaars en discontohandelaren. De Nederlandsche. Bank is tot ver hoging van haar rentetarieven over de gehele linie met ,pct. overgegaan op grond van de tendentie tot voortgezette expansie van de kredietverlening door het bankwezen gepaard gaande met een minder gunstige ontwikkeling van de betalingsbalans. De Israëlische regering heeft met 3e „Canadair" te Montreal een contract getekend voor de aankoop van 24 Sab re-straal ja gers ter waarde van ruim 25 miljoen godden. DE Telegraaf" bestrijdt ons hoofd artikeltje, waarin wij het advies van dat blad aan Oranje om het heft in eigen handen te nemen onjuist noemden, omdat hier aan de Koning persoonlijk werd geadviseerd iets te doen wat aan de constitutionele Ko ning toekomt. „De Telegraaf" zegt, dat „Trouw" in dezen onjuist is, omdat het hier gaat om de inrichting en het bestuur van het Huis des Konings, die volgens de Grondwet aan „het eigen goedvin den" des Konings zijn overgelaten. Wij zijn van oordeel dat er bij de in richting van het Huis des Konings din gen aan de orde kunnen komen, die niet maar slechts de Koning persoon lijk, maar ook de constitutionele Ko ning raken, d.w.z. de Koning mét de ministers, welke laatsten verantwoor delijk zijn aan de Staten-Generaal. Dat is b.v. het geval, wanneer er le den der hofhouding of kamerheren in buitengewone dienst zich zodanig ge dragen, dat de Koning daardoor in op spraak wordt gebracht. Dat raakt ons volk als geheel. Of ook wanneer een Kamerheer in Buitengewone Dienst een xechtsstreekse aanval doet op een minister der Kroon, gelijk nu onlangs in „De Telegraaf" is geschied. Dan is zeer stellig het ogenblik ga- komen voor de Constitutionele Koning om op te treden en zowel de persoon des Konings als de constitutie in be scherming te nemen tegen functiona rissen in het Huis des Konings, die zich op een dergelijke voor de dynastie en de constitutie gevaarlijke wijze te buiten gaan. Naar wij vernemen is H.IVL de Ko ningin hedenmorgen van het vlieg veld Soesterberg vertrokken om een korte vakantie te gaan doorbren gen op Sicilië. De lange daar van de kabinetsformatie heeft het H.M. niet mogelijk, gemaakt eerder in de zo mer een vakantie te ondernemen. De Kóningin zal op haar reis, die een strikt privé karakter draagt, verge zeld worden door twee vriendinnen uit haar studententijd, mevr. 's Jacob- Valliant en mejuffrouw M. Michelin, De reis wordt met de Reregingsdakota gemaakt. Bij Garwhal in de Kimalaja zijn Vrjjdag 23 mensen"cm het leven gekomen':' door een. lawine. In het betrokken ge bied is de laatste tijd. drie meter sneeuw gevallen. •EL'v A-A-"-'': Vfi eniging, die 2600 leden en drie bui tengewone leden telt, zal geschieden op 26 januari 1957. Naar wij vernemen, zal mevrouw Bou- man dit buitengewone lidmaatschap aan vaarden. In Washington heeft president Eisen hower van de FJS. opdracht gegeven zo veel mogelijk spoed te betrachten bij de bouw van een door atoomkracht voort bewogen koopvaardijschip, waarbij hij te kennen gaf te hopen dat men zou kunnen komen tot een geheel door atoomkracht aangedreven koopvaardij- en 12J300 ton vracht kunnen vervoeren. vloot. Hel schipwaarvan men hierbo ven een ontwerptekening ziet, (men lette op het ontbreken van een schoorsteen), zal het eerste atoomschip ter wereld uorden. Het uordt bijna 200 meter lang; ruim 2J meter breed en het zal een snelheid van 21 knopen kunnen bereiken De moderne schepping zal 100 passagiers Als promotor van mevr. Bouman zal optreden prof. mr. B. V. A. Röllng, hoogleraar in het strafrecht en het straf procesrecht. De dag van de pr« motie zal nog nader worden vastgesteld. De Nederlandse Vereniging van vrou- wen met een Academische Opleiding te Groningen heeft aan. mevrouw Bouman het buitengewone lidmaatschap der ver eniging aangeboden. De aanbieding van dit buitengewone lidmaatschap der ver- In de afdeling explosieve stoffen van ne grote atoom bomvrije munitiefabrie ken te Raufoss, 100 kilometer ten noor den van Oslo, beeft zich gisteren een zware ontploffing voorgedaan, waarbij ten minste vyf personen werden ge dood en 21 gewond. De fabrieken te Raufoss werken o.m £v?-" Normaal werken in de getroffen afdeling ongeveer honderd ar beiders, onder wie een aantal vrouwen -erV Sevo!?G de explosie de elektrische stroom uitviel, is d» ge- Ea!^iek in duisternis gehuld. Het reddingswerk wordt hierdoor ernshg belemmerd. De commissaris van politie in de nabijgelegen stad Gjoevik heeft later meegedeeld, dat 14 mensen naar een zie kenhuis zijn overgebracht. Drie van hen zyn nog steeds buiten bewustzijn. Vier van de gewonden zijn. vrouwen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1956 | | pagina 1