Kind van de rekening DEBATTEN PEILGROEIENDE W eeroverzicht Houding van V.S. bepaald door angst voor oorlog mm m Deportaties in Bulgarije Spanning neemt toe IN BOEDAPEST Wat doet Israël met Sinaï? Europeanen in Port Said worden bedreigd r H Nederland wenst vooral eenheid van het Westen Debat 2e Kamer Buitenl. Zaken Hóe droef Eden 14 december terug in Londen Vertrouwen voor Britse regering Tanks rukten uit j Ui JU Au 7 DECEMBER 1956 VEERTIENDE JAARGANG No. 3557 Weerbericht D H MEDEDELINGEN VAN REIZIGERS: Tomasoa bekent r.,\. KERSTDAGEN WEER RUSTDAGEN IN HONGARIJE J r~~ y Ver. Staten Angst 6 Zie verder pagina 3 Zie verder pagina 3 wRictsrs Kosten - f it wil O lil en yyy Rotterdam: \Vitte de Withstraat 30 Telct 115700 (4 1 r Postbus 1112 Postgiro N-o 424519 U Mach -ndienst abonnementen 18.30-19.30 u. Zateidags 17—18 uur: Telefoon 113700 's-Gravcnhagc: Huygensplcin I - Postriro «tam Redactie: Tel 111892 - Adm Tel H402 Maehtendicnst 10,30-19.30 u.: Te! 362569 Schiedam: Lange Kerkstraat 24b - Telefoon 57382 f l«Z!5w CP,,t PCr fPCk- 2-W P*r maand. (.40 pet Kuai „ral, - Losse nummers 15 cent Verschijnt dagelijks Directeur: II. DE RL'IO Tutua* Weersverwachting, geldig tol zaterdagavond. NEVEL OF MIST. Zwaar bewolkt en overwegend droog weer met nevel of mist. Zwakke tot matige zuidwestelijke wind. Weinig verandering in temperatuur. 8 dcc. zon op 8.37, onder 16.31; maan od 11.57. onder 22.36. Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT pu- ET is zo langzamerhand een bliek geheim geworden, dat de 1 onderwijspolitiek der regering vrijwel over de gehele linie gefaald heeft. Wie daaraan nog mocht twijfelen sla een blik in de onderwijsbladen vai i de laatste maanden. U kunt dan bi, elke tak van onderwijs hetzelfde ge- luid horen. Of ge dit nu hoort in het f blad der lagere school, het „Corres- j ponrientiebiad de Christelijke Onder- i wijzer", of in „Ons Muloblad", of in j het ..Weekblad- van de Vereniging van leraren bij het V.H.M.O." zij spre ken alle als met één stem. Niet geheel adjectief, merkt u op? i Te veel partij om de zaak onbevoor- oorrieeid te zien? Let dan op de cijfers, die dezer da- gen door de minister zelf aan de Ka- mer verstrekt zijn. j Op 16 sept. jl. bedroeg liet getal va- catures bij gio 5650. Hiervan werden icrvuid door gehuwde onderwijze- i ressen 2544. door definitief gepensio- lieerden 222, door anderen 2613, en j onvervuld 271. Bij het ulo waren deze cijfers resp. 601-149-80-233-139. Totaal aantal onvervulde vacatures bij het gehele lo dus niet minder dan 410! j En dat aan het begin van een cursus! Hoeveel de maatregelen der rege- I ring geholpen hebben om hier het drei gend tekort aan leerkrachten op te j vangen een tekort, dat de onder- j wijsorganisaties al sinds jaar en dag voorspeld hebben, maar waarin de re- i gering tot voor kort nog niet wilde gc- loven blijkt uit de oplopende reeks, S die men verkrijgt, wanneer men de onvervulde vacatures van de laatste jaren eens onder elkaar plaatst: 1953262 1954—279 1955—286 1956—4101 Mr. Luns verhijs rd door gan«- va;:, zaken in V.N. EZE droeve gang van zaken is o.i. in ernstige mate veroorzaakt door ie salarispolitiek van de regering op j genen!'diê" nte7"nlé7Tr«flén'wdL (Van onze parlementaire redacteur) ..Ik heb in de afgelopen weken persoonlijk het werk van de Ver enigde Np.ties kunnen volgen. De ontwikkeling, die zieli daar vol trekt, heeft mij verbijsterd. Wanneer deze ontwikkeling zo doorgaat dan moet er op gerekend worden, dat de Ver. Naties de weg opgaan naar de ontbinding. Ik heb dit tot dusver in het openbaar "niet gezegd, maar er valt zulk een daling van het intellectueel nivea.u van de debatten te constateren en er is zo'n groeiende onwil om naar eikaars argumenten te luisteren en bovendien is de neiging" om bloksgcwijzc te stemmen zo sterk geworden, dat ik meen van mijn groeiend pessimisme in het openbaar uitdrukking te moeten geven. lor. deze- uitspraak kwam de minister van Buitenlandse Zaken mr. Luns. gistermiddag in de Tweede Kamer bij de beantwoord hm t an de redevoeringen, die de vorige dag in de Tweede Kamer over ue begroting van Buitenlandse Zaken waren gehouden. Minister Luns waarschuwde voor het toenemend gevaar, dat men in de Ver. Naties met twee maten gaat meten. Er Wordt opgetreden tesren degenen, die men treffen wil, maar men spaart de- dit terrein. Een politiek, die men niet beter kan karakteriseren dan met het oude adagium der Romeinen: Verdeel en heers! Men oordele: In 1916 sloot de rege ring een voorlopige z.g. „godsvrede' op het terrein der salarissen met hei gio. De aktenbezitters moesten biet hun aktenbeloning laten vallen om d(J' ..have-nots" ook tot een enigszins re delijk peil te kunnen optrekken. Gevolg: sterk verminderde studiezin bij het lo. Tweede gevolg: het ulo krijgt gebrek aan bevoegde leerkrach ten. Het gio (evert weinig meer af. Daar kwam nog iets bij. Hoewei de onderwijsorganisaties in 1946 a! op een integrale salarisherziening, waarin de salariëring van alle sec toren van het onderwijs in een billijke en juiste verhouding tot elkaar zou worden geregeld, hadden aangedron gen, liet de regering de salarispositie bij het vhtno nog ongewijzigd. Zeven jaar heeft deze tak van ouderwijs moe ten wachten tot de regering hier ein delijk in 1953 met een nieuwe regeling kwam. Een regeling, die ónafhankelijk van de salariëring van andere takken van onderwijs was vastgesteld! De zaak werd nu opnieuw scheef getrok ken. Want veie onderwijzers, die voor het ulo meer dan bevoegd waren, maar half bevoegd voor het vhmo, vertrokken nu, aangelokt door de be tere salariëring bij het vhmo, naar deze tak van onderwijs. Derde gevolg: de personeelsnood bij het ulo wordt nóg nijpender. Er zijn ons chr. uloscholen bekend, waar men het aantal eerste-klassers drastisch omlaag gebracht heeft door bet in stellen van een toelatingsexamen. Eenvoudig omdat men. wegens per soneelsgebrek, op halve kracht moet werken. De teleurgestelde!) moeten zich maar bij het openbare ulo mel den! Als daar de situatie tenminste niet even hopeloos is! In plaats van nu een., een salaris herziening voor het gehele onder wijs van lager tot en met middelbaai uit te dokteren, kwam de regering weer niet verder dan een partiele regeling. Toen nl. niet meer te ontkennen viel dat het ulo in een noodsituatie geko men was, greep de regering hier in en legde een z.g. „noodverband" aan! De ulo-salarissen gingen omhoog. De regering vroeg zich blijkbaar niet af of ook déze gang van zaken zijn terug slag zou kunnen hebben op een an dere tak van onderwijs. Nu, die terugslag is niet uitgeble ven. Dat werd gevolg no. IV. Een hoofd van een school met b.v. twee of drie lagere akten kwam nu tot de ontdekking, dat hij, bij overgang naar het ulo als onderwijzer. dus bij verlies van zijn hoofdenmarge, toch nog be duidend méér zou kunnen verdiener dan in zijn huidige positie. Zo'n slor dige duizend gulden per jaar! Nu is dan ook de uittocht van de hoofden van lagere scholen als onderwijzer naar het ulo begonnen'. Het moeten er nu reeds ongeveer een 60 zijn. Ernstig noemde de minisier var. Bui tenlandse Zaken, dat de positie van het westen op bijna alle fronten de laatste rijd verzwakt is. Dat er een verscher ping tussen het Westen en het commu nistische blok is opgetreden, nu de destaiinisering geen begin van democra tisering is gebleken, kan men een winst punt noemen. Ernstiger, is de verwijdering, die op- getreden is tussen het vrije Westen en de zogenaamde niet gecommitteerde landen van Azië en Afrika. Het wan trouwen van de Afro-Aziatische landen tegen a! wat Europees of Amerikaans 's. is groter geworden en kan ons niet anders dan met zorg vervullen. Dc Sowjet-Unie is hierbij de lachende dcr- ae. Reeds uit eigenbelang zal het Wes ten moeten pogen daarin verandering te brengen. Verreweg het ernstigste noemde mi nister Luns echter de verwijdering, die aan dc dag getreden is tussen Noord- Amerika en West-Europa. Hierover con stateerde de bewindsman een grote mate van overeenstemming tussen re gering en kamer. Er waren reeds tussen de Ver. Sta ten enerzijds en Frankrijk en Engeland anderzijds grote verschillen over de te voeren politiek ten aanzien van het Mid den-Oosten. Deze geschillen zijn acuut geworden bij de behandeling van de actie van zelfverdediging, die Israël be gon tegen Egypte, in de Ver. Noties. Dc breuk in het westelijk front ont stond. toen dc Ver. Staten met Sow- jet-RusIand een resolutie ondersteunden, die Tsraë! als agressor brandmerkte en de agressieve en half-agressievc dader, van de Egyptische president Nasser verga t. Engelana en Frankrijk hebben loon terecht hun veto over deze resolu tie uitgesproken. De minister was het met de kamer eens. dat niet de nalatigheid van Enge land en Frankrijk om de Amerikaanse regering in te lichten over hun optreden n> Egypte, de breuk in het westelijk f kamp heeft veroorzaakt. De Amerikaan-1 Se steun aan de resolutie tegen Israël 1 veroorzaakte dit. De verwijdering tussen Engeland enj Frankrijk en de Ver. Staten zou nog j groter zijn geworden, wanneer de Fransen en Engelsen de Amerikaanse president Eisenhower van te voren had den ingelicht. Zfj zouden tegen het uit drukkelijke adviigs (om niet té zeggen ,.verbod"J van de Amerikaanse rege ring zijn ingegaan, wanneer zij hadden volhard bij hun beslissingen. De Amerikaanse houding wordt be paald door de wens om zo min moge lijk te worden Vereenzelvigd met de „koloniale" landen van West-Europa en door de overweging, dat Amerika niet tfitreedt, zolang geen directe Ameri kaanse belangen in het geding zijn. bij voorbeeld bij een aanval op West- Europa of bij "n bedreiging van het Panamakanaal. De Amerikanen worden bezield door de angst dat zij door hei sluwere Europa in een atoomoorlog worden gesleept. «sa»* j De Bilt. vrijdag 10 uur: Een hoge- j drukgebied. dat donderdag boven de iGolf van Biscaye was gelegen, heeft zich in de afgelopen 24 uur verplaatst i naar Frankrijk. Hei weer in ons land wordt nu bc- jpaaid door dit maximum. Ook boven tScaninavië is de druk tamelijk hoog, zjj het ook minder hoog dan in West- Europa. Daardoor komen in onze omgeving zwakke Westelijke winden voor. waar mee zachte en vochtige lucht, die boven de Britse eilanden aanwezig was. naar Nederland wordt getransporteerd. Hierin komt plaatselijk motregen en mist voor. Wel zal de wir.d in het komende etmaa! verder naar het Zuiden gaan krimpen en iets in kracht toenemen, maar voor de rest verandert de weerstoestand niet belangrijk. Op de oceaan is de laatste van dc reeks depressies, die van het zeegebied ten Zuiden van New-Founci- land naar het Noordoosten trokken, nu bij IJsland aangekomen. OE droef het met de personeels voorziening bij he. VHMO wel gesteid is. leren ons de cijfers die het CBS hieromtrent verschafte. duim 34.060 van aile wekelijkse lessen, d.i. 18,8 pet. werden door ón- bevoegden gegeven Het vorig jaai was dit percentage 16,5. Bij vrijwel alle vakken werd de situatie ongun stiger. De hoogste percentages onbe voegden treft men aan bii de vakken: Frans (35 pet), biologie (27 pet). En gels (26 pet.). Duits (26 pet.). Nor lands (24 pet.) en wiskunde (24 pcL). Wegens gemis aan docenten wer- den 1116 (0,6 pet.) wekelijkse lessen niet gegeven. Als gevolg van ruimte gebrek moesten 334 lesser, (bijna alle in het vak lichamelijke oefening) ver vallen. Dit ter illustratie en ter adstruering van het hoofdartikel vai. heden. E'EN aanzienlijk aantal personen Is uit Lj Sofia verbannen en naar gebieden in het noordoosten van Bulgarjje ge zonden. Dit is donderdag te Wenen ver nomen van uit Sofia gekomen reizigers. De militie patrouilleerde door de straten. De gezinnen die moesten ver dwijnen kregen van twaalf uur tot drie dagen tijd, al naar gelang de omstandig heden, om hun zaken te regelen en de stad te verlaten. Een groot aantal van de gedeporteer den zijn boeren, die naar Sofia waren gegaan om niet te hoeven deelnemen aan de coiiectieve boerderijen. Anderen waren „politiek onbetrouwbaren" die reeds eerder uit de hoofdstad waren Jftmyutrrse rrmtuvi soliftilén ,■)}- bltfhnstukkru op her grof i«« de Hongaarse onbekende sol- in Hoedapesu ter herdenking ran de Stut}i'twinvul op ile llttngtiarso. hoofd stad tij i 4 nor ember ran dit jaar. Tomasoa, een van de voornaamste ge tuigen a charge in het proces tegen wijlen Jungschlaeger, die woensdag door dë politie van Bandoeng wegens fraude werd gearresteerd, heeft bekend meer dan 20.000 rocpiah's door middel van zwendel van winkeliers in Djakarta te hebben verkregen. d» Premier Sir Anthony Eden en lady Eden zullen de 14e december in Londen terugkeren. Zoals bekend, houdt de premier op Jamaica een rustkuur. Donderdag ochtend werd bekendgemaakt, dat Eden goede vorderingen maakt in de richting van een algeheel herstel. De Britse regering heeft bekendge maakt dat Eden terstond na ziin terug keer zijn volledige functies weer zal opnemen. WIE zijn nog niet aan het einde van de desastreuze gevolgen, die de partiële salarisregelingen van dc re gering hebben opgeleverd. De regering heeft zeer onlangs een salarisverhoging voor de hogere amb- ■'-naren afgekondigd. Ze moest dit wel 'toen om in haar eigen diensten deze •flensen te kunnen behouden. Alleen, heeft nu plotseling de leraren van het vhmo van der- ten! Met de wonderlijke motivering, dat deze lieden nog zeer recent, nl. in 1953, geholpen zijn! Dan za! deze salarisderving blijkbaar bedoeld zijn als premie op hun zeven jaar wach ten! De regering, die wel schijnt tegen te willc-n gaan het tekort aan werk krachten in haar overige diensten, blijkt het onderwijs hier niet bij tc rekenen. En dat terwijl de personeels voorziening bij het vhmo thans reeds alle beschrijving tart! Hoe moét dat, bij het ulo en vhmo in 1958, ais de vloedgolf van leer lingen, die het gio in 1952 moest verwerken, straks de poorten van het ulo cn vhmo nadert? Bij gebrek aan leerkrachten? Bij gebrek aan ge bouwen? De stemming in de kringen van hei onderwijs is dan ook een zeer bittere. Opnieuw dreigt het onderwijs het kind van de rekening te worden. Er is nog slecht één verwachting: de behandeling van de onderwijs begroting binnenkort in de Tweede Kamer. Een verwachting, niet allereerst strekkend ten behoeve van de leer kracht, maar in de eerste plaats gewekt voor het onderwijs zélf. Zonder enig pathos kan hier van een dreigende catastrofe gesproken worden. Tenzij alsnog het roer radicaal wordt omgegooid. Vóór het te laat is! T. M. GILHUI'; Het Engelse Lagerhuis heeft don derdagavond een motie van vertrou wen in het beleid van de Britse regering ten aanzien van het Midden- Oosten met 312 tegen 260 stemmen goedgekeurd. Een motie van afkeuring van de sociale oppositie aangaande dit beleid werd verworpen met 327 tegen 260 stemmen. In het eerste geval bedroeg de meerderheid voor de regering dus 52 stemmen, in het tweede geval 67. Vijftien conservatieven hebben zich bij de stemming over de motie van vertrouwen onthouden. Geheimzegslbewaarder R. A, Butler, die Eden gedurende zijn ziekte als pre mier vervangt, verklaarde in antwoord op ae socialistische beschuldigingen dat dé „inlichtingen, waarover de re gering beschikt, er geen twijfel over ie ten dat de Sowjet-Unie reeds gerui me tijd besloten had Hongarije binnen te vallen, zodat er geen enkel verband bestaat tussen dit gebeuren en ons in grijpen in het Midden-Oosten". ..De beschuldiging der oppositie is in faam: ik verwerp haar volkomen", al dus Butler. "botsingen ERNSTIGE boldingen hebben gisteren plaatsgevonden in Boe dapest. nadat bekend was geworden, dat vijftig leden van ar- panlser- beidsraden de vorige avond in- de stad waren gearresteerd, Er vielen doden en gewonden, toen Russische tanks en wagens vuurden om volksoplopen uiteen Ie drijven. Deelnemers aan demonstraties tegen de regering-Radar botsten op sommige plaatsen op blijkbaar voor deze gelegenheid geformeer de eoinniuniBti.-ehe pro pagan dagroe pen. die vóór de regering-Radar betoogden. De spanning in Hongarije is opnieuw toegenomen. V t —Toen,-na het middaguur, de betogingen begonnen, rukten de Russische tanks en pantserwagens bij tientallen uit en be zetten de strategische punten op de boeken van de straten en op de pleinen. Omstreeks half drie 's middags had zich een groep demonstranten gevormd ongeveer 500 in getal die met de Hongaarse driekleur over de Lenin- boulevard marcheerde. Uit de tegenovergestelde richting kwam een groep aanhangers van de regering, blijkbaar op de been geroepen om de indruk te wekken dat de bevolking van Boedapest innerlijk verdeeld is. De communistische demonstranten hadden steun van' tal va:. Russische tanks en eenneden van de Hongaarse politie. De anti-communis.ten schreeuwden „Weg met Kadar, weg met de slavernij, weg met de Russische troepen uit Hon garije". De communisten riepen: „Wij willen vrede," De anti-communisten raakten uit het gelid en poogden, de rode vlag te bemachtigen, die de tegenpartij mee voerde, In dit handgemeen openden dc Russische tanks en pantserwagens het vuur, grotendeels in de lucht schietend, doch ettelijke anti-commu nistische betogers vielen gewond neer. Zij werden snel met ambulance-auto's van de politie weggevoerd. Er vielen hier ook enige doden. De tegensianders van de regering zoch ten onder dit vuur een goed heenkomen. Doch het duurde niet lang, o£ voor het station-west ontstond een nieuwe oploop, ditmaal van enige duizenden. Voor een ring van Russische tanks had zich Hongaarse politie opgesteld. De demon stranten raakten slaags met de politie. De tanks zowel als de politip openden daarop het vuur op de betogers Nu vielen de betogers bij tientallen tegelijk gewond neer. verwijderd, maar die kans hadden ge zien terug te keren. Ongeveer 200 studenten van de universiteit van Sofia en verschillende technische scholen zijn in de afge lopen weken in hechtenis genomen, aldus deze reizigers. Er zouden betogingen zijn gehouden te Plowdif nadat de vroegere boeren leider Gitsjef weer in hechtenis was genomen. De betogers, voor het me rendeel studenten en jonge arbeiders, waren door het leger verspreid.- In de bladen worden steeds weer aanvallen gedaan op het titoïsme. De regering heeft de concessies aan de boeren gedaan door het invoeren van kinderbijslag en verhoging van het pensioen van boeren op collectieve boerderijen. In Istanbul aangekomen Bulgaarse vluchtelingen hebben medegedeeld dat Peter Saröinsky en andere volgelingen van de in 1947 op beschuldiging van hoogverraad opgehangen voormalige mi nister en. leider der Bulgaarse boeren partij, generaal Nicolas Petkoff, na de opstand in Hongarije zijn gearresteerd. Sarbinsky, die enkele jaren geleden uit de Bulgaarse communistische partij is gezet, was in 1955 weer als lid toege laten. Een woordvoerder voor de Israëlische regering ontkende woensdag, dat Israël een tactiek „van de verschroeide aar de" toepast op het schiereiland Sinaï, alvorens zijn troepen terug te trekken. Maar buitenlandse militairewaarne mers hemen aan, dat de Israëlische troe pen de Egyptische kampen, militaire In stallaties en wegen in de lucht laten vliegen, om het gebruik ervan te voor komen. Het geloof hieraan wordt ver sterkt door berichten die in Port Said de ronde doen. Britse en Franse officieren daar heb ben meegedeeld talloze ontploffingen te hebben gehoord in het gebied ten oosten van het Suezkartaal, waar de Israëli's vooruitgeschoven stellingen bezet hou den. Pms* j Het vertrek van de Brits-Franse troepen uit Port Said brengt velt Europese bewoners van de stad in ze nuwachtige stemming. De Italiaanse en Griekse consuls hebben een dringend beroep gedaan op hun regering om schepen te zenden, die Italiaanse en Griekse families naar hun land kunnen terugbrengen. meer troepen- Er arriveren steeds schepen in de haven. Vele Europese burgers worden van Egyptische zijde bedreigd sommigen om de sympathie die zij de Engelse cn Franse soldaten hebben betoond, ande ren omdat zij uit Egypte weg wilden. Enkele Italiaanse families, die ge reed waren te vertrekken hebben gis teren op het Italiaanse consulaat mededeling gedaan van het feit, dat hun bagage vannacht geplunderd en vernield was. Anderen brachten brief jes mee, die vannacht onder hun deuren doorgeschoven waren en waar in er op werd aangedrongen, dat zij het land zouden verlaten. De Egyptische gouverneur van Port Said zei de veiligheid van buitenlan- Menon drong er bij de leden op aan zich niet in rassen-groepjes te splitsen en ontkende dat het Afrikaans- Aziatische blok landen voor dat doel was opgezet. Egypte heeft donderdag in de be grotingscommissie van de Verenigde Naties geëist, dat Engeland, Frankrijk en Israël alleen de kosten van het onderhoud der politiemacht van de Verenigde Naties dragen alsook de landen schadeloos stellen waarvan de economieën geleden hebben doordat het Suezkanaal niet gebruikt kon worden. De commissie bespreekt de vraag wie moet bijdragen in de kosten voor het onderhoud van de politiemacht. ■ders „zelfs van Britten en Fransen' i te willen garanderen tegen molestatie door menigten. „Er zal geen weer- 1 wraak zijn tegenover wie ook". Hij zei voorts Cairo te hebben gevraagd om 1000 politiemannen, daar hij meer dan de helft van zijn korps van 1600 man had verloren. De Britse afgevaardigde bij de Ver- De Hongaarse regering heeft bepaald dat eerste en tweede kerstdag weer als rust- en Teestdagen zullen worden be schouwd in Hongarije. Onder het bewind van Rakosi waren de kerstdagen gewone werkdagen. Mindszenty legt verklaring af enigde Naties, Sir Pierson Dixon, heeft li 777 AAfl Circus in Landen, een cent. per liter!) mnkiin drukste [deinen Ier wereld, ligt nu vrij wel rertnlvn. Ue dv gemiddelde Kngelsman vrijwel nnmi)gelijl:, rutg met een rrrlwogde benzine auto te giinn rijd i donderdagavond in het algemene debat j in de Assemblee gezegd, dat indien wen het gevaar van Sowjet-indringing 'in het Midden-Oosten kan afwenden, de wereld naar een oplossing van de nog onafgedane problemen daar kan i "'zien. Oe Ir.d'Li" gedelegeerde Krisjna De stand van oho 777 van het Nederlandsche Roode Kruis voor ku'P,Aa" ^°°7ir'ie was vandaag l 3.415.885,10, de siand vao giro 999 van het Nationaal Comité Hulpver lening Hongaarse volk 2.938.119,31

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1956 | | pagina 1