ware taak
Minister biedt Miljoenennota aan
Tekort bedraagt
Belastingmaatregelen tot
bedrag van 107 miljoen
foorschotten540 mil]oen
Daling van het uitgavenpeil
Om spanning ie verminderen
Geen loonronden verwacht
440 mil
oen
Ontwerp-begrotin 1958
m
Teleurstelling op Prinsjesdag 1957:
PRINSESSEN REDEN MET
MEE IN GOUDEN KOETS
Maar Den Haag
ook riu irG
feeststemming
Brand in zaal
van urhaus
HOBBY
Ridderzaal tijdens troonrede
Besparingen moeten
toenemen
43 kinderen uit één
klas hebben A-griep
KOFFIE WORDT)
GOEDKOPER
i
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1957 f'
vv
VIJFTIENDE JAARGANG No. 3793
f
IN NU KERK:
Kleurrijke stoet
iniiiüHitim
TROONREDE
zie pagina 3
MILJOENENNOTA
zie pag. 9 en 10
Bedrijvigheid in de
Rotterdamse haven
toegenomen
'm
Puecteur: H DE KUIU
S
Hootdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLUT
re-
De regering is voornemens belastingmaatregelen te nemen, die
naar verwachting zullen resulteren m een bate voor het rijk in 1958
van f iUf miljoen.
Algemene loonronden zullen zich, naar de regering verwacht, in
1958 niet voordoen. Voorts is zij er bij opstellen van de begroting
1958 van uitgegaan dat het algemene prijspeil na 1957 globaal geno
men stabiel zal zijn.
De defensie-uitgaven voor 1958 worden geraamd op f 1745 mil
joen (vorig jaar f 3840 miljoen
De ontwerp-begroting voor het komende jaar biedt (in mil
joenen guldens) het volgende samenvattende beeld. Hierbij is
tevens een vergelijking gemaakt met de vermoedelijke uitkom
sten der begroting 1957
GEWONE DIENST
Uitgaven
Middelen
LANDB.-EGALISATIEFONDS
Saldo
BUITENGEWONE DIENST
(Kapitaalsuitgaven en
-ontvangsten)
Uitgaven
Middelen
uitkomsten
begroting
begroting
6.847
6.330
7.428
7.263
581
933
407
326
995
227
Saldo
GEHELE DIENST
Uitgaven (incl. nadelig saldo
Landbouw-Egalisatiefonds)
Middelen
Saldo
768
8.249
7.655
594
1.322
275
—1.047
7.978
7.538
440
Met ingang van vandaag wor
den de koffieprijzen verlaagd en
wel als volgt: de soort van f 1.72
tot 1.68 per 250 gram, de soort
van £2.18 tot f2.08 en de - soort
van f 2.58 tot f 2.48.
(Van onze Haagse redacteur)
VOOR de vele duizenden, die
vandaag in Den Haag het
feestelijk vertoon rond de plech
tige opening van de Staten-Gene-
raal hebben gadegeslagen, is het
ongetwijfeld een teleurstelling
geweest, dat de prinsessen Bea
trix en Irene daarbij ontbraken.
MAXWELL - Utrecht
't
Volgens statistische gegevens
over de haven van Rotterdam,
verstrekt door de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor
Rotterdam, zijn gedurende de
maand augustus 1957 in totaal
1863 zeeschepen de haven van Rot
terdam binnengekomen (vorig jaar
augustus 1913) met een tonnage
van totaal 4.075.051 N.R.T. (v. j.
4. 020.461). Het aantal binnenge
komen schepen gedurende het
tijdvak januari tot en met augus
tus 1957 bedroeg 15.001 (v. j.
14.092) met een totaal tonnage van
30.047.975 (v. j. 28.671.366).
Ootterdam. Witte,de WiUwtraat 30 Telef. 115700 (4 I.)
IbSi 7~ ?ost8lr0 No 424519
Zn?orH^« f-S i2^)nnementer' -19,30' u.
Zaterdags 1 18 uur Telefoon its?nn
•«-Gravenhage Huygensptem 1 -Te°ef 183467 ts 14
Postbus 1091 Posteiro Nn 4?]ar
endlenst 18 3019 30 u Telef 3625S9
Schiedam: Lange Kerkstraat 24 b -! Te lon So
Abonnementsprijs 61 r»nt Der week t o nl «1? 67882
f 7.90 der kwartaal To„e
ijosse nummers 15 cent
Verschijnt daz tik»
iszdit.
(Geldig tot morgenavond).
OPNIEUW IETS ZACHTER.
Half tot zwaarbewolkt, met hier en daar enige regeii
of motregen en in de nacht plaatselijk mist. Zwakke tot
matige zuidwestelijke wind, maar ln de noord ijkt helft
van het land aanvankelijk zwakke veranderlijke wind
Opnieuw iets zachter.
Morgen: zon op: 6.21 Mas» op:
Onder: 18.51 Onder: 15.29
E Troonrede, waarmee Hare Ma
jesteit de Koningin de nieuwe zit
tingspersode \ars dc Staters-Generaal
heeft geopend, geeft zowel door de
inhoud als door stijl en compositie er
blijk van dat de moeilijke vraagstuk
ken waai-voor de regering zich in
monetair, financieel en economisch op
licht ziet geplaatst, ha-r teer inten
sief hebben beziggehouden en dat de
oplossing daarvan haar in overwe
gende mate heeft beheerst
De ernst van dc vraagstukken
springt in beide opzichten in het oog
Was een troonrede in de laatste ja
ren dikwijls een vervelende en lang
ademige opsomming van feitelijke
omstandigheden en plannen, ditmaal
jg het een puntige analyse van het
hoofdvraagstuk, met slechts een zeer
summiere aanduiding van nevenpro
blemen en aan het siot een beschou
wing over de buitenlandse aangelegen
heden, waarover hoe belangrijk ze
ook zijn en deswege in de Troonrede
niet kunnen worden gemist weinig
nieuws te vertellen valt
RIJK ZAL DE WONINGWETBOUW
EEN van de in het oog lopende
nieuwe dingen, die in Troonrede
,en Miljoenennota aan de orde gesteld
worden u de oplossing van de finan
ciering van de woningbouw. Daaraan
■del ook niet te ontkomen, want Ieder
een zag deze zaak spaak lopen. De
gemeenten komen hier in een impasse
te zitten, waar het rijk hen uit moet
helpen.
De regering stelt voor de gemeenten
voor 1957 uit de brand te helpen door
een woningbouwlening tegen markt-
voorwaarden.
Dat betekent dat die lening tegen
«en beduidend hogere rente zal wor
den uitgegeven dan tot dusverre mo
gelijk en toelaatbaar werd geacht.
Voor 1958 en dus voor het vervolg
neemt de regering de woningwetbouw
der gemeenten weer voor haar reke
ning.
Een bedrag van 540 miljoen is daar
voor op de begroting als nieuwe post
uitgetrokken. Onze medewerker voor
woningbouwaangelegenheden heeft
enkele maanden geleden reeds een
suggestie in die richting gedaan. Wij
geloven dat de regering hiermee op
de goede weg is. Het financieren van
de woningbouw door de gemeenten
met kort geld tegen hoge rente is
daarmee van de baan en het rijk neemt
de verantwoordelijkheid op zich.
De regering meent dat dit betekent
dat de wonjngproduktie die in 1957
80000 woningen bedroeg voor 1958
kan worden gecontinueerd in die zin
dat er 40.000 woningwetwoningen en
40.000 particuliere woningen (ten dele
met premie) zullen worden gebouwd.
WAT de Miljoenennota betreft, wil
len wij beginnen met te zeggen
dat het voor ons ondoenlijk is om een
definitief oordeel daarover, nu reeds,
uit te spreken. De tijd heeft ons ont
broken om het stuk behoorlijk te be
studeren. Zelfs het rustig lezen er
van vergt meer tijd dan daarvoor tot
op heden beschikbaar was. Bovendien
vraagt het geven van een oordeel een
vergelijkend overzicht van de begro
tingen der verschillende departemen
ten over 1957 en 1958. En we kennen
de begroting 1958 nog niet in haar
volle omvang.
De vraag die zich hier voordoet is
deze of de regering erin is geslaagd
om voldoende bezuinigingen toe te
passen. De regering geeft daarover
geen cijfers. Wij hebben wel de in
druk dat de regering belangrijke be
zuinigingen wil toepassen. Het is jam
mer dat wij nog onvoldoende inzicht
hebben in aard en omvang daarvan
en mede in verband daarmee is nog
niet te zeggen of de voorgestelde be
lastingverhoging van 107 miljoen gul
den aanvaardbaar is.
DE verstrekte cijfers voor 1958 in
hun geheel beziende en die ver
gelijkende met de vermoedelijke uit
komsten van 1957, constateren wij
dat bij de laatste de rijksuitgaven een
totaal bedrag van 8.2 miljard belopen,
op welk cijfer ook de begroting 1958
terechtkomt.
Daarbij moet in aanmerking wor
den genomen dat dan in de begroting
'58 een bedrag van 540 miljoen voor
woningwetbouw is opgenomen hetwelk
in 1957 niet het geval was Dat is dus
bepaald een belangrnk winstpunt. Het
betekent dat vergeleken met 1957, in
deze begroting voor hetzelfde geld
veel meer wordt verricht, hetwelk
een drastische bezuiniging doet ver
moeden. ïn percentages van het na
tionaal inkomen betekent dit een ver
mindering met 2 pet.
Dit is verblijdend, al moet er aan
toegevoegd worden dat de ervaring
leert dat bcgiotingacijfers dikwijls la
ger zijn clan de uileindeliike fekemng-
cijfers. Men moet dus wel oppassen
met „hei" le roepen alvorens men
over de brug is. Het is duidelijk dat
het de grote strijd zal zijn, geduren
de het parlementaire jaar dat komt,
zoveel mogelijk te voorkomen dat de
ze begrotingscijfers bij suppletoire
begrotingen worden verhoogd. Im
mers daardoor zou het effect dat deze
begroting poogt te bei eiken, kunnen
worden te niet gedaan.
FINANCIEREN
(Van een onzer "eclacteuren)
£)R bestedingsbeperking heeft tot dusverre niet het gewenste
sultaat gehad. Haar invloed is namelijk ten dele geneutrali
seerd door recente verhogingen van uitgaven bijvoorbeeld voor wo-
ingbouw en voor onderwijs, o.m. wegens salarisverhogingen. Bij
een overliesteding, welke titans nog van de orde van grootte van één
miljard per jaar is, mag, gezten de eisen welke de woningbouw stelt.
worden verwacht, dat de reeds getroffen maatregelen tot een
voldoende herstel van het verstoorde evenwicht in onze nationale
economie zullen leiden. V srdere maatregelen op het gebied van de
overheidsuitgaven en de overheidsinkomsten zijn daarom onvermij-
delijk. aldus de minister van Financiën in de miljoenennota, welke
de bewindsman hedenmiddag de Tweede Kamer heeft aangeboden.
Voortzetting van de woningbouw te verzekeren is één van de be
langrijkste doelstellingen geweest bjj het opstellen van de begroting.
Als middel daartoe heeft de regering de financiering van de woning
wetbouw voor rekening van het Rjjk genomen. Op de begroting
1958 is een bedrag van 540 miljoen opgenomen voor de verstrek
king van woningbouwvoorschotten aan de gemeenten.
Het uitgaventotaal voor de gehele dienst van de begroting 1958,
met inbegrip van de te verwachten additionele uitgaven en de nog
aan te brengen verlaging, wordt geraamd op 8260 miljoen. In dit
bedrag zjjn begrepen de te verstrekken woningbouwvoorschotten
ad 540 miljoen, welke voorschotten in de begroting voor 1957 niet
voorkwamen. Aangezien het uitgaventotaal van de begroting 1957
geraamd was op 8243 miljoen, kan hieruit de conclusie worden ge
trokken, dat het absolute uitgavenpeil met 523 miljoen is gedaald.
Continuering van de ichontnc van de Investeringsaftrek wordt ook ln 1958
noodzakelijk geoordeeld. Nn verschillende maatregelen nodig zijn om de
spanningen op financieel terrein te verminderen zou naar het oordeel van
de regeriug een herleven van deze stimulans tot investeren voorbarig zijn.
In het wetsontwerp, dat ln verband hiermede zal worden ingediend, zullen
tevens voorzieningen worden opgenomen met betrekking tot de vervroegde
afschrijving; deze zullen echter nauwelijks uitwerking hebben op het dek
kingsplan voor de begroting 1958.
Er zal een wetsontwerp worden ingediend, strekkende om in de sfeer van
de indirecte belastingen de druk op enkele minder essentiele goederen
tijdelijk te verhogen. Gedacht is aan een verhoging van de omzetbelasting
op sigaretten, personenauto's en motorrijwielen en de daarvoor bestemde
banden en televisietoestellen.
3 Een wetsvoorstel zal worden gedaan, om tijdelijk het tarief van de vermo
gensbelasting met 20 ten honderd te verhogen.
Herstel van het evenwicht op de be
talingsbalans en uitvoering van het
huidige woningbouwprogramma, ma
ken het noodzakelijk dat de besparin
gen toenemen. Dit is van primair be
lang voor de volkshuishouding. De re
gering zal door het voeren van een be
leid dat met kracht is gericht op ge
zond geld, het goede klimaat voor de
bevordering van deze besparingen
scheppen. Naar het oordeel van de re
gering moet worden vermeden, dat in
de sector van het rijk inflatoire finan
ciering plaatsvindt. Het uitgavenpeil
van het rijk dient zo laag mogelijk ge
houden te worden. Daarnaast acht de
regering het noodzakelijk aai de een
trale overheid in 1958 voor de dek
king v van haar uitgaven geen groter
beroep op de Nederlandse kapitaal
markt doet dan tot de bedragen, die
rechtstreeks bij de schatkist ter be
schikking komen, met name door de
stortingen op de voc-rinschrijfrekenin-
gen. Alle overige op de kapitaalmarkt
aangeboden besparingen zullen daar
door ten volle beschikbaar zijn voor
investeringen van het bedrijfsleven,
voor investeringen van de lagere pu
bliekrechtelijke lichamen en consoli
datie van hun vlottende schuld.
BisillllllllllillltllI
AT effect is een verbetering van
de budgettaire positie in vergelij
king met 1957, een beheersing van
de kaspositie van het rijk en het te
gengaan van inflatoire tendenties.
In de Miljoenennota komen drie
fundamentele kenmerken aan het
licht, die voor dit begerenswaardige
effect van groot belang zijn.
Allereerst het sterk anti-cyclisch ka
rakter ervan, dat hierin naar voren
treedt dat alle uitgaven voor de bui
tengewone dienst gedekt worden uit
de gewone middelen.
Hoe men hierover in abstracto ook
moge denken, onder de huidige om
standigheden is dat een belangrijk
winstpunt. Immers wordt daarmee
bereikt dat het rijk geen beroep hoeft
te doen op de krappe kapitaalmarkt
die gereserveerd blijft voor de lagere
publiekrechtelijke lichamen en het
bedrijfsleven.
En in de derde plaats is van de be
groting 1958, zoals die er nu uitziet,
In de Miljoenennota 1958
wordt het totaal der uitgaver.
voor de Gehele Dienst ge
raamd op 7.978 miljoen,
waarvan f 6.330 min. aan lo
pende uitgaven en 1.322 mil
joen aan kapitaalsuitgaven.
Voor het Landbouw-Egali-
satiefonds is een nadelig saldo
geraamd van 326 miljoen.
De middelen worden geschat
op f 7.538 miljoen, zodat het
nadelig saldo van de Gehele
Dienst 440 miljoen bedraagt.
Er dient evenwel rekening me-
<■- - npfjpn «.-houden, dat de
werkelijke militaire uitgaven de
_„u«s -vf! zui
len overtreffen en voorts dat ten
laste van de begroting 1658 nog
bepaalde uitgaven zullen komen,
welke voortvloeien uit wetten
die thans nog niet tot stand zijn
gekomen. Te zamen met 't saldo
van de eigenlijke ontwerp-begro
ting ontstaat op deze wijze voor
1958 een nadelig saldo van 745
miljoen
Niet alle begrotingsuitgaven zul
len echter tot kasuitgaven in 1958
leiden. Het totaal te financieren
budgettaire kastekort wordt ge
schat op 535 miljoen. Aangezien
de dekkingsmiddelen te zamen 405
miljoen belopen en de regering
meent onder de huidige omstandig
heden geen beroep op de lrapitaa'-
markt te moeten doen, beschouwt
zij een kastekort tot dit bedrag als
het uiterst toelaatbare.
Voor de overbrugging van het
verschil t 130 miljoen wenst
de regering:
1 Belastingmaatregelen tot e«n
bedrag van f 107 miljoen.
2 Vermindering van het ara-
jtefil ln At .wprjOftPish.e,idsPWL-
mie van-de helft tot een der
de, -
Hiertoe bestaat volgens de re
gering alleszins aanleiding, na de
werkgelegenheid in Nederland een
zeer hoog peil heeft kannen be
reiken, ook door de omvangrijke
hnip, die het rijk ten aanzien van
algemene en incidentele werkloos
heid heeft gegeven en welke veel
Intensiever is dan bij de voorbe
reiding van de Werkloosheidswet
werd verwacht. De verlichting voor
de begroting 1958, die alt dit voor
stel voortvloeit, kan worden ge-
•szwZ m> 22 miUMn
Vermoedelijke Ontwerp-
OMSCHRIJV1NG
1 O
1933
1957
(Van onze correspondent)
Een schoolklas ln Nijkerk, die nor
maal 51 leerlingen telt, telde er dezer
dagen maar acht: de overige kinde
ren moesten thuis blijven wegens de
A-griep, die ln Nijkerk in erge mate
heerst. Op alle scholen is het verzint»
groot. Opvallend is dat de ziekte, 3i«
gelukkig geen kwaadaardige gevolge»
heeft, zich per straat verplaatst.
Van de 120 groenen van het
Utrechts studentencorps is meer dan
driekwart aangetast door de A-griep.
De senaat van het corps heeft de
groentjjd tot maandag 23 september
opgeschort.
(Advertentie)
Gistermiddag heeft een felie bin
nenbrand gewoed in een der zalen van
het Knrhaushotel te Scbeveilingen. De
Haagse brandweer wist de brand met
een paar nevelspuiten snel te blussen.
Het vuur woedde in de „Straperlo-
zaal" in de linkervleugel. Een hoeveel-
heid decormateriaai, dat overgebleven
was van het internationale reclame- NOORDELOOS. Collecte kanker
congres, dat vorige week in het Kur-
haus gehouden Is, een stapel turn- """•J*»» De m deze gemeente ge-
stoeltjes en een gordijn werden ver- houden collecte ten bate van de kan-
meld. kerbestrbding bracht f 68,51 op.
Advertentie)
Stuur ons slechts deze advertentie en
uw adres en u ontvang gratis vele
schitterende radio-bouwtekeningen,
gratis geïll. prijscouranten met alle
radio-onderdelen, gratis prospectus en
proeflessen van radiocursussen. 14
(Um&er aérm overbodig}
Zoals bekend is, heeft onze Kroon
prinses bij een val van haar paard
een enkel bezeerd, waardoor vorige
week-jd ststond, dat zij niet bij
de"'pTechüghèld in de "Ridderzaal
aanwezig' zou zijn. Vandaag bleek,
dat zü ook van de gebruikelijke rij
toe door de Haagse straten moest
gfzien. En daarbij kwam dar nog,
dat prinses Irene wegens een lichte
griep bet bed moet houden %n dus
evenmin mee kon rijden ih de Gou
den Koets,
Een teleurstelling dus voor de toe
schouwers, maar niettemin: ook Prins
jesdag 1957 werd gekenmerkt door
een feestelijke stemming.
Tegen één uur vanmiddag klonk het
eerste saluutschot, het teken dat de
vorstin en haar gemaal plaatsnamen
ln de GoudenKoets op het Lange Voor
hout. Langs de gehele route, welke de
Gouden Koets nam, stonden erewach
ten, muziekkorpsen en afzettingen.
Voor het paleis Lange Voorhout was
de erewacht betrokken door honderd
man van het Garderegiment Jagers,
met het vaandel van het regiment en
de kapel van de Koninklijke Lucht
macht.
De erewacht voor de Ridderzaal
werd gevormd door zeventig man van
het korps Mariniers met vaandel, de
Marinierskapel en de tamboers en
pijpers
Óp het Binnenhof bestond de ere
wacht uit een detachement van het
Garderegiment Fuseliers Prinses Irene
ter sterkte van honderd man. Meer dan
twaalfhonderd militairen verzorgden
de afzetting van de weg.
De kleurrijke stoet welke het ko
ninklijk paar naar de Ridderzaal be
geleidde, stond onder de bevelen van
(Advertentie)
GAXAMSK
oroitt
HAZETFABRIEKEN TE ZEVENSERSEN
de eerste stalmeester van Hare Majes
teit, majoor W. F. K, Bischoff va»
Heemskerck. Voorop gingen een rij—
knecht-majoor en twee rijknechts ta
paard. Zij werden gevolgd door.ee»
detachement der Kon. Marechaussee
en een compagnie van het Regiment
Grenadiers met het vaandel en de Kon.
Militaire Kapel,
Hierna volgden de rijtuigen, met
twee paarden bespannen, geflankeerd
door een lakei naast elk portier. In het
eerste zat de ceremoniemeester, jhr.
(Zie verder pag. 7, 5de kolom)
V
v
geen inflatoire werking te verwach
ten, omdat er geen nieuwe geldschep-
ping plaatsvindt.
Het laat zich aanzien, ils wij de Mil
joenennota mogen geloven, dat de re
gering deze begroting naar haar kas-
aspect aan kan. Dat kasaspect is op
het ogenblik een zwakke zijde in ons'
financieel beleid. En de regering re
kent ons voor dat het kastekort over
1958 is gedekt, zonder dat een reéel
beroep op de kapitaalmarkt behoeft!
te worden gedaan en met een verge
lijkenderwijze geringe verhoging van
de belastingen. Gelijk gezegd, moet
om dit laatste te kunnen appreciëren
een beter inzicht worden verkregen
in aard en omvang der bezuinigingen.
Maar afgezien van dit twijfelpunt,
kan wellicht worden gezegd dat, ge
zien de grote moeilijkheden waarvoor
we staan, het financiële project der
regering eer meevalt dan tegenvalt.
Het schijnt ons toe dat een serieuze
poging is gedaan om te geraken tot
gezonde financiële verhoudingen.
Het goederenvervoer ter zee bedroeg
in juni 1957 totaal 6903.072 tons van
1.000 kg (vorig jaar 5 974.220) en in de
persode januan/juni 1957: 37 242 565 (v.j.
34 567 456).
Het goederenvervoer op de Rijn langs
Lobith bedroeg in jum 1957: 5 319.164
tons van 1000 kg fvorig jaar 5 471,910)
en gedurende de periode januari/juni
1957: 29 542 931 (vj 25.655.148).
De Raad voor de predikantspensioenen
der Ned. Hervormde Kerk heeft be
noemd tot rijn wiskundig adviseur als
opvolger van -vijlen pi of. dr. M, van
Haaften. prof. dr. J. F. van Rooyen,
buitengewoon hoogleraar aan de Vrye
Universiteit en lidmaat van de geref.
kerk. i