VOORSTEL VAN CHROESTSJEW:
In kader van algeheel
akkoord met VS.
Heftige kritiek
op Dulles
Socialistische
meerderheid
Kunst-kunstmaan in Praag
risis op r.racao
„uit bezorgdheid
voor Nederland"
Ook raket wentelt
om de aarde y
f
1
n BRSEL werken thans
11.000 man
aan Expo-1958
GARANTIE GEWEIGERD
Eilandenraad nam
motie aan
OP 1.000 KM VAN KUNSTMAAN
Tweede satelliet
B1
erboden toegang
voor kunstmaan
„Militair bisschop
voor Nederland
Amerikaanse raket
naar 1600 km
november
van start
Rustig herfstweer
houdt aan
Protestbi i eenkomst
in Warschau
ging niet door
Bromfietser gedood
in oesterberg
Z; jekow aangekómen
in Joegoslavië
Defensie-koersen in
V.S. gestegen
Minimum
«s
m
k
DINSDAG 8 OKTOBER 1957
VIJFTIENDE JAARGANG No. 3811
Noorse verkiezingen
ADMIRAAL LANCELOT
OMGEKOMEN
T- N
•"'&EQENS.KUNSTMAAN:
Eerste indrukken
Parkeerruimte
„Expo-gidsen'V
A
Directeur: H. DE HUIG
_y
Niet voor
DE eilandenraad van Curacao heeft maandagavond met elf tegeai
negen stemmen het voorstel voor het aangaan van een geld
lening van vier miljoen dollar met Nederlandse garantie verworpen.
Vervolgens nam de raad een motie aan, waarin hij zegt zeer er
kentelijk te zijn voor de bereidheid van Nederland om de Neder
landse Antillen financiële bijstandte geven bij de ontwikkeling,
maar dat Curasao, gezien de huidige financiële situatie en de beper
kingen in Nederland, verplicht is om te proberen zonder de aange
boden hulp met de uitvoering van de projecten te beginnen <r
J
EHALVE de kunstmaan wen
telt ook het laatste deel van
de raket die haar omhoog heeft
gebracht om de aarde, meldt
radio-AIoskou.
Hef raketgedeelte vliegt even
als de kunstmaan op een hoogte
van ongeveer 900 km. Het is er
ongeveer duizeiid km van verwij
derd. Deze afstand wordt echter
groter.
_y
,'"'i
pil
w,
DE schone vlinder, die eens „Wereldtentoonstel-
ling Brussel 1958" zal heten, is dit najaar uit
haar eerste cocon gekropen. Een vlinder, die in'
kleurige beelden de technische vooruitgang van
onze wereld tegen de achtergrond - van sociale
vooruitgang zal moeten tonen.
Voelspriet van de „Expo Brussel '38" wordt het
„Atomium", het 110 meter hoge
zinnebeeld van een atoomkern,
waarin vergaderzalen en een res
taurant worden ondergebracht.
Dit blinkend aluminium gevaarte
zal vooral 's avonds in wentelen
de zoeklichten een gigantische in
druk moeten maken.
tri? w? L Postgiro Ne 4245IS
?f£ïe f£st ab°7inemeirten T 30ia an
u Zaterdags. 17—18 uur Telefoon 115700
'«-Gravenhage: Huygensplein l Tehrf 183467 it i
Postbus 1091 Postgiro No 424887 U
Klachtendienst 18 30—19 30 u Teief S62569
Schiedam: Lange Kerkstraat 24 b Telefoon mrh?
Abonnementsprijs 63 cent per week f 2 65
t 7 90 uer kwartaal T K 1 Per maand,
r per Kwariaai. Losse uummers 15 cent.
Verschijnt dagelijks
V*
(Geldig tot morgenavond)
WEINIG VERANDERING.
Vannacht weer plaatselijk mist Morgen overdag
lroog en overwegend zonnig weer. Zwakke tot matigt
lostelijke wind. Weinig verandering in temperatuur.
Morgen: zan op. 6.56 Maan op: 18.04
onder: 18 02 onder: 7.31
HuultireildCleur Ut J A H J S> titiUlNSbl
Internationale controle
op aardsatel lieten
m
IKIT A .de eerste-secretaris van de Rus
sische communistische partij, lieeft in een vraaggesprek
met James heston, een vooraanstaand correspondent van
de New York Times, verklaard, dal de Sow jet-Unie bereid is de Rus
sische kunstmaan en alle andere aardsatellieten en onbemande pro
jectielen die zij bezit, onder internationale controle te plaatsen, als
onderdeel van een algemene overeenkomst tussen de Verenigde
Staten en de Sowjet-Unie. Reston brengt thans een bezoek aan Mos
kou.
Chroestsjew gaf echter tijdens.het vraaggesprek, dat drie uur en
twintig minuten duurde, geen enkele aanwijzing dat de Russische
regering bereid is haar politieke of ontwapeningsvoorstellen wel
ke door Amerika zijn verworpen te wijzigen. Hy leverde daaren
tegen felle kritiek op de Amerikaanse politiek ten aanzien van het
Midden-Oosten en Duitsland.
Chroestsjew beschuldigde de Ame
rikaanse minister var Buitenlandse
Zaken, Dulles, ervan T rklje ii een
oorlog met Syrië te willen drijven.
Voort* «el bi), dat bondskanselier
Adenauer in West-Duitsland een
„Hitleriaanse politiek volgt De Ame
rikaanse regering en Dulles Jt het bij
zonder stelde hU verantwoordelijk voor
tie verslechtering van de Anterikaans-
Ruj.v sche betrekkingen na de confe
rentie van'Genève in jjjll 1955.
Chroestsjew set dat de controle op
de aardsateüiet of andere wetenschap
pelijke ontdekkingen geen problemen
behoeft op te leveren, mits Amerika
en -de Sowjet-UdhcHCf overeenstem*
ming komen over de 1 kwestie vair*"
vreedzame coëxistentie.
Volgens Chroestsjew heelt.de Sow-»
jet-Unie thans alle raketten die voor
haar verdediging nodig zijn.
Nu de Russen een kunstmaan heb
ben gelanceerd, zal niemand meer
kunnen zeggen, dat de ..Russen niet
de waarheid spreken", aldus Chroest
sjew, die voorts zei, dat de Sowjet-
"Unie bereid is baai' strijdkrachten, te
demobiliseren en slechts een militie
"op de been te houden voor de binnen
landse veiligheid. De andere landen
zouden echter hetzelfde moeten doen.
„Indien er een rakettenoorlog zou
uitbreken, zou hetkapitalisme worden
vernietigd", aldus de Russische par
tijleider Hij verklaarde ook dat de
Russische regering haar ontwapenings
voorstellen gewijzigd had omdat het
thans meer noodzakelijk is de laneeer-
plaatsen van raketten dan vliegvelden
te inspecteren. „De bommenwerpers
hebben hun belang verloren, omdat
zij -door raketten worden aangevallen
en de nieuwe straaljagers bijna te snel
zijn om doeltreffend te kunnen optre
den", zei hy.
Chroestsjew wilde niet zeggen dat
de Sowjet-Unie de Verenigde Staten
voor is bij de ontwikkeling van ra
ketten, „Het Is mogelijk dat nu eens
Rusland, en dan weer de Verenigde
Staten het eerst over een nieuwe vin
ding zullen beschikken. U kunt het
beschouwen als een soort wedstrijd
maar dat willen wij niet: de Sowjet-
Unle wenst vrede", aldus Chroestsjew.
Chroestsjew verklaarde bij het lan
ceren van de Russische kunstmaan
niet aanwezig te zijn geweest, daar hu
juist od terugreis was van vakantie m
de Xrim,
De technicus die met de leiding van
het satelliet-project was belast, had
Chroestsjew opgebeld om te vertellen
lat de kunstmaan met succes was ge
lanceerd, Daarna hadden Chroestsjew
en de niet met name genoemde
technicus elkaar gefeliciteerd.
In antwoord op de vraag, waarom de
Sowiet-Unie niet vooraf had meege
deeld dat zij een kunstmaan zou lan
seren, verklaarde Chroestsjew dat er
in dat ïeva] mensen zouden zijn ge
weest die zouden hebben gezegd dat
de Russen slechts bluf'en.
lllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIHIIIIIIIIillHllltlllHIIII
iTéJÉW.
Morgen zal het tweede deel van het
vraaggesprek dat Chroestsjew had met
Reston worden gepubliceerd. Het be
treft „de Russische pogingen om te
komen tot een nieuwe Amerikaans-
Russische bijeenkomst op hoog niveau
over d ontwapening". Het derde ge
deelte, dat op een nader aan te geven
datum zal worden gepubliceerd, zal
zijn gewijd aan de, toestand in het
Midden-Oosten
In Noorwegen zijn maandag parle
mentsverkiezingen gehouden. Hoewel
de uitslagen nog niet volledig bekend
zijn, staat vast, dat de arbeidersparty
van premier Gerhardsen weer voor
vier jaar aan de macht blijft.
De socialisten brachten hun ab
solute meerderheid in het „Storting",
dat 150 leden telt, van 77 op 78. Ook
de conservatieven en de agrarische
partij boekten een kleine winst. De
communisten verloren zeer waar
schijnlijk hun drie zetels en zullen in
het nieuwe parlement dus niet meer
vertegenwoordigd zyn.
De overwinning van de arbeiders-
party zal geen merkbare wijziging in
het Noorse politieke leven teweeg
brengen. De party zal haar milde
vorm van socialisme, gebaseerd op een
zekere mate van staatscontrole op de
economie en de pryzers. benevens
grote investeringen om de werke
loosheid in de industrie laag te hou
den, voortzetten.
if
Op een tentoonstelling in Praag
die wordt gehouden ter gelegen
heid van de viering van de veer
tigste verjaardag van de Russi
sche oktoberrevolutie is op het
ogenblik deze namaak-kunstmaan
te zien Het is een schaalmodel
van de sowjetkunstmaan die
momenteel om de aarde draait.
Afmetingen van dit'ontwerp zijn
niet bekend.
James T. Mangan uit Chicago eist dat
de Russen, hun kunstmaan terugha
len. Waarom? Omdat het wereldruim
zijn (Mangan's) eigendom is'
„Ik weiger hun een vergunning voor
het gebruik van de ruimte te ver.
strekkenverklaarde Mangan, een
industrieel tekenaar, gisteren. „De
Russen, noch de Verenigde Staten,
noch Engeland kunnen enige aan
spraak op de ruimte maken, behalve
via mijn natie, Celestia".
De kijker is groot genoeg, maar
de kansen om de kunstmaan er
door te zien zijn klem.
Mangan heeft zyn Celestia m januari
1949 in Cook^ounty (Chicago) offi
cieel bij akte laten inschrijven.
Hij zegt dat hij het Amerikaanse minis,
terie van Defensie al een vergun
ning verstrekt heeft om een satel
liet te lanceren.
Het Vaticaan heeft een bisdom voor
de Nederlandse strijdkrachten inge
steld De aartsbisschop van Jtreeht
mgr. J. Atfrink, is tijdelijk benoemd
tot „militair bisschop".
De zetel van het nieuwe bisdom is
Utre^it. aldus de „Acta Apostolicae
Sedisde Staatscourant van het Vati-
caan.
Een woordvoerder van de Ameri
kaanse luchtmacht heeft meegedeeld,
dat de Verenigde Staten op het punt
staan een raket te lanceren, die een
hoogte tussen 1.600 en 6.400 kilome
ter zal bereiken.
De raket zal zijn reis op het atol
Eniwetok m de Stille Oceaan begin
nen, zodra het weer gunstig is.
Vice-admiraal Pierre Lancelot, die
bij de Suez-tnvasie het bevel heeft ge
voerd over de Franse strijdkrachten
is gisteren by een vliegongeluk om het
leven gekomen Ook vier marine-vlie
gers werden gedood Het vliegtuig, een
toestel van de Franse marine, veron
gelukte bij een vliegveld in de buurt
van Cannes.
De 56-jarige Lancelot was hoofd van
de militaire persoreelsafdehng van de
Franse marine.
Westelijke geleerden hadden al reke
ning gehouden met de mogelijkheid, dat
de raket in het spoor van de 'satelliet
door het luchtruim zoefde. Knaland
heeft dit vermoeden na officieel beves
tigd.
Radio-Moskou heeft vanmorgen be
kendgemaakt dat op 1 november a jt
de dag waarop in de Sowjet-Unie de
revolutie van 1917 wordt herdacht, een
tweede, beter toegeruste Russische
kunstmaan zal worden gelanceerd.
Amerikaanse geleerden hebben de
baan van de kunstmaan thans zo nauw
keurig berekend, dat grote telescopen
ra staat zullen zijn de satelliet waar te
nemen. De baan van de satelliet schijnt
tamelijk cirkelvormig te zyn. Als de
kunstmaan het dichtst bij de aarde is,
is haar hoogte ongeveer 650 kilometer,
De groctste hoogte is nog niet vastge
steld.
Volgens het microgolflaboratonum
van de Deense technische hogeschool
is de snelheid van de Russische kunst
maan teruggelopen van 29.000 tot 20.000
kilometer per uur. Voorts zegt dit -la
boratorium dat de seinen van de kunst
maan veranderd zijn in een constante
piep-toon. Die toonverandering werd
voor het eerst om middernacht gecon
stateerd.
De New York Times meldt dat Rus
sische geleerden, die zich thans in de
Verenigde Staten bevinden, hun col
lega's in Amerika hebben aangeboden
Amerikaanse instrumenten aan te
nOOR flinke stijgingen van de
f luchtdruk in het Oostzeege
bied, is een uerbinding ontstaan
tussen het hogedrukgebied boven
Midden-Europa en een krachtiu
hogedrukgebied m de Poolzee bij
Nova Zembla Een uitloper van
de machtige hogedrukzone hand
haaft zich boven West-Europa.
De oostelijke wind in ons land
bleef betrekkelijk zwak, zodat
vannacht plaatselijk weer mist
ontstond. Rond een diepe depres
sie bij Upland blijven storingen
circuleren, waarvan de invloed
echter niet verder reikt dan tol
Schotland. In ons land kan daar
om op aanhouden van het rus
tige herfstweer worden gerekend
Sfr -w
bren gen tnweew^a^bim -nog te lance
ren kunstmanen»'
De Russische geleerde Blagonrawow,
die momenteel in Washington verblyft,
heeft gisteravond verklaard, dat de
Russische kunstmaan inderdaad 83,6
kilogram weegt en niet 8,36 kilogram.
Hij sprak de berichten tegen als zou
den de Russen een verkeerd gewicht
van de aardsatelliet hebben opgegeven.
Prof. Marcel Nicolet, de Belgische al
gemene secretaris van de speciale com
missie voor het geofysisch jaar, heeft
verklaard dat de Russen by het lan
ceren van hun kunstmaan volledig de
afspraken hebben geëerbiedigd. De lan
den die aan het program van het geo
fysisch jaar deelnemen, behoeven, al
leen melding te maken van geslaagde
lanceringen. De Russen hebben dit bin
nen twee uur gedaan. Bovendien had
den zü ruim een Week geleden reeds
de golflengten opgegeven, waarop de
kunstmaan zou uitzenden.
De man die voornamelyk verant
woordelijk geacht kan worden voor
het lanceren van de Russische kunst
maan is Peter Kapitsa, die va1921
tot 1935 in Groot-Brittannië heeft ge
woond.
Momenteel is Kapitsa hoofd van de
speciale commissie voor interplanetaire
ruimtevaart van de Sowjet-Academie
van Wetenschappen.
Poolse studenten, die van plan waren
gisteravond in Warschau een massale
profestbUeenkomst te houden, hebben
dit plan later opgegeven op aandrin
gen van jrugdccganisaties.
Uit geheel Polen waren duizenden
studenten naar de hoofdstad gereisd
om deel te nemen aan de demonstratie.
Zoals bekend kwamen vorige week
in Warschau ernstige ongeregeldheden
voor naar aanleiding van protestbeto
gingen tegen de opheffing van het stu
dentenorgaan Po Prostoe.
Volgens het Westberlijnse blad
B.Z." is een groot aantal Sowjet-
troapen zondagavond uit Oosl-Berly'n
naar de Poolse grens vertrokken.
Naar schatting achthonderd opge
schoten -ongens hebben maandagavond
voor. het „Paleis voor cultuur" te War
schau een houten bloemenstand in
brand ge',loken.
De jongens kozen het hazenpad toen
de militi? met veertig overvalwagens
aangevoerd, charges uitvoerde.
Vele jongemannen werden tegen de
grond geslagen; anderen werden ge
grepen en in vrachtauto's weggevoerd.
Anders dan de voorgaande vier
avonden maakte de militie dit keer
geen gebruik van traangas.
(Van onz„- correspondent!
De 78-jarige heer H. Pastunrak te
Soesterberg is gisteravond op de
Amersfoortse Straatweg bij de Kamp
weg te Soesterberg dodelijk gewond
bij een verkeersongeluk. De heer P..
die op zim bromfiets reed. kwam in
botsing met een andere bromfiets. In
het ziekenhuis „De Lichtenberg" te
Amersfoort is hy overleden.
Men zou moeten proberen op de Ne
derlandse Antillen één of meer lenin
gen op te nemen. Curacao vertrouwt
evenwel, dat Nederland,, indien dit te
zyner tyd nodig zou blijken, weer be
reid zal worden gevonden het eiland
gebied Curacao bystand te verlenen, al
dus de motie.
De gedeputeerde minister van. Fi
nanciën van Curacao, de heer Everts,
lid van de Nationale Volkspartij, is
naar aanleiding van deze motie afge
treden. Zijn partiLstemde 'tegei de
'lening. Ook de Katholieke,' Volks
party was tegen dè lening; maar de
Democratische Partij (regeringspar
ty) waa voor.
Het besluit is genomén op «en lang
durige, veelbewogen vergadering, waar
op gezaghebber Gorsira ernstig waar
schuwde voor de consequenties van
verwerping van de Nederlandse ga
rantie.
De 4 miljoen dollar, waarom het hier
gaat, is het aandeel van Curacao in een'
lening van 10 miljoen dollar, die de
Nederlandse Antillen zouden afsluiten
ten behoeve van Se ontwikkeling van
Curacao en Aruba, Bij de Staten, van
de Nederlandse Antillen - waren daar
toe een ontwerp landsverordening en1
De Aowjetminister ran Defensie,
maarschalk Georgi Zjoekow, is van
daag met de sowjetkrulser Koei-
bysjew in de Joegoslavische haven
van Zadar, ten noorden vara Split, aan-
komeu. Hij is later per vliegtuig door
gereisd naar Belgrado.
Zjoekow brengt als gast van de Joe
goslavische regering een bezoek van
acht dagen aan Joegoslavië.
Naar United Press verneemt, zal
Zjoekow aan president Tito .Russisch
oorlogsmaterieel aanbieden. Het doel
zou zijn een eind te maken aan de af
hankelijkheid van Joegoslavië jegens
de Ver. Staten op het gebied van wa
penleveranties. Maar Tito zou niet
van plan zijn op het Russische voor
stel >n te gaan.
t Advertentie
MAZETFABRIEKEN TE ZEVENOERGEN
De Russische kunstmaan heeft ook
op de New Yorksc sffectenbeun in
druk gemaakt. Aandelen van vlieg
tuigfabrieken en andere bedrijver die
met de verdediging verhand "houden,
werden gisteren zoveel gevraagd dat
de koersen stegen.
De gestegen vraag wordt toege
schreven aan de verwachting dat de
Amerikaanse defensieuitgaven zullen
worden verhoogd of althans niet ver
der zullen worden verminderd.
De Westëiyke.tinogendheden hebben
hun ontwerpresolutie inzake de ont-
wapeningskwestie die zy bij de alge
mene vergadering van de Ver. Naties
willen indienen, herzien om er een
voorziening in op te nemen voor con
trole op projectielen die de ruimte
worden ingeschoten. De voorziening
beoogt de vorming van een commissie
welke een inspectiestelsel moet uit
werken, waardoor verzekerd wordt
dat kunstmatige ruimtevoorwerpen uit
sluitend voor vreedzame en veten-
schappelijke doeleinden zullen dienen.
by de Eilandenraden van Curacao -en
Aruba ontwerp-eilandsverordeningen
ingediend. "jA
Op de agenda van de Nederlandse
Tweede Kamer voor vandaag stond het
voorstel van de regering haar te mach- 1
tigen tot het verlenen van de garantie
voor de lening. -
Drieduizend tekenaars, opzichters
en technici van de elf Engelse De K*-
rilland vliegtuig-- en raketfabrieï- n'
hebbeïï gisteravond na een staking
van 'drie weken het werk hervat:
Morgen begint een.onderzoek in het
geschil over de lonen, dat, oorzaak
was van de stakingsactie.
Vs
V
0
Syrië heeft geweigerd een Amerikaan
se diplomatieke koerier toe te laten,
die met documenten op weg was van
Libanon naar de Amerikaanse am
bassade in Damascus.
Prins Philip van Engeland heeft 'tó
de Servisch-Orthodoxe kerk te Londen
zijn achternichtje prinses Marija ten
doop gehouden. De baoy is een dochter
van prinses Christina van Hessen en
prins Andrej van Joegoslavië.
De prins tilt de baby uit het doopvont
na de onderdompeling.
Nu de Brusselse kleme verkeersrrag
klaar is, wordt met alle beschikbare
energie aan de grote rondweg gewerkt.
Op 15 maart 1958 zal de laatste hand
aan dit grootste vierbaanswegenptan
met tunnels en viadukten ten behoeve
van een goede bereikbaarheid van de
tentoonstelling gelegd zijn.
Dit werd gisteren medegedeeld door
de heer M. Thienpont, adjunct-secre
taris-generaal van de „Expo '58" op
de Belgische ambassade in Den Haag.
»«S33$SSS$S3S$S3S$S353S«S$SS»SSSSS33^^
De belangstelling voor dc schone vim-
der, thans nog een onaanzieniyke rups,
is nu groot. Reeds 150.000 personen be-
xoehten de terreinen om eerste indruk
ken op te doen in een omgeving van
ruwbouw en rommel op het 200 hectare
grote terrein.
De aankleding van de paviljoens, die
thans gereed zyn, zal de vlinder haar
deuren moeten geven. Canada, Finland,
het Rode Kruis, Perzië, Joegoslavië,
Liechtenstein, Mexico, Nederland, Por
tugal, Spanje, Tsjechoslowakye, het Va
ticaan, Venezuela, het Verenigd Ko
ninkrijk, de Ver. Staten en Zwitserland
zijn reeds klaar met bouwen. En toch
biyft er nog volop werk voor de 11.000
man, die de wereldtentoonstelling voor
bereiden.
De overwintering van de vhnderpnp.
der ,Expo" zal, voordat zij de vleugels
in de stralende voorjaarszon in ont
vouwen, niet rustig zyn, Tot zeker eind
december zal hard moeten worden ge
werkt om de resterende paviljoens der
50 landen onder dak en glasdicht te
krijgen.
Inmiddels wordt ook nijver gewerkt
aan parkeerruimte voor 35.000 perso
nenauto's en 1000 autobussen, die men
dagelyks te Brussel verwacht. Van de
parkeerplaatsen voor auto's lopen bus
lijnen naar de ingangen der tentoon-
stelling. De Brusselse agglomeratie zal'
vae 17 april 1958 af 46.000 in plaats van:-
12.000 bedden voor gasten teilen tegeni
vastgestelde pryzer., te betalen by de
Iogiesdienst v- expos* tie Daarnaast'
wordt ruim» voor caravans -
en '^rn^nt
5ie' meent, dat de ten- **f
t'ionste.. .er dagen tyds degelijk/
bekeken kan worden, in twee dagen op
1 jervlakkig en in éen dag steekproefs-
gewys.
Het speet de heer Thienpont te moe-.'1
ten zeggen, dat in ons land, zoals m an- v
dere landen een aantal individuen op,
minder faire^ zakelijke gronden bezig
sehynt te zyn „Expo-gidsen" uit te'
gever v. ^arvoor de advertentiekostenI
gulden per pagina gaan met.
30,— voorschot. Voordat men zijn geld
J A'
m zo n onderneming stort is net beter -
?et BelSlsch verkeersbureau*/-
te Amsterdam te verstaan, zo meent d#
heer Thienpont.
