cherpe maatregelen tegen Nederlanders geen uitreisvisa inter Ned. publikaties verboden Staking in Ned. bedri jven Laatste toestel vertrokken Vele bedrijven esloten Mislukte aanslag op oekarno met handgranaten Tien doden; 137 gewonden Mr. Luns: „Basis voor een gesprek Indonesië zeer smal Gevaarlijke ontwikkeling Op laatste moment: Alle passagiers moeten uitstappen Stanvac staakt het werk op Sumatra VOOR WIE de voorkeur geeft aan een klein sigaartje is er de tieerlijt f2,50 BIJ BEZOEK AAN SCHOOL: Labour wiiit in Nieuw-Zeeland Geen atoomvliegtuig in Sowjet-Unie lichte nachtvorst r :wêmÈmm&ÊM Tito kuurt op Brioni MAANDAG 2 DECEMBER 1957 VIJFTIENDE JAARGANG No. 3858 Directeur: H. L)H RUIG V O Hoofdredacteur: ür J. A. H J. S BKUlriS SLOT SENORITAS sinds 25 jaar in hei bekende RÖDÊ BLIK 20 ST. ANAF dinsdag zullen KLM-vliegtuigen niet meer in Djakarta mogen landen. Het landingsverbod gaat om 6 uur plaatselijke tijd in. De algemeen vertegen woordiger van de KLM in Djakarta, de heer A. Duyf, werd van het verbod op de hoogte gesteld door middel van een brief, die getekend was door de minister van Verbindingen, Soekardan. Dit is wel de meest ingrijpende tegen de Nederlanders ge richte maatregel, die de Indonesische regering heeft genomen nadat de Algemene Vergadering der Verenigde Naties vrijdag avond de resolutie inzake Nieuw-Guinea verwierp. De Indonesische minister van Voorlichting, Soebidjo, die tevens voorzitter is van het „bevrijdingscomité West-Irian", heeft alle ar beiders, die in honderd-procent-Nederlandse ondernemingen wer ken, opgedragen om vandaag 24 uur te staken. De minister deelde in een radiorede mee, dat het kabinet de actie heeft goedgekeurd en dat „de actie op ordelijke wijze moet verlopen". De Indonesische premier, Djoeanda, zei in een radiorede dat Indonesië „alle krachten moet verzamelen voor de strijd tegen Nederland"- Hij deelde mee, dat het „actiecomité tot bevrijding van West-Irian" is versterkt door dat enige ministers tot het bestuur van deze organisatie zijn toege treden. Een aantal vliegtuigen van de Indonesische luchtvaartmaat schappij Garoeda Indonesian Airways is vanmorgen niet van Kema- joran vertrokken omdat het Nederlandse vliegerpersoneel moeilijk heden had bij het betreden van het vliegveld, aldus deelde een woordvoerder van de G-I.A. mede. Hij voegde daar aan toe, dat de maatschappij hoopt morgen weer volgens het normale schema te kunnen functioneren. Een woordvoerder van de K.L.M- deelde mHe bericht te hebben ontvangen, dat telegrammen geadresseerd aa' of afgezonden door het kantoor van de K.L.M. in Djakarta nie<, zullen worden af geleverd. Als gevolg van de 24-uursstaking bij alle Nederlandse onderne mingen in Indonesië, op last van het „comité tot bevrijding van West-Irian" en met goedkeuring van het Indonesische kabinet, waren vandaag tal van Nederlandse kantoren en fabrieken in Dja karta gesloten. Volgens ontvangen berichten wordt het stakingsbevel in geheel Indonesië nageleefd en ligt het werk op vele thee-, rubber-, koffie- en suikerondernemingen op geheel Java stil. Er zijn nog geen berichten ontvangen van de Buitengewesten, doch een woordvoerder van één der Nederlandse bedrijven in Dja karta zei, dat men verwachtte, dat ook op Sumatra en Borneo het werk zal zijn neergelegd, ondanks de omstandigheid, dat de •Jtakmgsinstructie eerst zondagavond door de minister van Voor lichting m een binnenlandse radio-uitzending was gegeven. Zie verder pag, 3, 7e kol.) PRESIDENT Soekarno van Indonesië is zaterdagavond aan de dood ontsnapt toen onbekenden vier handgranaten naar hem wier pen, is in Djakarta officieel meegedeeld. De president bleef onge deerd, maar zeven andere personen werden gedood en tientallen ge wond. Drie van de gewonden zijn inmiddels overleden. De aanslag werd zaterdagavond om negen uur plaatselijke tijd gepleegd toen Soekarno een openbare school in Tjikini, op ander halve kilometer van zijn paleis in Djakarta, verliet. De president had aan deze school, waarvan ook zijn kinderen leerling zijn, een bezoek gebracht ter gelegenheid van het driejarig bestaan. „De aanslag is een poging tot een politieke moord geweest," heeft de militaire commandant van Djakarta, overste Dachjar, verklaard. De commandant zei dat twee personen gearresteerd zijn- 55 Censuur te Westers? Zie verder pag. 3, 6e kol.) 14 dagen gratis A ■M '2 Botterdam: Witte de Withstraa? 30 Telef. 115700 (4 LI Postbus 1112 Postgiro No. 424518 Kiachtendienst abonnementen I8.3Ö 19.30 u. Zaterdags 1718 uur Telefoon 115700 «-Gravenbage Huygensplem i Telel 467 (3 L) Postbus 1091 Postgiro No. 424367 «SehW*™- ii^»te5dievn? 30—10.3C a. Telef. 362S69 a kerkstraat 24 b - Telefoon 67882 ttuaZSf+SZE cent per ™etó£» 2.65 per maand, f TM per kwartaal. Losse nummers 15 cent. Verschijnt dagelijks (Geldig tot morgenavond) ZELFDE WEER Droog weer met enkele overdrijvende wolkenvelden, h cinig wind. Vannacht lichte vorst, morgen overdag temperaturen om het vriespunt. Morgen: Zon op: 8.30 Onder: 16.33 Maan op: 14.35 Onder: 4.10 DE reacties van Indonesische /ride op de beslissing \an de Verenigde Naties inzake Nieuw-Guinea zijn zeer emotioneel en fel Ongelukkigerwijze gaan zij samen met een moordaanslag op president Soekarno, die weliswaat mislukte, maar tal van doden en gewonden kostte. Wy betreuren deze moordaanslag en de onheilen, die hy teweeg bracht ten zeerste. Hu is evenwel een merkteken van de gespannenheid en onevenwich tigheid, waarin de Indonesische samen leving is geraakt. Trouwens de reacties van de Indo nesische regering op de beslissing van de Verenigde Naties dragen hct/elfde merkteken. Zu zijn tegen de Neder •landers gericht, maar de maatregelen tegen de KLM. en de \an regerings wege uitgeschreven staking op de Ne derlandse ondernemingen snijden ook rechtstreeks in het eigen Indonesische vlees. Er kan geen sprake van zijn dat zij enige verandering kunnen brengen in de houding der Nederlandse regering ten aanzien van Nieuw-Guinea. Nederland heeft daarin zijn koers bepaald en het kan zich onmogelijk door intimidatie van zijn stuk laten brengen. Intussen wordt de toestand voor de Nederlanders in Indonesië steeds zor gelijker. Wij hopen dat de Nedcrtandse regering zal doen wat ze kan ter be hartiging van hun belangen in de noodsituatie waarin zij zijn komen te verkeren Gezagvoerder P. J. Krouwel van de superconstellation Electron, het laat ste KXJkï.-vüegtuig, dat zonder nas- passagiers en vracht uit Djakarta Is vertrokken, heeft bij aankoras in Singapore verklaard, dat de Indone- - siërs voor het vertrek van het toe stel „bijzonder onvriendelijk" zijn opgetreden. Zondagavond weigerde het vliegveld- personeel de vlucht van. de Electron voor te bereiden, waarop Europees personeel van de K.L.M. dit werk heeft verricht. Vanmorgen mocht de bemaninng urenlang het vliegtuig niet betreden. Toen eindelijk toe stemming voor de start was gegeven werd deze toestemming weer inge trokken. Zes Indonesische militairen kwamen aan boord, doorzochten het vliegtuig anderhalf uur en fouilleerden de be manning en de 21 passagiers. Juist toen dit onderzoek was afgelopen, kregen de passagiers bevel het vliegtuig te verlaten. Met een leeg vliegtuig bereidde gezag voerder Krouwel zich voor op de start. De controletoren gaf echter geen antwoord op het verzoek van de heer Krouwel om instructies. Hij heeft toen rechtstreeks contact opge nomen met Singapore en startte zon der verdere hulp. Van Singapore is de Electron doorgevlogen naar Bang kok. Het toestel is enkele uren ach ter op het vliegschema. DJAKARTA LEGT DE K.L.M. LANDINGS VERBOD OP V De Standard-Vacuum Oil Co heen bevestigd, dat zij de olie-exploratie op Sumatra heeft gestaakt en enkele des kundigen uit Indonesië naar andere Aziatische gebieden zal verplaatsen. De maatregel is genomen omdat van de Indonesische regering geen toestem ming verkregen kon worden voor de exploratie en ontwikkeling van nieu we concessiegebieden. (Advertentie) L I Het ministerie van Voorlichting heeft verder een decreet uitge vaardigd waarin publikaties in de Nederlandse taal voor onbepaalde tüd verboden worden. Dit houdt in dat zes in het Nederlands ver schijnende dagbladen en verschillende weekbladen moeten sluiten en dat de invoer en verkoop van vele periodieken, die in Nederland ver schijnen en in Indonesië veel worden gelezen, niet meer zullen worden toegestaan. Ook het vertonen van films met Nederlandse onder schriften is verboden. In het decreet wordt gezegd dat het Indone sische volk beschermd moet worden tegen Nederlandse invloeden, die de „nationale strijd" zouden kunnen schaden. Vandaag te kwart voor twaalf Javatjjd is het laatste K.L-M.-toestel uit Djakarta naar Amsterdam vertrokken, zonder passagiers of vracht. De passagiers, onder wie Nederlanders, Amerikanen, Indo nesiërs, Engelsen en Portugezen, kregen, in opdracht van de procu reur-generaal, geen toestemming om aan boord te gaan, aldus deelde een woordvoerder van de K.L.M. mede. Volgens de douane waren instructies gegeven geen enkele Nederlander per vliegtuig %f per schip in Indonesië toe te laten- Deze instructie zou ook van toepas sing zijn op Nederlanders die Indonesië willen verlaten. Dit betekent, dat geen enkele van de 46.000 Nederlanders, die nog in Indonesië zijn. het land op het ogenblik kan verlaten- Volgens Nederlanders, die kort geleden hebben geprobeerd Indonesië te verlaten, worden uitreisvisa aan alle Nederlanders geweigerd. Van bevoegde zijde in Den Haag wordt vernomen, dat Nederland maatrege len heeft voorbereid om de noodzakelijke voortgang te verzekeren van alle voorzieningen met betrekking tot de Nederlanders in Indonesië. De situatU wordt op de voet gevolgd en voor elk geval zullen de geëigende maatregelen worden genomen. De gewone reparlerlng van Nederlanders uit Indonesië wordt voorshands op de gebruikelijke wijze voortgezet, aldus deze officiële mededeling. Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat de Scandinavian Airlines System met de Indonesische ambassade te Kopenhagen onderhandelt over hei verkrijgen van landingsrechten te Djakarta, nu de landingsrechten van de KLM door de Indonesische autoriteiten ingetrokken zijn. Zaterdag heeft minister Algera de grootste oeververbinding van Europa geopend: de brua over het buiten IJ. Voorafgegaan door de motorpolitie werd de nieuwe brug door de automo bilisten ingewijd. Minister Algera maakte even ken nis met de schoolkinderen, die, on danks de kou, naar de nieuwe brug gekomen waren. De handgranaten werden naar Soe- k ar no's anto geworpen, toen de pre sident op het punt stond naar zijn pa leis terug te keren. Twee leden van het motorescorte van de politie, die voor de anto zonden rijden, werden gedooëi De andere slachtoffers zijn schoolkinderen of hnn ouders. „De basis voor een gesprek met In donesië is nu wei bijzonder smal". Dit verklaarde de minister van Buitenland se Zaken, nr. J. M. A. H. Luns gister middag op Schiphol, nadat hij met het vliegtuig uit New Vork was gearri veerd. De minister heeft In New Vork het debat in de Ver. Naties over Ned. Nieuw-Guinea bijgewoond. „Een moeilijke kwestie", merkte de minister op, toen hem werd gevraagd of van Nederlandse züde stappen kun nen worden verwacht om tot een ge sprek met Indonesë te komen, zoals is gesuggereerd in berichten uit New Vork. Mr. Luns stelde echter voorop, dal Nederland uiteraard geen bezwaren heett tegen besprekingen met Indo nesië. „De eerste wens van de Ne derlandse regering blijft de spannin gen tussen beide landen zoveel mo gelijk te verminderen" zei hij .doch Nederland behoeft zich geen enkel verwijt te maken dat deze spannin gen bestaan" Hu zei het niet onmogelijk te achten, dat van Indonesische zijde het initia tief tot een dergelijk gesprek zal wor den genomen. „Ik kan mij voorstellen, dat Indonesië enige maatregelen zou nemen om tot betere verhoudingen te komen. De om standigheden zijn echter niet al te gun stig", aldus de heer Luns. De Indonesische bedreigingen, ook in de vergaderingen van de V.N, ge uit, hebben over het algemeen geen goede indruk gemaakt. De gemeen schappelijke Nederlands-Australische verklaring daarentegen werd over het algemeen met voldoening ont vangen, verklaarde mr. Luns voorts. „Het begrip voor ons standpunt ts groeiende" Volgens de heer Luns is ook de Amerikaanse openbare mening „hoe langer hoe meer de juistheid van het Nederlandse standpunt gaan inzien" Mr. Luns zei verder, dat ook veie Aziatische landen het Nederlandse standpunt volkomen begrijpen: ..Er is een aantal Aziatische landen, d.it niet gelukte is met het Indonesische door drijven". In het gemeentelijke centrale zie kenhuis van Djakarta worden nog 137 personen wegens min of meer ernstige verwondingen verpleegd. Twee kinderen van de president, zun twaalfjarige zoon Goentoer en zyn negenjarige lochter Megawati, bleven evenals Soekarno zelf on gedeerd. Toen Soekarno over het stampvolle schoolplein naar zijn auto liep, werd een revolverschot gelost, dat vermoe delijk als een sein was bedoeld. Daar op werden de vier handgranaten ge worpen. Soekarno's adjudant, majoor Soe- darto, sloeg de president tegen de grond en viel bovenop hem, om hem met zijn lichaam te beschermen. De adjudant zou daarbij zelf gewond zijn geraakt door granaatsplinters. Niette min bracht hij de president onmiddel lijk naar een huis naast de school. Pas drie kwartier later werd Soekarno naar zijn paleis begeleid. Kond het palels reden gedurende het weekeinde pantserwagens. De we gen in deze buurt waren afgezet. Op berichten over de aanslag is een eensuur ingesteld. De algemene verkiezingen in Nieuw- Zeeland zijn door de Labour-party ge wonnen, na een bewind van acht jsar van de conservatieve nationale party. Labour kreeg 509.000 stemmen, de Nationale Partij kreeg er 50 000 min der. Labour heeft thans 41 zetels in het parlement tegen de Nationalisten 38. De leider van de Labourparty, Wal ter Nash, zal waarschijnlijk de taak op zteh nemen van het vormen van een nieuwe regering. De huidige premier, Holyoake, die kortgeleden Sidney Holland opvolgde, zal voorlopig de lopende regerings zaken behartigen. In een officiële uitgave van het Rus sische ministerie van Defensie wordt verklaard dat in de Sowjet-Unie tot nu toe geen vliegtuig is gereedgekomen dat door atoomkracht wordt aangedre ven. atooaimotoren in de luchtvaart" dat In het boek „Toepassingen van door het Russische ministerie is uit gegeven wordt gezegd dat zelfs nog geen ontwerp-type bestaat. 'f if Het officiële Joegoslavische persbu reau „Tanjoeg" heeft gemeld dat pre sident Tito thans een medische behan- - deling en kuur ondergaat op het eiland - Brioni, In het noordelijke gedeelte van de Acriatische Zee. Tito, die last van spit in de rug heeft, bevindt zich reeds enkele dagen op .Brioni. De vice-president Kardelj en' Rankovitsj bevinden zich ook op het eiland. TIJDENS het weekeinde is het hogr- drukgebled, dat zich zaterdag boven Scandinavië bevond naar Midden-Dultsland getrokken. Daarna bewoog- het centrum naar het noordwesten, zodat het zich mi met een barometerstand vaa 1034 mb hoven Nederland bevindt. De koude lucht; die om - dit hogedrakgcbled naar het zuiden is ge- 5 ztroomd, bereikte zondagavond al do AfrJ- kaanse kust. •- Tot in het zuiden van Italië kwam,licliï»">^ vorst voor. Uit- Zuid-Duitsland.en westelijkte. Oostenrijk werd S tot 10 graden vorst ge*, te meld. In Nederland hadden de afgelopen nacht Soesterberg en Do Bilt met min -T 0 graden de laagste temperatuur. Ken:, van Zweden, komend front, dat wordt gevolgd^ door minder koude lucht, yeroorza&kte giif teren in Noord-Dnltsland en in het noorden van Polen sneeuwval. Met dit front samen- hangende wolkenvelden drijven nu over, out i land. ■- Doordat het centrum van het hogedrufc-kte gebied zich nu boven Nederland bevind^ heeft geen verdere aanvoer van koude lacht plaats. Het temperatunrvcrloop wordt daar om geheel bepaald door de aanwezige be- wolking. In het algemeen moet worden ge rekend op .wuihouden van lichte vorst tn nacht en ochtend en temperaturen om het vriespunt overdag. Gisteren is de president, zwaar be waakt, naar het paleis in Bogor Bui- tenzorgr), op 48 km van de hoofdstad, vertrokken. Soekarno hield zondagochtend een voor geheel Indonesië bestemde radio rede, waarin hij Allah dank bracht omdat hü gespaard bleef. „Dit is mijn stem, de stem van Soe karno. Ik heb met diep leedwezen ver nomen, dat er bij de aanslag slacht offers zijn^ gevallen. Ik betuig mijn diepst gevóelde medeleven met deze slachtoffers van een terroristische daad", zei de president. „Ik doe een beroep op het gehele volk en alle organen, die belast zijn met het handhaven van de veiligheid, hun kalmte te bewaren en de natio nale veiligheid te versterken", „Laat ons verenigd staan in onze smart. Moge Allah ons allen bescher men". Uit betrouwbare bron wordt ver-* nomen, dat een onderzoek van de scherven heeft aangetoond, dat de gra naten van westers fabrikaat waren. Volgens het communistische dagblad Harian Rakjat had de moordaanslag te maken .met de kwestie West-Irian (Nieuw-Guinea) en de wederopbouw- conferentie. Reizigers, die in Singapore zjjn aan gekomen, zeggen dat dit de tweede aanslag op Soekarno in de laatste maanden was. Op 17 augustus hebben volgens deze reizigers leden van de. Dar oei islam getracht Soekarno bij een overval te vermoorden. De daders waren als regeringssol daten verkleed Naam: Straat: Woonplaats: Wenst zich ingaande heden te abonneren op het dagblad Trouw cn ontvangt gedurende 14 dagen de krant gratis. Betaling zal geschieden per week (61 cent) per kwartaal 7.90). Doorhalen wal met gewenst toornt U wordt versacht deze bon toe te zenden aan Administratie „Trouw", Witte de Withstraat 30, Rotterdam, ri At -7

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1957 | | pagina 1