REGERING NEEMT KRACHTIGE MAATREGELEN
Nog dit jaar acht
grote transporten
Ook financiële
medewerking
Schema voor
de evacuatie
Prinsessen waren bruidsmeisjes
bij huwelijk in kasteel Windsor
„Geen terugkeer
mogelij li
i
Vrede vraagt zeer
grote offers
NAT O-gesprek
begonnen
AANHOUDENDE VORST
Ook koningin
Juliana
bij de asten
Derde aanslag
op Soekarnc
D akartazoekt uitweg
Economische chaos
in Indonesië
Arrestaties op
Ambon
Brandje in avo-
hoofdkwartier
EISENHOWER IN PARIJS:
Overleden na val?
uit ai
oom
Vannacht: matig
tot streng
Handel ligt stil;
30.000 werklozen
in Djakarta
r
MAANDAG 16 DECEMBER 1957
VIJFTIENDE JAARGANG No. 3870
kJ
Smakelijk eten met
Singa]
ore
Medewerking
SOEKARNO:
4Vk '4-
Uitdaging.
Territoriale wateren
Scandinavisch e landen
vragen Ladonésie
zich te matigen
14 dagen gratis
r""y
SoimOMm: Witte da Winstraat SO ^eltó: 115700 (4 L)
Postbus 1112 Postgiro No, -124518
Klantendienst abonnementen 18.301930 u.
- jr. __j iLi...^ ?T ga "T «tr Telefoon 115700
«^rav«uiage. Huygenspleln l Telef 183467 (S L)
1 J~,?^gIro No «4867
Kiachtendienst 18.30—18,30 u. Telef. 362569
Telefoon 67882
f 2.65 per maand.
Tr-^,.1 iT. nummers 15 cent.
verschijnt dagelijks
Directeur: H. DE RUIG
(Geldig tot morgenavond)
AANHOUDENDE VORST.
Droog weer en over het algemeen weinig bewolking.
Weinig wind. Vannacht matige, en hier en daar strenge
vorst. Morgen overdag op de meeste plaatsen lichte vorst.
Morgen: zon op: 8.45
onder: 16.31
Maan op: 4.12
onder: 14.05
y
O
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H J. S. BRUINS SLOT
DE Nederlandse regering heeft thans krachtige maatregelen geno
men voor een versnelde repatriëring van Nederlanders uit In
donesië. Voor dit doel zullen drie grote passagiersschepen extra vaar
ten maken naar Soerabaja, Tandjong Priok en Semarang. Het zyn
de „Waterman", de „Sibajak" en de „Captain Cook".
Dit jaar zullen acht evacuatietransporten plaatsvinden. Over de
afvaarten na 1 januari zyn nadere mededelingen aangekondigd. De
Indonesische regering heeft bij de evacuatie alle medewerking toe
gezegd.
De „Waterman" en de „Sibajak" zijn emigrantenschepen, die ge
regeld op Australië varen. De „Captain Cook" is door de Neder
landse regering gehuurd. Dit Britse schip is reeds zondagmiddag uit
Singapore naar Tandjong Priok vertrokken om ongeveer 700 Neder
landers te halen. Uit Freemantle (Australië) is zondag de „Sibajak"
naar Indonesië vertrokken. Dit schip zal 800 zieken aan boord nemen.
Tien Nederlandse verpleegsters waren uit Sydney overgevlogen om
het verplegend personeel op de Sibajak te versterken.
De Nederlandse regering heeft te
vens besloten de passage van Indone
sië naar Singapore of andere aan te
wijzen plaatsen voor röksrekenlnu 4e
nemen, mits bet vervoer met door dt
regering aangewezen vliegtuigen of
schepen geschiedt. Deze regeling is
niet van toepassing op Nederlanders,
die de kosten nlt eigen middelen kun
nen betalen of op kosten van hun
werkgevers Indonesië kunnen verla
ten. De kosten vat de overtocht naar
Nederland komen niet voor rijksreke
ning. Zij; die de óvertoch'tskosten niet
direct nlt eigen middelen kannen be-
Uien, kannen een rüksvoorschot krü
gen, eveneens onder voorwaarde dat
zij reizen met door de regering aan
te wUzen schepen of vliegtuigen.
De Nederlandse diplomatieke verte
genwoordiging in Djakarta beeft in
verbandmet de extra-afvaarten van
de drie door de regering gecharterde
schepen een bekendmaking uitgege
ven. waarin de Nederlanders, die bin
nenkort willen vertrekken, wordt aan
geraden dadelijk uitreisvergunningen
aan te vragen. In deze mededeling
wordt ook gezegd, dat in geen van de
drie plaatsen van afvaart accommoda
tie is voor een enigszins langdurig
verblijf.
Voor de evacuatie van Neder
landers uit Indonesië met de drie
door de Nederlandse regering
gecharterde schepen is tot l ja
nuari het volgende voorlopige
schema opgesteld:
Uit Tandjong Priok: 20 decem
ber de Captain Cook naar Am
sterdam; 23 december de Water
man naar Singapore; 24 decem
ber de Sibajak naar Rotterdam;
1 januari de Waterman naar Rot
terdam.
Uit Soerabaja: 16 december de
Waterman naar Singapore; 22
december de Sibajak naar Rot
terdam; 30 december de Water
man naar Rotterdam.
Uit Semarang: 31 december de
Waterman naar Rotterdam.
Over de afvaarten na 1 januari
1958 zullen nader - mededelingen
worden gedaan
Advertentie
In het Palais de Chaillot te Parijs,
waar vandaag de regeringsleiders der
Navolanden bijeenkomen, is zaterdag
middag een brandje uitgebroken, waar
schijnlijk doordat >emand een branden
de sigaret in een papiermand had ge
worpen. De brandweerlieden van de
wacht van het paleis hadden het brand
je spoedig geblust.
doortocht
In verband met de doortocht uit
Singapore naar Nederland heeft dr.
H. Huizinga van de directie volksge
zondheid van het ministerie van So
ciale Zaken zich zondag naar Singa
pore begeven. Hij zal zich daar oriën
teren omtrent de maatregelen, welke
voor de geneeskundige verzorging-van
de repatriërenden dienen te worden
getroffen en zal zich onder meer in
verbinding stellen met de autoriteiten
in Singapore. Tevens zal hij op grond
van z|jn bevindingen inlichtingen ver
ghaffen over de in Nederland te tref
fen maatregelen.
Do aid. Singapore van het Rode
Kruis heeft alle mogelijke hulp toe
gezegd. Er zijn 200 vrijwilligers om
bijstand te verlenen.
Met toestellen van de Garoeda en de
BOAC zij» in het afgelopen weekeinde
ruim 200 Nederlandse evacués in Sin
gapore aangekomen. Het waren bijna
allen vrouwen en kinderen van em
ployés van Unilever, Philips, de Han
delsbank, Heinekens en de K.L.M Zij
noemden de toestand in Djakarta „iets
rustiger doch gespannen".
In totaal zijn in de afgelopen week
ongeveer 360 Nederlanders per vlieg
tuig van Djakarta naar Singapore ver
voerd. De BOAC zou vandaag weer
ongeveer 50 Nederlandera naar Singa
pore vervoeren.
De Nederlandse regering heeft niet
te klagen over de medewerking van de
egeringen van andere landen in de
cwestie-Indonesië. Dit heeft minister
Luns verklaard, toen hij zich naar de
NAVO-conferentie in ParUs begaf. De
ïehele wereldopinie en speciaal de At
lantische bondgenoten hebben, volgens
oir. Luns, daadwerkelijk veel Ucgrip
getoond over het Nederlandse stand
punt. Mr. Luns zei dat het hem niet
2ou verwonderen als de kwestie op de
NAVO-conferentie ter sprake zou
komen.
Uit Djakarta wordt gemeld, dat In
donesië zijn aanspraken oj Nederl.
Nieuw-Guinea ter sprake zal brengen
op de „Afra-Aziatische solidariteits-
conferentle", die op 26 december in
Cairo zal beginnen. Volgens de Indo
nesische commissie, die voor deze bij
eenkomst voorbereidingen treft, zal dit
onderwerp een van de belangrijkste
agendapunten zijn.
55
„Wij zullen voorwaarts gaan. Er Is
geen terugkeer mogelijk". Dit zei pre
sident Soekarno van Indonesië vandaag
in een toespraak tot Indonesisch ma
rine-personeel.
Terwijl Soekarno het hoofdkwartier
van de Indonesische marine bezocht,
waren in de omgeving versterkte mi
litaire wachten geplaatst.
Majoor Harsono van het Indonesi
sche leger heeft inmiddels verklaard
dat het bericht in de radiokrant van
de NCRV (dat een driemanschap van
president Soekarno de macht zou over
nemen) niet afkomstig was van bui
tenlandse correspondenten in Djakar
ta. Dit is gebleken uit een door de le
gerleiding ingesteld onderzoek. Volgens
Harsono zijn de berichten kennelijk
door de Nederlanders gefantaseerd om
een „zenuwenoorlog" tegen Indonesië
te beginnen.
v
-vAM#" U- h*
m
AM twaalf uur vanmiddag is in het Palais de Chaillot te Parijs de
topconferentie van de Noordatlantische Verdragsorganisatie
begonnen.
President Eisenhower van Amerika deed in zijn openingsrede een
beroep op alle bondgenoten om de Russische dreiging met heldhaf
tige krachtsinspanning te beantwoorden. Hy meende dat de prys
voor de vrede hoog zal zijn, doch dat „de machten die tegenover het
Westen staan niet onoverwinnelijk zyn".
Eisenhower zei dat de afgevaardigden in Parijs bijeen zijn ge
komen „om zich opnieuw te wyden aan de taak de schaduwen te
verdrijven die op de vrije wereld geworpen worden".
Wij zijn hier by een om de voorraad op te maken van-onze grote
activa aan mensen, intellect en materiaal. Wij zijn hier bijeen om
wegen en middelen te vinden waardoor onze krachten gebrnikt
kunnen worden voor de bouw van een groot en veiliger tehuis voor
dé~mensheid, aldus Eisenhower.
een géVolg'van hët despotische"regime
met harde discipline en dwangarbeid,
aldus ie Amerikaanse president. De
Sowjetleiders willen die macht gebrui
ken om de wereld te overheersen. De
nadruk ligt bij hen op nieuwe wapens
en de Russen dagen de vrije wereld uit
op economisch gebied.
De Amerikaanse president
noemde de conferentie „uniek in
de geschiedenis" en verklaarde
dat de NAVO-landen zich moeten
bevrijden van bepaalde „foutieve
denkgewoonten" om de hun ge
stelde taken te vervullen.
-LJ
de wereld volgden in een speciaal in
gerichte zaal op een mammoet-televi
siescherm van vier by ~!jf meter* de
oijeenkomst. In de vergaderzaal- rtelf
was slechts plaatsvoor de film- en
televisie-operateurs en 75 journalisten.
Zaterdagmiddag had president Eisen
hower by zijn aankomst op het'vlieg
veld Orly verklaard, dat de-bijeen
komst in Parijs een antwoord zou mot
ten zyn op de.Russische-'uitdagirig.T
Hy uitte de hoop, dat de conferentie
zou leiden'tot meer zelfvertrouwenin
de NAVO en tot een mogeiykheid voor
vreedzame betrekkingen, met'Rusland, T
Vanmiddag houden de regeringslei-c N
ders hun eerste geheime, plenaire vér-
gadering. Het is dé bedoeling,.dat 4e t
allemaal een korte vérklaring afleggen,
Elk heeft ee'n spreektyd van circa een
kwartier. v
Vrijdag b te Vorden dé "ruim 60-
jarige heer ,H.. tyders, het. snoeien uit
een appelboom-,., gevallen Êij werd
daarby zodanigaande „wervelkolom
gewond, dat hy naar het,-ziekenhuis
te Zutphenmoest worden overgebracht.
Daar is hy zaterdag overleden.
KONINGIN JULIANA heeft zaterdag
met koningin Elizabeth van Enge
land het huwelijk van de 25-jarige
mej. Ann Abel-Smith, een klein
dochter van een tante van koningin
Elizabeth, bygewoond. Prinses Irene
en prinses Beatrix waren bruids
meisjes.
Mej. Ann Abel-Smith is in het huwe-
KJ
De woordvoerder van het Indonesi
sche leger majoor Harsono beeft ont
kend dat tijdens Soekarno's jongste
reis naar Soerabaja een derde poging
zou zijn gedaan om hem te vermoorden-
Het blad Minggoe had gemeld, dat
mynen waren gelegd op de spoorbaan
tussen Blitar en Pangi. De trein waarin
Soekarno zat ging plotseling langzaam
ryden, kort na het vertrek uit BUtar.
Bommen op de baan werden door vei
ligheidstroepen haastig verwyderd, al
dus het blad.
Na een bespreking van de binnen
landse politieke situatie heeft het In
donesische kabinet bekend gemaakt, dat
het noodzakeiyk is te verklaren, dat
de gezondheid van de president reeds
sedert lange tijd verstoord is en dat
deze verstoring geen gevolg is van de
aanslag op zijn leven op 30 november,
Bü de echt bruidsmeisjes van de
Engelse mtj. Ann AbelSmith, die
zaterdag in het huwelijk trad met
de Schotse edelman David Liddell-
Gr anger, waren drie prinsessen
derde van linici prinses Beatrix,
zesde van links prinses Irene en
tweede van rechts prinses Christiana
van Zweden,
lyk getreden met een 27-jarige
Schotse edelman, David Lidell-
Grainger. De plechtigheid werd
voorts bygewoond door koningin
moeder Elizabeth, de hertogin van
Gloucester en de hertogin van Kent.
Er waren ruim 500 gasten.
Er waren acht bruidsmeisjes, o.w. ook
prinses Christiana van Zweden. Prin
ses Beatrix was op het laatste ogen
blik naar Engeland gevlogen om ie
plaats in te nemen van een bruids
meisje dat ziek geworden was. Het
huwelyk werd ingezegend in de St.
George's Chapel, een kapel binnen
de muren van het kasteel Windsor.
De 25-jarige bruid droeg een kanten
sluier, die koningin Mary by haar hu
welijk gedragen heeft. De vierkan
te sluier was een geschenk van ko
ningin Victoria.
Na de huwelijksplechtigheid werd in
de Waterloozaal van het kasteel een
receptie gehouden. Koningin Eliza
beth had deze zaal beschikbaar ge
steld en bovendien toestemming ge
geven tot het gebruiken van het be
roemde gouden servies.
Aan de huwelijksplechtigheid ging een
door koningin Elizabeth voor de ko
ninklijke ga3ten en de naaste ver
wanten van het bruidspaar gegeven
lunch vooraf.
De gasten hebben twaalf minuten op
de bruid moeten wachten. Zij kwam
te laat in de auto van haar vader de
tuin van het kasteel binnenrijden en
in haar haast om uit de auto te stap
pen raakte haar sleep vast tussen
portier en deurstyi, waardoor een
nieuwe vertraging ontstond.
J*jE Nationale Raad van Indone
sië heeft onder leiding van
president Soekarno maatregelen
beraamd om de Nederlandse be-
dryven, die onder beheer van de
Indonesische regering zijn ge
plaatst, weer op gang te krygen.
Het voorstel zal aan de regering
worden voorgelegd. Er zyn geen
bijzonderheden bekend gemaakt.
De economische chaos als gevolg
van de maatregelen tegen de Neder
landse ondernemingen wordt steeds
groter. Ze wordt vooral veroorzaakt
doordat het scheepvaartverkeer tussen
de eilanden nagenoeg stil ligt, nu de
schepen van de KJP.M voor zover ze
niet naar Singapore z(jn uitgeweken,
nog steeds in de Indonesische havens
worden vastgehouden uit vrees voor
ontsnapping. Hierdoor ligt niet alleen
het goederenverkeer vrywel stil, maar
heerst ook grote werkloosheid. Het
aantal arbeiders in Djakarta, dat door
de maatregelen tegen de KP.M. zon
der werk is gekomen, wordt geschat
op 30.000.
De omzet van rubber is de afgelo
pen dagen nauwelijks een tiende ge
weest van de normale dagomzet en ook
de theehandel kampt met grote moei
lijkheden. De handel in de overige
produkten van de Indonesische cultu
res ligt praktisch stil. In de havens
van de Buitengewesten hopen zich de
rubbervoorraden op. De exporteurs te
Djakarta hebben uit Bandjermasin
(Zuid-Borneo) bericht gekregen, dat
in deze plaats 3500 ton rubber op ver
scheping ligt te wachten.
Zoals bekend is, doet de Indonesi
sche regering pogingen om elders
scheepsruimte te krygen {men denkt
hierbij in de eerste plaats aan Japan),
maar het is nu wel duidelijk, dat deze
hulp te laat dreigt te komen.
De Ned. ambasadeur in Tokio, jhr.
Reuchlin, heeft vandaag een onderhoud
gehad met de Japanse minister van
Buitenlandse Zaken. Verklaard werd
dat de Japanse regering op een vreed
zame regeling van het geschil hoopt.
Zaterdag kwam het bericht, dat
de Indonesi'jche regering heeft be
sloten de duizenden kilometers
oceaan tussen de 3000 eilanden van
de archipel tot de territoriale wate
ren van Indonesië te verklaren. Bo
vendien is een gebied van de Indi
sche Oceaan rondom de Indonesische
archipel over een afstand, die even
groot is als die tussen Londen en
Moskou, onderworpen aan de on
voorwaardelijke soevereiniteit van
Indonesië verklaard. Deze beslissing
Zie verder pag. 4, 7e kol.)
De militaire bevelhebber van de Mo-
Iukken, luitenant-kolonel Herman Pie-
ters, heeft zondag verklaard, dat „een
aantal personen, onder wie burgers en
militairen" op Ambon zyn gearresteerd
op beschuldiging van schending der
bestaande wetten. „Om een vlot onder
zoek niet te belemmeren" werden de
redenen van de arrestaties niet ge
noemd.
De regeringen van Noorwegen,' Zwe
den en Denemarken hebben een beroep
gj aan op de Indonesische regering om
zich in het conflict met" Nederland te
matigen en biyk te geven van de wil
om de veiligheid van" de Nederlandse
onderdanen te handhaven. De drie
regeringen hebben uiting gegeven aan.
hun grote bezorgdheid over de be
handeling van de Nederlandse onder
danen in de laatste paar weken.
Naam;
Straat
Woonplaats:
Wen»! rich mgRtnde heden t» abonneren op bel dagblad
Trouw en ontvangt gedurende 14 dagen de krant gratia
Betaling tal geschieden eer week (61 cent) pet kwartaal
(ƒ7.90).
Doorhalen wat niet gewenst wordt,
U wordt verzocht deze bon toe te zenden aan
Administratie „Trouw-, Witte de WUhstraat 90, Rotterdam.
en voor evacuatie
Schep
van Nederlanders
„Het geloot dat „ons vrije systeem
op alle gebieden onherroepelijk pro-
du kt Ie ver zou zijn dan het totalitaire
systeem" noemde Eisenhower een
„misvatting". Eer tweede foutieve op-|
tatting noemde hij de mening dat „de
tijd altijd aan onze zijde staat, ongeacht j
hoe deze tijd wordt besteed". j
Als derde dwaal gedachte noemde Iiü
de opvatting dat de westerse landen,
op grond van hun onafhankelijkheid, I
elk een zelfzuchtig nationaal leven
kunnen leiden, zonder coördinatie van j
planning of krachtsinspanning
De successen van de Sowjet-Unie zijn
Na Eisenhower zou premier Gaiilard
van Frankrijk tiet woord voeren. Hon
derden journalisten uit alle delen van
Een vermoeide president Soekarno
heeft In Djakarta een persconferentie
Behouden, waarin hij tegenover de
Journalisten uitdrukkelijk ontkende,
dat hy de gevangene son zgn van
het Indonesische leger. Deze geruch
ten deden de ronde, nadat bekend;
was geworden flif de president om
„gezondheidsredenen** het land voor
onbepaalde tijd zou verlaten.
X r f
GEDURENDE het weekeinde Is het
weer ln onze omgeving geleidelijk
meer onder Invloed gekomen van een
rug van hoge luchtdruk, welke zich
langzaam van het noordelijk deel van
de Noordzee en mldden-Scandinavië
naar het zuiden verplaatite. Er vormde
zich daarbij een nieuw gebied van hoge
luchtdruk, waarvan het centrum met een
luchtdruk van 1033 millibar maandag
morgen boven Polen wa* gelegen. Het
depressiegebied, dat zaterdag vooral ln
Wost-Duitstand en by om in Overysel en
Gelderland sneeuw bracht, trok daarby
in betekenis afnemend naar de Middel
landse Zen.
Voerden noordoosteiyke winden aan-
vankeiyk koude lucht aan, welke hoven"
het relatief warme water van de' Oost
zee enigszins was verwarmd, naarmate'*
de luchtdruk ia Polen echter verder
steef, draalde de, wind meer naar het
oosten en werd,de zéér koude continen
tale lucht nlt Rusland, over. land aan
gevoerd. Boven de.met sneenw bedekte
gebieden trad een zeer'sterke nachte
lijke afkoeling op. m Polen vroor het la
db nacht van zondag op maandag op
enkele plaatsen byna ze graden, in mid
den Duitsland ongeveer 13 graden, in
ons land meldde'het vliegveld Twenthe
min IS, ln Zuid-Limburg verhinderde de
bewolking de uitstraling en werd het
niet kouder dan min 4.
Ook van maandag op dinsdag biyft het
weer in ons land onder invloed van het
continentale hoge-drnkgebted. In de
nacht zal op.de meeste plaatsen opnieuw
matige en waar sneeuw ligt streng» vorst-
optreden. Ook overdag'komt de tempera-S
tuur niet boven nul.