Velen voor t eerst naar Nederland
Reeds 4000 Nederlanders
verlieten Indonesië
Speciaal bureau
in Soerabaja
Hongersnood heerst op
Midden-Java
Schots schip vergaan
met 28
Kleuter (1%) alleen
Vancouver naar Venïo
Vrij koud
Derde Spoetnik
mislukt?
doden op
bij Amsterdams station
Indonesië chartert
schepen
40
ananse
Dalend aantal ongevallen
in steden en dorpen
Vrouw doodt man
met mes
Bij poging hulp te verlenen:
Vele schepen in
moeilijkheden
„Willem Ruys" met
twee passagiers
naar Djakarta
Nog vier gewonden
in levensgevaar
Thans 37 KPM-ers
in Indonesische
handen
Hammarskjoeld iri
Midden-Oosten
NA INVOERING 50 KM-GRENS:
MAANDAG S3 DECEMBER 1957
r N
Rotterdam: Witte da Withstraat 30 Tel et. 113700 (4 L)
ïu12 Postgir® No. 424519
Kiachtendlenst abonnementen 18.3019.30 a
Zaterdag» 1718 uur Telefoon 115700
♦«-Gravenhage: Huygensplein 1 Telef. 183467 (3 L»
Postbus 109! Postgiro No. 424867
Klachtendlenst 18.30—18.30 u. Telef. 362569
Kerkstraat 24 b Telefoon 67882
eent Der w.ee!c- 2.65 per maand.
7J0 per kwartaal. Losse nummer# 15 cent
Verschllnt dagelljk#
V
Directeur: H. DE RUIG
VIJFTIENDE JAARGANG No. 3875
(Geldig tot morgenavond)
SOMBER EN VRU KOUD -n
Over het algemeen veel bewolking met kans op wat
regen of natte sneeuw. Matige tot vrij krachtige zuid
oostelijke wind. Vrij koud. f-. 'i
Morgen; zon op; 8.49 Maan op: 10.23
onder: 16.34 onder: 20.32
t>
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
BIJNA tien procent van de Nederlandse gemeenschap in Indonesië
ruim 4000 personen hebben sinds het begin van de ver
geldingsactie Indonesië verlaten. Verwacht wordt, dat voor het eind
van het jaar ongeveer 10.000 Nederlandse onderdanen zullen zyn
vertrokken en dat in begin 1958 nog minstens 20.000 zullen volgen.
De georganiseerde evacuatie via de twee voornaamste havens van
Indonesië, Tandjong Priok en Soerabaja, komt vandaag volledig op
gang- -
nieuw leven moeten beginnen in een
Er zlin maatregelen genomen om in
Soerabaja een centraal passageburean
in te richten, opdat de evacuatie vlot
kan verlopen. De bedoeling Is, door
middel van dit bureau, dat wordt be
mand door de Stoomvaartmaatschappij
„Nederland" en de Rotterdamsche
Lloyd, de evacuatieprocedures te nor
maliseren.
Vandaag zal het Nederlandse passa
giersschip „Sibajak" uit Soerfbaja ver
trekken en Djakarta aandoen om Ne
derlandse onderdanen op te nemen. De
bestemming van. het schip is: Rotter
dam.
De „Waterinan", die zaterdag in
Singapore ruim negenhonderd Neder
landse evacués uit Soerabaja heeft
ontscheept, is vandaag weer in Tand
jong Priok aangekomen. Morgen sche
pen hier ruim 800 repatriërenden in
voor Singapore. Op 31 december moet
de „Waterman" weer in Soerabaja zijn,
vanwaar, het schip op 2 januari weer
naar Singapore vertrekt.
Uit Londen -wordt -gemeld,, dat--de-
20.000 ton metende „Orontes" van de
„Orient Line" op 27 december Singa
pore zal aandoew-om er 600 Nederlan
ders op te nemen. Het Italiaanse schip
„Roma" gaat op 5 januari van Soera
baja naar Rome met Nederlandse
evacués aanboord. De „Grote Beer" en
de „Johan van- Oldenbameveldt" wor
den binnenkort In Indonesië verwacht;
beide schepen vertrekken op 25 januari
uit Soerabaja naar Amsterdam.
Intussen zal dan de „Waterman" (12
januari uit Soerabaja vertrokken) een
flink eind onderweg zijn naar Europa,
met aan boord een groot aantal werk
loze. bejaarde, zieke en invalide Neder
landers.
Plaatselijke emigratie-autoriteiten in
Djakarta deelden mede, dat per dag
gemiddeld 700 uitreisvergunningen
worden behandeld.
„TOT ZIENS
Onder de opvarenden van de „Cap
tain Cook", die zaterdag uit Tandjong
Priok naar Nederland vertrok, bevin
den zich verscheidene mensen, die een
land, dat zij nog nooit hebben gezien
en welks taal zij nauwelijks spreken.
Velen van hun zul ver-Indonesische
verwanten waren naar de kade geko
men om afscheid te nemen, hoogst
waarschijnlijk voor altijd. Met tranen
in de ogen riepen zij: „Sampai Bertemu
Lagi" (Tot ziens).
De Nederlandse employés, die vrou
wen en kinderen wegbrachten, toonden
geen bewogenheid. Op grote kisten op
de kade staand, wuifden zii met zak
doeken hun gezinnen na. Zij riepen
hun vrouwen toe. moed te houden.
QUARANTAINE
Vijftig Nederlanders, die zaterdag
avond met een speciaal „Garoenda"-
vliegtuig in Singapore aankwamen,
werden door de autoriteiten in quaran
taine gesteld. Dit zal voortaan gebeu
ren met alle passagiers, die met spe
ciale vluchten uit Indonesië aankomen.
Er heersen namelijk pokken in
Indonesië.
Regeringskringen in Djakarta
hebben verklaard, dat ongeveer
30 onderdistricten in Midden-Ja-
va door hongersnood zyn getrof
fen.
Volgens het Indonesische ministerie
van Handel worden de zeepfabrieken
op Java genoodzaakt de produktie te
staken wegens gebrek aan kopra. Door
de overneming van de KPM zijn moei
lijkheden met de aanvoer ontstaan, in
de hoofdstad is, zo nieldt het blad
„Indonesia Raya", de zeep uit de win
kels verdwenen.
BALI
De gouverneur Van de Kleine
Soenda-eilanden heeft op de bevolking
van Singaradja, de' hoofdplaats van
Bali, een beroep gedaan' óm haar
kalmte te bewaren en haar hoofdplaats
niet te vérlaten.
De gouverneur deed dit beroep naat
aanleiding van berichten, als zou een
toestand van anarchie zijn ontstaan
(Van een onzer verslaggevers).
On het Stationsplein te Rotterdam
heeft zaterdag de 38-jarige wouw A.
van K. de 42-jarige man J. de R.,
enkele steken met een mes toegediend.
De man liep ernstige verwondingen op.
Hij werd overgebracht naar -het zie
kenhuis. aan de Coolsingel, en is Jaar
in.de loop van zondag overleden. De
vrouw had vroeger een relatie met hem
gehad.
(Van een onzer verslaggevers)
Op weg naar een Britse kustvaarder
die In nood verkeerde, is het Schotse
vrachtschip „Narva" (1991 ton) in de
vroege morgen van zondag zelf in nood
komen te verkeren en in het noorde
lijk deel van de Noordzee gezonken.
Men vreest, dat alle 28 leden van de
bemanning het leven hebben verloren.
- Schepen en vliegtuigen, die gisteren
de gehele dag naar overlevenden heb
ben gezocht, vonden alleen een oroge
slagen sloep, reddingsgordels, wrak
hout en resten van de lading Zweeds
puip, dat het schip naar Schotland zou
brengen. In het gebied van de ramp
woedde een zware storm.
Toen de kustvaarder „Bosworth*
zaterdagavond in nood verkeerde,
meldde de gezagvoerder van de
„Narva", dat Wj onmiddellijk koers
wijzigde om de veertien opvarenden
van de „Bosworth" te redden. Enige
uren daarna zond de „Narva" uit een
positie 160 mijl van de zuidelijkste
punt van Noorwegen zelf nood
seinen uit.
Zondagmorgen zochten Noorse red
dingsvliegtuigen en vier schepen
(waaronder het Nederlandse schip
„Stad Utrecht") op de plaats waar de
„Narva" was ondergegaan.
„wy hebben urenlang gezocht en
geen overlevenden gezien," meldde net
passagiersschip „Leda".
De eerste «tuurman van de „Leda
onder de bevolking van Singaradja en
als zouden sommige mensen reeds naar
de naby gelegen heuvels zijn gevlucht.
Volgens het Indon. persbureau Pia
zijn 49 Ned, bedrijven onder regerings
controle geplaatst. Volgens Pia is zater
dag het toezicht over het bedrijf van
Philips formeel overgedragen aan een
militaire controle-instantie.
Nederlanders van boord
De „Willem Ruys" vaart met twee
passagiers een Engels echtpaar
naar Indonesië. Het schip was zaterdag
uit Nederland in Singapore aangeko
men met een 60-tal Nederlandse pas
sagiers. Allen zijn van boord gegaan.
Enigen van hen deelden mede, dat
zij gehoopt hadden dat de Indonesische
regering zich zou laten vermurwen en
inreisvergunningen zou verstrekken,
bij de aankomst in Singapore.
Een woordvoerder van het Indon
consulaat zei, dat onder geen enkele
omstandigheid inreisvergunningen aan
Nederlanders zouden worden ver-
strékt.' Hij zei dat hun in Nederland
reeds een inreisvergunning geweigerd
was.
Gedurende het weekeinde zijn er'in dé
algemene luchtcirculatie belangrijke
veranderingen gekomen. Een depres
sie ten zuiden van IJsland breidde
zich over Ierland naar de Golf van
Biscaye uit, met het gevolg, dat de
zaterdag nog aanwezige luchtstro
ming verdween.
Daarvoor in de plaats gingen in het
zeegebied ten westen van Ierland
noordelijke winden waaien, terwijl
over West-Europa de winden naar
zuid tot zuidoost draaiden. Deze ver
dreven de zachte lucht waarin ge
durende het weekeinde temperatu
ren van 9 graden waren voorgeko
men uit ons land en voerden koude
lucht uit Zuid-Duitsland aan, waar
het 's nachts enkele graden vriest.
Een front dat boven Engeland en
Frankrijk lag naderde langzaam ons
land, maar de rieerslagactiviteit er
van nam af, Bij zuidwest-EngelauC
ontstond vannacht een afzonderlijke
kert, van lage druk die zich over de
Gols van Biscaye én Frankrijk uit
breidde.
In verband hiermede moet in ons land
op zuidoostelijke winden worden ge
rekend, die tamelijk koude lucht
blijven aanvoeren.
mm
(Advertentie)
Koude
Kerstjardmière
Fijne erwtje
champignon!, üorttltja
en iperaehoontjet
(uit blik)
m»r jtukj») kip ta domui.
Gegarneerd met geklopt#
moyofloi», tlobloodies
en schijfjes el'
De Russen hebben de afgelopen week
bü de Kaspische Zee zonder succes ge
probeerd een derde kunstmaan af te
schieten. Dit heeft Erik Bergaust, hoofd
redacteur van het Amerikaanse tijd
schrift Missiles and Rockets, ver
nomen.
Bergaust zei voorts van een Russi
sche geleerde tijdens de internationale
astrofysische conferentie in Barcelona
te hebben gehoord, dat de Russen in
het internationale geofysische jaar; ten
minste twaalf kunstmanen zullen
trachten te lanceren. v
De Hé-jarige Kimberley Evelyn
Kir sten, een dochtertje van Neder
landse ouders, die in Vancouver wonen,
heeft op haar eentje een, hele wereld
reis gemaakt: van Vancouver reisde
zij per vliegtuig via de poolroute naar
Amsterdam, om de komende feestda
gen bij haar grootouders in Venlo te
gaan doorbréngen. De heer R. F. Zon-
nevyle, die met hetzelfde vliegtuig
'reisde, Heeft zich gedurende de reis
over het 'meisje ontfermd. Op de foto
ziet men de „babysitter" met zijn jeug
dige pupil in het vliègtuig.
deelde radio-telefonisch mee, dat men
het schip had zien zinken met zware
slagzij. Vanaf de „Leda" was een red
dingsboot gestreken om te trachten bij
de Narva" te komen, maar de hoge
zee 'èn de duisternis maakten dit onmo
gelijk. Men zag wel toortsen ontsteken
en mannen op dek hollen.
Men had niet gezien of er reddings
boten van de „Narva" waren gestreken.
Zondagavond werd aangenomen, dat er
geen overlevenden waren, omdat ook
andere schepen niets meer hadden
gezien.
Intussen waren de 14 opvarenden
van de „Bosworth" door een Britse
trawler gered.
De „Narva" was eigendom van de
Scottish Navigation Company Ltd in
Glasgow.
Verscheidene schepen znn dit week
einde in moeilijkheden komen te ver
keren.
De Nederlandse kustvaarder „Naere-
bout" (499 ton) liep bij het binnenvaren
van de Engelse haven van Telgnmoutb
aan de grond. Op de schorren tussen
Temeuzen en Ossenlsse voer gister
middag de Nederlandse kustvaarder
Alaartje" (348 ton) omhoog.
Het 13.646 brt metende Engelse
tankschip „Narek" Uep zaterdagavond
in de Westerschelde ter hoogte van
Bath aan de grond tUdens een dikke
mist. Het schip, dat zeer hoog zat, is
door zes sleepboten vlot getrokken.
Het is de bergers van Bureau Wijs
muller gelukt de Nederlandse kust
vaarder „Frida Blokzijl", die op de En
gelse oostekust bij Wells was gestrand,
vlot te brengen miet behulp van de ei
gen ankers nadat de lading in lichters
overgeslagen was.
ÊtëêSÈi,
(Van een onzer verslaggevers)
OP de spoorwegovergang te Sloterdijk bij Amsterdam is een
vrachtwagen met vijf inzittenden in de cabine, zaterdagmiddag
om kwart over twaalf door-de sneltrein Amsterdam-Rotterdam-Ant-
werpen in volle vaart gegrepen en tegen het naast de overweg staan
de seinwachtershuis verpletterd.
By dit ongeluk, dat gebeurde doordat de spoorbomen open. ston
den terwijl de trein de overweg over raasde, lieten de 31-jarige
chauffeur C. K. Admiraal uit Leeuwarden (gehuwd en vader van
vijf kinderen) en de 42-jarige M. Rouw uit Amsterdam het leven.
De drie andere inzittenden van de totaal verwoeste auto, de 58-jarige
J. L. Jansen, de 28-jarige D. Iseger (beiden uit Leeuwarden) en de
28-jarige J. Koopman uit Blessem (Fr.) werden zeer ernstig gewond.
De overwegwachter, de 58-jarige H.
de Boer uit Amsterdam, die op het
laatste ogenblik getracht heeft de bo
men te sluiten, is eveneens met zware
verwondingen in een ziekenhuis opge-
I nomen. Men vreest voor het leven van
'deze vier slachtoffers.
Het treinverkeer was ruim drie uur
gestagneerd.
Terwijl de elektrische sneltrein, die
om 12.11 uur uit het Centraal Station
te Amsterdam was vertrokken, met een
snelheid van ongeveer 80 km de over
weg naderde, gingen de bomen na het
passeren van een trein uit de richting
Haarlem opten. Een personenwagen met
daarachter de met vis geladen vracht
wagen van het te Leeuwarden geves.
itigde „IJmuider Vispaleis" (waarvan
ide zwaargewonde J. L. Jansen eige
Een enorme ravage ontstond
zaterdagmiddag op de spoorweg,
overgang bij het station Amster
dam—Sloterdijk, toen een snel
trein inreed op een juist pas
serende vrachtauto. Bij dit ern
stige ongeval zijn twee doden te
betreuren; vier personen werden
levensgevaarlijk gewond.
naar is) reden de rails op. Van de te
genovergestelde kant, vanaf het plein
voor het station Sloterdük, kwamen
fietsers en voetgangers de overweg op.
Op dat ogenblik ijlde de sneltrein,
luid signalen gevend, naderby. De per-
Zie verder pag. 3, le kol.)
Duitse atoomgeleerde
gearresteerd
Een Westduitse atoomgeleerde uit
Essen is gearresteerd, verdacht van
een poging om gegevens over atoom
onderzoek aan Rusland uit te leveren.
Volgens het Berlijnse blad B.Z. is
de natuurkundige door de politie ge
vat op verzoek van een Westduits za
kenman, toen hy In gebreke was ge
bleven een auto te betalen. In zijn
wagen vond de politie een portefeuille
vol gegevens betreffende atoomonder
I zoek, schreef het blad.
Tussen Indonesië en Japan is over
eenstemmingbereikt over het charteren
van Indonesië van Japanse schepen die
Indonesië over de huidige .moeilijkhe
den met de vitale interinsulaire verbin
dingen heen moet helpen.
Er is, zoals de Indonesische minister
van Scheepvaart, commodore Moham
med Nazir vandaag mededeelde, een re
geringsdelegatie naar Japan vertrok
ken, om over het charteren van schepen
te onderhandelen, en cr zou reeds over.
eenstemming zijn bereikt over onge
veer 75.000 ton deadweight* (ruim 40
schepen) scheepsruimte.
De minister voegde hieraan, toe, dat
het charteren op een strikt commerciële
basis geschiedt, niet contante betalin
gen. Het zal niets te maken hebben met
de Japanse herstelbetalingen aain In
donesië, aldus minister Nazir, die ver
der mededeelde, dat scheepvaartmaat
schappijen in v(jf andere landen Int®
resse hadden getoond om een of twee
maal per maand aan vaarroute ift* a
Archipel te onderhouden. Dit waren";3&
Britse Blue Fungel Line, de Westduifse
HAPAG-maatjéSjjpppUen, en maatschap,
pijen uit de VêrenfgÜè'Staten, Polen, a?
Joegoslavië. ht
Volgens Nazjti|mSÉëpv&e van Japan
gecharterde scpepen samen met de
72.000 ton scheepsruimte waarover In
donesische maatschappijen beschikken
en schepen die nog door andere lan
den beschikbaar zullen worden gesteld,
voldoende zullen zyn om aan de on-
middeliyke behoeften te voorzien.
De KPM onderhield de intersulaire
dienst met 78 schepen met een totale
tonnage van 138.000 ton.
De KPM heeft vandaag bekencr ge
maakt, dat thans 37 van haar schepen
zich in handen van de Indonesïëra be
vinden In een aantal Indonesische ha
vens.'.:
Dèj. militaire ,.autoriteitëh .;te ^Dja
karta hebben bevestigd,' dat '49'Neder-,
landse ondernemingen op1 bevel van dè
militairen onder staatscontrole Hjn ge
steld „ter vermyding van onofficiële
overneming."
Er is een speciale raad van toezicht
voor het bankwezen ingesteld, oxn toe
zicht te houden-op ,n,ormaié circu
latie" en op de 'werkzaamheden van
Nederlandse banken na de overneming
van de overneming van Nederlandse fi
nanciële instellingen.
.Dpgh Hammarskjoeld, de secretaris-ge
neraal van' de. Ver. Naties, ls ^vandaag
in?Öaïro aangékomen, óp wégmaar Ga
aswaar hiLenige dagen By troe
pen van de V.N, zal doorbrgngen.
m. Op de eerste kerstdag zal Hatnmars-
kjoe(d in Cairo terugkeren voor be
sprekingen met president Nasser. Van
EgyptischIsraëlische wapenstilstands-
taris-generaal zal spreken over de
Egyptischsraëiische wapenstilstands-
commissie, die sinds vorig jaar niét;
meer bijeengeroepen is, en over vraag-f
stukken dié verband houden met het
Suezkanaal.
Volgens voorlopige cyfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek bedroer
het aantal verkeersongevallen in de maand november de maand waarin de
maximumsnelheid voor motorvoertuigen in de bebouwde kom der gemeenten
werd ingevoerd 9642. Dit cijfer ligt 15,2 lager aan dat van de maand
november van het vorige jaar. welke overigens één zondag een rijverbod kende.
In de gemeenten met honderdduizend en meer inwoners liep het aantal ©nee-
vaiien van november 1956 tot november 1957 terng met 15.1%, In de-gemeenten
van twintigduizend tot tienduizend zielen met 13,9% en in die met minder dan
tienduizend inwoners met 16.7%.
14 dagen gratia
Naam:
Straat:
Woonplaat»:
W«w» ach ingaande bedes te abonneren op bed dagblad
Trouw ra ontvangt gedurende 14 dagen de krant patia.
Beurmg tal geschieden oet weefc <6t ccnt)/p« bvwtaal
U ?.90).
Uuorhntev wat ntei gewenst wordt
U worni oenucht nette Oon toe m zenden aan
Administratie „Trouw'-.-Witte de Wunstraat 30, Rotterdam^
v
Evacuatie vandaag
in volle gan
'V
