Woningbouw (ID
ZEVEN MAN BEDOLVEN IN DE
Lichamen van twee zijn
reeds gevonden
Watergolven bij de kapper
terwij l de Waal wast
We renden so hard we konden
V Olie melk V duurder
en melange van
boter /mar garine
Gang over veertig
meter ingestort
jeeïlofi
Verslagenheid in
de mijnstreek
Eike minuut telt.,.
Grootste ramp, die
Ned. mijnen in
tien jaar trof
Minister Vondeling introduceert:
tt -li (tien cent\
DE. minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening dr. ir.
Nieuw zuivelbeleid
dwingt tot
produktiebeperking
DmSSHfi 4 W\ART 1958
r
v_
ZESTIENDE JAARGANG No. 3938
2EVEN mijnwerkers zijn bedolven bij een instorting, die gister
middag plaats bad in de Staatsmijn „Maurils" te Geleen.
Aangenomen wordt, dat zij, vierhonderd nieter onder de grond,
allen zijn omgekomen. Opruimingsploegen hebben de lichamen
van twee van hen, een Nederlander en een Italiaan, reeds gevonden.
Hét kan. nog geruime tijd duren, voor men de andere vijf mijn
werkers, onder wie zich nog twee Nederlanders bevinden, heeft
bereikt.
s
ijooilwill
Hoop verdwijnt
li
J
Duccleui
f■-
J
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J S BKUiNS SLOT
(Van onze speciale verslaggever)
De pijler, waarin de mijnwerkers aan het kolen delven waren,
is over een lengte van veertig meter ingestort. Het zal zeker twee
dagen kosten, voordat men het neergekomen gesteente heeft ver
wijderd. De directie van de „Maurits" heeft alle hoop, dat de vijf
nog vermiste arbeiders levend zullen worden aangetroffen, reeds
opgegeven.
(Van onze parlementaire redacteur)
A. Vondeling heeft gisteren enkele belangrijke maatregelen aan--
gekondigd, waarvan twee op liet gebied van het melkgarantieprijs-
beleid ten behoeve van de producenten en drie voor de consumed-
ten van melk.
De maatregelen ten behoeve van de consumenten hebben.be
trekking op:
J De mogelijkheid wordt geopend om naast gestandaardiseerde
melk van 2!4i% vet, volle melk beschikbaar te stellen die dan
zonder subsidie ongeveer 10 cent per liter duurder zal zyn. K
2 De regering staat op het standpunt, dat het mengverbod van,
boter en margarine dient te worden opgeheven en dat de moge*
lykheid van bereiding van melange moet worden opengesteld.
3 Het melkverbruik op de scholen zal met financiële steun van de
regering worden bevorderd. V.VO
De maatregelen, die de producenten betreffen, zyn:
De nieuwe garantieprijs voor het melkjaar 19571958 is vóór
de melkveehouders vastgesteld op 28,85 per 100 liter met 3,7%
vet en een verrekenprijs voor de consumentenmelk van f 30.50
per 100 liter.
2 De garantie is beperkt tot de hoeveelheid melk, die in het voor*,
gaande jaar is afgeleverd en verwerkt door de zuivelfabrieken) -
Zie vercier pag. 4, 6e kol.) y;
-va®
H.
ituuuruiun ,vuti -it iv uimuaai JL telei l lew 00 (4 1.1.
Poslbut i Hid Postgiro iSo 424319
Kijicnteiidieiisi dDoniiuiucnien la.JuiB.30 uut.
Zulermigs- m uu: Telefoon U570Ü.
s-tiravciuiaïr ri jyeeus>plein 1 l'elet 183461 3 tl.meni
postbus i09i Postgiro No 424867
ciiachtenmenst 18.3019,30 u. relet 862569.
Burrtrerfu irneiierspiein 3 Postgiro No 424208 Telefoon 4370
KiechtenrSienst nt. 17.30 uur 7314
Bi'tiR'Ouiti. Lange Kerkstraat 24 b Telefoon 67882.
Abonnemen-.spriis 6: cent oer week f 2.65 per maand, f 7.96 per
kwartaal Losse nummers 15 cent
Wersenitni «laseliilc*
I Hi, KUIG
(Geldig tot morgenavond)
MEER WIND
Nevelig weer met m het algemeen veel bewolking en
in het noorden van het land plaatselijk enige regen.
Matige, langs de waddenkust later krachtige wind tussen
zuidwest en west. Iets hogere temperaturen.
Morgen: Zon op: 7.03 Maan op: 18.32
Onder: 18.25 Onder: 6.43
(Van een medewerker).
VOUR een juiste oeoordeüng van
de door minister Witte afgekon
digde wijziging van de Premierege
ling voor de particuliere bouw is het
nodig allereerst te letten op het ver
schil in subsidiëring voor woningwet-
bouw en particuliere bouw. en met na
me op de extra-faciliteit, welke voor
de woningwetbouw is gegeven ter on
dervanging van de hoge rentestand.
De subsidie voor de woningwetbouw
wordt gegeven in de vorm van een
jaarlijkse bijdrage in het exploitatie
tekort, terwijl deze subsidie voor de
particuliere bouw wo: gegeven als
een uitkering ineens, de zgn. premie.
In 1957 ontstonden acute moeilijk-
heden voor de financiering van zowel
woningwetbouw als particuliere douw.
De vraag naar financieringsmiddelen
was ten opzichte van 'iet aanbod sterk
gestegen, waardoor een belangrijke
stijging van de rente optrad n.l.
van ca. 4 pet. tot 6 pet-
Deze rentestijging was voor de wo
ningbouw funest, omdat zij onont
koombaar moest leiden tot een belang
rijke stijging van de toch reeds zeer
hoge huren voor de nieuwe woningen.
Indien men. bedenkt dat de rentelas
ten gemiddeld reeds 50 pc't. van de
woninghuur opeisen, behoeft het geen
verder betoog dat het oplopen van de
rente het streven naar een gelijk huur
niveau voor de vóór- en naoorlogse
woningen doorkruist en de betekenis
van de in het verleden tot stand geko
men algemene huurverhogingen in fei
te ongedaan maakt.
m
De door middel van de Nationale
Woningbouwlening en de Rentespaar-
brieven aangetrokken gelden (totaal
ca. 625 miljoen) zijn verkregen te
gen een rente van 6 pet. Indien de
exploitatie van de met deze gelden te
bouwen woningwetwoningen ook op
basis van deze rente zou worden opge
zet, zouden de huren van deze nieuwe
woningen met ca. f 6,per week moe
ten stijgen. Dit zou betekenen dat de
nieuwe woningwetwoningen in de gro
te steden een huur van ca. 25,per
week zouden moeten opbrengen.
Deze huur is voor de categorie van
ónze bevolking, waarvoor de woning-
wëtwöiiingen. volgens minister Witte
bestemd zijn niet meer te betalen. Wij
juichen het dan ook toe, dat de Rege
ring heeft beslist voor de exploitatie
van de woningwetwoningen met een
rente van 4 pet. genoegen te nemen,
waardoor de huur op een redelijk ni
veau wordt gehandhaafd.
Nu willen wij niet ontkennen dat de
gevolgen van de rentestijging ernsti
ger zijn voor de minder-draagkrachti-
gen dan voor hen die het voorrecht
genieten tot de zgn. „middengroep
te behoren. Maar wij vinden het on
juist deze groep, die op de particulie
re woning is aangewezen, letterlijk en
figuurlijk in de kou te laten staan.
De rente-faciliteit voor de woning
wetwoningen bedraagt ca. 300,-- per
jaar. De tot nu toe toegekende jaar
lijkse bijdrage voor deze woningen is
gemiddeld 350,—, zodat in feite een
subsidieverhoging wordt gegeven van
85 pet.
Voor de particuliere bouw is de pre
mie tot nu toe op hetzelfde bedrag
gehandhaafd en wat dat voor de mid
dengroep betekent willen wij nader
aantonen.
Weinig
meer voor
p EDURENDE de laatste jaren kwa-
Ll men in grote streken van ons
land (vooral in het Westen) hoege
naamd geen. particuliere woningen, die
wat huur betreft voor de midden
groep geschikt waren, op de markt. De
particuliere bouwers waren bij de be
staande Premieregeling niet in staat
voor deze groep huurwoningen te bou-
wén. Minister Witte heeft uit deze toe
stand lering getrokken en kwam in de
loop van 1957 met een regeling uit de
bus, die de middengroep moest hel
pen. Er werd bepaald dat voor wonin
gen met een huur van ten hoogste
120,per maand voor de le gemëen-
teklasse, dalend tot f 90,voor de 5e
gemeenteklasse, een toeslag van 25
pet. op de premie zou worden gege
ven. WanneeT we dit extra-premiebe
drag op de huur omslaan, blijkt dat
deze faciliteit niet veel is, maar in
ieder geval iets. De algemene toestand
van 's lands financiën in aanmerking
nemende moest met deze bescheiden
faciliteit echter genoegen worden ge
nomen.
Zie verder pag. 4, 7e kol.)
Het drama speelde zich af in een pas
aangetrokken pijler tussen de 391- en
455-meter-verdieplng-en. Het was een
zgn. Instructiepijler, een werkgang,
waarin leerlingen worden opgeleid.
Deze pijler strekt zich over een af
stand van 96 meter uit tussen de aan-
en afvoergangen van dé 391- en de
455-roeter-verdieping, en vertoont een
helling van 18 graden.
,-Het laatste-deel van de nauwe-.gpng
(1.20 m x 1.20 m) zaktë in, .toen daar
zestien leerlingen onder leiding van
twee instructeurs aan het kolenboren
waren.
Elf van de achttien konden zich
nog bijtijds in veiligheid brengen.
Wel maakten zü afschuwelijke ogen
blikken door en liepen een. paar van
hen verwondingen op en kregen an
deren een shock.
Ook 27 andere mijnwerkers, voor het
overgrote deel leerlingen, die in het
hogere gedeelte van de gang aan het
werk waren, gingen op de vlucht.
Sommigen trachtten nog hun kame
raden te redden, maar zü konden hen
niet meer bereiken.
De vluchtelingen sloegen meteen
alarm. Nadat zij bij de boofdschacfct
Advertentie1
j|j||Hli",i|n«"w,«ni»l|||
BINNENVERIN&BED
fief besie bed
4. ooit gemaakt ,i|| l
"ui,; ...Hi'11
De mines van de mijnwer
kers, die bij de instorting be
dolven werden, zijn:
J. D. Noort, 25 jaar, uit Rijns-
burg, gehuwd en vader van
drie kinderen.
B. Grootkarsyn. 19 jaar, uit Ge
leen. ongehuwd.
L.. F. Blommaart, 30 jaar, uit'
Sitiard, gehuwd en vader van
vijf kinderen.
F. Hfpwood, 34 jaar, wonende
in Born, nationaliteit Engels
man, géboren in Birmingham,
gehuwd en' vader van - twee
..kinderen.
F. Zietarski, 34 jaar, uit Geleen,
nationaliteit Pool. gehuwd en
vader van een kina.
S. Lindiri. 22 jaar, ongehuwd,
nationaliteit Italiaan, wonende
in het Gezellenhuis te Geleen.
V. Pintus. 24 jaar. nationaliteit
Italiaan, ongehuwd, wonende
in het Gezellenhuis te Geleen.
Zijn lichaam is reeds gevon
den,
Hszet-rabrieken
Zevenbergen
SCHUIMRUBBERBED
mei extra versterkte
middensector
waren verzameld en geteld, daalde on
middellijk een opruimingsploeg af naar
de 391-meter-verdieping, vanwaar zü
zich naar het begin van de ingestorte
pyler begaven, om de zeven vermisten
drie Nederlanders, twee Italianen,
een Engelsman en een Pool. te zoeken.
Aangezien er rekening mee werd ge
houden, dat zich nog levenden onder de
neergekomen steen- en kolenblokken
konden bevinden, kon de opruimings
ploeg een reddingsploeg werd niet
uitgezonden; dit gebeurt alleen by
mijn branden slechts uiterst langzaam
opschieten.
Om halftwee vannacht werd het li
chaam van de 24-jarige Italiaan Vitto-
rio Vinze, afkomstig uit Caglieri op
Sardinië en gehuisvest in het. Gezellen
huis te Geleen, gevonden. Het lag da
delijk vooraan, zodat het er alle schijn
van had, dat hy bij zyn vlucht werd
verrast.
Intussen had de personeelsafdeling
van de „Maurits" om halfelf reeds
een boodschap naar de familieleden
van de bedolven mijnwerkers gezon
den, waarin van vermissing na een on
geval werd gesproken.
Kort na middernacht ging een twee-
Het water van. de Waal was
gisteren nog zo hoog, dat. de
benedenstad van Nijmegen ge
deeltelijk nog blank stond. De
klanten van dc kapper op de
foto komen via een vlonder om
zich te laten knippen en scheren
en dat gebeurt dan niet in de
salon beneden,'maar op.de bo
venverdieping. Intussen valt het
water al weer, ook dat van de
Maas. Sinds de topstand van
17,04 meter werd bereikt, is deze
rivier bij Yenlo al weer een me
ter gezakt. De Venlose Maasbou
levard is daardoor weer droog
gevallen, maar hét grondwater
veroorzaakt nog veel last. Vele
kelders staan onder water en
in verscheidene huizen zijn door
de sterke druk van het water
de rioolbuizen gesprongen. De
Venlose brandweer heeft een ur
gentieprogramma moeten op
stellen, waarby kelders, waarin
voorraden zyn opgeslagen of
machines staan, voorrang krij
gen bij het droogpompen.
de bericht naar drie Nederlandse ge
zinnen en naar de gezantschappen en
consulaten van Engeland, Italië en Po
len: „De kans, dat wij uw familielid
levend aantreffen, is gering".
Vanmorgen om zeven uur volgde een
derde, nog wanhopiger bericht: „De
mijndirectie heeft de hoop opgeheven".
Op dat moment werd juist het stof
felijk overschot van de 24-jarige J. D
(Advertentie)
menu van de 'dag
(Van onze speciale verslaggever)
HET begon met een grote steen,
die op de transportband viel,"
vertelden ons in het Gezellenhuis te
Stein een paar jonge mijnwerkers,
die nog net hadden weten te ont
snappen bij de instorting in de mijn
„Maurits". „Een enorme steen was
het," aldus de 19-jarige Jan van
Gooi, die samen met zijn huisgeno
ten Jan Noort, die gedood werd, Wil
lem Muilwijk en Piet de Kort aan
het werk was, toen de pijler instortte.
„Meteen daarop gingen alle lampen
uit en hoorden wy een daverend ge
raas. We renden weg, zo hard als
onze gebogen houding de pijler is
maar 1.20 m hoog dat toeliet. Ons
instinct redde ons. Dat deed ons de
tegenovergestelde kant uitgaan dan
waar het lawaai vandaan kwam.
Vóór ons sloegen ook mensen op de
vlucht. Wel twintig. We liepen daar-
by een kompel onder de voet, die
gevallen was, doordat zijn aktentas
achter een styl was blijven haken.
Misschien ben ik wel over hem heen
gerold dat weet ik echt niet. Later
is iemand klaarblükelük zo handig
geweest de aktentas los te haken. Ik
heb de man ten minste in levende
lijve teruggezien.
Onze instructeur Koene uit Maastricht
was de laatste die er vandoor ging.
Hij probeerde bü die anderen daar
onder in de püler te komen. Hij werd
gewond. Toen wy de hoofdschacht
uitkwamen, moesten we een hele
tyd, bezweet en wel, in de kou blij
ven staan omdat men wilde nagaan
wie er niet bij waren."
DE verslagenheid in de mijnstreek
is groot. Met strakke gezichten
daalden vanmorgen om zes uur de
2250 man van de vroege dagploeg
door de twee centrale hoofdschach
ten af naar de kolenlagen. Ze had-
Advertentie)
Gezonde spanning
Gezonde ontspanning in
Etn Frame Cinemascope-film
van klaue
Vraagt inl. aid Afd. Verhuur
CHRISTELIJKE FILMACTiE
Filmbureau
rit. K7o
Hilversum
den het droeve nieuws al gehoor,
van de nachtploeg, die zij aüosten.
Vooral de jongere mü'nwerkers, dit
veelal in de gezellenhuizen wonen,
waren zeer gedeprimeerd door het
ongeval. Enige Italianen waren zo
geschrokken, dat ze het liefst met de
eerste trein naar hun land terug
zouden gaan.
„Liever thuis in de armoede, dan weer
deze mijn in," zei er een. „Ik kan
hier niet meer werken zonder aan
die andere kompels te denken die
gedood werden".
Veel wilden de aan het vallende ge
steente ontsnapte leerlingen over het
gebeurde niet vertellen.
„Dat mogen wü niet," zeiden ze tegen
ons, en tegen hun makkers. Zij had
den Inderdaad het verzoek gekregen
er voorlopig met het oog op het
waarschuwen van familieleden
nog niet te veel over te spreken. Ze
vatten dit verzoek echter op als een
bevel. Dit maakte de ernst en de
druk die op de kompels lag, alleen
maar groter.
„Jan Noort dood," herhaalde Piet de
Kort alsmaar. „Ik kan het me niet
voorstellen. Gisteren stond ik nog
vlak bfj hem te werken en eergis
teren hebben we samen nog een
autotochtje gemaakt. En hij schoot
al zo geweldig op. Twee maanden
onder de grond cn dan al postsleper
dat is erg vlug. Maar ja hjj was
er een van aanpakken."
(Van. een speciale verslaggever)
Het ongeval in de „Maurits" is een
der ergste mijnrampen in ons land na
de oorlog. In de eerste jaren na de be
vrijding troffen ongelukken van gro
tere omvang de „Wilhelmina"? en de
„Hendrik",, doch de laatste tien jaar is
nimmer een instorting met zoveel
slachtoffers voorgekomen.
Noort uit Rynsburg uit de hoofdschacht
gedragen. Hy was gehuwd en had drie
kinderen, terwyl gezinsuitbreiding op
komst is.
In spanning wordt in een aantal fa
milies nog gewacht op een laatste be
richt. Een bly bericht? Een droef be
richt?
„Zo lang we geen zekerheid hebben,
kunnen wy geen definitief bericht ver
strekken", aldus de myndirectie. „Maar
menselükerwijs gesproken, moeten ook
de andere vijf zyn omgekomen".
Behalve de heer Blommaart waren
alle slachtoffers leerlingen, die pas
sinds januari in de mijn werkzaam wa
ren.
De directie van de staatsmijn „Mau
rits" schrijft hei ongeval toe aan „geo-
'ogische omstandigheden", aan gesteen -
tcverschuivlngen boven de pijler.
De belangrijkste beslissing is wel,
dat de regering het garantiebeleid voor
melk gaat beperken tot een baslshoc-
véelheld, die ia een ruime periode
van het afgelopen melkprijsjaar door
de melkveehouders Is afgeleverd en
verwerkt. Er zal met het .georgani
seerde bedrijfsleven nog nader over
leg worden'gepleegd over de wjjie
waarop dèxe beperking kan worden
verwezenlijkt.
Er waren volgens minister Von-
deling aanwijzingen,' dat de malk-
produktie ook dit' jaar weer zou
■toenemen, "hoewel hetzelfde niét ge
zegd kan worden van de afzetmoge-
Iykheden van onze melkprodukten
in het buitenland. Daarom moesten
wel maatregelen worden genomen.
Minister Vondeling verklaarde op
een persconferentie, die hij gister
avond op het departement hield, dat
hy een zeer dringend beroep doet op
de Individuele veehouders om hun
produktie niet uit te breiden. Zy zul
len vergroting van hun inkomsten
moeten zoeken, in verlaging van kos
ten. Zou aan deze oproep geen gevolg
worden gegeven, dan zal de regering
niet schromen om de gegarandeerde
basishoeveelheid van dit jaar te ver
minderen.
De thans genomen maatregel moet
beschouwd worden als een schot voor
de boeg. Nu wordt in totaal 5,8 mil
jard liter gegarandeerd. In overleg
met het bedrijfsleven zoekt minister
Vondeling een methode om de boeren
op korte termün duidelyk te maken
Dr. ir. A. VONDELING y'f
...schot voor de boeg
dat er grenzen zün. De minister denkt
in de richting van beperking van dé
produktie per- streek.' '\J -
Minister Vondeling is van oordeel
dat het primair de taak van de órga-\
nisaties en de zuivelfabrieken, is om
Chgo., Mliw, St. F, Sc kondigt op dé
pref. aandelen A een dividend aan van
5.00.
Johm-ManvUle keert een onveranderd
kwart.div. uit van 0.50.
"T7IJF mannen kijken trots
naar boven, naar wat hun
helikopter is. Het was gisteren
hun grote dag. Op Zestienhoven
ontving de Kolibrie, Nederlands
eerste helikopter en wat
voor eenl het bewijs van
luchtwaardigheid.
Jaren is er aan gewerkt door
van links naar rechts ir. G. F.
Verhage, ir. W. A. Kuipers, D. M.
Swart, ir. D. S. P. Biekart en-ijr. J.
Meüer Drees.
Het bewijs van luchtwaardigheid
werd uitgereikt door de heer J. W.
F. Backer, directeur-generaal van
de rijksluchtvaartdienst. Met het
oog op de export was de beproe
ving van het toestel gebaseerd op
de eisen, die men in de Verenigde
Staten en Engeland aan een heli
kopter stelt. Niet bepaald lichte
eisen.
Voor meer bijzonderheden over
de Kolibrie, zie elders dit nummer.
V-'--,'' -.17
.iA-: