Nederlands
Nw.-Guinea
NA BEDEKTE AANVAL VAN PARTIJGENOTEN:
Algiers ho
aan de
Minister Staf denkt
niet aan heen aan
Kritiek wordt
„overwogen
Comité in Parijs SCHEVEN 1NGSE LOGGER
dreigt met actie
WON HARINGRACE
hetJiï
Vrijere handel is laatste kans voor
economisch herstel
Grootse taak
wacht ons
Kans op regen
.S.Z
►...dus bierweer!
si
m
f
ii
m
i
Houdina van Salan
nog onduidelijk
D
MORRIS
Verlaat president
van Libanon
bet land
PRISMA
MINISTER ZIJLSTRA TOT CHR. WERKGEVERS:
KPM-scliepen voor
Indonesische
maatschappij
A. Borst Pzn ridder
Nederlandse Leeuw
WIN
1000.-
SI
m
lii
m
M
i
r
'11
Sa
'fli
"II
r
iii
pi
ii
0ONDERDA<i 22 MEI 1958
J
ZESTIENDE JAARGANG No. 39SIT
V
J
Directeur: H. DE HUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLUT
(Van onze parlementaire redacteur)
TTET is vrijwel zeker dat de staatssecretaris van Oorlog, mr. Ivra-
1 L ^jenburg. zal aftreden. Dit was gisteren de algemene indruk na
afloop van het debat in de Eerste Kamer over de begroting van Oor
log en .Marine, die ten slotte zonder hoofdelijke stemming werd aan
genomen.
Vooral de laatste redevoering van de socialistische fractieleider
mr. In 't Veld was voor de staatssecretaris een duidelijke aanwijzing,
dal niet alleen de A«R., de liberalen en de KYP. maar ook zijn partij
genoten menen, dat bij uit het gebrek aan vertrouwen in het mate
rieelbeleid de consequenties dient te trekken.
Alleen de heer Van Hiel (VVD) hield gistermiddag m tweede ter
mijn vast aan zijn standpunt dat behalve de staatssecretaris ook mi
nister Staf moet aftreden. De minister herhaalde echter wat hjj in
ie ochtenduien reeds had verklaard, namelijk, dat hij er niet aan
lenkt om af te treden. De heer Staf staat op het standpunt, dat de
talloze onkreukbare militairen cn burgers, die in de afgelopen maan-
rjen ten onrechte in opspraak zijn gebracht cn zich niet kunnen ver-
dediq\n. er recht op hebben, dat de minister zijn plicht vervult
jn de verantuoordehikhcid blijft dragen.
V>
Zie verder pag. 9, 6e kol.)
dat is
een goed horloge!
wereld
merk voor
reiswekkers
(Van een onzer verslaggevers)
DE minister van Economische
Zaken, prof. dr. J. Zijistra,
heelt gisteren in een boeiend be
toog gepleit voor een vrijere in
ternationale handel. De bewinds
man noemde het tot stand komen
van een vrijhandelszone naar de
mens gesproken Europa's laatste
kans voor het herstellen van zijn
economische positie in de wereld.
Grote illusie
„Ver Lro uwenskweslie*
Maar fris en
koel en vol comfort
hebt u het thuis met
IMCOS
Ié
m.
'li
54
II
nill
isi
ft?
W
'ii
M
Safl
Ml
uur
jctMiiuin «vino as wiuiairaa: ju leiet ii5/ue <4 li
PoTi-bui 1112 Postgiro No 42451;).
Kiacbtendienart abonnementen. IU m1950
Zaterdags 1718 uur. Teleioon 115700
•t-Gr*Tenhagc Huygensplem 1 Telef, 185467 iitncni.
Postbus 1091 - postgiro No 424S67
iClacbtendienat. 183019J0 u. Tclel 362569
Dordrecht- Schef.'ercplein 3 Postgiro No 424208 Telefoon 4570
K._aebtendienet na 17.30 uur 7314
jcbledam: !..sr:ge Kerkstraat 34 b - Telefoon 67862.
Abonnementsprijs 61 cent per weeg f 2.63 per maand f7.90 per
kwartaal. Ixksb nummers 15 cent
Verachlint dagelijks
(Geldig tot morgenavond)
PLAATSELIJK ENIGE REGEN
Over het algemeen veel bewolking met later plaatselijk
enige regen. Aanvankelijk zwakke, later matige tot vrij
krachtige wind tussen zuid en zuidwest. Dezelfde tem
peraturen als vandaag of Iets hogere.
Morgen: Zon op; «1.36 Slaan op; 9.00
Onder: 20.38 Onder:
(Van onze militaire medewerker)
KORT na elkaar hebben twee auto
riteiten verklaringen afgelegd,
welke een erkenning zijn van de juist
heid van strategische analyses die wij
oa. reeds omstandig neerlegden m
een bijdrage ruim 3 jaar geleden ge
leverd aan bet standaardwerk ovei
Nieuw-Guinea dat met regeringssub
sidie tot stand kwam en een paar
jaar geleden is gepubliceerd.
De eerste verklaring is die tan mi
nister Staf dat de regering overweegt
Papoea-bataljons up te richten. De
tweede van minister Koster Dulle.s.
afgelegd tijdens de vergadering van
de NAVO-raad te Kopenhagen. Hij
verklaarde dat een aanval van Indoner
sieop westelijk-Nieuw-Guinea niet al
leen een gevaar zou zijn voor Austra
lië doch voor het gehele Westen. Ame
rika erkent daarmede eindelijk, dat
dit gebiedsdeel van strategische waar
de is, ook voor Amerika.
Wat de verklaring van minister Staf
betreft vinden wij het maar matig, dat
d* regering nog slechts overweegt tot
dt oprichting van Papoea-bataljons
over te gaan. De noodzaak daartoe
staat al jarenlang vast. Waarom nog
langer geaarzeld?
Wij hebben met de jarenlange erva
ring van het ex-KNIL als ruggesteun
en overduidelijk bewijs, met de mees
te klem betoogd dat de handhaving
van orde en rust in tropische gebie
den a fortiori in het uiterst zware
terrein en klimaat van N'ieuw-Guinea
- geen taak is die door Europese sol
daten kan worden verricht, om het
even of dezen nu behoren tot de land
macht dan wel tot de zeemacht
Uiteraard zijn de mariniers, wier
taak ligt op het grensgebied van zee
en land, daarvoor a fortiori ongeschikt
ca dit te meer daar het hier gaat om1
dienstplichtigen met een korte dienst
tijd en dan nog men vergeve ons
dit summum van militair dilettantis
me doch dat is niet onze schuld
dienstplichtigen die m-ot eens volledig
tot soldaat zijn opgeleid! Voor deze
taak kan men slechts de autochtone
bevolking gebruiken onder leiding van
Europese officieren en kader, geheel
naar analogie van de troepen voor
orde en rust van het ex-KNIL. die
dan ook ten volle voor hun taak bere
kend waren.
Met een handvol verspreide eenhe
den wist men in een enorm gebied,
dank zij grote tactische mobiliteit in
elk terrein, zelfs m het zwaarste, een
taak te verrichten die nergens ter
wereld werd geëvenaard en ais uni
cum in de krijgsgeschiedenis tot on
vergankelijke roem van het ex-KNIL
jtaat geboekstaafd.
Moge de overweging van minister
Staf dan ook snel in een daad wor
den omgezet. Dat kan de defensie van
Nieuw-Guinea naar binnen slechts
ten goede komen.
A treden
mr
Kranenburg
thans vrijwel zeker
In Parijs doen berichten de ronde,
dat de betrekkingen tussen de opstan
dige Franse generaals in Algerije en
de Franse regering zijn vcbreterd.
E veiklaring var. minister Dul
les is voor de defensie naar
buiten van Nieuw-Guiivca van het
hoogste belang. De verdedigingsmo
gelijkheid van een eilandenrijk of van
een eiland staat en valt met het mees
terschap in de lucht, waaruit dan
weer het meesterschap ter zee kan
voortvloeien.
De eerste politicus, diefde juistheid
daarvan inzag, was de toenmalige mi
nister Colijn, die deswege op eigen ge
zag de eerste afdeling Glenn Martin
bommenwerpers aan het KNIL
schonk.
Thans zien we hoe een paar vlieg
tuigen' van de tegenregering in Mo*
nado de lucht en daarmede de wate
ven in Oost-Indoncsie beheersen en el
ke actie van Djakarta uitsluiten ten
zijDjakarta erin slaagt het lucht-
overwicht te heroveren. Alsdan is
Djakarta echter ook in staat tegen
over onze kleine MLD-luchtmacht
bovendien zonder moderne vliegtui
gen het luchtoverwicht rondom
Nieuw-Guinea te veroveren cn daar
mede vrije vaart ter zee, zodat dit ge
biedsdeel voor invasie op grote schaal
komt open tc liggen.
Dit gevaar dreigt nu Soekamo Rus
sische MIG-straaljagcrs en lijoesjin-
bommenwerpers gaal ontvangen en
volgens de recente berichten de eer-
ste reeds op Java Jjn gearriveerd.
Juist nu het gevaar voor Nieuw-Gui
nea daarmede een realiteit gaat wor
den, grijpt ter elfder ure Foster Dut
ies in. Hij waarschuwt daarmede dat
Soekarno thans ook een Amerikaans
strategisch belang gaat raken en dus
zijn handen van Nederlands Nieuw-
Guinea moet afhouden.
De weg schijnt hiermede gebaand
tot de politieke zet onzerzijds die wij
op 17 april aanbevalen: toetreding
tot de ZOAVO dan wel een bilateraal
verdrag met Australië met het fiat
van Amerika.
In een communiqué dat zou zijn uit-
tcgeven doop het „Comité voor open
baar welzijn voor liet gebied van
Parijs" wordt gezegd: „Wij zullen nog
een paar dagen, maar niet langer, de
discipline handhaven cn onze kalmte
bewaren".
In het communiqué wordt voorts
aangedrongen op de terugkeer van de
Gaulle en gezegd dat de regering niet
op de politie kan rekenen.
Mr. In 't Veld (Arb.) aarzelde, zich
te mengen in het debat over de ver
antwoordelijkheid voor het aankoop
beleid van de Dienst Materieel Land
macht, nu de Tweede Kamer een on
derzoek gaat instellen. Hij zag nog
geen reden om het vertrouwen In de
minister en staatssecretaris op te zeg
gen, maar vond wel dat minister en
staatssecretaris zelf hun conclusie kun
nen trekken. De socialistische fractie
leider richtte zich ten slotte tot de
staatssecretaris met de opmerking:
„W(j gunnen de staatssecretaris de
moed om tot een beslissing te komen
in hel belang van net land cn van de
taak, waarvoor de regering zich ge
steld ziet".
De staatssecretaris had 's morgens
verklaard dat de opmerkingen van
mr. De Gou (KVF) en van andere
kamerleden aan zijn adres, waaruit is
gebleken dat de noodzakelijke sfeer
van vertrouwen ontbreekt, voor hem
een onderwerp van diepgaand beraad
zullen zijn.
De staatssecretaris deed deze mede
deling, die lot zijn aftreden kan leiden,
nadat hij de Kamer erop gewezen had,
dat niet hij maar de Staten-Generaal
dienen uit te maken of de minister
van Oorlog dan wel de staatssecretaris
primair verantwoordelijk is voor het
gevoerde materieelbeleid.
Persoonlijk was de staatssecretaris
het met mr. De Gou eens dat de staats
secretaris deze verantwoordelijkheid
draagt.
(ADVERTENTIE)
Antilope Suèdc Dames-
en Herenjasjes 149.50
Falcon Tweed- en poplin regenkleding
Sig Ben Plastic Regenjassen
Starka Jacks-Shorts en 3j-pantalons.
Tweka Strand- en Badkleding,.
Ferd. Bolstraat 48, A'dam, Tel. 717162.
Barteljorisstr. 20, Haarlem. Tel..'13439.
De Syrische radio heeft gisteravond
omgeroepen, dat de vrouw van de Li
banese president Chamoun per vlieg
tuig naar Zwitserland is vertrokken
en dat de president zich elk ogen
blik bij haar kan voegen.
De radio onderbrak voor deze mede
deling haar gewon© programma. Eer-
dor op de dag was in Beiroet meege
deeld, dat Chamoun nooit zou wijken
voor de druk van de opstandelingen.
Minister-president Samiel Solh zou
zich bereid hebben verklaard af te
treden, indien het als zekfer wordt be
schouwd, dat een oproep van zijn op
volger tot het staken van lief plegen
van gewelddaden, gehoor zou vinden.
President Chamoun, zo wordt gemeld,
wil de opperbevelhebber van he,
leger, generaal Sjehab, verzoeken een
nieuwe regering te vormen.
Het geestelijk en politiek hoofd, de
aartsvader der marionieten, Boulos
Eimaouchi heeft de ambassadeurs van
de Verenigde Staten, Groot-Brittannië
en Frankrijk bij zich geroepen en hun
nota's overhandigd, waarin hij hun re
geringen waarschuwt voor de gevaren
verbonden aan eventuele inmenging in
de binnenlandse aangelegenheden van
de Libanon.
(Van een onzer verslaggevers)
ten vleetloggcr heeft dit jaar de
haringraae gewonnen! Gisteravond om
tien voor halftwaalf meerde schipper
Willem Korving (51 jaar) zijn logger
Sch. 201, de „Sigurda", voor de visafslag
aan de tweede binnenhaven te Sche
veningen, onder luid hoerageroep van
de honderden aanwezigen op de kade.
Aan boord van de Sch. 201 bevonden
zich 3ü kantjes van de allereerste
Hollandse nieuwe. Dat deze nieuwe
haring met verlangen tegemoet gezien
werd, bleek hedenmorgen tijdens de af
slag te Scheveningen. De prijzen van
de kantjes varieerden tussen 910 en
1.501 per kantje en in totaal brach
ten de 35 kantjes niet minder dan
44.720 op.
Schipper Korving toonde zich be
duusd over het feestelijk welkom, dat
hem wachtte. „Dinsdagmorgen ben ik
gaan jagen met de vangsten van de
(ADVERTENTIE)
Mevrouw H. Verwey-Jonker (PvdA)
te Eindhoven is benoemd tot lid van de
Xerste Kamer in de vacature ontstaan
foor de ontslagneming van d# heer
T. Wibaut te Amsterdam.
*jr
Minister Staf was gistermiddag
onmiddellijk het middelpunt
van het gesprek, toen hij tn hel
Kurhaus te Scheveningen aan
kwamwaar het Verbond van
Prol.-Chr. Werkgevers in Ne
derland zijn veertigjarig bestaan
vierde. V.l.n.r.: minister Zijlstra.
minister Staf, de verbondsvoor
zitter, de heer A. Borst Pzn., en
minister Luns
De minister zei dat als gevolg vkn de
integratie de ruimte voor de overheid
am in te grijpen in het economische
leven steeds kleiner zal worden. Hij
betreurde deze ontwikkeling niet.
De oplossing van het probleem der
economische onderontwikkelde gebie
den naemdc minister Zijlstra geen
zaak van liefdadigheid. Ook schuldge
voelens behoeven er niet aan te pas te
komen. Die gebieden zijn niet arm,
omdat andere gebieden rijk zijn. Als
aan de algemene voorwaarden voor
het op gang komen van kapitaaluit-
voer van kapitaalrijke naar kapitaalar
me Is voldaan, kamt de kapitaal
stroom. Maar, aldus prof. Zijlstra.
wanneer aan de elementaire voorwaar
den van rechtszekerheid en veiligheid
niet is voldaan, gebeurt dit niet.
De minister, die zijn rede hield in
de jubilcumvergadering van het
Protestants-Christelijke Verbond van
Werkgevers in Nederland, noemda
het jaar 1918, het oprichtingsjaar
van het verbond, „het jaar van de
grote illusie."
Men meende toen, dat men weer kon
beginnen op het punt, waar men in
1914 gebleven was. Aan de welvaarts-
voorwaarden was in het Europa van
1914 voldaan. Deze welvaartsvoorwaar-
den waren 'n grote gemeenschappelij
ke markt, de aanwezigheid van een in.
ternationaal monetair systeem, maxi
male kapitaalvorming en een behoor
lijke ruilvoet.
In 1918 bleek, dat de economische
bloei, die men voor de eerste wereld
oorlog had genoten, niet meer terüg te
winnen was, omdat vrijwel alle facto
ren, die geheel of gedeeltelijk tot de
economische bloei hadden geleid ver
dwenen waren.
De tweede wereldoorlog heeft in
Europa het inzicht gebracht dat men
op de oude manier niet verder zou kun
nen gaan. Wij weten nu, aldus de be
windsman, dat we alleen door nauwe
Zie verder pag. 9, 5e kol.)
Een Indonesische zakenman heeft
gisteren meegedeeld, dat zijn maat
schappij overweegt schepen van de
K.P.M. aan te kopen en dat hii reeds
contact heeft opgenomen met de
K.P.M., aldus meldt Antara.
Volgens Antara betreft het hier de
zakenman Soetrar.o, bedrijfsleider van
de Harta Pusaka Company. Soetrano's
maatschappij, zo werd hieraan toege
voegd, had reeds lang relaties met de
K.P.M.
Schipper Korving cn zijn bemanning
waren ulte.mate trots op de malse
maatjes, zoals op deze Toto tc zien lo.
Sch. 39 en de Sch. 199 en de eigen
vangst. Toen wist ik met dat ik de
eerste en de enige zou zijn..."
De vreugde over de aankomst van
de eerste Hollandse nieuwe was in
Scheveningen dubbel groot, omdat het
in vele jaren niet was voorgekomen,
dat de haringrace ta Scheveningen
eindigde. In voorgaande jaren voeren
de jagers dicht achter elkaar, zodat
dc Scheveningse schippers het niet
aandurfden om IJmuiden voorbij te
varen. Zij vielen daarom deze haven
binnen, zoals vorig jaar het geval was
met de Sch. 171. die op 24 mei de ha
ringrace won.
Vanuit IJmuiden ging de vangst dan
per auto naar Scheveningen. Schipper
Willem Korving begreep gisteren in
de loop van de dag, dat hij in het ge
heel geen concurrentie had te duch
ten, ook niet van trawlloggers. Daar
om durfde hij het aan IJmuiden te
passeren.
Tegen 7 uur gisteravond liet de
schipper van de „Sigurda" weten, dat
hij nog enkele uren te varen had. Vele
Scheveningers vingen dit bericht op
hun radio op en togen naar de Sche
veningse binnenhaven, om de aankomst
van de Sch. 201 te aanschouwen.
(Van een onzer verslaggevers)
De voorzitter van het Verbond van
Protestants-Christelijke Werkgevers in
Nederland, de heer A. Borst Pzn., is
benoemd tot ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw. Dit heeft de
staatssecretaris van Sociale Zaken, mr.
dr. A. A. van Rhijn, gisteren m Sche
veningen meegedeeld aan het diner
ter gelegenheid van het veertigjarig
bestaan van het verbond.
maar de parachutisten-generaal Jac
ques Massu, de man die de eerste stoot
gaf voor de rebellie, heeft duidelijk
gemaakt dat van overeenstemming nog
geen sprake is.
Hij verklaarde gisteravond in Al
giers dat opperbevelhebber Salan „do
enige burgerlijke en militaire leider is
en dat hij in functie zal blijven totdat
in Parijs een regering van openbaar
welzijn onder leiding van generaal D»
Gaulle is gevestigd."
Generaal Salan, die eigenlijk nog
steeds een slag om de arm houdt, heeft
gisteravond tot een juichende menigte
in Algiers gezegd: „Wij zullen samen
over de Champ-Elysées opmarcheren",
maar een woordvoerder van het leger
heeft later haastig verklaard dat deza
uitdrukking van de generaal figuur
lijk gebruikt was en dan de betekenis
heeft van het vieren van de overwin
ning.
Generaal Dc Gaulle blijft intussen
de figuur waar alles om draait. Een
woordvoerder van generaal Salan heeft
gezegd dat de ogen van de Europese
en mohammedaanse bevolking van Al
gerije gericht zijn op De Gaulle.
De Franse conservatieve leider Pinay
heeft gisteren zowel met premier
Pflimlin als met president Coty ge
sproken en zou er op hebben aange
drongen op het opnemen van contact
met De Gaulle.
Het conservatieve Franse blad „Pa
ris Presse" heeft cle toestand in Frank
rijk op de volgende bondige wijze sa
mengevat: pDe Nationale Vergadering
stelt haar vertrouwen in de heer
Pjlimlin. die zijn vertrouwen stelt in
generaal Salan, die zijn vertrouwen
stelt in generaal De Gaulle, die aeen
verlrouiven stelt in de Nationale Ver
gadering, maar wacht tot deze haar
vertrouwen stelt in hem".
'De regering-Pflimlin heeft inmid
dels een programma bekendgemaakt
ter versteviging van het Franse re
geringsstelsel. Het kabinet zal van
daag over de voorstellen beslissen.
Het voornaamste punt van Pflim-
Hn's ontwerpprogramma voorziet in
een systeem, soortgelijk aan dat in
West-Duitsland, waarbij de oppositie
in het parlement, alvorens de regering
ten val te brengen, akkoord moet gaan
met een nieuwe premier en een nieuw
regeringsprogram
(Advertentie)
bat goedkoopste goede zongordijn met da slaafjes
Om nog onbekende redenen is de
radiozender van de Amerikaanse
kunstmaan Explorer III, die vorige
week was uitgevallen, weer gaan wer
ken.
HET Meer in ons land wordt beheerst
door een zuidwestelijke stroming van
koele oceaanlucht, waarin het weer een
Wisselvallig karakter hoert met opklarin
gen en overdag enkele verspreid voorko
mende buien. De temperaturen bereiken
hierin waarden, die enkele graden bene
den normaal zijn voor dc tijd van het Jaar.
In de luchtdrukvcrdeling zijn de afgelopen
24 uur enkele belangrijke wijzigingen op
getreden. De depressie bij Schotland Ia
verder in diepte afgenomen, terwijl een
storing, die gisteren nog bij New Found-
land lag, in een versneld tempo naar het
zeegebied ten zuidwesten van Ierland 1»
getrokken. In Ierland «/elf begon bewol
king in de hogere niveaus binnen te drij
ven, wat met deze storing samenhangt. De
storing zal zich waarschijnlijk tot een vrij
actieve depressie ontwikkelen cn het weer
bij ons morgen gaan beïnvloeden. De wind
draalt naar zuidelijke richtingen en later
zal van het westen uit een regenzone on*
land bereiken. In eerste Instantie komt er
nog weinig verandering in de tempera
turen.
(Advertentie)
Weerdienst
London teint:
Komende dagen
voornamelijk
droog; met lange
onnige perioden
en langzaam op
lopende tempe
ratuur.
Een service v»n de
qezamenlijke
brouwers van het
bette Nederlands»
hier
een reis van
Win btnnon 8 dagen) Schrijf op
briefkaart hoeveel mm neerslag «n hoeveel
uur zonneschijn u voor a s zondag verwacht.
Stuur aan 'Het bier ts weer best'.
Postbus 2200. Amsterdam Briefkaarten
moeten uiterlijk vrijdag gepost zijn.
Wie het dichtst komt bij meting De Bilt
(gemeten te De Bilt) wint 1000 gulden
vakantiereis. (Bij meer goede voorspellingen
wordt deze prijs gedeeld). Bovendien zijn
er 100 troost prijzen (doosjes bierglazen)
Vonge zondag. 1.9 mm neerslag, 0,3 uur 2orv
Prijswinnaar
Hr. Zonnenberg. Parkweg 9. Almelo.
WAT IS IMCOS?
Deze International Metereoiogical Consultant
Services worden getoid door
de RAF-wecrkundigen. die destijds het waar
voor de geallieerde operatics voorspelden.
VAN ONZE REI2ENDE ROEIANO
New York Volgens de Amerikaanse
statistieken is Nederland hier op een na d«
grootste buitenlandse bierleverancter.
'Dutch beer' is weer best. is wereld-best!
BIER IS BEST VOOR BEIDEN
Hij 'Er zit lipstick op mijn bierglas1'
Z'j 'Egoïst, bestel dan ook een glas voor mij
3
V
3^ y
17»
Is?
j! L-ï*'
3 3
'•-.-ij.,,
.ifli «(-té
Uf
Gri
la-
•C
i$C:
•Kui
T?