Te elfder ure?
Luchtbrug van Amerika
OOK BRITSE EN FRANSE
VLOOTEENHEDEN GEREED
mmmm
Amerika wil
niet langer
speelbal zijn
Witte Huis
T
„Leger van de V.N.
Libanon
naar
Russisch veto
niet zeker
Iraakse troepen
uit Jordanië
Premier oeri Es Said
gedood^ koning
waarschijnlijk
ook
ONBESTENDIG
Stuurt Engeland
troepen naar
Jordanië?
an Sprang op reis
naar
Miclclen-Oosten
Amerikaanse resolutie in Veiligheidsraad:
Mr. baron Bentinck
bezocht Turkije
Ben Goerion krijgt
vertrouwen
Reorganisatie van
Britse defensie
Sowjet-maarschalk
naar Damascus
„Het is zeer rustig
in Jordanië
r
D
PRINS BEZOEKT BRITSE
ATOOMCENTRALE
H0ENSI1AG 16 JULI 1958
ZESTIENDE JAARGANG No. 4043
?ersterkingen
ïmm
NCRV stuurt reporter
KONING HOESEIN:
Direcieur: H. DE KU1Ü
r
V
_y
Hoofd redacteur: Di J A H J i> HKUINS SLOT
E Htnatie in het Midden-Oosten heeft zich de laatste 2-1 uur ah
■volgt ontwikkeld:
Amerikaanse mariniers, die gisteren door schepen van* de
Zesde Vloot voor de kust van Libanon aan land zijn gezel, hebben
bij het vliegveld van Beiroet een bruggehoofd gevormd.
2. De Ver. Staten hebben vanuit Cherry Point in Noord-Carolirv
een luchtbrug ingesteld naar Libanon, ter ondersteuning van de
landingen aldaar.
3. De gehcele Amerikaanse strategische luchtmacht, het gemeen
schappelijke AmerikaansCanadese luchtverdedigingsstelsel, de
Amerikaanse Atlantische vloot, de vloot in de Stille Oceaan cn de
2-lste Amerikaanse infanteriedivisie in West-Duitsland zijn in staat
van alarm gebracht.
4. De Britse regering heeft de 19e infanteriebrigade (3000 man
sterk) in alarmtoestand en de Engelse Middellandse Zeevloot in
staat van verhoogde paraatheid gebracht. Ook de Franse regering
heeft eenheden van de vloot in aiarmtoestand gebracht.
5. In Irak, waar overigens bijzonder weinig nieuws over binnen
komt, schijnen troepen, die de omvergeworpen regering zijn trouw
gebleven, naar Bagdad op te trekken, om de strijd aan te binden met
de opstandelingen
3, Ie kol.)
(Van onze New Yorkse
correspondent)
De Verenigde Staten hebben
gisteravond de Verenigde Naties
gevraagd een internationale
strijdmacht in te stellen ter be
scherming van de onafhankelijk
heid van Libanon.
De premier van Irak, Noeri Es
Said, is dood en koning Feisal
waarschijnlijk ook, al bestaat
over dit laatste geen absolute ze
kerheid, gezien de tegenstrijdige
verklaringen der persbureaus. Di
plomatieke kringen in Washing
ton hebben vernomen, dat de ko
ning maandag in Bagdad door een
woedende menigte is gelyncht.
'"SYRIË
notwraam, vvm© a® wimstraju so i'eict usvuo u n
Poatbua 1112 - Pujtgiru No 424516,
K1 actiicndionst abonnetnenlun IB JO19-30 au»
ZolerdJigs 17ib uur Teloloon i! S7»u
"f-Gravenliaec: Huygtnsplein l Tclti IF3467 '3 lUnen).
Postbus 1091 Paeiglro No 424UG7
«ClaciUemllenat 18JO—19 30 u reiel 302569.
Dordrecht: Sciiet leesplein 3 Postgiro No 421208 Olefoon 457P
K-«chtenciien<rt -» i7-30 uur 7314
BeiUeflami Lance Kerkstraat 24 b Telefoon 07882,
Abonnementsprijs 61 cent per wrek f 2.85 per maand, r 7.90 per
kwartaaL Losse nummers 13 cent
Versehltnt dnrelilk*
(Geldig tot morgenavond)
TAMELIJK KOEL.
Veel bewolking met plaatselijk enkele buien, maar later
in bet westen van het land ook enkele opklaringen.
Matige tot vrU krachtige wind in hoofdzaak tnssen
noord en west. Tamelijk koel weer.
Morgen: Zon op: 4.39 Maan op: 5.44
onder: 20.52 onder: 20.48
VOOR tal van belangrijke aspec
ten van de revolutie in Irak ver
wijzen wij naar de beschouwingen in
onze rubriek „Uit de wijde wereld".
Enkele centrale punten uit dit drama
willen wij bier onder het oog zien.
Het eerste punt is dit dat de revo
lutie ln Irak betekent het volledige
faillissement van de tot nu toe door
Amerika gevoerde politiek in het Mid
den-Oosten.
Het was een fout dat mede onder
Amerikaanse invloed dc toenmalige
Britse Labourregcring besloot de
Suezkanaal-zone te ontruimen. Daar is
de ellende mee 'logonnen Dat heeft in
heel Noord-Ai n in het hele Mid
den-Oosten de oij het kruitvat ge
bracht.
Toen dat duidelijk geworden was en
toen Nasser uit deze slappe politiek de
consequentie trok om het Suezkanaal
te nationaliseren en een directe mili
taire bedreiging voor Israel te vormen
heelt dit land tezamen met Frankrijk
en Engeland getracht hel onheil onge
daan te maken.
Het was Amerika dat deze pogmg
verijdelde. Amerika ging vervolgens
de Eisenhower-leer invoeren, een leer
die Nasser de mogelijkheid liet om
zijn gang te Eaan.
Toen de regering van de Libanon om
hulp vroeg tegen de door Nasser ge
ïnspireerde en gesteunde rebellen,
bleef het Westen onder leiding van
Amerika treuzelen. De „waarnemers"
van de Verenigde Naties onder leiding
van Hammarskjoeld namen niets waar
van wat er gebeurde.
De revolutionairen in Irak trokken
daar de consequentie uit: We kunnen
deen wat vrc willen, want het Westen
doet er toch niets tegen.
MAAR de revolutie in Irak heeft de
geesten wakker geschud. Toen het
Suezkanaal gesloten werd kon men ho
pen dat door een grote tankvloot de
olie uit het Midden-Oosten Europa toch
wel zou bereiken.
Maar Irak in „ncuiralistische" han
den betekent dat Europa, en daarmee
het Westen, in zijn meest directe le
vensbelangen wordt bedreigd.
Dit is een kwestie van zijn of ;..a
zijn voor ons. En het gaat hier niet
om het recht van een Arabisch land
om zichzelf te zijn en om dat land
tot ontwikkeling te brengen. Irak pluk
te zelf de rijke vruchten van zijn goede
verhouding tot het Westen. Het land
was op weg zichzelf van onderontwik
keld tot ontwikkeld gebied te maken.
De revolutie in Irak is '.egen Europa
gericht. Het Is een gecamoufleerde
oorlogsdaad tegen Europa.
Wanneer er nu niet ingegrepen wordt,
wanneer nu niet aan de Arabieren dui
delijk gemaakt wordt dat wij niet, van
plan zijn in het Westen om ons zon
der meer te laten afmaken, dan is dat
het begin van het einde.
DIE daad, een eerste daad, is er.
De Verenigde Staten hebben troe
pen in de Libanon aan land gezet. Zij
bieden nu steun aan de wettige regering
van de Libanon die er om gevraagd
heeft Zij zuilen ook ongetwijfeld Jor
danië steunen als het nodig blijkt.
Daardoor zal de revolutionairen in
Irak duidelijk gemaakt moeten wor
den dat zij zich in de lijdzaamheid
van het Westen hebben vergist Een
vergissing overigens die niet hun
schuld, maar die - van de Verenigde
Staten en van de Secretaris-Generaal
van de Verenigde Naties is.
De landing van troepen in Beiroet,
formeel gedekt door de Eisenhower-
leer, betekent, naar wij hopen een
omwenteling in de Amerikaanse poli
tiek te effder ure.
De gang van zaken betekent tevens
een vernietigend oordeel over het be
leid van Hammarskjoeld. Naar ons ge'
voelen kan deze man niet in zijn po
sitie gehandhaafd blijven. Hij behoort
af te treden, want hij heeft niets an'
ders gedaan in zijn beleid Inzake het
Midden-Oosten dan de communisten
in de kaart spelen en aet bestaan van
het Westen ondermijnen.
Niet zonder reden noemde een Ita
liaans blad hem „een volmaakte Pon
tius Pilatus".
Amerikaanse lucb tmacht en vloot
in uiterste paraatheid
taal zullen zich dan ruim vijfduizend
Amerikaanse mariniers in de Libanon
bevinden.
Voor de kust van Libanon kruisen
EEN kleine storing, die gisteren boven
Frankrijk las, trok ln noordoostelijke
richting naar onze omgeving. Ze veroor
zaakte ln Frankrijk, België en ln ons land
Plaatselijk veel regen. Dc meeste neerslag
werd vanochtend door een station ln Mld-
i-Fraaikrjjk afgetapt, waar ln 12 uur
tyds 55 mm regen viel.
In ons land werd vanochtend dc meeste
t'ïen op het vliegveld Zuid-Limburg ge
meten namelijk 13 mm. Boven de Golf van
Blseaye en de Britse eilanden begon Van
ochtend de luchtdruk flink te stijgen op
de nadering van een rug van hoge lucht
druk, die via de oceaan ln oostelijke rich
ting trok. Maar de weersverbetering die
hiermee gepaard gaat zal zich vermoedelijk
Worgen nog niet tot over onze omgeving
hunnen uitbreiden, want hoven het zuiden
•an Franurijk bevindt zich nog een tweede
storing, die waarschijnlijk naar Duitsland
ta! trekken. In verband daarmee moeten er
opnieuw enkele regenbuien worden ver
sacht, die van onweer vergezeld kunnen
gaan.
Tc Washington Is van gewoonlijk
'''-gelichte diplomatieke zijde ver-
Domen,"-disA Jordanië de Verenigde
Staten heeft verzocht met manschap
pen cn wapens te steunen. De Ameri
kaanse regering zou het Jordaanse ver
zoek hebben ingewilligd.
Een vertegenwoordiger van de Jor
daanse ambassade te Londen heeft
verklaard van het Jordaanse verzoek
op de hoogte te zijn. Hij wilde geen
verder commentaar geven.
Volgens onbevestigde berichten zou
Engeland klaar staan om troepen naar
Jordanië en Irak te zenden, wanneer
respectievelijk koning Hoessein en „de
oude regering van Irak" dit zouden
vragen.
Dc Amerikaanse mariniers, die dins
dag in Libanon aan wal zijn gegaan,
behoren tot de beroemde tweede Ame
rikaanse divisie mariniers, die zich
grote faam verwierven bij de gevech
ten in de tweede wereldoorlog tegen
de Japanse strijdkrachten in de Stille
Oceaan.
Het bruggehoofd dat de Amerikaanse
mariniers in Libanon hebben geVonnd,
kan zowel uit de lucht als uit zee wor
den bevoorraad. Verwacht wordt, dat
zich vandaag nog 3501) mariniers zul
len voegen bij dc manschappen, die
gistermiddag aan land gingen. In to-
Zie verder
•d-
■'des
(Van onze New Yorkse correspondent)
„We zijn al te lang tot een speelbal
gemaakt", zei een Amerikaanse woord
voerder ons gisteravond ln een parti
culier gesprek naar aanleiding van het
Amerikaanse ingrijpen in het Midden-
Oosten.
De woordvoerder sprak verder de
hoop uit, dat de Amerikaanse de
monstratie van militaire macht en
eventueel het verschijnen van Ame
rikaanse militaire vliegtuigen boven
het Midden-Oosten (waarbij ook
Irak) een andere wending aan de
revolte in Irak zouden geven.
Waarnemers in kringen van de Ver
enigde Naties zien de huidige ontwik
keling als een boemerang van Ame-
rika's falen in 1956 om Nasser ge
biedend een halt toe te roepen.
(Van onze radioredacteur)
De reizende verslaggever van de NCRV,
Alfred van Sprang, is vanmiddag per
vliegtuig naar het Midden-Oosten
vertrokken. Hij zal commentaren en
reportages geven van de situatie in
de Arabische wereld. Zijn eerste
reisdoel is Beiroet, hoofdstad van
de Libanon. Morgenavond hoopt de
NCRV in de radiokrant „Vandaag"
('s avonds 8 uur) de eerste repor
tages van Van Sprang uit te zenden.
Britse oorlogsschepen, gefotogra
feerd bJJ Malta, voordat zij naar
Cyprus vertrokken. Van voren
naar achteren de „Eagle", de
„Bulwark" Cn de .Albion".
In dc Amerikaanse resolutie wordt
gezegd, dat de Amerikaanse strijd
krachten in de Libanon zullen blijven
totdat de Ver. Naties de verantwoorde
lijkheid voor de onafhankelijkheid van
de Libanon op zich nemen.
Het is niet zeker dat de Sowjet-
Unie een veto tegen deze resolutie sal
uitspreken, ai verwachten sommigen
dat wel. Er zijn er ook, die verwachten,
dat de Sowjet-Unie zich zal onthou
den, waardoor de resolutie zou worden
aangenomen.
Eerder had de Russische afgevaar
digde Sobolew een resolutie ingediend,
waarbij de Veiligheidsraad een beroep
op Amerika zou doen om „interventie
in de Libanon te staken en de troepen
terug te trekken" omdat de actie een
„grove interventie in de binnenlandse
aangelegenheden van de Arabische vol
ken" zou zijn en in strijd met het
handvest van de Ver. Naties,
plezierige herinneringen aan een bijna
gelijkluidende Amerikaanse resolutie
tegen de Brits-Franse interventie in
de Suezkwestie in 1956,
Aan het begin van de zitting van
de Veiligheidsraad heeft de
Russische afgevaardigde Sobolew
tevergeefs geprobeerd de Iraakse af
gevaardigde te laten vervangen door
een vertegenwoordiger van het nieu
we revolutionaire bewind.
Hammarskjoeld weigerde te voldoen
aan een telegrafisch verzoek van de
nieuwe Iraakse regeling de zitting uit
te stellen tot de nieuwe vertegenwoor
diger naar New York zou zijn gereisd.
Gisteravond werd de zitting ver
daagd tot vanmiddag 15 uur Ned. tijd.
Over de Russische resolutie was toen
nog niet gestemd, maar men verwacht
niet, dat deze de nodige zeven stemmen
op zich zal verenigen, aldus meldt As
sociated Press.
Deze Russische resolutie wekte on- te gaan.
Mr. A. N. C. baron Bentinck van
Schoonbeten, plaatsvervangend secre
taris-generaal van de NAVO, is in
Istanbul aangekomen. Hij zei, dat zijn
bezoek reeds lang vaststond en niets
te maken heeft met de jongste gebeur
tenissen in het Midden-Oosten. Baron
Bentinck, die vergezeld is van zijn
echtgenote, is voornemens naar Ankara
E Amerikaanse admiraal Hoiloway,
staat, die de Amerikaanse mariniers
in Libanon aan land bracht.
De Israëlische premier Ben Goerion
heeft dinsdag een vertrouwensstemming
in het parlement gewonnen over de
definitie van het begrip jood.
Een motie van wantrouwen, inge
diend door de rechtse oppositiepartij
Sjeroeth werd met 59 tegen 40 stem
men, bij cén onthouding verworpen.
Naar aanleiding van het meningsver
schil zijn kort geleden twee ministers
afgetreden.
Het kabinet besloot iedereen als
jood te erkennen die tegoedertrouw
verklaart jood te zijn, mits de betrok
kene niet een andere godsdienst aan
hangt.
DE explosieve toestand in het Mid
den-Oosten is gisteren uitvoerig
besproken op het Witte Huis in Wasn-
ington. De bezorgde gezichten van van
links naar rechts: Eisenhower, vice-
president Nixon en minister van Bui
tenlandse Zaken Dulles, op de foto die
na afloop van de conferentie werd
genomen, spreken boekdelen,
Radio-Bagdag, de zender van de
„Republiek Irak", heeft vanochtend
gemeld, dat de Iraakse troepen, die in
Jordanië waren gestationeerd, „inge
volge uitgevaardigde orders" zijn te
ruggekeerd naar Irak. Zij ziin met al
hun wapens en eigendommen aange
komen, aldus „radio-Bagdad".
Volgens berichten uit Beiroet heeft
het Syrische leger versterkingen naar
het heuvelachtig gebied langs de Li
banese grens gezonden. In de afgelopen
nacht zijn Syrische soldaten begonnen
zich in te graven in de laatste heuvel
rijen voor de Syrisch-Libanese grens
De voorzitter van de commissie van
Britse stafchefs, luchtmaarschalk Sir
William Dicksson, een directe afstam
meling van admiraal Nelson, wordt
hoofd van de defensiestaf op grond van
een reorganisatie van de Britse defen
sie.
Een ander onderdeel van de reorga
nisatie ter versterking van de defen
siestructuur is de uitbreiding v.*-i de
kabinetscommissie van defensie tot
twaalf leden, onder wie de ministers
voor het Leger, de Luchtmacht en de
bevoorrading die niet tot het kern
kabinet behoren.
Dc stafchef van de Russische lucht
macht, maarschalk Roedenko, die op
het genblik een bezoek brengt aan
dc Verenigde Arabische Republiek,
reist vandaag van Caïro naar Damas
cus, zo heeft het persbureau voor het
Midden-Oosten bekendgemaakt.
Het Engelse blad „Daily Herald"
heeft een telefoongesprek gevoerd met
koning Hoessein van Jordanië. De
koning ging niet in op de vraag of
hii het Westen om hulp had gevraagd.
„Hierop kan ik geen antwoord geven",
zei de jonge vorst, „maar op het ogen-
Mik is er geen reden tot ongerustheid.
Het is zeer rustig in Jordanië."
De secretaris van de koning deelde
mee, dat er reden is om aan te nemen,
dat koning Feisal van Irak nog in
leven is en in zijn paleis gevangen
wordt gehouden. Hij zei, dat deze in
lichtingen afkomstig waren uit een
zeer goede en betrouwbare bron.
Volgens andere berichten is koning
Feisal op de eerste dag van de revolu
tie in zijn paleis door een lid van de
paleiswacht gedood, tegelijk met de
kroonprins. Volgens deze lezing, was
een soldaat van de zogenaamde „repu
blikeinse regering" het paleis binnen
gegaan om de koning een ultimatum te
overhandigen. Toen deze soldaat de
koning naderde, greep de prins-regent
naar zijn pistoolholster. Voordat hij
echter kon vuren, schoot een soldaat
van de lijfwacht de koning en de
kroonprins dood. De nieuwe regering
zou de dood van koning Feisal nog niét
officieel hebben bekendgemaakt, om
dat de vorst bij het volk bemind was.
Uit de Turkse hoofdstad Ankara af
komstige berichten bevestigen wél de
dood van kroonprins Abdoel Illah en
premier Noeri Es Said, maar niet die
van koning Feisal. Volgens deze be
richten. zou de koning z(jn gewond en
gearresteerd. Hij zou spoedig waar
schijnlijk vandaag voor een tribu
naal moeten verschijnen.
De dood van Noeri Es Said werd
door een juichende omroeper van
radio-Bagdad bekendgemaakt. „Het
volk heeft de imperialistische hond
Noer Es Said gegrepen en terecht
gesteld."
Volgens sommige berichten werd de
premier herkend, toen hij in vrouwen
kleren op straat liep Een andere le
zing luidt, dat het huis waarin de pre
mier zich schuil hield, omsingeld
werd. Toen een „oud vrouwtje" een
geweer greep en begon te schieten
werd zij neergeschoten. Bij onderzoek
bleek 't het lijk van de premier te
zijn.
Aanvankelijk werd maandag ge
meld, dat de 70-jarlge premier ge
lyncht was. Volgens latere berichten
was hij echter ontkomen. Dinsdagmor
gen werd een prijs van 100.000 gulden
op zijn hoofd gezet.
Inmiddels is in Engeland een eeu
wenoud landhuis in gereedheid ge
bracht, waarin koning Feisal zijn
intrek zou kunnen nemen, als hij
niet dood is maar toch nog kans
mocht zien te ontsnappen.
^Middellandse
MOM ft
R PC4.IS
KLKAA
■AAI8EK
Ö»YAI
roetJAMLt J
V"HE,;A Oamoieu»
V
rv' QATAMA
i
-VrjaNiM J
too km
585111V f»ELT
uBANON^^r srme
ISRAEL
JORDANIË
Prins Bernhard is vanmorgen per
vliegtuig in Engeland aangekomen
voor een bezoek aan het Britse re
search-centrum voor atoomenergie te
Harwell.
Ook de Koninklijke Militaire Bond
„Pro Rege" heeft het nummer van
het maandblad „Op den Uitkijk" met
hef gewraakte artikel
J ager ingenomen.
van ds. Qb
