Dubbele foutGR0NDWET AAN franse volk aangeboden
„Met heel mijn hart
vraag ik uv Fransen
„jate zeggen
OOGST bracht
meer werk
Isotopen leveren
geen gevaar op
Patiënten per auto
inbrekerspad?
op
mM
in t
Si
MARSEILLAISE
BESLOOT
PLECHTIGHEID
Luchtmachtrevolte
in Argentinië
onderdrukt
Oud-verpleegde zond
minister brief
Weer RASSENREL in Londen - nu overdag
Cockie Gastelaars
verbetert eigen
Europees record
Nieuwe commandant
Zeven Provinciën
Warm en zonnig
r
r
v
ONDERZOEK NAAR „GROOT-BATELdAR"
PRISMA
m
c
yRÏJPAG 5 SEPTEMBER 1858
ZESTIENDE JAARGANG No. 4087
3?
Delinquenten
Nieuwe aanpak
V,
Directeur: IIDE RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
r
I z
P de Place de la République in Parijs heeft premier Charles
de Gaulle gisteravond de nieuwe grondwet aan hot Franse
t olk gepresenteerd. Staande onder een 40 m. hoog V-teken-
symbool ("van Victorie) uit de tweede wereldoorlog, deed de pre
mier een hartstochtelijk beroep op het Franse volk .,ja" te zeggen
op de nieuwe grondwet. ,.Mel heel mijn hart vraag ik Fransen,
in naam \an Frankrijk ..ja*' te zeggen.
Een door de Gaulle ingezette Marseillaise die door duizenden
werd meegezongen, besloot de plechtigheid.
De Gaulle sprak voor een grote menigte, die zich al vroeg in de
middag op de Place de la République had verzameld.
Aan de voet van het grote standbeeld dat de republiek van 1870
symboliseerde, waren tribunes opgericht voor de ministers, "parle
mentsleden en buitenlandse diplomaten.
VERDERE OPLEVING IN
BOUWNIJVERHEID
Sri**
heel goed horloge^
l :*f». BH ■GNmfVU 1
«ru» a. wmrnxw. jo r«un. 115700 u.
PcxrtiK»» 1112 Poetgtro No, 421519.
tQacbteoditn*t abonnementen. 18.30asao m
Zaterdags 17—18 oor. Telefoon M5700.
»Gr**«iUi***: Huygenapleta 1 - Telet. 1B3467 <3 Ujneni.
Poatbu» 1091 Postgiro No. «4807.
KaacMentaeMt: ISJ»19J© ti. TeiaL ,36256»
pordntftti Scbeff«r*plein a Pcwtrfro No 424i08 Telefoon «7f
Juiachtendienst a* 17 Jo oar 7514.
jeaUfliuni L*n«e Keriortr**t 145 - Telefoon 678S3.
jüjcmnctnenWprtji <H cent per «war f 3.05 per miand. f 7,90 per
kwartaal. Los» nummer» 15 cent
Vcroohöot
(Geldig tot vanavond)
WARM WEER
Overwegend zonnig: en warm weer met een matige
zuidoostelijke wind.
Morgen: Zon op; 5.58 Maan op.: 23.12
onder; 19.18 onder: 14.17
DE houding van do V.V.D.-fractic
in de Raad van Amsterdam by de
verkiezing van wethouders is wel een
heel vreemde.
£r was een vooroverleg geweest,
waarbij in belangrijke mate tegemoet
gekomen was aan de eisen die de li
beralen stelden. Zij konden moeilijk
anders dan meedoen en zegden dit ook
toe. Maar ter elfder ure bedachten 7ij
toen een nieuwe eis. Het college van
B. en W. zou zich van te voren hebben
te binden aan een door 'e liberalen op
te stellen politieke leidraad voor de ko
mende periode.
Een dergelijke eis is natuurlijk on
aanvaardbaar. Hij is namelijk onver
enigbaar met de vrijheid en met de
democratie.
En toen die cis dan ook niet aan
vaard werd, deden de liberalen niet
mee.
Men kan de heer Le Cavelier als het
ware horen zuchten van opluchting.
Nu kon hij „in de -ppositie" blijven.
DEZE aangelegenheid geeft ons
aanleiding tot het maken van twee
opmerkingen.
De eerste is deze: Amsterdam is een
stad met grote en moeilijke vraag
stukken. In de gemeenteraad zitten
nogal wat communisten, pacifisten en
nog een splinterpartijtje.
Als Amsterdam goed bestuurd zal
worden dan moeien de constructieve
partijen daar zoveel mogelijk samen
werken. De beste krachten, die dc
Raad oplevert, moeten zoveel mogelijk
naar de mate van hun sterkte, in het
college van B. en W. gebracht worden.
Een partij die dat opzettelijk nalaat
teker nadat zij zoveel zetelwinst heeft
behaald, schaadt het belang van de
stad. Het was duidelijk dat de ande
re partijen het de liberalen mogelijk
hebben willen maken orr tot het colle
ge toe te treden. Maar zij wilden
niet.
a
ONZE tweede opmerking is deze:
De houding van de liberalen in
Amsterdam hangt samen met een ver
keerde opvatting over het gemeente
bestuur en de positie van de Raad en
het College van B. en W.
Eigenlijk ziel de heer Le Cavelier
de* Raad als een parlement met rege
ringspartijen en oppositie en het Col
lege van B. en W. als een Kabinet.
Dit is geheel onjuist. De Raad relf
Is de regering van de stad. Het Col
lege van B. en W. is geen regering,
maar dagelijks bestuur.
Het zichzelf als oppositie beschou
wen en niet mee willen doen aan het
dagelijks bestuur betekent dat men
zichzelf in belangrijke mate uitscha
kelt uit de taak waartoe men consti
tutioneel geroepen is.
De houding van de liberalen in Am
sterdam is dus zowel politiek als con
stitutioneel fout.
En wij vrezen dat die foul als for-
zaak heeft een kwalijke politieke be
geerte.
Historische redevoering
van de Gaulle
Kanselier Julius Raab van Oos
tenrijk heeft het „grote ereteken"
een van de hoogste Oostenrijkse onder-
icheidingen uitgereikt aan Henk C.
A Baljon, de Weense correspondent
van verscheidene Nederlandse bladen
en voorzitter van de buitenlandse pers
vereniging in "Wenen.
's-Hertogenbosch heeft
Z.K.H. «ritus Bernhard de
nieuwe Hcineken's Brouwerij,
een van de grootste bierfabrie-
ken van West-Europa, geopend.
Na de plechtigheid maakte de
Prins een rondgang langs de
verschillende installaties van
het bedrijf.
m
titan
O'
ïn zijn rede van 20 minuten honderden luidspreker* maakten het gezegde
tot ver in de stad hoorbaar ging de premier nog eens de geschiedenis van
Frankrijk der vier republieken na. HU wees erop, dat de vierde republiek tn
alle opzichten een teleurstelling was geworden. Zij miste ieder gezag in binncn-
cn buitenland en toen er een ernstige crisis intrad werd zij met ineenstorting
bedreigd.
Slechts op het allerlaatste ogenblik
kon het uiteenvallen van de Franse
natie worden voorkomen. Binnen het
kader van de legaliteit, aldus de
Gaulle, hebben ik en mijn regering de
opdracht aanvaard om de grondwet
van een vernieuwde republiek op te
stellen en deze te onderwerpen aan
de beslissing van het Franse volk.
De regering had zich b(j het opstel
len van de grondwet laten leiden door
de gedachte dat de uitvoerende macht
sterk en duurzaam moest zijn.
Gewapende politiemannen moesten
gisteren anti-Gaullistische demon
stranten tegenhouden op de Place de
!a République in Parijs, kort voor het
moment dat de Franse premier de
Gaulle zijn toespraak zou houden. De
demonstranten waren voorzien van
vlaggen en spandoeken waarop te le
zen stond: „Weg met de Gaulle".
De Gaulle herhaalde zijn meermalen
uitgesproken verlangen, dat de Afri
kaanse landen bereid zouden zijn toe
te treden tot een gemeenschap, waarin
zij baas zouden zijn in eigen land,
maar in bepaalde zaken de leiding van
Frankrijk zouden aanvaarden.
Een volmaakt rustig verloop had de
bijeenkomst, die het begin vormt van
de politieke campagne,,die op 28 sep
tember met een volksstemming over
de grondwet zal worden besloten, niet.
Er waren verscheidene demonstraties,
vooral van communistische zijde, op
touw gezet.
Het kostte de politie echter niet al
te veel moeite de demonstranten uit
een te jagen.
Men verwacht in de nu volgende
weken een groot aantal demonstraties.
De communistische partij heeft ai
aangekondigd dat de Gaulle, overal
waar hij spreekt, communistische
knokploegen zal ontmoeten, die zijn
bijeenkomsten zullen verstoren. De
oproep om op de Place de la Répu
blique te betogen was gisteren nog
niet door velen opgevolgd al waren
er niet weinig mensen op de been
als men zich realiseert dat het histo
rische plein door de Franse communis
tische partij min of meer als eigendom
van de communisten wordt geclaimd
De kansen dat de communistische
partij een overwinning van de Gaulle
niet lang zal overleven, worden in
Parijs groot geacht. Het is van dit
standpunt uit niet moeilijk te begrij
pen waarom de 5,5 miljoen Fransen,
die bij de algemene verkiezingen com
munistisch hebben gestemd, thans op
geroepen worden om een veldtocht
tegen de Gaulle te beginnen.
De Argentijnse president Frondizi
heeft een onbloedige revolte onder
drukt in de Argentijnse luchtmacht.
Op zijn minst 16 commodores van
de luchtmacht hebben een ontslagaan
vrage ingediend, terwijl er acht zijn
gearresteerd.
Dit geschiedde nadat de minister
voor de Luchtmacht, commodore Ro
berto Huerta. had bekendgemaakt, dat
commodore Juan Carlos Kruase tegen
de wil van de opperoffieieren In, in
zijn functie zou worden hersteld.
De rebellerende officieren verkla
ren, dat hun verweer gebaseerd is op
een belofte van de regering afgezette
officieren niet in hun functie te her
stellen. De revolte was begonnen toen
drie bevelvoerende officieren, die zich
tegen het besluit hadden verzet, door
Huerta werden vrijgelaten.
De opperoffieieren van de luchtmacht
voelen zich diep gekwetst en denken
erover contact op te nemen met hun
collega's van landmacht en marine.
De daling van de werkloosheid in
augustus was voornamelijk te dan
ken aan de toegenomen werkzaamhe
den in de landbouw, vooral daar de
graanoogst door het natte weer was
verscholen.
Er werden in augustus vele jeugdi
gen in het arbeidsproces ingeschakeld,
maar ongeveer evenveel jongeren
werden als werkzoekenden ingeschre
ven een normaal verschijnsel in de
zomermaanden.
De opleving in de bouwnijverheid
heeft zich voortgezet. Ook vonden nog
enkele bouwvakarbeiders in Duitsland
werk.
In de metaalindustrie bleef de toe
stand vrijwel ongewijzigd. Van een
opleving is hier nog geen sprake.
In de textielnijverheid is een verbe
tering gaande, die in hoofdzaak nog
slechts tot uiting komt in verminde
ring van werktijdverkorting.
Het aanbod van kantoorpersoneel
nam toe, vooral doordat vele jeugdi
gen zich voor een kantoorbaan meld
den. Daardoor ook steeg het aantal
werkloze vrouwen.
Deze gegevens verschafte het mi
nisterie van Sociale Zaken en Volks
gezondheid, dat vaststelt, dat de sei
zoenswerkloosheid, de conjunctuur-
werkloosheid en de wryvmgswerk-
loosheid elk met tweeduizend zijn
gedaald.
Tenzij iemand een domme streek
uithaalt, zijn radio-actieve Isotopen in
het geheel niet gevaarlijk. Men be
hoeft zich dus beslist geen zorgen te
maken over het toenemende gebruik
van deze isotopen op het gebied van
landbouw, industrie en industrieel en
medisch onderzoek.
Dit zei gisteren de Nederlandse ge
leerde dr. A. H. W. Aten, die in Genève
de atoomconferentie bijwoont.
Verder deelde dr. Aten. mee dat hij
een studie maakt van de mogelijk
heden om kusten die afbrokkelen door
zee-erosie, te genezen door het gebruik
van radio-isotopen. Hij verwachtte
hiervan grote resultaten.
r^j, 1 i i"rii ti- ithi rV1
(Van onze Haagse redactie)
EEN oud-verpleegde van de psychi
atrische inrichting „Groot Bate
laar" te Lu nieren, een zekere Van K„
heeft geruime tijd geleden een uit
voerig schrijven gezonden aan de mi
nister van Justitie, prof, mr. Satnkai-
den. In dit schrijven somde hij allerlei
wantoestanden op. Naar aanleiding
biervan heeft het departement een
onderzoek ingesteld, dat nog niet ge
heel afgesloten is.
Van K., die geruime tijd op „Groot
Batelaar" verpleegd werd, richtte
zich na zyn ontslag tot de minister.
Naar zyn zeggen zouden vele ont
snappingen plaatshebben. In de tijd,
dat de patiënten vrij waren, zouden
zij er met hun eigen wagens op uit
trekken. Zij zouden allerlei inbraken
en diefstallen hebben gepleegd.
Zoals steeds het geval is. als bepaal
de klachten bij het departement inge
diend worden, werd ook naar aanlei
ding van de brief van Van K, een on
derzoek ingesteld. Daarbij is gebleken,
(Advertentie
L
In de Londense volksbuurt Pad-
dington is donderdag op klaarlichte
dag gevochten tussen blanken en
kleurlingen. Drie politiewagens waren
ter plaatse voordat het vechten goed
en wel begonnen was. Twee vrouwen
en een man werden gearresteerd.
Van een huis waarin blanken wo
nen, sneuvelden enkele ruiten. Blanke
jongelui gooiden hierop met stenen
naar de woning van een kleuriingcn-
famiii*.
dat het schrijven een onjuist licht
werpt op verschillende toestanden. Ook
bleek, dat enkele zaken, die opgesomd
werden, bij het departement bekend
waren en een onderwerp van bespre
king uitmaakten.
„Groot Batelaar" is een psychiatri
sche inrichting van het Leger des Heils.
Op last van het departement van
Justitie worden hier onder meer
delinquenten ondergebracht, die ter
beschikking van de regering gesteld
zijn.
Voor het verplegen van deze ter
beschikking gestelden is de ruimte in
rijksasiels niet voldoende, zodat een
beroep op particuliere inrichtingen
moet worden gedaan. Vanwege het
departement van Justitie worden dan
bepaalde eisen gesteld.
De verpleging van ter beschikking
van de regering gestelden heeft vooral
in de jaren na de laatste oorlog aan
dacht gekregen en maakt thans een
ontwikkeling door. Tussen het depar
tement van Justitie en de leiding van
particuliere inrichtingen heeft dan ook
geregeld overleg plaats over de wijze,
waarop een bepaalde therapie moet
worden toegepast. Hierbij kan het ge
beuren, dat de wederzijdse inzichten
met elkaar botsten.
Van de zijde van het hoofdkwartier
van het Leger des Heils deelt men ons
desgevraagd mede. dat er ten aanzien
van de door het leger beheerde inrich
ting „Groot Batelaar" een nieuwe aan
pak bestaat.
Een officier van het Leger des Heils
fungeert als directeur. Aan het hoofd
van de medische staf staat mr. Arendso
Hein, een uiterst bekwaam zenuwarts.
De aard van de therapie brengt met
zich mede, dat het hier een zg. open
inrichting betreft. Men is er zich ter
dege van bewust, dat dit risico's met
zich medebrengt. Eerst nadat een on
derzoek is ingesteld, kan men ant
woorden op de vraag of de gemelde
incidenten al dan niet juist zyn.
Onlangs is een commissie van des
kundigen ingesteld, op verzoek van hel
Leger 'des Heils, en in nauw overleg
met het ministerie van Justitie. Deze
commissie worden alle problemen in
zake de arbeid op en de ontwikkeling
van „Groot Batelaar" voorgelegd, In
dit adviescollege hebben onder meer
zitting de hoogleraren Van der Horst,
Kempe en Baan.
Met de beide armen het V-teken vor
mend richtte de Franse premier Char
les de Gaulle zich gisteravond tot de
reusachtige menigte die verzameld'
was op de Place de la République in
Parijs. Op de voorgrond bij de tribune
staan soldaten van de republikeinse
garde.
De Nederlandse zwemster Cockie
Gastelaars heeft vanmorgen te Boeda
pest op de eerste honderd meter van
de 4 X 300 m vrije slag estafette haar
eigen Europese record op deze afstand
van 1.03.9 met 0.2 seconde verbeterd.
De Nederlandse meisjes wonnen hun
serie in dit nummer in 4.28.6, de snelste
tiid ooit tijdens Europese kampioen
schappen gemaakt.
De uitslag van deze eerste serie is:
2 Nederland 4.28.6, 2 Zweden 4.30.2/3
Hongarije 4.34.0, 4 Frankrijk 4.37.1, 5
Italië 4.44.5.
De Nederlandse estafetteploeg, be
staande uit Cockie Gastelaars, Mary
Kok, Jopie broost en Greetje Kraan,
leidde de gehele wedstrijd. Alleen na
de derde wissel trachtte de Zweedse
Kate Jobson die maandag kam
pioene werd op de 100 meter vrye slag
Greetje Kraan voorbij te komen.
Het lukte haar niet en de Nederlandse
lag twee meter voor haar toen ze aan
tikte.
De jury heeft de tUd. van Cookie
Gastelaars officieel gecorrigeerd tot
1.03.6. Zil heeft haar in Blackpool ge
vestigd record derhalve met 0,3 seconde
verbeterd.
(Van een onzer verslaggevers)
Voordat de kruiser „De Zeven Pro
vinciën" donderdag zee koos om deel
te nemen aan de vlootsohouw te Am
sterdam, had aan boord een comman-
dow isseling plaats.
Thans is commandant kapitein-ter
zet P. Kool. Tot nu toe had kapitein
ter-zee M. J. Vos het bevel over de
kruiser. De commando-overdracht
heelt volgens de marine niets te ma
ken met de stranding van de oorlogs
bodem. enkela dagen geleden.
De bevelhebbers van de Ameri
kaanse. Britse en Franse sector van
West-Berlün hebben donderdag in
eensluidende brieven aan de Russi
sche commandant van Oost-Berlyn
geprotesteerd tegen de maatregelen die
de Oostduitse autoriteiten hebben ge
nomen om te verhinderen dat Oost-
berlijners in West-Berlijn gaan
ktrkw,
In de luchtdrukverdeling kwamen
slechts langzame veranderingen voor.
Een hogedrukgebied boven Scandina
vië handhaafde zich er nog steeds. Het
kreeg in de afgelopen dagen een ver
sterking in de richting van de Balkan.
Aan de noordzijde van het maximum
bewoog een tamelijk actieve depressie
vrtf snel naar het oostenmaar het
lagedrukgebied, dat aan de zuidwes
telijke flank wordt aangetroffenver
plaatste zich maar weinig.
Over Spanje en Frankrijk trok een
gebied met luchtdrukstijgingen, ten
gevolge waarvan de onweersactiviteit
er tijdelijk vrijwel geheel werd onder
drukt.
Het ziet er dan ook naar uit dat het
weer onder invloed blijft van het Scan
dinavische hogedrukgebied, zodat er
morgen een warme en zonnige dag ver
wacht kan worden.