Na waardevolle reis van 125.000 km:
Doel gemist door
koersafwijking
D;
Stralingsgordel
smaller dan
verwacht
Oud-SS-ers „verstevigden
de onderlinge band
eel dodelijke ongevallen
in bet verkeer
Het kind in de schaduw
Rood China: Nog twee weken
wa
m
(95) van Doru
Uit
Soldatenlied hield
herinneringen warm
Apeldoornse ..raket*
sprong bil start
uit elkaar
Om nationalisten wakker te schudden
„Amerikanen moeten
vertrekken van
Formosa"
Nieuwe Australische
ambassadeur y
Sigaretten, vier
en
kleedjes
BIJEENKOMST IN „KRAS" TE AMSTERDAM
OUD-RÊDDERS VIERDEN JUBILEUM
MAANDAG 13 OKTOBER 1953
ZESTIENDE JAARGANG No. 4119
r
C.V.P. BOEKT WINST
IN BELGIË
Straling
De zon?
Gelukwensen
mm
V.
Directeur: H. DE HUJG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. HL J. S BKUINS SLOT
E Amerikaanse maanraket „Pionier I" is vanmorgen
vroeg van een mislukte reis naar de maan in de
dampkring van de aarde teruggekeerd en waarschijn
lijk verbrand, zo lieeft de Amerikaanse luchtmacht officieel
meegedeeld» De „Pionier I", die een recordhoogte van onge
veer 125.000 kilometer heeft bereikt een derde van de
afstand naar de maan is waarschijnlijk ergens boven het
zuidelijk deel van de .Stille Oceaan aan zijn eind gekomen.
Het luisterstalion op Hawaii, het laatste dat seinen van de raket
opving, verloor vanmorgen om kwart voor zes Nederlandse tijd het
contact met de „Pionier". Men neemt aan, dat de maanraket door
de grote wrijving met dc lucht is verbrand toen zij in de atmosfeer
terugkeerde.
Op het laatste moment heeft men nog getracht de „remraketde
zogenaamde „vierde trap", in werking te stellen in de hoop dat het
projectiel daardoor een haan om de aarde zou gaan beschrijven,
maar dit is niet gelukt. Niettemin is de reis van de „Pionier" toch
zeer nuttig geweest. Vooral de gegevens, die de raket heeft verza
meld over de kosmische straling, worden als zeer waardevol be
schouwd.
Zwarte hemd
ER zijn duizenden kinderen in Nederland, die anders zijn
■dan uw flinke schoolgaande zoon, uio thuis spelende kleu
ter, uw dartele kleinkind, uiü gezonde nichtje, de groep vrolijke
scholieren, die dagelijks uw huis passeert. Zij leven in de scha
duw. Voor hen wordt er morgen bij u gebeld. Open dan uw
deur en uw hart. (Ovér het hoe en waarom van dit alles
de jaarlijkse kinderpostzegelactie vindt u elders in dit blad
een toelichting.)
r
O*
Lege envelop
ttoowéam: ivmt ae mumraa: ju - met ii37üO 14 Li
Po*töui 1112 Postgiro No. 421519.
KtocwcptUenf aooonementco. ibuo19.30 uur
ZaterttoK» 17—18 uur. Telefoon U5700.
't^JriTtaïuirc Huygenspletn l - Telei. 183467 3 OJnen).
PtMtbus 1091 Poetgiro No. 424867.
Küi ch tannic rut; 18.301930 u. Telel. 302369.
Dordrecht: Seiicflerspleui 3 - Postgiro No '424208 feleloon 4570
Kiachtendienst na 1730 uur 7314.
gciuedam: Lange Kerkstraat 24 b - Telefoon 67382.
Abonnementsprijs Si cent per week 1 2.65 per maand. 17JK> per
kwartaal. Losse nummer# 15 cent.
Varaehlint daeelltks.
(Geldig tot morgenavond)
PLAATSELIJK ENIGE REGEN
Plaatselijk enige regen en hier en daar tijdelijke op
klaringen. Vannacht iets minder kónd» morgen overdag
ongeveer dezelfde temperaturen als vandaag. Zwakke
tot matige wind uit westelijke richtingen.
Morgen: Zon op: 7,01 Maan op: 9.03
onder: 17.50 onder: 18.51
„MAANPI0NIER" VERBRAND
Uit alle delen van de wereld zün fe
licitaties gezonden naar de Amerika
nen. die de maanraket hebben ontwik
keld en afgeschoten.
President Elsenhower heeft hen
eveneens gelukgewenst. In een tele
gram, aan dr. T. Keith Glennan, di
recteur van het nationale agentschap
voor aëronautiek en ruimtevaart, zegt
de president: Wee3 zo goed. allen die
deel hebben gehad aan de wetenschap
pelijke proefneming met ruimtevaart
van zaterdag mijn oprechte gelukwen
sen over te brengen met ae schitte
rende prestatie. De vlucht die zfj tot
stand hebben gebracht is waarlijk pio
nierswerk voor het diep doordringen
in de ruimte bulten de aarde. Reeds is
het duidelijk, dat deze proef kennis
van groot nut voor de mensheid zal
opleveren.
Uit de voorlopige uitslagen van de
gemeenteraadsverkiezingen in België
blijkt, dat de (r.-k.) Chr. Volkspartij
vooruitgang heeft geboekt. De socialis
ten leden lichte en de communisten
aanmerkelijke verliezen. Ook de libe
ralen zfjn achteruitgegaan.
Tot dusver zijn (een berichten over
waarnemingen van de ondergang vin
de maanraket ontvangen. De „va!"
naar de aarde verliep twintig uur
sneller dan men bed gedachi
Hoewel nog geen nauwkeurige cijfers
onmiddellijk ter beschikking «tonden,
schatten de geleerden» dat de maan
raket ongeveer 24 uur heeft nodig ge
had om baar grootste hoogte te be
reiken. Volgens Amerikaanse deskun
digen heeft de raket een hoogte van
125J42 kilometer bereikt.
Zondag was reeds duidelijk dat de
koersafwijking te groot was om de
„Pionier" nog een kans te geven de
maan te bereiken. De maximale af
stand raketmaan had 80.000 km mo
gen zijn. Zover is de „Pionier" echter
lang niet gekomen.
"Waarschijnlijk is de koersafwijking,
die zondagmiddag al vier graden be
droeg, veroorzaakt door een minieme
onjuistheid in de elektronische her
sens van de raket.
Tijdens zijn reis heeft de „Pionier"
gegevens naar de aarde gezonden over
de kosmische straling, de dichtheid
van meteorieten eenmaal is de ra
ket met een meteoriet in aanraking
geweest, zonder schadelijke gevolgen
en over de gordel van radio-actieve
straling om de aarde.
Wat dit laatste betreft: men heeft
de ludruk dat deae dodelijke strallngs-
gordel minder breed is dan aanvanke
lijk gedacht werd. Naarmate de „Pio
nier" verder tn de ruimte doordrong
nam de radio-activiteit namelijk af.
Generaal Schriever van de Ameri
kaanse luchtmacht heeft al verklaard,
dat blijkens de gegevens» dat de ge
vaarlijke straling niet toeneemt op
grotere afstand van de aarde, de voor
uitzichten voor de mogelijkheid van
bemande ruimtevaartuigen aanmerke
lijk gestegen is.
Prof. Lovell van het -instituut van
Jodrellbank heeft verklaard, dat de
gegevens die de raket over micro
meteorieten heeft uitgezonden, bijzon
der interessant zijn. Volgens sommige
hypothesen zijn dé aarde en andere
Planeten uit dit meteoorstof ontstaan.
De ontvangst van de seinen der raket
Is „perfect" geweest, aldus prof. Lovell.
Met de enorme radiotelescoop heeft
men in 24 uur tijds 112 maal de positie
van de „pionier", tot op een vijfde
graad naukeurig, kunnen bepalen.
Een andere deskundige heeft op een
persconferentie verklaard, dat op circa
15.000 km hoogte de stralingsintensi
teit begint af te nemen. Op een hoogte
van 90.000 km is de straling zesmaal
zo kléin als op 10.000 km.
Intussen zouden de vooruitzichten
voor verdere proeven met maanraket-
ten goed zijn. Generaal Kitland van de
raketafdcllng van de luchtmacht waar
schuwde zondagavond echter, dat er
rich nog wel meer mislukkingen zul
len voordoen» doch hij was ervan over
tuigd, dat het verkennen, van de ruim-
te steeds verder zal gaan, met op den
duur Mars, Venus, en mogelijk de zon
ris doel;
De. Amerikaanse luchtmacht heeft
machtiging om nog een schot op de
maan te doen en het leger zal ook
twee pogingen wagen.
Amerikaanse geleerden, die overi
gens ook bijzonder tevreden zijn over
de prestaties van de Pionier, zün van
mening, dat de raket niet helemaal in
de juiste richting la gestart.
(Van een onzer verslaggevers)
Een honderdtal oud-SS-ers Is zater-
dag In Krasnapolsky te Amsterdam bij
een geweest als gast van de Stichting
HINAG, een Instelling, die zich bezig
houdt met het insamel envan gelden
ten behoeve van „oorlogsinvaliden".
De Stichting HINAG voert momenteel
een campagne in de hoofdstad voor een
kersf,actie ten bate van deze „oorlogs
invaliden-'.
Deze „invaliden" zijn niet anders
dan gewez enNederlandse Oostfront
strijders, die al of niet gewond geweest
zijnde, er behoefte aan hebben elkaar
zo nu en dan te ontmoeten. Zo ook za
terdag in „Kras", waar de heren wer
den aangesproken met „kameraden en
kameraadskes" en waar hen duidelijk
werd gemaakt, dat de HINAG geen
ander doel heeft dan versteviging van
de onderlinge band.
Het optreden van de Nederlandse
SS-ers werd door twee sprekers, de
heren Reitsma en Timmer vergoelijkt.
„Zij handelden naar hun geweten en
pleegden geen landverraad". Ook werd
een pleidooi gevoerd voor amnestie
voor de nog in de gevangenis vertoe
vende „kameraden".
Een Duits soldatenlied, uit de tijd
van het nazisme, hield de herinnering
aan het Oostfront warm.
Er werden insignes uitgereikt en
enige „veteranen" hadden zelfs het
zwarte hemd weer uit de kast gehaald.
Van de zijde der politie vernamen
wij, dat voor de bijeenkomst toestem
ming was gegeven, omdat het hier gaat
om een niet verboden vereniging en de
vergadering een besloten karakter had.
De HINAG werd opgericht nadat van
hogerhand de organisatie van Paul van
'enen (NESB) was verboden. Tegen
de HINAG velf is nimmer een verbod
uitgevaardigd.
Of de vergadering, welke zaterdag
te Amsterdam gehouden werd, aanlei
ding zal kunnen zijn voor een justi
tioneel ingrijpen, achtte men niet
waarschijnlijk. Het besloten karakter
van de bijeenkomst maakt dat onmo
gelijk. Wel zal men de HINAG en ook
andere organisaties van oud-nationaal-
socialisten in hun activiteiten nauw
lettend blijven volgen.
De 32-jarige motorrijder K. Veer
kamp uit Amsterdam is, na in de Go-
rontalostraat in Amsterdam-Oost door
een bromfietser te zfjn aangereden
aan zijn verwondingen overleden. De
bromfietser - J. S., eveneens uit de
hoofdstad, die, naar de politie eonsta-
Onder het uitstoten van enorme vlammen
en rookwolken heren de Amerikaanse
maanraket zaterdaj in Cape Canaveral,
Florida, haar reis.
VA*ï',"r 'G v, J..
(Van een onzer verslaggevers)
Ié Apeldoorn is een raketproef mis
lukt, In een bos langs de weg naar
Hoenderloo bevond zich de basis.
Drie jongelui, 15, 18 en 20 jaar oud,
allen scholieren, hadden een „raket"
van een halve meter lengte opge
steld met de bedoeling deze het
luchtruim in te zenden.
Zover kwam het echter niet. Het pro
jectiel, waarin zich een halve kiio
springstof bevond en waarin een
elektrische ontsteking was aange
bracht, explodeerde op de gror.f.
Sommige stukken kwam vijftig me
ter verder terecht.
COMMUNISTISCH CHINA heeft dc
wapenstilstand in de Straat van For.
mosa met twee'weken verlengd.
De communisten maakten gisteren,
anderhalf uur nadat de eerder afge
kondigde wapenstilstand van een week
was afgelopen, bekend dat de natio
nalistische eilanden voor de kust ook
de komende twee weken niet zullen
worden beschoten.
In een uitzending van de commu
nistische Chinese radio werd mee
gedeeld, dat het 'staakt het vuren
was verlengd „om de houding van
de vijand waar te nerpen, hem gele
genheid te geven, voldoende voorra
den voedingsmiddelen en munitie-te
geven en het voor hem gemakkelijk
te maken Quemoy.te verdedigen".
De radio zei, dat dit geen misleiding
was, maar dat het ging om een maat
regel die erop gericht was de nationa
listische Chinezen wakker te schudden
en de verraders onder hen té isoleren.
Volgens de radio moesten de Amerika
nen op en pm Formosa naar huis
terugkeren. Ze mogen zich niet met de
binnenlandse aangelegenheden van
China bemoeien.
Als de Amerikanen weer nationa
listische schepen naar de kusteilanden
zouden begeleiden, zou het vuren ove
rigens onmiddellijk worden hervat.
President Eisenhower heeft onmid
dellijk gereageerd op de berichten uit
Peking, Hij noemde het goed nieuws
en meende dat er een nieuwe kans was
om de spanningen in het Verre Oosten
door onderhandelingen op te lossen.
Volgens het communistische pers
bureau Nieuw China hebben de onder
handelingen tussen.de V.S. en Pekine
in Warschau nog niets opgeleverd.
Advertentie)
„Houd je gemak", "bromde iemand
op het congres van de conservatieve
partij ih Engeland zijn 'huurman toe
en meteen snperde hij hem de mond.
Die buurman was in luid protest
geschreeuw uitgebarsten, toen Mac-
Millan tijdens zijn rede woorden
sprak, die bij de congresganger
een verkiezingskandidaat niet in
de smaak vielen:
teerde, onder invloed van sterkedrank
was, reed op de Unkerweghelft en
botste in volle vaart tegen dé hem
tegemoetkomende motorrijder. Beiden
vielen. De duopassagier van de béér
Veerkamp en de bromfietser zijn naar
het* Onze Lieve Vrouwe Gasthuis
overgebracht.
A Zondagavond rged op de.Napoleon-
seweg onder Neer (Limburg) de 22-
jarigo bromfietser M. Heynen uit Neer
in volle vaart tegen een hem tegemoét-
komende Duitsepersonenauto uit
Oberhauseh. De bromfietsbestuurder
was op slag dood én zijn duopassagler,
de 23-jarige J. Schféurs. évenémtsLuit
Neer, moest met ernstige verwondin
gen in het ziekenhuiste Roermond
worden opgenomen. Y
ft By Anjum is saterdagmiddag de 67T
jarige bromfietser J. de Haan uit Mor-
ra. om het leven gekomezS^GOrd^bi};
in een bochfévaiude*weg mëtteéfe 'fnö-
torrijder In housing: kwam» Deze^liep
zware verwondingen op. A*"
ft Op -de nieuwe-" rijksweg 43' bij
Drachten Is zaterdagavond dé vee
handelaar Folkert Wilkens- -uit De
Tieke op een motorrijwiel tegen; een
afsluithek gereden en vrijwel óp slag
gedood. De idubpassagier, de heer
Berend van .der Veeh,.uit. Dé. Tieke,
kreeg een schouderfractuur.
Op de weg .tussen Vriezenveèn en
Almelo is de 36-jarige H. S. uit Vrie-
zenveén-omgekomen, toen de scooter,
waarop hij zat, kwam te. vallen. Zijn
echtgenote, die de scooter bestuurde,
.werd licht gewond.
De öSjarige "W. *N. E: liit-Bilthoven
■is op'de rondweg bij Utrecht (rijksweg
22), waar hy liep te wandelen, door
een auto aangereden; In het ziekenhuis
•is hy overleden. yy:: jij '*.Y
De 23-jarige heeri J.V..uit.Zeeland
bij Oss is, toen hy per bromfiets de
Rijksweg Den Bosch-Nymegeh over
stak, door een auto gegrepen. In hét
ziekenhuis té Nijmegen is hij ©verleden.
De 44-jarige heer L. M. kwam om
het leven, toen.zyn aut.o op de weg. van
Berg en Dal tégen een boom botste.
Twee inzittenden liepen ernstige ver
wondingen op. V
Sir Edwin McCarthy,plaatsvervan
gend hoge commissaris van Australië
in Londen; is benoemd tot ambassadeur
in Den Haag. Dit is in Canberra mee
gedeeld,
De huidige Australische ambassadeur
In Den Haag, Hugh-Mcclure-Scnith, is
benoemd tot ambassadeur in Italië.
(Van onze correspondent)
TANTE Doortje Rijkers, de 95-
jarige dochter van Dorus Rij
kers, heeft zaterdagavond de harten
van de oud-redders, die in restau
rant „Formosa" te Den Helder het
vyftigjarig bestaan van hun vereni
ging „Moed. Volharding en Zelfop
offering" vierden, vertederd. Plot
seling beklom de bejaarde vrouw in
het rokerige zaaltje het podium en
begon aan de bestuursleden geschen
ken in de vorm van doosjes sigaret
ten uit te delen.
Zij had maar vier doosjes omdat zij
meende dat er vier (in plaats van
zeven) bestuursleden waren. Voor
zitter Pieterse kreeg toen vier zil
veren guldens toegestopt. Ontroerd
wees hy de geschenken van de hand:
„Dat moet je nou niet doen; dat kun
je toch zélf niet missen".
Maar „tante Doortje" was niet te be
wegen de geschenken terug te ne
men: uit haar handtasje haalde de
krasse vrouw enige zelfgehaakte
kleedjes, die zy ook weggaf. Het
werd stilin de Zaal toen zy haar
dank jegens God uitsprak
„Moed, Volharding en Zelfopoffering"
is door de oud-redders opgericht toen
zij zelf in nood kwamen te verkeren.
Dorus Rykers is er zelf een poosje
voorzitter van geweest.
Voorzitter Pieterse heeft zaterdagavond
iets over de historie verteld: als de
kas leeg was. ging men naar de
loods-zeeschilder Jaarsma en vroeg
hem om een schilderij, dat men voor
niets kreeg en dan verkocht.
Het lUstje kreeg men van de direc
teur der Rykswerf. „Graag een lijstje
in goud", zei het oudste lid (en ere
voorzitter) „Ome Jan van Dok" dan
en het kwam voor elkaar.
De penningmeester, Dirk Bot; die al
35 jaar deze functie békleedt, kreeg
een fraaie rookstóel cadeau. Wethou
der v. d. Vaart, loco-burgerheester
van Den Heidér, en burgemeester
Correljé van Caliantsoog boden een
enveloppe met inhoud aan. Namens
het Dorus Rijkersfonds bood de se
cretaris, de heer Claassen, symbo
lisch een lege enveloppe aan. Het
briefje van honderd, dat erin: had
horen te zitten, was niet op tijd uit
Amsterdam gearrhjeerd.