Nare zaak
Onderhandelingen
lang gaande
alOpstand mislukt
in Paraguay
Gratie voor 7.000
rebellen
Jong predika ntseehtpaar
en stoffeerder gedood
Mao tse Toen g
naar Moskou
Rapport commissie-Wiarda
MEERDERHEID IS VOOR
WETTELIJKE REGELING
SPORTPRIJSVRAGEN
Klachten over rode
-propaganda
bij regering
De Scheepsjongens van Bontekoe
Tot 1 maart geen boete voor
uitsteeksels
aan a
NEDERLANDS
PROTEST
IN LONDEN
VERRASSENDE AANKONDIGING IN PARIJS:
I
Na inrichting van eerste pastorie
Minderlieid legen
kanaliseren
van het kwaad
BONTEKO
Höppener wenst
democratische
oplossing
r
WOENSDAG 14 JANUARI 1959
J
Directeur: H. DE RUIG
ZEVENTIENDE JAARGANG No. 4195
r
y
Hoofdredacteur: Ur J A. H J KKI'iNb ril <!F
Geen KJNVR-voetbal
Ben Bella
Verzet
m
Morgen begint de uitverkoop, de
officiële. Gezien de roerige voor
geschiedenis betekent dit de twee
de fase in de prijzenslag, die
januari beheerst. De vaak
onstuimige opmars der koop-
gragen heeft donderdag de wette
lijke sanctie. Dat neemt niet weg,
dat er rustig van een chaos kan
icorden gesproken (zie ook pag.
drie).
Nieuwe haven voor Nasser
(Van onze parlementaire redacteur)
jl/TINISTER STRUYCKEN heeft vanmorgen als minister van Justi-
1t± tie a.i. het rapport doen publiceren, dat doör de staatscommis-
sie-Wïarda is uitgebracht over de Noodzakelijke wijzigingen van de
Loterijwet.
In dit rapport blijkt duidelijk, dat een meerderheid van de staats
commissie het standpunt inneemt dat de Loterijwet zodanig moet
worden gewijzigd, dat sprtprijsvragen (toto) kunnen worden geor
ganiseerd, zonder dat de organisatoren zich schuldig maken aan een
strafbaar feit.
De minderheid van de commissie (prof. dr. H. N. Ridderbos en dr.
J- A. H. J. S. Bruins Slot) is wel van mening, dat de Loterijwet
moet. worden gewijzigd, maar zij spreekt zich tegelijk uit tegen het
kanaliseren van het ktvaad van de sportprijsvragen door de overheid.
HHj beginnen vandaag met de publikatie van een
nieuw beeldverhaal „De Scheepsjongens van
Bontekoe", naar het gelijknamige boek van Johan
Eabricius.
Het zijn spannende avonturen die kapitein Wil
lem IJsbrandtsz Bontekoe, zijn matrozen en
scheepsjongens beleven op de Oostinjevaarder
„Nieuw Hoorn".
Wij twijfelen niet of onze jonge en oude lezers
zullen meeleven met de flinke Hollandse jongens,
Hajo, Rolf, Padde en Barmen.
Hajo, de veertienjarige Iloornse jongen, die
maar één verlangen kent, de zee, en op 28 decem
ber 1618 met de Nieuw-Hoorn zijn eerste grote
reis begint.
Rolf, die al „een oude rot" is, want hij heeft zijn
eerste, reis met kapitein Bontekoe al achter de rug.
Eh dan de goedmoedige bolronde Padde en de
koksmaat Harmen, die zo graag op de viool speelt
maar zó vals. dat de anderen er kippevel van krij
gen.
Velen zullen dit oude verhaal van een barre reis
naar de Oost van 1618 tot 1620 met genoegen
Volgen.
,,Kom eens praten
Singapore vóór KLM?
>;f$Ü
Bollen) xm: wil to oo itiuiauun au noiuu
Puetbiu 1112 Pongiro No. 424619.
Klachtendlenst abonnementen: 1830—18.30 nut
Zaterdags 17—18 uur. Telefoon 115700.
•f-GriTenbage: Huygenspleln 1 Telet. 183407 {3 lijnen.)
Postbus 1001 - Postgiro No. 424867
Klachten dienst: 18.3018,301). Telef. 362569.
Dordrecht: Scheffexjpleln 3 - Postgiro No. 424208. Telefoon 4571
Klaehtendtenst na 1730 uur 7314.
Schiedam: Lange Kei Instraal 24 b - Telefoon 67882.
Abonnementsprijs 61 cent pet week f 2.65 per maand, t 7,90 pel
kwartsaL Losse nummer» 13 cent. Verschijnt deselij ka
(Geldig tot morgenavond)
MIST.
Overwegend droog weer met op vele plaatsen mist.
Lichte en vannacht overwegend matige vorst. Zwakke
wind uit oostelijke richtingen.
Morgen: Zon op: 8.42 Maan op: 11.14
onder: 16.57 onder:
INiSTER LUNS heeft maandag-
|V1 cvond voor de televisie op scherpe
wijze de Britse beslissing over de
KLM-IiJn op Singapore gelaakt.
Wanneer minister Luns er van
spreekt dat de Britse houding be
paaldelijk onze betrekkingen niet heeft
verbeterd, dan is dat voor diplomatie
ke taal tussen Westerse landen onge
woon scherp.
De minister laakte de bruuske wij
ze waarop premier Macmillan ge
bruik maakte van de ziekte van de
Britse minister van Buitenlandse Za
ken Seiwyn Lloyd om met voorbijzien
van gemaakte afspraken voor verde
re onderhandelingen, de Nederlandse
regering botweg een afwijzend ant
woord thuis te sturen.
De minister heeft deze houding in
het historisch verband van 0020 erva
ringen met Engeland sinds het einde
van de oorlog gesteld, de nare erva
ringen met Engelands politiek ten aan
zien van onze moeilijkheden met In
donesië en nu laatstelijk nog de wa
penleveranties van Engeland aan In
donesië.
DE houding van Britse regering
vindt ook kritiek in het eigen land
De „Manchester Guardian" kritiseert
de slechte manieren van de Britse re
gering en acht het voorts bedenkelijk
dat Engeland een lan^ als Nederland,
dat van de landen van de gemeen
schappelijke markt Engeland het
meest welgezind is, voor het hoofd
stoot
Engeland ls ban. voor de KLM.
Want deze maatschappij is een con
current voor de Engelse maatschappij
de BOAC. Het Is dus een zuiver be
schermende maatregel, die Engeland
op dc KLM toepast. Bij de onderhan
deliagen-oyer luchtlijnen heeft Neder
land van zijn kant weinig te bieden.
Nederland is een kle. i land met maar
één luchthaven, waar geen onderhan-
delingsperspectieven meer inzitten.
De noodzakelijkheid tot samenwer
king met de luchtvaartmaatschappijen
der andere EEG-landen ligt dan ook
voor de hand. Een klein land alleen
vermag niets. Alleen door samenwer
king met anderen, die zich meer of
minder in gelijke positie bevinden, kan
men zich sterk makeq.
BEHALVE dat wij ons dus moeten
realiseren dat wij met harde han
delsmanieren te maken hebben gekre
gen en daarnaar zelf onze politiek
moeten inrichten is het van belang dat
de Engelsen duidelijk moeten weten
dat het Engelse beleid te dezer zake
een algemene politieke terugslag
heeft.
De „Manchester Guardian" heeft
dat gevoeld. En minister Luns heeft
dat juist scherp naar voren gebracht.
Wjj achten dat juist en onderschrijven
deze duidelijke taal.
De weg van Engeland naar Europa
is een moeilijke. Meestal staat Enge
land daarbij zichzelf in de weg, soms
zijn het anderen die dit land daarbij
in de weg staan. Maar Nederland
heeft Engeland nooit in de weg ge
staan.
Engeland is nu boos omdat de on
derhandelingen over de vrijhandelszo
ne afgebroken zijn. Maar als Engeland
dat veranderd wil hebben, dan ls dat
een zaak waar Nederland mee in
stemt, Deze Britse klap op het hoofd
van Nederland ls daarvoor niet erg
bevorderlijk.
Bestand in Algerije
spoedig verwacht
De KNVB heeft alle wedstrijden die
voor zaterdag 17 januari in de latcr-
dageompetitie waren vastgesteld, af
gelast.
J^E Franse regering lieefl vandaag bekendgemaakt dat reeds ge
ruime tijd onderhandelingen worden gevoerd over een wapen
stilstand in Algerije. Men hoopt deze onderhandelingen tegen 20
januari tot een gunstig einde te kunnen brengen, waardoor de reeds
vier jaar durende strijd voor onafhankelijkheid van de Algerijnen,
althans voorlopig, zou worden gestaakt.
De Franse regering zou niet van plan zyn politieke besprekingen
te beginnen met het Algerijnse Nationale Bevrydingsfront (F.L.N.).
De wapenstiktandsovcreenkomst zou een zuiver militair karakter
dragen.
Bli de onderhandelinren-achtcr-de-scliermcn zou ook de Italiaanse premier
Fanfanl zijn betrokken. Fanfani komt vamlaac in Parijs aan om de vergade
ring van ministers van Buitenlandse Zaken van de EEG (Europese Economische
Gemeenschap) bij ie wonen. HIJ zal tevens besprekingen voeren met presi
dent de Gauile.
Reeds gisteravond werd het duide
lijk: dat de Franse regering van plan
was op korte termijn een einde te ma
ken aan de strijd in Algerije, die mi]
jarden guldens en tienduizenden men
senlevens heeft gekost. De Gaulle kon
digde namelijk uitgebreide amnestie-
maatregelen aan voor de Algerijnse re
bellen. kennelijk bedoeld om de steun
ie krijgen van de negen miljoen mo
hammedanen in Algerüe.
Alle Algerijnse rebellen die de
laatste tijd ter dood waren veroor
deeld en die niet meer in beroep kon
den gaan, hebben gratie gekregen.
Voorts beval de Gaulle, dat de onge
veer zevenduizend rebellen, die in Al
gerijnse concentratiekampenworden
vastgehouden, moeten worden vrfjge
laten
Bovendien «uilen de straffen van
een aantal nationalistische leiders wor
den verlicht. Zo zal de vroegere waar
nemend premier uit de Algerijnse re
gering in ballingschap, Ben Bella, uit
de strenge ParUsc .gevangenis Santé
worden overgebracht naar een fort.
De gevangenisstraffen van alle ver
oordeelde rebellen worden met een
tiende verminderd en iedere zaak zal
worden heropend met het oog op een
verdere vermindering van de straffen.
Deze besluiten zijn gisteren bekend
gemaakt door de minister van Voor
lichting, Roger Fréy, na de eerste zit
ting van dc ministerraad, die is ge
houden sedert de Gaulle vorige week
het presidentschap heeft aanvaard.
Naast Ben Bella en andere nationa
listische leiders «ai ook Messali lïadj,
de 68-jarlge leide* van de Algerijn
se Nationale Beweging, meer vrüheid
krijgen. HU mag zUn bewaakte woning
op het eiland Belle voor de Franse
kust verlaten. HU kan in vrijheid in
Frankrijk gaan wonen, doch mag niet
terugkeren naar Algerije.
De zeven duizend mensen, die uit de
interneringskampen worden vrijgela
ten, zijn nimmer voor een rechtbank
gedaagd om verantwoording af te leg
gen.
Inmiddels geven in Algiers de
rechtse extremisten uiting aan hun
ongenoegen over het amnestiebesluit
van de Franse regering. De reacties
zUn echter, gemeten naar die op soort
gelijke gebeurtenissen in het verleden,
gematigd. Mede als gevolg van het
grote prestige dat de Gaulle nog steeds
geniet is het tot op heden niet tot de
monstraties gekomen.
liet in de Argentijnse hoofdstad Bue
nos Aires verschijnende^ blad La Nacion
meldt, dat in het Chaco-gebied in het
noorden van Paraguay een militaire
opstand is uitgebroken. Volgens de
spaarzame berichten, die uit Paraguay
binnenkomen, is de revolte echter mis
lukt.
De correspondent van La Nacion in
Asuncion, de hoofdstad van Paraguay,
schrijft, dat geruchten de ronde doen
dat het hoofd van de luchtmacht, ge
neraal Ovando, en ruim tweehonderd
van zijn ondergeschikten gearresteerd
zijn. La Nacion meldt voorts, dat „een
reeds lang smeulende crigis tussen de
militaire leiders en de kopstukken van
de Colorado-partij van president
Stroessner nu naar buiten treedt." Kort'
geleden zouden in Paraguay honderden
personen zijn gearresteerd toen de po
litie voorzorgsmaatregelen nam na de
nederlaag van president Batista 'op
Cuba.
(Van onze correspondent)
De 28-jarige hervormde, te Sluis beroepen predikant F. A, Pan
nekoek uit Gorkum, zijn 23-jarige echtgenote en de 50-jarige stof
feerdcr F- Asmus uit Gorkum, zijn gistermiddag om het leven-geko
men by een atxto-ohgeluk in Aardenburg (Zeeuws-Vlaanderen).
Kand. Pan nekoek was met zijn vrouw en de stoffeerder naar Sluis
geweest in verband met de inrichting van zijn huis daar. Op de
terugweg reed de auto, waarin het gezelschap reisde, te Draaibrug
in de gemeente A arden burg in volle vaart tegen een vrachtauto.
Drie der inzittenden werden op slag gedood, de vierde een zoon
van de stoffeerder werd ernstig gewond.
MAO Tse Toeng, de leider van com
munistisch China zal spoedig een be
zoek aan Moskou brengen vennoe-
delUk om en nabU 27 januari, als de
Russische communistische partij haar
algemene vergadering- houdt. HU zal
daar besprekingen voeren met de Rus
sische premier Chroestsjew.
Dit werd vandaag door zegslieden
van het Japanse ministerie van Buiten
landse Zaken meegedeeld.
Zij weigerden te zeggen hoe zij aan
deze inlichtingen gekomen waren.
Het bezoek zou volgens de zegslieden
o.rm dienen „om de geschillen, met
Chroestsjew over'het systeem der com
munes uit de weg te ruimen.
De Verenigde Arabische Republiek
zal te Tartus aan de Middellandse
Zee een nieuwe haven aanleggen.
Hier zal tevens het eindstation komen
voor een oliebuislelding voor het ver
voer van Syrische olie naar het bui
tenland, zo is te Damascus bekendge
maakt.
.Missouri Pacific R.R, Nelto-wtrisi 11
maanden per 30 nov. S 2.833.189 <3.025.203
Snier. .V Foreign Power netto-winst 8
maanden per 30 sept. 5 8.823,550 (9.187.908]
of 8 1.21 (l.2S| per aand.; idem 12 maan
den oer 30 sept S 14.473.775 it2.644.978) ol
1.98 (1 73) eer aand.
het organiseren van dit soort prijsvra-
Aan het rapport is een ontwerp van
wijziging toegevoegd, waarin de com
missie duidelijk maakt, welke artike
len in de LoterUwet dienen te worden
gewijzigd en welke artikelen dienen te
worden ingevoegd.
De voornaamste bepalingen in de
ontwerp-wUzlging zijn die, welke het
organiseren van sportprijsvragen mo
gelijk moeten maken,
brengh Hierin wordt o.a. gesteld, dat
Kand, Pannekoek heeft gestudeerd aan beroep dat h(j aangenomen had, was
de Rijksuniversiteit te Utrecht. In 1957
beëindigde hU zijn studie, net eerste
naar de hervormde gemeente van Sluis,
Kand. Pannekoek, die zondag 1 fe
bruari als predikant te Sluis in het
ambt bevestigd zou worden, was met
zijn jonge vrouw bezig de pastorig
daar te meubileren en in te richten.
Het ongeluk gebeurde gistermiddag
om halfvijf op het kruispunt- te Draai
brug, waar de weg naar Sluis uitkomt
op de weg Aarden burgOóstburg.
De personenauto reed tegen een
vrachtauto van het handelsbedrijf Van
Hijfte uit Maldegem in België op. De
chauffeur van deze vrachtauto werd
uit de wagen geslingerd en raakte
daarbU gewond.
De auto uit Gorkum werd bestuurd
door de heer Asmus.
(Van onze parlementaire
redacteur)
Staatssecretaris Höppener heeft
de besturen van de Nederlandse
Radio Unie en de Nederlandse
Televisie Slichting verzocht zo
spoedig mogclyk met hem te ko
men spreken over de wijze, waar
op via radio en televisie de poli
tieke propaganda dient te worden
gevoerd.
De staatssecretaris deed dit verzoek,
nadat hem steeds meer klachten be-
(Van een onzer verslaggevers)
*7" nJS, V£,B Jnstitie heert de polltie-organisatie in Nederland gevraagd
7» ™3art nodige soepelheid te betrachten teu aanzien van de scherpe
uitsteeksels op motorvoertuigen. ovucryc
Weliswaar is de nieuwe regeling, waarin staat dat de meeste uitsteeksels op
motorvoertuigen, die een gevaar opleveren in het verkeer, verwUderd moeten
worden, per 1 januari van kvacht ecworden; nochtans zal de politie zich nog
een kleine twee maanden beperken tot het uitdelen van waarschuwingen. Het
is nog niet bekend welke maatregelen men denkt te nemen tegen de over*
treders, die reeds geverbaliseerd zUn.
De KNAC heeft de minister van Justitie gevraagd de «aken met betrekking
tot de uitsteeksels met spoed af te doen. Niemand weet precies waaraan hij
zich te houden beeft, en daarom moet er met spoed een jurisprudentie komen,
meent de KNAC.
reikten over de wijze, waarop met
name de VARA. via radio en televisie
op allerlei wijze propaganda bedrijft
voor de PvdA en nadat door het lid
van de Tweede Kamer jkvr. Wttewaall
van Stoetwegen (c.-h.) vragen waren
gesteld over het toewijzen van t.v.-
zendtijd aan politieke partijen.
Ongetwijfeld zal de staatssecretaris
in het gesprek, dat hij met de leiders
van radio en t.v, zal hebben, aandrin
gen op matiging, terwijl het tevens als
vaststaand moet worden aangenomen,
dat mr. Höppener erop zal wijzen, dat
wanneer de besturen van de grote om
roepverenigingen zendtijd ter beschik
king van de hen verwante politieke
partijen stellen (VARA en KRO) het
een eis van democratie is, dat door de
regering zendtijd ten behoeve van
andere niet onmiddellijk met de om
roepverenigingen verbonden partijen
zal moeten -worden gevorderd.
Dit vorderen van zendtUd zal dan
voornamelijk betrekking hebben op de
televisie, aangezien voor de politieke
partUen reeds radioze'ndtUd ter be
schikking is gesteld.
Gevraagd mag echter worden, of de
wUze, waarop door de VARA misbruik
wordt gemaakt van haar positie om
aan de lopende band propaganda-
acties voor de PvdA te voeren, wel
door de regering kan worden getole
reerd. Ongetwijfeld zal mr. Höppener
bij het bestuur van de VARA en in
mindere mate ook bij het bestuur van
de KRO op matiging aandringen. Is
men niet bereid aan de -wens van de
staatssecretaris gehoor te geven, dan
is het niet uitgesloten, dat de regering
voor de komende periode, welke voor
afgaat aan de verkiezingen, nog meer
zendtijd zal vorderen voor de andere
partijen, ARP, CHU, WD en SGP en
andere, aan de verkiezing deelnemende
democratische partijen. Zoals bekend,
x{jn de communisten uitgesloten.
gen afhankelijk is van vergunning van
de ministers van Justitie en O. K. en
W., dat deelnemers;aan-de prijsvragen
een leeftyd van .achttien jaar dienen
te hebben," 'dat'zij tevoren dienen te
worden geregistreerd en dat zij .daar
toe een Inleggeld dienen te betalen.
Voorts mag de inzet van een deel
nemer in een prijsvraag het bedrag van
een gulden niet te boven 'gaan, moeten
de gelden, welke de prijsvraag op
brengt In een -overwegend deel "ten
goede komen aari'de belangen, die de
Zie verder pajt. 3. 2e kol.)
De Nederlandse ambassadeur te
Londen, baron Bentinck, heeft gisteren
bij het Britse ministerie van Buiten
landse Zaken geprotesteerd tegen het
besluit tot beperking van het aantal
KLM-landingen In Singapore. De am
bassadeur heeft uiting gegeven aan de
diepe teleurstelling over dit besluit, en
gevraagd of de beslissing definitief ls.
Het feit dat het Britse besluit in Ne
derland zoveel opwinding heeft ver
oorzaakt, heeft bij het Britse ministerie
van Buitenlandse Zaken enige verle
genheid gewekt, zo wordt uit Londen
gemeld. Men legt er de klemtoon op
het zuiver commerciële'karakter van
de zaak en geeft toe, dat het besluit
genomen is om de Britse belangen to
beschermen. Men verklaart dat de
rechten, die de KLM in Singapore ge
niet, voorlopig zijn en verleend werden
om de Ned. luchtvaartmaatschappij te
helpen nadat Indonesië in 1957 de KLM
verbood Djakarta als eindstation Ie
gebruiken.
„Minister Seiwyn Lloyd zou ver
heugd zijn zijn Nederlandse ambtge
noot mr. Luns te ontmoeten als deze
ertoe zou - besluiten naar Londen te
komen om over de zaak van de lan
dingsrechten in Singapore te praten",
zei een woordvoerder van het ministe
rie gisteren. Men wees erop dat de Ne
derlandse regering er vorig jaar maart
reeds van in kennis gesteld is, dat En
geland van plan was de landingsrech
ten van de KLM in Singapore te be-
perken.
Uit welingelichte kringen in Singa
pore verneemt het persbureau United
Press International, dat de regering
van Singapore de KLM haar rechten op
twee landingen per week zou hebben
willen laten behouden. Het besluit deze
rechten te beperken, zou een onver
wachte Engelse beslissing geweest
zijn, ofschoon de regering van Singa
pore te voren volledig op de hoogte
was gehouden «n tijdens de langdurige
onderhandel!- uitvoerig geraad
pleegd was.
Pacific Tel Tet Netto-winst 3 maan
den per 30 nov. 31.633.695 (23.009.032) of
8 2.53 (1.92) per aand.: idem 12 maanden
per 30 nov. S 110.029.278 (97.009.002) of 5 8.8L
(8.84) per aand.