Belangrijk
rapport
7
I
BEROEP OP TOEWIJDING
VAN ALLE LEDEN
Korte, krachtige
toespraak
Ir. Visser minister
van Defensie
Dertig gevallen
van paratyfus
in Zeeland
Times oegm
reis naar Amerika
Vandaag overleg over
ambtenaren-salarissen
r
Staatssecretarissen
gaan niet heen
ötmnanA
Metaal-CAO als
uitgangspunt?
S. J. v. Bergh terug
naai- Unilever
Zonnig weer
D/uVtJbS
w
Belgrado: Peking
in India
Minister voor Kongo
treedt af in
België
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 195»
ZEVENTIENDE JAARGANG No. 338$
fell Mai
I TONIC
1 JEWEL
1 CASSIS
1 SINAS
1 GAZEUSE
Felle boerderijbraneï
na spel met lucifers
Directeur: H. DE RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
(Van onze parlementaire
redacteur)
XTANDAAG zal minister Toxo-
peus in de bijzondere commis
sie voor georganiseerd overleg in
zake, ambtenarenzaken de onder
handelingen openen met vertegen
woordigers van de bonden van
overheidspersoneel over de moge
lijkheid van een salarisverhoging
voor de ambtenaren, zulks in het
kader van de vrijere loonpolitiek
Niet achter
Reorganisatie
BAVARIA lieshout
Rotterdam:
reua US7U0 u
?S££„Ï,-X BascSao No. «4519 M
ZrtShSfiT *Bonneo»'"«' 19 3U-19JIO uur.
zaterdags 17—18 uur. Telefoon 115700,
Süü'fi A'eletoo» 183481 (3 lijnen)
Post81«> No. *24807.
- relofooo 362589
Fhomas Kemplertrssi Sa - "->lef 65431.
Abonnementsprijs 61 «ent oe* w».»
kwartaal. Losse nununew T4 J 2'6S maand. I l.uu per
ïr® «ent. Verschijnt daceliiks
■s-Grarenh>te:
Dordrecht:
Schiedam:
(Geldig tot morgenavond)
HEIZELFDE WEERTYPE
Droog en zonnig weer met dezelfde of Iets hogere tempe
raturen. Zwakke tot matige, overdag af en toe vrii krach
tige oostelüke wind.
Morgen: Zon op: 5,54
onder: 19.23
Maan op: 7.32
onder: 19.52
VERLEDEN week vrijdag hebben
wij een samenvatting gepubli
ceerd van het rapport van de dr.
Wiardi Beckmanstichting over „De
hervorming van de onderneming".
.Wij aarzelen niet dit rapport van het
•wetenschappelijk instituut van de Par
tij van de Arbeid belangrijk te noe
men.
Belangrijk, omdat het een rapport
is van de wetenschappelijke 'instel
ling van een der grote politieke rich
tingen in ons land.
Belangrijk óók, omdat in dit rap
port een moeilijk en actueel vraag
stuk op alleszins verantwoorde wijze
wordt behandeld.
Belangrijk ten slotte, omdat het rap
port enkele gedachten bepleit, die ook
in de christelijk-sociale kring leven,
al is er dan op één hoofdpunt (nog)
een ernstig meningsverschil.
HET rapport, dat tot stand geko
men is onder leiding van prof,
mr. J. Valkhoff, wijst in de eerste
plaats op de steeds groter wordende
concentratie van macht bij de direc
ties van onze grote ondernemingen
Die machtsconcentratie is het gevolg
van de groei in omvang en beteke
nis van deze bedrijven alsmede van
belangrijke veranderingen in de struc
tuur van ons economisch leven.
Helaas gaat deze concentratie va-
macht gepaard aan een ernstige ver
zwakking van de mogelijkheid tot con
trole op het gevoerde beleid. Die ver
mindering van controlemogelijkheid
wordt veroorzaakt door het functiever
lies van de aandeelhoudersvergade
ring en een functieverandering van de
raad van commissarissen, die al
dus het rapport zich steeds meer
Ontwikkelt tot een raad van beheer
en die zijn toezichthoudende functie
steeds meer uit het oog verliest.
De eerste - conclusie, waartoe het
rapport komt, is dan ook, dat ener
zijds het toezicht op de bedrijfsleidin
gen verbeterd moet worden en ander
zijds de verantwoordingsplicht der di
recties beter gêregèld diént te worden
DE tweede conclusie van het rap
port is, dat in tal van gevallen
de aandeelhouders weinig of geen in
vloed op de gang van zaken kunnen
oefenen. Het rapport betreurt dat en
bepleit, dat gezocht wordt naar we
gen en middelen om de zeggenschap
van de aandeelhouders beter tot haar
recht te doen komen.
Interessant is, dat het N.V.V. nog
in 1957 (namelijk in „Wenkend Per
spectief") 'n volledige uitschakeling
van de invloed der aandeelhouders
bepleitte; het wetenschappelijk insti
tuut van de P. v.d. A. daarentegen
erkent het recht van medespreken der
aandeelhouders en bepleit daarom een
versterking van de band tussen aan
deelhouders en door hen gekozen com
missarissen alsmede herziening van
de wettelijke voorschriften inzake
de jaarverslaggeving.
Pv E derde slotsom is, dat ofschoon
La de rechtspositie derwerknemers
in de loop der jaren belangrijk is ver
beterd nog altijd de mogelijkheid
bestaat, dat besloten wordt tot maat
regelen, die diep ingrijpen in beHeven
der arbeiders (bij voorbeeld verkoop
en sluiting van het bedrijf), zelfs zon
der dat de arbeiders gehoord worden.
I* Zie verder pajt. 3. Ie knl.
Eisenhower onverwacht in de
NAYO-raad
President Eisenhower heeft vanmorgen in een korte toespraak
tot de permanente vertegenwoordigers van de Navo verklaard, dat
er geen oorlog zal komen als de vijftien Navo-Ianden hun „diepe
en vaderlandslievende toewijding" aan de Noordatlantische Ver
dragsorganisatie schenken.
In deze niet van tevoren aangekondigde toespraak zei Eisenhower
voorts, dat geen enkel Navo-land „op de tweede plaats" komt. Dit
was kennelijk een opmerking aan het adres van Frankrijk, welk
land een belangrijker plaats opeist bij het bepalen van de Navo-
politiek.
t Advertentie)
now made in Holland
with imported tobaccos
UEN machtig schouwspel
gisteren de intocht van president
Eisenhower in Parijs. Hier zien we de
Volgens een mededeling- van perschef
Hagerty zei de president tijdens zijn
onverwachte bezoek aan het paleis
Chailiot, waar de permanente Navo-
raad in speciale zitting bijeen was ge
roepen, dat het besluit om de raad een
persoonlijk bezoek te brengen als be
wijs moet worden beschouwd van het
belang dat de Ver Staten aan de per
manente raad hechten. Nadrukkelijk
verklaarde Eisenhower dat de Ver.
Staten in de Navo slechte de positie
van gelijkwaardige partner nastreeft en
klaar staat om ieder Navo-lid, onge
acht de omvang van dat land, samen te
werken. „Geen enkel land behoeft in
deze organisatie naar geest noch naar
morele krachten die het laat gelden
een tweede plaats te bezetten", aldus
Eisenhower.
Eisenhower vertelde aan de Nato-
raad, dat er geen „tweederangs"-natïes
in de Navo mogen zijn en hij wekte de
leden op krachtig vast te houden aan
hun gemeenschappelijke principes, in
het belang vati de wereldvrede.
Naar voren brengend dat hij niet
vormde stoet op de Place de la Concorde. In verzocht had de raad te mogen bezoe-
dc voorste auto staan Eisenhower en ken om iets nieuws aan te bieden, leg
de Gaulle. de de president uit dat hij slechts'per
soonlijk wilde getuigen van de kracht
der samenwerking der leden. „Als we
onderling, standvastig zijn, als we wei
geren ook maar iets af te wijken van
onze principes, als we plooibaar blij
ven voor zo ver het taktïek. betreft, als
we - de Navo dè zelfde patriottische,
diepe toewijding geven welke we ieder
van onze naties geven, dan zal er geen
oorlog zijn, dan zal er vrede zijn", al
dus Eisenhower.
Spaak bracht de president dank voor
zyn komst en zeide: „Wij stellen vol
ledig vertrouwen in u. Wij wensen u
een goede reis naar huis. Wij hopen dat
de paar volgende persoonlijkheden die
u zult ontmoeten, het zelfde vertrou
wen in ons zullen hebben".
Ter benoeming tot minister van De
fensie zal vandaag aan HM. de Ko
ningin worden voorgedragen ir. S. H.
Visser te Wassenaar.
De heef Visser bekleedt thans de
functie van algemeen secretaris van*
het Verbond van Nederlandse Werk
gevers.
Simon Hendrik Visser is op 3 ja
nuari 1908 geboren op Texel, in-1927
deed hij eindexamen aan de HBS te
Utrecht, waarna hij ging studeren
aan de* Landbouwhogeschool te "Wa-
geningen. Daar behaalde hij in 1933
het ingenieursdiploma. Behalve se
cretaris van het Verbond van Ne
derlandse Werkgevers, is de heer
Visser plaatsvervangend lid van de
Sociaal Economische Raad'.
De heer Visser is lid vande'VVD.
De benoeming van de heer Visser tot
ministerkomt voor. Den Haag zeer
onverwacht. De algemene gedachte
was, dat men zocht naar 'een groot-in
dustrieel om dit moeilijke departement
te leiden. Nu doet de vierde secretaris
van een der werkgeversverbonden in
het kabinet zijn intrede. Voor de heren
Marynen, Van Aartsen en De Pous,
die alle drie bij werkgeversorganisa
ties werkzaam zijn geweest, is ir. Vis
ser geen onbekende. In zijn loopbaan
heeft hij in vele commissies jaren met
hén" samengewerkt.
De nieuwe minister is organisa-
torisch een bekwaam man, die onte
genzeggelijk capaciteiten heeft. Voor
de militair-technische aangelegen
heden zal hij echter in belangrijke
mate afhankelijk zijn van debeide,
Dé ministers van
buitenlandse zaken van verscheidene
Navolanden waren reeds in het gebouw
daarop weer in hun auto en keerden
tien minuten later terug toen Eisen
hower hen bij de deur van de ambas
sade kon verwelkomen en zijn excuses
kon aanbieden voor zijn afwezigheid.
In de gemeente Grauw en Langen-
dam in Zeeuws-Vlaanderen doet zich
thans een explosie voor van paratyfus.
Op één dag werden dertig gevallen
geregistreerd. De meeste ernstige pa
tiënten zijn overgebracht naar het
ziekenhuis te Hulst.
Voorlopig heeft de ziekte nog een
goedaardig aanzien hoewel de me
dische diensten op alles zijn voor
bereid. Een onderzoek wordt ingesteld
naar de besmettingsbron,
In het Binnenziekenhuis te Eindho
ven worden sinds ongeveer een week
25 paratyfuspatiënten, onder wie zes
verplegenden, geïsoleerd verpleegd.
Kwaadaardige gevallen zijn "er niet bij
en men heeft de indruk dat men de
situatie thans volkomen meester is.
EXPORT
BY SPECIAL APPOINTMENT
staatssecretarissen, wier verzoek omSaangekomen toen de president zich in
ontslag vermoedelijk niet zal worden jgde dichtbijgelegen Amerikaanse am-
In het verleden waren de overbeids-
l«nen gekoppeld aan die van de me
taal-industrie. Nu het College van
Ri.iksbemiddelaars de nieuwe metaal-
C.A.O., waarin een loonsverhoging
van 5% was opgenomen, heeft goed
gekeurd, menen de amhtenarenorga-
msaties dat zij bfi het Rijk aan de bel
kunnen trekken voor een gelüfcwaar-
dlge loonsverhoging.
Het is beslist niet zo. dat de verte
genwoordigers ven de bonden zullen.
vasthouden aan de 5% zonder meer.
Men moet echter voor het gesprek
met de minister een basis hebben en
deze basis meent men te hebben ge
vonden in de metaal-lonen.
Het kabinet heeft vermoedelijk nog
niet over deze zaak gesproken. Wel
heeft minister Toxopeus bij de be
handeling van de sociaal-economische
nota in de kamer, toegezegd dat de
ambtenaren in de vrijere loonpolitiek
niet achter zouden behoeven te blij
ven. Zodra de vrijere loonvorming op
gang zal zijn gekomen, aldus de mi
nister toen, moet het mogelijk zijn
een bepaald trend vast te stellen.
Waarschijnlijk zal de bespreking van
daag geen definitieve beslissing bren
gen, maar in ieder geval zal de bij
eenkomst met de minister het begin
zijn van de actie voor hogere ambte
naren-salarissen in het nieuwe loon-
bestel.
De vertegenwoordigers van de bon
den zullen met de minister ook spre
ken over de reorganisatie van het ge
organiseerd overleg. Minister Toxo
peus schijnt bepaalde voorstellen te
willen doen. De ambtenaren-organi
saties wachten deze af voor zij zelf ter
zake enig standpunt zullen innemen.
irigewiHigd. Zoals bekend stelden
de. heren Calmeijer en De Jong hun
functies ter beschikking van de Ko
ningin, toen de heer Van den Bergh
zijn ontslag aanbood. De nieuwe be-
windsman wenst echter van de ken
nis enbekwaamheden van beide
staatssecretarissen gebruik te blijven
maken, zodat zij niet zullen heen-
gaan.
Ook de commercieel adviseur, de
héér Van de Water zal voor minister
Visser een belangrijke steun zijn bjj
het leiden van zijn departement.
De benoeming van de nieuwe be
windsman komt nadat precies zeven
weken geleden het ontslag van de heer
Van den Bergh bekend werd gemaakt.
Men maakte zich in Den Haag al on
gerust over het lange uitblijven van
een benoeming, maar nu is het kabi
net weer compleet en het zal dus op
Prinsjesdag voltallig voor de volks
vertegenwoordiging kunnen verschij
nen om dé begroting aan te bieden.
(Van onze parlementaire redacteur)
De oud-minister van Defensie, de
heer S. J. van den Bergh, gaat terug
naar het Unilever-concern. Aan een
buitengéwone vergadering van aan
deelhouders zal worden voorgesteld
de heer Van den Bergh opnieuw te
benoemen tot lid van de raad van be
stuur van de N.Vr Unilever en tot lid
van de raad van bestuur van de Uni
lever Ltd.
HET koufront van een depressie ten
noorden van IJsland is in het zee
gebied ten westen van, Ierland tot
stilstand gekomen, terwijl de storing
zelf snel opvult. Ze vormt geen be
dreiging meer voor het hogedruk-
gebied, dat zich uitstrekt van Scan
dinavië via de Britse eilanden naar
de Azoren. Een volgende depressie
is inmiddels de oceaan opgetrokken.
Ze volgde aanvankelijk een ooste
lijke koers, maar midden op de
oceaan werd de baan naar het noord
oosten verlegd, zodat de storing mor
gen bfi IJsland wordt verwacht.
In Zuid-Europa staat het weer
onder invloed tvan een uitgestrekt
lagedrukgebied. Tengevolge daar
van is er in Italië, langs de Rivièra
en nabjj de Pyreneeën vrij veel regen
gevallen.
Geen van de lagedrukgebieden
kan het hogedrukgebied in onze
omgeving aantasten, zodat het waar
schijnlijk is, dat het droge en zon
nige weer nog verscheidene dagen
zal aanhouden.
bassade met voorzitter Luns en secreta
ris-generaal Spaak onderhield. Het
nieuws van Eisenhowers komst ver
oorzaakte een zenuwachtige drukte op
het hoofdkwartier. Oorspronkelijk zou
den de Navo-voorzitter en -secretaris
aan de raad aReen verslag hebben uit
gebracht over hun bespreking met
Eisenhower. Aanwezig waren de mi
nisters Couve de MurviUe (Frankrijk),
Zorlu (Turkije), Wigny (België) en
Pella (Italië).
Aanvankelijk was bepaald, dat de
heren Luns en Spaak aan de raad ver
slag zoUden uitbrengen van hun ge
sprek met Eisenhower, doch op het
laatste ogenblik besloot de president
om de raad persoonlijk toe te spreken
en vrijwel onmiddellijk na het bezoek
van Spaak en Luns reed hjj naar het
hoofdkwartier van de Navo.
Eisenhower was ongeveer 20 minuten
in gezelschap van de Navo-raad.
Na zijn terugkeer in de Amerikaan
se ambassade ontving Eisenhower de
Italiaanse premier Segni en de Itali
aanse minister van Buitenlandse Zaken
Pella ter bespreking van de Westelijke
problemen en van het komende be
zoek van premier Chroestsjew aan de
Ver. Staten.
De beide Italiaanse regeringsleiders
waren op het afgesproken uur aan de
ambassade verschenen, doch door het
onverwachte bezoek van Eisenhower
aan de Navo-vertegenwoordigers trof
fen ze de president niet ter begroeting
aan. De premier en minister stapten
Advertentie
KWALITEITSPRODUCTEN-. VAN
(Van een onzer verslaggevers)
In de afgelopen nacht kort na twaalf
nur is het passagiersschip „Rotter
dam" uitgevaren voor zijn maiden,
trip. Om halfclf waren a!le passa
giers aan boord. Het wachten was
toen nog op H.K.H. prinses Bea
trix, die deze eerste reis naar New
York zou meemaken.
„Ontzettend, wat een drukte" riep
prinses Beatrix uit, toen zij in ge
zelschap van prins Bernhard
en prinses Irene de „Rotter
dam" betrad.
Met een beminnelijke glimlach wist
prins Bernhard een weg te banen
door de haag belangstellenden. De
koninklijke gasten gingen naar de
hutten 196 en 198, waar de kroon
prinses tijdens de overtocht zal ver
toeven.
Hier stonden acht fraaie bloemstuk
ken. Voor het vertrekuur werden
nog veie geschenken voor prinses
Beatrix gebracht. Prins Bernhard
verbleef slechts korte tijd op de
„Rotterdam". Tegen elf uur verliet
prinses Irene het schip.
Het schip is geheel volgeboekt, zo deel
de een functionaris van de rederij
ons mee. Onder de passagiers bevin
den zich hoge autoriteiten
In de namiddag zou de „Rotterdam"
Even na middernacht is prinses
Beatrix met de „Rotterdam" naar
New York vertrokken. Prins Bern
hard en prinses Irene deden haar
uitgeleide.
Le Havre aandoen, waar minister
Luns aan boord zou komen. De be
windsman reist naar New York om
de vergadering der Verenigde Naties
bij te wonen.
Door een felie brand Is woensdag
avond de schuur van de boerderij van
de familie J. Hartog in Makkum ge
heel in de as gelegd. Het woonhuis
kreeg ernstige brand- en waterschade.
De brand was ontstaan in de met hooi,
stro en- landbouwwerktuigen gevolde
schuur, waarin een vijf-jarig jongetje
met lucifers had zitten spelen.
De brand breidde zich zo snel uit,
dat de brandweer, die op twintig me
ter afstand van de boerderij gestatio
neerd is, nauwelijks tijd kreeg het
woonhuis voor verwoesting te behoe
den. Het blussings- en nablussingswerk
duurde tot laat in de avond.
Joegoslavië hééft zich "aan de' zijde
van-India geschaard in het'conflict met
communlstisch-Chinaende regering"
van' Peking beschuldigd van agressie,-
Bet regeringshlad Foiitika schrijft,
dat, Joegoslavië „met veel bezorgdheid
de berichten ontvangen heeft over de.
moeilifkheden aan de grens van India".
„Het is een illusie te. trachten dê
verantwoordelijkheid voor deze inci
denten op India: te schuiven. Men moet
over een.rijke fantasie beschikken om
dat te geloven", aldus het blad.
Het blad verklaarde, dat .China vol
ledig verantwoordelijk is voor bet con
flict. Hef beschuldigt China van het
uitlokken van incidenten juist, nu wij
oas, bevinden, aan de vooravond van
gebeurtenissen die wij aden als een be
gin van geleidelijke vreedzame oplos
sing .van grote internationale vraag
stukken".
Troepen der Chinese communisten
zijn opgerukt tot gevaarlijk in de buurt
van de grens van de staat ■'Sikkim, zo
meldt de Indiase pers. Volgens deze
berichten hebben Chinese .troepen stel
lingen betrokken nabij twee belang
rijke punten aan de grens tussen Sik
kim en Tibet.
Bij nieuwe ongeregeldheden in Cal
cutta zijn gisteravond twee personen
om het leven gekomen. Het ziet ernaar
uit dat door de. communisten beheerste
linkse partijen succes hebben met hun
oproep voor een algemene staking in
de stad. Zjj beweren, dat er te weinig
voedsel in de deelstaat West-Bengalen
is.
De Belgische minister voor de Kongo,
van Hemelrijck, heeft premier Eyskens
zijn ontslag aangeboden wegens on
enigheid met het kabinet over de te
volgen politiek in de Kongo.
De regering maakte gisteravond na
een bijeenkomst van het kabinet be
kend, dat zij trouw zou blijven aan
haar verklaring van januari jl. waarin
geleidelijke politieke hervormingen in
Kongo werden beloofd en onafhanke
lijkheid in het vooruitzicht werd ge
steld.
Van Hemelrjjok had volgens berich-
ten uit de omgeving van de regering
gehoopt, dat het kabinet akkoord zou
gaan met een bespoediging van de po
litieke hervormingen.
In welingelichte politieke kringen
acht men het niet onmogeljjk.dat enig'»
ministers het voorbeeld van van He^
meiryck zuHen volgen en hun ontslag
aanbieden. Woensdag werd gemeld, dat
van Hemelrijck door een minderheid
van de r.-k, ministers in de rooms-
katholiek-iiberale coalitie werd ee-
steund.
De 18-jarige D. A. ten Harkei uit
Enschede is woensdagavond om zeven
uur dodelijk verongelukt, toen hij, fiet
send naast een vriend, in de Parkstraat
door onopgehelderde oorzaak kwam te
vallen. Hy viel voor de wielen van een
juist passerende vrachtauto, werd
overreden en was onmiddellijk dood.
