Progressief
PARIJS: ZELFBESCHIKKING NA VREDE
Overgangsperiode wordt
te lang geacht
CHROESTSJEW boos
op journalisten
Bouw Scheveningse pier begonnen
Instorten van flatgebouw
eist meer dan 100 doden
Een gelukwens
Doden op de weg
Bittere stemming
m
Algiers
Chroestsjew: eerste
proef met Loenik II
mislukte
j Sow jet-leider ziet
ijs van koude
oorlog al breken
mm
Koninklijk vliegtuig
vrijwel gereed
ARCHITECT IN
HECHTENIS
Verbetering haven
te IJmuiden: tien
miljoen gevraagd
Teleurstelling in
Scheveningen
Nieuwe veerboot
naar TEXEL
Raad v. Beheer voor
televisiestichting
Truman niet naar
Chroestsjew
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1959
r
"N
ZEVENTIENDE JAARGANG No* 4395
1960: bijzondere viering
van Bevrijdingsdag
Paard trapt kleuter dood
Keus al gemaakt
Rampzalig
Goede indruk
PROVOCERENDE VRAGEN IN PERSCLUB"
„Rat in de keel'
RAMP IN ITALIAANS STADJE
Directeur: F!. DE RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
Geen rijbewijs
Aotterd&n;
'««GravenHagc
Dordrecht:
Schiedam:
jViW« oe Wiomraw ia USÏUO u
PombtM. lllï Postgiro No. 12«Mg
Xlschtendiotur: abonnementen («ju1930 uu-
Zaterdags 17—18 uur Telefoon 115700.
ttuygenspleui ieltioor iBjto, ,3 iljneni
Postbus 1091 - Postgiro No 424867
Klachtendaenai 18 30la aj Ceiefooo .162560
Suuroeg 132 Tel» 4570
Thomas fCemoisstmai e» - -i«i 65451
Abonncmenteprljt 6x cent per week t 2
twartaaL Losse nummers *5 cent
per maand f g.gu per
VerschUnt daeellika
I*1aXUM'
(Geldis: tot vrijdagavond)
AANHOUDEND DROOG
Droos weer. met plaatselijk •wolkenvelden, maar ook na
en dan zon, overwegend matige wind tussen noord en
noordoost. Weinig verandering In temperatuur.
Morgen: Zon op: 6.18 Maan op: 19.25
onder: 18.50 onder: 7.45
oeklemtoont voort
durend het conservatieve karak
ter van het huidige kabinet. Het is
niet wel doenlijk op al die vaak een
tonige verhalen in te gaan en op eik
slakje zout te leggen.
Met dat conservatisme valt het in
tussen wel mee. Het bewijs daarvan
mag men nu veer zien in de verbe
tering, welke deze week is aange
bracht in de uitkeringsregeling voor
werklozen, die uit de wachtgeld- en
werkloosheidsverzekering vallen.
Degenen, die deze ramp van langdu
rige werkloosheid treft, hebben het
zeer moeilijk. De uitkeringen zijn nie.
hoog. Zij moeten van enkele tientjes
per week rondkomen. Dat is dus geen
vetpot. Bovendien wordt van alle
eventuele inkomsten van vrouw en/of
verdienende kinderen steeds 50 pet
afgetrokken
Deze regeling gaf aanleiding tot al
lerlei minder gewenste toestanden.
Het noopte de overheid ook een vrij
sterk controle-apparaat in het leven
te houden.
Er is nu voor wat die bijverdiensten
betreft een veel soepeler regeling in
gegaan. Verdiensten van inwonende
kinderen komen met meer voor af
trek in aanmerking en de verdiensten
van de vrouw zullen slechts voor zo
ver zij een bedrag van f 10 per week
te boven gaan voor 50 pet worden af
getrokken.
Het voordeel van de nieuwe rege
ling Is dat voortaan het gezinsverband
beter bewaard kan blijven. Tot dusver
immers verlieten de kinderen veelal
vanwege die aftrek het ouderlijk huis.
De overheid zal verder een veel min
der stringente controle behoeven uit te
oefenen.
Een oude wens van de drie vakcen
trale» is hiermee voor een belangrijk
deel in vervulling gegaan. Voorheen
was voor de verbeterde regeling geen
geld beschikbaar. Nu blijkbaar wel.
Wij mogen ook nog wel eens er
aan herinneren dat de regering bij de
behandeling van de sociaal-econo
mische nota in juli jl. een aanzien
lijke verhoging van de uitkeringen
voor de rentetrekkers in uitzicht heeft
gesteld.
Over maatregelen als deze leest
men in de oppositie-bladen wemig of
niets. Het is daarom wel goed er
«ven de aandacht op te vestigen.
Het bewijst, dat het nieuwe kabinet
met name de sociaal-zwakkeren, dat
zijn degenen die zonder enige hulp in
de samenleving staan, niet vergeet.
Wie durft zo n beleid nog conserva
tief te noemen? Hulp aan de aller
zwaksten in de samenleving is pro
gressiviteit in de ware zin des woords
Maar hierover leest men in de linkse
bladen weinig of niets. Hoogstens een
onopvallend berichtje. *t Is maar dat
men bet weet!
AIge rij e gereserveerd
jegens plan-de Gaulie
Het ligt in de bedoeling in 1960,
evenals in 1955 is gebeurd, de natio
nale bevrijdingsdag als lustrumher-f
denking te vieren. Dit wordt meege
deeld in de toelichting op de begro-|
ting van Alg«nene Zaken.
Het twee-jarig zoontje Frederik van
van de familie Oosterhof uit Heeren
veen is aan de Schoterlandseweg te
Oude Schoot door een trap van een
paard om het leven gekomen. Het kind
was onder het prikkeldraad doorgekro
pen om in het weiland met het paard
te spelen.
Advertentie)
now made In Holland
with imported tobaccos
TTET ZIET ER NAAR UIT, dat de Algerijnse opstandelingen vrij
sceptisch staan tegenover het nieuwe plan voor Algeryc, dat
door de Franse president de Gaulie gisteravond is bekendgemaakt.
De „Algerijnse regering in ballingschap", die onder leiding van
premier Ferhat Abbas in de Egyptische hoofdstad Caïro zetelt, heeft
weliswaar nog geen officieel commentr.ar gegeven, maar enkele
opstandelingenleiders zouden het aanbod van de Gaulie al een „truc
om de wereldmening te misleiden" hebben genoemd. Met name
schijnt men bezwaar te hebben tegen de lange overgangsperiode
tussen het ontstaan van de vredestoestand en de verkiezingen die
moeten duidelijk maken welke weg de Algerijnen wensen te gaan.
President de Gaulie gaf gisteravond zijn langverwachte uiteen
zetting van zijn plan in een rede voor radio en televisie. Zodra in
Algerije een „vredestoestand" is bereikt (daaronder verstaat de
Gaulie een. situatie, waarbij over een periode van één jaar niet meer
dan tweehonderd personen als gevolg van terreurdaden om het leven
zijn gekomen), begint een overgangsperiode van uiterlijk vier jaar,
aan liet eind waarvan de Algerijnen naar de stembus zullen kunnen
gaan. Zij zullen dan uit drie mogelijkheden kunnen kiezen, namelijk:
1) integratie bij Frankrijk: 2) zelfbestuur in nauwe samenwerking
met Frankrijk of 3) volledige onaihankelijkheid.
DE Katholieke Arbeiders Beweging
viert vandaag te Utrecht haar
gouden jubileum. Dat is een geluk
wens waard. Nog slechts een paar
maanden geleden verkeerde het Chris
telijk Nationaal Vakverbond in dezelf
de feestelijke omstandigheden.
Dit wijst erop, dat de geschiedenis
van de K.A.B. in veel opzichten pa
rallel loopt met die van het C.N.V.
Kreeg de Chr. Vakbeweging belang
rijke impulsen na het houden van het
eerste Chr. Sociaal Congres in 1891,
de Katholieke Arbeiders Beweging ont
leende die aan de bekende pauselijke
encycliek „Rerum Novarum" van
hetzelfde jaar.
De eigenlijke bundeling van organi
satorische kracht zette voor de con
fessionele vakbeweging door in het
begin van deze eeuw. Via de R.-K.
Volksbond en de stichting van het
„Bureau voor de r,-k. vakorganisa
tie" in 1909 en het latere R.-K. Werk
liedenverbond (1925) kwam men in
1945 tot de K.A.B. die nu ruim 400.000
leden telt.
In protestantse kring gingen „Pa
trimonium" en het Chr. Arbeidssecre
tariaat aan het C.N.V. vooraf.
Aanvankelijk is er nogal wat me
ningsverschil geweest over de vraag
of de confessionele vakbeweging als
één ondeelbaar geheel zou optrekken,
dan wel of r.-k. en prot.-chr. arbei
ders elk afzonderlijk hun eigen weg
ïouden gaan.
De definitieve keus viel in 1912 op
het laatste. Een beslissing, die aan
vankelijk door velen werd betreurd
Achteraf bezien bleek het evenwel de
juiste weg. De prot.-chr. en de r.-k.
vakbeweging hebben op die manier
elk vanuit eigen overtuiging en ge
loofsvisie een niet geringe bijdrage
kunnen leveren aan een belangrijk
stuk vernieuwing van de samenle
ving, waarbij de gedachte van over
leg en samenwerking centraal kwam
te staan.
Wie het anders zou willen zien, ver-
tékent de geschiedenis.
In het laatste geval, dat de Gaulie
kennelijk niet verwacht, behoudt
Frankrijk zich het recht voor om de
Algerijnen of Europeanen die Frans
wensen te blijven samen te brengen in
enclaves, de ontwikkeling van de olie
reserves onder de Sahara voort te zet
ten.
Rechtstreekse onderhandelingen met
het Algerijnse bevrijdingsfront (FXN)
of sijn leiders zal. Frankrijk niet accep
teren zolang zij zich niet onderwerpen
hebben.
Ondanks de kritiek die de Algerij
nen op het nieuwe plan hebben, geven
zij wei toe dat het woord onafhanke
lijkheid „een belangrijke uitbreiding
van de Franse vocabulaire is". Men is
verheugd dat de Franse president ten
slotte heeft toegegeven dat Algerije
een afzonderlijk land is en dat het
recht heeft op zelfbeschikking. Een
woordvoerder van de FLN in Cairo
heeft gezegd dat Algerije zijn keus al
gemaakt heeft: het wil onafhankelijk
worden.
De verklaring van de Gaulle is in
Algiers door de mohammedaanse be
volking met apathie en door de meeste
Fransen met verbittering ontvangen.
Leiders van Franse rechtse groepe
ringen hebben inmiddels spoedverga
deringen belegd om bun gedragslijn te
bepalen. Eventuele negatieve reacties
van Franse zijde zullen echter niet m
de plaatselijke pers kunnen worden
gepubliceerd daar het Franse leger
heeft gedreigd met strenge censuur-
maatregelen en onmiddellijke inbeslag
neming van bladen die artikelen pu
bliceren die de openbare veiligheid in
gevaar kunnen brengen.
De meeste Europeanen die woens
dagavond naar hun mening werd ge
vraagd, vonden dat de Gaulle's besluit
om het lot van Algerije door verkie
zingen te laten beslissen een ramp
zalige invloed zal hebben op de econo
mie van het land. „Wie zal nog geld
gaan beleggen in bedrijven als hij na
een eventuele verkiezing misschien zijn
biezen zal moeten pakken", was de
veel gehoorde reactie.
In Parijs was de reactie op het plan
van de Gaulie onverdeeld gunstig. De
communisten en enkele geestverwan
ten verwierpen de voorstellen, maar
Guy Mollet en Edgar Faure, alsook
Maurice Schumann en Paul Reynaud,
stemden ermee in, sprekend namens
hun partijen.
In Amerikaanse regeringskringen
heeft de Gaulle's plan een goede indruk
gemaakt. Men beschouwt het als een
stap in de richting van vrede in
Algerije.
Officieel commentaar was er nog
niet: op het ministerie van Buiten
landse Eaiken wordt de verklaring druk
geanalyseerd. Waarschijnlijk zal presi
dent Eisenhower vandaag tijdens zijn
persconferentie een mening worden ge
vraagd.
Volgens welingelichte zegslieden
heeft de Britse regering het voorstel
van president de Gaulie ook gunstig
ontvangen.
Het werd in Whitehall als bij
zonder belangrijk en als een mogelijk
keerpunt in de ontwikkelingen in Al
gerije beschouwd, aldus de zegslieden.
Terwijl generaal de Gaulie gister
avond zijn rede hield waarin het nieu
we plan werd ontvouwd, werden boven
Algerije pamfletten uitgegooid waarop
in verschillende talen de tekst van de
rede stond gedrukt.
De Ned. kustvaarder „Jonan" (500
ton) heeft hulp verleend aan een mo
torboot, die met zeven mensen aan
boord onderweg van Sark naar Jersey
motorstoring had gekregen. De „Jonan"
sleepte de boot naar Guernsey.
De Russische premier Chroestsjew
heeft aan Amerikaanse senatoren ont
huld dat op zaterdag 5 september jl. ai
een poging i$ gedaan de Loênifc II naar
de maan' te schieten." De proef moest
echter worden uitgesteld, omdat de ra
ket niet goed werkte. De meertraps-
raket is tenslotte door een andere ver
vangen.
Eerst weigerde Chroestsjew te zeg
gen of de Sowjet-Unie te kampen
heeft gehad met een mislukte lance
ring. Hij zei tegen de senatoren dat zij
dat maar moesten navragen bij vice-
president Nixon die een paar dagen
geleden verklaard had dat drie Rus
sische lanceerpogingen mislukt waren.
Na zijn onthulling stond Chroestsjew
op en zei: „Dat is de waarheid en ik
wil zweren op de Bijbel. Als Nixon
denkt dat hij gelijk heeft laat hem
dan ook op de Bijbel zweren", aldus
de Russische premier.
Een aangrijpende bloemenhulde
vond gisteren te Nijmegen plaats,
toen 1800 kinderen in ver
band met de vijftiende jaarlijkse
herdenking van de bevrijding van
Nijmegen bloemen legden op de
graven van de Britse oorlogsslacht
offers, die op het kerkhof Jonker-
bos begraven zijn.
Dltusische premier Chroestsjew was
gisteren een poos verdwenen, toen hij
op een persconferentie in de nationale
persclub in Washington onder vuur
werd genomen door een groot aantal
Amerikaanse journalisten. De Russi-
che leider was kennelijk: zeer verbol
gen, ioen hem vragen werden gesteld
over zijn activiteiten tijdens het be
wind van Stalin en over de opstand in
Hongarije.
De voorzitter va nde persclub, Law
rence vroeg Chroestsjew zijn commen
taar op een wellicht apocrief verhaal
over het partijcongres waar Chroes
tsjew zijn onthullingen over Stalin
deed. Een der deelnemers zou een on
getekende schriftelijke vraag hebben
ingezonden. „Wat deed u toen Stalin
jyn misdaden beging?" Chroestsjew
üou de vragensteller gevraagd hebben
op te staan en toen dat niet gebeurde
hebben opgemerkt: „Nu weet u wat ik.
toen gedaan heb". „De makers van fa
bels, zoals deze vraag, willen mij in een,
moeilijke positie brengen. Ik zou wil
len zeggen dat wie het laatst lacht,
ook het best lacht. Ik zal op deze
vraag die ik provocerend acht, niet
antwoorden, maar zou wel de gelegen
heid willen aangrijpen om dergelijke
geruchten te ontkennen'' aldus een
boze Chroestsjew.
Nadat hij in snel tempo andere vra
gen van journalisten had beantwoord,
ergerde hij zich kennelijk opnieuw
toen een van de journalisten hem zei:
„Hoe rechtvaardigt u de interventie
van uw land in Hongarije?"
Chroestsjew sprong op van zijn stoel
en zei: „De kwestie van Hongarije zit
sommige mens enals een dode rat in
de keel. Ze voelen hem ia hun keel,
maar kunnen hem niet uitspuwen. Als
de wens bestaat dat ons gesprek die
draai neemt zouden wij op onze beurt
heel wat vragen van hetzelfde kaliber
kunnen stellen. Ik heb meermalen ge-
Zie verder pag. 4, 4e kol.)
EXPORT
Op de Heerlenerweg te Sittard
is de 17-jarige H. uit Munster-Geleen,
die achter een stilstaande autobus de
rijweg overstak, gegrepen door een
personenauto en op slag gedood.
Langs de rijksweg te Wellerlooi
is het stoffelijk overschot gevonden van
de 28-jarige motorrijder T. T. uit
's-Gravenzande. De man, die matroos
was ter koopvaardij bleek tegen een
boom gereden te zijn.
De 19-jarige J. G. Bemers uit de
buurtschap Woold bij Winterswijk is
in het naburige Kotten op zijn motor
met grote snelheid uit een bocht ge
vlogen, tegen een boom gebotst en op
slag gedood. Het slachtoffer was niet
in het bezit van een rijbewijs.
(Van een onzer verslaggevers)
DE burgemeester van Den Haag, mr.
H. A. M. T. Kolfschoten, heeft
vandaag onder het toeziend oog
van vele genodigden niet het be
dienen van een dragline een begin
gemaakt met de herbouw van de
Scheveningse pier. Verwacht wordt,
dat in de zomer van 1961 de nieuwe
pier geopend kan worden. Er zal dan
een wandelhoofd in zee gebouwd zijn,
dat niets meer heeft van het oude,
dat de naam van Koningin Wilhei
mina droeg.
De Rotterdamse architect H. A,
Maaskant heeft de nieuwe pier een
geheel ander aanzien gegeven dan de
oude, die op 1 mei 1901 door prins
Hendrik geopend werd en op 6 mei
1943, onder de ogen van Duitse sol
daten, geheel uit- en afbrandde.
Slechts de lengte (372 meter) zal de
nieuwe pier met. de oude gemeen
hebben.
Opvallend worden aan de nieuwe
pier de 38 meter hoge uitkijktoren
aan het eind, het zonneterras in de
vorm van het achterdek van een
oceaanstomer met 1.200 zitplaatsen,
het kindereiland met twea verdie»
pingen en de toepassing van tech
nische snufjes, die bedoeld zijn als
attracties, zoals radar voor het op
sporen van visscholen.
Het nieuwe vliegtuig voor de Ko
ninklijke familie is nagenoeg gereed,
zo deelt de minister van Verkeer en
Waterstaat in zijn memorie van ant
woord, hoofdstuk burgerluchtvaart
mede.
Mede dank zij dit feit kon het eind
cijfer van deze afdeling ongeveer 3,6
miljoen lager worden gesteld dan in
1959; dit scheelt namelijk 1.320.000
gulden. Voorts was van invloed, dat
voor de onderafdelingen Rijkslucht
vaartschool en weerobservatlestatlons
resp. 285.000 en 880.000 minder nodig
hadden.
Reddingsploegen zoeken in het Zuid-
italiaanse havenstadje Barletta nog
steeds naar vermisten in de puinhopen
van het vijf verdiepingen tellende flat
gebouw dat woensdag is ingestort toen
een trein voorbijreed. Gevreesd wordt
dat meer dan honderd personen bij de
ramp om het leven zijn gekomen. Er
is weinig hoop meer dat van de ver
misten nog iemand in leven is.
Tot dusver "zijn 36 lijken geborgen,
terwijl vijftien .gewonden in veiligheid
konden worden gebracht. Het is niet
precies bekend hoeveel personen zich
in het splinternieuwe flatgebouw be
vonden, toen het woensdagochtend
vroeg met een. daverende klap instort
te. Naar alle waarschijnlijkheid be
loopt dit aantal 118. Het merendeel van
de bewoners waren zakenlieden en
ambtenaren die de flats kort tevoren
hadden betrokken.
De gehele nacht zijn reddingsploe
gen, bestaande uit soldaten, carabinie
ri, brandweerlieden en vrijwilligers on
afgebroken en koortsachtig in de door
schijnwerpers verlichte ravage aan het
werk geweest, terwijl politie een kor
don rondom de .plaats van de ramp
had getrokken om de grote groep fa-
Volgend jaar zal worden begonnen
met de verbetering van de havenmond
te IJmuiden. Deze levert wegens zijn
geringe wijdte voor de bestaande
scheepvaart moeilijkheden op en moet
bovendien geschikt worden gemaakt
voor de ontvangst van grotere, dieper
gaande schepen in verband met de ont
wikkeling van de erts- en olietank-
vaart.
Het verbeteringswerk zal in totaal
ongeveer 80 miljoen kosten. Op de be
groting voor 1960 vraagt de minister
voor het begin der werkzaamheden tien
miljoen aan.
Van onze parlementaire redacteur
In Scheveningen is men zeer teleur
gesteld, dat op de begroting van Ver
keer en Waterstaat geen bedrag is uit
getrokken voor verbetering van de
Scheveningse haven. Men had gehoopt,
dat in 1960 het rijk een belangrijke
bijdrage zou willen leveren in de kos
ten, die aan een verbetering van de
haven verbonden zijn, maar noch uit
de begroting noch uit de memorie van
toelichting blijkt, dat er gelden voor
Schevsmngen »(jn uitgetrokken.
milieleden .en vrienden van de slacht
offers op een afstand te houden.
•De leider van het reddingswerk heèft
verklaard dat het opruimingswerk een
kwestie van dagen zal worden. ,3 ij
rampen zoals deze vindt men de meeste
slachtoffers diep onder het puin. Het
zal daarom noodzakelijk zijn alles, tot
de laatste steen toe,» weg te ruimen
voordat alle in de puinhoop aanwezige
lichamen geborgen kunnen worden",
verklaarde hij.
De architect van het gebouw, Lom
bard!, is in voorlopige hechtenis ge
nomen.
Volgend jaar komt'tussen Den Hel
der en Texel een nieuwe veerboot in
de vaart, een grote boot met koplading.
De veerhaven te Oude Schild is te klein
voor dit schip en daarom komt bij
't Homtjo op Texel een nieuwe veer
haven, terwijl ook in Den Helder voor
zieningen moeten worden getroffen, De
kosten worden geraamd op zeven mil
joen.
Op de begroting voor 1960 vraagt
minister Korthals een bedrag van 2,5
miljoen opdat met de aanleg van de
nieuwe veerhaven kan worden be
gonnen.
De regeringscommissaris voor hef
Radiowesen, mr. Van Veen, zal tevens
worden belast met televisiezaken.
Voorts is ingesteld een „Raad van Be
heer" voor de Televisiestichtmg, onder
voorzitterschap van het bestuur van de
stichting. Het huidige dagelijkse be
stuur van de stichting wordt opge
heven.
Een_ en ander is vastgelegd in de
vorig jaar gepubliceerde wijziging van
het Televisiebesluit 1956, die bij be
schikking van de staatssecretaris van
O., K. en V/., mr. Y. Scholten, met in
gang van woensdag in werking is ge
treden.
Harry S. Truman heeft verklaard
een uitnodiging te hebben afgeslagen
om een receptie bij te wonen die mor
genavond wordt gegeven voor de Rus
sische premier.
Als reden gaf Truman op dat hij een
afspraak heeft voor een diner met zijn
dochter en schoonzoon.
De vroegere Amerikaanse president
zei dit aan verslaggevers toen hy zijn
ochtendwandeling maakte door Man
hattan. Truman is hier maandag ge
arriveerd voor een bezoek aan zijn
dochter Margaret en haar eohtflonofiL
de journaMtt Güftoa Daniel
«3S*
X A, r wf.