Koopt op tijd
uw zekerheid
voor
naar
over topconferentie
Ook mohammedaanse partij
voor Frans-Alfferiie
Groot feest
irt Ermelo
Subsidie r.k. school
Hoilandia nü niet
meer schrappen
„Juiste midden"
menen ministers
VOLGENS NEW YORK TIMES
op NATIONALE
LEVENSVERZEKERING-BANK
Andere prijsvragen
maximaal 200 is
Dank zij Trouw
krijgt verlengstuk
Minister Toxopeus:
Gsreformeerde stem
(wijgem.)klonk in
hervormde dienst
h ne ruig
Hoofdredacteur: Dr J A H J S BRUINS SLUT
(Van onze Haagse redactie)
BIJ de Tweede Kamer is thans ingediend het wetsontwerp tot
wijziging van de Loteriiwet. Enige belangrijke bepalingen
uit dit ontwerp, betrekking hebbende op de sportprijsvragen,
zyn*
Slechts één instelling krijgt vergunning tot het houden van
sportprijsvragen.
De prijzen zjjn gebonden aan een maximum van 25.000.
ÓJ» Wie jonger is dan 18 jaar is van deelneming uitgesloten.
/g De deelnemers moeten zich tegen een zeker inschrijfgeld bij
de organiserende instelling laten inschrijven.
SZ De inzet van één deelnemer mag per prijsvraag niet méér he-
dragen dan één gulden.
Tevens stellen de ministers van Justitie en van O., K. en W. voor
de verbodsbepalingen voor prijsvragen in het algemeen wat scherper
testellen dan voorheen het geval was.
Ook de overheid?
(Zie verder pag. "7e kol.)
Wèl behoefte
PïNSDAG 24 NOVEMBER 1959 ZEVENTIENDE JAARGANG No. 4458
itoMeraust Wute a* WiumraM 20 - i«iei izs'vu u
Postbu* 1112 Postgiro No. 424518.
Xiacmendlenst abonnementen its m1930 nor.
Zaterdags 1718 uur. Telefoon 115700.
>»-Graventuge: tiuygti.spiei» i l'eietoon I834tiï <3 djaen).
Postbus 1081 Postgiro Na 424881.
Klacbtenctiens\ 18.30—-19.31 - Telefoon 382506
OoramMt Spulweg 132 »el«l 4578,
gebied am: Thrwnw" a (CemDiastraM On - >!et. 85451,
Aoon»«mentsprt}f 81 cent per weest t 3 85 per maand, f 7.80 per
kwa-taal. Losse Dimmen '4 cent, VemcbUnl daxeUJks.
("Geldig tot woensdagavond)
STUGING VAN TEMPERATUUR
Op vele plaatsen mist of laaghangende bewolking en
hier en daar wat motregen, maar later ook verspreide
opklaringen.
Zwakke tot matige wind tnsscn zuid en zuidwest. Lang
zame stijging van temperatuur.
Morgen: Zon op: 8.15 Maan óp: 1.84
onder: 16.3S onder: 14.1?
Advertentie
BIJ de behandeling van de begro
ting van Justitie is aan de ordt
geweest de vraag of eventueel de mo
gelijkheid tot het verlenen van gratie
aan een viertal Duitse oorlogsmisda
digers, die thans ->g Jn Nederlandse
gevangenschap verkeren, moet wor
den geopend.
Het gaat hier om mensen die ter
dood veroordeeld zijn en wier strai
reeds veranderd is in levenslange ge
vangenschap. Bij gewone delinquen
ten is er dan de mogelijkheid om die
levenslange gevangenschap te veran
deren in een gevangenschap voor een
bepaald aantal jaren. En dan is er
verder een vervroegde invrijheidsstel-
ling mogelijk.
Moet dit nu ook ten aanzien van
de2e oorlogsmisdadigers gelden?
De regering staat op het standpunt
dat men met oorlogsmisdadigers
moet handelen als met gewone mis
dadigers. En dan komt gratie in het
zicht.
Waaneer men zich op dat standpunt
ste.t is het nog moeilijk genoeg.
akvr. Wttewaal van Stoetwegen
heeft in dit verband in de kamer ge
zegd dat het daarom zo moeilijk is
omdat wij bij deze misdadigers staan
voor een gedrag waarvoor wij tevoren
eigenlijk geen maatstaven hadden.
Wij zijn dat in zoverre met haar
eens dat deze misdaden inderdaad
voor ons, toen ze plaatsvonden, van
wege het ongehoord gruwelijke ervan,
een onvoorstelbare zaak waren.
Freule Wttewaal zei vervolgens dat
het aan de ene kant erger was dan
dat waartoe ooit een gewoon misda
diger de mogelijkheid heeft gehad,
maar dat het aan de andere kant mis
schien in een iets zachter licht ver
schijnt doordat dè abnormale oorlogs
situatie remmen deed wegvallen, die
anders menigeen van misdrijf zullen
tegenhouden.
Wij noteren met dankbaarheid dat
freule Wttewaal zich zaer voorzichtig
uitdrukte ten aanzien van dat zachte
re licht, maar wij menen toch in deze
zaak met haar van mening te moeten
verschillen.
militaire attaché, wiens vlucht naar
het Westen de laatste maanden be
kend is geworden. De andere ls de
Tsjechische overste Frantisek Tisier,
die zich deze zomer in Washington
meldde bij het ministerie van Bui
tenlandse Zaken. Waar hij nu met
zijn familie verblijft, is niet bekend.
Naar verluidt is hij ook in Amerika.
Het wordt niet onmogelijk ge
acht, dat de laatste maanden nog
meer spionnen zijn overgelopen.
De vlucht van Monat werd het eerst
onthuld door A, M. Rosenthal van de
New York Times, die onlangs Polen
werd uitgewezen. Hü wist er al enkele
weken van, maar kon er geen bericht
over uitgeven, toen hij nog in Polen
was.
Een belangrijke man van de Poolse
inlichtingendienst, kolonel Pawel Mo
nat, die zich bü een Amerikaanse in
stantie In Wenen heeft gemeld en om
politiek asiel heeft verzocht, vertoeft
nu met zijn familie in Amerika. De
Amerikaanse autoriteiten onderzoeken
zijn verzoek om asiel op de gewone
wijze.
Naar verluidt keerde Monat in mei
1958 uit Washington waar hij Pools
militair attaché was geweest naar
Polen terug. Hij was toen opgeleid
voor inlichtingenwerk op politiek en
militair gebied. Hij zou achter in de
dertig jaar zy'n.
Monat meldde zich in Wenen aan,
toen hij deze zomer op een vakantie
reis naar Joegoslavië door Oostenrijk
kwam.
Hij is de tweede communistische
(Van onze correspondent)
IR. Ms. onderzeeboot O 27 zai van
/I de sterkte der Koninklijke Ma
rine worden afgevoerd. De duikboot
heeft een indrukwekkende staat van
dienst achter de schroeven; zij heeft
thans de leeftijd der sterken bereikt,
wat betekent dat slopersbanden deze
schrik der zeven zeeën binnenkort
tot schroot znllen verwerken.
Zoals gemeld zijn nieuwe, mo
derne onderzeeërs, naar Nederlands
ontwerp, voor de marine in aan
bouw, zodat het afvoeren van de
O 27 slechts de weerbaarheid en
paraatheid van onze vloot ten goede
komt.
Prijsvragen, die tevens „loterij"
zijn omdat de deelnemers de uitkomst
niet voldoende kunnen beïnvloeden,
blijven verboden ongeacht de hoogte
van de prijs. Wat de overige prijsvra
gen betreft, de ministers willen deze
slechts vrijlaten mits de te behalen
prijs niet hoger is *an f 200. DU willen
zij bereiken door het werkingsterrein
van de Loterijwet uit te breiden.
Tot nu toe moest een prijsvraag,
om onder de Loterij-wet te vallen,
zijn „opengesteld" Ook was be
paald, dat de winnaar moest worden
aangewezen door bet.'tót -sof -enige
kansbepaling waarppyhij; geen,over
wegende invloed heeft* kunnen uit
oefenen".
Deze voorwaarden willen de be
windslieden afschaffen.
„Populaire en onschuldige kruis
woordpuzzels", schaakproblemen
e.d. blijven dus geoorloofd, evenals
prijsvragen die van de winnaars n
wetenschappelijke of artistieke pres
tatie vergen.
Wat de voetbalpool betreft, de mi
nisters kunnen niet vooruit zeggen
aan welke instelling de vergunning ge
geven zal worden. Dat de overheid in
het bestuur er van zal zijn vertegen
woordigd, blijft mogelijk.
Het ligt volgens de ministers voor de
hand, dat instituten, die zich' op het
terrein van sport en lichamelijke op
voeding bewegen, prioriteit genieten.
Dit houdt echter niet in, dat alleen zij
aanspraak kunnen maken op een deel
van de opbrengst.
Hoe deze opbrengst zal w-rden ver
deeld, blijft een open vraag. De mi-
WIJ zien dat zachtere licht van de
abnormale oorlogssituatie name
lijk niet. Wij constateren dat hier on
gehoord gruwelijke mishandelingen en
moorden hebben plaatsgevonden ln
massale omvang. Die moorden en
mishandelingen vonden plaats niet
door gewone misdadigers, maar door
mensen die krachtens hun ambt als
overheidsdienaar het tegenoverge
stelde van misdadigers moesten zijn.
Zij kwamen tot hun daden niet omdat
die abnormale oorlogssituatie rem
men deed wegvallen maar omdat zij
dienaren waren van een anti-godde
lijk natlonaal-socialiatiseh dwangregl-
rce dat principieel het zedelijk goede
verwierp, dat de misdaad goed achtte
als het die voor zijn verfoeilijke doel-
ei-den nuttig achtte.
Dat daarbij de abnormale oorlogssi
tuatie ook nog remmen deed wegval-
len is zeer wel mogelijk. Misdaad
brengt misdaad voort. Want de abnor
male oorlogssituatie was op zich zelf
al misdaad.
Maar dat is het belangrijke punt
niet. Het ergere dan dat waartoe een
gewoon misdadiger in staat is, ver
schijnt niet in een zachter licht van
een Oorlogssituatie. Het verschijnt in
het gruwelijke licht van een misdadi
ge aanvalsoorlog en van een regime
in welks hele beleid de misdaad het
leidend beginsel was.
70ALS uit. deze overzichtsfoto blijkt,
L' begint er al aardig tekening te
komen in de boute van de nieuwe
R.AJ. aan het Europaplein in Amster
dam-Zuid. Reeds nu vormen de span
ten van het grote gebouw een zeer
royale hal. Het plaatsen van de span
ten houdt gelijke tred met de werk
zaamheden voor het maken van de
betonputten. Mei de bouw is men in
tussen reeds op het tijdschema voor.
De nieuwe partij lijkt een verleng
stuk van de „beweging voor een Frans
Algerije",, welke vorige maand ln Pa
rijs is opgericht, met ex-premier Bi-
dault als de centrale figuur. Cherroesj
is een van de twee voorzitters va-n die
beweging.
Cherroesj, een mohammedaans lid
van de gemeenteraad van Algiers,
heeft de oprichting van een „partij
voor de vooruitgang in Algerije" be
kendgemaakt. Deze partij zal zich rich,
ten tot de mohammedaanse massa en
een krachtige integratie-politiek voor
staan. Europeanen kunnen er echter
ook lid van worden.
Cherroesj zei dat de naam van de
partij door de Gaulle zelf geïnspireerd
is. De Gaulie heeft nl. in het begin
van de maand een beroep gedaan op
de mensen in Algerije, die „aan de kant
staan", om zich te voegen in de „grote
stroom van de vooruitgang in Algerije".
Na de opstand van de kolonisten in
mei van het vorig jaar zijn er vele
politieke partijen in Algerije opgericht.
De „partij voor de vooruitgang in Al
gerije" is de eerste, die door een mo
hammedaan is opgericht in deze perio
de.
„"Wij willen strijden en sterven voor
Frankrijk. Het is nodig geworden de
brand aan te steken", aldus Cherroesj.
Hij zei dat de partij haastig was opge
richt, omdat onder „liberalen" in Al
gerije al contacten zijn gelegd om een
partij te stichten. Hij liet duidelijk
doorschemeren dat de nieuwe partij
wil proberen de twijfelaars voor zich
te vangen, voordat „liberalen", die
misschien niet zouden wensen Algerije
voor altijd Frans te houden, er in zou
den slagen die groep mee te krijgen.
DANK zij Trouw, dus dank zij
de hartverwarmende offer
vaardigheid van velen nit onze
i lezerskring, Ls het Sint Nicolaas
mogelijk op donderdag 3 decem
ber in Ermelo een groot feest
te geven.
De kinderen van „Groot
Emaus" en ,,'s-Heerenloo Lozen-
i oord 1 wachten deze dag dave
rende uren. In de eerste plaats
zal Sint persoonlijk de vurig be-
i geerde ezel aanbieden: een
1 r Trouw-geschenk.
Beide inrichtingen zullen een
speciale „uitpakstaf" mobilise
ren, die de naar wij hopen
lawine aan geschenken, zal uit
pakken en over de paviljoens
zai verdelen.
Des middags biedt Trouw
dus alweer de lezerskring een
kindervoorstelling aan, waaraan
l medewerken de clown-gooche-
i laar „Fragoni" en de accordeon-
virtuoos Peet van der Meuien.
i Deze voorstelling wordt in de
vooravond herhaald.
Tussen de feestelijke bedrij-
i ven door zal niet zonder enig
ceremonieel de naamgeving van
de ezel geschieden,
i Onveranderd blüft de leuze:
i zend een pakje, stuur een gift.
1 Pakjes: Postbus 2200 Amsterdam
i C„ Giften via giro 412739 Amster-
i dam. Steeds vermelden: Voor
2000 kinderen.
(Van onze Haagse redactie)
DE ministers Cals en Beerman me
nen dat zij inzake de voetbalpool
ongeveer de weg van het juiste mid
den gekozen hebben. Dit schrijven
zij in hun toelichting op de wijziging
van de Loterijwet.
De z.g. commissie-Wiarda die de re
gering over de wijziging van de Lo
terijwet heeft geadviseerd, had geen
overeenstemming kunnen bereiken
over de maximale hoogte van de uit
keringen der sportprijsvragen. De
meerderheid achtte 50.000,aan
vaardbaar. Anderen wilden het
maximum op 10.000,— houden.
Weliswaar zeggen de ministers voor
de zienswijze van deze laatsten be
grip te hebben, doch zij oordelen het
voorgestelde bedrag niet toereikend
om het spelen voldoende te kanali
seren. 50.000 vonden ze echter wel
wat aan de hoge kant
(Van onze Haagse redactie)
Minister Toxopeus (Binnenlandse
Zaken) meent, dat hij het subsidie
voor de rooms-kafholieke primaire
middelbare school te Hoilandia be
zwaarlijk nog kan schrappen.
Drie Tweede-Kamerleden, de heren
Patijn (PvdA), Diepenhorst (CHU) en
Couzy fVVD) hadden daarom gevraagd,
daar naar de opvatting van mr. Toxo
peus* voorganger de school niet te
Hoilandia, doch te Merauke had moe
ten worden gesticht.
De bewindsman geeft toe, dat een
dergelijke onderwijs-inrichting te Hoi
landia niet past in de door zijn voor
ganger gewenste spreiding van dit
schooltype. Ook erkent hij, dat de
destijds door minister Helders uitge
sproken hoop, dat de missie op basis
van vrijwilligheid zich alsnog bij de
ministeriële opvatting zou aansluiten,
ijdel is gebleken.
Dat aan een R.K. primaire middel
bare school te Hoilandia geen behoef
te zou bestaan, spreekt minister Toxo
peus tegen. Ter ondersteuning van zijn
mening somt hij een aantal plaatsen
op, voor welke het r.k. onderwijs
wordt verzorgd door ihet vicariaat
Hoilandia. Hu voegt er aan toe. dat
uit genoemde plaatsen 52 leerlingen
afkomstig zijn.
Mr. Toxopeus erkent dat het sub
sidie weliswaar is verleend door een
bevoegd ambtenaar, doch in sfriid mef
de bedoeling van minister Heldetrs.
Deze heeft echter de bijdrage niet ge
schrapt. Zulks alsnog te doen, zou
leerlingen en ouders duperen nu de
school eenmaal bestaat en een andere
directe voorziening niet mogelijk is.
aldus mr. Toxopeus.
Op het boekingsbureau van de her
vormde kerkbouwactie wordt verwacht
dat morgen de acht en een halve mil
joen gulden wordt overschreden.
Gedurende het weekeinde kon weer
een bedrag van zestigduizend gulden
worden bijgeboekt, hetgeen bewijst dat
de actie zeker nog niet op een einde
loopt. Men krijgt ook vele adhesie
betuigingen binnen en velen doen hun
overschrijving of storting vergezeld
gaan van bemoedigende woorden.
(Van een onzer verslaggevers)
Toen de dienst ln de hervormde kerk
te Hasselt zondagmorgen juist begon
nen was. weerklonk nit de luidsprekers
aan de muren plotseling de stem van
ds. Wagenmeester, die een dienst leidde
