AL 270 DODEN GEBORGEN BIJ FRÉJUS
Uitgeweken voor zandauto
Legerwagen
drie mensen
doodt
Ontwerper acht
fout NIET
onmogelijk
Frankrijk wil een eigen
kernwapenstrijdmacht
Speelkameraad voor honderden kinderen
Ezel „BALCO" in Ermelo met
Juid gejuich begroet
EISENHOWER
IN ROME
Auto rijdt in op
militairen
IHVENTUM
Een record
Stand actie:
f 6000
Muiteri j bij
luchtmacht
in Brazilië
lijp
mi
r
Opmerkelijk
Waarbor
gen
In het offensief
Guillaumat: over
3 a 6 jaar gereed
Botsing op overweg
Vrouw, die uit trein
viel, omgekomen
r
34.50
r
VRIJDAG 4 DECEMBER 1959
J
Directeur: H. DE RUIG
ZEVENTIENDE JAARGANG No. 4467
V
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H J. S. BKUJNS SLOT
T~~ OT dusver hebben de
autoriteiten van het
-1L. Franse rampdistrict Var
270 doden geborgen, maar men
houdt
er
ernstig
rekening: mee.
g
eef eenïÖAl A DÖ -
cadeau.'
Ï0MAD0 SNELKOOKPAN
De grote vraag in rouwend
Frankrijk is vandaag: "Wie is ver
antwoordelijk voor deze ramp?
In officiële kringen is men zeer
geschokt dat de dam zo snel
scheurde en instortte. Bijna alle
Franse bladen eisen vandaag een
diepgaand onderzoek.
Nog nooit een fout
Eerste keer
fSsii
ÉttilSlB
-
-
OVERSTROMING VAN FRÉJUS
FHEJIlU5poarUln I
St. Raphael
St. Aygulf
Misdaad
(Van een onzer verslaggevers)
J?R was een speciaal houten opstapje voor hem gemaaktopdat hij
gemakkelijk het podium in de gymnastiekzaal van 's Heerenloo
Loozenoord in Ermelo zou kunnen bereiken. Hij droeg gele bloemen
tussen zijn oren en op zijn rug een levensgroot bord, met de ver
melding „HULDE AAN DE ACTIE TROUW".
O INT EN PIET presenteren
Balco aan de zeer geestdrif
tige jeugd van het centrum
,,'s Heerenloo Loozenoord" in Er.
melo. Een vurige wens ging me!
zijn komst in vervulling.
Poseren
Stand herv. kerkbouwactie
een vorstelijk
geschenk
lichtgewicht
strijkijzer
Rotterdam; ^etó. 115700 l6 l.)
'^7?^fo7,ldiF"St,?b0nr'C3r'er!!<;n 18.3O-ll0.3O uur.
Gravure; «incn,
Postbus 1001 Postgiro Na. 42-SSS7.
Dordrecht: a£aï£?^32°1 Tel^ëïo. Tclefoon 36236°'
SchiedamThomas Kerupisstraat 6 a Telef 6S40Ï
Ahonnemen-teprijs 61 cenrt per week. t 2.63 per maand V 7 90
p«x fewartaai. Losse nummers 15 cent. v£rSeh«St dagelS
(Geldig; tot zaterdagavond)
MINDER WIND
Half tot zwaar bewolkt met voornamelijk In de kustpro
vincies aanvankelijk enkele buien. Aanvankelijk krach
tige tot matige, later meest zwakke wind tassen zuid en
oost. Iets lagere temperaturen.
Morgen: zon op: 8.30 Maan op: 12.21
onder: 16.31 onder: 22.55
MINISTER Cals heeft in zijn begro
tingsrede in de Tweede Kamer,
sprekende over de bezwaren, die van
onze zijde werden aangevoerd t.a.v.
de toepassing van vrijheid van on
derwijs en het scherpe onderscheid
dat men in het oog moet houden tus
sen openbaar en bijzonder onderwijs
ais het gaat om het s'. dien van re
gels daarvoor, een aantal dingen ge
zegd waarover het laatste woord voor
lopig nog wel niet gesproken zal zijn
De minister zei dat de tegenstel
lingen niet verscherpt moeten worden
en dat er'zeer veel dat openbaar
en bijzonder onderwijs gemeen heb
ben. Althans woorden van een derge-
lijke strekking. Wij hebben de tekst
der rede nog niet in de Handelingen.
Ook zei de minister dat in 191? het
laatste woord over de pacificatie toch
niet gesproken was en dat air wij in
1959 een onderwijswet maken, wij niet
veertig jaar terug moeten zien, maar
veertig jaar vooruit moeten zien.
MEN kan er oog voor hebben dat
er uj de woorden van de minister
veel is, waarvan men moet zeggen
dat het niet voor tegenspraak vatbaar
is, maar. er zit in het betoog naar ons
gevoel ook een gevaarlijk element.
De pacificatie in 1917 is het resul
taat van tachtig jaren schoolstrijd.
Die pacificatie is omringd met waar
borgen. Waarborgen die in Grondwet
en wet zijn verankerd
Die waarborgen zijn zo stringent
mogelijk geformuleerd. Want ondanks
de pacificatie bleef men er zich in
1917 van bewust dat er in Nederland
een sterke stroming is, die hoewel
de pacificatie is aanvaard, toch het
bijzonder onderwijs niet welgezind is.
Wij hebben bepaald niet de indruk
dat die stroming de laatste tijd in
kracht is verminderd.
Dat treedt niet zozeer*aan het licht
bij het lager onderwijs. Daar i de pa
cificatie tamelijk wel Geconsolideerd,
Maar dat komt aan het licht juist bij
het voortgezet onderwijs. Daar is de
gelijkstelling bepaald niet aanwezig.
En de stroming die hier geüjkstelli» -
niet wil, die het hier zoekt in een
pre vóör het van óverheidswege"gege-
ven onderwijs, in compromisscholen
e.d., neemt eer toe dan af.
IN deze situatie geloven wij dat het
van belang is, zeker ook een veer
tig jaar vooruit te zien. Maar ten aan
zien van dat boven besproken punt
wiiien wij dan toch ook beslist veer
jaar terugzien.
Dan vinden wij de letter en de geest
van art, 208 van de Grondwet ook voor
vandaag nog uiterst actueel.
Want de geest van art. 208 is deze
dat het het bijzonder onderwijs veilig
stelt tegen wie dit ou willen belage-\
Dat vond men veertig jaar geleden no
dig. W" menen dat dit ook vandaag
nodig is.
Want de richting waartegen de
geest van art. 208 opponeert is van
daag actiever dan voor veertig jaar.
Die richting was veertig jaar -»ele-
den iri het defensief. Thans is zij in
het offensief.
louwend Frankrijk vraagt:
Wie is verantwoordelijk?
Advertentie I
No. 1 op „haar" verlanglijstje is de
met de allernieuwste snufjes
voor 1-3 pers, tijdelijk slechts 55,50
voor 3-5 pers. tijdelijk slechts 62,50
voor 4-6 pers. 75,- gr, gezinn. 82,50
dat het dodencijfer nog aanmer
kelijk zal- oplopen. Want het is
duidelijk, dat onder het water en
de modder straks nog talrijke
slachtoffers zullen worden aan
getroffen. Sommige autoriteiten
vrezen dat als gevolg van de door
braak van de stuwdam Lij Fréjus
ongeveer vijfhonderd doden te
betreuren zullen zijn. Vandaag
zijn de eerste slachtoffers ter aar
de Lesteld.
Het blad „Paris-Presse" weet te mel
den. dat damwachters 48 uur voordat
de dam van Msüpasset in het centrum
bezweek, scheuren aan de voet hebben
geconstateerd,. Maar André Ferraud,
de man die de wacht op de dam had
in de rampnacht, heeft met tranen in
zijn ogen verklaard: „Ik verzeker u dat
er geen scheuren zijn geconstateerd."
En de Franse regeringswoordvoerder
Georges Galichon (assistent van mi
nister van Binnenlandse Zaken Chate-
net) zei gisteravond dat de ramp „on
begrijpelijk" is. Volgens hem heeft
niets erop gewezen dat er een breuk
dreigde. Een vijftal Franse ministers
zal morgen persoonlijk een bezoek aan
het rampgebied brengen.
André Coyne, directeur van de fir
ma die de plannen voor de dam van
Vlalpasset heeft ontworpen (de fa. Coyne
<Ss Bellier) zegt in „France-Soir" dat
de onderneming, die de stuwdam heeft
gebouwd, niet verantwoordelijk kan
worden gesteld voor de ramp, omdat
de overheid zün plannen officieel had
goedgekeurd.
De ingenieurs en arbeiders in dienst
van deze onderneming hebben nog
nooit een fout gemaakt. Zij hebben in
Frankrijk tien en in het buitenland
wel veertig stuwdammen gebouwd en
er is bij deze werken nooit een man
kement aan het licht getreden, aldus
Coyne.
Hij zei dat het nog te vroeg was om
de oorzaak van de ramp te kunnen
vaststellen, maar achtte een bereke-
ningsfout in het ontwerp niet uitge
sloten.
De firma Coyne Bellier heeft de
Malpasset-dam gebouwd volgens een
constructie die op vele andere plaat
sen, zoals bij St. Etienne, al was toege
past. De dam was berekend op 50 mil
joen ton water. Toch bezweek ze, bij
de eerste keer dat ze weerstand moest
bieden aan de- druk van deze water
massa. De dam was een vari de duur
ste ter wereld. De maximale hoogte
was zestig meter, de grootste dikte
6.91 meter.
„France-Soir" oppert ook de veron
derstelling dat het gebruikte materiaal
wellicht niet goed was. Het blad wijst
er in dit verband op, dat de begroting
der bouwkosten 700 miljoen franken be
liep, terwijl de dam ondanks de geste
gen prijzen voor 580 miljoen franken
gereedgekomen is.
3
E'a*Ï w ."""".Itbj.-* "S** v>
sirf -IA "i-j .v.-i-X/
Een imlitaire vrachtwagen heeft gis
teravond een jong echtpaar doodgere
den, dat met een baby van negen maan
den in de kinderwagen liep te wande
len langs de Alkmaarsweg te Beverwijk.
Bij dit ongeluk werd ook nog een wiel
rijder gedood, terwijl een militair, me
de-inzittende van de auto, verwondin
gen opliep.
De slachtoffers zijn de heer Anto-
nius Postel (32), arbeider bij de
Hoogovens, en zyn vrouw Tini Postel
van" der Oord (26) uitHeemskerk.
De gedode fietser is de heer C. H.
Zuurbier (60) uit Beverwijk.
De militaire wagen moest rijdend
in de richting Castricum uitwijken
voor een 6-tons zandauto. Op dat
punt wandelde het echtpaar met hun
kind rechts van de weg: daar vlak ach
ter fietste een oudere man.
De chauffeur van de militaire wa
gen, vaandrig H. Praalder (21), kon
niets anders doen dan krachtig rem
men. Hierdoor echter ging de auto
zwaaien. Het echtpaar werd geraakt
en op slag gedood. De fietser werd
eveneens geraakt en moest ernstig ge
wond naar het Rode Kruis-ziekenhuis
te Beverwijk worden gebracht. De
kinderwagen kreeg een hevige stoot,
maar de 9 maanden oude baby bleef
ongedeerd.
Door de zwaai ramde de zandauto
op zijn beurt de militaire wagen als
gevolg waarvan de bijrijder, de vaan
drig C. H. van Looyen (22) uit de auto
geslingerd werd en licht gewond raak
te. De chauffeur van de militaire wa
gen werd met een shock onder behan
deling van een arts gesteld.
HET In onze gedachten altijd alleen
maar zonnige Zuid-Frankr
biedt thans slechts trieste beelden.
Terwijl hulpploegen in en om Fréjus
de doden teilen, staat op tal van plaat
sen het water nog meters hoog. En
de autoriteiten vrezen, dat als straks
het water en de modder weg zijn, nog
vele slachtoffers zullen worden aan
getroffen
30 km
iUi-
BOQLOURIS—
Middellandse
zee
TOULON
OBAGUIGNAN
-Vc«o*
TOULON
V.PELT 59258
France Soir roept in herinnering
dat in de algemene raad van het de
partement Var. waarin Fréjus ligt.
vragen zijn gesteld toen de dam in
aanbouw was. Verscheidene aanne
mers zijn tijdens de bouw failliet ge
gaan. Raadsleden hebben de» vrees
uitgesproken dat de dam weinig se
rieus gebouwd werd.
Het Franse blad „Aurore" verklaart
vandaag in een hoofdartikel over de
ramp bij Fréjus: „Het is een misdaad
en een misdaad mag niet ongestraft
blijven."
De Franse minister van Defensie,
Guillaumat, heeft in de Senaat ver
klaard, dat Frankrijk ccr. eigen, met
kernwapens uitgeruste strijdmacht
behoeft voor de verdediging van zijn
belangen en die der Franse gemeen
schap,
„Frankrijks militaire verdediging
moet zodanig zijn, dat aan een aan
val het hoofd kan worden geboden.
Wij moeten daarom zelf over strijd
krachten beschikken, die een aanval
ler op gepaste wijze van repliek kun
nen dienen. De eerste elementen van
deze strijdmacht zullen door atoom
bommen en onze „mirage-4" bom
menwerpers worden gevormd", aldus
Guillaumat.
Hij voegde hieraan toe: „Onze
technische en financiële middelen
zullen ons tussen 1963 en 1986 veroor
loven deze eerste fase te verwezen
lijken.
De Franse weermacht moet sterk
genoeg zijn cm haar uitwerking op
internationaal gebied te doen gevoe
len. Zij moet voorts zcdan'g zijn uit
gerust, dat zij een be'anvrijker rol
kan vervullen in de Atlantische ver
dediging", aldus Guillaumat,
De „Liberation" meent dat de hoge prijs
die de bevolking van Fréjus betaalt
„krachtige maatregelen tegen de ver
antwoordelijke personen eist."
Inmiddels is in Fréjus het oprui-
mingswerk begonnen. Hijskranen en
bulldozers maken de spoorlijn en de
hoofdwegen vrij, de waterleiding wordt
onderzocht, de telefoon werkt alweer.
De elektrische centrale, die onge
veer vier minuten voor het water Fré
jus trof. uitviel, wordt voorlopig niet
onderhanden genomen: de elektriciteit
zal uit Draguignan worden afgetakt.
President de Gaulle heeft gisteravond
het Franse volk opgeroepen om hulp
te verlenen aan de slachtoffers van de,
watersnoodramp. „In het aangezicht
van de catastrofe dienen we solida
riteit te betonen." aldus de Franse pre
sident. De Franse regering heeft in
middels een onderzoek naar de oor
zaak van de dambreuk gelast.
Even na het middaguur is president
Eisenhower vandaag per vliegtuig in
Rome aangekomen aan het begin van
zün negen tiendaagse wereldreis. Het
toestel waarin de Amerikaanse presi
dent reisde, had ten gevolge van sleclii
weer nogal wat vertraging.
De autoriteiten op het vliegveld
Ciampiono stonden verscheidene mi
nuten met ernstige gezichten te kijken
totdat eindelijk het vliegtuig z:ch aan
kondigde. Het toestel landde terwijl het
regende.
Het was dê ezel, die met daverend gejuich begroet werd. Een lief mak
grauwtje, met allerleukste grijze „slobkousen". Onder zün goedige kop hing
zijn naamkaartje: BALCO.
De zware stem
van Sinterklaas kop
nauwelijks de
vloedgolf van ge
juich overstemmen
„Ik heb hem spe
ciaal gehaald, he
lemaal uit Nubië,
deze Nubische ezel"
De tamme drieja
rige ezel trok zich
van het rumoer der
honderden kinderen
niets aan, ook niet
van de groteske
sprongen van Zwar
te Piet en was even
min onder de in
druk van de aan
wezigheid van Sint-
Nicolaas. Om te to
nen hoe mak deze
Trouw(e) ezel was
werd een meisje,
Hannie ten Cate, op
zijn rug gezet. Han
nie droeg onder
meer een allerliefst
rokje, van papier
vervaardigd, van
voorpagina's van
het dagblad Trouw.
En in haar hand
droeg ze een mand
je, óók van Trouw-
papier.
nu en dan
legde Balco zijn
grote oren plat en
liet een lap van een
tong uit zijn bek
komen. Soms knipoogde
verstandelijk tot de deinende massa.
Zeiden zal een jonge ezel zó triomfan
telijk zijn ontvangen als Baleo, de grü-
ze speelkameraad voor honderden kin
leren. die niet thuis zijn
„Een schatje", riepen de meisjes." En
Balco schudde eens, alweer bijna ver
standelijk, de grauwe kop als een be
wijs dat hij het met deze uitspraak vol
komen eens was.
Zijn rug was getooid met-een fon
kelnieuw gee'. zadel. Straks, als hij
wat aan de Ermelose dreven gewend
is en ook aan de kinderen, zal er een,
alweer fonkelnieuwe ezelwagen
eveneens een geschenk uit de lezers
kring van ons dagblad komen.
Gezegd moet worden maar dat is
dan ook de enige bemerking dat Bal
co niet de minste aandacht had voor
mevrouw C. Domburg uit Bodegraven,
de huismoeder, die naar Ermelo was
gekomen om de naamgeving van het
dier bij te wonen, Sint-Nieolaas. die
een lange lijst met ezel namen bij zieh
had, deelde officieel mede, dat de naam
Balco opgegeven door mevrouw
Domburg dusdanig bij de „ezelcom-
•nissfe" van Heerenloo in de smaak
was gevallen, dat het BALCO is ge
worden.
Kinderen mochten Baleo verrukt
tv— ziin kop aaien
Zwarte Piet krauwde hem achter de
oren.
ZO
leg
De ezel
gaan.
liet allen goedmoedig be-
TUINMAN Hendrik Kamphorst, die
door Sint officieel benoemd is tot
ezeldrijver (en er deze taak naast zün
tuinmanschap op de stichting bijneemt),
had voor een sierlijk versierde zweep
gezorgd. Maar ook dat maakte op
grauwtje geen indruk. Wel knipperde
hfj een paar keer met de grote bruine
ogen, toen hij moest poseren voor film
operateur en fotograaf, maar ook dat
ging hem wonderwel af.
„Een bijzonder beest, een bijzonder
beest", riep dr. Dekker, de geneesheer-
directeur telkens opgetogen.
Die overtuiging kregen wy ook.
Balco belooft de wonderezel van Er-
"to te worden.
Dl aftocht van Balco verliep echter
niet rimpelloos. Er was een plan
kier van het voetlicht tot in de zaal
gelegd»
Aanvankelijk weigerde Balco deze'weg
te gaan, die hem over het middenpad
langs de dansende en springende kinde
ren zou voeren. Vereende krachten
veel duwen in de rug en behoedzaam
trekken aan het bit leidden er toe.
dat de ezel van *s Heerenloo op ge
slaagde wijze de zaal kon verlaten
Maar niet nadat nog een kinderkoor,
keurig uit het hoofd, de Ezel-serenade,
speciaal voor Balco geschreven, had
gezongen.
Een personenauto heeft gisteravond
op de weg" van Harskamp naar de le
gerplaats Wittenberg een militaire co
lonne aangereden. Vier soldaten wer
den gewond»
De militairen hadden juist een
schietoefening achter de rug. Men ver
moedt dat de chauffeur van de per
sonenwagen verblind is geweest door
een tegenligger.
Twee van de gewonde militairen zijn
ernstig en twee licht gewond. Levens
gevaar bestaat voor geen van hen.
De namen van de gewonde militairen
zijn: de dpi. sld. C. Althof (20), af
komstig uit Zutphen, dpi. sld. N. Har-
tog (19), uit Amsterdam en de dpi. sld.
W. van der Geest (21), uit Spakenburg,
De vierde gewonde soldaat liep zo
lichte blessure op, dat hij niet werd op
genomen in het ziekenhuis.
Bü een hevige botsing tussen een
trein en een auto op de onbewaakte
overweg tussen Hoogkerk en Zuidhorn
(Gr.) is gisteravond één man gedood;
zeven anderen werden gewond.
Het slachtoffer is de 22-jarige J. de
Jong uit Sprundel, De gewonden zijn:
J. van Steensel (33) uit Mijnsheeren-
land; J. van Overveld (21), Rucphen;
M. Mol (18), Sint-Willibrord; W. Mat-
thijsen (24), Wouw; M. Konings, M.
Koevoets (21) en J. Valentyn (23),
allen uit St.-Willibrord.
Vier van de gewonden mochten naar
huis, na behandeld te zijn. Drie men
sen zijn in het academisch ziekenhuis
te Groningen opgenomen. Een van hen
is er ernstig aan toe.
De heer De Jong is door verdrinking
om het leven gekomen. Na het onge
luk is de auto namelyk in de vry
diepe sloot langs de spoorbaan terecht
gekomen.
De verongelukte auto was afkomstig
van de firma Elektron te Breda, die
verkzaamheden uitoefent aan een hoog-
spanningswerk ten behoeve van het
provinciale elektriciteitsbedrijf.
Waarschijnlijk is het ongeluk veroor
zaakt doordat de mannen niet bekend
waren in deze omgeving. Toen de Bre
dase auto de overweg wilde oprijden,
kwam van de andere kant een tegen
ligger die stopte. De Bredanaar meen
de dat hem voorrang -'erleend werd.
Pas toen hij op de overweg was, zag
hij dat er een trein aankwam. Het was
toen echter te laat
De stand van de hervormde kerk-
bouwactie was vandaag gekomen op
8.786.866, doordat sinds gisteren een
bedrag van i 27.000 binnenkwam»
Advertentie)
QINT en Piet en wij
staan perplex.
Het bedrag aan giften
voor „2037 kinderen" via
de giro aan Sint aangeboden,
beeft de zesduizend
gulden overschreden. Dat
is een record in de negen
jaar oude ontwikkeling van
de Trouw-Sint-Nicolaasactie.
Zesduizend gulden.
Dit betekent dat grote waar
devolle geschenken, bestemd
voor de gehele gemeenschap
van kinderen in de geadopteerde
centra-van Protestants Christe
lijke kinderbescherming, kunnen
worden aangekocht.
Over de aard van deze ge-,
schenkers zullen we u nog na
der "bérichten.
Nog een greep utt de geschenk-
zendingen: een pakket van de
Geref. Meisjesclub uit Houwer
zijl, een pakket van de meisjes
club „Jonge Krachten" uit Oos-
iprtiiilrprlr
Vandaag eindigen wij de actie,
die 2037 kinderen» die op 5 de
cember niet thuis zijn, een on
vergetelijk feest bezorgt. Dank
zij u allen, de hulptroepen van
de Sint.
Een aantal Braziliaanse luchtmacht
officieren is op de basis Galeon nabij
Rio de Janeiro's internationale lucht
haven aan bet muiten geslagen.
Twee militaire toestellen uit het
noordelijk van Rio gelegen Belo
Horizonte, die gisteren op de basis
Galeon hadden getankt, zijn. daarna
samen met drie transportvliegtuigen
zonder toestemming weer opgeste
gen, om zich. ergens in het binnen
land bij andere toestellen te voegen.
Ook hebben -de muiters een passa
giersvliegtuig buitgemaakt.
President Kubitschek gaf later een
verklaring uit waarin hij het incident
op de basis Galeon als ondisciplinair
beschreef en de schuldigen met strenge
straffen bedreigde.
De militaire autoriteiten zouden, na
overleg met de minister van Oorlog
voor het gebied van Rio de Janeiro de
noodtoestand hebben afgekondigd. In
de hoofdstad is overigens alles rustig.
Volgens radioberichten staan de of
ficieren onder leiding van. kolonel Ha-
roldo Velloso, de leider van 'een
luchtmachtopstand in de rimboe in
1956.
De vestiging Aragareas, circa 2000
km ten noordwesten van Rio, is in
handen van de opstandelingen. Dit
plaatsje is alleen door de lucht te be
reiken.
De rebellerende officieren hebben
een verk2armg uitgegeven waarin ze
de beschuldiging uiten dat de regering
geïnfiltreerd is door communisten en
dat het bewind corrupt is.
De 59-jarige mevrouw J. H. Jan
senFransen uit Vortum-Mullem is
door de trein uit de richting Venlo
aan de ingang van het station Vier-
Ungsbeek overreden en gedood.
Het ongeluk gebeurde toen de trein
voor het binnenlopen van het station
begon af te remmen. Het slachtoffer
opende de deur, terwijl de trein nog
reed. Hierbij verloor zij haar even
wicht en viel. Het linkerbeen werd
direct boven de knie afgereden.
Het slachtoffer werd circa 60 mtr
door de trein meegesleurd. Toen het
ongeval in de trein gemerkt werd,
trok een militair aan de noodrem.
Bnrge ogenblikken later overleed de
vrouw.
o Vla. Ja
