Kamer: ultimatum aan stakers onjuist Na verzet van ministers:
als sfeer goed is
zegt regering
Contact met de honden
CONCESSIE
ONDER
DREK
Zwarte dag
Geweld tegen rebellie
van extremisten
Deel van buschauffeurs
in
i
eheel
Superschepen
Nederlands project?
Toestand steeds
kritieker
Kabinet bijeen
w
tsr
Loemoemba wil
samenwerken
met Belg en
Staatslening van
300 miljoen
Elders is vervoer
vandaag normaal
Vu to bij Maarssen
tegen snéltrein
r~
WOENSDAG 27 JANUARI I960
V.
Directeur: H. DE RUIG
NEGENTIENDE JAARGANG No* 4511
-\
J
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
In de debatten, die op de inter
pellatie volgden, was duidelijk
geworden, dat de Kamer unaniem
op het standpunt stond, dat de
regering door het zenden van een
ultimatum aan het stakingscomité
van de NBM op zijn zachtst ge
zegd „psychologisch onjuist" had
gehandeld.
Motie verworpen
EEL Frankrijk wacht op de volgende stap van de Gaulle
in zijn conflict met de gewapende kolonisten achter de
barricaden in Algiers;
In kringen die nauwe betrekkingen met de president onder
houden, verklaarde men dat de Gaulle zijn plannen gereed heeft en
klaar staat om speciale bevoegdheden op zich te nemen ten einde
zelf de crisis het hoofd te kunnen bieden. Zijn plan zou de volgende
vier punten omvatten:
1. Bijeenroeping van het parlement in speciale zitting om goed
keuring te. krijgen voor zijn politiek van zelfbeschikking voor Alge
rije. Hij zou rekenen op een grote meerderheid.
2. Een beroep op het Franse volk via de radio op vrijdag 20 uur.
3. Een volksstemming om de Fransen te vragen of zij zijn poging
om tot een „vrede met eer" in Algerije te komen, steunen.
4. Het uitroepen van de noodtoestand op basis van de grondwet,
waardoor alle macht in handen van de president komt.
AsyiRiN-ffl
iusné m ^uus!
Griepepidemie breidt
zich uit in Europa
- Kritiek
Enige manier
DE GAULLE
alle macht
Zie verder pag. 3, 5e kol.)
O
"TkE scheepsbouwer C. Verolme heeft gisteren te New York vér-
X? klaard dat hy zeer enthousiast is over het plan om twee super
schepen te bouwen die op de Atlantische route elk 8.000 passagiers
kunnen vervoeren.
Op een persconferentie zei hij, dat hy binnen drie tot vier maan
den een beslissing zal nemen over de uitvoering van genoemd plan"!
Hij overweegt de superschepen te Rotterdam te houwen als een"
„geheel Nederlands project". Hij is bereid twintig procent van der
kosten, naar schatting een kleine 400 miljoen gulden per schin ter'
dragen. 1
Be schepen zouden met een snelheid van 35 knopen in vier dagen
de Atlantische Oceaan kunnen oversteken.
Botterdam:
Witte de WitSatraat 25 Tela. I157QG ift Li
Postbus U1S Postgiro No 424519.
Klachten dienst abonnementen 18.301920 uur
Zaterdags 1718 uur Telefoon 115700.
a-Gravennage: Huveenspiem 1 Telefoon 183467 «3 tünent
Postbus los»! Postgiro No 424867.
Klachtendienst 18.30—19.30 Telefoon 362569.
Dordrecht: Souiwee 132Teiet 4570.
Schiedam: Thomas ft Kempisstraat 6a— Tclef. 65451.
Abonnementsprijs 61 cert* per week. t 2.65 per maand. I 130
oer Kwartaal. Losse nummers 15 cent. Verschijnt dagelij ka
y^txxuM'
(Geldig tot donderdagavond)
VERANDERLIJKE BEWOLKING
Veranderlijke bewolking en slechts hier en daar enige
regen. Matige wind in hoofdzaak tussen oost en zuid.
Ongeveer dezelfde temperaturen.
Heden zon op: 8.29 Maan op: 7.27
onder: 17.17 onder: 16.47
TOCH L00N0VERLEG De Gaulle wil alle
macht overnemen
(Van onze parlementaire redacteur)
TAE REGERING zal contact opnemen met de bij liet loonovcrleg f
in de vervoerssector betrokken organisaties om na te gaan of f
de onderhandelingssfeer door de recente stakingen bij enige auto-
busondernemingen zó heeft geleden, dat voortzetting van het gesprek,
over de Ionen niet meer mogelijk is. Mocht blijken, dat het klimaat
goed is, dan zal vermoedelijk nog deze week het overleg worden
voortgezet.
Dit zei minister Van Rooij (Sociale Zaken) gisteren in de Tweede
Kamer, nadat de heer Burger (Arb.) in een spoedinterpellatie vragen
over de onrust in de vervoerssector had gesteld.
HET kabinet heeft gisteren in de
Tweede Kamer een zeer slechte
beurt gemaakt.
Er waren onderhandelingen aan de
gang over de lonen in de vervoerssec
tor. Onderhandelingen tussen vakor
ganisaties van werkgevers, werkne
mers en de regering.
Halverwege die onderhandelingen
breekt er in een van de vervoersbe'
drijven een wilde staking uit. Die
staking wordt niet gesteund maar be
streden door de drie vakbonden. Er is
een datum, de datum van heden, af
gesproken voor een voortgezet overleg
tussen de regering en vakorganisaties
van werkgevers en werknemers.
De regering vindt in die staking bij
een onderneming aanleiding om het
afgesproken overleg op heden te
schorsen. Zij richt zich tot het betrok
ken wilde-stakingcomité.
P,aannea.,.erkent de regering dat
comité, dat kwaadwillig is, ën des
avoueerde zij de bona fide vakbewe
ging die goedwillig is. Dat is een dui
delijke fout van de regering.
E zaak kwam gisteren in de kamer.
O De heer Van der Ploeg (KVPj
stelde daarover mondelinge vragen.
Die vragen hadden de strekking om
de regering te bewegen tot het over
leg met de bona fide vakorganisaties
terstond terug te keren.
De heer Beemink zei, dat het toch
niet zo kan zijn dat een wilde-staking-
comité de dienst uit kan maken en be
slissende invloed kan hebben in het
overleg tussen regering en bedrijfs
leven. De heer Van Eibergen sprak in
gelijke geest.
De heer Eomme wierp de regering
een reddingsplank toe. Hij vroeg de
regering onmiddellijk te onderzoeken
of de sfeer voor overleg aanwezig was
ten einde dat onmiddellijk te hervat
ten.
De regering bleef halsstarrig. Zy zag
de reddingsplank niet. Zij wilde pas
op a.s. maandag het overleg hervatten,
in de mening dat dan de druk, die
door de staking op de regering werd
uitgeoefend, zou zijn verdwenen.
Naar onze mening oefende deze sta
king geen druk uit op de onderhan
delingen. En ais de regering deze sta
king voor druk aanziet is die druk er
a.s. maandag nog.
De heer Burger diende een motie in,
die materieel voor iedereen aanvaard
baar was. Aanneming daarvan zou
politiek een enorme nederlaag" voor
de regering zijn geweest. Daarom ging
de tj/ffer Van der Ploeg nogmaals de
reddingspvyik uitwerpen. De heren
Beernink, Van Eibergen en Oud maak
ten duidelijk dat zij daar volledig
achterstonden. Toen vroeg de regering
tijd voor beraad.
TIEN kwam de regering met de ver
klaring, die op een zeer zwakke
,.;e aan het gevoelen van de par
tijen, die geestverwanten in het kabi
net hebben, tegemoet kwamerf. De heer
Van Eibergen werd het te machtig.
Hij zei te zullen stemmen vóór de
motie-Burger. Wij kunnen dat goed
begrijpen.
Maar de overige leden van de frac
ties die geestverwanten in het kabinet
hebben hielden het de hand boven het
hoofd. Om het te redden. Want wij
dragen dit kabinet een goed hart toe.
Maar het kabinet moet goed begrij
pen dat zulke dingen niet meer voor
moeten komen. De kamer was hier
geheel unaniem. Gezag uitoefenen is
niet alleen een kwestie van woorden,
maar ook van wijsheid. En die wijs
heid heeft in deze zaak ontbroken.
Wij wensen het kabinet die wijsheid
toe. Want deze dag was de zwartste
dag vart dit kabinet tot dusverre.
Minister Van Rooij, die met minister
Korthals en staatssecretaris Roolvink
achter de regeringstafel zetelde, ac
cepteerde dan ook dankbaar de sug
gestie, die door prof, Romme (KVP)
was gedaan om door een onderzoek
naar de sfeer tassen partijen te trach
ten de hervatting van het overleg te
bespoedigen.
Aanvankelijk stond de regering op
het standpunt, dat wanneer de si
tuatie bij bet personenvervoer niet
verstoord;zou worden door nieuwe
wildé acties, maandag opnieuw con
tact met de by de loononderhande
lingen betrokken partijen kon worden
opgenomen, maar onder druk van de
Kamer deed zü een concessie.
Deze concessie leidde ertoe, dat een
door mr. Burger ingediende motie om
het overleg onverwijld te hervatten
(d.w.z. het op het afgesproken uur van
daag te laten doorgaan) werd verwor
pen met 42 stemmen vóór en 61 stem
men tegen.
Behalve de socialisten, de pacifisten
en de communisten stemde ook de heer
Van Eibergen (a-r) voor de motie van
de heer Burger. Hij had de bedoelingen
van de regering ook na de verklaring
van de minister van Sociale Zaken niet
begrepen en wist dus niet wat er zou
gebeuren.
Zijn fractievoorzitter, dr. Bruins Slot,
kon zich wel vinden in het antwoord
Benaive de kweslie der bus-sia-
kingen kwam gistermiddag ook de
begroting van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid in de Tweede Kamer
ter sprake. Minister Van Aartsen
(foto boven) luisterde naar uiteen
zettingen van verscheidene Kamer
leden. van wie de heer Bommer
(PvdA, foto hiernaast) het meeste
kritiek leverde op de nieuwe rege
ling voor de tvoningbouwsubsidie.
Voor een verslag zie pagina 4.
De Gaulle kau krachtens de grondwet
geheel alleen alle macht gaan uitoefe
nen. als hij de veiligheid van de staat
bedreigd aeht. llij wil thans van deze
mogelijkheid gebruik maken, aangezien
de crisis in Algerije steeds ernstiger
vormen aanneemt'en er bovendien een
scheuring in de regering dreigt te ont
staan.
Vijf ministers (ouder wie premier
Debré) zouden te kennen hebben ge
geven dat zij het standpunt van de
Gaulie, dat het kolonistenverzet In Al-
"Vrb&i
van minister Van Rooij, zódat hij na
mens de grootst mogelijke meerderheid
van zijn fractie verklaarde tegen de
motie te zullen stemmen.
Nader vernemen wij, dat vanmiddag
om halfvier op het departement van
Verkeer en Waterstaat een gesprek
over het „klimaat" plaats zal virden
tussen de voorzitters van de werkge
vers-; en de werknemersorganisaties,
die betrokken zijn bij de loon-onder-
bandelingen in d vervoerssector.
Zie ook pagina 3.
Een groot deel van het personeel van
de Brabantse Vervoersmaatschappij, dc
B.B.A. te Breda, is vandaag een 24-uurs-
staking begonnen. De staking omvat
550 chauffeurs en 370 bussen. De rayons
Veghel en Eindhoven werken normaal
door, terwijl in de stad Bergen op Zoom
de vrachtwagenchauffeurs eveneens
normaal werken.
In Breda hebben verscheidene, grote
bedrijven zeer veel hinder gehad van
de busstaking, doordat het personeel
fabriek of werkplaats niet kon berei
ken.
ArirprtenH?)
De griepepidemie in West-Èurópa
breidt zich langzaam uit. Gezondheids
autoriteiten in Oost-Frankrijk noem
den de epidemie dinsdag „ernstig". In
Toulouse zijn 10.000 griepgevallen. In
München liggen de ziekenhuizen vol;
tweehonderd patiënten moesten daar
dinsdag geweigerd worden. De ziekte
heeft ook Opper-Oostenrijk bereikt.
De omvang van de epidemie in Bonn
laat zich aflezen uit het feit, dat een
derde van de parlementsleden der
C.D.U. ziek is. De socialisten staan er
beter voor: zij tellen een zieke per tien
afgevaardigden.
Bijna alle mensen van buiten zijn
vandaag te'laat op hu„ werk versche
nen of helemaal niet komen opdagen.
Enkele bedrijven hebben geprobeerd
met eigen vrachtwagens hun personeel
op te halen, maar de politie heeft hier
een stokje voor gestoken, aangezien het
nu eenmaal verboden is mensen op
vrachtwagens te vervoeren. Andere be
drijven hebben met taxi's een deel van
het personeel naar de bedrijven ge
bracht.
Een enkel bedrijf, zoals de Hero gaf
te kennen van de staking vrijwel geen
schade te hebben ondervonden, dank zij
het zachte weer, waardoor velen ge
bruik maakten van de fiets.
De staking is ook hier uitgebroken
door ontevredenheid over de vorderin
gen in de loononderhandelingen.
De bussen van de W.S;M., die het
vervoer in het Westland verzorgt, zijn
vanmorgen te circa halfzes alle weer
uitgereden.
Het personeel van de Citosa te Bos
koop heeft gisteravond in een verga
dering met de directie besloten het
werk varjdaag gewoon voort te zetten.
I.n een telegram aan de minister van
Verkèer en Waterstaat sprak het eerder
zijn teleurstelling uit over het feit, dat
geen verder overleg zou plaatsvinden.
Gewezen werd hierbij op het gedisci
plineerd gedrag van het personeel. Ook
de directie telegrafeerde hierover met
de minister, in gelijke geest,
■De toestand bij de NZHVM, de Noord-
Zuidhollandse Vervoermaatschappij, is
eveneens rustig.
Vanavond zal er in Apeldoorn een
bijeenkomst zijn van personeel van de
V.A.D. Deze vergadering zal Worden
bijgewoond door vertegenwoordigers
van de Enschedese onderneming Sal-
land.
De Westduitse deelstaat Rijnland-
Palts heeft de rechts-radicale Deutsche
Reichspartei verboden. Dit is vanmor
gen bekendgemaakt door de minister
van Binnenlandse Zaken van Rijnland-
Palts, Woiters.
De DRP wórdt geleid door de voor
malige SS-generaal Wilhelm Mem
berg.
Het Franse kabinet zal vandaag in
Parijs bijeenkomen om de toestand
in Algerije te bespreken. Aangenomen
wordt dat bekendgemaakt zal worden
welke maatregelen zuilen worden ge
nomen tegen de opstandelingen.
De Pariise politie heeft inmiddels de
wacht betrokken in de universiteits-
wiik van Parijs, het Quartier Latin, om
botsingen tussen rechtse eh iinfcse
studenten te voorkomen.
gerije met geweld moet worden gebro
ken, niét delen. Zij menen, dat het
leger niét bereid zal zijn om met
kracht op te treden tegen de extremis
ten die zich in een deel van Algiers
hebben verschanst. Zij zouden met af
treden gedreigd hebben. De minister
van Voorlichting, Frey, heeft dit ech
ter ontkend.
Uiterst kritiek leek de. situatie gis
teravond in Algiers en. ook-in, andere
Algerijnse steden, waar dé oprocr-
kraaiers, die zich verzetten tegen de
Gaulle's Algerijnse politiek, steeds
meer steun kregen van de Europese
bevolking. Deze vreest, dat de rege
ring in Pariis haar zal „overleveren"
aan de nationalistische rebellen.
Het leger in Algerije zou volgens de
meeste berichten niet onverdeeld ach
ter de regering staan, waardoor een
nieuwe algemene revolutie zoals in
1958 dreigde.
Premier Debré, die gisteren per vlieg
tuig een kort bezoek aan Algiers
bracht zou tot de conclusie zijn geko
men, dat het leger geen geweld wil
gebruiken tegen de extremisten, die
zich in Algiers hebben verschanst. Hij
zou daarom willen dat de regering con
cessies doet aan de rebellerende Fran
sen.
De Gaulle zou echter vast van plan
zijn om geweld te gebruiken. Daarvoor
zou hij eerst alle macht aan zich willen
trekken.
Wat het standpunt van generaal de
Gaulle is. wist „Paris Presse" gisteren
te berichten uit de kabinetsvergadering
van maandag. Volgens dit blad laat de
Gaulles standpunt zich als volgt sa
menvatten:
„Als de Fransen willen experi
menteren met de dictatuur. kan
niemand hen daarvan weerhouden
Maar het neerslaan van de revolte
(Advertentie)
„De onafhankelijkheid van Kongo
zal geen breuk met België betekenen.
Ik beschouw het nieuwe Kongo als een
republiek, die met België een econo
mische unie zal hebben aangegaan".
Dit heeft de Kongolese nationalisti
sche leider Loemoemba, die gisteren
in Brussel is aangekomen, verklaard.
Loemoemba zei, België boven elk
ander land te verkiezen voor nauwe
samenwerking. „Ik wil niet, dat
Kongo onder de voogdij van een an
der land zal komen".
Loemoemba hield een verbitterde ti
rade over de wijze waarop hij door
de Kongolese politie was behandeld.
Loemoemba toonde zijn verbonden
handen (die waren gewand door de
boeien) en deelde de pers mee, dat
r\E Kongolese nationalistenleider
D Loemoemba is gisteren in Brussel\
aangekomen om deel te nemen aan de
ronde-tafelconferentie over de toe
komst van Kongo. Zoals gemeld, is
Loemoemba juist deze week uit de
gevangenis ontslagen, na het uitzitten
van zijn straf voor het aanstichten van
relletjes in Stanleystad.
Direct na zijn aankomst in België
begaf Loemoemba zich naar zijn hotel
kamer voor een vergadering met zijn
partijgenoten. Zittend Loemoemba met
zijn polsen in verband vanwege de
verwondingen die hij door de boeien
heeft opgelopen. Staande v.l.n.r. de
Kongolese leiders Yomba, Ekatoe en
Boekasa.
zijn. lichaam vol blauwe plekken en
kneuzingen zit.
„Toen ik destijds uit Stanleystad
vertrok voor overbrenging naar Ja-
dotstad, werd ik als ',n blok hout in 't
vliegtuig gesmeten, blootsvoets, ge
boeid en zonder een hemd", aldus
Loemoemba. Van Jadotstad werd hij
opnieuw overgebracht naar Ellza-
bethstad „waar de behandeling hu
maner was".
in Algiers is) thans, de enige manier
om deze ontwikkeling te voorkomen.
Onderhandelingen met de opstari-
digen en het aanvaarden van de
voorwaarden die zij. stellen, betekent
dat wij ons schikken in een nieuw
Dé minister van Financiën is voor
nemens over te gaan tot de uitgifte
van een AVi% lening groot f300 mil
joen tegen een koers van 98%.
Aflossing van' de lening zal geschie
den in 25-gelijke jaarlijkse termijnen;
te beginnen op 1 maart 1961. Versterkte
óf algehele delging is de eerste 10 jaren
niet toegestaan.
De rente gaat in op 1 maart 1960; de
coupons verschijnen jaarlijks óp dlt
maart. De storting op de toegewezen;;
schuldbewijzen zal moeten geschieden
op dinsdag 1 maart 1960.
Om de beleggers, die reeds op korte
termijn gelden ter belegging beschik
baar hebben, tegemoet te komen, wordt
hun tot en met 12 februarii960 de
mogelijkheid geboden het gehele ot ge
deeltelijke verschuldigde bedrag we
gens toegewezen schuldbewijzen voor
uit te storten tégen vergoeding van
rente tot 1 maart 1960. Deze rentever
goeding bedraagt 2,25 per'/1000 no
minaal en mag op het te storten be
drag in mindering worden gebracht.
Schuldbewijzen in de nieuwe lening
zullen worden afgegeven in stukken
van 1000 en 100, terwijl deelneming
in de lening in de vorm van schuld
registerinschrijvingen zal kunnen ge
schieden tot bedragen van ten minste
100.000.
Het ligt in dé bedoeling de inschrij
ving open te stellen op maandag 8 fe-
bruari a.s. bij het agentschap van het
ministerie van Financiën te Amster
dam.
Het prospectus zal binnenkort, ver
moedelijk op 1 februari a.s.,ver
schijnen.
(Van onze correspondent)
Een 22-jarige automobilist is heden-
oorgen omstreeks halfachtop een
poorwegovergang te Maarssebroek bij
daarssen tegen een sneltrein Utrecht-
Amsterdam gebotst en als gevolg daar-
/an overleden. Het slachtoffer, de
monteur Th. Verdam uit Maarsse
broek, heeft de trein waarschijnlijk
niet opgemerkt, hoewel het uitzicht,
op de niet beveiligde overweg
goed is.
Het treinverkeer ondervond veel
stagnatie door dit ongeluk, De trein,
die met de auto van de heer Verdam
botste, had 92 minuten vertraging. Een
trein Utrecht-Amsterdam en een 'trein
Maarssen-Amsterdam moesten worden
opgeheven. -
