INBRAZILIË EN IN IERLAND
„Doe Opei '-sleuteltje voor vorstin
Chroestsjew
rust uit
eest
op 5 mei
Amerikaanse
marineband
omgekomen
trots zijn
Nw.-Guinea
Papoea's tevreden ove
Nederlandse hulp
Nederland mag
werk
A
Kwestie militaire bases
Bonn
jaar
al twee
Spanje
zou
met
onderhand elen
Strauss: Duitse
plannen juist
Ned. marineman
gedood bijj
vliegongeluk
Purmerend verrast baby's
van schrikkeldag
i
INVENTUM^s
De samenhang
Meer wind
WOL,
echfa
WIT
Verdachte stilte
bij verklaring
over landbouw
Mr. BOT BRUINGEBRAND VAN REIS TERUG
Nederland weer in
Veiligheidsraad?
r
r
M
D
REGERING:
DOODSTRAFFEN IN IRAK
VRIJDAG 26 FEBRUARI 1960
NEGEATIE1VDE JAARGANG No. 453
V
Directeur: "H, DE RUIG
Hooföredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLÜ
J
a con
overhemden
hagelwit met
ais wassen
niet meer helpt I
Dc Gaulle in Langucd(/c
(Van een onzer verslaggevers)
IJN overheersende indruk is dit: wij moge"
trots zijn op wat we de afgelopen tien jaar
Nederlands Nieuw-Guinea hebben verrich
Ik heb er diepe eerbied voor. Indruk wek
kend is het tempo en de toewijding, om nie
te zeggen hartstocht, waarmee daar door onze met
sen gewerkt wordt. Wij in Nederland moeten he"
uiterste doen om het hen mogelijk te maken d
door ons beleden doelstellingen in praktijk te bren
gen. Het tot ontwikkeling brengen van Nederland
Nieuw-Guinea is niet alleen een zaak van regerin
en parlement, maar van ons gehele volk."
„Aan lien is
straks
de keus"
In de Westduitse hoofdstad
Bonn wordt gezegd zo meldt
het Amerikaanse persbureau Uni
ted Press International dat.
reeds twee jaar „informele" be
sprekingen tussen Spanje en
Vest-Duitsland aan de gang zijn
over de vestiging van militaire
bases.
„Zes kolonels"
Onverstandig
Zie verder pag. 7, Se kol.)
Geen koffiedik
„Gevaarlijk"
Nederlandse amateur-s
tenen Zaterdagelftal
5 direct heet water
van ca. 85°C
mtt» a» witMtrji.t as tieioo is u
Poctbu» U13 Pmteao No. u«518.
Kl»coterulifttst löonnementeu iti.ütf13-30 mrr
ZaMrdag» 11—da KUB Telefooo 115700.
HuTBerwpleta 1 TeJoloon 183467 «3 ttlaaj
POïtbu» 1001 Pottgin» No 42488J.
Klnehtendlerwt 1S.3019 30 Telefoon 362388
Som-wee 133 Telet <570.
Th orn a. 4 Kemfrtwtraat 8 Teler. 53431
Ahonnem.srt.pry» «1 een. oer week. 2.S3 per mestfwl I tJ»C
oer kw.rs.ai Lam* nummer» IB cent Verschijnt darelllk*
■••Gre.enhege:
Oordrseht:
Sehlertams
(Geldig tot zaterdag»vont)
TAMELIJK ZACHT.
Over het algemeen veel bewolking met plaatselijk enige
regen. Tot matig of krachtig toenemende wind uit zui
delijke richtingen Tameliik zacht weer.
Zon op." 7.33
Onder: 18.14
Maan op: 7.45
Onder: 19.23
INISTER Zijistra heeft in een rc-
kiem op gewezen dat in de huidige
situatie de loonsverhogingen moeten
komen uit de gestegen produktiviteit.
In verband daarmee heeft hij ge
wezen op de samenhang tussen loon
politiek en prijspolitiek. Hij zei ook
dat werkgever en werknemer in de
bedrijfstakken bij de besprekingen de
samenhang tussen ionen en prijzen
volledig in het oog moeten houden.
Ontkoppeling tussen loon- en prijs
politiek zal de regering niet kunnen
aanvaarden.
We begrijpen het standpunt van de
minister. Als beheerder van de schat
kist is hij beducht voor een inflatoire
ontwikkeling. En daarom is deze
waarschuwing tegen een welvaarts
psychose op haar plaats.
Twee vlie,
totaal
rampen
doden
IT beroep van de minister, om bij
loonsbesprekingen toch vooral
de samenhang tussen lonen en prij
zen in het oog te houden, levert be
paalde moeilijkheden op. Ze zijn in
het C.H. weekblad „Koningin en Va
derland" van 18 februari onder woor
den gebracht door de voorzitter van
het C.N.V., het Tweede-Kamerlid C.
J. van Mastrigt.
De heer Van Mastrigt schrijft in
dat artikel dat bij de start van de
nieuwe loonpolitiek terecht bepaald is
dat loonsverhoging niet mag leiden
tot prijsverhoging. Als algemene re
gel is dit juist, schrijft de heer Van
Mastrigt. Hij acht dus uitzonderingen
mogelijk. Maar, zo gaat de schrijver
verder, wij staan hier voor deze moei
lijkheid dat de bij de loononderhande
lingen betrokken werknemersorgani
saties geen inzicht hebben en vaak
geen inzicht krijgen in de prijsvor
ming. Dat is dus. als men de wenk
van minister Zijlstra moet opvolgen
om de samenhang tussen lonen en
prijzen volledig in het oog te houden,
bepaald een ernstige handicap.
In verband roet de eis dat prijs-
atijging moet worden voorkomen als
het om loonsverhoging gaat. zegt de
heer Van Mastrigt vervolgens ook
dat er bij de ondernemers de neiging
bestaat om bet winstpercentage als
een vast gegeven te beschouwen en
dat men de zelffinanciering als een
sraste economische wet gaat zien.
p. E heer Van-Mastrigt constateert
D hier een tekort aan medezeggen
schap van de werknemers in de hui
dige maatschappelijke orde, dat een
gebrek aan inzicht in de prijs-
loonbepalende factoren te weeg
brengt, hetwelk belemmerend werkt
bij loononderhandelingen.
Speciaal als de huidige gedifferen
tieerde loonpolitiek die nog onder de
tucht van het College van Rijksbe-
middelaars valt, over zou gaan in de
vrijere loonpolitiek waarbij het
zwaartepunt nog veel meer bij het
georganiseerde bedrijfsleven valt, zal
dat tekort zwaar worden gevoeld.
Ten dele zou hieraan wellicht tege
moet kunnen worden gekomen door
een herziening van de rechtsvorm
van de onderneming, gelijk door ons
herhaaldelijk is bepleit.
De regering heeft beloofd een staats
commissie daarvoor in het leven te
roepen. In de Eerste Kamer verklaar
de minister Beerman dat deze com
missie binnenkort ingesteld zal wor
den.
Het is inderdaad ook met het oog op
de boven geschetste problematiek
van belang dat dit werk spoedig
wordt aangevat.
Koningin Juliana heeft gister
middag het eerste sleuteltje in
ontvangst genomen van de actie
..Doe Open", die zaterdag begint.
Een delegatie, bestaande uit de
voorzitter van de Nederlandse
Jeugd Gemeenschap, ds. N. O
Steenbeek. de leider van de ac
tie „Doe Open", de heer P. van
Haaien en twaalf jongens en
meisjes van zeventien tot vijfen
twintig jaar. ailen leden van het
Nederlands Nationaal Jeugd-
comité voor het Wereldvluch-
(elingenjaar, was daarvoor gis
termiddag naar paleis Soestdük
gekomen.
Zoals we gisteren reeds meid
den is de actie, die uitsluitend
door jongeren gevoerd wordt,
bestemd voor het bouwen van
een gemeenschaps- en cultureel
centrum ie de vluchtelingen
kampen Friedricbsfeid en Ohm
stede in West-Dultsland, waar
een groot aantal vluchtelingen
uit Polen en Letland verblijft.
Op de foto: de delegatie toont
aan de Koningin de ontworpen
affiches en biedt het eerste sleu
teltje aan.
De depressie, die donderdag met
regen ons land naderde, nam in de
afgelopen nacht snel in betekenis
af. De opvullende kern trok langs de
zuidelijke provincies naar Duitsland.
Over ons land bleef een oud front
liggen, dat van veel bewolking ver-
gezeld gaat. De koude lucht uit
Scandinavië stroomde in de afge-
lopen 24 uur over een groot deel
van Duitsland uit. Zij zal echter ons
land niet kunnen bereiken, aange
zien een volgende oceaandepressie
opdringt in de richting van de Brit
se eilanden. Daardoor zal de wind
weer toenemen uit richtingen tussen
zuidoost en zuid en tamelijk zachte
lucht aanvoeren. Vanwege het na
derbij komen van het front van de
depressie nemen de regenkansen
weer toe.
t ArfjiPrtfWtio
De Russische premier Chroestsjew
heeft een bezoek aan de bergstad
Tjipanas afgelast. In plaats daarvan
rust hij vandaag uit in Bogor (het
vroegere Buitenzorg) om te bekomen
van de vermoeienissen van zijn rond
reis door Indonesië. Hierdoor is ver
andering gekomen in het programma
van de laatste vier dagen van
Chroestsjew's reis. Het gerucht dat de
Russische premier eerder naar huis
zou gaan, „als zijn besprekingen met
de Indonesische leiders spoedig tot
een succesvol einde zullen leiden",
werd hiermee echter tegengesproken.
Vanavond zal de Russische leider
naar Djakarta gaan. waar hij het par
lement zal toespreken. Deze rede
voering. die een uur zal duren, stond
niet op het programma. Zij is ingelast
op verzoek van Chroestsjew.
President de Gaulle van Frankrijk
is gisteren op zijn reis door de Lan-
guedoc toegejuicht om zijn Algerijnse
beleid en de proef met de Franse A-
bom. maar het werd verdacht stil. toen
de president de boeren zei hun land
bouwmethoden te moderniseren.
Het was de eerste dag van een vier
daagse reis van de Gaulle door Zuid-
Frankrijk en het eerste contact met zijn
volk na het oproer in Algiers.
Hjj verklaarde tegenover de boeren,
die kortelings hebben gedemonstreerd
tegen zijn prijsbevriezingsbeleid. dat de
staat hen bij modernisering zal helpen.
Maar het belangrijkste werk moeten zij
zelf doen.
Zijn verklaring werd met een ijzig
stilzwijgen ontvangen door een
menigte die hem tevoren enthousiast
had toegejuicht toen hij over andere
zaken sprak. Zijn grootste ovatie kreeg
de Gaulle in Castres. toen hij zei dat
Frankrijk nog wel bondgenoten nodig
heeft, maar geen beschermers.
DE regering heeft een beroep
gedaan op de gemeentebe
sturen en met name op de
burgemeesters om dit jaar mee
te werken aan de viering van de
bevrijdingsdag»
De oproep is gedaan in een
brief die de minister van Bin
nenlandse Zaken aan alle ge
meentebesturen heeft verzonden.
Daarin staat te lezen:
OP 5 mei 1960 is het vijf
tien jaar geleden, dat ons
land nit de beproeving, de el
lende en de vernedering van vüf
bittere bezettingsjaren werd ve.r-
lost en zijn vrijheid herkreeg.
De regering hecht er grote
waarde aan, dat deze bevrijdings
dag aiom in den lande wordt
herdacht en gevierd cn dat aldus
eenmaal in de vijf jaren
de herinnering van het Neder
landse voik wordt levend ge
houden aan een der grootste en
meest bewogen feiten uit zijn
geschiedenis.
Zö heeft besloten op die dag
het rijkspersoneel vrijaf te ge
ven en bevorderd, dat het be
drijfsleven daarin volgde. Daar
enboven heeft zij ten laste van
de rijksbegroting een bedrag ter
beschikking gesteld van het „Na
tionaal Comité viering bevrij
dingsdag 5 mei 1960". teneinde
dit comité, dat mei haar in
stemming en aanmoeding werd
gevormd, in staat te stellen aan
de algemene viering de nodige
leiding en stuwing te geven. Ha
re Majesteit de Koningin en
'Zijne Koninklijke Hoogheid de
Prins der Nederlanden hebben
zich bereid verklaard het be-
sehermvrouweschap en het be
schermheerschap van het natio
naal comité te aanvaarden.
De regering zou het bijzonder
op prjjs stellen, indien ook de
gemeentebesturen hun steun en
medewerking aan de herdenking
en viering van deze bij uitstek
nationale dag zouden willen ge
ven en indien met name de bur
gemeesters aan plaatselijke ini
tiatieven en activiteiten hun ge
zag en hun steun zouden wil
len schenken. Waar deze gewenst
mocht zijn. staat de hulp van het
Nationaal Comité (Herengracht
168, Amsterdam, tel. 222967) hun
ten dienste.
De regering vertrouwt gaarne
dat op deze wijze, in dit iustrum-
ïaar, 5 mei met aller medewerking
zal worden herdacht en herleefd
en als een nationale traditie zal
worden bewaard voor het na
geslacht".
Viktor Korchnoy is door een over
winning in de beslissende partij tegen
Suetin nationaal schaakkampioen van
Rusland geworden
TWEE vliegrampen binnen een
half etmaal hebben in totaal
waarschijnlijk aan 86 mensen het
leven gekost. Het eerste ongeluk,
waarbij zestig mensen de dood
vonden, deed zich voor boven de
baai van Rïo de Janeiro, waar een
vliegtuig van de Amerikaanse
marine en een Braziliaans ver
keersvliegtuig met elkaar ïn bot
sing kwamen. Het tweede onge
luk gebeurde vanmorgen in atle
vroegte bij het vliegveld Shannon
in Ierland, waar een vliegtuig van
de Italiaanse maatschappij ^Ali
talia" kort nadat het was opge
stegen neerstortte. Waarschijn
lijk zijn 26 van de 32 inzittenden
van het toestel omgekomen.
Tn de twee toestellen die boven de
baai van Rio de Janeiro tegen elkaar
botsten zaten in totaal 63 mensen.
De enige overlevenden tot dusver
zijn drie leden van een orkest van de
Amerikaanse marine, dat zou spelen
op een receptie die president Eisenho
wer het Braziliaanse staatshoofd, pre
sident Kubitehek in Rio de Janeiro
wilde aanbieden.
Zestien andere leden van het orkest
en twaalf Amerikaanse deskundigen
op het egbied van de duikbootbestrij-
ding. die aan de jacht op de onbekende
duikboot in de Argentijnse Golfo Nue-
vo hadden delegenomen, zijn hoogst
waarschijnlijk omgekomen. Het Ameri
kaanse vliegtuig had met inbegrip van
(9 Zie verder pag. 3 4e kol.)
Dit zei rar. Th. H. Bot, de staatssecretaris voor Ne
Nieuw-Guinea, gistermiddag op Schiphol. Hij keerd
bruingebrand, terug van een oriëntatiereis, die 47 dage
geduurd heeft. Achtereenvolgens bezocht hij Nederland
en Australisch Nieuw-Guinea, Australië en de Verenigd
Staten.
De Iraakse volksrèchtbsnk heeft zes
tien personen ter dood veroordeeld
wegens deelneming aan het komplot
tegen premier Kassem eind vorig jaar.
Zoals bekend, werd in oktober jl. een
moordaanslag op Kassem gepleegd. De
premier werd toen vrij ernstig gewond
en moest geruime tijd in een ziekenhuis
worden verpleegd.
Generaal Franco zou echter weinig
enthousiast zijn over de vestiging van
de Duitse bases, omdat de politieke
nadelen groter zijn dan de- voordelen.
Reeds een jaar geleden werd over
wogen Spaanse officieren in West-
Duitsland en Westduitse officieren in
Spanje te laten studeren. Dit ging ech
ter niet door omdat het Westduitse
defensiebudget niet in dergelijke uit
gaven voorzag.
Omstreeks begin 1958 stelde een
groep die in Bonn bekend staat als „de
zes kolonels" voor in Spanje bevoor
radingsbases aan te leggen. Leden van
de groep reisden regelmatig naar
Madrid voor besprekingen met Spaan
se stafofficieren.
Ongeveer zes weken geleden ver
trokken in opdracht van de West
duitse minister van Defensie, Strauss,
drie officieren naar Madrid. Hun taak
was te bepalen waar eventueel bevoor-
radings- en trainingsbases zouden kun
nen worden gevestigd. Leider van deze
missie was de brigade-generaal Albert
Schnez, directeur van de 'afdeling
logistiek van het Westduitse ministerie
van Defensie.
Op dat tijdstip had men geen plan
nen voor luchtbases en lanceerplaatsen
voor raketwapens, zo wordt in Bonn
gezegd.
In Bonn is voorts vernomen dat de
opperbevelhebber van de NAVO-
troepen in Europa, generaal Norstad.
op de hoogte is gehouden van althans
een deel der besprekingen tussen Bonn
en Madrid. Norstad beeft de West
duitse regering niet afgeraden de
„studies" voort te zetten, noch haar
aangemoedigd, zo werd gezegd.
De regeringen van Engeland en de
Ver. Staten werden eerst van de
Spaans-Westduitse toenadering op de
hoogte gesteld ongeveer anderhalve
maand geleden, enkele dagen, voordat
brigade-generaal Schnez naar Madrid
vertrok.
Zowel Washington als Londen liet
Strauss weten dat een militaire over
eenkomst met Franco politiek onver
standig zou zyn, en een storm van
protest zou veroorzaken wanneer zij
bekend werd.
Onder het motto „Wanneer de Ame
rikanen bases in Spanje kunnen heb
ben kunnen de Duitsers dat ook" ging
Van diplomatieke zijde te Washing
ton verneemt Associated Press, dat Ne
derland kandidaat is om Italië op te
volgen als lid van de Veiligheidsraad
gedurende 1961 en 1962. Een woord
voerder van het ministerie van Buiten
landse Zaken te Den Haag heeft naar
aanleiding hiervan medegedeeld, dat dc
mogelijkheid van een Nederlandse
kandidatuur thans wordt onderzocht.
Nederland maakte reeds in de jaren
1946 en 1951/52 eerder deel uit van de
Veiligheidsraad. De betrokken zetel
werd afwisselend bezet door de Bene
lux en de Scandinavische landen. Ne
derland heeft in 1958 zijn beurt voorbij
laten gaan om de verkiezing van Ita-
'ië mogelijk te maken.
„Over de wuze,
waarop wij de Pa
poea's bijstaan, zijn
zij zelf zeer tevre
den. In een van de
raden op Nieuw-
Guinea zeiden twee
Papoea's zelfs tegen mij: Jullie lopen
hard van stapel. Het bestunr is geen
eenvoudige zaak."
„Ik heb in Canberra gezegd, dat de
mogelijkheid van de vorming van een
zogenaamde Melanesische Unie het
samengaan van Australisch en Neder
lands Nieuw-Guinea en de Salomons
eilanden in de toekomst niet uitge
sloten moet worden geacht. Ik heb niet
beweerd, dat deze gebieden een na
tuurlijke eenheid zouden vormen. Bo
vendien heb ik er duidelijk aan toe
gevoegd, dat de papoea's de vorming
van zo'rs unie zelf zullen moeten uit
maken. Aan hen is straks de keus"
aldus de heer Bot.
„Er is mij van verschillende kanten
gevraagd wanneer de papoea's gereed
zijn voor zelfbestuur. Ik kan het ant
woord daarop niet geven. Ik ben geen
koffiedikkijker. Ik kan u wel zeggen
wanneer een bepaalde weg of klapper,
tuin klaar zal zijn. Maar aan voorspel
lingen over mensen, die zich allemaal
in diverse fasen van ontwikkeling be
vinden, nee, daar begin ik niet aan.
Ik weet echt niet hoe snel het zal
gaan."
Over de betoging met spandoeken
op Sentani (Hollandia), georganiseerd
door het Chr. Werknemersverbond
Persekding, zei de heer Bot: „Er werd
en wordt aan de verbetering van de
positie van de mensen ginds gewerkt.
Ik geloof dat het niet juist is om, in
dien men een kwestie heeft, deze zo
op straat te brengen. Bovendien had
de bevolking er niets mee te maken
een klein deel uitgezonderd en be
greep de meerderheid er absoluut niets
van. Ik vind dit een gevaarlijke poli
tiek."
Hij deelde verder mee dat vier pa
poea's uit Ned. Nieuw-Guinea een cur
sus in het bouwen van boten volgen tn
Australisch Nieuw-Guinea. Zestien
papoea's daar vandaan worden opge
leid op onze handelsvloot in Nieuw-
Guinea.
Tegen de vestiging van Ambonezen
en Keiëzen in Nieuw-Guinea bestaat
verzet. Men heeft de staatssecretaris
spandoeken laten zien en hem duide
lijk gemaakt dat de papoea's de baan
tjes van.straks zelf willen hebben. ,.Ze
verzetten zich ertegen om glasharde,
economische redenen" had de heer Bot
opgemerkt. Hij vindt het gewenst dat er
meer pers op Ned. Nieuw-Guinea komt
(Advertentie)
De wedstrijd tussen het voorlopig
Nederlands amateurelftal en het voor
lopig Nederlands -aterdagelftal. die
reeds tweemaal werd uitgesteld. V
woensdag 2 maart a.s. op het terrein
van Robur et Velocitas te Apeldoorn
worden gespeeld.
::Ü^jgWjpi?
De
omgekomen vliegtuigmaker
.4. L. Co'enraad
(Advertentie
ALLE baby's, die op maandag 29 februari 1960 in Nederland worden
geboren, zullen van het gemeentebestuur van Purmerend een ver
zilverd lepeltje met het wapen van Purmerend en de Inscriptie „29-2-1960"
kunnen krijgen. Om het geschenk te ontvangen behoeven dc
ouders van de baby's sieebts een geboortekaartje te zenden aan P.F. 60
te Purmerend.
De gemeente Purmerend voert deze geschenkenactie wegens de viering
(van 8 tot en met 16 juli) van het feit dat Purmerend 550 jaar geleden de
stadsrechten kreeg. Tijdens deze periode zullen „schrikkeljarigen" in
Purmerend een reünie houden.
Bij een vliegongeval, dertig kilometer
ten oosten van Gibraltar, is de vlieg-
tuigmakcr-Konstabel der eerste klasse
A. L. Coenraad (23). ongehuwd en af
komstig uit Helmond, gistermorgen om
het leven gekomen.
Het is nog niet bekend of het onge
val met een Nederlands maritiem
vliegtuig dan wel met een vliegtuig van
een andere nationaliteit geschiedde, zo
deelt de marinevoorlichtingsdienst
mee. Op het ogenblik worden op de
oefenterreinen nabij Gibraltar geza
menlijke en individuele oefeningen ge
houden van smaldeel één. waaraan
Avengers, behorende bij vliegtuig
squadron twee, deelnemen. De Neder
landse vliegtuigen opereren vanuit Gi
braltar.
De nieuwe onafhankelijke republiek
Kameroen heeft zich zondag in een
volksstemming uitgesproken voor een
grondwet in de geest van die welke
generaal de Gaulle in Frankrijk
heeft ingevoerd. Er waren 797.498
stemmen voor en 531.075 tegen de
grondwet.
De Argentijnse marine heeft het zoeken
naar de duikboot (of duikboten) in
de Golfo Nuevo beëindigd. In een
mededeling van de marine wordt
gezegd dat de duikboot zonder op
houden was belaagd, waardoor het
schip „gedwongen werd de Argen
tijnse wateren te verlaten".
