Belangrijke uitspraak lp LEGER EN MARINE GRIJPEN IN V-raad voor eenstemmig bespreking Zuidafrikaans •otest Baron vernielde snelheidsmeter van Vragen over reis van vliegkampschip Vlagvertoon ook in Nw.-Guinea Wem reconstructie ramp - Frans Elm Door schade en schande wijs" Hogere huur kan morgen ingaan WATERSNOOD IN V.S. NA OPMARS VAN VIJFTIENDUIZEND BETOGERS pi Ben Goerion naar Nederland? Betoging Waakgroepen NU VOOR BELGISCHE RAAD: r D' POIVDERÖAG 31 MAART 1960 J Directeur: H. DE RUIG KEGENXIEIVOE JAARGANG No. 4565 Hoofd redacteur: Dr. J. A fci. J. S BRUINS SLOT Alle leden van de Veiligheids raad der Verenigde Naties heb ben er gisteren mee ingestemd dat de situatie in Zuid-Afrika wordt Besproken, De Zuidafri- kaanse waarnemer Fourie diende echter naméns zijn regering een protest tegen de bespreking in. „Inmenging GULDENS VOORDELIGER! 5 mei verplicht vrij Zuïd-Afnko =Kabel stuk-geremd (Zie vertier pag. 3. 7e kol.) In de loop van de dag waren er al geruchten over de reis geweest maar zekerheid had men nog niet. De Kamerleden Kieft (AR) en mevrouw Stoffels van Ha aften (VVD) hadden al inlichtingen over deze geruchten gevraagd, waarbij mevrouw Stoffels haar vreugde over deze reis had uit gesproken. Om ongeveer vier uur werd het bericht officieel bevps- tigd. Mr, Burger (Arb.) die later inlichtingen over deze kwestie vroeg, kon met het officiële be richt in de hand spreken. Sdi p de vergoed i n KIND ONDER TRACTOR Witte de Wltnstraat 23 relet. 113700 >e Lj Pogtbu* 1112 Pusteiro No 424319 Klaentendlenst anunneir.emer, 19 3u uur Zaterdag? 1718 uur l'-iefoon 115704) Huyeensplem 1 Teletooo 183487 <3 Uinoni Portbu* 11811 Pottere Mo 424867, Klarhtendianat 18.31119 30 Telefoon 362369 Smnwee 132 Teiet 4370 Thrana.» A Kemplwrtrnat 8 n Telet 65431 A n e rre n tg pril i 67 cent net week. 2.65 oer maand t f.94 eer kwartaal. Lome nummer* 15 cent Verschtlnt taïelülu Rotterdam: 'I-Graver. PP Ce Dordrecht: Schiedam: rtouut- (Geldig tot vrijdagavond). enkele opklaringen. Af en toe opklaringen en op enkele plaatsen een regenbui. Vannacht en morgenochtend op vele plaatsen mist. Dezelfde temperaturen als vandaag of iels hogere. Zwakke wind in hoofdzaak uit oostelijke richtingen. Morgen: Zon op: 6.16 Maan op: 9.05. onder: 19.13 onder: Gedurende de bouwstaking is meermalen ter sprake gekomen de procedure, die een Rotterdamse machinefabriek aanhangig had ge maakt bij de Rotterdamse rechtbank, inzake „de eis tot niet doorberekenen van gestegen loonkosten" van het Col lege van Rijksbemiddelaars. Het ging in deze zaak niet om de nieuwe bouw-CAO, maar om de CAO- groot-metaal. Bij de wijziging van de ze CAO had het college aan zijn goed keuring eveneens de voorwaarde van «iet-doorberekenen verbonden. De machinefabriek meende, dat het college hiermede in strijd me' de wet had gehandeld, omdat de wet op de CAO uitdrukkelijk het koppelen van prijzen aan lonen en andere arbeids voorwaarden verbiedt. In eerste instantie werd de machine fabriek door de Rotterdamse rechtbank in 't gelijk gesteld. Maar het gerechts bof te 's-Gravenhage heeft vorige week het vonnis van de Rotterdamse recht bank vernietigd. HET Hof voerde als overweging aan, dat het college geen ei? tot niet- doorberekening van de gestegen loon kosten had gesteld. Het college had al leen zijn goedkeuring aan een voor waarde verbonden. Het college ont leent zijn bevoegdheden aan het BBA 1945 en de voorwaarde, die het colle ge had gesteld, was niet in strijd met het BBA. Het Hof stelde, dat wanneer de ge stegen loonkosten toch worden doorbe rekend, de goedkeuring van het college als niet gegeven moet worden be schouwd. De uitbetaalde lonen zijn dan te beschouwen als riet-goedgekeurde, dus „zwarte lonen". Het uitbetalen van „zwarte lonen" is strafbaar. Het verband met de procedure bij de goedkeuring van de nieuwe bouw- CAO is duidelijk. Het college verbond aan deze goedkeuring de voorwaarde, dat de nieuwe lonen op de lopende werken alleen, zouden mogen worden uitbetaald, als tussen de aannemer en de opdrachtgever een nieuwe overeen komst zou worden afgesloten, waar deur de op de lonen betrekking heb bende passaige uit de risicoclausule zou komen te vervallen. Het college stelde dus geen eis. maar het verbond aan de goedkeuring een voorwaarde. Die voorwaarde was wanneer we de zienswijze van het Haagse Hof tji.v. de lonen in de me taalnijverheid ook van toepassing ver klaren op de lonen in de bouwnijver heid niet in strijd met de wet. DE regering had haar loonbeleid ge wijzigd om de verantwoordelijk heid van het bedrijfsleven voor lonen en andere arbeidsvoorwaarden meer tot uiting te laten komen. In het algemeen belang werd een aantal spelregels opgesteld. Het Colle ge van Rijksbemiddelaars hield zich bij zijn goedkeuringsbeleid aan die spel regels. De aannemers hebben zich niet aan die spelregels gestoord. Zij zeiden „contract is contract". Akkoord, zei het college, contract is contract. In het nieuwe loonsysteem wordt gij echter door niemand ver plicht hoger loon te betalen. Het over leg is een zaak tussen u en de werk nemers. U behoort echter de spelre gels in acht te nemen. Bent u van me ning, dat uw werknemers te weinig verdienen, dan kunt u hun meer beta len. U kunt van ons, rijksbemiddelaars, de toestemming ervoor krijgen. Maar uw opdrachtgevers mogen daarvan de dupe niet worden. Zij hebben niet aan het overleg deelgenomen en dragen dus geen verantwoordelijkheid voor de nieuwe CAO. Daarom vragen wij van u dé aannemingscontracten zodanig te wijzigen, dat gij uw recht op doorbe rekening verliest. Dat is onze voor waarde voor de goedkeuring. Voldoet gij, aannemers, daaraan, van ons „ja" zijt gij bij voorbaat verzekerd. Neen, zeiden de aannemers. Gij, rijks bemiddelaars, overschrijdt uw bevoegd heden. Lees het vonnis van de Rotter damse rechtbank maar eens door. Ik wens daarover geen uitspraak te doen, zei de president van de Haagse recht bank, toen hem in het kort geding door de aannemers de vraag werd voorge legd, of het college voorwaarden mocht verbinden aan zijn goedkeuring. U zoekt uw recht maar bij de gewone rechter. Heren aannemers, u hebt ongelijk, zo heeft het Haagse Hof thans indirect in zijn uitspraak gezegd. Het college is bevoegd voorwaarden te stellen. Wenst gij niet aan die voorwaarden te vuldoen, dan Is dat uw zaak. De gevol gen zijn dan echter voor uw rekening. Het uitbetalen van „zwarte lonen" is in strijd met de wet. Dat u met uw werknemers niet tot overeenstemming kunt komen over de ionen op de lopen de werken, is een zaak, waarop het college in het gedifferentieerde loonbe leid geen invloed heeft. Het is jammer, dat de uitspraak van Noodtoestand in Z.-Afrika D Een opgewonden menigte van ruim 15.000 naturellen trok gisteren naar Kaapstad. De stoet begon in Wor cester80 km van Kaapstad gelegen, en nam onderweg voortdurend in sterkte toe. Bij het parlementsgebomo moesten zij halt houden voor een sterke politiemacht. De raad was bïieengekomen op verzoek van de 29 Afrikaans-Aziati tische landen, die van oordeel zijn dat de toestand in Zuid-Afrika een gevaar voor de Internationale vrede en veiligheid vormt. De Britse afgevaardigde Sir Pierson Dixon zei dat zijn delegatie, hoewel zij geen bezwaar tegen de behandeling van de kwestie maakt, van oordeel is, dat niets in het handvest de V.N. machtigt zich te bemoeien met zaken die binnen de jurisdictie van een be paalde staat vallen. De Fransman Armand Berard sloot zich hierbij aan, evenals de Italiaanse afgevaardigde. De Zuidafrikaanse gedelegeerde B. G. Fourie, die dinsdag in New York was gearriveerd om tegen het debat te protesteren, zei dat het handvest van de Verenigde Naties inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van een land verbiedt, hetgeen dus behan deling van deze kwestie uitsluit. Zodra hij was uitgesproken, ordende Fourie zijn papieren en verliet hij de raads tafel, waaraan hij als spreker zonder stemrecht mocht zitten. Zuid-Afrika behoort niet tot de elf leden van de veiligheidsraad Fourie verliet de zaal echter niet. Hij liep 'naar de zitplaatsen achter in de zaal die gereserveerd zijn voor ge delegeerden die een zitting als waar nemer willen bijwonen. De Amerikaan Henry Cabo't Lodge, die deze maand voorzitter van de Veiligheidsraad is, had, na de zit ting te hebben geopend, gezegd, dat de Verenigde Staten dit probleem „zonder enige valse trots benaderen". Vele landen, zei Lodge, hebben rassenmoeilijkheden en daartoe moe ten de Verenigde Staten worden ge rekend. Doch, voegde hij er aan toe de Verenigde Staten en andere le den van de raad moeten blijven 'trachten vorderingen te maken op het gebied van de mensenrechten. Nadat ook de afgevaardigden van Pakistan en Ethiopië gesproken had (Advertentie) ;n over de gevaarlijke toestand in uid-Afrika en de incidenten aldaar, ïende de afgevaardigde van Tunesië, jlim, een motie in. Slim stelt in deze motie voor dat de ■oorzitter van de Veiligheidsraad de Zuidairikaanse afgevaardigde vraagt duidelijk te verklaren of zijn regering al dan niet bereid is om met de Raad samen te werken en of de afgevaardig de al dsn niet van plan is aan het ver dere debat deel te nemen. Voor aanvaarding van de motie wa ren zeven stemmen nodig. De motie werd afgewezen met zes tegen nul ■stemmen bij vijf onthoudingen. Engeland, Frankrijk..de V.S., Argen tinië en Ecuador onthielden zich van stemming. Daarna werd de zitting ver daagd tot heden. 17 uur Nederlandse tijd. De 29 landen van de Afrikaans- Aziatische groep werken aan de op stelling van een in krachtige termen gestelde motie tegen de apartheidspo litiek en de gewelddadige onderdruk king van de betogingen in de naturel lendorpen. Zelfs wordt overwogen of economische strafmaatregelen moeten worden overwogen. (Van onze joodse medewerker) Naar wij van de zijde van de Israëli sche ambassade te Den Haag ver nemen, zal de Israëlische .premier, Ben Goerion, eind april en begin mei een officiële reis maken door enige "West- europese landèn. Hij zal hierbij waar schijnlijk ook Nederland bezoeken.- De bedrijfsraad voor het bouwbedrijf heeft besloten donderdag 5 mei a.s. aan te wijzer, als een verplichte ver lofdag. Op grond van bedrijfstechni- sche overwegingen kan de raad echter aan werkgevers toestemming verlenen voor een of meer in hun dienst zijnde werknemers van deze regeling af te wijken. RETORiA Witbank Krugcrsdorp rtandfontïjn Or Jon VenterSdorp Evoto Sharp«vilfe tcE«fStroom OHANNESBURG Benoni Jston Nsge! Heidelberg Vereen! gin 100 km MOZAMZi BEETSJ0E' ANA LAND ZUID-WEST BICUthz Johannesburg aafrika BLOEMFONTEIN □URBAN Koopstad PORT ELI2A5ETH V PËLT1&03 2Q E Zuidafrikaanse regering heeft gisteren voor het belangrijkste deel van het land de noodtoestand afgekondigd. De burger wacht is gemobiliseerd. In Johannesburg is het leger geconsigneerd in verhand met het ge rucht dat vandaag duizenden Afrikanen naar de gevangenis van Johannesburg zouden optrekken om vrijlating van de gearresteerde Afrikaanse leiders te vragen. Ongeveer 3.000 man troepen van leger en ma rine zijn vanochtend naar de negerwijken van Kaapstad, Langa en Nyanga gezonden. De marine troepen trokken een cordon oni Nyanga en de legertroepen omsingelden Langa. Officieel is meegedeeld, dat de politie woensdag ochtend 234 personen heeft gearresteerd bij de razzia die de belangrijkste tegenstanders van de apartheidspolitiek heeft uitgeschakeld. Van de 234 gearresteerden wer den er 73 door de hoge gerechts hoven vrijgelaten, maar op 3 na werden zij allen bij het verlaten van de gerechtshoven door de po litie opnieuw in hechtenis ge nomen. (Van een onzer verslaggevers). DUIZEND gulden boete is "aan mr. A. 3. A. baron S. de D. W. (51) opgelegd, omdat .hij met zijn auto de snelheidscontrole-apparatuur van de Wassenaarse politie had vernield. Hij had op de Rijksstraatweg te Wassenaar opzettelijk krachtig ge remd op het moment, dat hij over de twee bij de apparatuur behorende ka bels passeerde. Eén der kabels ging kapot, zodat de installatie niet meer functioneerde. Voor hü dit deed had de baron een praatje gemaakt met de agenten, die met de snelheidscontrole bezig waren. Daarbij had hij gezegd, dat hij dit maar een laffe bezigheid vond, en dat "de maximum-snelheidsmaatregel non sens was: Na dit gesprek was de baron weggereden, maar verderop was hij gekeerd om de installatie te vernielen. Kwestie van heel hard rijden en heel krachtig remmen. Voor de Haagse politierechter kwam gisteren, behalve de kwetsbaarheid, nog .een ander bezwaar van de meet apparatuur aan het licht. De hoofd agent P. C. Groen verklaarde, dat het dikwijls gebeurt, dat mensen die te hard rijden, sterk gaan afremmen als zij de kabels zien liggen. „Dat is tij dens de spitsuren zeer gevaarlijk, en daarom halen we dan de draden weg". Een menigte van vijftienduizend ne gers trok gisteren door Kaapstad naar het parlementsgebouw. 's Morgens was de Zuidafrikaanse po litie onder groot machtsvertoon naar de inboorlingendorpen Nyanga en Langa getrokken, teneinde de daar wonende negers te bewegen tot her vatting van de werkzaamheden. De negers verzamelden zich, maar gin gen niet aan het werk. In een zwij gende, steeds groter wordende massa trokken zij op naar het nabije Kaap stad. Op enkele honderden meters van het parlementsgebouw moesten zii balt maken voor een afzetting van de po litie. Philip Kgosane, 21 jaar oud en secretaris' van-de' afdeling Kaapprovin cie van het Pan-Afrikaans Congres ging toen met acht andere negers uit de menigte, op weg haar hét regerings centrum, om te pogen een onderhoud te krUgen met de minister van Justi tie, F. C. Erasmus. Dit gelukte ech ter niet. r Later verspreidden de negers zich en gingen ze terug naar hun dorpen. In Kaapstad is het parlement de ge hele afgelopen nacht in zitting bijeen gebleven om zich te beraden over de te nemén maatregelen. De hotelhouders In Kaapstad zijn van plan vandaag bijeen te komen ter bespreking van een voorstel om „waakgroepen" te formeren, die de politie kunnen bijstaan in de strijd tegen .Afrikaanse agitatoren". In de hoofdstad van de Unie, Johannes burg, dat. een bevolking van 1 miljoen zielen telt, is elke wapen handel nu vrijwel leeggekocht. Vol gens persberichten zijn sinds zater dag jl. alleen ai in de zaken in het centrum van Johannesburg ten minste 1000 vuurwapens aangeschaft. Er is een accuut gebrek aan munitie. Velen, die een pistoal of revolver hadden willen kopen, moesten genoegen ne men met een jachtgeweer. Te Stellenbosch, ongeveer 30 km van Kaapstad, vond een botsing tus sen naturellen en de politie plaats, toen een grote menigte zich uit haar Jokasie" naar de stad had begeven. Doorman" naar (Van onze parlementaire redacteur) Verre gaat Oosten het Haagse Hof niet enige dagen eer der is gevallen. Wellicht hadden de aan nemersorganisaties hun ongelijk dan nog bijtijds ingezien en had de prij- zenbeschikking bouwbedrijf 1960 ach terwege kunnen blijven. Nu heeft de overheid dwingend moetpn ingrijpen. Een reis, die de „Karei Door man" naar het Verre Oosten zal maken (naar wij bij informatie vernamen op uitnodiging van enige buitenlandse regeringen, waaronder die van Australië), heeft gisteren aanleiding gegeven tot vragen in de Tweede Kamer. Het bericht zelf was duidelijk. De „Karei Doorman" gaat vergezeld van twee torpedojagers voor vlagvertoon naar het Verre Oosten en zal daarbij ook Nieuw-Guinea aandoen. Het ver trek is vastgesteld ïn het begin van mei. Midden december zal het eskader in Nederland terug zijn. „Dit officiële bericht is goed ver pakt," zei mr. Burger. De bewering van vlagvertoon maakt niet veel in druk. Weliswaar is de verdediging van Nieuw-Guinea nu niet aan de orde, maar wij wensen toch wel te worden ingelicht. „Deze zaak is zeer belangrijk. Wanneer op deze manier getracht wordt dienstplichtigen naar Nieuw- Guinea uit te zenden, dan dient de regering de Staten-Generaai in te lichten. De regering heeft dat naar mijn weten niet gedaan. Het kabinei dient te bedenken, dat een reis als de aangekondigde niet zonder poli tieke repercussies is," aldus mr Bur ger. „Bovendien," vervolgde hij, „heb ik altijd gehoord, dat de „Karei Doorman" niet geschikt is voor dienst in de tro pen en dat zij onmogelijk in Europa kan worden gemist, gezien onze NAVO-verplichtingen. Ik had toch minstens een verklaring van het kabi net over deze zaak verwacht en ik sts er op, dat de regering alsnog de achter gronden van de voorgenomen reis verstrekt. Om het fijne van deze zaak te we ten, zal men moeten wachten tot dins dag. Dan zal minister Toxopeus n.l, antwoorden op de vragen, die door de Kamer zijn gesteld. Prinses Irene maakte gistermiddag na de opening van de nationale. bloemententoonstelling Ketikenhof een rondgang over het fleurige tere-, rein, begeleid door de. burgemeester van Lïsse, mr. Th, M. J. de Graaf,! die tevens voorzitter van de Keukenhof is. j E ervaringen uit het verleden worden altijd een deel van de besluitvorming in de toekomst. Zo weet ik, dat mijn reactie bij de aan varing in mijn houding in de toekomst wordt verwerkt. Men wordt nu ceu- maal door schade en schande wijs. Dit. verklaarde, de ltz-I Liong Bie Thung woensdagmiddag bij zijn ver hoor door de Belgische raad van on derzoek voor de zeevaart over de aan varing tussen de „Karei Doorman" en het Belgische vissersvaartuig „Fran= Elza", Ten tijde van de ramD was hij wachlofficier aan boord van het vlieg dekschip en hem was door een lid van de raad de vraag gesteld nf hij oo de zelfde manier zon handelen, „indien zich morgen hetzelfde geval zou voor doen". Het verhoor van de heer Thung. twee andere officieren en een matroos van de „Karei Doorman" werd afge nomen in een zaal van het gerechtshof te Oostende, de woonolaats van de. vijf bil de ramD omgekomen vissers. De vragen van de raad hadden voor al betrekking op de positie van'het 'Relgis'-he vissersvaartuig, voordat het door de „Karei Doorman" werd over varen. Van minuut tot minuut werd nagegaan, wat zich in de nacht var, 24 on 25 september van het vorig jaar in het uur voor het ongeluk had af gespeeld. De raad werd daarbij geleid door het scheensjournaal, dat de Konink lijke Marine ter inzage had afge staan. De reddingspogingen door de bemanning van het vliegdekschip werden niet ter sprake gebracht. Op een vraag, waarom hij bii de koersvviizic,'Pgen om de „Frans Elza' te ontwiiken geen fluitsignalen had 'aten geven, antwoordde ltz. Thung Jat het veen gewoonte is dit hij kleine koerswü z.i "i n gen te doen. Bovendien had hij de tegenliggers niet willen storen. Vraag: Waarom hebt u, toen een aanvaring onvermijdelijk bleek, niet met heide machines volle kracht ach teruit geslagen? Antwoord: Met het oog on de achter ons varende schenen. Uit miin erva ringen in de oorlog weet ik, welke opvolgen een dergelijke manoeuvre kan hebben. Aan alle vier (afzonderlijk) gehoor de bemanningsleden werd ook de vraag gesteld of kort voor de aanvaring leden van de bemanning van het Belgische "issersvaartui" aan dek waren gezien De vier geliiktnidende antwoorden waren ontkennend. Het verhoor nam in totaal bijna vijf uur in beslag. Men verwacht, dat de raad over twee weken uitspraak zal doen Via diplomatieke weg zal in de loon van de volgende week een voorstel worden overgemaakt betreffende het bedrag van de schadevergoeding, die de Koninklijke Marine zal moeten be talen aan de twaalf familieleden van J de omgekomenen, die voor ondersteu ning in aanmerking komen. Geruchten, dat de genoemde som van vijf,miljoen Belgische franks (375.000 gulden) zeker te laag zou zijn, werden door de rechtskundig adviseur van de rederij van de „Frans Elza" bevestigd. (Van onze Haagse redactie) E huurverhoging kan pp 1 gs H april ingaan. De. Eerste Ka- I I mer heeft gistermiddag -H~/ op de valreep -— het rege ringsvoorstel aanvaard. Socialis ten en communisten, 17 in geteJ, stemden tégen de wijziging; .van de huurwet; de overige senatoren (35) verklaarden zich vóór,. Ook met de opheffing van het groot boek woningverbetering kon'de Senaat zich, met uitzondering van 'FvdLA en CPN, verenigen. (Zie ook pagina 7) j In het midden-wésten van de Ver. Staten hebben overstromingen grote schade aangericht cn duizenden men sen dakloos gemaakt. Vooral dé sta ten Nebraska, Missouri en Illinois zijn ~etroffen. -i Helikopters brengen mensen "in vei ligheid en voeren voedsel en medi camenten aan. De overstromingen zijn ontstaan tóén het afgelopen weekeinde plotseling een sterke dooi inviel. De dikke lagen sneeuw, die in de voorgaande dagen gevallen waren, dooiden zeer snel weg, terwijl bovendien zware regenbuien vielen. De rivieren konden het water niet verwerken. Tot dusver zijn acht doden gem ei d. De overstromingen in Brazilië, die al aan duizend mensen hef leven heb ben gekost', breiden zich nog steeds uit. In totaal zijn nu zes staten in hét noordoosten van het land door het' water getroffen. Er zijn al 600.000 dak lozen geregistreerd. In Holte (gemeente Onstwedde) si 'net tweejarig dochtertje Grietje van de familie De Vries voor de woning al voelende onderbeen tractor met aan hangwagen geraakt. Het kindje was op slag dood.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1960 | | pagina 1