Géén zódanige
hulp
Eerste reacties op regeringsbesluit
Dr. J. van Baal
benoemd tot
hoogleraar
s
van provoceren
AUSTRALIË:
„Geen overleg
gepleegd"
In augustus
eerste
troepen weg
ss
m
SNEEUW IN
EUROPA
olieknoeiers
krijgen doodstraf
Prinses Wilhelmina
vraagt rust
op BI augustus
Canadezen boycotten nu
ook Egyptisch schip
Zware straffen
in Marokko
Losgeld Peugeot!
in Zwitserland?
1
r~ s
,Rust weergekeerd
op Curacao"
Actie in New York vindt navolging
Washington bezorgd
over tegenactie
r
X
DONBËRMG 28 APRIL 1960
wm« <t* witniu-i»! ja 113700 to u
_y
NE6ENTIEIVDE JAARGANG No. 4587
Directeur: H. DK KUiG
Hoofdredacteur: Di. J. A.. H. J. S. BKUINS SLOT
(Advertentie)
- (Van een onzer verslaggevers)
E eerste reacties op het besluit van de Nederlandse regering,
de verdediging van Nederlands Nieuw-Guinea te versterken,
zijn gekomen van autoriteiten te Washington, Djakarta en
Canberra en van de K.V.P.-jongerenorganïsatie te Nijmegen.
Washington: „Het zou on$ niet verbazen wanneer- Indonesië
juist nu.geweld zou gaan gebruiken."
Djakarta:„Een zeer heethoofdig en provocerend besiuit, dat
gevolgen-van-zeer ernstige aard in zich kan bergen."
Canberra: „Wij geloven niet, dat in de voorstellen van de
Nederlandse regering ook maar enige agressieve bedoeling
schuilt:"
Nijmegen: „Het startsein voor een bewapeningswedloop tussen
Nederland en Indonesië, die wij bij voorbaat gedoemd zijn te
verliezen."
6Sit
om lekker lui "*srt"
Minister Lampe:
Opleiding in Arnhem
(Van een onzer verslaggevers)
jQE eerste detachementen, die
slissing
(Advertentie)
B-
GULDENS VOORDELIGER!
op grood van de regeringsbe-
naar Indonesië zullen
gaan, vertrekken al in augustus.
Deze zullen zowel uit dienstplich
tig als uit beroepspersoneel be
staan.
Twaalf maanden
Advertentie
heet water.
Vergen weinig ruimt#
MOEILIJKHEDEN
24 TOT 36
Terugwerkende kracht
/lottenUia:
Poetöu» mi Poeteiro No. «24519.
Ki»cm«ndieiut abonnementen 10 ;}i>ib jo uur
1718 ai» Telefoon |13700.
Huveeiwplero 1 Telefooo 183*67 iS UJneai
Poet Ou» 1091 Postgiro No (24867.
KlachtenrllenM 18.30—19 30 Telefoon 362599
Souiwee 132 Telet 4570.
Thorn*» 5 K»mt>i«*tr»at 6 Teief. 85451.
Abonnemen1»|>rl|» 61 cent oer week. 3.65 oer maand, f TJM
oer kwart*»! In» nummer» IS «ent. Vemehijnt -fasT"!!»»
'e-Gr»ïenbeg«
Dordrecht:
Schiedam:
T-utum-
(Geldig tot vrijdagavond)
NOG STEEDS KOUD
Veranderlijke bewolking en plaatselijk enkele buien.
Overwegend matige noordelijke wind. Aanhoudend koud,
met hier en daar nachtvorst.
Morgen; zon op 5.15 Maan opt 7.40
onder 20.01 onder: 23.25
ÏN de socialistische pers, met na
me in „Het Vrije Volk", in
.fractieredevoeringen van de zijde van
:de P.v.d-A. in verschillende gemeente
raden, passeert de laatste tijd een
«preker de revue, die blijkbaar op
meer dan één anti-revolutionaire kies
vereniging geen onbekende is, ni. ds.
•J. H. Zelle, emeritus-predikant van de
•geref. kerk van Rockanje, wonende te
Leeuwarden.
Op 30 maart jl. sprak deze predikant
rin Bussum voor de A.R.-kiesvereni-
•ging.
Volgens „Het Vrije Volk" van
april zei hij daar o.m. het volgende:
„Wie op zondag in de kerk zit en in de
week op de P.v.d-A. en V.V.D. stemt,
begaat de grootste zonde, die met god
loochening in verband staatWij
vinden tegenwoordig vele z.g. christe
nen, die op de P.v.dA, en V.V.D.
«temmen; dat zijn partijen, die Chris
tus totaal buitensluiten. Men kan het
bestaansrecht van deze groeperingen
In twijfel trekken, het zijn maar his
torische partijtjes, want het socialis
me komt niet van Troelstra maar van
Plato en de V.V.D. komt niet van
Thorbecke maar van Cicero. Het
-maakt niet veel uit, want het waren
allemaal heidenen."
Op een vergadering in Bennekom
moet deze spreker aldus een frac
tielid van de P.v.d.A. In 's-Gravendeel
gezegd hebben: „Uit het socialis
me komt het communisme op, de al
machtige staat is van beide. De libe
ralen zijn misschien wat anders ge
oriënteerd, maar zij gaan ook uit van
hetzelfde beginsel. EéB staatskerk, één
staatschool. Ze zijn principieel de
grootste vrienden als het tégen Chris
tus gaat."
ER is alle aanleiding na het voor
gaande allereerst de vraag te stel-
voor gewapend
Nw.-Guinea
len, of èn het verslag in „Het Vrije
Volk" èn het 's-Gravendeelse P.v.d.A.-
lid ds. Zelle wel geheel recht hebben
doen wedervaren en of sommige van
zijn uitlatingen niet uit hun verband
zijn gerukt, zodat de weergave ervan
- «en min of meer tendentieus karakter
heeft geinregen. Om tot eenjuist oor
deel te geraken, zouden we daarvoor de
tekst van de rede voor ons moeten
hebben.
Afgezien daarvan menen we ons ech
ter toch wel de opmerking te mogen
veroorloven dat het ook al heeft
xnen nog zoveel principiële bezwaren
tegen het socialisme zó toch echt
niet moet. Het geeft Sn elk geval te
denken, wanneer het socialistische
dagblad boven het verslag een kop
plaatst als: Predikant bij a.r. te Bus
sum: „Duivel is socialisme". Dat ls be
paald geen goed ding,-noch voor de
kerk noch voor de A-R.-partij.
Men zal dienen te bedenken, dat nog
nooit een christelijke zaak gediend is
geweest door de tegenpartij dulvel-
zwart te schilderen, door haar in hoge
mate onrecht te doen. Men kan ernsti
ge bezwaren hebben tegen christenen
die op de P.v.dA. stemmen zónder
tegelijkertijd hen «als x.t. christenen
aan te duiden. Evenzeer is het wel heel
simplistisch te menen precies het ter
rein van de duivel te kunnen lokali
seren. Zit die soms alleen bij de tegen
partij of springt hij ook wel eens het
hek over naar rechts? Kunnen er'ook
in een christelijke partij geen onchris
telijke dingen gebeuren? Waarmee al
lerminst beweerd zou zijn dat door
dit toe te geven de christelijke par
tij geen bestaansrecht zou hebben!
Kiesverenigingen, die de zaak van
de christelijke politiek op bovenge
schetste wijze denken te dienen, scha
den deze o.i. alleen maar. Men compro
mitteert zich slechts door op deze
wijze te werk te gaan.
Daarom moesten de kiesverenigin
gen o.i. zich van dergelijke methoden
distantiëren en er geen gebruik van
maken.
■4 Ter wille van een evangelische poli
tiek, die wij allen voorstaan, moet hier
gelden het woord van Vërgilius: non
tali auxilio géén zódanige hulp!
T. M. GILHUIS
(Van een onzer verslaggevers).
Dr. J. van Baal, ond-gouverneur van
Nieuw-Guinea, ls benoemd tot buiten-
gewoon hoogleraar aan de Kükstmiver-
«Iteit Utreeht Deze benoeming ge-
«chtedde bil koninklijk besiulivan 9
april jl. en werd gisteren -bekendge-
maakt.
Dr. Van Baal kreeg, mèt ingang van
de dag dat Hij. zyn ambt zal aanvaar
den, de benoeming - tot buitengewoon
hoogleraar in de faculteit letteren en
wijsbegeerte aan de Utrechtse Univer
siteit om onderwijs te geven in de
godsdienst sociologie en ethnologie. Hij
heeft momenteel een leeropdracht voor
dit- vak. -
Waa^oidor tij uw «rlü&lier of
SIROCCO KV.ZOrPHEN.Ta.O67S0.4979
In Washington wees men op de ver
klaring. van .-'president Soekarno, dat
Indonesië niet van-plan was geweld te
gebruiken Inzake Nieuw-Guinea.
- „Ik roeen. dat d« Amerikaanse rege
ring geloof-hecht aan die- verklaring",
zet een functionaris van het ministerie
van Buitenlandse Zaken te Washington
gisteravond.'
Deze zegsman, gaf toe. dat Indonesië
zijn strijdkrachten het laatste jaar aan
zienlijk heeft versterkt, maar hij meen
de, dat dit gedaan was om de binnen
landse moeilijkheden het hoofd te bie
den. Na het besluit van de Nederlandse
regering vreesde hij-echter het ergste:
„Djakarta heeft al zeer heftig gerea
geerd op hét aangekondigde vlagver
toon van de „Karei Doorman". Actie
wekt altijd reactie, en deze actie van
de Nederlandse regering kan zeker tot
een gewapende botsing leiden".
Aan de regeringsautoriteiten te
Djakarta, die spraken van een „heet
hoofdig en provocerend -besluit'
werd de vraag gesteld'of-de jongste
ontwikkeling zal uitlopen op een
volledig verbreken van de diploma
tieke betrekkingen. Antwoord: „Dit
hangt niet -af van ons. maar van
Nederland!"
Eén woordvoerder van de Indonesi
sche ambassade- te Canberra, Australië,
noemde het Nederlandse-besluit „een
poging om Indonesië te intimideren",
en-zag'er een voorbeeld in van „het
Nederlandse verlangen om het kolo
niale bewind met. geweld te verdedi
gen".
De plaatsvervangende minister van
Buitenlandse - Zaken van Australië, sir
Garfield Barwick, verklaarde gister
avond in het Huis van Afgevaardigden,
dat tussen Nederland en Australië geen
overleg was gepleegd over de verster
kingen of over de beweging van vaar
tuigen en materieel. Ook zei hü, dat
er „geen enkele reden is voor samen
werking tussen de Nederlandse en
Australische strijdkrachten of voor een
gezamenlijk gebruik van bases".
De verklaring van onderminister
Barwick, die tevens zei, niet in agres
sieve Nederlandse bedoelingen te gelo
ven, past geheel in de Australische
Nieuw-Guinea-politiek, zoals die werd
uiteengezet toer. een.- gemeenschappe
lijk: Australisch-Nederlands ontwikke
lingsplan voor Nieuw-Guinea Werd be
kendgemaakt in november 1957. Austra
lische zegslieden hebben toen met na
druk verklaard, dat-het verdrag geen
militaire clausules bevatte.
De afdeling Nijmegen van de KVP-
jongeren organisatie heeft in een tele
gram aan het partijbestuur van de KVP
om een duidelijke afkeuring van de
regeringsmaatregel gevraagd. De afda
ling kwam ib spoedvergadering bijeen,
omdat, zoals voorzitter B. K. P. Stadel-
maier verklaarde, „door het regerings
besluit een grondwetswijziging geëffec
tueerd is".
Met niets dan woorden van grote lof
en .waardering voor de activiteit, die
door de eilandbesturen wordt ontplooid,
is de gevolmachtigd minister van de
Nederlandse Antillen in Nederland, de
heer TV. F. M. Lampe, vanochtend na
ïes weken uit' Curasao op Schiphol
teruggekeerd.
„In de politieke wereld op Curacao
is thans alles rustig", zo verklaarde hij.
c',\
- -
OENSDAG 4 mei wordt, in het ka- van de Zandkreekdam. In het midden
het sluitgat. Links van het sluizencom-
plex ziet men de weg (in aanleg) naar
Colijnsplaatop Zuid-Beveland, Boven:
de in asnbouw zijnde aanlegsteiger voor
der van het Drie-eiiandenplan,' de
nbinding Tussen Noord. en .Zuld-Be-
,'eland tot stand gebracht. Deze recente
luchtfoto geefteen duidelijk overzicht
de toekomstige veerverbinding Zierik
zce-Coiünsplaat, die thans loopt van
Zierikzee naar Katscheveer, aan dc
andere kant van de dam.
Men zal met inachtneming van
het dienstbelang de voorkeur ge
ven aan vrijwilligers, mits hun capa
citeit overeenkomt met de te stellen
eisen. Als zich niet voldoende vrijwil
ligers melden, zullen ook dienstplich
tigen worden aangewezen.
De opleiding van de voor Nieuw-
Guinea bestemde eenheden zal plaats
hebben In de Saksen-Weimar-kazerne
te Arnhem, voor zover het de infante
risten betreft.
Het nieuws over de versterking van
dè verdediging van Nieuw-Guinea
stond te lezen in een gisteravond in
druk verschenen brief van minister
"Visser aan de Staten-Generaal. De
minister komt hiermee de "belofte na
van zijn ambtsvoorgangers om de Ka
mers tijdig in te lichten, wanneer
krijgsmachtonderdelen worden toege
voegd aan eenheden die al buitenslands
zijn. gestationeerd.
De beslissing, de versterking van de
verdediging van NïeuW-Guinëa te ba
seren op de uitzending vah daartoe aan
te wijzen beroeps- en dienstplichtig
personeel, is, aldus de minister, geno
men na zorgvuldige studie van de mo
gelijkheden, en van de ervaring, opge
daan met het op basis van vrijwillig
heid naar Suriname en Nieuw-Guinea
uitgezonden Iandmachtpersoneel.-
De uitzending van dienstplichtigen
van land- en luchtmacht ls mogelijk
nadat de Staten-Generaal vorig jaar
een wijziging van de Dienstplichtwet
hebben goedgekeurd, waarin de be
lemmeringen die aan de uitzending in
de weg stonden, werden opgeheven.
De dienstplichtigen zullen voor
twaalf maanden worden uitgezonden
het ongehuwde kader voor anderhalf
jaar, en het gehuwde kader zal in ge
zinsverband voor drie jaar naar Nieuw-
Guinea vertrekken.
De thans getroffen maatregelen dra
gen een voorlopig karakter. Zodra de
defensie van Nieuw-Guinea is verze
kerd, zal men zich gaan bezinnen op
een meer definitieve regeling van de
defensie, waarin dan mogelijk ook het
Fapoea-vrijwilligerskorps, dat men dit
jaar hoopt te kunnen oprichten, een rol
zal spelen.
In verschillende delen van Europa
is dinsdagnacht sneeuw gevallen. Zelfs
de Italiaanse Riviera had van sneeuw-
buien te lijden.
In Frankrijk heerst een koudegolf.
In het oosten is sneeuw gevallen en
sommige wijngaarden in Bourgondië
hebben vorstschade opgelopen.
In de Belgische Ardennen ligt meer
dan 2 cm sneeuw. Uit vrijwel alle
delen van "West-Duitsland is melding
gemaakt van sneeuwval. Tenslotte is
ook Noord-Europa onverwacht door
hevige sneeuwbuien getroffen.
v T EDERLANBS UIT G E SIRK KT ST E
]\j gemeente, Apeldoorn, neemteen
proef met een rijdend, secretarie-bureau.
Om de bewonen van de vrij ver van
Apeldoorn gelegen dorpen- Beekbergen,
Loenen, Uddel en Hoenderioo de lange
tocht naar het gemeentehuis te bespa
ren, za! de rijdende secretarie Iedere
week één dag in elk van deze- dorpen
te vinden zijn.
Vroeger moesten de .inwoners van* de
dorpen vele kilometers afleggen voor
formaliteiten tn verband met de bur
gerlijke stand, bulsvesting, onderwijs,
gemeentewerken, slachthuis, ontvanger
enz. Nu komt het gemeentehuis vrijwel
voor de deur.
Foto; In Beekbergen, naar het mo
biele secretarie bureau gisteren voor ds
aUereerste maal zijn standplaatskoos,
kwam de allereerste klant samen aei
een koe. Wat aan de primeur een-lau-!
dehjk tintje gaf.
voor
Het is de uitdrukkelijke wens van
prinses Wilhelmina, - dat zij haar
tachtigste verjaardag in alle stilte,
uitsluitend in de familiekring, wil
door brengen. De Prinses hoopt een
deel van die dag haar kinderen en
kleinkinderen rondom haar te kun
nen zien.
Voorts stelt de Prinses er prüs op,
gezien de vele verzoeken die haar
in verband met haar aanstaande
tachtigste verjaardag bereiken, ie
doen weten, dat, hoewel haar ge.
zondheid bevredigend genoemd kan
worden, haar leeftijd werkelijk geen
enkele feestviering, in welke vorm
dan ook, toelaat.
Eveneens met het oog op haar
leeftijd zal de Prinses tot haar leed
wezen, ook niet aanwezig zijn bij de
overdracht aan de Staten-Generaal
door H.M. de Koningin van de ere
lijst van .de gevallenen 19401945
op de vierde mei.
Havenarbeiders in de Cana
dese stad Montreal zijn een boycot
begonnen tegen het Egyptische vracht
en passagiersschip „Star of Assoean",
uit protest tegen de zwarte lijst die
Cairo heeft aangelegd van schepen die
goederen vervoeren voor Israël. De
actie in Montreal sluit aan bij de
boycot tegen het Egyptische schip
„Cleopatra" in de haven van New York.
Een woordvoerder van de inter
nationale federatie van Arabische ha
venarbeiders heeft verklaard, dat de
voorgenomen boyco-t van Amerikaanse
schepen als represaille voor de actie
tegen de „Cleopatra" tot Canadese
schepen in Arabische havens zal wor
den uitgebreid nu in Montreal een
boycot tegen de „Star of Assoean" is
begonnen.
Het Amerikaanse ministerie van
-Juitenlandse Zaken heeft verklaard,
lat 't posten bij de „Cleopatra" „moei
lijkheden brengt voor het onderhou
den van de buitenlandse betrekkingen
van onze regering".
In een formele verklaring-werd ge
zegd, dat het posten „ongelukkige ge
volgen zou kunnen hebben". De hoop
werd uitgesproken, dat het niet zou
leiden tot „strenge maatregelen tegen
de Amerikaanse schepen en. zeelieden
in buitenlandse havens".
Opgemerkt werd, dat de vakbonden
het recht hebben om te posten, maar
„bezien van het standpunt van het bui
tenlands beleid moet duidelijk worden
gemaakt, dat dit i n het buitenland
wordt beschouwd als een politieke
demonstratie In verband met de be
perkingen van de Ver.Arabische Re
publiek (Egypte en Syrië) tegen
Israël".
In kringen van het ministerie werd
gezegd, dat 24 tot 36 schepen onder
Amerikaanse vlag geregeld'havens in
het Middellandse Zeegebied aandoen,
terwijl per maand slechts één schip
uit de VAR naar de V.S. komt.
Het hof van beroep heeft woensdag
in New York een beslissing over een
beroep van de eigenaars van de
„Cleopatni" uitgesteld. De rechtbank
had zich uitgesproken tegen een ge
rechtelijk optreden tegen de posters.
Vijf van de 24 personen die In Rabat
teechtstonden wegens verkoop van ver
valste spijsolie zijn ter dood veroor
deeld. Zoals bekend zijn duizenden
Marokkanen het slachtoffer .geworden
van hun knoeierijen. Drie. beklaagden
werden tot levenslange gevangenisstraf
veroordeeld, dertien personen werden
vrijgesproken en de uitspraak over drie
beklaagden, die haarolie zouden hebben
gemaakt, werd uitgesteld in afwach
ting van een verder onderzoekdoor
deskundigen.
Verscheidene veroordeelden braken
in tranen uit toen het vonnis tegen
hen werd uitgesproken, maar anderen
bleven onbewogen.
De beklaagden hadden plantaardige
olie vermengd met door de. Ameri
kaanse luchtmacht verkochte surplus-
machine-olie en deze vervolgens'aan
hun klanten de meesten. hunner
waren kruideniers geleverd. Zij heb
ben verklaard niet te weten, dat de
machine-olie bij gebruik gevaar -zou
opleveren. Ook hebben zij aangevoerd
dat de Marokkaanse wet -vermenging
van plantaardige en minerale oÜe in
bepaalde verhouding toestaat.
De verdedigers hebben gesteld dat
het gebeurde een „ongelukkig voor
val" was' geweest. Zij hadden ook kri
tiek op de betrokken Marokkaanse
autoriteiten uitgeoefend, omdat geen
controle op de olie was uitgevoerd,
voordat deze in de handel werd ge
bracht.
De vonnissen werden geveld over
eenkomstig een in november jl. door
koning Mohammed V afgekondigde
wet, die het uitspreken van de dood
straf tegen „personen, die de volksge
zondheid in gevaar brengen", mogelijk
maakt. Deze -wet werd. met terugwer
kende kracht afgekondigd toen het on
heil, veroorzaakt door de verkoop van
de ondeugdelijke spijsolie.reeds was
geschied.
Er zijn door het gebruik van de on
deugdelijke olie 10.000 mensen, ziek
geworden, van wie' er nu nog 6.000
wegens verlammingsverschijnselen
worden behandeld. Verscheidene men
sen zullen nooit meer beter worden.
r«WBW»S**- - 'jgfljK,
De Franse politie heeft haar onder
zoek in de zaak Eric Peugeot uitge
breid tot Zwitserland. Enkele Franse
rechercheurs zijn naar het Zwitserse
plaatsje Altdorf gereisd, naar verluidt
omdat een inwoner van Altdorf, dat'
aan de grote weg van Zürich naar
Basel ligt, drie Franse bankbiljetten
heeft ontvangen, di eop de lijst van
bankpapier staan waarmee h°t losgeld
voor de vierjarige kleinzoon van de
Franse automagnaat is betaald,