Stroom van vluchtelingen verlaat geterroriseerde gebieden
K.L.M. haalt
Nederlanders
uit Kongo
Onrust in Brussel
leidt tot gevecht
mt
Belgische troepen beschermen
Europeanen tegen muiters
E
Loemoemba protesteert
tegen optreden Belgen
Castro (ziek)
toch voor de
televisie
Oud-kolonialen eisen actie in Kongo
Duizenden wachten
op vliegtuigen
met repatrianten
Auto tegen boom:
dode, 2 gewonden
Prins Constantijn
terug naar Athene
Mannen overvallen
weduwe in
afgelegen woning
Freraantle Boycot
..Karei Doorman"
Muiters omsingelen
in Elisabethstad
Belgische inwoners
SSS
mm
Westenwind
r
r
BEVRIJDING
BRAND
MAANDAG 11 JUJLI I960
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4647
y
EN bloedige terreur
tegen
blan
ken is dit weekeinde uitge
broken in Kongo. Belgische
parachutisten hebben in verscheidene
plaatsen de strijd aangebonden met mui
tende Kongolese militairen om groepen
Belgen, die in liet nauw gedreven waren,
te ontzetten. Een aantal Europeanen is
ennoord. Tientallen Kongolezen zou
den in gevechten met Belgische troepen
zijn omgekomen. Belgische mannen en
vrouwen zijn door Kongolezen mishan
deld en beroofd.
Nadat vorige week twee keer een mui
terij van Kongolese troepen was be-
dwongen door de Kongolese regering,
brak zaterdag, eerst in de provincie
Katanga, een nieuwe muiterij uit die
vooral tegen de blanken was gericht en
waartegen de regering volkomen mach
teloos stond.
Opgejaagd door troepen muiters
stromen Belgische vluchtelingen aan alle
kanten over de Kongolese grenzen. De
Belgische luchtvaartmaatschappij Sabena
heeft een luchtbrug voor vluchtelingen
ingesteld van Leopoldstad naar Brussel.
De Belgische regering heeft meer para
chutisten naar Kongo gezonden om Bel
gische inwoners te beschermen.
■ifi
1
timmtgKmm
SlISliil
Moskou koper
ERNSTIG BUSONGELUK
IN ZWITSERLAND
Witte 4e Withiü-ant as Telet. 116730 (6 U
Poelhu» U13 PoeUnro No 43451®.
m»c(iieiMllen«t nwmnementen 18JU19.30 mar.
Zaterdag: 17JE out Telefoon 114700.
Huyeenspietn 1 Telefoon 183407 |3 ülnaa)
Postbus 1091 Pongiro No 4248OT.
Klnehtendienst 18.30—19.30 Telefoon 362369.
Smdwee 132 Telet 4670.
Thotnss 4 Kemplsstrsst 8 Telet. 65461.
Abonnementsprtl* 81 pent oer week. t 2.05 oer msaod Ij*
oer kwartaal. Losse niwnmer» 15 cent. VersehOnt dageltjka
jtotterdatn:
'i-Gravenh«ge:
Dordrecht:
Schiedam:
(Geldig tot dinsdagavond)
LATER AFNEMENDE WIND
Veranderlijke bewolking, met vooral aanvankelijk
buien. Matige tot krachtige, aan de kust tijdelijk harde,
maar later afnemende wind tussen midwest en west
Weinig verandering In temperatuur.
Morgen: ion op: 4.34 Maan op: 22.56
onder: 20.56 onder: 9.21
J
Directeur: H. DE RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
KONGOLESE FURIE TEGEN BLANKEN
lllllllllllllllllliilllllllllHllllllilllllllilMllillllililllllliilliilllllll
Nadat zondagmorgen en vandaag ai
KLM-toestellen naar Brazzaville In
Kongo gevlogen zijn, zuilen mor
gen en overmorgen opnieuw toestel
len van de KLM daarheen vertrek
ken. Gisteren vertrok een DC-6B
(capaciteit 67 passagiers), vandaag
startte een DC-7 (capaciteit 78
passagiers) en morgen vertrekt op
nieuw een DC-6B. De KLM-vluch
ten zijn in eerste instantie bedoeld
om Nederlanders te vervoeren.
Er zouden zich bonderden Nederlan
ders in Brazzaville bevinden, onder
wie een groep met 25 kinderen en
veertien babies, In totaal wonen In
de Kongo, zoals gemeld, ongeveer
1508 Nederlanders, van wie een klei
ne 308 in Leopolds tad.
De directie van de Belgische Sabena
lid zaterdag een dringend beroep op
de KLM gedaan om assistentie te
verlenen bij de evacuatie van blan
ken uit Kongo. De KLM heeft zo
veel hulp toegezegd als haar maar
mogelijk zal zijn- Een KLM-deiega-
tie is nog zaterdagavond naar Brus
sel vertrokken voor overleg met de
Ssbcnfli
De Belgische regering houdt de Ne
derlandse regering voortdurend op
de hoogte over de ontwikkelingen in
Kongo. Het merendeel van de in
Kongo verblijvende Nederlanders is
er werkzaam in handel of in een spe
cialistisch technisch beroep als uit
gezonden kracht. Slechts een enkele
is er werkzaam als planter.
In tegenstelling tot de Engelse en de
Amerikaanse regeringen, die hun di
plomatieke vertegenwoordigers in
Kongo opdracht hebben gegeven de
Engelsen en Amerikanen te advise
ren het land te verlaten, heeft de Ne
derlandse regering volstaan de consul
in Kongo te machtigen naar eigen in
zicht te handelen.
Het eerste KLM-toestel wordt morgen
uit Brazzaville op Schiphol terug
verwacht, nadat het in Brussel
de Belgische passagiers afgeleverd
zal hebben. De KLM zal nog bezien
Geregeld landen in Brussel vlieg- |p;
tuigen met vluchtelingen uit Kongo. V
De Europeanen bebben bijna al bon J;,
bezittingen moeten achterlaten.
of nog meer vluchten ingelegd moe
ten worden.
Behalve de Sabena en de KLM hel
pen nu ook de Air France en d
Franse maatschappij U.A.T. bij het
vormen van een luchtbrug tussen
Brazzaville en Europa. Men hoopte
vandaag vijfhonderd vluchtelingen op U
te halen en dit aantal morgen op te ÏCCNOCU?
voeren tot achthonderd. fa,.
Na de chaos van de eerste dagen
wordt de verzorging van de vluchte
lingen nu goed georganiseerd. Radio
Brazzaville rends-een Mroer ft persoon
lijke boodschappen uit, waarin velen
hun veilige aankomst daar berichten
aan verwanten in Europa of aan de
achtergeblevenen.
Volgens Reuter heeft de Nederlandse
vertegenwoordiging in Leopoldstad alle
Nederlandse vrouwen en kinderen de fjg|
raad gegeven Kongo te verlaten.
VECHTPARTIJEN in de Brus
selse straten tussen demonstran
ten en de politie besloten zondag
middag een actie van meer dan
vierduizend oud-kolonialen, die
de Belgische regering wilden aan
zetten tot een krachtiger mili
taire actie in Kongo.
Onrust heerste, het hele weekeinde
to Brussel, waar men met groeiende
bezorcdheld dé berichten uit Kongo
vernam. Duizenden Beleen wachtten
zaterdag en zondag op het vliegveld
op de toestellen, die blanken uit
Kongo hulstoe vlogen.
Ook daarbij kwam het enkele ma.
len tot ongeregeldheden. Toen In de
nacht van zaterdag op zondag de
ministers De Schrijver en Ganshof
van der Meersch naar Kongo ver
trokken aan boord van een vliegtuig,
dat ook Belgische militairen ver
voerde. werden zü door oud-kolo
nialen op een fluitconcert onthaald.
Luid applaus weerklonk nadat
Iemand de kreet „Weg met de rege
ring*1 had geschreeuwd over de hoof
den van hen die ontroerd de binnen
komst van een vliegtuig met twintig
moeders en zestig kinderen uit Braz
zaville hadden gadegeslagen.
Zondagmiddag gingen de oud-kolo-
nialen in optocht door Brussel, krach
tiger militaire maatregelen in Kongo
en de concentratie van de daar nog
verblijvende Belgen in de grote ste
den eisend.
Het kwam daarbij tot ongeregeld
heden toen zij probeerden een barri
cade te doorbreken, die de politie om
het koninklijk paleis en de regerings
gebouwen had gevernd. Een politie
man en twee betogers werden gewond
3 SS
Premier Loemoemba van Kongo heelt zondagavond in een radio
rede krachtig gejurotesteerd tegen interventie van de Belgische
troepen zonder goedkeuring van de Kongolese regering. Dit zou
een schending van onze soevereiniteit zijn, aldus Loemoemba.
Loemoemba -zei onder meer, dal zijn regering van alle Kongo
lezen eist, dat zij zich de verkregen onafhankelijkheid waardig
tonen en deze niet saboteren.
Wij hebben vernomen, zo vervolgde hij. dat de Belgische regering
besloten heeft troepen naar Kongo te sturen. Hiertegen protesteren
wij krachtig. En wij waarschuwe^ dan ook iedereen, die ons land
met geweld tracht te bezetten, dat wij ons grondgebied zullen ver
dedigen. Hij gaf de Belgen de schuld van de muiterij. Zij hadden
niet voldoende Afrikanen in het kader van het Kongolese leger op
genomen.
De Belgische regering zou volgens berichten uit Brussel ver
nomen hebben, dat premier Tsjombe van de Kongolese provincie
Katanga deze provincie onafhankelijk heeft verklaard.
Een verzoek van Tsjombe aan de Britse consul van Elisabethstad om Rho-
desiscfae troepen de orde te laten herstellen, is door Londen afgewezen. „Wij
konden op een verzoek van deze aard van een regering die wij niet erkennen,
niet ingaan", alius een woordvoerder van het Britse ministerie van Buiten
landse Zaken.
President Kasavoeboe en premier
Loemoemba zijn zaterdagavond uit
Matadi in Leopoldstad teruggekeerd.
Kasavoeboe hield een toespraak voor
de radio, waarin bij de Europeanen
om begrip en sympathie verzocht. „Wij
betreuren deze spontane uitbarsting
van geweldpleging", zei hij. „Wij zul
len alles doen om de toestand meester
te -worden. Ons doel is, «Be Europea
nen en Afrikanen volledig te bescher
men Wij zullen allen straffen, die
moeilijkheden hebben
Ecu eroep Europeanen uit Leopold
stad is erin geslaagd de Kongo-ri-
vier over te steken en komt aan land
in Brazzaville. Daar is het wachten
op een vliegtuig, dat hen naar
Europa brengt.
Te Boxtel is zaterdagnacht op de
weg naar Schijnde] een auto met drie
inzittenden uit de bocht gevlogen er.
tegen een boom terechtgekomen.
Hierbij werd BI. W. van der Aa
(30) uit Schijndel, die naast de chauf
feur zat, uit de wagen geslingerd en
op slag gedood. De chauffeur kreeg
een shock. De eveneens in de auto
zittende zwaeer van het slachtoffer
werd gewond.
In de Grote Marktstraat in Den
Haag is zaterdag de heer L. H, Schen-
kenberg van Nierop (60) uit de Loe-
vesteinlaan in Den Haag tegen een
bus opgelopen. De heer Schenkenberg
was op slag dood.
o
Prins Bernhard nam bi.ina terstond
afscheid van zijn gast en verwekte nog
even algemene hilariteit, omdat hij
bijna was weggereden met zijn auto'
vóór de koffer van de Griekse kroon
prins uit de bagageruimte was gehaald
Op verzoek van de directie van de
garage op Schiphol, kraste prins Con
stantijn vervolgens nog met een scherp
soort pen zijn naam op het metalen
dashboard naast het stuur van de grote
donkere Amerikaanse wagen, die hem
gedurende zijn verblijf in ons land ter
beschikking was gesteld
Toen hij naar het vliegtuig wandelde
dat hem naar Athene zou brengen, ver
telde prins Constantijn nog. dat hi-
Nederland een heerlijk land vond. maai
dat het weer hem wel wat was tegen
gevallen. Hii had het echter zo dru'
gehad met zeilen, dat er hee! weinig t(Jr'
was overgebleven om nog iets ander
te doen.
Op de vraag: „Komt u misschjen nor
eens terug naar Nederland?", ant
woordde de prins enthousiast en zonde:
aarzelen: „Zo spoedig mogelijk".
De twintigjarige Griekse kroonprin
Constantijn, hertog van Sparta, die or
het IJselmeer een weck lang heef
deelgenomen aan de international/
zeilwedstrijden om de Dragon Gok
Cup, is vanochtend om nege.i uur me
het lijntoestel van de Olympic Airway:
teruggevlogen naar Athene. Hij is ge
durende zijn verblijf in Nederland df
gast geweest van onze koninklijk:
familie op paleis Soestdük.
Vanochtend bracht prins Bernhard
die onder zijn colbert een witte tru
droeg, hem in zijn eigen Ferrari var
JSoestdijk naar Schiphol, waar de snellf
1 wagen om haifnegen arriveerde met d«
Prins zelf achter het stuur. Juist ais
10 dagen geleden bij zijn aankomst
hieid prins Constanten, zijn witte zeil
pet in de hand. Zijn twee begeleiders,
kapitein-ter-zee S. C. Chassiotis, die
zijn adjudant is, en de zoon van de
operceremoniemeester van het Griekse
hof, de heer D. Levidis, waren tevoren
reeds in een auto van de Griekse am
bassade op het vliegveld aangekomen.
Cv. v1
(Van onze correspondent
Omstreeks het middernachtelijk uur
an zaterdag op zondag is de 69-jarige
eduwr Jaantjr Vi'illemijutjc de Groot
-Koelemati in haar woning in Wijk D
e Sliedrecht door twee mannen ovcr-
'allen en beroofd van een bedrag van
eventig gulden.
Het huisje van de weduwe staat
-enzaam tussen de Merwededljk en
'e Rijksweg no. 15. op ongeveer 300
neter afstand van de dijk.
De weduwe is na dc overval, hoe-
vel zij lichte .wonden had opgelopen,
mar naaste buren gaan waarschuwen,
leze alarmeerden onmiddellijk de po-
itie. Van de daders ontbreekt nog elk
tpoor.
Zondagavond omstreeks negen uur
ijn op een kruispunt bij Ruinen twee
uto's tegen elkaar gereden, waarbij
ie 84-jarige heer J. Moes uit Hooge-
■een levensgevaarlijk werd gewond,
(ij is twee uur later in het Hooge-
eonse ziekenhuis overleden.
De botsing ontstond, doordat de zoon
an het slachtoffer zonder uit te kijken
de verkeersweg overstak.
l!i!Ulltitllilinijilllllllini!llililllt!llilMlllllili;ttlllll!!!ijlill!ill
De Australische vakbond van zee
lleden in Fremautle ia West-Australië
heeft een boycot afgekondigd tegen de
„Karei Doorman" en <le twee anderi
Nederlandse oorlogsschepen, die «nor
gen in die haven verwacht worden oj
weg n-iar Nederlands-Nleuw-Guinea.
Van bevoegde zijde wordt vernomei
dat deze maatregel geen invloed z;:
hebben op de reis van Me schepen.
c5
Elisabethstad in de provincie
Katanga heeft het meest te lilden ge
had van de Kongolese furie. De opstand
begon hier zaterdagavond. Nadat mui
ters de eerste schoten hadden gelost
vluchtten Europese inwoners uit hun
huizen naar het universiteitsgebouw.
Tweeduizend mannen, vrouwen en kin
deren vonden hier een toevlucht. Zij
werden omsingeld door muitende mi
litairen. De Belgische regering besloot
hier militairen te laten optreden nadat
daartoe een dringende oproep was ont
vangen van de Kongolese leider van
de provincie Katanga, Tsjombe.
Vier vliegtuigen met in totaal drie
honderd militairen kwamen op het
-iiegveld bij de stad aan. Na korte tijd
'udden ze de stad gezuiverd. Zes Euro-
eanen zijn naar verluidt door de re-
ellen doodgeschoten. Onder hen be-
•ond zich de Italiaanse consul, wiens
uto met mitrailleurs werd beschoten,
'olgens sommige berichten zijn vele
-miters in ae sirija met beigiscne troe
len gedood.
LLIUWJ
laUBSWMKafaiMMiiaiin. IttW 1 *-
MIDDEN AFHIKA -
KOEPANÜ
Niangoro
üfc
fS£l»
Lisola
"1 wst-pnriaeit
•m n
Stanley
*tad
RER
Coqu.ihot-
V ftravtnri» v
s f-
flsii!'-."
promcit
*4tJ/ V Kirt*
StfiE
NOEsMOA.
Ko«ta«
COQENDt
Itopoldfttod
Liopotd
Ktttnji
f lig
i»s>«tkiMgBflffci
iSlkBii.;
Nadat de orde in de stad hersteld
was begon men met de evacuatie van
Europese inwoners, per auto naar Rho-
desië en per vliegtuig naar de basis
Kamina.
Bijna veertienhonderd kilometer
noordwestelijk van Elisabethstad in
Loeloeaburg, was de toestand ook
zeer ernstig. Radiozendamateurs zon
den zaterdag dringende boodschappen
om hulp de lucht in. De muiters had
den de blanke burgers in een groot
kantoorgebouw van de Immokasai Com
pany oijeengeui even. z,e uesiooKten
het gebouw met mitrailleurvuur en
mortiergranaten.
Uok nier oxacmen ae paiaenuustcn
de bevrijding. De vliegtuigen hadden
eerst nog enige tijd boven de stad ge
cirkeld om te zien of de blanken be
neden er in zouden slagen met de mui
tende Kongolezen tot een bestand te
geraken. Kort na de landing berichtten
de para's, dat zij er in geslaagd waren
de Europeanen die sinds zaterdag in
het gebouw opgesloten hadden gezeten
te oevrijaen. cc senatimgen van net
aantal Europeanen dat gevangen zou
zijn geweest liepen uiteen van 600 tot
12IMI personen.
Tweehonderd Belgische burgers heb
ben rateruag «nuer «ten King van ae
machinegeweren van Belgische para
chutisten het belegerde Goma verla
ten. Zij bereikten de grens van het
Belgische protectoraat Roeanda Oe-
roetidi.
Doordat Kongolese troepen het vlieg
veld van Goma met olievaten hadden
gebarricadeerd moest van de voorbe
reide luchtbrug worden afgezien
Zwaar gewapende Belgische troepen
rukten op naar Goma en brachten de
R"Igen in veiligheid.
Een Belgische bestuursambtenaar en
een Portugees werden doodgeschoten
door rebellen, die in opstand waren
ïckomen in het kamp Kongolo in
ae provincie rvaianga. Ue ivougoiezeo
openden het vuur op een boot met 200
vluchtelingen, die de rivier de Loevoea
afvoer naar veiliger oorden
Ook in het gebied van Beneden-
Kongo en in hui bijzonder in Mata
di de grote oceaanhaven van Kon
go kwam het tot ernstige onlus
ten. Niet alleen de Belgen waren
hier het slachtoffer van de mui
ters. maar ook de talrijke Portugese
inwoners moesten het ontgelden. Ge
meld is. dat het Portugese consulaat
door de opstandelingen in brand werd
gestoken. Een massale uittocht naar
Portugees Angola volgde op deze uit
barstingen.
Later bezette de Belgische marine
de haveninstallaties.
Zie verder paft. 3. 2e kol-)
Premier Fidel Castro van Cuba, die
gisteravond een rede sou houden op
een massale anti-Amerikaanse beto-
ginr voor het presidentiële paleis in
Havana, heeft te elfder ure verstek
laten gaan wegens „een lichte aan
doening van de iinkeriong". In een
medisch bulletin werd gezegd, dat de
premier enkele weken onder behande
ling zal blijven. Hij was oververmoeid
naar bed gegaan na zijn televisierede
van tweeeëneenbalf uur op vrijdag
avond.
Desondanks verscheen Castro later
drie kwartier voor de televisie. De pre
mier wss slecht bij stem en af en toe
nauwelijks hoorbaar. Later won zijn
stem aan kracht en zijn toespraak werd
een opgewonden rede, waarin bij uit
voer tegen Amerika als agressor en de
Sowjet-Unie afschilderde als de voor
vechter van de onderontwikkelde
landen.
In plaats van Castro voerde presi
dent Dorticos het woord op de massa
bijeenkomst. Hij deelde mee, dat de
Sowjet-Unie had aangeboden de
700.000 ton suiker te kopen, die Ame
rika niet wil hebben.
De president kondigde een actie aan
die moest resulteren in het verdrijven
van de Amerikaanse marine uit de
vlootbasis Guantanamo, welke voor het
symbolische bedrag van 3.386.25 dollar
per jaar door Amerika van Cuba wordt
ïehuurd.
Minstens vijf Britse toeristen zijn om
het leven gekomen en 20 gewond, toen
de bus waarin zij zaten, gisteren op een
overweg bij Meiringen in Centraal-
Zwitserlend door een trein werd ge
grepen.
EEN van de oceaan afkomstig
storingsgebied heeft zich zondag
tot een tamelijk diepe depressie ont
wikkeld, waarvan de kern zich
langzaam van Ierland naar Engeland
verplaatste. Aan de zuidzijde ervan
werden grote hoeveelheden zeer
vochtige lucht van subtropische oor
sprong aangevoerd, hetgeen met een
brede regenzone vergezeld ging, die
zondag in Engeland, Frankrijk, Bel
gië en ons land opnieuw regen
bracht.
Aan de achterzijde van de depres
sie stroomde echter al spoedig weer
drogere polaire lucht, waarin op
klaringen en buien voorkomen.
West-Europa binnen.
Een trogvormige randstorlng, die
stormachtige winden over Zuid-
Engeland bracht, naderde vanmor
gen ons land. Deze zal ons land met
buien passeren, maar ook morgen
het weer nog beïnvloeden. De wind
ruimt dan tijdelijk naar west tot
noordwest en wordt weer minder
sterk. In het tempcratuurverlooa
komt weinig verandering.
