Geen beroep op bevriende landen
kèSfc
I
Na V raad
zitting
,Belka' en Strelka' werden
aan pers voorgesteld
Kongo-crisis gaat ook
ons land geld kosten
Rumoer in V.S.
van Potsdam-geheimen
Wil Norstad
aftreden?
Huidziekte: artsen
nog voor raadsel
Adviesaanvrage
Mevrouw Powers
doet beroep
op Chroestsjew
Speelde Truman
Russen in de
kaart?
Jonget je liep - na
van Rotterdam naar Woerden
D
Afwachten
1
Nog zwaardere last
voor Ver. Staten?
Washington vreest gevolgen voor verkiezingsstrijd
Doorman" na bezoek
aan Japan terug
naar Nieuw-Guinea
Washington: Cuba
opleidingscentrum
voor rode agenten
ARRESTANT IN
AMSTERDAM
ONTVLUCHT
Veel patiënten in
Mr. dr. Van Rliijn in
Raad van State?
Kist handgranaten
aangespoeld
grote steden
van het Westen
ZiCkte "a enige dagen K-
r
r
VN GAAN „HOOFDELIJK" OMSLAAN
r
DINSDAG 23 AUGUSTUS 1960
V.
Directeur: H. Dtó KU1G
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4684
V.
J
Hoofdredacteur: Dr J. A H J. S. BKliINS SLÓT
Zie verder pa». 3. tol. I
Koninklijk paar ziet
Olympische vlam
TN Amerika is groot rumoer ont-
staan over vroegtijdige onthul
lingen van nog steeds geheime do
cumenten over de conferentie van
Potsdam. Het had 'in de bedoeling
van de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Herter, gele
gen deze documenten, die. voor
publikatie waren gereed gemaakt,
eerst na de presidentsverkiezin
gen te doen publiceren.
Ongunstige indruk
Onderzoek
Babelskerg
O* -
'O
Kopie
Vele aanmaningen
(Zie verder pag. 3, 7e Rol.)
(Van onze Haagse redactie)
TNE pharmaceutische inspectie
van het departement van
Sociale Zaken en Volksgezondheid,
de Keuringsdienst voor Waren en'
een aantal gemeentelijke inspec
ties voor de volksgezondheid zoe
ken thans naar de verwekker van
een merkwaardige huidziekte, die
vooral veel slachtoffers heeft ge
maakt in de grote steden van het
westen des lands.
Overgevoelig
nièt isegVe3schkr0Ver
Wttte dc Wlttutraal 30 Telel 110700 te U
Poatbu* uia Peatsuro No 424519
KJaenteiidiensT anonnementen lö.au19 30 uur
Zatardag; 1718 uur Telefoon U5700.
HuvKerejpleln I Telefoon 183467 <3 tllnw)
Postbo» 1091 Postgiro No 424887.
Klirntendienst 18.3019.30 Telefoon 382589
Smttweg 132 Telet 4570.
Thomas 8 KeniDlsrtraat 8 a Telef. 65481.
abonnementsprijs «1 eent oer week. 9.65 oer maand I 13*
per kwartaal. Losse nummers l# cent Ventehflnt dazelflk»
totterdam:
«-Graven hage
Dordrecht:
Schiedam
J
(Geldig tot woensdagavond)
WISSELEND BEWOLKT
Wisselend bewolkt met hier en dgar een bui. Matige
wind tussen zuidwest en zuid. Dezelfde of iets hogere
temperaturen.
Morgen Zon op 5.38
onder I9.4G
Maan op7.49
onder20.35
E regering heeft bij de daartoe
geëigende organen de S.E.R
en de Sociale Verzekeringsraad ad
vies gevraagd over haar voornemen de
verzekeringstermijn voor de werkloos
heidsverzekering op 26 weken te bren
gen. Momenteel heeft iemand, die zon
der werk komt een wachtgeld gedu
rende acht weken, vervolgens krijg
hij gedurende 13 weken een werkloos
heidsuitkering krachtens de werkloos
heidsverzekering. De laatste termijn
zal dus als het voornemen van de re
gering gerealiseerd wordt, eens zo
groot worden.
De regering meent, dat de positie
van het Algemeen Werkloosheidsfonds
een verdubbeling van het aantal uit
keringsweken zonder premieverhoging
toelaat. De premie, die thans 1,2 pro
cent bedraagt, wordt voor de helft
door de overheid gedragen.
De werkloosheid is veel minder
dan bij de instelling van de Algeme
ne Werkloosheidsverzekering was ge
dacht. Vooral de laatste jaren konden
grote reserves worden gekweekt en ook
voor 1961 zijn de prognoses zodanig,
dat geen werkloosheid van enige be
tekenïs behoeft (e worden gevreesd.
In deze situatie is het mogelijk drie
dingen te doen:
1. de uitkering te verhogen.
2. de premie opnieuw te verlagen.
3. de uitkeringstermijn te verlengen.
De regering oeeft gekozen voor het
laatste. De rechtszekerheid' wordt
daarmee naar haar oordeel gediend
en bovendien wordt door de verlen
ging van de uitkeringsduur de periode,
dat werklozen voor rekening van de
overheid komen, aanmerkelijk ver
kort.
Een premieverlaging zou weinig
zin hebben. Het Algemeen Werkloos
heidsfonds moet krachtens de wet
over grote reserves beschikken. Een
rigoureuze verlaging van de premie
zou de. middelen van het fonds te zeer
aantasten.
In verband hiermee heeft de rege
ring nu advies gevraagd over de ver
lenging van de uitkeringstermijn.
Wij vermoeden, dat tegen dit voor
r.emen geen ernstige bezwaren zullen
rijzen. Het moet voor alie betrokkenen
van groot belang wjprden geacht de uit
keringstermijn belangrijk te verten
gen.
De materiële gevolgen van de werk
loosheid zullen hierdoor weer aanzien
lijk minder worden.
LOEMOEMBA BINDT IN
DE KONGOLESE premier
Loemoemba heeft zijn drei
gementen aan het adres van
de Verenigde Naties inge
trokken. Zondag had hij
gezegd, dat hij „bevriende landen"
zou vragen hem te helpen bij de
„heroyering" van Katanga, maar
gisteren verklaarde een woord
voerder namens de premier: „De
kwestie van een beroep op be
vriende landen is niet meer aan
de orde. De Kongolese regering
heeft vertrouwen in de Verenigde
Naties".
Loemoemba. zet zondag, dat hij
wilde afwachten wat de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties over
Kongo zou beslissen. De beslissing van
de V-raad was echter niet gunstig
voor de premier. Met uitzondering van
Rusland en Polen gaven alle leden
van de raad gistermorgen hun vol
ledige steun aan secretaris-generaal
Hammarskjoeld in diens geschil met
Loemoemba.
Dat Loemoemba desondanks zijn
eisen introk en zijn dreigemenent niet
handhaafde houdt waarschijnlijk onder
meer verband met een bezoek, dat de
Russische ambassadeur Jakowlew
maandag aan de premier heeft ge
bracht. Men neemt aan, dat Jakowlew
tegenover Loemoemba de houding
van Koeznetsow. de Russische -verte
genwoordiger bij de Veiligheidsraad,
heeft uiteengezet en hem tevens heeff
medegedeeld, dat de Sowjet-TJnie zich
niet verder wil binden.
De. hondjes tfeika en Strelka, dic.eenrcia
met een Russisch ruimteschip -hebben over
leef d,-werden gisteren op een pèrsconferen
tie in Moskou getoond.
„Belfca" en Strelkade twee Russische hondjes die een tocht in een Russisch
ruimteschip hebben overleefd, waren gisteren het middelpunt van de belang
stelling op een persconferentie in Moskou. Zij werden aan de journalisten
voorgesteld door een woordvoerder van de Russische academie van weten
schappen, Gasenko. De honden zaten op een tafel en waren gekleed in hun
ruimtepakken en snuffelden zo nu en dan nieuwsgierig aan een vertegen
woordiger van de pers.
Gazenko vertelde, dat „Belkc" en „Strelka"voor dc vlucht waren gekozen
om hun rustige en evenwichtige aard. Tijdens hun tocht door de ruimte
werden zij tweemaal per dag automatisch gevoed. Het was hun eerste reis
in de ruimte, aldus de vertegenwoordiger van de academie van weten
schappen. Gazenko vertelde, dat Belfca 4.9 kilogram, weegt en precies twee
jaar is; Strelka is wat ouder en weegt ruim een halve kilo meer.
ut' journalisten konden zich met hun eigen ogen overtuigen van het feit, dat
de twee honden geen schrammetje hebben opgelopen. Zij konden ook zien,
dat de rat en de muizen, die ook in hel ruimteschip zaten, van hun tocht
geen grijze haren hebben gekregen. Dit. had men voor mogelijk gehouden
als gevolg van de kosmische straling.
De advocaat van mevrouw Barbara
Powers, de echtgenote van de kortge
leden in de Sowjct-TJnie veroordeelde
Amerikaanse piloot, heeft maandag een
door mevrouw Powers zelf geschreven
verzoek van drie kantjes aan premier
Chroestsjew voor een audiëntie in hei
Kremlin afgegeven.
Mevrouw Powers is nu bezig aan een
beroep op president Breznjew om cle
mentie voor haar echtgenoot.
Powers mag vandaag bezoek ont
vangen van zijn vrouw én haar moe
der en van een groepje bestaande uit
zijn ouders en zijn zuster. Powers Sr.
verklaarde maandag tegenover jour
nalisten niet te geloven dat „ze hem
veel langer dan twee jaar zullen vast
houden."
MÊéMSêiimSSÈS.
Delft staat alweer in het teken van
de jaarlijkse taptoe: vanmorgen is
men begonnen met de repetities
voor deze grote manifestatie, die
men vanaf vrijdag weer zal kunnen
zien. Zoals dg foto laat zien, werd
ook het kanon beproefd, dat in de
historische groep van de Mariniers
een belangrijke rol zal spelen.
(Van onze Haagse redactie)
TYE crisis in Kongo zal Neder-
iand een bedre.g van ette
lijke miljoenen guldens gaan kos
ten. De hulp, die de Verenigde
Het vliegkampschip „Karei Door
man" zal na een bezoek aan Japan in
de eerste helft van september terug
keren naar Nieuw Guinea om van
daar de reis te vervolgen via de zui
delijke Stille Oceaan, waarbij een be
zoek aan Auckland in Nieuw-Zeeiand
zal worden ingelast.
Het smaldeel zal naar Nederland te
rugkeren via Kaap Hoorn. Ook in
Zuid-Amerika zullen nog enige havens
worden aangedaan. Verwacht wordt
dat de .schepen medio december in het
vaderland zullen terugkeren.
Koningin Juliana en prins Bernard
bevonden zich maandagavond onder de
honderden toeschouwers, die in het
eeuwenoude stadje Paestum in Zuid-
l'alië het Olympisch vuur zagen aan
komen, dat door estafettelopers naar
K«me wordt gebracht.
De toorts is onderweg al acht keer
uitgewaaid; het vuur werd dan tel
kens opnieuw aangestoken in een
vrachtauto van het Italiaanse leger, die
6e-i reserve-toorts meevoert.
Te Paesteum is maandagavond, ten
aanschouwen van het koninklijk paar,
met de Olympische toorts een vuur
ontstoken, dat op een driepoot werd
geplaatst voor de tempel van Posei
don. De oude Griekse vestiging Pae
stum heeft namelijk vroeger Poseido-
nia geheten, naar de door de Grieken
vereerde god van de zee.
Paestum werd reeds in de zesde
eeuw voor onze jaartelling gebouwd
door Griekse immigranten. De ruïne';
van de oude stad behoren tot de besl
bewaarde van geheel Italië.
De Ame: kaanse regering heeft
Cuba ervan beschuldigd een pro
gramma voor de opleiding van com
munistische agenten en guerrillastrij
ders te hebben opgesteld „met het
doel de communistische revolutie tot
geheel Latijns-Amerika uit te brei
den." Deze beschuldiging is vervat in
een memorandum aan de conferentie
van ministers van de O.A.S. (Organi
satie van Amerikaanse Staten), die in
San Jose, Costa Rica, wordt gehouden.
De regering, van Fidel Castro zou
„de laatste resten van persoonlijke
vrijheid" (met name de godsdienst
vrijheid) op Cuba hebben vernietigd.
Het memorandum is een aanvulling
op het Amerikaanse document waar
in Cuba verantwoordelijk wordt ge
steld voor het toenemen van de span
ning op het westelijk halfrond.
De stichting Mathematisch Centrum
houdt een vakantiecursus, in eerste in
stantie bedoeld voor leraren in de wis
kunde bij het V.H. en M.O. Deze cursus
wordt op 29 en 30 augustus in het Geo
logisch Instituut, Nwe Prinsengracht
130, gegeven.
De „Des Moines register and Tri
bune", een blad dat tot een Amerikaans
krantenconcern behoort,t waarvan alge
meen bekend is dat het republikeins
georiënteerd is, heeft nu échter in een
serie artikelen over de conferentie van
Potsdam, in het bijzonder over de rol
die (de democratische) president Tru
man op deze conferentie heeft gespeeld,
de geheime documenten onthuld. Er
staat in te lezen dat Stalin met mede
weten van Truman de pogingen van
Japan om vrede te sluiten heeft doen
vastlopen, kort voordat de. Ver. Staten
de atoombom op Hirosjima wierpen.
Eerder gepubliceerde verslagen over
de conferentie van Potsdam, waaronder
Truman's memoires en die van zijn
vroegere minister van Buitenlandse
Zaken James F. Byrnes, vertelden dat
Stalin de Amerikanen slechts op de
hoogte had gebracht van zijn besluit,
nadat het was genomen.
De artikelen wekken een ongunstige
indruk van Truman's optreden in de
onderhandelingen met Stalin.
Commentators, wier sympathieën
voor de republikeinen evenzeer ber
kend zijn, hebben deze artikelen uit
voerig geciteerd en besproken. De re
publikeinen willen kennelijk d'e indruk
vestigen dat de democraten niet vol
doende mans zijn om met de Sowjet-
Unie te onderhandelen.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken weigerde commentaar te leve
ren op de artikelen, die inmiddels door
de in Washington verschijnende „Eve
ning Star" zijn overgenomen. Hij wil
de evenmin zeggen of de documenten
die worden geciteerd echt zijn.
Het feit dat door 't State Department
wordt onderzocht hoe de gegevens in
het bezit van het blad zijn gekomen,
wekt sterk de indruk dat de gegevens
juist zijn. Het ministerie van Buiten
landse Zaken was voornemens de do
cumenten die ongeveer 2000 blad
zijden beslaan te publiceren op 1
januari, d.w.z. ongeveer twee maanden
na de verkiezingen.
Afgezien van het detail over de on
derhandelingen met Japan, bevatten de
documenten geen belangrijke onthul
lingen. aldus ambtenaren van het State
Department. Maar hun publikatie op
een tijdstip dat de verkiezingscampag
nes in volle gang zijn, kan voor dé de
mocraten ongunstig werken.
(Van onze correspondent)
EEN. tienjarig Rotterdams jongetje, dat maandagmorgen van huis wegliep
omdat hp van zijn vader een pak slaag had gelild, met een sleperswagen
meereed tot even buiten Rotterdam en toen lopend verder ging, heeft het een
liee! eind gebracht: op de rijksweg bij Woerden pikte een wegenwachter hem
's avonds op. Op de zijspan ging het naar het politiebureau in Woerden en daar
kwam de vader de kleine deserteur 's avonds ophalen.
De documenten onthullen, dat op 18
juli 1945 in de villa van Stalin in Ba-
belsberg, Duitsland, Truman zich aan
sloot bij de Russische dictator bij het
nemen van een belangrijke beslissing
met betrekking tot de overgave van
Japan.
Het was pas de tweede maal dat zij
elkaar ontmoetten de dag tevoren
had de eerste ontmoeting plaatsgevon
den en zij waren alleen vergezeld
van hun ministers van Buitenlandse
Zaken.
Charles E, Bohlen. toen politiek ad
viseur en Truman's persoonlijke tolk,
was de enige die notities van de be
sprekingen maakte een serie frag
mentarische aantekeningen die dienden
als leiddraad voor de vertaling. Op 28
maart van dat jaar schreef Bohlen, nu
speciaal assistent inzake Sowjet-aan-
gelegenheden van de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken Herter,
een aanvulling op de aantekeningen
voor de historici van het ministerie.
Bohlen schreef:
„Stalin zei, dat de Sowjet-Unie een
mededeling ontvangen had van de Ja
panners en hij overhandigde de presi-
Op het Stationsplein te Amsterdam
is maandag de 32-jarige koopman H.
Krijnen gevlucht, toen hij onder be
waking yan twee wachtmeesters der
rijkspolitie werd overgebracht van een
arrestantenwagen naar de stationshal
voor zijn transport naar Veenhuizen.
De man zit in Veenhuizen zijn
straf uit, die hem indertijd was op
gelegd wegens souteneurschap.* Hij
was naar Amsterdam overgebracht
voor zjjn berechting doof de politie
rechter wegens heling van een
auto. De politierechter veroordeel
de de man daarvoor tot vier weken
gevangenisstraf.
Tijdens zijn overbrenging slaagde
de man erin zich op het drukke Sta
tionsplein uit de voeten te maken.
Vanmorgenwas hij nog niet gevon
den. Zijn signalement luidt: lang 1.85
meter, donkerblond haar. Hij is ge
kleed ,in een bruin wollen vest en
draagt beige schoenen. Hij heeft in
zijn mond een bovenprothese.
Naties in de voormalige Belgische
kolonie verlenen, zal namelijk
omgeslagen worden over de leden
van de verenigde volkerenorga
nisatie.
Hoeveel die hulp precies gaat
kosten is niet te zeggen, maar des
kundigen menen, dat toch min
stens op 150 tot 200 miljoen dollar
per jaar moet worden gerekend,
omdat het lc.nd anders economisch
naar dc afgrond zoir hollen. -
Dit bedrag moet uit een fonds ko
men, dat zal moeten worden bijeenge
bracht door de bij de VN aangesloten
landen. Natuurlijk zuilen de Verenigde
Staten, die bijna een derde van de
totale kosten der VN betalen, ook nu
voor het leeuwedcel moeten opdraaien.
De andere landen zullen op basis van
hun contributie worden aangeslagen.
Voor Nederland zou dit betekenen, dat
het ongeveer 6,5 miljoen gulden extra
aan de VN zou moeten afstaan.
In diplomatieke kringen vraagt men
zich echter af. of de VN zich niet in
een groot financieel avontuur hebben
gestort. Het politieleger, dat in de
streek bij Gaza patrouilleert, kan maar
nauwelijks in stand worden gehouden,
omdat de bü de VN aangesloten lan
den voor een groot deel in gebreke
bljjven met het voldoen van hun ver
plichtingen.
Secretaris-generaal Hammarskjöld
heeft tal van landen al moeten „ma
nen". Nu komen de enorme uitgaven'
voor de Kongo daar nog bij. Wanneer
-.0 september de algemene vergadering
van de VN in New York bijeenkomt,
zal de rekening van de actie worden
voorgelegd. Tegelijk zal Hammar-
Volgens het Britse blad de „Daily
Mail" heeft de opperbevelhebber van
de NAVO, de Amerikaanse generaal
Norstad, de landen van de Noordatlan-
tische V er dragsorganisatie gewaar
schuwd dat hjj overweegt deze herfst,
zijn functie neer te leggen.
Norstad zou de regeringen van. de
NAVO-landen ervan willen doordringen
dat de geschillen en ruzies in de orga
nisatie een gevaarlijk punt hebben be
reikt. „De militaire kracht van West-
Europa wordt bedreigd door het uit
blijven van overeenstemming over be
langrijke politieke kwesties, terwijl hét;
leiderschap van de Ver. Staten ten ge
volge van de presidentsverkiezingen is
verlamd."
Norstad zou gezondheidsredenen op
geven als het motief voor, zijn ontslag.
Maar Volgens de „Daily Mail" is hij
geheel hersteld van de lichte hartaad-
val die hem in mei trof
De „Daily Mail" meent, dat-drie'be
langrijke kwesties nog wiet zijn. opge
lost. hoewel de regeringen .van de
NAVO-landen dit Norstad hadden be
loofd. Deze kwesties "zijn: het West-"
dnitse" verlangen, naar bevoorradings
bases buiten het grondgebied van de
bondsrepubliek, de „ongemotiveerde"
weigering van generaal de GauUe de
Franse luchtverdediging te integreren
en de weigering van de vijftien NAVO-
landen de noodzaak van een geal'ieer-
de striidmacht met Polaris-raketten. in
West-Europa" in te zien.
Een woordvoerder van het hoofd
kwartier van de eeneraal heeft de be
richten van de „Daily Mail" inmiddels
tegengesproken.
skjöld dan een neuw plan de cam
pagne voor Kongo en een begroting in
dienen.
De moeilijkheid is niet dat de Ver.
Staten niet willen meewerken, maar
dat tal van kleine landen, die lid van
de VN zijn geworden, afhankelijk zijn
van Amerikaanse hulp om hun nog
kwetsbare économie veilig te stellen.
Zullen zij in staat en bereid zijn om
nieuwe offers te brengen? Bereid mis
schien nog wel, zo vernamen wij, maar
in staat vermoedelijk niet. Dit bete
kent, dat Amerika voor een nog be
langrijker dee! in de kosten van de
VN zal moeten bijdragen, tenzij andere
grote landen als Rusland. Engeland
en Frankrijk bereid zijn hun bijdra
gen te verhogen.
(Van onze Haagse redactie)
Naar wij vernemen zal in de vacatu-
rc-Joekes voor de Raad van State wor
den voorgedragen rat. dr. A. A. v. Rhijn,
oud-minister van Landbouw en Visserij
en oud-staatssecretaris van Sociale Za
ken.
De heer Van Rhijn is een vooraan
staand lid van de prot. chr, werkge
meenschap in d'e P.v.d.A.
Op de kust bij Ouwerkerk is een
kist met handgranaten aangespoeld,
die door de mijnopruimingsdienst on:
schadelijk is gemaakt. Deze dienst acht
het mogelijk dat er in de komende tijd
meer kisten aanspoelen. Voor de kust
is nl. enige tijd geleden munitie in zee
„gedumpt". Deze dumping lijkt gedeel
telijk mislukt te zijn.
Het centrum van de ziekte ligt in
de omgeving van Rotterdam, waar eni
ge honderden patiënten zich hebben
gemeld, maar ook in Den Haag, Utrecht
en Amsterdam zijn gevallen geconsta
teerd. De ziekte begint met een sterk
oplopende temperatuur. Daarna treden
jeukverschijnselen op. Van ernstige
aard is het ziektebeeld niet, al moesten
er in Rotterdam een tiental patiënten
in het ziekenhuis worden opgenomen.
Aanvankelijk zochten de bacteriolo
gen en de epidemilogen in de richting
van een onbekend virus, dat van bui
tenaf het ziekteverschijnsel zou hebben
opgeroepen, maar nader onderzoek
wees uit, dat men hier vermoedelijk te
zaken heeft met een vergif, dat van
binnenuit werkt. Vandaar, dat ook de
keuringsdienst voor waren bij het on
derzoek betrokken is.
Het schijnt, dat alleen overgevoelige
mensen vatbaar zijn voor de ziekte.
Het gebeurt nl., dat van een gezin drie
vier leden worden aangestoken, terwijl
andere gezinsleden gezond blijven
rondlopen. v
De huisartsen hebben het nog niet
veel drukker dan anders, omdat d~»
ziekte zeer verspreid optreedt en al
leen in Rotterdam een merkwaardige
concentratie schijnt te houden.
.^'^'fuschijnselen zijn ook niet
overal gelijk. De meest gevoelige men-
le" (Nn he.t vatbaarst. Temperaturen
van boven de veertig graden zijn voor
hen zelfs met onmogelijk.
De temperatuur wordt echter spoe
dig weer normaal en in de meeste gé-
meer't de farmaceutische in
spectie van het departement, dat het
onderzoek naar de verwekkw van de
kwaad snel moet worden afgerond. De
hSf°nd,:e?d is niet gebaat by on!
bekende ziekteverschijnselen.
De niet-officiële staking, die de
scheepvaart in enkele Britse havens
heeft getroffen, is maandag geëindisrtT
I ondrn iDi Öe- ve'®chiilende havens van'
Londen, als in Birkenhead, Liverpool
den i^rvT 5831 het wcrk vandaag wor-
