Godsdienst
leraar
Taptoe-Delftlicht, - klank en kleur
BETOGING TEGEN
LOEMOEMBA
Wilde stakingen bij
ADM en NDSM
2500
man met
aan liet werk
Nieuwe ziekte
trof enige
tienduizenden
Had U-2 toch
motorpech?
GRATIS
SCHOOL
SCHRIFTEN
Val van 27.000 meter
D
Nog experimenteel:
DAF 600 als bestelwagen
Man ranselt
vrouw en
dochters af
Yard snelt politie
A dam te hulp
m
r
m
Tijdens Afrikaans
ONRUST IN METAALINDUSTRIE
congres
in Leopoldstad
T&hcïb
Italië won eerste
gouden medaille
VERDWENEN SCHILDERIJEN
Politie zoekt naar
blonde vrouw
Onbestendig
VRIJ»AC 26 AUGUSTUS I960
J
NEGENTIENDE JAARGANG No» 4687
Directeur: H L>& KU1G
:$r Hoofdredacteur: Dr. J. A. H J S KHLINS isLAiP
Zie verder pag. 3, kal. I
fm
M
Ernstig ongerust
Staking
Nu! Haast u!
Olympiade
Alléén bij
V --
1
Al vele jaren lang:
IT is kavitein Joseph
Kittinger van de Ame
rikaanse luchtmacht, ge
fotografeerd tijdens een
vrije il van ongeveer 27.000
meter boven de woestijn van
Nw-Mexico. Kittinger maak
te de vorige week naam, door
op een hoogte van ruim 33
kilomeier uit een ballon te
springen en zijn parachute pas
op een hoogte van ongeveer
6000 meter open te trekken.
De Amerikaan kon zich, toen
hij veilig op de aarde terug
was, meteen wereldrecordhou
der parachutespringen noemen.
Deze foto toont Kittinger
tijdens zijn vrije valtoen hij
een snelheid van ruim 725
kilometer per uur bereikte. De
plaat werd genomen door een
automatische camera in de gon
del van de ballon. Duidelijk is
het enorme wolkenpak te zien,
dat boven Nieuw-Mexico hing.
Kittinger droeg een speciaal
vliegerpak, dat door een cilin
der onder constante druk werd
gehouden om de vlieger geen
gevaar voor zijn leven te laten
lopen.
Parlementariërs leverden
vuistgevecht in Z.-Korea
Wltte Oe Wlt&straat 35 relet 115700 (6 O
festau» 1112 Postei.ro No 131518
fClacniendieiwt abonnementen Itt.Jo-19 30 uur
JtawardagF W18 uur Telefoon 115700.
HuvffeiwpJeln i Telefoon 183467 <3 Uinon)
Postbus 1091 Postgiro No 424867.
Klnrntendienst 18.3019 30 Telefoon 362569
Stsuiweg 132 Telet 4570.
Thomas ft Kempisstraat 6 a Telef. 65451.
ihnnnementsorll» 81 cent oer week. 2 65 Der maand 1730
oer frwarfaal Losse nummers 15 eenrt Verschijnt dare Hi ks
folterde™1
e-Grarenh«ge
Dordrecht:
Schiedam1
(Geldig tot zaterdagavond)
PLAATSELIJK ENKELE BUIEN
Veranderlijke bewolking met plaatselijk enkele buien.
Zwakke tot matige veranderlijke wind. Weinig veran
dering in temperatuur.
Morgen: Zon op: 5.43 Maan op: 11.18
onder: 19.39 onder: 21.54
WAT onlangs in c.e dagbladen
vermeld stond betreffende de
speciale opleiding voor het leraar
schap in het godsdienstonderwijs op
onze scholen voor V.H.M.O., zal onge
twijfeld de aandacht hebben getrok
ken van allen, die op enige wijze bij
het V.H.M.O. betrokken -zijn
Van twee van onze rijksuniversitei
ten werd gelijktijdig vermeld, dat zij
zicb met deze opleiding wilden bezig
houden, namelijk van die van Gronin
gen en die van Leiden en natuurlijk
zijn het de theologische faculteiten, die
deze opdracht zullen vervullen.
Vrij uitvoerig werd meegedeeld op
welke wijze dit zal geschieden. Voor
al aan het bericht uit Groningen ont
breekt de nodige klaarheid niet: er
een speciaal doctoraal examen
komen voor leraren, dat „als hoofdvak
de geschiedenis van het Christendom
omvat, waarbij de studie in het bijzon
her gericht zal zijn op de cultuur
historische kant".
De bijvakken kunnen zijn de uitleg
van het Nieuwe of'vail het Oude Tes
tament enerzijds en wijsbegeerte van
de godsdienst of godsdiensthistorie an
derzijds. De aandacht, vervolgt het
bericht, zal in het bijzonder gericht
worden op de bedenöflSësc wijsgerige,
niet-christelijke godsdienstige stro
mingen. Ook zal de toekomstige le
raar een pedagogisch-didactische vor
ming genoten moeten hebben.
be-
/-vNGETWIJFELD is dit een
V_) laügrijk bericht. Het is een te
ken, dat onze universiteiten de ven
sters niet voor de buitenwereld gesloten
hebben, maar ze wijd open hebben
staan voor het volle leven. Zoals in
enkele andere gevallen, die zich de
laatste tijd' hebben voorgedaan, blijkt
ook hier, dat de universiteit, en in 't
bijzonder de theologische faculteit, de
ontwikkeling van het leven op de voet
volgt. Waarvoor we niet anders dan
van harte dankbaar kunnen zijn.
Wat aangaat de onderhavige zaak,
zien we immers, dat'de godsdienstle
raar zyn werk meer en meer als
een „full-time-job" gaat beschouwen.
Op verschillende scholen voor het
V.H.M.O., christelijke zowel als neu
trale, zien we dat deze full-time gods
dienstleraar zijn intrede heeft gedaan.
Hij vervangt of doet zijn werk naast
de predikanten die tot nu toe het
godsdienstonderwijs voor slechts en
kele uren gaven. Hij kan op deze wij
ze zijn volle aandacht aan het gods
dienstonderwijs op "school geven, zon
der daarbij bezwaard te worden door
de pastorale zorg voor een gemeente.
Behalve dit zijn er nog andere voor
delen aan verbonden. De godsdienst-
leraar-full-time zal niet maar eens
voor een paar uur de school binnen
stappen en dan weer» vertrekken, maar
zich gedurende zijn volle werktijd in
de school bevinden. Daardoor zal hy
ook door de leerlingen als een „volle
dig leraar" worden beschouwd en
ook niet meer een buitenbeentje in het
lerarenkorps zijn, maar een geïnte
greerd lid daarvan. Bovendien zal de
full-time leraar zich geheel op de be
oefening van zijn vak als godsdienst
leraar kunnen toeleggen en bij de
voorbereiding voor zijn arbeid wijder
om zich heen kunnen zien en meer
naar de diepte kunnen afsteken. Ten
slotte wordt het ook nog als een voor
deel gezien, dat deze godsdienstleraar
als een mentor de geestelijke zorg
over de leerlingen kan uitoefenen en
in verband daarmee een contact tus
sen school ,en nuis kan leggen.
NATUURLIJK zijn het niet alleen
voordelen, die dit full-time-le-
raarschap met zich meebrengt. Er
zijn ook nadelen, zo zelfs, dat ik van
scholen weet die een proef hebben ge
nomen, maar er toch voor een deel
althans van teruggekomen zijn. Het
gaat er om voor het godsdienst-leraar
schap de rechte man op de rechte
plaats te vinden en dat is geen ge
makkelijke zaak. Lukt dit niet; heeft
men iemand die zeer matig of zwak
is en waarom zou die er bij de
godsdienstleraren niet zijn? dan
betekent dit dat het godsdienstonder
wijs voor alle leerjaren verknoeid
wordt, althans niet aan zijn doel be
antwoordt. Bij de predikant-gods
dienstleraar, die enkele uren geeft en
die meestal slechts tijdelijk is be
noemd, kan de schade èn wat de om
vang èn wat de tijdsduur betreft nooit
zo groot zijn. Wie niet tegen de taak
opgewassen is, verdwijnt meestal na
korte tijd.
ER is evenwel nog wat anders. De
godsdienstleraar-full-time van de
toekomst niet die van nu, dit is
meestal de predikant die veel smaak
voor het onderwijs heeft gekregen
door .zijn tijdelijk leraarschap is
een geheel andere figuur dan de pre-
(Advertentie)
(Van onze verslaggevers)
IN het leader van een vanmor
gen uitgebroken wilde staking
bij de Amsterdamse Droogdok
Maatschappij hebben ongeveer
1250 arbeiders het werk neerge
legd. De gisteren by de N.D.S.M.
geproclameerde staking duurde
vanmorgen nog voort, ongeveer
in dezelfde omvang als gisteren,
toen een derde deel van het vier
duizend man sterke personeel
staakte.
Bij de A.D.M., waar de staking 98
procent van het totaal aantal arbeiders
omvat, is het conflict begonnen door
een loonkwestie. De vergadering van
Enige tienduizenden Nederlanders,
woonachtig in alle delen van het
land, zijn tot na toe getroffen door
de huidziekte die de nieuwe „Flanta"
margarine van de markt heeft doen
verdwijnen. Volgens de directeur-
generaal van de Volksgezondheid, die
deze mededeling heeft verstrekt,
hebben bij het overgrote deel van de
patiënten de ziekteverschijnselen zich
na het nuttigen van de nieuwe
„Planta" voorgedaan.
Ook de ziektegevallen van de laatste
dagen zijn goedaardig; slechts in
„een beperkt aantal gevallen" heeft
de ziekte een ernstig verloop geno
men.
Het wetenschappelijk onderzoek naar
de aard van de ziekte en naar het
mogelijke verband met het gebruik
van de nieuwe „Planta" wordt nog
voortgezet.
Onder de tienduizenden patiënten
waren er verscheidene die hun art
sen te verstaan gaven, nimmer
„Planta" te hebben gebruikt. Het is
natuurlijk niet uitgesloten, dat ze
iets genuttigd hebben, waarin deze
margarine verwerkt was, maar dat
is niet meer na te gaan.
Inmiddels heeft de geneeskundige
hoofdinspecteur van de Volksge
zondheid alle huisartsen opgeroe
pen de gevallen, die zich in hun
praktijk voorgedaan hebben zo
spoedig mogelijk op de gebruikelijke
formulieren te melden aan de re
gionale inspecties van de Volksge
zondheid of bij de directeuren van
de G.G. en G.D.
Voor het op de markt brengen van de
nieuwe boter is ook het Rijksinsti
tuut voor de Volksgezondheid ver
antwoordelijk. Het blijkt nu niet
zeker te zijn of men, zoals gewoon
lijk bij dergelijke experimenten,
proefpersonen het nieuwe produkt
heeft laten consumeren. Alleen staat
vast, dat er door geen enkele in
stantie bij het ontwikkelingsproces
een voor de volksgezondheid schade
lijke reactie werd geconstateerd
de ondernemingsraad stelde donderdag
ais eis een loonsverhoging van tien
gulden per week. Toen de directie deze
eis afwees, omdat volgens haar over
de Ionen uitsluitend in het georgani
seerd overleg op landelijk niveau kan
worden gesproken, zijn de arbeiders
in staking gegaan.
Bij de NDSM probeerden de stakers
vanmorgen, evenals gisteren, de werk
willigen van hun werk te houden.
De Algemene Nederlandse Bedrijfs-
bond voor de Metaalnijverheid en de
Elektrotechnische Industrie ANMB
(NVV), zou vanmiddag om halfvier
een vergadering met haar bij de NDSM
werkzame leden houden in Krasna-
polsky en vanavond op dezelfde plaats
een vergadering voor het kader uit het
district negen.
Ook in Dordrecht heeft men iets ge
merkt van de arbeidsonrust op som
mige bedrijven van deze tak van in
dustrie. Bij Lips' brandkasten- en slo-
tenfabrieken en bij het in aanbouw
zijnde fabriekscomplex van de Ameri
kaanse onderneming Dupont de Ne
mours hebben resp. tweehonderd en
negentig arbeiders tijdelijk het werk
neergelegd, omdat ze ontevreden waren
over hun beloning.
In Den Haag maakt men zich ernstig
ongerust over de toenemende arbeids
onrust in de metaalnijverheid. Men is
er in de Residentie goed van door
drongen, dat de wilde stakingen wor
den opgezet door uiterst linkse ele
menten, maar het is duidelijk, dat met
name door het NW niet voldoende
„tegengif" wordt ingespoten.
Uit een artikel van de secretaris van
het NW, de heer A. Kloos, verschenen
in Het Vrije Volk van donderdag, blijkt
duidelijk, dat de socialistische vakbe
weging de arbeidsonrust wil aangrij
pen als een argument tegen de loon
politiek van de regering.
De tendens van het artikel is, dat
de eisen van de werknemers niet
ongerechtvaardigd zijn en in het
kader van de vrijere loonpolitiek
gehonoreerd dienen te worden, In
Den Haag staat men echter op het
standpunt, dat de collectieve arbeids
contracten dienen te worden nage
leefd. Gaat men de contracten nu
openbreken, dan is het hek van de
dam.
Beweringen als zouden met name de
onderaannemers door het uitbetalen
van zarte lonen en reisvergoedingen
voor de ontevredenheid aansprakelijk
gesteld worden, achtte men overdre
ven. De linkse agitatoren maken onder
de massa propaganda door erop te wij
zen, dat de metaalnijverheid momen
teel vrij behoorlijke winsten maakt, die
niet in voldoende mate ten goede ko
men aan het personeel.
De confessionele vakbeweging be
schouwt de ontwikkeling met zekere
zorg. Zeer veel tact zal nodig zijn om
te voorkomen, dat de zaken de orga
nisatie uit de hand lopen. Daarbij is
de steun van het NVV onontbeerlijk.
Ook de werkgevers zullen op hun
stuk moeten blijven staan. Mochten er
gevallen zijn, waarin de ontevreden
heid terecht is, dan kan altijd via de
conferentietafel gepoogd worden een
oplossing te zoeken. Het College van
Rijksbemiddelaars zal in dit stadium
zeker niet toestaan, dat er CAO's wor
den open-ebroken. Men wil eerst eens
zien hoe -ie arbeidstijdverkorting in de
metaainijerheid zich ontwikkelt.
Taptoe Delft: een overzicht van de
markt met op de achtergrond de
Nieuwe Kerk. Meer over de taptoe
leest u op pagina 3.
(Foto Inez van 't Hoff
Oliver W. Powers, de vader van de
in Moskou tot tien jaar veroordeelde
piloot van het Amerikaanse U-2 ver
kenningsvliegtuig, heeft gisteren in
New York gezegd dat zijn zoon hem
had..tocvertronwd niet te geloven dat
zijn toestel boven Swerdlowsk was
neergeschoten.
Powers sr. wilde hierover niet meer
zeggen, maar zijn verklaring heeft
voedsel gegeven aan een algemeen ge
voelen in de V.S. dat de U-2 door mo
torstoring minder hoog kon vliegen en
niet op 21.000 meter hoogte door een
Russische raket werd neergehaald.
Een rumoerige betoging tegen pre
mier Loemoemba heeft zich gisteren
voorgedaan bij de opening van het
Afrikaanse congres, dat in Leopold
stad wordt gehouden. De politie schoot
over de hoofden van een duizendtal de
monstranten, die het aftreden van
Loemoemba eisten.
De politie voerde eerst met gewe
ren een charge uit onder de demon
stranten, die met spandoeken zwaai
den waarop het heengaan van de
„fascistische Loemoemba" werd
geëist. Later maakte de politie van
de vuurwapens gebruik, waarbij in
de lucht werd geschoten.
Terwijl de demonstratie aan de gang
was, schalde uit luidsprekers de stem
van premier Loemoemba, die sprak
over de Afrikaanse solidariteit.
De order tot vuren werd gegeven,
nadat demonstranten stenen hadden
gegooid naar een kordon van ongeveer
honderd politie-agenten.
De politie arresteerde ongeveer twin
tig demonstranten, die met stokslagen
en schoppen in een gepantserde ge
vechtswagen werden gedreven. Twee
Europese verslaggevers werden mis
handeld, terwijl een van hen een ca
mera werd ontnomen.
De demonstranten bestonden voor
namelijk uit aanhangers van de anti
Loemoemba gezinde Abako- en Poena
partijen, en van de afgescheiden „Ka-
lonji-groep" van Loemoemba's
eigen nationale Kongolese partij MNC.
Eerder op de dag was de politie in
actie geweest tegen een betoging van
naar schatting 1500 Afrikaanse sta
kers bij een textielfabriek, nabij het
tijdelijke hoofdkwartier van de V.N. in
Leopoldstad.
Ook hier opende de politie, toen
de fabriek door gehelmde manschap
pen werd bestormd, het vuur op de
betogers. Twee Kongolezen werden
gewond. De politie begon de sta
kers uiteen te ranselen. Op dat ma
ment verschenen Ghanese militai
ren, dié de politiemannen sommeer
den de wapens af te geven.
De geweren en pistolen werden ont
laden en daarna, zonder munitie, te
ruggegeven. De Ghanese militairen
verwijderden daarna de stakers en
de Kongolese politiemannen van het
fabrieksterrein.
België heeft de Ver. Naties gevraagd
hulp te verlenen bij het vervoer per
vliegtuig van de rest van zijn gevechts
troepen in Kongo. Zoals bekend is,
moet de evacuatie van deze troepen
vóór maandag voltooid zijn.
De Belgische regering zou Ham-
marskjöld bericht hebben, dat de
evacuatie van haar troepen niet bin
nen de vastgestelde tijdslimiet zal
kunnen geschieden, als de V.N. geen
vliegtuigen voor dit vervoer afstaan.
bij Knorr soep bouillon.
Pakket van nu slechts 11,03
rsv?
•C-.sS
(Van onze correspondent)
Een vrouw en haar drie dochters
zijn gedurende vele jaren steeds
weer afgeranseld door de 42-jarige
caféhouder P.D.K. te Zwartehaan
bij St. Annaparochie in het noorden
van Friesland, zonder dat zij zich
daartegen durfden te verzetten. Zij
waren zo bang voor de man dat zij
zich niet tot de politie durfden wen
den, hoewel het hele dorp wet wist
dat er in het café verschrikkelijke
dingen gebeurden.
De caféhouder is nu gearresteerd
Vandaag moest hij zich tegenover de
officier van Justitie te Leeuwarden
verantwoorden.
Zowel de officier van Justitie als
de politie waren er al enige tijd van
op de hoogte dat het in het gezin
van K. heel raar toeging, maar om
dat er geen klachten kwamen was
het moeilijk in te grijpen.
DAF experimenteert met een kleine,
van de personenwagen afgeleide
bestelauto. Iets minder in het geheim
dan destijds aan de DAF 600 wordt
gewerkt, want een fotograaf ont
dekte een (ongecamoufleerd) pro
totype ergens op de rijksweg
UtrechtArnhem. Het wagentje was
juist van een oplegger afgereden en
had vracht aan boord: vijftien zak
ken grint van elk 50 kilogram, zodat
het laadvermogen op z'n minst
750 kg bedraagt.
Het wagentje is duidelijk bedoeld voor
de verkoop langs de huizen door mid
denstanders: de laadruimte heeft
twee verdiepingen en het stuur zit
opdat het dikwijls uitstappen
veilig kan gebeuren) aan de rechter
kant.
Het wagentje is gebouwd op het chas
sis van de DAF 600, waaraan men de
zelfde motor, dezelfde „variomatic"
automatische transmissie en dezelfde
wielen heeft laten zitten.
De eerste gouden medaille op de
Olympische Spelen is gewonnen door
Italië dat de ploegentijdrit wielrennen
over 100 km won.
Q Nieuws over de Olympische Spe
len op pagina 5).
yfVkv.
iiiiiiiiiiiiiniüiiniiiniii iHiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Premier Keita van Soedan in West-
Afrika, heeft op een persconferentie te
Bamako, de hoofdstad van de repu
bliek, meegedeeld, dat zijn regering
een boodschap aan secretaris-generaal
Hanimarskjoeld van de Ver. Naties
heeft gezonden, met het verzoek de
Veiligheidsraad bijeen te roepen en
Soedan te helpen, „r.u Frankrijk ge
weigerd heeft zijn militaire akkoorden
met de Malï-federarie te eerbiedigen".
„Wij hebben de V.N. verzocht een
strijdmacht te sturen", aldus de eerste
en inis ter,
(Van een onzer verslaggevers).
Detectives van Scotland Yard zul
len met spoed naar Amsterdam ko
men om te helpen zoeken naar de op-,
lossing van het mysterie van de vier
in Amsterdam gestolen schilderijen.
De Amsterdamse officier van Jus
titie heeft gisteravond per telex via
Interpol Scotland Yard in Londen
meegedeeld, dat hij tegen de komst
van de detectives geen bezwaar heeft;
integendeel, ze zyn zeer welkom, om
dat de ondervraging van de Britse
makelaar Robert Cook (29), wie de
schilderijen zijn ontstolen en zijn
Britse vrienden Scaramanga en Sykes
ook gisteren maar bitter weinig heeft
opgeleverd.
In verband met de schilderijendief
stal zocht Scotland Yard in de Lon-
dense artiestenwijk Chelsea naar een
blonde vrouw, en een man, wiens
naam door de Amsterdamse politie
verstrekt zou zijn. De jonge vrouw,
mejuffrouw Cath. Dent. Brocklehurst
is secretaresse geweest van Cook. Zij
heeft zich inmiddels bij Scotland Yard
gemeld en verklaarde daar dat zij,
toen de diefstal gebeurde, alweer in
Engeland terug was.
Vorige week maandag was zij per
vliegtuig naar Amsterdam gegaan,
waar zij drie kunsthandelaars gevon
den had, die belangstelling voor de
schilderijen toonden. Vrijdag was
Cook in Amsterdam gekomen en had
haar gezegd zelf de zaak verder m
handen te zullen nemen, waarop zij
naar Londen was teruggekeerd, aldus
de 23-jarige blondine, die in de Lon-
dense society hekend staat als een wel
gestelde vrouw.
De veilingmeester van de beroem
de „Christie's Galleries" in Londen
heeft donderdag ontkend,- dat het
schilderij van Rubens: „Het oordeel
van Parijs", ooit op een Londense
kunstmarkt ten verkoop is aangebo
den. Een Londens dagblad beweer
de, dat de Rubens, waarmee de ma
kelaar ons land binnen zou zijn ge
komen geen enkele prijs op de Lon
dense veiling had kunnen opbren
gen. Deze mededeling werd gedaan
op gezag van de veilingmeester van
„Christie's" in Londen.
De veilingmeester heeft gezegd, dat
het Londense krantenbericht „onjuist"
is en voegde er aan toe, dat het schil
derij waarschijnlijk een copie was van
het origineel.
Leden van de „oude garde" van de
democratische partij en een minister
van dezelfde partij zyn vandaag
slaags geraakt In. het Zuidkoreaanse
parlement.
Het vuistgevecht ontstond toen een
lid van de „oude garde" de minister
van Vervoer, Hoen Djoe Tsjoeng, een
klap toediende omdat deze als enige
van de „oude garde" zitting heeft ge
nomen in het kabinet van dr. Tsjang
van de „nieuwe garde". Het parle
mentslid kreeg dadelijk hijstand van
enkele medestanders maar na enkele
minuten hadden suppoosten een einde
gemaakt aan het handgemeen.
HET weer in West-Europa wordt
voortdurend verstoord door eea
lagedrukgebied. Hoewel de lucht-
drukverschillen over het algemeen
niet groot zijn, kunnen in het lage
drukgebied toch een aantal centra
worden onderscheiden. Een ervan,
trok vanochtend dicht langs Neder
land en gaf aanleiding tot regenval,
die hier en daar zwaar was. Zo viel
in Zierikzee 33 mm regen in slechts
twee uur tijd. Een andere kern lag
vanochtend voor de ingang van het
Kanaal. Deze trok in noordoostelijke
richting.
Tussen IJsland en Schotland is in_
tussen een hogedrukgebied tot ont
wikkeling gekomen, dat zich ook
over^ Scandinavië uitbreidt. Van
onmiddellijke betekenis voor het
weer in Nederland is dit echter niet.
Het ziet er namelijk naar uit, dat
ook morgen het weer onder invloed
zal staan van het hiervoor genoem
de lagedrukgebied, zodat het onbe
stendige weer nog aanhoudt