Twee-partijen- stelsel III V.S. tot Den Ha a Bewaar nieuw atoomgeheim goed Samenwerking tussen rijk en Amsterdam 'ijt' - Frondizi conflict met leger bij Behoefte aan duurdere woningen raakt geleidelijk bevredigd sis wêêÈ schilder zelf met Buiigheid neemt af HHG Debré: „Fransen zijn oorlog in Algerije moei Goedkoper Duits procédé voor kernsplitsing Het weer in Europa r g«?«illPP§iSiiP r 4$ F 00NDERDAG 13 ÖKTBEft I960 A J Directeur: H. DB HUIG NEGENTIENDE JAARGANG No. 4728 v Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. BKUINS SLOT (Van onze parlementaire redacteur) AMSTERDAM behoeft niet te wanhopen: de besprekingen over de IJ-tunnel worden nog steeds voortgezet. Deskundige ambtena ren van het rijk en de gemeente Amsterdam zijn op het ogenblik bezig, een rapport op te stellen over de financiering van het IJ- tunnelproject en over de moge lijkheden, dit project uit te voe ren zonder te grote spanning op de arbeidsmarkt. Vreedzaam Schandelijk - Üüi jaar .in zyn investeringsprogramma kan inpassen, hét rijk geen bezwaren van financiële, aard tegen de Amsterdamse ipianoeri naar voren zal brengen. Iets an ders "is, -dat zelfs bij overeenstemming over dé financiering, de situatie op de arbeidsmarkt dient te worden afgewacht alvorens minister Van Aartsen kan toe stemmen in de voortzetting var. de bouw van de U-tunnel. (Zip verder pag 3. 7e kol.) Er valt een zekere bevrediging van de behoefte aart duurdere woningen te constateren, concludeert de directeur-generaal van Volkshuisvesting en 'Bouwnijverheid in zijn jaarverslag over 1959. Bij hét beschikbaar stellen van rijkssteun voor de wonirigvoorzïe- ning wordt derhalve, thans de aandacht vooral gericht op woningen voor. gezinnen met inkomens van arbeiders en kleine middenstanders. ssl $iKK«ns*tjaliei..a produKt Beperking activiteit coffeïnevrije KOFFIE spaart hart cn zenuwen! 4 en in Nederland Itóttwdiuni '{■Gnvenhiigs Witte de Withstraat S» Tetet. 115701) (6 11 Postbus 1112 Postgiro No. 424519. Klachtendienst abonnementen 18.301929 uur Zaterdags 17—18 uur. Telefoon 115700. Huygensplein 1 Telefoon 183467 (3 lijnen). Postbus 1091 Postgiro no. 424867. Klachtendienst 18.3019.30 Telefoon 363568 Dordrecht: Spuiweg 132 Telef. 4370, Schiedam! Bellstraat 7« Tel. 63161. Abonnementsprijs 61 cent per week, 3.65 per maand, ƒ7.80 per kwartaal. Losse nummer# 15 cent. Verschijnt dagelijks. Turwu* (Geldig lot vrijdagavond) AFNEMEND BUIIG Opklaringen, maar ook plaatselijke enkele buien. Zwak ke tot matige wind uit westelijke richtingen. Dezelfde, temperaturen als vandaag of iets hogere. ;i Morgen:zon op: 7.03 onder: 17.49 Maan op: 9.08 onder: 15.18" tv® gedachtengang van dr. Couwen tl berg, om tot een christelijke door braak te komen, zou, volgens hem moeten leiden tot een tweepartyen stel ig waarin er een volkspartij zou zijn die hoofdzakelijk de liberalen en socialisten mu omvatten en een andere volkspartij die dan een christclijk-democratischc partö zou zijn. Maar die laatste partij zou. volgens dr. Couwenberg. zeer beslist een door braak-partü moeten zijn. Een gedecon feisionaUseerde party. „Doorbrnakge daehte en antithese zijn immers lynrecht mét elkaar in strtfd." schrjjtt hij. Na hetgeen w(j onlangs over het VPRO project hebben geschreven en na wat wjj gisteren hier hebben ontwikkeld zal bet duidelijk zijn dat w\j detc gcdach tergang verwerpen. Het is ons opgevallen hoezeer de wjjze van benadering van dr. Couwenberg met die van het VPRO project overeenstemt. Dr.'Couwenberg weet dan ook eigeniyk met 'het woord „Christelijk" in zyn be nutting van de nieuwe party geen raad Zelf zegt hij dat dit woord tot misver- standen aanleiding zal geven. Het enige wat hti van die party naar voren brengt 1» dat zö rich zal laten leiden door de grote sociale beginselen van 'het Chris- teEdom. Maar er moet, volgens hem, geen „vermenging van godsdienst politiek" zyB- Op. die basis zouden Thorbecke en Oud er ook wel voor kunnen voelen, geljjk uit een debat In de Tweede Kamer ten vorige jare duidelijk Is gebleken. Wij vragen ons at wat het onderscheid tussen de door dr. Couwenberg beoogde twee partijen wei zou zijn. Als de partij waarin liberale en socialistische partyen opgelost zonden worden op de Democra tische partij in de Verenigde Staten zou gelijken, had hij dan voor zijn christciyk- democratische party de rol van de Repu blikeinse partij weggelegd? Het is geen tantrekkelijk toekomstbeeld. WAAR ons oordeel is de historische - achtergrond die dr. Couwenberg tot zyn beschouwingen leidt ée zyri Waar dering van de partyhistorlsche werke lijkheid althans ten aanzien van dc christelijke partijen onjuist. Dr. Couwenberg ziet de christelijke partijen als emancipatiepartyen. Eman cipatie van het achteruitgezette R.K. volksdeel en emancipatie van het achter uit gezette orthodox-protestantse volks deel. Het ts ons bekend dat het begrip eman cipatie in R.K. kring een bepaalde rol speelt. Maar wij wagen net toch te be twijfelen zeker als wij aan het ge schrift van prol. Romme over katholieke politiek denken of de K.V.P. zich het stempel van emancipatie-party op zou willen laten drukken. Als wy denken aap het.hoofdstuk uit prof. Rommes ge schrift dat tot titel draagt: „Van zelf verdediging tot zelfbewustzijn", aan ls duidelijk wat wy bedoelen. In dat hoofd stuk treft ais doeleinde van de katho lieke politiek de zin: „Tot de grondtonen var de natie moet méér ook de katholieke gaan behoren." Een duideiyke zinspeling op wat het A.R. program van 1878 de AR. party voor Nederland wilde doen si!». Prof. Romme had het dezer dagen in de Kamer over zyn grijze haren. Gaat het hier volgens dr. Couwenberg ook al over het „vieux jeu" van de oude garde? Weer rapport over IJ tunnel on komst (Van onze Haagse redactie) Amerikaanse autoriteiten hebben de Nederlandse regering verzocht de mogelijkheden na te gaan om een nieuw procédé bü de verwerking van materiaal in kernreactoren geheim te houden. Het gaat hier om de centrifu- ge-meihode, die het mogelijk maakt de isotopen uranïum-238 en uraninm- 235 van elkaar te scheiden. De V.S. hebben een dergelijk verzoek ook ge richt aan een aantal andere landen, en met name aan West-Dnitslarid, waar de nieuwe methode zou zijn ontdekt. De Amerikanen zijn naar verluidt, be vreesd, dat communistische landen gegevens over het nieuwe procédé in handen krijgen, hetgeen vooral zou moeten voorkomen worden, aangezien door de nieuwe methode bijprodukten zouden worden ver kregen, die mogelijk voor het ver- vaardigen van atoomwapens ge bruikt kunnen worden Het Amerikaanse verzoek aan de be trokken landen is uitgelekt en gisteren zijn er in de Amerikaanse en Britse pers uitvoerige berichten over ver schenen, waarin de kwestie, aldus werd voorgesteld, dat West-Duitsland en een aantal andere landen met behulp van de centrifuge-methode binnenkort ma teriaal voor atoombommen.- zouden kur nen maken, Nederlandse en Duitse geleerden zouden volgens deze berichten de nieu we methode hebben ontwikkeld. Een tiental andere landen had bjj West- Duitsland reeds bestellingen voor de betrokken apparatuur geplaatst. De nota van minister Korthals aan de Tweede Kamer heeft de indruk ge wekt, dat de regering nieuwe argumen ten heeft aangevoerd tegen, de IJ-tunnel. Deze indruk is onjuist. De nota dient er alleen toe, de kamerleden enig Inzicht te geven in de achtergrond van de re- gerlngsbeslissing, de Coenhaven eerder te bouwen dan de IJ-tunnel. De nota zelf wordt in Den Haag niet bijzonder gelukkig genoemd. Algemeen Is men van mening, dat het rapport van het Cen traal Planbureau beter geheel gepubli ceerd kan worden. Dan hebben allen die bij de zaak zijn betrokken, over dit rap port vryheid van spreken. Maar voor.het al o£ niet doorgaan .van de Amsterdamse plannen heeft dit rap port wéinig betekenis. De kwestie waar voor het rijk en de gemeente Amster dam rieh-weo gesteld, is in de eerste plaats een - finaneierings- én- 'arbeids marktvraagstuk. Verwacht wordt, dat, WAT de prol. chr. partijen betreft de Christeiyk-Historische Unie en de Anti-Revolutionaire party zou den wij willen opmerken dat deze zich Moït.als emancipatie-partyen hebben ge tien. Het woord emancipatie in de zin wils dr. Couwenberg dat gebruikt, is b(j ons niet in zwang. De gedachte die het woord uitdrukt geeft niet de be doeling van de prot. chr. politiek weer. Zelfs niet in c\- -lagen van de schooi- krtjd toen wy hard voor ons recht moes- ten vechten. la de prot. chr. partyen komt in mee: dtó twee nuances tot uitdrukking dat- feae wat tot het geestelijk erfgoed der Reformatie behoort. Datbedoelde het Program van 1878 van de toen nog on- gedeelde A.R. of C.H. party met „grond en van ons volkskarakter onder leiding **3. Oranje en onder invloed der Refor matie." 'den kan kritisch staan tegenover de ktmulering, maar de bedoeling ts dulde- 4k Hier zyn politieke groeperingen die :6ligieus en nationaal iets eigens van Ifóté waarde vertegenwoordigen Iets hl In een hlstorlscne worsteling tot een eallteit tn ons volksleven is geworden •Eh het was, toen aan het einde der "gentlende eeuw de staat werd ver- Wereldlijkt eeD geestelijk-politieke >,ood- lelijkheid geworden dat dat nationaal "formatorlsclie element zichzei' inhi gestalte gaf i humanisme in de crisis is en 'iisme en fatalisme er troef ge 'den zyn is da» meer dan ooi! nonri ^k. De verwereldlijking die dr. Een zegsman van het Westduitse mi nisterie voor atomaire aangelegenhe den heeft gezegd, dat de nieuwe me thode om splijtbaar uranium te ver krijgen, alleen voor kernreactors zai worden gebruikt. Hij beklemtoonde, dat t volgens de gascentrifugemethode ver kregen uranium alleen voor vredesdoel einden zou worden benut en niet voor de vervaardiging van atoombommen. Tegelijkertijd volgde de mededeling, dat de regering van plan was de nieuwe methode op de lijst van geheime pro jecten te plaatsen. De bekendmaking van de Duitse ont wikkeling op het gebied van de kern splijting was voor het eerst geschied tijdens de atoomconferentie te Ge- nève in 1958. De leiding van het pro ject was in handen geweest van prof. Groth uit Bonn en prof. Beyerie uit Aken, zei hij. De Duitse methode, welke werd be proefd door de Degussa Company te Frankfort, scheidt door middel van een gaseentrifuge de uranium isotoop 235 van de ruwe delfstof. „Dit heeft niets te maken met de vervaardiging van plutonium", zei de zegsman. Plutonium wordt cd. gebruikt bij de fabricage van atoom- en waterstofbommen. Hij noemde de persberichten als zou de nieuwe methode de atoomwapens binnen het bereik van de kleine lan den brengen „absurd". In politieke kringen te Den Haag heeft het verzoek van de Amerikanen aan Nederland enig opzien gebaard, aangezien men hier reeds lang met de ontwikkeling van de centrifuge-me thode bezig is, namelijk in het F.O.M.- laboratortum voor Massaspectografie. Het Amerikaanse verzoek is moge lijk gedaan om er. in verband met de ontwapeningsbesprekingen, de nadruk op te leggen, dat afdoende controle maatregelen niet meer mogelijk^ zijn, wanneer te veel landen beschikken over de mogelijkheid om atoombom men te produceren. De Amerikaanse reactie op de Duitse uitvinding moet dan ook voornamelijk worden gezien als een poging om de ontwapenings besprekingen in de hand te houden. Prof. dr. J. Kistemaker te Amsterdam, die zich met het proces van de cen trifuge bezighoudt, heeft desge vraagd tegenover het ANP verklaard, dat dit proces zich nog geheel in het stadium van onderzoek bevindt en dat er nog jaren zullen moeten verlopen, voordat kan worden uit gemaakt, of het voor industriële toe passing geschikt te maken valt. Prof kistemaker noemde het schande lijk. dat buitenlandse persorganen de stap van de Amerikaanse autoritei- Prof. IV. Grothptiit Bonn. een der ontdekkers van'de nieuwe methode om uranium te scheiden, door middei ran gas-centrifuge. President Eisenhower ontving op het Witte Huis de premier van het onlangs onafhankelijk geworden Nigerie, Aboe bakar Tajawa Ralewa. De opperbevelhebber van het Ar gentijnse leger, generaal Montero, de leider van de groep officieren welke ontevreden is over het beleid van pre sident Frondizi. heeft gisteren na een bespreking tussen Frondizi en de chefs van de strijdkrachten verklaard, dat „men de toestand als geregeld kan be schouwen".7 President Frondizi heeft in een ra diorede verklaard niet te zullen aftre den. De minister voor het Leger, gene raal Laraher,heeft-:zijn ontslagaan vraag ingetrokken. Waarnemers-te Btiénos" Aires spreker» echter over een „onvast bestand" trie- sen de regering en haar tegenstanders-. Zij verwachten dat president Frondizi zijn kabinet zal wijzigen .en dat hij geen verbindingen meer zal onderhouden met (politieke) groeperingen, die in het oog derstrijdkrachten onaanvaard baar zijn. Zoals bekend hadden Mon tero c-s. vooral bezwaren tegen de communistische én Peronistische in vloeden in de regering. Oouwenberg ons adviseert en de zake lykheld die de „Doorbraak" ons aan wil raden, wyzen wy dan ook af. Zij zo'- r, ramp zijn. vVy wensen een zo nauw mogelijke si menwerking van de christelijke partyen daar dan ook als echte Christelyke pa (jen, die over de hele linie ieder :(jn wyze - ernst maken met de eisr die het Evangelie aan de politiek stelt. uk zware r.ta. van ae laatste dagen heeft op vele plaatsen in ons land grote overlast en hier en daar zelfs grote schade veroorzaakt. In het oosten van Noord-Beveland bij voor beeld zijn grote stukken bouwland blank komen te staan. De foto toont een perceel aardappelen, waarop dc landbouwers met moeite nog iets kun nen rooien. ten hebben aangegrepen om met on verantwoorde berichten het publiek, dat van deze zaken niets afweet, nog schichtiger te maken dan het al is, jegens alles wat met kernenergie van doen heeft. Over de Amerikaanse stap zelf wenste prof. Kistemaker zich niet uit te laten. „Men kan van mij niet verwachten, dat ik mij op politiek terrein ga begeven", aldus de hoog leraar. CAduertentie) DE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST (Van onze weerkundige medewerker) Donkere buiwolken dreven ook van daag weer over ons land. maar nu en dan liet ook de zon zich even zien ais een eerste symptoom van een lichte verbetering. Drie dagen achtereen heeft een vrij wel stilliggende depressie boven Zuid- Scan-dinavië over een uitgestrekt ge bied regen veroorzaakt. De grootste hoeveelheden zijn daar bij m onze streken gevallen, als ge volg van randstoringen, die boven de Noordzee ontstonden en dan juist over Nederland trokken. Langs de kust van Holland en Zee land veroorzaakten deze storingen af en toe stormachtige wind, die de zee ongeveer een meter hoger dan nor maal tegen kust opstuwde. In het binnenland bracht de over vloedige regenval op vele plaatsen overlast. De meeste regen viel daarbij in het midden van het land, waar iri drie dagen meer neerslag is gevallen dan normaal voor de gehele maand ok tober. Belangrijk minder was de regenval in het noorden en zuiden van het land. Zo werd bij voorbeeld in Noordoos Brabant ruim 100 mm. afgetapt, maar in dezelfde periode op het vliegveld Eelde slechts 16 mm. De depressie boven Scandinavië be gint nu op te vullen, zodat de buiïg- heid geleidelijk afneemt. De komende 24 uur zal op de meeste plaatsen nog regen vallen, maar er zal niet meer zoveel water naar beneden komen als in de afgelopen dagen. De gevallen hoeveelheden regen van 10 oktober, zeven uur, tot 13 oktober 7 uur (in mm): Terschelling 42 Den Helder 61 Leeuwarden 37 Eelde 16 Ramspol 40 Twente 13 I J muiden 42 Vliegveld Valkenburg 56 Schiphol -.94 De Bilt 100 Deelen 76 Hoek van Holland 43 Vliegveld Ypenburg52 Rotterdam 66 Zierikzee 60 Vlissingen 33 Woensdrecht 67 Gilse-Rijen 82 Eindhoven 86 Volkel 102 Vliegveld Zuid-Limburg 38 I.KIIIC.H COAI. A- NAVIGATION Net- vir.st le h.j S 168 612 1638 531) of OR '031» oor *;»nri «;H*SAPEAKE Sc OHIO RWY - Netto- winst 7 mnd per 31 juli '23.10iJ.000 (27.C28.OOOj of 2.82 (3.31}-per aand. Door -de inmiddels genomen maat regelen op het gebied van de woning- bouwsubsidies kan worden verwacht, dat -de bouw in de vrije sector, zal toe- n< en: en zowel de gesubsidieerde- wo- nugbotrw-'*aJs- de particuliere, initiaiie- ven-zich meer opv de goedkopere: sector zullen richten, "k Ia: het jaarverslag wordt erop gewe zen dat de grondprijs, die de laatste jaren stérk isgestegen, een deel van het effect van de lagere bouwkosten teniet heeft gedaan. Tenaanzien van de- kwaliteit van de volkswoningbouw gelden vooral voor de; etagebouw nog steeds een aantal bezwaren als: de gehorigheid, het ontbreken van een efficiënt ver warmingssysteem en het trappenlopen bij hoog gelegen woningen. Maatrege len tegen geluidshinder zijn, wat de technische oplossingen betreft, zeer w;el te ontwerpen, doch stuiten door gaans op de kosten. Hetzelfde geldt voor centrale verwarming. Het aan brengen van liften is economisch alleen verantwoord bij hoge woongebouwen. Niettemin wordt voortgegaan met ex perimenten op beperkte schaal. Nu de vraag naar bouwwerken weer aanzienlijk Is gestegen en ernstige moeilijkheden op de bouwmarkt zich dreigen voor te doen, zal nog meer dan voorheen voor alle sectoren van de bouwnijverheid een beperking van de activiteit tot binnen de grenzen van het bouwprogramma voelbaar worden. De verdeling van :de woningwetwo ningen stuit elk jaar weer op 'groter moeilijkheden, onder meer doordat de aantallen steeds kleiner worden. De zin van de verdeling wordt thans verder aangetast, doordat particuliere wo ningen, bestemd voor dezelfde behoef teklassen, zonder verdelingssysteem tot stand worden gebracht. Het ligt uiteraard niet voor de hand, dat de bevordering van de particuliere initia tieven tot het stichten van volkswo ningen gepaard zou gaan met een be lemmerend 'distributiesysteem. Veeleer dient de vfaag gesteld te worden of moet worden voortgegaan met een vér gaande en fijne verdeling van het aan tal woningwetwoningen over nagenoeg alle gemeenten. Het ware beter, dat gemeente met kleine en wisselvallige behoeften buiten het verdelingssysteem werden gehouden en dat de behoefte aldaar op vrijere en meer individuele wijze bepaald en bevredigd werd. In lengte van jaren zal van vermin dering van het woningbouwprograrhma geen sprake kunnen zijn. Voor een ruime toekomst zal de bouw van 80.000 woningen per jaar een minimum moe ten zijn. Over de toekomstige vervangingsbe hoefte zegt het verslag, dat op den duur aanzienlijk meer dan 20.000 woningen per jaar vervangen zullen moeten wor den, wil er van een redelijke vermin dering van het aantal slechte wonin gen sprake kunnen zijn. Door deze voortdurende behoefte in de sector van de woningbouw en in de andere sectoren van de bouwnijverheid is vrees voor werkloosheid in dit vak na opheffing van het statistisch wo ningtekort geenszins gegrond. t Advertentie i Importeur: HAC-Verkoopkantoor OöttUft €19 SJAilm, „De oorlog in Algerije kan niet blij ven voortduren. Het Franse volk is hem moe jen wij moeten [hiermee re kening houden". Dit heeft volgens zeer betrouwbare kringen de Franse premier Debré de vorige week ge>- zegd op een diner te Constantine in Algerije, dat werd aangeboden aan hoge militaire autoriteiten. Op het diner waren ondermeer aanwezig de Franse resident-generaal in Alge rije, Delouvrier, de bevelhebber van het legerkorps van Constantine, Gour raud, en de generaals en kolonels, die het hevel voeren over de militaire sectoren in Oost-Algerije. Debré wordt beschouwd als een vol strekt toegewijde aanhanger van ge neraal de Gaulle en men kan dan ook aarriiemen. dat zijn woorden de me ning van de president weergeven. Men hecht daarom bijzonder veel belang aan zijn uitlatingen te Constantine. J De premier sprak ook over de bin nenlandse toestand in Frankrijk. Hij zei: „Deze heeft zich verder ontwik keld. En voor internationaal terrein geldt dat het gezag van de president thans niet meer dat is, hetwelk hij in mei 1959 genoot". Debré zei voorts: „Wij zullen verplicht zijn hetgeen door de ver enigde naties wordt besloten te over wegen, ook al zijn wij evenzeer ver plicht er geen rekening mee te hou den". Hij voegde hieraan toe: „Een Al gerijns Algerije betekent evenwel geen onafhankelijk Algerije en het zal dit nooit betekenen ook". United Fruit Netto-winst le h.1. 8.076.000 (10.021.000) of 0.70 (1.15) per aand j DELAWARE HUDSON CO. Netto winst 7 maanden per 31 juli 541.625 (1.931.558) of 0.33 (1.19) per sand. Wind- Max. temp. Static* tTapr richting v. gisteren Weer ensneiheid en neersla* mtr p. sec. afgeh24 u. Helsinki geh. bew. Stockholm regenbui Oslo regen Kopenhagen h. bew. Aberdeen onbewolkt Londen onbewolkt Amsterdam regenbui Brussel l. bew. Luxemb, geh. bew. n ono nno Partfs Bordeaux G-renoble Nice Berlijn Frankfort München Zürich Genève Locarno Wenen Innsbruck Athene Rome Ajaccio Madrid Majorca Lissa bon zw; bew. mist h. bew. onbewolkt motregen regen zw. bew. zw. bew. onbewolkt onbewolkt zw. bew. I. bew. h. bew. regen h. bew. regen 1. regen regen 5 2 5 6 vraw 6 windstil nw 8 wzw 6 w 6 windstil no 2 n 1 nw 7 windstil zw 7 \vzw 8 wzw 2 windstil no I wnw 6 windstil n 2 windstil no 4 windstil windstil zw 14 10 11 5 11 9 12 .0 2 11 0 5 0; 12 31 7 9 8 13 12 11 20 11 1 0 0 3 3 0 0.1 8 17 8 0 9 U 17 13 8 27 19 18 3 1 0 0.1 1 0 .0 I 19 12 23 0 21 O ")cn Helder i' pen burg 'lissingen 'elde le Bilt 'wente Eindhoven Z.-Limburg regenbui regenbui zw. bew. regen regenbui geh. bew. regenbui regen nnw 12 13 9 nnw 12 19 wnw 8 11 2 nnw 2 13 9 wnw 2 U 32 w 3 12 9 w 6 11 31 zw 7 8 16

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1960 | | pagina 1