Spoedig I olaris-bases
in Groot-Brittannië
tfooifwilf
HAG
Deining op Ameland
Boerenleenbank:
Besluit van Moboetoe
wekt ontevredenheid
in LAOS
Hulpactie in
O.-Pakistan
Onjuiste suggestie
WAAROM
Koopt op tijd
uw zekerheid
Amerika hervat
hulp aan Laos
Duikboten gaan
patrouilleren
op Oceaan
Waar moet nieuw raadhuis komen?
Kassier, bedank
als raadslid
Blanco
Keus
Hokje
Huisarrest vöqr
kapt. Kong Lae
AKKOORD TUSSEN LONDEN EN WASHINGTON
mjmfkJ-m
„Laatste akte van drama-majoor K."
Militaire aankopen
aan de orde
Driekwart miljoen
T V-toestellen
Uitgaansverbod
in Leopoldstad
Duitse jongens in
Nederland op
roof uit
Het
weer in
Europa
r
r
mmm
NATIONALE
LEVENSVERZEKERING-BANK
45 stuks
Opvolger
SPANNING NEEMT TOE IN KONGO
<p'
en in Nederland
DINSDAG 18 OKTOBER 19G0
NEGENTIENDE JAARGANG No. 473$
Directeur: H. DE RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
SCHUIMRUBBERBEO
KOFFIE
spaart hart en zenuwen 1
(Van onze parlementaire
redacteur)
Vandaag begon in de Tweede
Kamer de laatste akte van he*
drama rond majoor K.: de Ka
mer zette zich nl. aan het debat
over het rapport, dat de commis
sie militair aankoopbeleid (com
missie-Koersen) na uitgebreide
onderzoekingen heeft samenge
steld over de gang van zaken bij
de legeraankopen.
Zakelijk
|Éf?
M
j
Te amicaal jegens RussenA
oa
Botterdam!
■«-Graveahage
Dordrecht:
Schiedam:
Witte de Withstraat 23 Telcf, 115700 18 1i
Postbus 1112 Postgiro No. 424519.
Klachtendienat abonnementen 18.2018130 uur
Zaterdags 1718 uur. Telefoon 115700,
Huygensplein 1 Telefoon 183467 (3 lijnen)
Postbus 1091 Postgiro no, 424B67,
Klachtendienst 18.30—18.30 Telefoon 362569.
Sputweg 132 Telef. 4570.
Belistraat 7a Tel. 63161.
Abonnementsprijs 61 cent per week. I 2,65 per maand, I 7 90
per kwartaal. Losse nummer» 15 cent. Verschijnt dagelijks
(Geldig tot woensdagavond)
OPKLARINGEN 4
Tijdelijk opklaringen, maar plaatselijk ook enige regen.
Overwegend matige wind nit zuidelijke richtingen.
Dezelfde oï iets hogere temperaturen.
Morgeit: Zon op: 7.11
onder: 17.38
Maan op:: 5.38
onder: 17.30
ÏN het nummer van ..Nederlandse Ge
dachten" van 8 oktober komt een
artikel voor Partijen en Kabinet". In
dat artikel wordt betoogd dat het tot de
bijzondere taak van het kabinet-De Quay
behoort om te bewijzen dat ons land ook
zonder de hulp van de socialisten ge
regeerd kan worden.
Wij kunnen ons In die gedachte wel vin
den. Wij hebben dat ook meermalen zo
gezegd.
De schrijver in ..Nederlandse Gedach
ten" voegt daar dan het volgende aan
toe:
„Natuurlijk vloeit uit deze redenering
een vraag voort. Zou het ook niet van
beiang zijn. dat evenzo werd bewezen
dat de K.V.P. niet onmisbaar is? VVjj
verwachtten die vraag. Wij geven onom
wonden een bevestigend antwoord."
Y^riJ zijn het met <te wijze waarop deze
zaak door „Nederlandse Gedach
ten" benaderd wordt bepaald niet eens.
Natuurlijk is het zo dat het goed is als
iedei mens en ais ook iedere parüj zou
weten dat hrj niet onmisbaar is. Dat be
vordert alleen maar de deemoed.
Maar zoals „Nederlandse Gedachten'
de zaak benadert, als „Nederlandse Ge
dachten" zegt onomwonden bevestigend
te antwoorden op de vraag of het niet
goed zou zijn ais bewezen werd dat de
K.V.P. voor het regeren van ons land
niet onmisbaar is, dan betekent dat posi
tief dat „Nederlandse Gedachten" een
politieke combinatie zou wensen van so
cialisten. liberalen en prot. chr. partijen.
En aangezien het wel duidelijk is dat
ook „Nederlandse Gedachten" dat niet
zou willen, heeft het niet de minste zin
om over de K.V.P. op die wijze te schrij
ven. En niet alleen dat het geen zin
heeft, het is bepaald verkeerd.
VtTU doen nu al jaren ons best om tot
een goede samenwerking tussen de
christelijke partijen te komen. Wij werken
samen in de Unie van Christen-Demo
craten. In het Europees parlement en in
de Eencluxraad vormen we één fractie.
We zyn bijzonder blij geweest dat de
rooms-rode samenwerking van na de oor.
log verbroken is. Wc hebben terstond be
grepen dat tegenover het negatieve ele
ment van die verbreking het positieve
element van een andere samenwerking
moest staan. Die hebben we na. Maar
daarmee is volstrekt in strijd de sug
gestie dat het wel goed zou zijn als een
dier christelijke partijen in een isolement
gedreven werd. Zulke suggesties beder
ven een onmisbare samenwerking. Zon
der dit soort dingen is de politiek al
moeilijk genoeg. Laten we ze niet node
loos moeilijker maken.
(Advertentie)
BIN NENYERI NGBED
u"M/lZ6ï-f A8RI6KE N ZEVENBERG EC
«■Mk. 5
Op een tentoonstelling van kantoormaterr-l stenotypiste te zien' De aanbeveling in de
aal in Parijs is o.a. deze robot-secretaresse- j prospectus luidt, dat zij bijzonder snel, effi
clïnt endiscreet werkt.
(Advertentie)
omdat deze uiigczochfe koffie
bonen gegarandeerd coffcïne-
vrij zijn, dus onschadelijk
omdat u er goed op kunt slapen
omdat Koffie Hag onbeperkt
genot geeft zonder nadelige
gevolgen
ImporteurHAG-Verkoopkantoor
Postbus 619 - Haarlem
Deopdracht van de commissie-
Koersen werd verstrekt na een ka
merdebat in april 1958 over het wat
minister Staf destijds noemde „schro
melijke gebrek? aan verantwoordelijk
heid bi) het D.M.L.".
Ben interpellatie van de destijds
nog in de oppositie zijnde liberale
afgevaardigde Ritmeester over de
helmenaffaire mondde uit in een
motie van de thans overleden voor
zitter van de P.v.d.A., de heer Evert
Vermeer. In deze motie werd de
Kamer verzocht een onderzoek „naar
taak, organisatie, werkwijze en
meer in het bijzonder het aankoop
beleid de efficiency en de verhou
ding tot de particuliere industrie bij
het directoraat materieel land
macht".
De commissie-Koersen begon haar
werk reeds op 8 mei 19a8. Zij diende
Advertentie)
Zon op
Zon onder
ongeveer een jaar later het eerste
deel van haar rapport bij de Kamer
in. Daaruit bleek, dat behalve de on
deugdelijke helmen ook ondeugdelijke
jeepwielen, tankauto's, munitiewagens
en geveehtsschoenen waren geleverd.
Verder waren er klachten over lekke
gasmaskers en over trotyl.
Inmiddels was de majoor K.. wiens
proces in feite oorzaak was geweest
van het onderzoek der Kamer niet
geheel zonder kleerscheuren uit de
studie, die de commissie-Koersen van
de misstanden had gemaakt, te voor
schijn gekomen. Hij diende daarom
een nota in bij de Tweede Kamer,
waarin hij zich verweerde tegen de
conclusies in het eerste deel van Tiet
rapport van de commissie-Koersen.
In het tweede deel. van het rap
port wordt op deze nota nader inge
gaan, rriaar de commissie beperkt zich
tot de zakelijke argumenten van ma
joor K. en gaat niet nader in op de
door hem gebezigde „invectieven"
(scheldwoorden).
Het tweede deel van het rapport
houdt de conclusies van het eerste
deel van het rapport staande. De Ka
mer, die zich vandaag met deze zaak
bezighield, zou zich, zo werd ver
wacht. ook tot de feiten beperken.
Amerika heeft opdracht gegeven het
militaire hulpprogram aan Laos te
hervatten. Hieronder valt ook de be
taling van salarissen aan het konink
lijke leger van 35:000 man, aldus is
door autoriteiten van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken
meegedeeld.
Het program is een dag of tien buiten
werking geweest wegens de verwarde
toestand in Laos. In die tijd heeft de
Sowjet-Unie hulp aangeboden aan de
neutralistische premier, prins Souvanna
Phouma. Dit is voor de regering m
Washington aanleiding geweest de
hulp - die ongeveer 46 miljoen dollar
per jaar bedraagt onmiddellijk te
hervatten.
Engeland zal Amerika uitge
breide faciliteiten verlenen voor
bases van atoomduikboten met
Polaris-rakctten. De desbetreffen
de overeenkomst is bijna vol
tooid, zo is door Britse autori
teiten meegedeeld.
De Poïaris-raketten kunnen
onder water worden afgevuurd.
Zij kunnen een kernlading ver
voeren en een afstand afleggen
van ongeveer 1900 km. Het is de
bedoeling dat de NAVO over en
kele jaren Polaris-raketten ter
beschikking krijgt.
De overeenkomst tussen Amerika
en Engeland zal de eerste in haar
soort zijn. Er is enige maanden in
Washington over onderhandeld.
Britse woordvoerders hebben mee
gedeeld dat het akkoord Amerika het
volgende zal toestaan:
dat een duikboot-geleideschip ge
stationeerd zal worden in een niet
bekende Schotse haven. Dit schip
zal dienen om steun te verionen
aan de eenheid voor ballistische
projectielen van de Amerikaanss
vloot die nu in dienst komt;
2 in Engeland vloottechnisch, admi
nistratief en operationeel personeel
te stationeren dat nodig is om
steun te verlenen aan de eenheid,
waarvan patrouilles het noorde
lijke deel van de Atlantische
Oceaan en de Poolwateren zullen
ga*>n doorkruisen. De onerationele
bemanningen zullen in Groot-
Br'ttannlë mogen worden gelegerd;
3 faciliteiten aan te leggen voor on
derhoud. proviandering, en verbin
dingen voor de duikboten zelf. Er
jsjslaarblijkelijk in de Overeenkom?'
"r geen 'hépalfrfg ópgono'meri voor" het
opslaan van Polaris-raketten op
Britse bodem.
Er zijn geen politieke aspecten van
de Brits-Amerikaanse overeenkomst
bekendgemaakt.
De eerste twee Amerikaanse duik
boten met Polaris-raketten aan boord
zullen waarschijnlijk al binnen drie
maanden gaan patrouilleren. De Ame
rikaanse regering wil in totaal 45
duikboten met installaties om Polaris-
raketten af te schieten, in dienst ne
men. De Ver. Staten hopen in de toe
komst ook van andere bondgenoten
faciliteiten te krijgen om Polaris-bas-
sissen aan te leggen. Men denkt daar
bij vooral aan het gebied van de Stille
Oceaan en do Middellandse Zee.
Het Polaris-project wordt als een
van de meest geslaagde militaire pro
jecten van de laatste tijd beschouwd.
Bij de dienst luister- en kijkgelden
van de PTT is het 759.000ste televisie
toestel geregistreerd. Op I pk tober be
droeg het aantal aangegeven televisie
toestellen 737.522 tegen 718.329 op
1 september.
Het aantal geregistreerde radio-ont
vangtoestellen steeg in dezelfde periode
van 2.647.369 tot 2.649.208.
(Van onze correspondent)
OP hét eiland Ameland is
een strijd tussen twee dor
pen ontbrand met de verplaat
sing van bet Amelandse raad-
Kuis ais inzet- Ten gevolge
van deze strubbelingen beeft
een van de zcvetL Amelandse
gemeenteraadsleden, cfë a.rfy
heer IJ. de Wind, die ook kas
sier van de boerenleenbank is,
al voor zjjn lidmaatschap van
de raad moeten bedanken.
De Amelandse raad wordt wel
haast even sterk verdeeld door de
geografische a?s door de politieke
herkomst van ziin zeven leden. Hoi-
lum, dat helemaal westelijk op het
eiland ligt. maar dat numeriek
het heeft bijna duizend inwoners
het grootste van de vier Amelandse
dorpen is, vindt, dat het zeer wordt
ten achter gesteld bij Nes. een cen
traal, dicht bij de aanlegsteiger var)
de veerboot gelegen plaatsje.
In Nes is een etektrische centrale
gebouwd en er zijn scholen verre
zen, terwij! in Hollum de laatste ja
ren weinig openbaar werk aan de
winkel was. Willen de Hoilumcrs
naar de vaste wal, dan moeten ze
eerst over het halve eiland reizen
naar Nes: ook voor officiële zaken
zijn ze op Nes aangewezen.
Daarom vinden de Hoilumers, dat
het Amelandse raadhuis, nn het toch
moet worden vernieuwd, maar een
eindje westwaarts moet komen. Ze
hebben het oog laten vallen op Bal-
hun, een stii en bijna vergeten dorp
je met nog geen driehonderd inwo
ners.
Wat blijkt nu in de Amelandse
gemeenteraad? Dit: drie leden stem
men vóór de verplaatsing; drie ver
klaren zich er tegen, en het zevende
lid, de kassier van de boerenleen
bank voornoemd, stemt blanco. Die
kassier, de heer IJ. de Wind, woont
in' Hollum, maar omdat de bank
waaraan hy is verbonden, op het
hele eiland haar belangen heeft
en misschien ook omdat hij vóór de
raadsvergadering een dringend te
lefonisch verzoek had gekregen, om
in elk geval niet voor de verplaat
sing te stemmen heeft hij zijn
stem blanco uitgebracht. Dus kon
geen beslissing worden genomen.
Echter, de'heer'De Wind ontsprong
de dans niet. Ziin blanco stem gaf
een derleden jzande boerepiféM--
bank toch aanleiding,' te bedanken
en daarom stelde betbankbestunr
zyn kassier voor de keus: óf raads
lid, óf kassier, maar niet allebei te
gelijk. Omdat de laatste functie fi
nancieel ietwat aanlokkelijker is
dan de eerste, is de heer De Wind
kassier gebleven en heeft hij zijn
raadslidmaatschap er aan gegeven.
schip
Muurvast zat het Poolse
„Swldnicka vanmorgen vroeg op
het Zulderhoofd bij WestkapeUe, maar
na elf unr kwam er plotseling bewe
ging in het logge gevaarte. De sleep
boot „Scaidis", geassisteerd door de
„Dolfijn" en dc „Burgemeester Van
Dimrae" slaagden er ln, het schip vlot,
te trekken. De „Swidnicka", die ge--
laden ls met cement en stukgoederen
en op weg was naar Antwerpen,
liep gistermiddag vast ongeveer op het
punt waar de zeedijk in 1944 werd ge
bombardeerd. Pogingen om het yiot te
trekken mislukten vannacht nog.
Zyn opvolger op de lijst is een
boer uit Hoilum, die binnenkort in
het kader van dc ruilvcrkavetiug
een boerderij in Balhim krijgt, en
wiens stem wel vast schijnt te staan.
Als hij in de volgende vergadering,
die dezer dagen zal worden gehou
den, óók voor Ballum kiest, is de
verplaatsing een feit.
Over één ding zijn dc zeven raads
leden op het verdeelde Ameland het
overigens wei eens. Een nieuw raad
huis moet er in ieder geval komen.
Het tegenwoordige werd zestig jaar
geleden gebouwd en in een kleine
secretariekamer zitten zeven amb
tenaren bij elkaar, terwijl er ook
nog een hokje moest worden opge
schoten voor de gemeentesecretaris.
Dc burgemeesterskamer is tevens
trouw- en raadzaal en op de zolder
zijn enkele kamertjes voor de dienst
gemeentewerken getimmerd.
In de Kongolese hoofdstad Leopold
stad is een avondklok ingesteld voor
10 uur 's avonds, nadat kolonel Mo
boetoe bekend had gemaakt, dat het
politieke leven geneutraliseerd zou
blijven. Volgens waarnemers is de
avondklok ingesteld om nieuwe on
geregeldheden te vermijden, zoals
die de afgelopen week in de hoofdstad
hebben plaatsgehad.
De toestand in de stad is gespannen.
Tal van politici zijn teleurgesteld over
het besluit van Moboetoe de „bevrie
zing" van politieke partijen en het
parlement tot het einde van het jaar te
verlengen. Zij hadden gehoopt, dat
het parlement deze week zou bijeen
komen en aanhangers van zowel Loe-
moemba als Ileo hadden gehoopt aan
de macht te zullen komen. Men neemt
aan, dat Moboetoe op advies van pre
mier Tsjombe van Katanga tot hand
having van de huidige toestand heeft
bestoten. Tsjombe zou van mening zijn,
dat de aanhangers van Loemoemba wel
eens voor een verrassing zouden kun
nen zorgen in het parlement.
Moboetoe heeftgisteren verklaard
geen poging te zullen doen Loemoemba
te arresteren. Hij wilde „het leven
van zijn soldaten niet riskeren voor
die man".
Intussen is Moboetoe gisteravond
niet verschenen om een persconfe
rentie te houden, zoals hij had beloofd.
Er werd geen reden opgegeven voor
de annulering.
Te Elisabethstad is de inhoud be
kendgemaakt van een overeenkomst
tussen Tsjombe en generaal Rikhey,
de militaire adviseur van de V.N. in
Kongo.
Volgens de overeenkomst zullen
troepen van de V.N. zo snel mogelijk
de orde in bepaalde gebieden van
Katanga herstellen. In deze gebieden
zal het dragen van wapenen, waar
onder ook pijl en boog, verboden
worden. De V.N.-posten zullen hier
bezet worden door detachementen,
die van hun wapens gebruik zullen
maken tegen gewapende benden en
plunderingen zullen verhinderen. Eco
nomisch belangrijke industrieën zullen
eveneens worden beschermd.
Dc Algemene Vergadering der Ver
enigde Naties heeft gisteravond met
algemene stemmen een door 28 landen
ingediende resolutie aanvaard, waar
in op alle landen een beroep wordt ge
daan zich te onthouden van elke actie
die de internationale spanningen zou
kannen vergroten.
In
(Van onze correspondent)
Haarlem heeft de politie twee
Duitse jongens aangehouden, die in een
schuur in Haarlemmerliedc sliepen en
vandaar op roof uittrokken. Bij het
openbreken van een bestelauto in de
Preangerstraat in Haarlem werden zy
betrapt.
Na een verhoor bleek, dat de jonge
lui, de I5-jarige J. L. en de 16-jarige
E. W.. afkomstig zijn uit West-Berlyn
en door het wegnemen van levensmid
delen in hun onderhoud voorzagen.
Toen de politie een bezoek aan de
schuur bracht, ontdekte zij daar een
grote hoeveelheid opgespaarde levens
middelen en ook een boekje, waarin de
voorraad gestolen waar nauwkeurig
stond opgetekend. Het bleek dat zij
reeds op 2 oktober Berlijn hadden ver
laten. Na vijf dagen door Duitsland
gezworven te hebben, kwamen zij op 7
oktober de Nederlandse grens over. In
Drachten en in Den Oever blijken zij
fietsen gestolen te hebben.
De premier van Laos. prins Souvan
na Pouma heeft meegedeeld dat hij,
kapitein Kong 'Lae,' -deleider van "de
staatsgreep van augustus jl„ twee-we
ken huisarrest heeft opgelegd: .omdat
hij zelfstandig het welkom had ge
organiseerd voor de nieuwe Russische
ambassadeur te Vientiane, Abramow,
Toen Abramow vorige week te Vien
tiane aankwam, werd hy persoonlijk
door kapitein Kong Lae begroet. Mili
tairen van diens bataljon valscherm
troepen maakten, als venvelkomings-
groet voor Abramow, een speciale
sprong uit „Dakota's".
Kapitein Kong Lae werd vanmorgen
vroeg bij de premier ontboden. Deze
deelde verslaggevers later mee dat hij
de kapitein met twee weken huis
arrest had gestraft. Prins Souvanna
Pouma voegde hieraan toe dat hy het
bevel over zyn bataljon kan blijven
voeren. De straf zal echter in zijn ge-
dragsstaat worden aangetekend.
Hulpbrigades waren maandag onaf
gebroken in de weer om steun te brén
gen aan de door een cycloon en een
vloedgolf getroffen gebieden in Oost-
Pakisian. Het dodencijfer van de ramp
wordt op het ogenblik geraamd op
meer dan 3000.
Het zal mogelijk nog verscheidene
dagen duren alvorens de volle omvang
van de ramp bekend is. Volgens een
bericht in een plaatselijk blad zou al
leen al op het eiland Ramgati vijftien
honderd slachtoffers zijn gevallen.
De berichten over de toestanden in
het rampgebied komen slechts drup
pelsgewijs binnen. De telegraafdraden
zijn vrijwel overal afgebroken.
Statlo»
Weer
Dc ministerraad van de Europese ge
meenschap voor atoomenergie heeft
geen goedkeuring verleend aan een
oost van 57 miljoen gulden, die de
Euratom-commissie had uitgetrok-
:en in de ontwerp-begroting voor
J9öl als steun en deelneming in de
houw van kernenergie-centrales in
de zes landen van de gemeen
schap.
Helsinki geh. beu*.
Stockholm regen
Oslo geh. bcw.
Kopenhagen regen
Aberdeen zw. bew
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenobie
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zurich
Genèvc
Locarno
Wenen
Innsbruck
Belgrado
Athene
Rome
Ajaccio
Madrid
Majorca
Lissabon
h. bew.
regen
regen
mist
mist
mist
on bcw.
on bew.
regen
zw. bew.
regen
regen
h. bew.
onbew.
zw. bew.
regen
mist
I. bew.
h. bew.
onbew.
geh. bew.
onbew.
onbew.
Wind
richting
en snelheid
mtr p. eec.
Max. temp.
v. gisteren
en neerslag
af gel. 24 u.
no
8
4
h
no
5
6
0
n
3
2
0*
n
8
8
7
zzo
5
12
z
2
1
zzw
5
7
(fs
zzw
4
12
cj!i
zw
2
9
zzo
1
14
ozo
2
16
winds!
10
0
nnw
5
17
(j
w
6
8
22
zzw
4
8
2
vzw
6
5
4
zzo
1
6
3,3
Zzw
1
9
0
zo
4
17
'AT*'
W 12
8
371
windst.
8
w
2
16
n
2
®v
windst.
18
ono
3
17
o»-,j
windst.
17
windst.
20
O^v
windst.
22
0'
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Zd.-Limburg
regenb.
regen
regen
h. bew.
regen
regen
regen
regen
zzw
zw
zzw
zzw
zw
zw
z
13
13
12
n
13
11
12
11
2v
6
5
3
2.5
4
J.
V