MÊ&ËÊÊiÊ
Eerste rooms-katholiek doet zijn intrede op het Witte Huis
Verkaveling of
Verscheidenheid?
NEW YORK STEMDE
DEMOCRATISCH
Méér salaris voor
burgemeesters van
kleine gemeenten
HUG
KENNEDY'S
PROGRAM
Meerderheid van
democraten in
Congres kleiner
Minister Luns:
Vooroordelen
verdwijnen
Kennedy: Ik voel
me fantastisch
vieren
feest
WAAROM
Pokken in Djakarta
Reizigers melden
relletjes in
BAGDAD
Gelukwensen
Record-opkomst
„Verpletterend"
Roofdieren mogen
in Amersfoort
niet meer optreden
r
Surinaamse gouverneur
terug in Nederland
TWEE RUIMTEPROEVEN
IN VS MISLUKT
WOENSDAG 9 NOVEMBER 1960
Directeur: H. DE ..RUIG
NEGENTIENDE JAARGANG No. 475Ï
"V
V.
J
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
JOHN FITZGERALD KENNEDY, 43 jaar oud, is
president van de Verenigde Staten. Na een aar
zelend begin 0111 één uur vanmorgen bad Nixon
nog een voorsprong op zijn rivaal nam Kennedy de
leiding over. Om twee uur vanmorgen zette de demo-
cratisclie kandidaat een machtige spurt in. New York,
de grootste staat met 45 kiesmannen, was voor Ken
nedy. Een verrassing was de uitslag van de zuidelijke
staten, waar Kennedy's godsdienst - de rooms-katko-
lieke - een handicap heette te zijn. Arkansas, Georgia,
Louisiana, Noord-Carolina en Zuid-Carolina, met geza
menlijk 52 kiesmannen, stemden voor Kennedy.
Ofschoon Kennedy's overwinning, genieten naar het aan
tal kiesmannen, overtuigend is, was zijn stemmenxneerderheid
niet groot. Om 11.20 uur had Kennedy 27.737.913 stemmen
tegen Nixon 26.854.484. Het was een verkiezing die rijk was
aan schommelingen. Een aantal staten, die bijna alle voor
spellers tevoren aan de een of ander hadden toegewezen,
ging ceil, andere. weg^.Qhio zon het op Kennedy houden, zo
werd gedacht, maar Nixon veroverde deze staat. Delaware zou
een „Nixên-staat-' worden, maar het koos Kennedy. De
president won niet alleen in de drie meest katholieke staten,
Massachusetts, Rhode Island en Connecticut, maar ook in
de drie meest protestantseNoord Carolina, Zuid Carolina en
KOFFIE
spaart hart en zenuwen!
C
Georgia.
wwm
Doden en gewonden?
Kennedy was tot vanochtend
vroeg opgebleven met zijn» vrouw
Jacqueline in hun zomerverblijf
inHyannis Pon. Achter zijn
huis bevond zich een comman
dopost van zijn broer Robert, die
als leider van de campagne is op
getreden. Vijf telexapparaten,
meer dan dertig telefoons en een
batterij tv-apparaten, gaven de
resultaten en de analyses door.
Toen de verkiezing van Kennedy
vaststond, is de nieuwe president
gaan slapen zonder een verkla
ring af te leggen.
DEMOCRAAT KENNEDY PRESIDERT VAN DE VERENIGDE STATER
1900 1904
1916 1920 1924 1923 1932 1535 13(0 1855 «48 1952 1956 i960
„jttertfin" wm? c*.f?"hstraSt 2S Te*®*- *15700 (6
Postbus 1X12 Postgiro Ho. 42431B.
Klachtendienst abonnementen 18.301830 uur
Zaterdag* 17—18 uur. Telefoon 115700.
«^Jraeenhage Huygenaplein 1 Telefoon 183467 (3 lijnen»
Postbus 1091 Postgiro no. 424867.
Klachtendienst 18.30—10.30 Telefoon 3625S8
Dordrecht» Soui-weg 132 Telef. 4570.
Schiedam! Bellstraat 7» Tel. 63161.
Abonnementsprijs 61 cent per week, 2,63 per maand, T.flo
„er kwartaal Losse nummer» 15 cent Verschijnt dagelijk*.
J
rwtM-
(Geldig tot donderdagavond)
.MEER WIND.
Overwegend zwaar bewolkt met tijdelijk regen. Ma
tige tot krachtige later mogelijk harde en aan de kust
stormachtige zuidelijke wind. Minder koud, vooral in
de nacht en ochtend.
Morgen: Zon op 7 50
onder: 1(5.57
Maan op: 22.54
onder: 13.18
KENNEDY PRESIDENT YAN DE V.S
iHÏÏ»iiii)iïïiTiïiïïïiïïlMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii
tjj de „Friese Koerier" vat de heer
1 Solium- vlam over de rede van de
heer Van Ni erop in de Tweede Kamer
wet de noodzaak van eigen prot. chr.
hogere technische scholen. „De verkave
laars" staat er boven het artikel van de
heer Schurer.
In zijn kritiek heeft hij een tegenover
de antirevolutionaire redenaar krachtig
argument, nl. de opvatting van dr. Kuy
per die in zijn „Gemene Gratie" betoogd
heeft dat splitsing van technische scho
len tegen de natuur en de aard van de
jaak is. Hier is volgens Kuyper noch
van neutraliteit noch van richting spra-
iie. „De enige richting van deze scho
len moet zijn dat ze zich richten op het
Aanbrengen van de beste kundigheden,
tm de gereedste en meest geoefende
vaardigheid."
VT.VAR onze overtuiging berust deze
I' mening van Kuyper op een onder-
schatting van de betekenis- van het
technisch onderwijs. Kuyper zag dat on
derwijs te vee! als alleen technisch en
te weinig als onderwijs. Technisch on
derwijs is niet het bijbrengen van bepaal
de vaardigheden alleen, het is tevens
mensen vormen.
De technische kennis moet gehanteerd
worden in de eigen tijd en in de eigen
tijdse verhoudingen. Hoe men daar tegen
over staat, wat men daarmee wil is voor
elk onderwijs van beslissende betekenis
en dat geeft al naar gelang men. zich
daartegen opstelt aan de scholen hun ver-
schillende' geestelijke structuur.
-"'A-Y.-v -
npj kunnen het aan Kuyper ontleen-
de argument dus wel naast ons neer
leggen. Trouwens' het artikel van
Schurer is ondanks de mooie vondst uit
de „Gemene Gratie", zo anti-Kuy-
periaans als maar mogelijk is. Het ar
tikel is nl. gericht tegen de splitsing
in liet onderwijs in het algemeen.
„De volksgemeenschap wordt op de
ze manier steeds meer tot een gebied dat
in verschillende jachtterreinen is verka
veld. Bij de lagere scholen, waarvan
er zonder schade verscheidene naast el
kaar kunnen bestaan, valt dit niet mo
op, maar net leidt tot bedenkelijke con
sequenties bij de rayon-scholen."-
De heer Schurer spint deze gedachte
dan verder uit om te eindigen in de con
clusie dat het volk er niet is om verka
veld té worden en dat het leven er is
om gezamenlijk geleefd te worden.
JJEZE grondgedachte treffen wij in
heel wat artikelen van Schurer aan.
Hij brengt gaarne de volksgemeen
schap en ook gaarne de dorpsgemeen
schap naar voren, die dan door de „ver
ruiling" worden belaagd. Van iemand als
Schurer die zo duidelijk anti-nationaal-
socialistisch is geweest, kunnen wij niet
goed verstaan dat hij bet gevaar van
bit domineren van deze gemeenschap-ge
dachte niet voelt. Kan het zijn dat de
auchtérheid van de politicus hier onder
gaat in de romantiek van de dichter?
Van een volksgemeenschap en een
Awpsgem eenschap kan men o.i. slechts
daa in goede zin spreken als zij de mo
gelijkheid laten de verscheidenheid uit te
leven.
In de havenwijk bij Djakarta zijn
gevallen van pokken geconstateerd en
de autoriteiten in de Indonesische
nooidstad hebben bevolen dat iedereen,
oie de laatste drie jaar niet is ingeënt,
moet worden gevaccineerd.
Nixon leed nederlaag
na spannende strijd
C O
RICHARD NIXON
nederlaag
Advertentie I
omdat deze uitgezochte Koffie-
honen gegarandeerd coffeïne-
vrij zijn, dus onschadelijk
omdat u er goed op kunt slapet»
omdat Koffie Hag onbeperkt
genot geeft zonder nadelige
gevolgen
importeur: HAG-Verkoopkan WO*
K. Toetbu* 6*9 Haarlem
(Van onze Haagse redactie)
De salarissen van de burgemeesters
van gemeenten, die minder dan 30.000
inwoners tellen, zullen verboogd worden.
Dit is bepaald in een wijziging: van het
bezoldigingsbesluit voer burgemeesters,
dat in het staatsblad is opgenomen. Voor
deze verhoging is verschillende malen
in de Tweede Kamer gepleit.
Van de verhoging zuilen het meest
profiteren de burgemeesters van de ge
meenten met ongeveer 4 5000 inwo
ners, zo vernamen wij. Een bui-ge-
meester van een gemeente met 5 6000
inwoners vertelde ons dat zijn salaris
stijgt mee ongeveer ƒ60 per maand,
doch, zo verklaarde hij, deze verho
ging „gaat schoon op" aan de huur
van zijn ambtswoning. Die huur is on
langs voor alle burgemeesters vastge
steld op twaalf procent van het sala
ris. In veel gevallen zou de verho
ging door deze meerdere huur teniet
gedaan worden.
In het wrjzigingsbesluit is ookbe
paald dat .een, eerder toegekende toe
slag van 6 pet. in het 'salaris van alle
burgemeesters gencorporeerd zal wor
den.
De pas gekozen democratische pre
sident'Kennedy heeft in zijn verkie
zingscampagne gepleit' voor een sterk
Amerika, dat vanuit een positie van
militaire en economische superioriteit
met de Sowjet-Enie kan praten. Hij
gaf als zijn mening ie kennen, dat de
V.S. in het buitenland prestige hebben
verloren en dat het tijd is de Ameri
kaanse invloed in de wereld te ver
sterken.
Hij beloofde te zullen ijveren voor
een. toenemende economische expansie
en een verhoging van de nationale
produktie. zonder de kracht van het
land of de waarde van de dollar in
gevaar te brengen.
Ook sprak hij zich uit voor uitbrei
ding van de taak der regering op het
gebied van de sociale voorzieningen,
zoals medische hulp aan mensen boven
de 65 jaar en de bouw van woningen
en scholen. Voorts is hij voorstander
van subsidieverlening aan de boeren.
In dit verband heeft hij beloofd de
kwestie van vraag en aanbod ten
gunste van de landbouw te zullen
regelen.
Gouverneur J. van Tilburg van
Suriname is dinsdagavond uit Para
maribo op Schiphol aangekomen, waar
hij werd begroet door vice-minister-
president drs. H. <L Korthals en de
gevolmachtigd minister van Suriname,
mr. dr. R. H. Pos.
Naar gemeld is de gouverneur naar
Nederland teruggekeerd, omdat zijn
gezondheid in Suriname is ondermijnd.
Hij zal vermoedelijk geruime tijd rust
moeten houden.
Een woordvoerder van de Nepalese
regering heeft ontkend, dat de be
dwinger van de Mount Everest, Sir
Edmund Hillary, nieuwe voetafdruk
ken heeft ontdekt van de „verschrik
kelijke sneeuwman". Hillary verblijft
op het ogenblik in het Rolwall-ing-
gebergte. dat tot de Nepalese Hima
laya's behoort.
V.%7, w. n-.'.t;
s
Dit is Lyndon B. Johnson,
de democratische senator nit
Texas, die vice-president van
de Ver. Staten zal worden.
Johnson, 52 jaar oud, is de lei
der van de democratische frac
tie in de Senaat.
Hoewel Johnson de laatste
paar jaar de reputatie heeft ge
kregen van de invloedrijkste
politicus in de V. S. na presi
dent Eisenhower, zijn er dui
zenden Amerikanen die waar
schijnlijk niet weten wie hij is.
Buiten zijn land is hij zeker niet
erg bekend. Dit geldt echter
niet voor het Kremlin. Premier
Chroestsjew begroette hem na
melijk eens hij een ontmoeting
in Washington met de woorden:
„Ik ken u weliswaar niet, maar
ik heb al uw redevoeringen ge
lezen cn geen enkele ervan be
valt mij".
Volgens reizigers die uit Bagdad cn
Beiroet zijn aangekomen, hebben zich
in het afgelopen weekeinde ongere
geldheden voorgedaan in dc Iraakse
hoofdstad, waarbij verscheidene men
sen om het leven zouden zijn gekomen.
Ongeveer veertig mensen zouden zijn
gewond. Het aantal arrestaties zou
zeker honderd bedragen.
De relletjes zouden zijn ontstaan
toen duizenden arbeiders in de tabaks
industrie demonstraties hielden om te
protesteren tegen de uitslag van on
langs gehouden vakbondsverkiezingen,
waarbij communistische functionarissen
werden weggestemd. De betogers
wierpen stenen naar militairen in
pantserwagens. De hierop volgende
gevechten duurden vers.heidene uren,
aldus genoemde reizigers.
De republikeinse kandidaat Nixon
legde, na zich urenlang in zijn hotel
in Los Angeles te hebben afgezonderd,
nog voor de definitieve uitslag bekend
was, een korte verklaring af voor de
televisie.
„Als de huidige tendens aanhoudt,
zal Kennedy president van de V.S.
worden", aldus Nixon, die er ondanks
alle spanning en teleurstelling in slaag
de te blijven glimlachen. „Ik wens dat
senator Kennedy weet en dat u allen
weet, dat hii stellig mijn volledige
steun zal hebben. „Ik bied Kennedy
mijn gelukwensen aan voor zijn mooie
succes in deze campagne. Ik heb het
volste vertrouwen, dat ons volk, re
publikeinen, zowel als democraten,
zich achter de president zal scharen,
opdat Amerika de dreiging in de
wereld van nu het hoofd zal kunnen
bieden en daardoor het leiderschap
van de hele wereld zal verwerven."
Nixon besloot: „Ik heb de afgelopen
nacht maar twee uur geslapen en de
nacht daarvoor eveneens. Ik ga naar
bed."
Het was voor Nixon, die zijn poli
tieke loopbaan veertien jaar geleden
begon, de eerste nederlaag. Het Witte
Huis is weer overgegaan in de han
den der democraten, na acht jaar dooi
de republikeinen beheerst te zijn ge
weest. Jaren, waarin volgens Kennedy
Amerika had stilgestaan en aan pres-
De -Ei-jarige John Fitzgerald Kennedy, die tot dc 34e president
van de Ver. Staten is gekozen.
(Opnavie van de beroemde Canadese
fotograaf Yousuf Karsh
tige had ingeboet. Voor Nixon geldt,
dat hij in jariühri terug moét- naar hét
ambtloze leven.
De opkomst van de Amerikaanse
kiezers was verrassend groot. Zeven
enzestig miljoen Amerikanen vijf
miljoen meer stemmers dan vier jaar
geleden brachten hun stem uit voor
een nieuwe president. Lange rijen
mensen stonden al vroeg voor de stem
bureaus te wachten.
President - Eisenhower heeft voor
vandaag een kabinetszitting uitgeschre
ven ter bespreking van de overdracht
van zijn regering aan zijn opvolger.
Op deze zitting zal de gang van zaken
worden besproken wat betreft de over
gangsperiode tussen de dag der verkie
zingen en de 20ste januari, de dag dat
de nieuwe president infunctie treedt.
Radio-Moskou meldde vanochtend
vroeg, in een uitzending voor het bin
nenland, dat de regering van Eisen
hower „een verpletterende nederlaag"
in de Amerikaanse verkiezingen had
geleden. De Russische radio baseerde
zich op de New York Herald Tribune,
die reeds lang voordat de uitslag be
kend was, Kennedy de nieuwe presi
dent der V.S. had genoemd.
De Sowjet-Unie. de andere commu
nistische landen en Cuba hebben geen
gebruik gemaakt van een aanbod van
president Eisenhower om de verkie
zingen gade te slaan. Diplomaten uit
53 landen zonden waarnemers.
De Ver. Staten waren gisteren droog
gelegd: Er mochten op de verkiezings
dag nergens alcoholische dranken
worden verkocht, met uitzondering van
het federale gebied van Washington
en het terrein van de V.N. te New-
York. De bevolking van Washington
heeft geen stemrecht en het terrein
van de V.N. is internationaal gebied.
In Je V.S. zijn dinsdag twee proefne
mingen op het gebied van <le ruimte,
vaart mislukt.
Vanaf Waliops-eiland, in de staa!
Virginia, werd. met behulp van een
little Joe"-raket, een ruimtecapsule
van het type „Mercury" gelanceerd,
die door het haperen van het af-
seheidingsniechanisme. in de Atlanti
sche Oceaan terechtkwam.
De tweede mislukking deed zich voor
toen een uit vier trappen bestaande
„Blue-Scout"-raket voortijdig de reis
in de ruimte beëindigde door het te
snel opbranden van de brandstof van de
tweede trap.
{Van een onzer verslaggevers)
Een dicht mistgordijn, dat vanmorgen
over Schiphol lag, was er oorzaak van
dat de DC-3 van de KLM, die van-;
morgen om tién minuten over half ne
gen uit New York zou arriveren, moest
uitwijken naar het vliegveld Prestwick
bjj Glasgow. Het zag er vanmorgen
naar uit dat het toestel daar nog wel
enige uren zal moeten wachten.
De gehele morgen kon geen toestel
de Amsterdamse luchthaven binnenko
men. Het vertrek ging normaal door.
De democraten hebben bij de ver
kiezingen van dinsdag niet alleen het
Witte Huis gewonnen, maar ook hun
overwicht bevestigd in de beide hui
zen van het Amerikaanse Congres, zij
hel met kleinere meerderheden.
Volgens de laatste cijfers zullen in
de honderd zetels tellende Senaat 6p
democraten zitten tegen 35 republi
keinen. Dit betekent een verlies voor
de democraten van één zetel, die naar
de republikeinen, zal gaan. (Oude
Senaat 66 democraten en 34 republi
keinen).
De vermoedelijke samenstelling van
het Huis van Afgevaardigden zal zijn:
265 democraten (oude huis 283) en
172 republikeinen (oude huis 154).
Hier zijn dus de verschuivingen gro
ter, nl. 18 zetels, die van de demo
craten naar de republikeinen gaan.
Bij de verkiezing van 27 nieuwe
gouverneurs leken de democraten
vanmorgen winst te behalen.
In een verklaring over de verkie
zing van Kennedy tot president van de
Verenigde Staten heeft de Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken he-
denmidag in een radiotoespraak gezegd,
he teen verheugend verschijnsel te
achten dat religieuze vooroordelen
langzamerhand verdwijnen. Want het
is de eerste maal dat een. Rooms-Ka-
tholiek is gekozen tot president van de
Verenigde Staten en daaruit blijkt dat
liet geloof niet meer passies-oproept...
die het in vorige eeuwen en toch tot
betrekkelijk zeer kort nog ook in Ame
rika "heeft opgeroepen. Daar kunnen we
ons dus over verheugen, aldus mr. Luns.
Minister Luns zet voorts: „Wij heb
ben alle vertrouwen dat de Amerikaan
se politiek, zoals die de laatste vijftien
jaren is gevoerd met betrekking tot de
geallieerden in Europa, onveranderd
zal worden voortgezet.
President Eisenhower had het na
deel dat hij steeds moest werken met
een congres waar een democratische
meerderheid was. Thans heeft de pre
sident een solide meerderheid van de
eigen geestverwanten achter zich in
het Huis van Afgevaardigden en in de
Senaat,-hetgeen uiteraard zijn invloed
en zijn mogelijkheden vergroot
ALOM in Amerika vierden democra
ten vandaag de overwinning
van Senator Kennedy op zijn republi
keinse tegenstander Nixon. In het
Mayflower Hotel in Washington, waar
de democraten hun hoofdkwartier
hadden, hosten juichende partijgenoten
door elkaar. Er waren deftige mannen
onder, maar ook taxichauffeurs en
postbeambten.
Al lang voordat Nixon zijn neder
laag had toegegeven, verklaarde Ken
nedy, die in Hyannis Port in de staat
Massachusetts het verloop van de strijd
afwachtte, „zeker te zijn van de zege".
Kennedy, die slechts zelden rookt, ge
noot van een grote sigaar. „Ik voel me
fantastisch", zei hij.
Vice-president Nixon, die in een ho
tel in Los Angeles verbleef, heeft de
moed er lang ingehouden. Tegen ver
slaggevers verklaarde hij een „rustig
vertrouwen" in het verloop van de
strijd te hebben, ook toen hij al een
hopeloze achterstand had.
Toen Nixon later in het hotel zijn
nederlaag toegaf, glimlachte hij.
Partijgenoten juichten hem uitbundig
toe. Zijn vrouw, op van de zenuwen,
barstte echter in snikken uit.
Een grafische
voorstelling
van bet verloop
der Ameri
kaanse presi
dentsverkiezin
gen sinds 1900.
.mitjoerr itemmin
35
DEMO GRATIS C Hl? MEEROERHEtO
laEPUBUKEINENj
DEMOCRATEN
•nv
*01S4
President Eisenhower heeft de eind
uitslag niet afgewacht. Hij verliet om
streeks middernacht (plaatselijke tijd)
het hoofdkwartier van de republikein
se partij in "Washington om zich te
ruste te begeven. Zijn secretaris gaf hjj
opdracht de overwinnaar een geluks
telegram te sturen.
De elektronische machines voorspel
den reeds lang tevoren, dat Kennedy
de nieuwe president van de Ver. Sta
ten zou zijn. Om 05.00 uur Nederlandse
tyd was het elektronische brein van de
NBC niet meer in staat aan te geven
hoe goed de kansen van Kennedy
stonden. Het stelde de kans van Ken
nedy tegenover Nixon op 333 tegen 1.
..Verder gaat de machine niet", ver
klaarde een deskundige.
Één elektronisch brein maakte een
minder goede beurt. Het hield harth-
nekkig vol, dat de zege voor Nixon zou
zijn. De fabrikant zal deze verkiezings
dag nog wel lang heugen.
(Van onze correspondent)
Circusnummers met roofdieren zijn
voortaan in Amersfoort verboden, zo
heeft het gemeentebestuur van deze
stad beslist. Het gemeentebestuur heeft
voorts aan de directie van het dieren
park Birkhoven te kennen gegeven, dat
het in het park niet meer toegestaan is
roofdieren te laten optreden met an
dere dieren, zoals in het vorige sei
zoen is gebeurd.
Het gemeentebestuur van Amers
foort is van mening, dat het optreden
van wilde dieren niet meer in overeen
stemming is met de tegenwoordige be
schavingsvormen. Het is beschamend,
dat men bijvoorbeeld een voorstelling
geeft waarin een olifant over oen ang
stige ponny stapt, zoals enkele maan
den geleden in een circus tc Amers
foort gebeurde.
Amersfoort is de tweede gemeente
m ons land, di~ eeri dergelijk besluit
heeft genomen. Het gemeentebestuur
van Zandvoort heeft indertijd reeds be
sloten elk circus al of niet met roof
dieren te weigeren.