Winkelsluiting
en vrije
zaterdag
Traangasbommen
ZWARE TAAK
VOOR DE
PRESIDENT
ÜRKER KOTTER
OVERVAREN:
2 DODEN
Haal snel GRATIS
PROF ITEER ER VOLOP VAN
TOT 31 DECEMBER 1960!
De Bilt: Even boven vriespunt
Verblijfplaats
Lagaillarde
is bekend
Staking
metaal
ten einde
STEVENSON
ambassade7
bij V.N..'
Vraag vandaag Uw leverancier
om een spaarkaart!
r
Zware missie
Programma
Den Haag bestrijdt
verklaringen
van Soebandrio
Het weer in
Europa
Premier Verwoerd
naar Europa
Loemoemba vrij
anders moord op
gijzelaars
r
9b
VRÏJBAG 9 DECEMBER 1960
NEGENTIENDE JAARGANG No. 4777
"N
Directeur: H. DE RUIG
-V
J
"^RESIDENT DE GAULLE,
E R
musxs
i
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRi'-uSB SL'..»i
„Geen misverstand over
srens Nieuw-Guinea1'
Vijf gebroeders
Aan andere zijde
Zie verder p*g. 3, 6e kol.)-
en in Nederland
BIJZONDERE AANBIEDING
Degene die zich nu op ons blad
abonneert betaalt lol 1 januari
1961 slechts een gulden abon
nementsgeld.
Rotterdam» Witte de Wlthstraat 25. Telef, T15700 (0 1.1,
Postbus 1112. Postgiro No. 424519,
Klachtendiénst abonnementen 18,3019,30 uur.
Zaterdags 1718 uur. Telefoon 115700.
•«.Gravenhage: Huygensplein l. Telefoon 183467 <3 lijnen).
Postbus 1091. Postgiro No. 424867.
Klachtendienst 13.3019,30. Telefoon 3S2368.
Dordrecht! Spulweg 132. Telef. 4670.
Schiedam! Aleidastraat 23. Telef. 65451.
Abormemeateptijs 61 cent per week, 12.65 per maand, ƒ7.90
per kwartaal. Losae nummers 15 cent. Verschijnt dagelijks,
(Geldig tot zaterdagavond).
ZWAAR BEWOLKT.
Overwegend droog en zwaar bewolkt weer. Zwakke
tot matige, langs de Waddenkust tijdelijk vrij krachtige
wind tussen noordoost en oost. Opnieuw iets lagere
temperaturen.
Morgen: Zon op: 8.37 Maan op: 23.50
onder: 16,29 onder: 12.46
DU vijfdaagse werkweek komt op gang.
Over eea of twee jaar zal de vrije
zaterdag in tal van grote onderne
mingen en ook in verscheidene bedrijfs
takken in belangrijk# mate gerealiseerd
rijn. In de metaalindustrie begint men
e« begin 1961 ai mee. Met een paar
jaar zullen zeker een miljoen werkne
mers een lang weekeinde hebben.
De ontwikkeling gaat dus overrompe-
lend «nel, sneller dan een paar jaar
geleden ook in een SEH-advies werd ver
wacht. De ontwikkeling is niet tegen
te houden. In het buitenland is men al
veel verder op dit gebied gevorderd dan
hier. t
De vraag wordt nu ook actueel, hoe
het met de middenstand en de winkel
sluiting sal gaan. In vakbladen van de
middenstand is de discussie gaande,
maar men verkeert nog in het onzekere
over de vraag wat de beste marsroute
zal win.
Hjrv i« duidelijk, dat ook de midden-
De Gaulle geland in een
verscheurd Algerije
fET is duidelijk
i gtan<i tijdig de bakens zal dienen te
verzetten, wil men o.a. met het per
soneelsvraagstuk niet vastlopen.
Het grootbedrijf kan denken aan de in
voering van rouleringssystemen, de klei
nere winkelier heeft die mogelijkheid
als regel niet. De gedachten gaan in de
richting van het sluiten op zaterdagmid
dag. Een wijziging van de winkelslui
tingswet zal daartoe noodzakelijk zijn.
Reeds heeft de regering de SER om
advies gevraagd.
Is een vrije zaterdagmiddag te reali
seren? Op een dezer dagen te Utrecht
gehouden kaderdag van de Federatie van
Nederlandse Slagerspatroonsbonden Is
het probleem ook aan de orde geweest.
Er werd o.a. op de ontwikkeling in de
Westduitse bondsrepubliek de aandacht
gevestigd.
In West-Duitsland blijven de winkels
één maal in de maand de hele zaterdag
open en drie zaterdagen wordt des mid
dags gesloten.
Of dat ook voor ons land aan te
bevelen is, is zeer de vraag. Men denkt
hiér namelijk veel meer aan een winkel
sluiting op zaterdagmiddag met een
koopavond op vrijdag. Daarbij zou dan
de mogelijkheid moeten worden ge
schapen van plaatselijke afwijkingen
gedurende het zomerseizoen voor toe
ristencentra e.d.
Consumenten en. ondernemers in West-
Duitsland' blijken zich intussen goed te
hebben aangepast. Vóór de zaterdagslui
ting vond de omzet in de levensmidde
lensector voor 5S k 60 pet op vrijdag
en zaterdag plaats. Het percentage bleef
vrijwel onveranderd toen de zaterdag-
sluiting een feit werd. Men wil in Duits
land thans niet meer naar de oude toe
stand terug. Op grond hiervan trekken
deskundigen de conclusie, dat men ook
hier te lande voor omzetverlies in de
"levensmiddelensector niet zo bevreesd
'behoeft te zijn.
X "[ITBRAAP.D ligt het wel iets moei
lijker met de omzet in de secto:
der duurzame gebruiksgoederen, die
in tegenstelling tot de levensmidde
len als regel in gezinsverband worder
aangeschaft.
s De hier liggende problematiek zal O.i
het best branchegewijs kunnen worder
bekeken. Aangezien de ontwikkeling sne,
gaat is het zaak met dit beraad niet
langer te wachten.
Op de Utrechtse kaderdag is er teger
gewaarschuwd de ontwikkeling maar
over zich heen te laten komen. Dat zou in
hoge mate schadelijk kunnen zijn. Vee,
beter is het tijdig de beleidslijn, nuchtei
en zakelijk, uit te stippelen. Dan komt
men niet voor verrassingen te staan.
Het is ons bekend, dat men in de krin
gen van de Chr. Middenstandsbond met
dat beraad reeds ver gevorderd is. Een
werkcommissie heeft een rapport opge
steld. In de komende weken zal de diepe
re bezinning hierover plaats vinden.
Te verwachten is dus dat men in deze
middenstandscentrale met die bezinning
°P tijd gereed komt. Dat zou een winst
punt. zijn. Een goed beleid is alleen
mogelijk bjj tijdig vooruitzien.
gekleed in generaalsuni
form, is vanochtend even
over achten in een snelle Caravan
van het Franse vliegveld Orly
naar Algerije vertrokken. Enkele
uren later is de generaal, die ver
gezeld wordt door drie zijner mi
nisters, Joxe (Algerijnse Zaken).
Mesnier (Defensie) en Terrenoire
(Voorlichting), op een vliegveld
bij Oran geland.
Op het moment dat de Gaulle in
zijn vliegtuig stapte voor een zesdaags
verbluf in Algerije, waren zesduizend
man politie en gendarmes gemobili
seerd om demonstraties snel de kop in
te drukken.
De legercommandant in Oran, gene
raal Pouilly, heeft de bevolking laten
weten, dat het leger nooit "gemene
zaak zal maken met de rebellen en
vastbesloten is de orde te handhaven.
Desondanks braken in Oran en Al
giers ernstige relletjes uit.
Tegen tien uur probeerden militairen
l_ï4/, orsl»«iiT4«ar» I 10
"SPANJE jtf&s
phihppevjlle
ALGIERS
g'« Böne v
CqQstanfihé**
Tèbess'c
Aumate
iMedea
♦Mascara
Tlerpcem. Djelfot
'fMecY
TUNESIE
tskra
♦Ughoeat
Mecheria
•Atn Sefra
To e go er t
R'Mét
Ghardaja
Warala
MAROKKO
Has si
Messooed
Colcmb- Bechar
•Beni-Abbes Golea
Ta bel ba la
Timimoen
Adrar
Tindoei
«in Sol ah
fieggar
MAURËTAN1E
.FÏLapernne
(TamanrasseO
PtF Maurice Cordwr
(Sidan V
ui.mh Spoort/tg
Pijpleiding
i <5 eft wW:;:-®:::;
:W: SOEDAN W&.
Petroteym
km
,-.P tien mijl ten westen van West-Kapelle, in de monding van de
U Westerscheide, heeft zich vannacht een drama afgespeeld
waarbij twee Urker vissers het leven hebben verloren.
een plein in Oran te ontruimen. De
bevolking verzette zich en begon met
stenen te gooien. Om halfelf ont
ruimden de troepen met traangas het
Place de la Victoire. De bevolking
bleef de troepen met allerlei projec
tielen bestoken. De spanning steeg
naarmate het tijdstip van de aan
komst van de Gaulle, om elf uur, na
derde.
Ook in Algiers moest de politie van
traangasbommen gebruik maken om
de betogers te verdrijven. Er werden
schoten gewisseld in de universitaits-
wijk. De door het Franse Algerijnse
Front (een organisatie van Franse ko
lonisten) geproclameerde algemene
staking, was in de particuliere sector
voor 90% effectief. Het openbare ver
voer lag vrijwel stil.
De regen, die vroeg in de ochtend
bij stromen viel, hield op en de me
nigte begon toen steeds dichter te wor
den.
President de Gaulle zal zes dagen in
Algerije vertoeven en in die tijd zal
hij proberen zijn programma voor zelf
bestuur voor Algerije door te zetten
in een atmosfeer die zwanger is van
verzet en intriges.
Op dringend advies van zijn minis
ters en generaals, die de situatie in
Algerije van te voren verkend hebben,
zal de Gaulle de bolwerken van de
„colons", Algiers, Oran en Constan-
tine, niet bezoeken. Bovendien heeft
hij zijn plannen opgegeven voor het
houden van openbare toespraken. In
plaats hiervan zal hij het volk op 20
december via radio en televisie toe
spreken.
De Gaulle zal eerst een bezoek bren
gen aan Glemcen, een stad op 100 km
ten z.w. van Oran en dichtbij de Ma
rokkaanse grens. Verder staan Ain-
Temouchent en Tiemoen op het pro
gramma, twee steden met een bevol
king van overwegend Moslims. Zater
dag zou hij Cherchel en Orléansville
bezoeken en zondag Tize-Ouzou en
Bougie. Voor maandag zou Phihppe-
ville en voor dinsdag Bishra, aan de
rand van de Sahara gelegen, op het
programma staan. Ten slotte zou de
president woensdag een bezoek bren
gen aan een aantal posten langs de
Tunesische grens.
De president wil trachten hoogge
plaatste regeringsfunctionarissen, en le
gercommandanten ervan te overtuigen,
dat zijn zelfbeschikkingsplan voor Al
gerije de enige hoop is om dit gebieds
deel in de toekomst nauw verbonden
te houden met Frankrijk.
Aan de vooravond van zijn vertrek
heeft de Gaulle de datum voor het
volksreferendum definitief bepaald op
8 januari. De tekst, waarop het Franse
volk op die dag met „ja of neen" zal
moeten antwoorden, luidt: „Hecht u
uw goedkeuring aan het voorstel van
de president van de republiek, met be
trekking tot het zelfbeschikkingsrecht
van de volkeren van Algerije en de or
ganisatie van de openbare macht in
Algerije, in afwachting van die zelf
beschikking?"
De regering heeft twee Algerijnse
prefecten (gouverneurs van een de
partement) benoemd, nl. Oman Mok-
dad, die Said als standplaats krijgt en
Sariek Oerata, die te Orléansville wordt
geplaatst.
Deze benoemingen onderstrepen de
bedoelingen der regering om de Al
gerijnen in sterke mate te betrekken bij
het bestuur van hun land.
O
Er kan geen sprake van zijn dat Ne
derland ooit enig eiland buiten de
grens van Nederlands Nieuw-Guinea
heeft bezet. Dit heeft een woordvoer
der var» het ministerie van Buiten
landse Zaken in Den Haag verklaard.
De woordvoerder reageerde hiermee
op een verklaring van de Indonesische
minister Soebandrio dat er eilandjes in
het grensgebied zouden zijn die dan
eens door Indonesische troepen en dan
weer door Nederlandse troepen zouden
zijn bezet.
Er is, aldus de Haagse woordvoer
der, nooit sprake geweest van enig
misverstand over de grens van Neder
lands Nieuw-Guinea.
Opmerkingen van minister Soeban
drio „dat het thans moeilijk is te ga
randeren dat er geen gewapend con
flict zal ontstaan tussen Nederlandse
en Indonesische troepen", noemde'de
woordvoerder in strijd met de herhaal
delijk van officiële Indonesische zijde
gegeven verzekeringen, dat Indonesië
slechts met vreedzame middelen de
strijd voor „Irian" zou voeren.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiïini
Ter plaatse was een Urker vloot
van ongeveer 25 schepen bezig met
de haringvangst. Het was helder
weer en de zee werd hel verlicht
door de vele lichten die de Urker
vissers voerden. Omstreeks halfvier
zag men aan boord van de kotters
een groot schip, naar later bleek,
de Zweedse tanker „Matarengi
met volle kracht op de vissers
schepen afstomen.
De „Matarengi" week uit voor
het eerste span vissers, doch ramde
met volle kracht de TJK. 33, de „Tjeerd
Jacoba".
Het schip zonk vrijwel onnuaaelUjK.
en twee opvarenden, de 30-jarige Wil
lem Hoekstra, gehuwd en vader van
twee kinderen, en zijn. 27-jarige broer
Fokke Hoekstra, eveneens gehmvd en
vader van één kind, kwamen om het
leven.
De UK 33 voer in span met de UK
66. Beide schepen zijn eigendom van
de vijf gebroeders Hoekstra en de
UK 66 heet daarom „De vijf gebroe^
ders". Het commando van de „Tjeerd
Jacoba" werd gevoerd door de 38-ja-
rige Eis Hoekstra en dat van „De vijf
gebroeders" door Klaas Hoekstra
Op het moment, dat de aanvaring
plaatsvond, stonden de vier beman
ningsleden vair de „Tjeerd Jacoba
in de stuurhut.
Schipper Eis Hoekstra vertelde het
trieste relaas, toen hij omstreeks
kwart over zes in de Vlissingse haven
aan boord van „De vijf gebroeders
aankwam.
„Wij stonden op de brug en zagen
de schuit op ons af komen. Ik kon nog
roepen: eruit, en hou je vast, maar
toen was het in feite al gebeurd.
Mijn broer Fokke liep naar stuur
boordzijde, dat wij zeggen regelrecht
zijn ongeluk tegemoet, want toen hij
het stuurboord had bereikt, boorde de
neus van de tanker zich in mijn boot.
Fokke moet vrijwel op slag dood zijn
geweest. Onmiddellijk zonken wij er»
[mijn. eerste reactie was: houd je
vast. Dat heb ik geleerd, toen ik en
kele jaren geleden met een tros bij
het inhalen van de netten in het wa
ter werd gesleurd en vele tientallen
meters op ongeveer tien meter diepte
door het water ging. Ik wist dus wat
de druk van het water was. Toen wij
onder water waren, was de druk ge
weldig. Met alle inspanning heb ik
mijn boot vast weten te houden en
toen de druk verminderde, heb ik los
gelaten.
Ik kwam boven aan de andere zijde
van de tanker en naast mij zag ik
stuurman Jille Komkes, die niet kan
zwemmen. Ik heb hem een houten
vlonder toegeduwd, waaraan hij zich
vast kon houden.
Ongeveer een kwartier hebben wij
in het water gelegen en toen heeft
mijn broer met de „66" ons opge
pikt."
(Advertentie)
BLUE BANDl
BB SS
Station
Weer
Wind- Max- temp.
richting v. gistere»
en snelheid en neerslag
mtr p. sec. af gel. 24 n.
Helsinki geh. bew. no 3
Stockholm geh. hew. n
Oslo onbewolkt windstil
Kopenhagen h. bew. nno J
Aberdeen regenbui "wnw 4
Londen geh. bew. windstil
8
- 14
0
Amsterdam geh. bew.
Brussel geh. bew. ono
Luxemb. geh. bew. no
Parijs geh. bew. nnw
Bordeaux onbewolkt nnw
Grenoble geh. bew. nw
Nice regen
Berlijn geh. bew.
Frankfort geh. bew.
Munchen motregen
Zürich geh. bew.
Genève geh. bew.
Locarno geh. bew.
Wenen regen
Innsbruck rw. bew.
Belgrado zw. bew.
2
2
4
4
2
2
nno 6
no, 4
nno 4
nno 1
windstil
nno 4
O 2
z 3
windstil
z 3
2
2
3
4
5
4
6
10
6
15
6
2
2
2
4
7
R
5
14
0.3
0 J5
0.1
£EN depressie boven de Oostzee trok
in diepte afnemend naar Finland.
Zij veroorzaakte in Zweden nogal wat
sneeuw. Aan de achterzijde ervan
stroomde koudere en drogere Lucht
over Denemarken naar het zuiden. De
voorste begrenzing hiervan bereikte
vrijdagmorgen ons land.
De koude lucht wordt echter boven
het betrekkelijk warme Oostzeewater
tot even boven het vriespunt ver
warmd.
Den Helder gek. bew. ozo 4
Ypenburg geh. bew. o 4
Vlisstngen geh. bew. •windstil
Eelde geh. bew. o 5
De Bilt geh. bew. ono 2
Twente geh. bew. ono 3
Eindhoven geh. bew. nno 3
Z.-Limburg mist ono 2
4
4
4
2
4
4
4
5
0.2
Van het Alpengebied breidt zich een
zwakke storing in noordelijke richting
uithetgeen de aanvoer van koudere
lucht naar ons land wat zal versterken
De temperaturen zullen dan ook op
nieuw op een iets lager niveau komen
'maar zullen in het algemeen toch nog
even boven het vriespunt_ liggen, te
meer daar er veel bewolking zal blij
ven, hetgeen de nachtelijke afkoeling
tegengaat.
Boven Noord-Scandinavië is nu een
hogedrukgebied aanwezig van bijna
1040 mb dat maar weinig van plaats
verandert
Op de Oceaan daarentegen breidt een
nieutv groot depressiegebied zich lang
zaam in oostelijke richting uit. De
hoofdkern ervan blijft echter in de
buurt van de zuidpunt van Groenland.
De FraJise ambassade te Madrid weet
thans dat Lagaillarde in deze stad ver
toeft en heeft het Spaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken hier officieel
mededeling van gedaan.
Een Spaanse zegsman zei dat men
gereed is Lagaillarde aan te houden,
doch dat het verzoek daartoe van de
Franse regering moet komen.
Men verwacht dat het Franse ver
zoek niet lang zal uitblijven gezien het
feit dat er een arrestatiebevel tegen
Lagaillarde en de vier andere ver
dachten uit het „barricadenproces" die
tegelijk met hem vluchtten is uit
gevaardigd door de rechtbank die het
proces behandelt.
Waar Lagaillarde in Madrid vertoeft,
weten slechts weinigen. De politie in
de Spaanse hoofdstad weigert zelfs
maar over Lagaillarde te praten.
De rechters in het „barricaden-
proces" zijn intussen begonnen met het
onderzoek naar de achtergronden van
de opstand: Een van de vijf vluchte
lingen, Feral, is op terugweg naar Pa
rijs. Zijn advocaat, Bozzo, beklaagde
zich erover dat zijn cliënt eerst naar
Parijs was gestuurd, nadat de politie
van Tournay hem urenlang had onder
vraagd.
Premier Verwoerd van Zuid-Afrika
heeft gisteren aangekondigd volgend
jaar een bezoek te zullen brengen aan
Europa om te trachten hïi de landen
een beter begrip te krijgen voor de
Zuidafrikaanse rassenpolitiek.
Hij zei dat ge
brek aan vertrou
wen bij buiten
landse beleggers
de hoofdoorzaak
was van het slin
ken van de goud
reserves en buiten
landse valuta, die
van 152 miljoen
pond in januari
1960 afnamen tot
86 miljoen pond op
2 december.
Verwoerd ver
klaarde dat daar
het gebrek aan ver
trouwen in het
buitenland te wij
ten was aan de on.
wcc.de positieve aspec
ten van de Zuidafrikaanse politiek, hij
persoonlijk zou trachten in Europa
meer begrip te krijgen.
Volgens welingelichte kringen is het
waarschijnlijk dat hij in maart de bij
eenkomst te Londen zal bijwonen van
de premiers van het gemenebest.
(Van een onzer verslaggevers).
Niet alleen in Amsterdam en Rotter
dam doch ook in Utrecht Is thans de
rust weergekeerd in de metaalindus
trieën. Zowel bü de Demka, als bij
Werkspoor en Smulders, waar gisteren
nog gestaakt werd, is men vanmorgen
aan het werk gegaan. De fabrieken
draaien thans weer op volle toeren.
Gisteravond vergaderde de Christe
lijke Metaalbewerkersband in Utrecht.
Men besloot toen dat vandaag het wferk
hervat zou worden.
Het besluit van honderden Utrechtse
leden van de christelijkejhedrijfshond
voor "dé metaalindustrie ob vanmorgen
het werk op de platgelegde bedrijven
te hervatten werd genomen met een
mager applaus, maar toch met" alge
mene stemmen.
Er was aanvankelijk enige tegen
kanting tegen dit besluit. Een aantal
leden wilde afwachten wat de
Utrechtse afdelingen van de ANMB
(de socialistische bond) zal gaan.
doen. Dank zij echter vurige betogen
van het hoofdbestuurslid J, Lanser
en de districtsbestuurder J. ten Hove,
werd ook hun aarzeling overwonnen.
Schoorvoetend sloten zij zich aan bij
de overige afdelingen, die besloten ge
hoor te geven aan de dringende oproep
van het bestuur om niet op de onheil
zame weg van wilde acties voort te
gaan.
De directies van "Werkspoor en
Demka hebben vanmiddag onderhan
deld over eventuele uitbetaling van.
da beide stakingsdagen. Over 1 het
resultaat van deze bespreking bestaat
een redelijk optimisme. Verwacht
■wordt, dat de andere bedrijven een be
sluit zullen nemen, overeenkomend
met dat van Demka en Werkspoor.
3
Prins Philippe, het zoontje van prins
Albert van Luik en prinses Paola is
nu acht maanden oud. De kleine prins
met zijn trotse moeder.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiimiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
De provinciale regerng van de
Oostprovince in Stanleystad heeft
gedreigd een aantal Belgische gij
zelaars te vermoorden wanneer
ex-premier Loemoemba niet bin
nen 48 uur wordt vrijgelaten.
Bijna 88.000 inwoners van Nagasaki
ruim een kwart van de totale be
volking lijden nog steeds aan de
gevolgen van de kernontploffing na
het bombardement op de stad in
1945, zo heeft het stadsbestuur mee
gedeeld.
Verwoerd
wetendheid over
Amerika's toekomstige presi
dent Kennedy heeft Adlai Ste
venson de post aangeboden van
ambassadeur bij de Verenigde
Naties.
Hij heeft de post nog niet aanvaard,
in afwachting van nadere besprekin
gen met de toekomstige president.
Stevenson zei, dat hij „deze benoeming
niet had nagestreefd''.
Naam:
Straat:
Woonplaats:
Wenst zich ingaande heden te abonneren op het dagblad Trom
Betaling zal geschieden per week (61 cent) per kwartaal (7.90).
Tot 1 jannari a.s. betaal ik 1.— abonnementsgeld.
U wordt verzocht deze.bon toe te zenden aan j
Administratie „Trouw" Witte de Withstraat 25, Rotterdam
O ontvangt dan tevens ons documentair Interessant en zeel
lezenswaardig kerstnummer hetwelk rijk geïllustreerd is. A
TV