Achterstand
Na concreet voorstel aan regering
Londen geeft
witboek uit
ADENAUER
IN LONDEN
operatie-D
Groot alarm
om defecte
controlelamp
MIDDEL:
belasting
verhoging
m
PRINSES BEATRIX volgt debat I
Masmoudi: zeer
optimistisch
Ambonnezen-groep
op eigen risico
naar DJAKARTA
DE BILT: wolkenvelden
Staat van beleg in
Bolivia afgekondigd
RESERVISTEN OPGEROEPEN
Verdachte van moord
op Marcel Nivard
gearresteerd
DEN HAAG GERESERVEERD:
Het weer in Europa
ie» ccifüf,[r:
D'
r
f----------
iliso
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1901
J
TWINTIGSTE JAARGANG No. 4840
Directeur: H. DE RUIG
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. «5. S BRUINS SLOT
E Britse regering heeft gis
teren haar met spanning
verwachte plan voor een „grond-
wet-nieuwe-styl" voor het onrus
tige Noord-Rhodesië onthuld.
Binnen enkele uren was het door
boze blanke en zwarte Rhodesiërs
al van de hand gewezen.
De spanning onder de naar
schatting drie miljoen negers en
75.000 blanken, die in de Cen-
traal-Afrikaanse Federatie wo
nen, is het gevolg van de strijd
om de politieke macht, waarvan
de toekomst als eenheid van de
gehele federatie van Noord* en
Zuid-Rhodcsië en Njassaland af
hangt.
Een spoedzitting van twee
uur, die de premier der Fede
ratie, Sir Roy Welensky, met het
federale kabinet en de minister
raad van Zuid-Rhodesië had be
legd, verliep in een gespannen
sfeer.
Nauwelijks een haif uur na af
loop der zitting deelde de pre
mier in een radio-uitzending mee,
dat zijn regering besloten had de
Britse voorstellen onvoorwaarde
lijk te verwerpen.
Troepen opgeroepen
Brits witboek
iipii i
sestet
KLM-toestel landde
toch normaal
(Van een onzer verslaggevers)
Groot alarm werd vanmorgen
omstreeks halfelf gegeven op
Schiphol, omdat een Vickers Vis
count, reg. nr. Ph-VIG, „The
Kingsford-Smith", een noodlan
ding zou moeten maken. Aan
boord was men van mening, dat
door het niet gaan branden van
een controlelampje het landings
gestel niet geblokkeerd was.
(Van onze parlementsredactie)
LATEN wij als Christelijke
natie eens het voorbeeld
geven." Dit zei mr. B. W.
Biesheuvel (a.-r.) gister-
y y middag in de Tweede
Kamer, nadat hij krachtig had
gepleit voor méér hulp van Neder
land aan minder ontwikkelde ge
bieden. Namens zijn fractie vroeg
hij de regering, na te gaan, of het
mogelijk is, hiertoe bepaalde be
lastingen te verhogen. Mocht dit
op bezwaren stuiten, dan moet
volgens ons op een andere manier
worden gestreefd naar een hoger
bedrag voor hulpverlening binnen
enkele jaren, zei mr. Biesheuvel.
Dit bedrag zal zoveel mogelijk
één procent van ons nationale in
komen moeten benaderen. In cij
fers uitgedrukt betekent dit, dat
de 250 miljoen gulden die Neder
land op het ogenblik beschikbaar
stelt, wordt vermeerderd met
tachtig a honderd miljoen. Ons
beroep op de algemene belastin
gen betekent, piet,, dat wij twijfe
len aan de offervaardigheid van
ons volk, zei mr. Biesheuvel, maar
we willen onderscheid maken
tussen onze politieke plicht tot
helpen en de -hulp van burgers
in de private sfeer (o.a. kerk en
zending).
.•Zuiderkruis" morgen aan
met 600 spijtoptanten
Na gesprek met de Gaulle
Zie verder pag. 7, 4e kol.)
"N
en in Nederland
In april!
•otterdam)
V-Grav«nbage;
Witte de Withitraat 25 Telef. 115700 (8 1.1.
Postbus 1112 Postgiro No 424519.
Klachtear'ienst abonnementen 18.3019.30 uur
Zaterdag» 17—18 uur Telefoon 115700.
Huygenspteln l. Telefoon 183467 (3 lijnen).
Postbus 1091 Postgiro No, 424867.
Klachtendienst 18.3039.30. Telefoon 362368.
Spulweg 132. Telef. 4670.
Aleldastraat 23 Telef 65451
Dordrecht
Schiedam:
Abonoementiprlje 61 «ent per week, f2.65 per maand, ƒ7.80
per kwartaal. Loesa nummer» 13 cent. Verschijnt dagdUkf
lAXUM"
VERANDERLIJKE BEWOLKING
(Geldig tot donderdag)
Veranderlijke bewolking en op de meeste plaatsen
droog weer. Weinig verandering in temperatuur. Matige
tot zwakke wind wit oostelijke richtingen.
Morgen: Zon op: 7.40 Maan op: 11.58
Onder: 18.08 Onder: 2.48
(Van onze militaire medewerker)
DE Memorie van Antwoord op de de
fensiebegroting la naar ons gevoe
len een in mineur gesteld staats
stuk. De voornaamste oorzaak is gele
gen in het feit dat getracht wordt aan
onse nationale en NAVQ-verplichtingen
te voldoen met een te laag defensie
plafond, terwijl tegelijkertijd de Ame
rikaanse hulp afneemt.
Een paar cijfers illustreren dat het
best. In 1949 legden we 4,4 percent
van het nationale inkomen voor de de
fensie opz(j. Dit percentage liep op
tot 6,6 in 1956. Daarna liep het terug tot
4,2 in 1959 en 4,4 tn i960 Dit verloop
houdt verband met de sterke stijging
van ons nationaal inkomen in de afge
lopen jaren waarmee de defensie uit
gaven geen gelijke tred hielden. De wer
kelijke uitgaven bleven zelfs beneden
de bedragen die op de begrotingen wer
den goedgekeurd. In verschillend opzicht
kon daardoor achterstand ontstaan o.a.
van een half miljard op het stuk van de
-voorraadvorming voor oorlogstijd welke
chterstand nog niet tegen het eind van
1863 zal zijn ingelopen.
MET de vermelde percentages staan
we in de rij onzer bondgenoten
op de negende plaats. Slechts Ita
lië, België, Denemarken en Luxemburg
doen het met nog minder. Arme landen
ate Portugal, Turkije en Griekenland
staan boven ons. Daar is de levensstan
daard zo laag dat de defensiedruk rela
tief zwaarder is dan bij ons.
We dienen ons Intussen niet te ver
gelijken met armere landen maar met
landen die overeenkomstige verplichtin
gen in de wereld hebben. Engeland en
Frankrijk besteden thans procentueel
resp, 7,8 en 9 percent van hun natio
nale inkomen aan de defensie.
Het is onvermijdelijk dat we bij het
huidige defensieplafond beneden het
noodzakelijke peil blijven. Het meest
sprekende voorbeeld hiervan is de lucht
macht. Er was een veelbelovend plan
gecreëerd. De verwachte Amerikaanse
hulp blijft echter uit, zodat voor de
financiering van ruim honderd vliegtui
gen slechts de fondsen voor 25 vliegtui
gen worden verkregen.
OM een moderne luchtmacht te behou
den kan men nu twee kanten uit.
Het is nl. mogelijk "het aantal squa
drons te handhaven doch eik met een
geringere sterkte. Men behoudt dan bet
voordeel van een standaardisatie van het
vliegtuigtype zowel bij de taktische lucht
macht als bil de luchtverdediging.
Een andere mogelijkheid is en die
wordt thans gevolgd omdat men vast
houdt aan het defensieplafond de
helft van de oorspronkelijke 10 squa
drons met Starfighters uit te rusten en
de rest met de oude toestellen te la
ten voortvliegen. Men is dan niet ge
standaardiseerd en blijft zitten met drie
vliegtuigtypen.
Op grond van de Memorie valt nl. aan
te nemen dat vervanging door Starfight
ers wel zal plaats vinden bij de Tak
tische luchtmacht doch niet bij de lucht
verdediging,
VOOR de luchtverdediging zal blijkens
nieuwe NAVQ-plannen een verschui
ving plaats gaan vinden van beman
de. vliegtuigen naar geieide projectielen.
Als eerste stap op die weg zou er dan
een derde afdeling HAWK-geleide projec
tielen moeten worden aangeschaft waar
voor de middelen gevonden worden door
in plaats van 100 Starfighters er slechts
95 voor Nederlandse rekening te nemen.
Stapt men over op geleide projectielen
voor de luchtverdediging in de vak
literatuur wordt over dit probleem nog
heel wat gediscussieerd dan lijkt het
logisch dat men met een goed uitge
balanceerd plan Komt (ook financieel)
en niet volstaat met een incidentele
mededeling over een derde afdeling
HAWK. Het laatste woord kan en mag
hierover niet gezegd zijn.
Mr. Biesheuvelméér hulp
aan behoeftige landen
Advertentie
•SUm-AAhlï MttVfRSUri ml375l
De regering van Bolivia heeft giste
ren voor het hele land de staat van be
leg afgekondigd. Voor de maatregel is
geen reden opgegeven.
Verleden jaar is eenmaal de staat
van beleg afgekondigd vanwege een
reeks politieke wraakmoorden in bet
gebied van Cochabamba.
De president van de Sowjei-Unie
Brezjnew, is te Moskou teruggekeerd
na een reis van tien dagen langs een
aantal Afrikaanse hoofdsteden.
5 r-:
N oord-Rhodesië
wijst Britse
voorstellen af
Hü deed een felle aanval op de
Britse minister van Koloniën, Mac-
lea-d, die volgens hem een oplossing
had willen forceren zonder de betrok-
ken partijen de tijd te gunnen zich te
beraden.
Welensky deelde mee, dat de gehele
territoriale reserve 5000 man blanke
troepen in de protectoraten Noord-
Rhodesië en Njassaland en in de ko
lonie met zelfbestuur, Zuid-Rhodesië,
waren opgeroepen.
De premier van Zuid-Rhodesie, Sir
Edgar Whitehead heeft verklaard, dat
zijn regering geheel achter de fede
rale regering staat.
De gekleurde nationalistische leiders
van de delegaties naar de mislukte
besprekingen in Londen hebben het
Britse voorstel voor een nieuwe
grondwet „weerzinwekkend" en „sto
tend" genoemd.
In het witboek dat gisteren in Lon
den is gepubliceerd, heeft de Britse
regering haar plannen ontvouwd.
De wetgevende vergadering, die
thans 22 leden telt, zal worden uitge
breid tot 45 leden. Ongeveer een
derde - vijftien leden - zal worden
gekozen door Europese kiezers, een
derde door Afrikaanse kiezers en het
resterende een derde door zowel
Europeanen als Afrikanen. Hierdoor
wordt het beginsel van een niet-ra-
dicale politiek, dat de politieke par
tijen verplicht zich tot beide rassen
om steun te wenden, gehandhaafd.
L AGS5Ö°.fc».- :t w,,,
A3£nCCflN
p*mv
KA SA MA
BELGISCH KONGO
FORT
iAMESO^ tjp
BAOKtN Hl Lu
NOOR D-PHODESIA
l0£SAKA
PCALOMQ
(AU^URT
ZUID-
UVINGSTUHE
ft
ft «ANK IE
RHODESIA
VICTORIA
BEETSJOEANA
*»ootrst*
,-5sgK-SKSf-
Het kabinet, (uitvoerende raad), zal
bestaan uit drie of vier leden en zes
onofficiële ïeden, van wie ten minste
twee Afrikanen. Voorzitter van de raad
is de gouverneur, die bij de leden ad
vies inwint. De raad bestaat thans uit
de voorzitter (de gouverneur), vier le
den, vier Europeanen en twee Afrika
nen.
Voorts zal een nieuw adviserend li
chaam, het „house of Chiefs", huis van
stamhoofden, worden ingesteld, waarin
waarschijnlijk 22 stamhoofden uit alle
provincies zitting hebben.
De minister van Koloniën Macleod
heeft verder laten weten dat Groot
Brittannië vasthoudt aan het plan
Noord-Rhodesië te brengen tot zelfbe
stuur.
Bondskanselier Adenauer van West-
Duit siand is vandaag in Londen aan
gekomen voor besprekingen met pre
mier Macmillan in diens ambtswo
ning in 10 Downingstreet Adenauer
is vergezeld van zijn minister van
Buitenlandse Zaken, von Brentano.
De hoofdschotel van het gesprek
tussen de twee politici zal zijn de
kwestie van het benutten van het or
gaan van de Westeuropese Unie (W.
E.U.) voor een politieke toenadering
tussen Engeland en de zes ltnden van
de Europese Economische Gemeen
schap (E.E.G.), zo blijkt uit een in
terview dat 'n correspondent van de
Londense „Times" met Adenauer
heeft gehad. Volgens kanselier Ade
nauer waren de kansen voor het aan
knopen van banden tussen Engeland
en de E.E.G. „gunstiger" geworden.
VLIEGTUIGEN van de Amerikaan
se kustwacht zijn te deze tijd van
het jaar voortdurend bezig ijsbergen
nabij de kust van New Foundland op
te sporen, en de drjjfriehtteg van deze
voor de scheepvaart zo gevaarlijke ge
vaarten te bepalen.
Bovenstaande ijsberg fe ruim hon
derd meter hoog, waarvan het grootste
deel zich onder water bevindt.
(Advertentie)
-i 131749 (geen »el.nr.).
Uit de omgeving van Schiphol snel
den ongeveer dertig brandweer- en
ziekenauto's toe en men bespoot een
der landnigsbanen met een dikke laag
schuim om het gevaar van het landen
te beperken. Toen echter bleek, dat
een defect aan het controlelampje de
oorzaak van alles was en het landings
gestel normaal functioneerde.
Het vliegtuig, dat vanmorgen om
halfnegen van hetv liegveld Zestien-
hoven nabij Rotterdam naar Londen
was vertrokken, had zes passagiers
aan boord en vijf bemanningsleden.
De gezagvoerder was captain J. van
der Laan. Op Schiphol spraken wij
met de geschrokken passagiers, die
vertelden dat in de cabine alles rus
tig was gebleven, en men het volste
vertrouwen had gehad in de kunde
van de vliegers.
De passagiers, twee Indiërs die hun
domicilie in Engeland hebben, twee
Amerikanen en twee Engelsen ver
klaarden om tien over halftwee van
middag met het lijntoestel van de
KLM naar Londen verder te zullen
reizen.
Op Schiphol is men uiteraard ver
heugd over de goede afloop van dit
alles. Men beschouwt het nu „als een
goede oefening in alarmtoestanden".
De bemanning zat vlak na de vlucht
alweer rustig aan de maaltijd.
Mèt mr. Blalsse (KVP) vond mr.
Biesheuvel, dat ons land bij de multila
terale hulp aan de de arme landen geen
slecht figuur slaat Toch is nog meer
hulp nodig, want ondanks alle steun
wordt de kloof die de andere tanden
scheid van het welvarende vrije
(Van een onzer verslaggevers)
De Rotterdamse recherche heeft
vanmorgen vroeg een man gearres
teerd die er ernstig van wordt ver
dacht de moord te hebben gepleegd
op de achtjarige Marcel Nivard. Han
gende het onderzoek weigerde de po
litie verdere mededelingen te ver
strekken.
(Van onze parlementsredactie).
H. K. H. prinses Beatrix heeft
gistermiddag de vergadering van
de Tweede Kamer bijgewoond, de
eerste bijeenkomst na het win ter
reces. In gezelschap van de com
mies-griffier, mr. A. C. de Rnyter,
volgde de Prinses de debatten over
de begroting van Buitenlandse
Zaken. De kroonprinses had plaats
genomen in de koninklijke loge.
Morgen wordt het s.s. „Zuider
kruis" van de N.V. Stoomvaart Maat
schappij Nederland onvoorziene
omstandigheden voorbehouden in
de Amsterdamse haven verwacht. On
der;. de!*.7.75., passagiers, bevinden, zich
ongeveer 60C spijtoptanten uit Indo
nesië, die te Soerabaja en Tandjong
Priok zijn ingescheept.
Voor kapitein K. Harder, onder
wiens commando het schip de reis
maakte, betekent de aankomst in Am
sterdam het einde van zijn loopbaan;
hij zal de maatschappij met pensioen
gaan verlaten.
Masmoudi, de Tunesische minister
van Voorlichting, heeft gisteren van
gedachten gewisseld met president de
Gaulie en de Franse minister van
Buitenlandse Zaken, Couve de Mor-
ville. President Bonrguiba, die in Zu
rich een medische behandeling onder
gaat voor een keelkwaal, liet hij tele
fonisch weten, dat hij zeer optimis
tisch was over een spoedig tot stand
komen van een ontmoeting tussen de
staatshoofden van Frankrijk en Tune
sië.
Naar verluidt zou Bourguiba aan
het einde van deze week al naar Parijs
komen. Het voornaamste onderwerp,
vair gesprek zal zeker "de Algerijnse
kwestie zijn en met name het openen
van vredesonderhandelingen tussen
de Gaulle en de leiders van de Alge
rijnse opstandelingen.
Vóór het einde van de week zullen
officieel het tijdstip en de plaats van
samenkomst van de ontmoeting van
de Gaulle en Bourguiba worden be
kendgemaakt. De bijeenkomst zou in
Rambouillet worden gehouden.
(Van een onzer verslaggevers
„President Soek ar nc heeft mij tijdens een onderhoud in Rome de mondelinge
toezegging gedaan, dat we naar Indonesië kunnen terugkeren. Meer hebben
we van onze regering niet nodig."
Deze verklaring tekenden wij vanmorgen op uit de mond van de heer S.
Siwalette, voorzitter van het hoofdbestuur van de SAAMI-groep der Ambon-
nezèn, die op korte termijn naar Ambon hoopt terug te keren.
Mr. Biesheuvel: het
voorbeeld geven
westen, eerder breder dan smaller. Het
is een tragische problematiek, dat 85
procent van het wereldinkomen wordt
verdeeld onder tweederde van de we
reld en dat dus eenderde van de we
reldbevolking het met vijftien procent
moet doen, meende de a.-r. spreker.
Het betreft hier - zoals wij meld
den een groep, die in Medemblik en
in het woonoord De Oude Zeug in de
Wiertegermeer verblijf houdt en uit 50
gezinnen, ruim 300 personen bestaat.
Drs. A. J. van Raaite vertelde namens
het commissariaat Ambonnezenzorg
tijdens de persconferentie in Den Haag,
waar de mededeling over de terugkeer
gedaan werd, dat de Nederlandse rege
ring met reserve staat tegenover dit
nitiatief van de groep SAAMÏ.
„De groep beschikt niet over een z.g.
mtry-permitt, zij gaat dus op eigen
risico naar Djakarta. De Nederlandse
regering heeft, na aandrang van het
hoofdbestuur van deze groep in het
Station
Wind- Ma*, temp.
richting v. gistere*»
en snelheid en neerslag
mtr p. sec. af gel. 34 tL
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhag.
Aberdeen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zurich
Genève
Locamo
Wenen
Innsbruck
Athene
Rome
Ajaccio
Madrid
i. bew.
mist
mist
motregen
,geb. bew
geh. bew.
onbew.
onbew
h. bew.
mist
mist
zw. bew
regen
onbew
onbew
zw. bew.
mist
zw. bew.
regen
h. bew.
h. bew
1. bew.
h. bew.
h. bew.
1. bew.
wnw 7
windst.
windst.
zo 4
Z 4
n 2
o 5
ono 2
windst.
n 2
o 1
windst.
n 6
o 4
no 2
ozo 2
windst.
ono 2
o
o
w
nno
ono
ono
windst.
6
8
0
2
5
5
6
4
3
3
9
II
6
2
2
2
8
9
7
5
10
18
16
15
13
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
8
0
0
O
0
0
14
O
O
0
O
I1E T omvangrijke hogedrukgebied
boven het vaste land van Europa
neemt nu iets in betekenis ai. Een
storing in de hogere luchtlagen, die
om dit hogedrukgebied van Zui d-
Scandinavië naar het Alpengebied is
getrokken, verplaatst zich nu naar
Frankrijk. Onder invloed van deze
storin/j zullen in ons land enkele wol
kenvelden binnendrijven die de nach
telijke afkoeling temperen. De storing
veroorzaakte vanmorgen uitgebreid
regen in Zuid-Frankrijk en Noord-
Italië. Ook in Oost-Frankrijk viel nu
en dan wat regen. In ons land zal er
op deze storing narr alle waarschijn
lijkheid geen regen van betekenis
vallen.
Den Helder
onbew.
o
6
4
0,1
Ypenburg
onbew.
O
4
8
0
Vlissingen
onbew.
O
5
9
O
Eelde
mist
ozo
4
4
0
De Bilt
onbew.
O
2
8
0
Twente
onbew.
windst.
7
O
Eindhoven
onbew.
ono
8
10
0
Zd.-Limburg
onbew.
o
5
U
G
vertrek toegestemd, aldus de woord
voerder van de regering.
Er wordt echter via een Franse of
een Italiaanse scheepvaartmaatschappij
met welk schip de overtocht wordt
gemaakt, is nog niet bekend voor
retourbiljetten gezorgd. Den Haag: wil
ook de reis van Djakarta naar Ambon
verzorgen.
Onafhankelijk van het al dan niet
welslagen van deze expeditie, is leen
bedrag van bijna een miljoen gulden
met de reiskosten gemoeid. Men houdt
ei- rekening mee, dat de groep Siwa
lette in de loop van april zal vertrek
ken. De groep bestaat overwegend uit
huisschilders, die hun omscholing op de
rijkswerkplaats in Hoorn hebben .ge
noten en in Amsterdam in de woning
bouw hebben gewerkt. Slaagt deze'on
derneming, dan zal de P.P.S, (50 .ge
zinnen) het voorbeeld van de SAA.MI-
groep volgen.
Gedacht wordt aan de mogelijkheid,
dat de Ambonnezen enige tijd in Dja
karta verblijf houden, onder auspiciën
van de Engelse diplomatieke vertegen
woordiging, die de Nederlandse belan
gen in Indonesië behartigt. Deze ver
blijfkosten zijn inbegrepen in het 'be
drag van ongeveer een miljoen gulden.
Wanneer het experiment zou slagen,
zou eenzelfde bedrag voor een volgen
de groepering nodig zijn. Het is dui
delijk, dat niet alleen de Nederlandse
regering, maar ook de in ons land ach
terblijvende Ambonnezen met grote
belangstelling deze ontwikkeling zullen
gade slaan. j
Het behoeft geen betoog, dat indien
Indonesië de. groep Siwalette weigert,
dit van grote invloed zal zijn op bet
moreel van de Ambonnszen in Neder
land. Het beleid van Den Haag ten aan
zien van de Ambonnezen zal welk
afloop dit experiment ook zal bren
gen geen wijziging ondergaan.