Corruptie en
integratie
De Gaulle is weer meester in Algerije
Generaals slaan op de vlucht
m
De Bilt: wisselend bewolkt
Zwitserse
regering
van DUITSER
Nederlands tuinbouwbureau
poogde Stalmann om te kopen
Geeft CMle
zich over?
Mislukt
avontuur
TROUW
Het weer in Europa
MINISTER GEEFT OPENING VAN ZAKEN
Mr. Marijnen zelf
ook verhoord
r
r
WOENSDAG 26 APRIL 1961
TWINTIGSTE JAARGANG No. 4892
N
V
Directeur: H. DE RUIG
V.
-/
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUUNS SLOT
E militaire opstand in Algerije is ineengestort. Het einde
kwam vannacht met een dramatische snelheid toen
ongeveer 50.000 mensen op het reusachtige Eorum-
plein in Algiers bijeen waren. Zij waren getuige van de
laatste ogenblikken van datgene wat president de Gaulle „een
misdadige opstand" had genoemd. Er hadden zich geruchten
door de stad verspreid, dat regeringsgetrouwe troepen op het
punt stonden Algiers binnen te trekken. Oran en Algiers
hadden zich reeds overgegeven.
De generaals Challe en Salan
wilden nog een laatste gebaar
maken. Zy begaven zich op het
balkon van bet regeringsgebouw.
Challe probeerde het woord te
nemen terwijl er schoten klonken
in de strijd tussen gendarmerie
en parachutisten. De microfoons
waren niet ingeschakeld en zijn
woorden gingen verloren in het
wilde geschreeuw, dat uit de
menigte opklonk. Challe, Salan
en Jouhaud verlieten het gebouw
in vrachtauto's met parachutisten.
Zeiler was reeds eerder per anto
vertrokken. De vier generaals
zouden met 35 van hun naaste
(medewerken» per auto naar Ze-
ralda zijn gevlucht, in welke
plaats het vreemdelingenlegioen
een kazerne heeft. De jacht op hen
is ingezet.
Om klokslag twee uur vannacht
werden de lichten in het Elysée
te Parijs gedoofd. De Gaulle had
zich te ruste begeven. De opstand
was gedempt.
..Verslagenheid
Wapengeweld
Loyaal
lllfiPii
J
(Van onz>e speciale verslaggever)
E STALMANN-AFFAIRE HEEFT EÉN NIEUWE WENDING
GENOMEN. De Nederlandse minister van Landbouw en Vis
serij, mr. Marijnen, heeft de justitie opening van zaken ge
geven. Daaruit is gebleken, dat het Centraal Bureau van Tuin
bouwveilingen vele duizenden guldens op rekening van de firma
Hörchner en Götzen heeft overgemaakt, om via dr. Stalmann invloed
te oefenen op de invoercontingenten van de groenten en fruit uit
Nederland.
Moeilijk
Naar te Parijs van betrouwbare
zijde vernomen werd, zou de op
standige generaal Challe per
vliegtuig op weg zyn naar Frank
rijk om zich over te geven.
Volgens gewoonlijk betrouw
bare woordvoerders kan Challe
elk ogenblik landen op het mili
taire vliegveld Villacoubly even
buiten Parijs.
Van dit bericht was geen offi
ciële bevestiging te verkrijgen.
Nederlanders in Algiers
in goede welstand
Zeven cent voor een kers
Vakantie-nummer
IN dit nummer treft de
lezer een by lage aan van
36 pagina's, welke geheel in
het teken staat van de va
kantie.
Dit reis- en vakantienum-
mer, met adviezen en sug
gesties, voert u door heel
Europa en vérder. Het wil u
helpen een keuze te bepalen,
ongeacht of u een binnen
landse, dan wel een buiten
landse toerist wilt zyn Een
gezellige, rijk-gevarieerde
gids, staat u ten dienste oni
„de beste dagen van het
jaar" zo goed mogelijk te
besteden.
Een geslaagde vakantie
verrijkt het leven en een
goede voorbereiding bete
kent reeds halve vakantie,
vreugd.
ftottcrdaim WItta d# Wïthatraat 25. Telef. 215700 (0 L).
Postbu» 1112. Postgiro No. 424519.
Klaciitendlenst abonnementen 18201920 uur
Zaterdag» 1710 uur. Telefoon 115700.
V-Graven tmge: Htsygenapleln 1, Telefoon 183467 (3 lijnen).
Postbu» 1091. Postgiro No. 424867.
n Klaehtendlenst 1820—19.30. Telefoon 36256#
OordroeM; opulweg 132. Telef. 4C70.
Schiedam; Aleldastreat 23. Telef. 85451.
Abonnementsprijs 61 «ent per week, f 2.65 per maand, 7.90
per kwartaal. Loss* nummer» 15 «ent. Verschil at dagelilkp
{Geldig* tot donderdagavond).
WESTELIJKE WIND.
Wisselende bewolking met plaatselijk enkele buien.
Matige tijdelijk krachtige wind in hoofdzaak uit: wes
telijke richtingen. Weinig verandering ia temperatuur.
Zon op; 5.19, Maan op: 16.09.
onder: 19.57. onder: 4.19.
DE zaak tegen de van corruptie ver
dachte dr. Stalmann heeft een merk
waardig verloop. De Westdultse topamb
tenaar was gearresteerd, nadat van Ne
deriandse zijde twtjiel was gerezen aar
zijn Integriteit. Het onderzoek, dat zich
met name in ons land voltrok, heelt 't be
slissende bewijsstuk niet opgeleverd. Dr,
Stalmann werd dus weer vrijgelaten. Ju
ridisch Is dit juist. Er zou dan ook geen
aanleiding bestaan hier op deze zaak te
rug te komen, ware 't niet, dat de Haag
se officier van justitie, dr. Maris, een
vreemde verklaring heeft afgegeven. Er
is voor hem geen aanleiding een straf-
vervolging in te stellen. Het onderzoek
heeft zijn nut gehad. Voor enkele getui
gen zal het gebeurde aanleiding zijn hun
beleid in de toekomst te wijzigen,
r*nj kunnen ons niet aan de indruk
onttrekken, dat dr. Maris deze ver
klaring met een bepaalde bedoeling heeft
verstrekt. Juridisch Is de zaak vastge
lopen. Dat mag wel uit zijn woorden wor
den opgemaakt. Maar er was wel iets
aan de hand. Dat mag ook uit zijn woor
den worden opgemaakt. Daarom rijst de
vraag» of er soms handelingen zijn ver
richt, die juridisch wel, maar moreel
niet goed te praten zijn. Wij zouden dat
graag willen weten. En wjj vermoeden
dat ook anderen dan wij belangstelling
voor deze affaire hebben.
Want de zaak-S talm ann is niet zo maar
een zaak tegen een van corruptie ver
dachte ambtenaar. De zaak Stalmann is
een internationale affaire. Zij speelt zich
af op Europees niveau.
tjeT was de Nederlandse minister van
landbouw en visserij mr. Marijnen.
die zijn Westdultse ambtgenoot waar
schuwde. Minister Marijnen had natuur
lijk sterke aanwijzingen. Anders begeeft
een minister zich niet op dergelijke pa
den. Trouwens ook in Brussel, waar dr.
Manaholt nu al sinds Jaar en dag tracht
de Westeuropese landbouw te Integreren
deden allerlei geruchten de ronde. En ook
vanuit Brussel is meermalen op de
vreemde gedragingen van dr. Stalmann
jewezea.
Maar' de Duitsers meenden aanvankelijk
dat vanuit Brussel een kom plot tegen
dr. Stalmann werd gespeeld. De iaatste
was Immers tegenstander van de land-
bouwlntegratie en ais zodanig in Brussel
persona non grata Na de waarschuwing
van mr. Marijnen konden de Duitsers
echter moeilijk aan een onderzoek tegen
dr. Stalmann ontkomen. Dat onderzoek
liep op niets uit. Het beslissende bewijs
stuk kon men niet te pakken krijgen.
OPSTAND SNEL INGESTORT
D
9 Het Italiaanse voetbalelftal heeft
dinsdag te Bologna een benauwde
32-zege behaald op het door invallers
verzwakte team van Noord-Ierland. Bij
de rust leidden de Azzuri met 10.
jtTO schreeuwen de tegenstanders van
de Europese landbouwpolitiek in
Beun: zie Je wei, het was een intrige.
Stalmann moest worden weggewerkt. Hij
xat Manaholt in de weg. Juist deze as
pecten van de zaak maken het noodza
kelijk, dat in Nederland publiek wordt
gemaakt, wat het onderzoek heeft opge
leverd. Dr. Maria heeft door zijn verkla
ring voorkomen, dat de affaire-Stalmann
wordt geseponeerd zonder meer. Hij
heeft duidelijk laten blijken, dat er iets
aan da hand was.
De regering de ministers van justitie,
landbouw en visserij en buitenlandse za
ken zijn bii deze affaire betrokken
moet de zaak mi wel uit de doeken
doen. Onze Europese politiek en onze
handelspolitiek zijn in het geding. Wij
wachten af.
Station
Weer
WlnO- Temp.
rlcbting hed.ni.7u
en snelheid en neerslag
mtr d. sec. afgel. 24 u
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenh.
Aberdeen
Londen
Adam
Brosse!
ï-uxernb.
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zflrich
Genive
Locarno
Wenen
Innsbruck
Belgrado
Athene
Rome
Ajaccio
Madrid
Majorca
Lissabon
onbew.
windst.
19
0
onbew.
windst.
20
0
onbew.
windst.
17
0
zw. bew.
O
7
14
0
geh. bew.
ono
2
12
0
h. bew.
windst.
ia
8
geh. bew.
o
4
36
0
regen
z
4
18
0
1. regen
z
5
14
1
geh. bew.
z
8
19
0.6
zw. bew.
NV
8.
21
9
regen
windst.
20
7
onweer
n
8
19
14
onbew.
ozo
6
15
0
regen
windst.
14
0
zw. bew.
wzw
2
16
0
regen
z
2
35
2
regen
w
2
15
2
regen
wzw
1
24
h. bew.
windst.
39
0
zw. bew.
w
2
20
0
motregen
z
1
12
7
1. bew.
wnw
8
20
0
zw. bew.
z
2
22
0
regen
no
1
18
1
onbew.
w
2
19
3
onbew.
n
8
20
0
onbew.
n
5
0
Om circa een nor vannacht hadden
duizenden diep verslagen Europeanen
het plein verlaten. Hon laatste hoop,
die overigens zonder uitzicht was,
was vervlogen. BU de pol It ie-barrica
den in de zijstraten van het Forum-
plein werden burgers aangehouden
en op wapens gefouilleerd. Een der
taatsten. die het gebouw verlieten, was
de opstandige kolonel Godard, een
parachutist van bijkans legendarische
faam. Tegenover journalisten verklaar
de hij: ,JVÏt} rest niets anders dan mij
een kogel door het hoofd te jagen".
Om drie uur zond radio-Algiers de
volgende uitroep uit: „Algerijnen, n
bent misleid. De orde mag in geen
geval worden verstoord. Gaat allen
naar huis".
De capitulatie volgde vrij kort nadat
president de Gaulle gisteravond het
Franse leger order had gegeven^ om
zo nodig wapengeweld te gebruiken
om de opstand de kop in te drukken.
Het was duidelijk, dat de Gaulle in
de loop van de dag een boodschap
van de opstandige generaal Challe
had ontvangen. Ondanks het vlieg
verbod kreeg het toestel van de bood
schapper, kolonel de Boissieu, een
schoonzoon van de president, toestem
ming voor de vlucht van Algerije naar
Frankrijk. Het vliegtuig landde in
'Tours, waarna de kolonel zich per
auto naar Parijs spoedde. Intussen was
er kennelijk onenigheid ontstaan on
der de leiders van de machtsgreep.
Gisteren waren ln de loop van de
dag voortdurend berichten binnenge
komen van legereenheden, die zich
achter de Gaulle schaarden. Een
stroom van oorlogsvliegtuigen waar
bij een eskader van achttien trans
portmachines vluchtte uit Algerije
naar het moederland. Een colonne
opstandige parachutisten, die de grote
marinebasis Mers-el-Kebir bij Oran
naderde, werd door geschutvuur van
(Zie verder pag. 3, 3e kolom)
Generaal Jean Olie, de nieuwe tijde
lijke opperbevelhebber van de Franse
strijdkrachten in Algerije, is vanochtend
uit Parys naar Algiers vertrokken.
'EN depressie, die van de oceaan
afkomstig was, is gisteren ten wes
ten van de ingang van het Engelse
Kanaal belangrijk dieper geworden,
zodat in deze omgeving zware stormen
opstaken. Vannacht begon de depressie
zich echter weer snel op te vullen, ter
wijl de kern zich over Het Kanaal in
bcordoostclijke richting bewoog.
Op de westkust van Frankrijk stond
toen echter nog een zware wester
storm. Het front van de depressie
drong vanmorgen tot het zuiden van
ons land door, maar het bracht hier
niet veel regen. Een ander deel van
het front veroorzaakte wel veel neer
slag in Zwitserland, Na het voorbij
trekken van de opvullende depressie
kern komt ons land in een zuidweste
lijke tot westelijke luchtstroming die
koele oceaanlucht aanvoert, waarin
naast verspreide opklaringen ook en
kele buien voorkomen.
De nu voortvluchtige en uit zijn
rang geschorste generaal Salan tij
dens een toespraak die h|j gisteren
tot de samengestroomde menigte in
Algiers hield. Op het balkon van
het Forum staat achter Salan de
eveneens gevluchte generaal Jou-
hand (geheel links).
Voor de rechtbank te Maastricht
diende dinsdag hei verzoek van- de
Zwitserse regering tof uitlevering van
de Duitser R, W.Arndt, beschuldigd
van moord op de *-' wapenhandelaar
Marcel. Leopold in' 1957 te Gehève,
Deze" Leopold werd in een warenhuis
Prins Bemhard heeft, gisteren
op het Witte Huis in, Washington
drie kwartier lang met president
Kennedy gesproken. Deze foto
werd tijdens :het- gesprek geno
men.' i
D
AANVANKELIJK ontkende het Centraal Bureau, dat er gelden waren over*
gemaakt voor de heer Stalmann. Maar nadat mr. Marijnen zichzelf door de
Nederlandse en Duitse justitiële autoriteiten een verhoor bad laten afnemen,
konden de instanties die belast zijn met het onderzoek tegen dr. Stalmann,
verder gaan. Mr. L. Niemöiler, oud-directeur van het bureau, zou tegen
over Nederlandse en Duitse recherche hebben toegegeven, dat uit het afzet-
fonds van het Centraal Bureau gelden ter beschikking zijn gesteld van de
heer Götzen, om dr. Stalmann om te kopen.
dr. Stalmann. Kon er niets be
wezen worden, dan zou mr. Marijnen
zich in Duitsland onmogelijk hebben
gemaakt. Onze publikatie van maandag
is voor minister aanleiding geweest,
de Nederlandse en Duitse justitie té
verzoeken, hem een verhoor af te ne
men.
Momenteel weigeren dé instanties die
by de affaire betrokken zyn nog alle in
lichtingen, maar uit Brussel vernamen
wy, dat de gehele zaak nu nog vastzit
op een verklaring van de heer Götzen.
Als deze toegeeft, gelden aan dr. Stal
mann te hebben overgemaakt, is de zaak
rond. Biyit deze echter volharden in zyn
zwijgen, dan zal het moeiiyk zyn, de
directeur van de afdeling buitenlandse
betrekkingen van het Westdeutse minis
terie van voedselvoorziening aan de kaak
te stellen.
Minister Marijnen heeft hoog spel
gespeeld, toen hy de Duitse staatsse
cretaris van Buitenlandse Zaken, dr.
Schelpenberg, inlichtte over zijn ver
moeden betreffende de integriteit van
Na de bekentenis van de heer Nie
möiler hadden de Nederlandse en Duit
se opsporingsambtenaren nog een moei
lijk karwei voor de boeg, nl. nagaan of
het geld inderdaad bij dr. Stalmann is
terechtgekmen. Daartoe moest men de
heer Götzen verhoren. Of dit verhoor
iets positiefs heeft opgeleverd is niet
bekend, maar in Den Haag verwachtte
men dat de heer Götzen niet zo snel
door de knieën zou gaan.
Het is bekend geworden, dat er een
bespreking is geweest tussen de heer
M. Prins, de voorzitter van het Cen
traal Bureau, diens advocaat en de
heer Götzen. Wat daar besproken en
afgesproken is, is niet bekend. Tegen
over minister Marijnen zou de heer
Prins gezegd hebben, dat hy er weinig
voor voelde een verklaring tegenover
de Justitie af te leggen. Toen mr. Ma
rijnen dit wist, schijnt hijzelf mr. Maris
te hebben opgebeld.
Het is waarschijniyk, dat de vaste com
missie van landbouw Uit de Tweede
Kamer op korte termijn vragen over dit
internationale schandaal-zal stellen aan
minister, Marynen.
door een met curare bewerkte pijl
getroffen en overleed ter plaatse. L,
was een wapenhandelaar, die illegale
transacties in wapens en munitie ver
zorgde met het FLN,"
Achteraf is gebleken, dat Lr- by deze
wapenhandel het FLN heeft opgelicht
voor een miljoen Franse francs. Een
verraad aan de Algerijnse zaak,'waarop
by het FLN, zoals bekend is in de
kring van de rebellen en hun relaties,
onverbiddelijk de doodstraf stond. Op
grond van een uitlating, van, een
andere wapenhandelaar,/ Eichhöfer,
voor de justitie te Hamburg, werd de
Duitser Arndt, die eveneens wapens en
levensmiddelen met het FNL verhan
delde, beschuldigd van de moord op L.
Arndt heeft overigens voor de „Gene-
nen bewijzen, dat hy op die 9 septem-
ral Bundesanwalt" te Karlsruhe kun-
ber helemaal niet in Genève was, maar!
in Berlijn vertoefde. Niettemin werd'
Arndt voortdurend geschaduwd, zowel
door leden van de FLN als door leden
van de Franse organisatie van de „La
main rouge".
DeDuitser is bevreesd om naar
Zwitserland te gaan om daar zijn on
schuld te bewijzen, zelfs ondanks het
aanbod 'van1 de Zwitserse ambassade
om hem rechtstreeks per extra-vlieg
tuig van Amsterdam naar Genève te
transporteren, zonder tussenlanding.
Hü vreest voor zijn leven in Genève,
waar reeds verschillende mensen op
geheimzinnige wijze aan hun eind zou
den zijn gekomen.
-De officier van Justitie te Maas
tricht, mr. W. Moors, achtte geen rede
ly k vermoeden voor de schuld van de
verdachte aan de hem ten laste ge
legde moord op L. aanwezig, zodat er
geen grond is voor uitlevering. De
raadsman van de Duitser, mr. F. Duyn-
stee uit Maastricht, betoogde, dat zijn
cliënt niet kon worden uitgeleverd,
k,e' bier een „delict politique
relatu betreft, een grond welke van
Nederlandse zijde niet wordt erkend
voor uitlevering.
De rechtbank zal binnen veertien
dagen m een schriftelijk rapport aan
de minister van Justitie advies moeten
geven over ai of niet uitlevering van
de Duitser.
Arndt is een dag of tien geleden
m een hotel te Maastricht, waar hij
met zyn vrouw logeerde, gearresteerd
op verzoek van Interpol, dat het aan-
Houdingsbevel van de Geneefse jus
titie had verspreid.
SNELLER dan algemeen ver
wacht, is het avontuur der op
standige generaals in Algerije ineen
gestort.
Als een zeepbel is de gevaarlijke
muiterij uiteengespat. i
Dank zij de doortastende maatrege
len welke president de Gaulle de
laatste dagen heeft genomen, is Frank
rijk aan een vreselijke ramp ontsnapt.
Nog maar weinige uren geleden be
stond er immers alle kans, dat Fran
sen op Fransen zouden gaan schieten.
Het land is langs de rand van een bur
geroorlog heengegaan.
De Gaulle is opnieuw een zegen voor
Frankrijk gebleken, dank zij ook de
eensgezinde wijze waarop het Franse
volk achter zijn president is gaan staan.
Eens te meer is bewezen, dat reso
luut optreden en een duidelijke doel
bewuste politiek hun uitwerking niet
missen. f
De opstandige generaals stonden
binnen een paar dagen voor een fiasco
en wisten niet beter te doen dan het
hazepad te kiezen. v. ->/'
- ET lijkt erop, dat de snelle en
h indrukwekkende overwinning van
president de Gaulle op de muitende
generaals zijn positie tegenover de
F.L.N. in niet onbelangrijke mate heeft
verbeterd.
Dit geluid klinkt ook reeds door la
buitenlandse persstemmen. De Gaülle
heeft opnieuw getoond de oppositie
van de ultra's in Algerije de baas te
kunnen blijven.
Deze ontwikkeling zal er vermoet'
lijk toe bydragen, dat de vredesonder-
handelingen nu spoedig kunnen wor-
.den begonnen.
Het zal ook de Fi.N, duidelijk moe
ten zijn geworden, dat met de Franse
president, geen loopje meer kan wor
den genomen.
Laten we hopen, dat deze realiteit
aan de onderhandelingstafel ee-
woordje mee zal spreken. En dat'als
gevolg daarvan die onderhandelingen'
niet eindeloos zullen duren. -
- ET gevaarlijke avontuur der mul-
fjj teiWe gcr aafeheèfl het'" Fiime";.-;:
prestige ongewwyfeld Sahade-berokT-"
kend. -
"T "Vwr-ketvfmaun v*r dg~ganse wereld
ts immers aanv"hët licht 'gek
welk een zorgeloze wüze de -vecdedi-.
ging van het moederland in'"de,'loop
der jaren werd verwaarloosd; v.-
Het grootste deel van het Fransé
leger staat in Algerije. Het staat wei
vast; "dat .een'beter beraamde"opstand,
zekerkans van slagen zou hebben
gehad. Dat is gebleken ook uit de
grote nervositeit in regeringskrin
in de eerste paar dagen van de opstand.
Gelukkig is thans alles ten goedé
gewend. De les üit het gebeurde moet
voor Frankrijk zijn, dat het eerst "eens
moet beginnen in het raam van de
Europese verdediging zijn defensie op
peil te brengen. En voorlopig maar
niet al te hoog van de toren blazen
over het herstel van de vroegere glorie
van Frankrijk.
Het Nederlandse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft van de Ne
derlandse consul-generaal in Algiers
vernomen dat, voor zover valt na te
gaan, alle Nederlanders in het gebied
van Algiers zich in goede welstand
bevinden. Volgens een opgave van
enige maanden geleden vertoeven er in
totaal 196 Nederlanders in Aigerië,
waarvan 174 in Algiers en omgeving.
Op de veiling te Aalst zyn vanmor
gen da eerste kaskersen geveild. Zij
brachten zeven cent per stuk op.
