Redenen tot
uitstel
Dreigement: geweld om Berlijn
Emigranten uit Grand Rapids
komen familie opzoeken
pij
Amerikaans
standpunt?
Weer aanklacht tegen K.L.M.
Ook bisschoppen
akkoord met
psalmberijming
Holland Festival geopend
Gelukkige ouders
Ernstige relletjes
in Bolivia
Relletjes in
LIBERIA
PRINS PER HELIKOPTER VAN
WOLCOVGRES NAAR A.K.U.
zigmff m
1
Vijfdaags verblijf
in rotsspleet
goed doorstaan
Hollandse jongen
in LISSABON
voor naclit- en
zondagsdienst NS
Niet gericht tegen Stevenson
Goodwill-bezoeken
atoomonderzeeërs
gevaarlijk?
j De Bilt: bewolkt
Het weer in Europa
r
r
o O
r
en in
Nederland
l
VRIJDAG 16 JUKI 1961
V.
Directeur: H. DE RUIG
J
TWI3VTIGSTE JAARGANG No. 4934
A
Hoofdredacteur: Or. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
DE Russische premier Chroes
tsjew heeft gisteren zijn
eis herhaald „dat er nog
dit jaar een Duits vredes
verdrag moet komen".
Chroestsjew zei dit in een rede
voor radio en televisie, waarin
hij verslag uitbracht over zyn
ontmoeting met de Amerikaanse
president Kennedy te Wenen.
Chroestsjew gaf het Westen er
tevens opnieuw de schuld van dat
er tot nu toe geen ontwapenings
overeenkomst is tot stand ge
komen.
Ten aanzien van de Duitse
kwestie zei de communistische
leider, dat de toegangswegen tot
Berlijn na sluiting van een Rus-
sisch-Oostduits vredesverdrag,
slechts door het Westen zouden
kunnen worden gebruikt mèt toe
stemming van cle Oostduitsers.
Wie mocht trachten zonderdie
toestemming; te land óf door mid
del van een luchtbrug, tot Ber
lijn door te dringen, zou volgens
Chroestsjew een gewapend con
flict veroorzaken.
Intussen is te Washington on
zekerheid ontstaan over de hou
ding van. de. regerine-Kennedv
inzake Berlijn. Een deze week
door de Democratische senator
Mansfield naar voren gebracht
olan om Berlijn tot een „vrije
stad" te maken, wordt gezien als
een proefballon van de regering,
die volgens sommigen geneigd
zou ziin de tot nu toe gevolgde
nolitiek, van vastberadenheid te
genover de communistische drei
gementen. te laten varen.
Het nlan-Mansfieïd is té Bonn
file nartiien scherp veroor-
Fradities
Het kon
MRaadsel" opgelost
(boos weggelopen)
AKKOORD BEREIKT:
Betere vergoeding
VADERDAG
BECKERING handschoenen
Onderscheiding voor
pianist Hartsuiker
Rotterdam:
b-Gravcnhagc:
Dordreent:
Schiedam:
VVitte de Withatraat 25. Telef. 115700 (S l.V
Postbus 1113. Postgiro No. 424519.
Klacbtandienst abonnementen 18.30—19.30 uur
taterdaga 17—18 uur. Telefoon 115700.
Huygenspletn l. Telefoon 183467 (3 lijnen).
Postbus 1081. Postgiro No. 424887.
Klachtendienst 18.30—19.15. Telefoon 673473.
Spulwog 132. Telef. 4370.
Aleldastraat 23. Telef. 63451.
Abonnementsprijs 61 cent per week, f 2.05 per maand, f 7.90'
per kwartaal. Losse nummers 13 cent. Verschijnt dagelijks.
(Geldig tot zaterdagavond)
MEER WIND
Op de meeste plaatsen droog weer, met in liet zuidoosten
van het land zonnige perioden, elders half tot zwaar
bewolkt. Ongeveer dezelfde temperaturen als vandaag.
Matige tot krachtige zuidwestelijke wind.
Morgen; Zon op: 4.19 Maan op: 8.Z9
Onder: 21.02 Onder: 23.36
In het begin van deze week deed het
gerucht de ronde dat Duitsland conces
sies had verleend voor het boren naar
aardgas en olie in de Eemsmond. Er is
een geschil tussen Nederland en Duits
land over de vraag waar de grens tussen
Nederland en Duitsland in de Eemsmond
ligt.
Nederland stelt dat de grens gevormd
wordt door dez.g. dallijn (ongeveer het
midden), Duitsland stelt dat de grens ge
vormd wordt door de laagwaterlijn bij
de Nederlandse kust.
Bij de onderhandelingen over het ver
drag met Duitsland is men te dezer za
ke niet tot overeenstemming kunnen ko
men. Maar men is het wel over een ge
meenschappelijk regime in de Eemsmond
eens geworden. Het gebied van de Eems
mond waarover geschil bestaat is aan
gemerkt als betwist gebied.
Het ligt voor de hand dat de Duitse
regering geen concessies geeft voor aard
gaswinning in dit betwiste gebied anders
dan in overleg met de Nederlandse re
gering.
Hoe de zaak zit weten we niet. Het
ïjjn geruchten. Maar de bijzondere com
missie uit de Tweede Kamer voor het
wetsontwerp tot goedkeuring van het
verdrag met Duitsland heeft mede in dit
gerucht aanleiding gevonden om de be
slissing over het voorlopig verslag over
dit ontwerp uit te stellen ten'eindc eerst
nader door de regering te worden geïn
formeerd.
Het punt van de Eemsmond was niet
de enige reden voor dit uitstel. Ter zclf-
der tijd verschenen er verhalen in een
deel van de pers over de z.g. Spaltungs-
theorie die door de hoogste Duitse rech
ter wordt aangehangen en waardoor mis
schien de naasting van het vijandelijk
vermogen voor een groot deel ongedaan
gemaakt zou kunnen worden.
De A.K.U. heeft daarover een pers
communiqué gegeven dat wij in het be
gin van deze week hebben gepubliceerd.
De A.K.U. deelt daarin mede dat er
in Duitsland een proces tegen haar aan
hangig ig gemaakt, waarvan het eind
doel van de eisende partij, een Duitse
ex-aandeclhouder van de A.K.U., is,
voor z(jn deel in het bezit gesteld te wor
den van de vermogensbestanddelen der
A.K.U. die zich op Duits grondgebied be
vinden.
In 1956 is er ook zulk een proces ge
weest dat toen door de A.K.U. gewonnen
is. Afgewacht moet worden hoe het nu
gaat.
Het zou niet aanvaardbaar zijn als men
die Spaltungstheorie zou gaan gebruiken
om de naasting van vijandelijk vermogen
die tijdens de onderhandelingen over het
verdrag door de Duitsers is aanvaard,
feitelijk ongedaan te maken.Dat zouvoor
Nederland een schade opleveren, die veel
groter zou zijn dan de voordelen die het
verdrag oplevert.
Gelijk hierboven werd betoogd: Men
weet niet waar men op dit ogenblik aan
toe is met betrekking tot deze zaak en
ook daarom heeft de Kamercommissie
de vaststelling van het voorlopig verslag
uitgesteld. Zij wil geïnformeerd worden
over de vraag wat de Spaltungstheorie
voor gevolgen zal hebben voor Neder
landse belangen en hoe de regering die
eventueel nadelige gevolgen denkt te
voorkomen.
Van de zijde van de A.K.U. is mee
gedeeld dat de Nederlandse regering in
dezen waakzaam is. De Nederlandse re
gering heeft de Duitse om eer, gesprek
gevraagd over deze zaken, een gesprek
dat begin juli zal plaats vinden.
Daarna zal men kunnen zien hoe de
zaken staan.
Maar het is duidelijk dat het lot van
het ontwerp-verdrag hierbij op het spel
staat.
Chroestsjew herhaalt:
Duits verdrag dit jaar
AOtVtin i door een grote
groep nettenboetsters in hun
kleurige kledij cn door honderden
vakantiegangers en andere belang
stellenden is prins Bernhard don
derdagmiddag tegen half drie met
een helikopter van Schevenlngen
naar Arnhem vertrokken.
De Prins had gisteren een bijzon
der drukke dag: 's morgens het
wolcongres in Den Haag, daarna
een lunch van de Anglo-Dntch
trade (waarvan Z.K.H. het be
schermheerschap heeft aanvaard)
en 's middags de jubileumviering
van de A.K.U. in Arnhem, Zonder
helikopter zoa dit programma niet
te volbrengen zijn geweest
Het opstijgen van een helikopter
is op zichzelf niets bijzonders meer:
in Rotterdam bijv. kan men dat da
gelijks zien, maar nn onze sportieve
prins van dit verkeersmiddel ge
bruik maakte wilde het pobliek
dit evenement toch niet missen.
Voor de start was het netten-
boetsterstcrreln achter de Zwolse
straat gereserveerd. Op de duin
toppen rondom stonden de belang
stellenden. Toen de Prins op het
terrein aankwam, ging er van alle
kanten een gejuich op. De hoetsters
in hnn typischt klederdracht ston
den wat al te dicht bij de machine
en moesten op het laatste moment
in het belang van hun eigen vei
ligheid wat retireren.
Het ging allemaal gemoedelijk.
De Prins was vergezeld van minis
ter De Pous en van zijn particulier
secretaris, mr. De Graaf. Beiden na
men achterin de cabine van de he
likopter plaats. De Prins ging naast
de bestuurder, majoor Xukkïen»
zitten. Hü was de enige die gèen
valhelm op het hoofd zette. Vrien
delijk lachend naar de fotografen
voldeed'de Prins zelfs nog aan een
verzoek van een hunner nog even te
wuiven.
Toen gingen de deuren dicht en
klonk het startkabaai van de Alou-
ette-straalhelikopter. De machine
kwam van de grond, hing even ais
een half bewusteloze bromvlieg
voorover en trok toen snel en steil
omhoog.
Het Duitse vraagstuk had. zo zei
Chroestsjew in ziin versla", een grote
olaats in het overleg met Kennedy iii-
ecnomen.
Chroestsjew zei. dat de huidige
grenzen van Duitsland niet kunnen
worden gewijzigd. Een poging om
zulks toch te do°n. „zou epn kern-
nnrle-g beteken0"".
(Van een onzer verslaggevers)
,,Good bye, enjoy yourself; o, nee: het
mag nu weer: „Goeie dag en veel
plezier" Dat was gistermorgen de met
blijdschap geladen opmerking, die
emigrant Cornells Peters slaakte, toen
hij met 88 ex-Hollandse vrienden en
vriendinnen voet op Nederlandse bo
dem zette.
„The Dutch Immigrant Society", had
het doel bereikt: met elkaar vanuit
Grand Rapids in de Amerikaanse
staat Michigan naar Holland reizen,
om vrienden en bekenden, die men ai
jaren niet meer had gezien, weer eens
de hand te schudden. „The Dutch Im
migrant Society" is daar eigenlijk niet
voor opgericht: vooral het „assimile
ren in de Amerikaanse levenswijze",
'hébben de nieuwe Amerikanen in hun
vaandel geschreven.
Daarbij willen ze geenszins vergeten,
wat het oude vaderland aan tradities
meegai. Pasen, Kerst, Pinksteren,
Advertentie)
Nieuwjaar, Sint-Nicolaas, ze worden
elk naar eigen aard door de Ne
derlandse kolonie in Grant Rapids ge
vierd.
Allerminst een reisvereniging dus; maar
miiktruckdriver (vrachtautochauffeur
op een melkwagen) Cornells Peters,
(Kernilius Pieters, zeggen de Ameri
kanen) kreeg het idee: nog eens, na
een afwezigheid van vijf, zes jaar, te
rug naar Nederland.
Het kón, rekende hij op vrije avonden
uit: voor 325 dollar per persoon. Een
spaarsysteem werd ontworpen en ve
len deden mee. In Grand Rapids, een
stad van 185.000 inwoners, waar 2000
Nederlanders wonen, was belangstel
ling genoeg: vooral de kerk, de Chris
tian Reformed Church, was de band
tussen de sparende emigranten en zo
gebeurde het, dat een vliegtuig met
vrijwel alleen leden van deze kerk,
donderdagmorgen op Schiphol landde
Kleintjes kwamen mee, die ons land
nog nooit gezien hadden. Ouderen
herkenden op de Schïphol-gaierij
bekenden en wuifden dat het een
lust was.
De Amerikaanse luchtvaartmij Trans
World Airlines (TWA) heeft don
derdag bij de Amerikaanse Ra!"j
voor de Burgerluchtvaart een klacht
ingediend volgens welke de K.L.M.
internationale overeenkomsten liceit
geschonden.
De T.W.A. zegt dat de K.L.M. de recn-
ten overschrijdt op grond van de
vergunning voor huitenlands lucht
vervoer en de Amerikaans-Neder
landse luchtvervoersovereenkomst.
De Pan American World Airways
hebben onlangs een soortgelijke
klacht tegen de K.L.M. ingediend.
De T.W.A. heeft bij haar klacht ad
vertenties vancle K.L.M. in Ame-
rikaanse bladen gevoegd. Op een
hiervan worden steden in Europa
«n het Midden-Oosten genoemd, die
door de K.L.M. vanuit de V.S
den worden bediend.
De hoofdvertegenwoordiger van de
K.L.M. in de V.S., de heer D. J.
Koeleman, heeft de beschuldiging
van de T.W.A., evenals die van de
Panam, met kracht van de hand ge
wezen. Ook de president-directeur
van de K.L.M. drs. E. H. van der
Beugel, heeft dit gisteren in Den
Haag gedaan tijdens een lunch met
leden van de Buitenlandse Persver
eniging.
!„'o heer Van der Beugel zei, dat er wat
betreft bet luchtverkeer over het
noordelijk gedeelte van de Atlanti
sche Oceaan, moeilijke tijden op
komst zijn voor alle.luchtvaartmaat
schappijen. Hij verwacht zeer te
leurstellende vervoersresultaten.
(Van een onzer redacteuren)
De nieuwe Nederlandse psalmberij
ming, die woensdag aan de kerken
werd aangeboden, is donderdag ook
goedgekeurd door de rooms-katholieke
bisschoppen.
Zij hebben a..n de uitgever Paul
Brand in Hüversum toestemming ver
leend, deel te nemen aan de uitgave
van dit psalmboek, in het bijzonder
voor de verspreiding in de rooms-ka
tholieke kring,
In r.-k. kerkdiensten die gehouden
mogen worden in de Nederlandse taal,
kan uit de nieuwe bundel gezongen
worden.
emier Chroestsjew tijdens zijn rede.
I Zie verder pas. 3. 7e koiutti I
Vertederd, blikt de minister van Finan
ciën, pro}. 'J. Zijïstra',. op' zijn jongste
kind, de maandagavond geboren, Sjoerd
Evert. Deze foto werd gemaakt in het
Haagse ziekenhuis Bronovo, ?waax me
vrouw Zijlstra (rechts óp de foto)
is opgenomen. Het gezin Zijïstra telt
nu vijf kinderen.
(Van een onzer verslaggevers)
Het „raadsel" Alida Koning is
opgelost. Deze Nederlandse jongeda
me, die dinsdag op de Hoge Göll bij
Berchtesgaden uit een rotsspleet
werd gered en sterke twijfel wekte
door haar gedrag, is thans in haar
woonplaats Den Haag gearriveerd.
Ze blijkt haar vijfdaagse eenzame
verblijf in de sneeuw, zonder voedsel,
te hebben kunnen doorstaan dank zij
een rigoreuze training en zelfbeheer
sing. Deze mentale conditie stelde
haar voorts in staat na een bad en I
een warm maal de reis naar huis te
kunnen ondernemen, een zaak die bij
de politie in Berchtesgaden aanvan
kelijk achterdocht had gewekt, even
als het feit dat in haar geboorteplaats
Egmond haar identiteit niet terstond
kon worden achterhaald.
Mej. Koning, secretaresse op een
Haags departement, zegt door haar
avontuur niet te zijn afgeschrikt. Ze
hééft integendeel thans een inzicht
gekregen in haar uithoudingsvermo
gen en zal zich weer aan het alpi
nisme wijden.
De 17-jarige Pieter Lodewikus uit
Raamsdonkveer wordt thans in Lissa
bon door de politie vastgehouden, na
dat hij door de kapitein van het Duitse
schip „Byblos" aan de Portugese
autoriteiten was overgedragen.
De jongen-is als verstekeling naar
Portugal gereisd. Het schip was op
weg naar het Midden-Oosten. De
verstekeling zal in Lissabon moeten
blijven, totdat er met zijn vader
overleg is gepleegd over de finan
ciële consequenties van zijn terug
reis. Hij heeft aan functionarissen
van de Nederlandse ambassade ge
zegd, dat hij uit boosheid van huis
was weggelopen.
_j het Kurhaus te Scheveningen ïs
gisteravond het Holland-Festival,
dat duurt tot 15 juli, op feestelijke
wijze geopend. Een groot aantal
vooraanstaande persoonlijkheden
woonde het openingsconcert van het
Residentie-Orkest o.I.v. Willem van
Otterlo© bil. Op de foto v.Ln.r.: me
vrouw en minister Beerman, me
vrouw en minister Cals én mevrouw
en minister "Van Aartsen.
(Zie voor verslag pag. 3)
O
(Van een onzer verslaggevers)
De directie en de personeelsraad van
de Nederlandse Spoorwegen zjjh het
gisteravond in principe eeDs gewor
den over verbetering van de secun
daire arbeidsvoorwaarden van hei
spoorwegpersoneel;
-MeL:a^;:str«fdstum:.lvfOktot«r>.^f
invoering vah7d^*45Airigé 'wèrkwëek
Rij saJHtefIjpéMonéel. 'één
betere :rgoeding.krijgen voor nat
dienst,- de dieïistlop zon- en feestdagen
en de" onregelmatige diensten. Ook
worden de voorwaarden verbeterd voor
die functionarissen, die altijd thuis lie-5:
reikbaar macÉén "blijven.
Deze voorstellen, die al eerder warén
neergelegd in een nota van de persó-
ueelsraad aan de directie van de NjS.
op 13 juni jl„ zullen nu verder worden
uitgewerkt door een commissie,.samen
gesteld uit vertegenwoordigers van de
directie en de personeelsraad. -7,
(Advertentie)
natuurlijk
AMSTERDAM: KALVERSTRAAT 193-195
HAARLEM - DEN HAAG
GISTEREN zijn bü ongeregeldheden
in La Paz, Bolivia, een aantal
mensen om het leven gekomen en wer
den velen gewond. De betoging was
voornamelijk tegen de regering gericht
en niet tegen de Amerikaanse ambas
sadeur Stevenson, die juist een bezoek
brengt aan dat land. Vorige week wer
den vijftig communistische vakbonds
leiders gearresteerd en werd de staat
van beleg afgekondigd. De betogers
eisten de vrijlating van hun leiders.
Stevenson was tijdens de demonstra
ties niet in de stad; hij voerde bespre
kingen met president Estenssoro in
diens residentie even buiten La Paz.
De relletjes begonnen, toen een me
nigte van circa vijfhonderd mensen op
het Murillo-plein, waar de Boliviaanse
regeringsgebouwen gelegen zijn, halt
hielden. De soldaten schoten traangas
granaten af om te voorkomen, dat de
menigte verder opdrong naar de Ame
rikaanse ambassade. De betogers wier
pen versperringen op en smeten „Molo-
tow-coektails" naar de politie, die in
aller ijl ter assistentie was toegeschoten.
De betoging was veel kleiner in om
vang dan die van vorige week, toen
vijfduizend demonstranten een protest
mars tegen de regering hielden. De ge
volgen waren dit keer echter veel ern
stiger. De politie slaagde er ten slotte
in de orde te herstellen.
Ambassadeur Stevenson, delegatie
leider voor de V.S. bij de V.N., arri
veerde gisteravond in La Paz. Hij werd
zwaar geëscorteerd door politie-een-
heden in verband met de onrust in
Bolivia.
Volgens de „Washington Post" heb
ben Amerikaanse atoomonderzeebotcn
in strijd met instructies van de hoogste
marineleiding cn ondanks waarschu
wingen van vooraanstaande atoomge
leerden dichtbevolkte havenplaatsen in
Italië, Duitsland, Engeland cn Austra
lië aangedaan voor goodwill-bezoeken
en ontspanning van de bemanningen.
Vice-admiraal Rickover en Teller,
de vader van de H-bom, verklaarden
vorig jaar voor de Amerikaanse Con-
greeeonwniss^e voor atoomenergie dat
alleen in geval van militaire of natio
nale noodzaak de atoomonderzeeboten
dichtbevolkte havens zouden mogen
aandoen. Teller zou voor de commis
sie hebben verklaard dat atoomreac
tors niet veilig zijn.
De jonge Nederlandse pianist Ton
Hartsuiker is benoemd tot erelid van
de stichting Gaudeamus te Bilthoven,
dit op grond van zijn verdiensten voor
de hedendaagse muziek in het alge
meen, en voor de interpretatie van
werken der componisten, aangesloten
bij de stichting, in het:'bijzonder.
Van de Liberiaanse hoofdstad Mon
rovia zijn donderdag militairen en po
litie gevlogen naar de mijnen van een
ertsmaatschappij bjj de rivier de Ma-
no, aan de grens tussen Monrovia én
Sierra Leone, waar relletjes zijnuitge-
broken en functionarissen van de
maatschappij door mijnwerkers zijn
aangevallen.
Aan de relletjes zijn pogingen voor
afgegaan om de goederen terug te
krijgen die uit dè mijnen gestolen zou
den zijn. -
De maatschappij heeft ruim 200
blanke technici .in diénst.
JJET hoge-drukgebied, dat gisteren
zonnig weer bracht, is naor Duits
land getrokken en het vormt nu een
uitloper van het langgerekte hoge-
drukgebied met centrum nabij de Azö-
ren. Door deze ontwikkeling komt
ons land geleidelijk weer binnen de in
vloedssfeer van oceaandepressies.
Wolkenvelden van een oude oceaan
storing dreven'vannacht het land bii{-
nen. Een nieuwe zone met' bewolking
nadert over de- Britse eilanden maar
ook.uit deze bewolking zal morgen-nog
weinig of geen regen vallen. .ij
De wind neemt toe uit zuidwestelijke
richtingen, waarbij. luchtwordt aange
voerd met ongeveer dezelfde tempera
turen als vandaag.
Wind- Max. temp.
Station Weer rich tine v. gisteren
en snelheid en neerslag
mtrp. sec. afgel.24u.
Helsinki
1, bew.
ozo l
23
21
Stockholm
regen
n 6
13
13
Oslo
1. bew.
ono 2
22
0
Kopenh.
7.w. bew.
wnw 6
18
0,2
Aberdeen
geh-bew.
w 3
19
0
Londen
zw. bew.
zvv 2
22
0.1
Amsterdam geh. bew.
zzo 2
19
O
Brussel
zw. bew.
windstil
20
0
Luxemburg h. bev^
Ttno 2
20
O
Parijs
h.bew.
no 1
22
O
Bordeaux
mist
z 1
23
0
Grenoble
onbewolkt
windstil
24
0
Nice
onbewolkt
n I
22
0
Berlijn
t. bew.
nw 3
14
0
Frankfort
h, bew.
o 1
22
O
München
onbewolkt
z 2:'
20
O
Zurich
onbewolkt
zw X
22
0
Genève
I. bew.
windstil
23
O
Locarno
onbewolkt
ono 1
24
O V
Wenen
1. bew.
n 2
22
0#
Innsbruck
1. bew
windstil
26
0
Belgrado
onbewolkt
wzw 1
23
0
Athene
regen
nno
27
0.1
Rome'
mist
windstil
28
.0
Ajacclo
onbewolkt
o 2
24
0
Den Helder
regen
zw 8
16
0.x
0
Ypenburg
geh. bew.
z 3
19
Vlissingen
geh. bew.
zzw 4
17
O'"?-
Eelde
zw. bew.
zzw 4
18
0
De Bilt
geh. bew.
veranderl.
19
O
Twente
h. bew.
zzw 2
18
O
Eindhoven
h. bew.
windstil
19
O
Z. -Limburg
zw. bew.
z 2
19