Mensen bij Taptoe Delft
Jasper van Wakeren
Elf weken celstraf voor
weigeraar Nieuw-Gninea
Parade-lopen doen ze graag
Marva's van Schorpioen
zijn geen avonturiersters
Op welke lijn
vliegt u nou?"
N.V. BANK VOOR NEDERLANDSCHE GEMEENTEN
Gesprek met
tamboer-maitre
Nederland geeft
het land toch.
aan Indonesië
Ministers westelijke
Grote Vier komen
bijeen over Berlijn
Moeilijkheden hij
verdeling zetels
van wethouders
Meisjes in badpak
vormden erehaag
R'damse meisjes op
wereldtentoonstelling
Vertrouivd
Charmant
Parade-lopen
Baksgewijs
Granaat
Gedistingeerd
BE ROTTERDAMMER
DONDERDAG 30 AUGUSTUS l962
Livrei
Sergeant-majoor-klaroenbla
zer Jasper van Wakeren, zegt
men, is een vakman. Hij heeft
in taptoes al ervaring opge
daan.
Met het Jachthoornkorps nam
hij ook deel aan de Nato-tap-
toe in Arnhem en aan een mu
zikale show op de Expo in
Brussel. Vanavond staat zijn
tamboerkorps weer aangetre
den op de Grote Markt te
Delft. En als hij met dit korps
uit het donker treedt in het
felle licht van de floodlights
zullen de toeschouwers vol be
wondering kijken naar dat
prachtige uniform. Want het
behoort tot een van de verruk
kelijkheden van deze taptoe.
Liefhebberij
De krijgsraad te velde west in
Den Haag heeft gisteren twee
militairen die geweigerd hebben
dienst te verrichten in Nieuw-
Guinea, althans zich hebben ont
trokken aan het verrrichten van
dienst, veroordeeld. De twee sol
daten M. H. en J. H. H., die niet
teruggekeerd zijn van hun in
schepingsverlof, werden veroor
deeld tot respectievelijk elf we-
TN de Helderse Binnenhaven ligt
een oorlogsschip zonder kanon
nen, zonder raketten en zonder
radar. Honderd jaar geleden
werd het gebouwd als zeilschip
met bulpstoomvermogen. Men
doopte het „Schorpioen". Het
grijze bejaarde schip maakt een
logge, gezapige indruk alsof het
nooit de bedoeling heeft gehad uit
te varen. Ik sta bij de loopplank,
aan het einde waarvan zich een
poortje bevindt, dat zorgvuldig
met prikkeldraad is omwikkeld.
Er is niemand te zien, noch hoor
ik enig^gerucht. Een schip zonder
bemanning? Een ^.onbruikbaar
karkas; bestemd voor de- sloop?
gevestigd te 's-Gravenhage
UITGIFTE VAN
f 50.000.000.—4% pCt. 30-jarige Obligaties 1962
(Tweede lening)
Grootte der stukken: nominaal f1000.—- en f500.—n
Na de toewijzing kunnen desgewenst, In de plaats van obligaties,
schuMregïsterïnschrijvingen,groot tenminste.nominaal f100.000,—, wórden verkregen.
Ondergetekende bericht, dat de inschrijving op bovengenoemde
uitgifte zal zijn opengesteld op
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1962
van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur
TOT DE KOERS VAN 99</2 pCt.
bij de kantoren te Amsterdam, Rotterdam en VGravenhage,
voorzover fn genoemde plaatsen gevestigd, van:
Rotterdamsche Bank N.Y*
De Twentsche Bank N.V.
Amsterdamsche Bank N.V.
Incasso-Bank N.Y.
Uppmann, Rosenthal Co.
R. Mees Zoonen
Nationale Handelsbank N.V.
Nederiandsche Handel-Maatschappij, N.V,
H. Oyens Zonen N.V»
Pierson, Heldring Pierson
Hope Co.
alsmede ten kantore der Vennootschap
op de voorwaarden van het prospectus d.d. 29 augustus 1962.
Dooreenleverbaarheid met de obligaties van de bij het prospectus d.d. 17 mei 1962
geëmitteerde 4Va pCt, obligatielening 1962 zal worden aangevraagd.
Prospectussen en Inschrijvingsbiljetten, alsmede, In beperkte mate, de statuten en
het laatste jaarverslag, zijn bij bovenstaande irrschrijvingskantoren verkrijgbaar.
's-Gnvsnhige, 29 augustus 1962. N.V. Bank voor Nederiandsche Gemeenten.
Pagina 1
DAT is dan een van de ver-
ruKkelijkheden van deze
Taptoe Delft, dat het
tamboerkorps der Gar
de Fuseliers „Prinses Irene"
in het gloednieuw is gestoken,
in een ceremonieel tenue waar
op je je ogen uitkijkt ook al
wordt het niet beschenen door
het betoverende floodlight. De
jas is scharlaken rood bij
de tamboers bestikt met witte
galons waarop donkerblauwe
kronen de kurken helm is
overtrokken met donkerblauwe
serge en draagt de trotse in
vasiester, èn een piek, en op
de ondermouw bevinden zich
Engelse gardelissen.
Het is een ceremonieel tenue
van, de Engelsen uit de jaren voor
1914, en dat het tamboerkorps het
draagt is met recht. Want het
garderegiment zet de tradities
voort van. de Koninklijke Neder
landse Brigade „Prinses Irene",
die mede ons de vrijheid bracht
en in de jongste oorlog een on
derdeel was van het roemruchte
Britse Achtste Leger.
Het is vooral te danken aan
luitenant-generaal Pahud de Mor-
tanges, dat het tamboerkorps op
deze taptoe zich zo charmant kan
presenteren, in uiterlijk gelijkend
o» de Grenadier Guards uit Lon
den. De hoorns zijn van brons en
worden, naar Engelse wijze, op de
rechterheupzijde gedragen; de
koorden zijn in de kleur van de
brigade en de (Engelse) bajonet
ten zijn lang.
"[UTILITAIRE uniformen hebben
een traditie. Het bestikken van
deze scharlaken rode jassen met
galons vindt zijn oorsprong in de
zeventiende eeuw, toen de tam
boers, de hoornblazers en de mu
zikanten veelal behoorden tot het
personeel, dat in dienst was van
de commandant van hef regiment;
zij droegen dus een livrei. Hiervan
is .nog overgebleven, dat bij grote
parades in Londen de tamboers-
maltre, de bazuinblazers, de mu
ziek te paard van de Life Guards
en de Horse Guards niet gekleed
zijn in uniform maar in livrei met
de cap.
Het tamboerscorps der Garde
Fuseliers „Prinse Irene" bestaat
p uit twee bes-bas-trompetten, tien
klaroenblazers, tien tamboers, een
grote trom en twee tenor-trom-
imen. Deskundigen noemen het
„behoorlijk sterk" en beweren,
dat het geheel „meer klank heeft
gekregen sinds de bes-bas-trom
petten er hun intrede hebben ge
daan"-.- -
En de tamboer-maitre, wie al
direct na het eersite optreden
veel lof werd toegezwaaid, zegt:
„In ons tamboerkorps zitten enkel
dienstplichtigen', maar het zijn
jongens, die een behoorlijke muzi
kale opleiding hebben genoten en
in hun werk veel plezier hebben.
korps werd opgericht, dat van '57
af aan Taptoe Delft beeft deelge
nomen.
[DIE tamboer-maitre is sergeant-
tamboer-klaroenblazer Jasper
van Wakeren, 31 jaar, en sinds
1951 in mRitaire dienst. „Als
De tamboer-maitre van het tamboer
korps der Garde Fuseliers „Prinses
Irene", sergeant-tamboer-klaroenbla
zer Jasper van Wakeren. Op de seis
(de brede band) staan de wapenfeiten
van de voormalige Koninklijke Ne
derlandse Brigade „Prinses Irene"
vermeld,
dienstplichtige ben ik opgekomen
en geplaatst bij het voormalige
muziekkorps van Oranje Gelder
land. Van huis-uit ben ik trompet
tist, het bespelen van de trompet
is altijd mijn liefhebberij ge
weest".
Hij stamt, kan men zeggen, uit
een muzikale familie. „Mijn ene
broer speelt piano, de andere ho
bo en ik heb nog een zuster, die
zingt". In 1952 trad hij in be-
roepsdienst „En toen kwam ik in
opleiding bij de Koninklijke Mili
taire Kapel, bij sergeant-majoor
J. H. Jansen, en die naam moet
u nu eens in de krant zetten, want
die majoor Jansen heeft me veel
geleerd en als men dus zegt, dat
ik het goed doe, heb ik dat groten
deels aan hem te danken".
In '56 kwam hij bij zijn huidige
onderdeel, waar toen het tamboer-
De Verenigde Staten, Frankrijk, West-
Du itsland en Engeland zijn overeengeko
men een "conferentie van hun ministers
van buitenlandse zaken over de kwestie-
Berlijn te beleggen, kort voor de opening
van de algemene vergadering van de
Verenigde Naties op 18 september in
New Vork, zo is uit gezaghebbende krin
gen in Washington vernomen. Waar en
wanneer deze conferenie wordt gehouden
is nog niet vastgesteld. Amerikaanse
zegslieden zeiden, dit in tegenstelling tot
eerdere berichten, dat Moskou geen be
langstelling had voor een dergelijke con
ferentie.
De Westduitse ambassadeur in Moskou,
dr. Hans Kroll, heeft gisteren in Moskou
een nota overhandigd, waarin de bonds
regering een beroep doet om te streven
oaar een vermindering van de spanning
om Berlijn. De regering heeft dergelijke
nota's tot de V.S., Engeland en Frankrijk
gericht.
ken gevangenisstraf met aftrek
van voorarrest, alsmede verla
ging in rang tot de stand van sol
daat, en dien weken eveneens met
aftrek van voorarrest. M. H. was
soldaat der eerste klasse.
De zaak tegen de dienstplichtige
soldaat T. C. uit Zaandam werd door
de krijgsraad aangehouden voor een
nader neurologisch onderzoek. Tegen
hem was wegens opzettelijke onge
hoorzaamheid twee jaar gevangenis
straf met aftrek gevorderd, alsmede
ontslag uit de militaire dienst.
De auditeur-militair, kolonel mr, W.
J. Smits, eiste tegen de 21-jarige dienst
plichtig soldaat der eerste klasse M. H.
uit Grootegast en de 20-jarige dienst
plichtig soldaat J. H, H. uit Amster
dam wegens desertie, gepleegd in tijd
van oorlog, vier maanden gevangenis
straf met aftrek, alsmede verlaging in
rang tot de stand van soldaat der laag
ste klasse. Zoals bekend hebben deze
militairen geweigerd dienst te verrich
ten in Nieuw-Guinea. Zij waren van hun
inschepingsverlof op respectievelijk 16
en 13 april niet bij hun onderdeel te
ruggekeerd. Beide militairen, die oor
spronkelijk waren goedgekeurd, zijn
echter bij nakeuring tropenongeschikt
verklaard.
De soldaat T. C. werd opzettelijke
ongehoorzaamheid ten laste gelegd,
omdat hij op 21 juni een gegeven be
vel niet opgevolgd had. Hem was toen
bevolen zijn plunjezak te pakken en
naar Oirschot te vertrekken, vanwaar
hij naar Nieuw-Guinea zou gaan. De
soldaat had het bevel toen niet opge
volgd, omdat hij een verzoek tot het-
keuring had ingediend.
In zijn requisitoor zei de auditeur
militair, dat soldaat M. H. sterk onder
de invloed van zijn vader, die fel ge
kant was tegen zijn uitzending naar
Nieuw-Guinea, had gehandeld.
Soldaat T, C., die bij zijn weigering
onder meer het argument had gebruikt
„Nieuw-Guinea is toch overgegeven",
wilde hij strenger gestraft zien dan
beide andere militairen, die tropenon
geschikt verklaard zijn. „De toestand
op Nieuw-Guinea Is volkomen irrele
vant", aldus de auditeur-militair, „aan
gezien een militair een gegeven bevel
altijd dient op te volgen."
De verdeling van de wethouderszetels
levert in enkele plaatsen in ons land
nogal moeilijkheden op. Dit is onder
meer het geval in Amsterdam, Den
Haag en Oss.
In Amsterdam maakt de K.V.P. aan
spraak op twee zetels, zoals zij thans
ook heeft. De andere partijen willen de
K.V.P. echter niet meeer dan één ze
tel laten bezetten. De K.V.P. stelt even
wel: twee zetels of geen. Vermeerde
ring van het aantal zetels van zes tot
zeven, of acht zou voor de P.v.d.A. aan
leiding zijn om vier in plaats van drie
zetels op te eisen, waarbij er dan weer
voor de K.V.P. slechts een zetel beschik
baar zou zijn.
In Den Haag ligt de moeilijkheid in
de toewijzing van de zesde wethouders
zetel, die thans door de V.V.D. wordt
bezet. Of de zetel nu zou toevallen aan
de P.v.d.A., de K.V.P., de protestants-
christelijke fractie of de V.V-.D., deze
partij zou altijd meer krijgen dan haar
naar evenredigheid toekomt.
De P.v.d.A in Oss, die daar zij bij de
gemeenteraadsverkiezingen 19,8 procent
van de stemmen verkreeg, aanspraak
maakt op een wethouderszetel, ziet
zich in dezen gedwarsboomd door de
K.V.P., die tot tweemaal toe het ver
zoek van de P.v.d.A. heeft afgewezen.
In zes van de acht grote plaatsen in
Noordbrabant, waar de K.V.P. ook: de
absolute meerderheid heeft, is wel een
wethouderszetel voor de P.v.d.A. vrijge
houden. Deze plaatsen zijn Bergen op
Zoom, Breda, Eindhoven, Tilburg en,
voor het eerst dit jaar,'s-Hertogenboseh
en Helmond. De P.v.d.A in Oss spreekt
van een „ernstige aanval op de demo
cratie".
De E.E.G. wordt op de wereldtentoon
stelling te Seattle (V.S.) vertegenwoor
digd door acht knappe meisjes, die in
het paviljoen van de Euromarkt wer
ken.
Het zijn de Nederlandse meisjes Liesel
Romibouts en Yvonne van Bronckhorst
uit Rotterdam, de twee Brusselse meis
jes Mimi Lapiant en Rose Savat, twee
Duitse meisjes en twee Amerikaanse.
Omdat de bezoekers van het paviljoen
zich teleurgesteld betoonden als ze te
woord werden gestaan door Amerikaan-
sen, geven de itwee laatsten zich uil voor
een Britse en een Griekse.
„Met deze meisjes zou je een ambas
sade kunnen beheren", verklaarde de
directeur van het E.E.G.-paviljoen, G,
L. de Milly.
De gemeenteraad van Bournemouth in
Engeland heeft zijn verontschuldigin
gen aangeboden voor het feit dat zeven
jonge vrouwen zich bij een kerkelijk
huwelijk in badpak hebben vertoond
om de bruid hulde te brengen.
De meisjes werkten mee aan een zwem-
show. Ze wilden een college, de 22-ja-
rige Eileen Hart, verrassen. Tijdens
de huwelijksdienst zaten de meisjes
een half uur lang in de kerk - de bad
pakken onzichtbaar onder zomerjurk
jes.
Maar op ihet pleintje voor de kerk gin
gen de jurken uit, waarna de jonge
dames een schamel geklede erehaag
vormden.
De predikant die de dienst had geleid,
zette grote ogen op maar zei verder
niets. De moeilijkheden begonnen pas
nadat de vicaris, de eerwaarde heer
Alfred Loughlin, van het huldeblijk
hoorde.
„Ik weet dat de jongedames zich in het
openbaar in zulke kostuums vertonen,
maar het geeft blijk van bijzonder
slechte smaak dit op het kerkplein te
doen, We hebben geen bezwaar tegen
hockeysticks en „dat soort dingen voor
erehagen".
De meisjes zijn geëngageerd door de
gemeente Bournemouth. Het hoofd der
afdeling verstrooiing en toerisme, deel
de vandaag 'mee dat hij de vicaris een
briefje had geschreven waarin hij de
verontschuldigingen van het gemeen
tebestuur aanbood-
(Van een onzer verslaggevers)
„De Schorpioen" wekt de indruk
goed onderhouden te zijn. Ik stap
aan hoard. Op hetzelfde moment
gaat er rechts van mij een stalen
deur open. Een jonge vrouw groet
met een korte hoofdknik. „U komt
voor mevrouw Beemink? Gaat u
maar mee''.
We lopen een smalle gang door
en houden halt bij een half geopen
de deur. Een bescheiden klopje,
een hand die naar mij wordt uit
gestoken, een vriendelijke glim
lach en een ietwat verlegen wel
kom. ,Jieemt u plaats. Zal ik uw
jas even ophangen?" Fleurige gor
dijnen, een huiselijk schemerlamp
je, veld.boeke.tten, een radio, klei
ne dingsigheidjes, een gezellig zit
je en een bureau met geopende
schrijfmachine.
In deze knusse atmosfeer klinkt de
telefoon als een alarmscheL „Goede
morgen commandant. Nee, nog niet.
Daar hoop ik vanmiddag aan toe te ko
men. Zodra ik Maar ben, laat ik ze u
brengen... Allicht niet. Ik had er van
morgen aan willen beginnen, maar
weet, ik heb bezoek..."
„De Schorpioen" is een logement
schip voor Marva's. Tachtig meisjes in
uniform vinden hier een gezamenlijk
thuis. Overdag werken zij op rie ver
schillende bureaus van de Koninklijke
Marine. In het middaguur en 's avonds
eten zij aan boord van het schip, waar
zij ook de resterende uren van de dag
doorbrengen. Aan het hoofd van deze
meisjes staat de officier Marva der
tweede klasse oudste categorie, mej. H.
W. Beernink.
Na de tweede wereldoorlog is de
Marva een nieuwe verschijning gewor
den in de Marine.
In het buitenland bestond zij reeds
lang en. is men met haar bestaan ver
trouwd geraakt. In Nederland wordt zij
nog lang niet door iedereen geaccep
teerd. De algemene opvatting luidt
Vrouwen in uniform missen datgene wat
haar tot vrouw stempelt. Vrouwen die
exerceren doen iets dat tegen haar na
tuur is. Vrouwen die een betrekking
zoeken hoeven daarvoor geen dienst te
nemen bij de Marva. Wie het Marva-
korps als vervulling van een levens
ideaal ziet, heeft een sterke zucht
naar avontuur. Wij Nederlanders glim
lachen als er 'n peloton Marva's streng
in het gelid voorbij gaat. Wij luisteren
bevreemd naar de bevelen uit de mond
van een vrouw. Wij knipperen een beet
je met de ogen bij het zien van de
lage, zwarte schoenen, de zwarte kou
sen, het gesloten hemd met de strop
das en het korte haar onder de witte
muts. Wij willen er niet aan. Wij vra
gen ons ook niet af wat een Marva in
feite doet.
Verwacht van mij geen beschouwing
vóór of tégen Marva's. Denk niet, dat
dit stuk geschreven is op verzoek van
de Marine met het oog op een even
tuele nieuwe werving van meisjes. Ik
ben aan boord van „De Schorpioen
gestapt om een paar indrukken op te
doen. Mijn belangstelling gold het le
ven en werken van een Marva op een
logementssehip, haar belangrijkheid in
het kader van de Marine, de discipline
waaraan zij onderhevig is en de atmos
feer waarin zü zich met haar collega's
verstaat.
De ontvangst aan boord was char-
mant, uiterst hoffelijk en stijlvol. Men
gunde mij een blik in een gemeenschap
van ernstige vrouwen, beschaafd en bij
zonder ontwikkeld En bepaald geen
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
avonturiersters als u dat soms mocht
denken.
Genietend van een verrukkelijke rijst
tafel in de longroom van „De Schor
pioen", werd mij duidelijk gemaakt,
dat er omtrent de Marva veel wanbe
grip bestaat „In Den Helder is het
uiteraard minder geworden,- maar in
andere plaatsen staren ze je nog aan
alsof je van een andere planeet komt.
Er zijn nog talloze mensen, die niet we
ten wat een Marva is. Laatst vroeg
iemand in mijn woonplaats: „Op welke
lijn vliegt u nou?" Anderen denken dat
je conductrice bent op een bus."
Wie is juffrouw Beernink? Een on
verschillige, stoere vrouw met de af
gebeten intonatie van de volbloed mi
litair? Een officier, die met zware
stappen door het vertrek, dreunt en
met een sterk gebaar haar sigaret
uitdrukt in de asbak? Als zij tegen
over mij zit, nadat zij een kop koffie
heeft ingeschonken en een koekje op
een glazen schaaltje heeft gepresen
teerd, vergeet ik, dat deze vrouw deel
uitmaakt van een korps dat op mili
taire leest geschoeid is. Juffrouw
Beernink is een vrouw tot in de top
pen van haar vingers. Zij heeft een
zachte aangename stemy- een leuke,
argeloze oogopslag en. een glimlach
die warmte uitstraalt: In haar do
mein schept zij een fijne, intelligente
sfeer, die ver staat van stoerdoenerij
of nadrukkelijke zelfstandigheid.
„Ja, ik ben niet zo technisch hoor.
maar vroeger zaten er twee masten op
dit schip. Dat is eigenlijk het enige dat
ik ervan weet. Nee, nee, Marva's va
ren niet Marva's doen dienst in de wal-
plaatsea op de verschillende kantoren.
Daardoor kan er Marinepersoneel voor
andere takken van dienst worden vrij
gemaakt. Bovendien hebben vrouwen
de reputatie dat ze vrij secuur zijn. U
weet waarschijnlijk dat de Marva op
31 oktober 1944 in Engeland is opge
richt. Na de bevrijding van het zuiden
zijn we daar gestart. Daarn». werden
we overgeplaatst naar Holland. Er was
in die dagen een enorme toeloop van
meisjes. We hadden iedere week groep
jes van twintig in de opleiding. We kon
den dus ook selecteren. Die toeloop heb
ben we nu niet meer. Er is overal per
soneelstekort, dus ook bij ons. Eén der
de van de Marva's van na de oorlog
ging naar Indonesië. Er zat dus voor
haar toen ook meer variatie in. Het
korps telt nu ongeveer 280 Marva's.
Maar dat is maar een gokje hoor! On-
ze maximum sterkte mag de 475 niet
overschrijden. Na de oorlog heerste er
natuurlijk een bepaalde tendens. Al die
meisjes hadden een hele tijd niets kun
nen doen. Nu kregen zij de gelegenheid
zich te laten gelden. Sommigen kwamen
uit de ondergrondse en anderen deden
net misschien om bet avontuur. U moet
V-procent idealisme rekenen en
vijftig procent vanwege het nieuwe. Mo
menteel worden de meisjes teruggehou
den door het feit, dat ze meer aan re
gels gebonden zijn dan in een particu
liere betrekking, hoewel ik van sommi
ge meisjes ook wel anders gehoord heb.
Bovendien is Nederland nogal huiverig
voor uniformen.
Onze Marva's doen zeer goed werk.
Een aantal werkt er bij de verbindings
dienst. Dat is een heel belangrijke
dienst van de Marine. Anderen zitten bij
de navigatie Gevechts InformatieschooL
Verder hebben we de plotters, die de
bewegingen van zee- en luchtvaart op
kaarten uitzetten. Deze Marva's,- die
een speciale opleiding krijgen, geven
demonstraties en nemen deel aan oefe
ningen. Ikzelf? Ik zit al sinds 1945 bij
SreA-rï£ar.va* -Dri? jaar ^eb voor de
NAVO in Washington gezeten en enige
tijd m Londen. Ook voor de NAVO.
Heel voorzichtig naderen we nu de
kwestie van de onvrouwelijkheid. Juf-
frouw Beernink zet er even haar kop
koffie voor neer.
.Weet u wat zo gek is? Parade lo-
pen bijvoorbeeld doen de meisjes erg
graag. Zo'n parade maakt op buiten
staanders altijd een vreemde indruk,
maar zij vinden het heel gewoon. Wij
willen ook zoveel mogelijk aan de Mar
va een vrouwelijke touch verlenen. Met
de weekends mogen de Marva's in bur
ger lopen".
En dan vertelt zij snel en volgens
't hiërarchisch patroon de mogelijkhe
den die er voor een Marva zijn. Acht
tien jaar in dienst (met MULO 17 jaar)
tot maximum 35 jaar. Plotters moeten
MULO hebben gehad. Enige wiskundi
ge kennis noodzakelijk. De militaire
vorming in Amsterdam, de vakoplei
ding, de pensioengerechtigde leeftijd
voor de Marva's (50 jaar) de verschil
lende rangen, de kaderschool, de offi
ciersopleiding op het KIM en het leven
aan boord van de „Schorpioen". Mar
va's kunnen de functie vervullen van
typiste en secretaresse. Ze kunnen te
lefoniste worden en archiefwerk ver
richten.
Kwart oner twaalf: de Mama's
tussen wal en schip.
aan vast zit. Bezoeken van gezinnen,
waarvan de vader op zee zit enz.
Marva's tekenen een contract voor
twee jaar en drie maanden", zegt juf.
frouw Beernink. „Die drie maanden
gelden voor de opleiding".
Bent u ook in Indonesië geweest?
„Ja. daar heb ik een hele tijd gezeten.
Ik ben ook secretaresse geweest van
minister Schokking en van de bevelheb-
ber der Zeestrijdkrachten, Op de afde
ling materieel heb ik ook gewerkt".
Het leven aan boord van „De Schor
pioen". Het woord bemanning spreek ik
een beetje aarzelend uit, maar juffrouw
Beernink knikt geruststellend. „Inder
daad, wij spreken van bemanning, want
bevrouwin-g klinkt zo gek. Wij hebben
dus tachtig meisjes aan boord. Officie-
ren, onderofficieren, korporaals en Mar
va's. Bovendeks bevindt rich het gas
tenverblijf. Daar kunnen de meisjes
door haar verloofden worden afgehaald.
Ze mogen er ook bezoek ontvangen. Er
staat o.a. een televisietoestel. We zijn
net bezig de zaak daar te verbouwen.
Dan hebben we het Marva-dagverblijf.
Dat is benedendeks, waar de Marva's
rustig kunnen zitten.
Dan de eetzaal en de slaapzaal. De
korporaals hebben een apart verblijf.
De onderofficieren hebben hun „Gouden
Bal" en de officieren de longroom.
Daar mogen ook de twee sergeants
A. R.O.'s zitten. Dat zijn aspiranrt-reser-
ve-officieren.
We staan hier n zeven uur op. Half
acht ontbijt, acht uur baksgewijs aan
treden. Daarna gaan de Marva's naar
haar werk. De huishoudelijke staf blijft
aan boord. Dat is de chef d'équipage,
de chef hofmeester, die vier hofmees
ters onder zich heeft, de sergeant-kok,
bijgestaan door een korporaal en .twee
Marva-koks. Die vier hofmeesters zijn
voor de longroom en de Gouden; Bal.
.Daarnaast hebben we nog de ziekeuver-
xorgsters en de onderofficier Vaxi de
wacht. Jazeker. de Marva's moeten ook
wacht lopen. Die onderofficier wordt
bijgestaan door een leerling-wacht,
's Avonds na zonsondergang wordt de
poort gesloten. U heeft waarschijnlijk
wel dat prikkeldraad gezien? Bij bezoek
van buitenlandse schepen hebben we
wel eens last gehad van beren, die aan
boord wilden klimmen.
Vandaar. Eenmaal per week is er
een dansavond in de Marinekantine.
De meisjes kunnen 's avonds ook naar
de militaire tehuizen gaan. Minderjari
ge Marva's moeten om elf uur binnen
zijn, tenzij ze een bepaalde rang heb
ben. Dan niet. De anderen om twaalf
uur. Van de OS en O (afdeling recrea
tie en ontspanning) krijgen we een boe
kenkist, die om de zoveel tijd vrrwk-
seld wordt. Ik zit hier als divisiechef.
Wat het groeten betreft.... het wordt
als beleefdheidsvorm beschouwd dat
men een meerdere groet.
Iedere vrijdagmiddag houdt ik inspec
tie door het schip. Iedere morgen in
specteer ik de meisjes of ze goed ge
kleed van boord gaan Ongeacht de
dienstvakken gaan we hier gezellig met
elkaar om. Er heerst aan boord een
sfeer van kameraadschaD. Zullen we nu
even het schip doorgaan?"
Er zijn verder codeur-telexisten no
dig en tandartsassistenten, ziekenver-
zorgsters en sociale, werksters. Als er
meisjes zijn, die de school voor maat
schappelijk werk hebben afgelopen, ko
men ze als sergeant in dienst. Dan wer
ken ze voor de afdeling sociale zaken
van de Marine. Een baan, waar veel
Juffrouw Beennink drukt de muts met
omgekrulde randen op haar hoofd, en
gaat mij voor naar de verschillende
afdelingen van „De Schorpioen". Snel
en veerkrachtig loopt zij door de gan
gen. Hier en daar geeft zij een op
dracht, een wenk zonder haar stem te
verheffen. Zij wijst mij op de kleine
toko, waar de meisjes cola kunnen krij
gen en jus d'orange en andere kleine
artikeltjes. Ik maak kennis met de bot
telier, die zorgt voor de be-.-or; "lag
van aardappelen-, groente, melk «u
vlees. De deur gaat open naar de zie
kenboeg (iedere morgen houdt er «en
militaire dokter spreekuur), de Gouden.
Bal, de longroom, de eetzaal van de
Marva's, waar de tafels reeds gedekt
staan .en de kombuis. De Marva-koks
staan over de dampende ketels gebo
gen.
Ze dragen stevige schorten en over
hemden met opgerolde mouwen. Tien
tallen Marva's komen nu de loopbrug
op en verzamelen zich even later "i
de eetzaal. Een jonge kokkin slaat met
een pollepel op een holle granaat, die
als een gong in het portaaltje hangt
naast de kombuis. Er barst nu een ge
kwetter los van tientallen vrouwenstem
men. Er wordt snel gegeten
„Annie, heb je nog jus?"
Js er nog rijst?"
Mag ik even die sambal vast
houden?"
In, de longroom hebben zich de offi
cieren verzameld. Het voorstellen ge
schiedt kort en zakelijk. Wij gaan aan
tafel. Een jeugdige hofmeester zet de
gerechten neer en wacht tijdens de
maaltijd op nieuwe orders. Het geheel
ademt een gedistingeerde, ernstige
sfeer. De gesprekken bepalen zich tot
vluchtige opmerkingen, die vaak met
van vlijmscherpe spot ontdaan zijn. Otn
kwart over één veert het kleine gezel
schap weer overeind. We hebben een
kopje mokka gedronken en een sigaret
gerookt. Een ferme handdruk, een kor
te hoofdknik is het slót van de ontmoe
ting. Juffrouw Beernink brengt mij'naar
de loopplank. „Dank u wel voor uw
komst. Succes met uw artikel".
„De Schorpioen" maakt weer een ver
laten indruk. De A 882 gaat over en
kele maanden in dok. Dan zal het de
eerste keer zijn, dat Marva's gaan va
ren. Een nieuwe ervaring voor meis
jes, die werkzaam zijn bij de Konins-1
lijke Marine. 1
