Archivaris sprak puntig
over Schiedam in historie
Verdienstelijk oeuvre
van Giudici getoond
NIEUWLANDKERK ZAL
M AGNALIA DEI HETEN
ROTTERDAM
Sic transit gloria mundi...
Zo ging het bij glasfabriek
Schie"
Zaal te klein - zaterdag wandeling
tsf^srjir °°k. v.i« izr%&£?is&r&T
In zestig jaar is wel veel gewijzigd
DrsKuyer: Toch
heeft de stad
saillante punten
Lezing van drs. Kuyer
Goede contactavond Geref. Kerk
Burgerlijke Stand
„s-S'L'V'ïaffiT
DE ROTTERDAMMER
WOENSDAG 31 OKTOBER 1962
Cefa vertoont
Gebroeders Peeler
\Fout
S" 2LhSlJniel ,de rijke
I.F.A. brengt eert
Politievoetballers
bijna kampioen
VOORRAAD.
MET SFEER
Mei scooter ten val
SUCCESSEN
TAAK
4T
Schuimbak
Directeur
Versieren
Bij inbraak 125
buit gemaakt
Scholen Maassluis:
zaterdags vrij
AGENDA~VÖOR
SCHIEDAM
Vandaag
en morgen
en dagelijks
Pagina 3
(Van een onzer verslaggevers»
Boelend heeft de gemeentearchiva
ris drs. P. Th. Kuyer dinsdagavond
ia Irene voor de Volksuniversiteit
over „Oud Schiedam" gesproken. De
taal was te klein om alle belangstel
lenden te kunnen bevatten. Zelfs op
het laatste moment hebben de da
mes van de VU nog een twintigtal
toegangskaarten moeten verkopen.
De heer Kuyer heeft het Schiedam
van vroeger met een puntige tekst,
geestig en heel duidelijk besproken.
Hij vertoonde daarbij prachtige dia's,
over Oud-Schiedam en In het tweede
over Oud-Schieda men in het tweede
gedeelte van de avond heeft hij de
belangstellenden tal van dia's ge
toond met afbeeldingen van gebou
wen en straten van de stad om zoals
bij zei „een wandeling door Schie
dam te maken." Zaterdagmorgen
gaat de heer Kuyer met een aantal
belangstellenden op stap om de stad
daadwerkelijk te tonen.
JU» ik het woord stedeschoon voor
Schiedam gebruik dan weet ik dat
bet een hachelijk woord is maar er
is nu eenmaal geen verkleinwoordje
voor', zei drs. Kuyer aan het begin
van de avond maar aan het slot con
cludeerde hij dat Schiedam heus de
moeite van bet bekijken waard is cn
de tevreden bezoekers betuigden het
met hem.
ïrs. Kuyer stelde dat de grote stroom
van het vreemdelingenverkeer langs
Schiedam gaat In boeken sal men
weinig over Schiedam aantreffen.
Toch heeft de stad saillante punten.
Hij noemde de molens, de branders
panden. de kerk, de beurs, het pro
veniershuis, het kantongerecht. „Dit
alles is te vinden binnen het kieine
bestek van de oude stad". ..Ze sprin
gen uit de eentonige collectiviteit van
het straatbeeld".
De Grote Kerk is uit de middeleeu
wen. het stadhuis van eind zestiende
eeuw maar de rest is aüemaai uit de
achttiende eeuw en later. Bijna alle
maal zijn de gebouwen in de tweede
helft van de achttiende eeuw neergezet.
De vraag over de gesteldheid van de
bevolking in die tijd biedt stof voor een
volledige lezing volgens de heer Kuyer
d:e mededeelde ditmaal enkele rechtlij-
iïeven ®enuanceerde schetsen te willen;' Zo daalde het totaal van Gouda in
1 het begin van de achttiende eeuw van
20.000 naar 12000 door malaise in de
pijpenindustrie.
De functionarissen van de wijk
Nieuwland der Gereformeerde Kerk
in Schiedam beschikken over goede
•Tlcn®" dateSchiedam dl-te'eeuwen"bran-1 CultllUr-minded
de
aj*e
t eeuw'^vi driekwart i De gemeentearchivaris zei dat
i branderii bfldJ££ieH v'a" de eerste j brandersknechts geen culturele 1
slechts Hrif tf, lm 1670) nog j meebrachten. Toch is te zien -lat Schie-
industrie hta HanderiJ5n' De branders-j dam architectonisch wel cultuur-minded
betekenis fn i-n, w óe 11L' eeuw Keen was. Dat moet te wijten zijn aan de
m 171HI's ti i w,aren 32 branders, 'drang van de branders om hun wel-
m 1718 9o. In de laatste decennia be- vaart te tonen.
De sedentaire bevolking had het
St. Lucasgilde waarin diverse beoefe
naren van de kunstnijverheid waren
opgenomen. Het grootste aantal be
stond echter uit huisschilders, niet uit
kunstschilders. Voor het maken van
kunstwerken in raadszaal en burge
meesterskamer moest een beroep
worden gedaan op kunstenaars uit
Delft en Rotterdam.
re°n erC iRo0th onUvikkeling. In 1780
ien er IBÖ branders, in 1799 224.
y,'n„.de »chttiende eeuw was Schiedam
bii uilstek' ln de zeven-!
Mende eeuw was er nog een belangrijke i
haringvaart. Dat liep echter ter£g en*
i£„ r£. t 2 %T, no* v'tf baringbui-1
binderij is in Schiedam een!
strUfa* ïit £efr,Jf. f bleven in tegen-j
stelling tot Rotterdam waar de bran-'
is ware ondernemers beschik-f
ders
ten
Bekende zilversmeden zijn hier niet
wwitoriiL complexen van pakhuizen, j geweest. Er was een goede kunstaar
mmiülwJL. Schiedam telde in 1750 dewerkfabriek van Klos. maar die
inwoner», ht 1800 11300 inwoners, beeft slechts vijf jaar bestaan. Fraaie
fl k™** aanwas was een gevolg vanspecimen van dit aardewerk zijn nog
ruime werkgelegenheid. in het museum te zien. Van beeldhou
wers is geen spoor te vinden. In
\uDt« TenseJ? kwamen uit Brabant
Westfalen. Osnabrück. Munster Het
een
bloemlezing met gedichten over plaat
sen in Zuid-Hol land is niets over Schie
dam opgenomen en drs. Kuyer achtte
DrsCriKuverR *1^4. £wam*n«terecht want de verzen zijn gering
of he*verdun er°P.dat de groei In getal en slecht. Schiedam had in de
35
(Van een onzer verslaggevers)
..De gebroeders Pech" is de titel van
de film die de Cefa vrijdag- en zaterdag
avond in gebouw Irene zal vertonen.
Voor het eerst na lange tijd worden er
dus weer twee filmavonden achtereen
gegeven. Toegangskaarten zijn verkrijg
baar aan de zaal en bij boekhandel Nie-
mantsverdriet Lange Kerkstraat. i
De film begint als Pulle (Wolfgang i
Nuesz) uit een inrichting voor dra'ik-!. -
zuchtigen wordt ontslagen. Natuurlijk i *erï om de wijk avonden geva-
Ibelooft hij de hoofdzuster alleen limonu- jrieerd te houden. Zo kregen dinsdag-
jde te drinken. Maar ja. ook op andere!avond tal van facetten wederom de
wijze kun je op het verkeerde pad ra- j aandacht in de kantine van de
i ken. Met zijn broer Jozef besluit hij een jSchiedamse cartonnagefabriek. Aan-
t kraak te plegen in een bankgebouw. trekkeiijk was „Schilderijenexpositie"
i Via een bovenhuis willen r.e zich in
het bankgebouw laten zakken. Maar al
tijd valt er wel iets voor, waar ze niet
op hebben gerekend. Het jeugdige echt
paar. dat het bovenhuis bewoont, loopt
wel eens kwaad weg. maar het praat-
en minzieke dienstmeisje Lore blijft op
haar post. Maar noch -door Lore noch
door de nieuwsgierige weduwe Kohier
laten Pulle en Jozef zich van de wijs
brengen. Zo stapelt de ene dwaasheid i
zich op de andere. Als ze er eindelijk in j
zijn geslaagd de vloer gedeeltelijk open j Lii>-/|tu{pr/) film
te breken moeten ze zich gauw onder j imh
de bedden in een zijkamer verstoppen j T
omdat het bewuste echtpaar weer eens De Interkerkelijke Film-Aktie te Hoek
thuiskomt. Het wordt pas goed feest ivan Holland, een commissie gevormd
waaraan voor de bezoekers een wed
strijd was verbonden. Duidelijk was
te doen dat hier de tonelisten van
Geron de artistieke bijdrage hebben
geleverd.
Beurtelings heeft men figuren uit de
van Holland een commissie
als het tweetal besluit door middel van!
een kriiesüst vrii baan te maken. land die bijzonder aktief is. vertoont
maandagavond m de Geref. kerkzaal
een krijgslist vrij baan te maken.
Het gelukt hen tenslotte het jonge echt
paar op hun ..tweede huwelijksreis" te
krijgen, maar het bedrog komt uit en het
echtpaar keert terug.
Uiteindelijk komer. de gebroeders
Pech toch in het bezit van de begeerde I
bankbiljetten maar vallen daarbij, hoe
kan het anders, in handen van de poli
tie. En daarmee hebben ze opnieuw be
wezen hun naam eer aan te doen.
(vin een onzer verslaggevers)
Tijdens zijn boeiende lezing over
„Oud-Schiedam" heeft drs. Kuyer,
gemeente-archivaris met lichtbeelden
o.a. de verdienstelijke architectuur
van de architect Carlo Francesco
Giovanni Giudici getoond, die ook in
Rotterdam zoveel mooie bouwwer
ken heeft gemaakt. Hij was inspec
teur-generaal van De Maze. De ge
bouwen in Rotterdam zijn gebombar
deerd en vernietigd. Schiedam heeft
van de talentvolle kunstenaar die in
XB19 overleed gebouwen als het kan
tongerecht, het Stedelijk Museum, de
Spaarbank en vermoedelijk ook de
Koopmansbeurs.
T\RIE MAANDEN geleden bezoch-
ten wij een stad in cms land. Net
als de vrouwen doen bekijken wij
dan ook prompt etalages, onze aan
dacht gaat dan naar boekwinkels, an
tiquariaten en kunsthandels. Daar
in Zutphen zagen wij een goede
voorraad van dergelijke winkeltjes.
Schiedam heejt vrijwel geen kunst
handel. vrijwel geen antiquariaten en;
Voor de beurs hadden drie archi
tecten ontwerpen gemaakt maar ten
slotte kreeg de stadsarchitect Rutger
van Bol. Esde opdracht uit de drie
ontwerpen de beste elementen te kie
zen. ..Auteursrecht kende men ken
nelijk niet". Het geheel wekt de in
druk van de hand van Giudici te zijn
omdat Van Bol, Es nimmer getoond
heeft tot dergelijke concepties in
staat te zijn.
De heer Kuyer liet niet alleen de
prachtige gebouwen in- en uitwendig
zien maar hij besprak ook de tot
standkoming. Zo besprak hij het
schrijnende leven van de bejaarden in
het vroegere gasthuis. Ze leefden te
midden van de luizen en ze werden
voor vijf gulden in een schip naar de
voormalige fabriek van Kioos vervoerd
toen het nieuwe St, Jacobsgasthuis er
kwam. Voor de Kost dienden ze stenen
te bikken.
Ook tvet nieuwe tehuis was niet
ideaal. In de zalen stonden de bed
den in het midden en de tafels langs
de ramen. Hier hangt de sfeer van
de Camera Obscura zei drs. Kuyer
die de opmerkingen van Keesje het
diakenhuismannetje aanhaalde. De
huidige bestemming past beter bij de
architectuur. Hij liet het orgel zier»
dat uniek is te noemen en -ook de
aula is van een waardige stijl en
stemming.
Mercurius liet opnamen zien van het
dat Schiedam een boeiende stadinterieur van het Kantongerecht. In
met sfeer kan zijn. Dat is weer ge-!190Q wilde men dit gebouw zelfs slopen,
bleken uit de leerzame lezing die on-;Hct is het enige m ons land uit de
ze gemeentearchivaris heeft gehou-',^raPse^dat ^e!? dergelijke stijl
Th. Kuyer nog vele van aeze lezingen icn<j ;n ve;e panden Mercurius
zal houden want hij weet op bokwa-\Li geplaatst. Dat is ook bij het hoofd-
me wijze en met fijnzinnige humor (bureau van politie te zien hoewel Mer-
veel te vertellen over onze stad. Over i curius de beschermer van de dieven
QTEEDS meer wordt
rJ c
het duidelijk
de vele malen bekroonde en bijzonder
aantrekkelijke film ..De herberg van het
zesde geluk naar de door Alan Burgess
geschreven roman ..Een kleine vrouw.
Aangezien de vertoningsduur twee
en een half uur is heeft men gemeend
geen filmpje vooraf te draaien. Wel zal
een kleine pauze worden gehouden voor
de kofifie. Donateurs van de IFA kunnen
op deze eerste drie dagen van deze week
voor een gereduceerde prijs togangs-
bewijzen verkrijgen op de bekende
adressen. Het is wenselijk dat men kaar
ten vooraf koopt omdat de zaal maar
een beperkt aantal stoeien beschikbaar
heeft .mede door de wettelijke voor
schriften bij een filmvertoning. De ver
toning in deze zaal begint precies acht
uur.
Het voetbalelftal van het Schiedam
se politiekorps is bijna kampioen van
Nederland geworden. De Schiedam
mers waren al kampioen van het dis
trict West. dinsdag hebben ze in Soest
gevoetbald tegen ,de kampioenen van
de andere districten, de koninklijke
marechaussee uit Roermond, de politie
uit Emmeri en de koninklijke mare
chaussee uit Apeldoorn.
S^fdsr";r?„ scooter ten val toen hij maandag-
mond met 10. van Emmen met 30 .„jug
Bij de afrit Schiedamsedijk-Piein 1940
te Vlaardingen kwam de 23-jarige kan
toorbediende H. A. B. uit Maassluis met
en toen waren ze bijna kampioen
want in het beslissingsduel tegen Apel
doorn hadden ze een beter doelgemid-
delde zodat een gelijk spel de Schie
dammers de grote triomf zouden heb
ben gegeven.
Bij de rust was de stand nog 00.
helaas voor Schiedam miste gcalget-
ter Groen een goede kans en Apel
doorn slaagde erin aan het slot wel
m twee treffers te plaatsen. Overigens
is deze tweede plaats zeer eervol te
noemen.
morgen een wielrijder wilde ontwijken.
B. liep lichte verwondingen op aan zijn
rechtervoet.
Bij de vele kalenders die straks weer
gaan verschijnen, zal er één bij zijn,
die de Maaslanden? bekend zal voor
komen. De geref. jeugdvereniging als
initiatiefnemer heeft voor haar kalen
der als onderwerp Maasland gekozen.
De opbrengst van deze kalenderver
koop is bestemd voor het jeugdwerk in
Oeganda-Oeroendi in Afrika.
feschiedenis uitgebeeld als Koningin
mma, Florence Nightingale, minis
ter Zijlstra, Frans Schubert; Zeifs
radioster Dorus was aanwezig. Aan
het slot heeft Pipo de Clown waar
in de aanwezigen Koos de Groot her
kenden de prijzen uitgereikt aan
degenen die het best de figuren had
den herkend.
Spelleider was J. Hofstra. de tekst was
van Coen Westerveld en de heer K.
Tanis heeft de muzikale illustratie
verzorgd. Architect S. T. Goslin»a
heeft op deze avond dia's van nieu
we kerken en wijken vertoond. De
wijkpredikant ds. P. R. Everaars leg
de het accent op het beleven van de
kerkelijke gemeenschap in zijn ope
ningswoord.
Voor de pauze is ook ruime aandacht
geschonken aan de acties die gehou
den worden om gelden te verzamelen
voor de ia aanbouw zijnde kerk In
Nieuwland, die Magnoliakerk genoemd
zal worden. De officiële naam wordt
Magnalia Deï Grootheid.
Voor de nieuwe actie tijd is geld zijn
reeds honderd medewerkers verkre
gen. zelfs uit andere wijken.
In de vrije avonduren en op zaterdag
knappen deze medewerkers tegen ver
goeding allerlei karweitjes op. Zo
werken ze o.a. dan in een suikerwerk-
fabriek.
De baten zijn bestemd voor de ver
fraaiing van de Magnaliakerk. In de
pauze was de chocoladeverkoop be
stemd voor de inzameling.
de boekhandel kan wel concurreren Schiedam valt heus veel te vertellen,I wordt genoemd.
met eiders zij het dat de boekhande-dat is gebleken, veel Schiedammers
laren menen dat de Schiedammers willen ook veel over deze materie
wel een bepaalde smaak hebben. Men
koopt hier andere boeken dan in Am
sterdam en Rotterdam geschiedt, ver
tellen zij. Daarom gelukken literaire
bijeenkomsten hier nooit. Van bepaal
de boeken behoeven ze slechts een
enkel exemplaar voor die enkele klant
te bestellen. Daar in Zutphen
riel het ons od dat in de etalages een
keur ran boeken en boekwerkjes orer
de stad tc koop lag. van kostbare
wetenschappelijke werken van twin
tig gulden tot populaire geschied
schrijving voor ertkele guldens. Waar
om is dat over Schiedam niet het ge
val? Ook over Schiedam zijn boeken
te schrijven.
de belangstelling voor Schie
dam er is tonen de successen tel
kens weer. We kunnen daartoe met
genoegen wijzen op de dankbaarheid
Van het gehoor dat met aandacht
naar de goede lezing van gemeente
archivaris drs. P. Th. Kuyer heeft
geluisterd. Zo doet het ons ook ge
noegen dat onze goede relatie C.
Groeneweg op veler verzoek volgen
de week donderdagavond in een zaal
®an De Goede Haven zijn lezing over
Oud-Schiedam gaat vervolgen. Eer
der heeft hij met succes zijn prent
briefkaarten via de epidiascoop ver
toond onder de titel „Van het Station
naar het Hoofd". Nu gaat hij de reis
ran het Hoofd terug maken en onge
twijfeld gaan de leden van de Gere
formeerde Kerk in Schiedam-Zuid
wederom een belangwekkende töijk-
avond tegemoet.
J[;1EER aandacht voor Schiedam
4 kan de sfeer in de stad slechts
ten goede komen. De overheid heeft
hier ongetwijfeld een stimulerende
taak. Gebrek aan kennis van de stad
is gebrek aan liefde voor de plaats
waarin men deel is van de gemeen
schap. Daarom zou het jnist zijn als
hier exposities over Schiedam wer
den gehouden. Dat is heel goed vio-
gelijk, particulieren en de gemeente
hebben materiaal genoeg. In sommige
plaatsen in ons land worden in het ge
meentelijk archief diapositieven ver
toond. Dat kan hier ook, dan dient
men het gemeentearchief ruimte te
geven, geld te verschaffen voor het
doen vervaardigen van de dia's en er
zullen wat apparaten moeten worden
aangeschaft.
De postzegelclub Posita te Maasland,
die vorig jaar is opgericht mag zich in
een blijvende groei verheugen. De ver
eniging telt roods 35 leden, van wie 15
jongeren tot 16 jaar.
Zaterdagmiddag is er in het Trefpun'
weer een bijeenkomst. De nadruk zal
deze middag liggen op het ruilen van
zegel».
weten. Slechts weinigen zijn blijkbaar
in staat om dat vele over Schiedam
te uiten en daarom dient men de ac
tiviteiten van die weinigen te steunen
en te waarderen. Dat zal misschien
geld kosten en de ervaring leert dat
Schiedam voor dergelijke zaken niet
scheutig is. Ook in de historie is
Schiedam al als de p'aats van de zui
nigheid genoemd.
Er is meer verborgen humor aldus
drs. Kuyer die stelde dat het kanton
gerecht en het belastingkantoor naast
elkaar aan de schaduwzijde van de
Lange Haven staan en dat de spaar
bank. de kerk en de branderijen daar
tegenover aan de zonzijde staan.
De heer Kuyer liet nog tal van prach
tige opnamen zien, na de pauze waren
dat achtereenvolgens plaatjes van de
panden en de straten van Oud-Schiedam
en ten slotte kwam de gemeentearchi
varis tot de conclusie dat Schiedam
meer aandacht waard is dan het krijgt.
SCHIEDAM Geboren: Anneke dvCde
Groot en L Groenendijk; Anja d v B T van
der Linden en B C Scholten; Catharina J d
v C de Roode en J Veenman: Eric N HA z
T M van Dijk en J M Oostrum; Ronny
z v G de Hey en W van Elshcker; Jacobus
H P z v P C Weber en M Stavenuiter; Jen
ny d v J Mangelaars en W A van den Hof;
Reaé QB z v Q B Hengst en M G Post-
m»; Johanna R d v J IJ SonneveW en B
den Hartog; Gerda d v J T Rood en G J
Kapoen: Harm z v H Bakker en A van Har-
tings veldt; Maaike Md v J H J Bosnia en F
Akkers dijk; Hermanus G z v G A A Hilver
sum en E L van. den Boogert: Hendrika d
v H Dorsman en C den Dunnen; IJsbrand z
v J Feenstra en G M Stigter.
Overleden: J Stehouwer. 61 j; H Driessen,
63 j; A Molenaar. 63 j; H M Pols. 80 j.
echtg v W J Kemper; M Hoich, 84 j. wed
v P T Justesen.
ZO VERGAAT dan de roem
en zo zag tekenaar Octave
DeConinck uit Schiedam de sloop
van de Oostmoleneen gedenk-
tcaardig feitt dat veel mensen
trok. Inmiddels is de stoop reeds
terdergevorderd dan op de teke
ning en deze week zal het von
nis wel geheel zijn voltrokken.
Gelukkig heeft Schiedam nog een
aantal in goede staat verkeren
de molens over
(Van een onzer verslaggevers)
^ESTIG jaar geleden
moet Schiedam
een opmerkelijke stad geweest ajjn.
De scheepsbouw was er nog niet, de
moeten worden, aangezien de ene soort Ier Jaap van Dijn zijn in het pleeghok
met de andere veel verschil maakte in
prijs en premie. Dat een en ander meer
malen tot een twistpunt werd tussen de
leiders en glasblazers Is zeer begrijpelijk.
roem van bet gedistilleerd was voorbij.daar de ene stee soms wekenlang een
Toen was de glasindustrie een belangrijke
tak van Industrie. Voor de hete vuren
stonden de glasblazers die vaardig de
vloeibare klompen glas vorm gaven.
Oude Schiedammers kunnen nog wel
vertellen over die vreemde tijd. De glas
fabriek werd „de hut" genoemd en ook
de personeelsleden hadden vreemde bij
namen. Vakantie kende men niet. Drank
misbruik was usance. Men ^tuurde de
leerjongen In de glasfabriek naar de
branderij In de Bakkerstraat om emmers
drank te halen.
Er is wel veel gewijzigd in zestig
jaar. In het personeelsorgaan van de
Verenigde Glasfabrieken vertelt P.G.
P i j Ra rtiiriz
goedkope fles maakte, terwijl de andere
een meer rendabele vorm onder de voet
van de steller had.
De hitte in de labriek is ondragelijk,
ofschoon alle luiken en ramen wijd open
staan. Loom en verhit lopen de indragers
van de bak naar het pleeghok om daar
hun warm vrachtje naar binnen te schui
ven. Gebeurt dit echter niet naar de
regels van de kunst, waardoor twee hete
flessen elkaar raken, dan klinkt de
schreeuw van de ..Pleger"; „Martijnse,
eentje minder".
Enkele van de jongeren schreeuwen
..Smoorkuil", maar het is te heet om
zich overigens druk te maken. Zij im-
mers zijn druk in de weer met hun pijpen
op onderhoudende wijze over de oude af je stoten en met hun natte spanen,
tijd Hij meent dat de Schiedammer die niet te vroeg maar ook niet te laat
in die vorm moeten worden gezet, waarin
de fles gedraaid wordt
tijd. Hij
J, van Trieht de laatste nog in leven
zijnde glasmaker uit het Schiedam van
toen moet zijn.
Onder de titel ..Zo was het in 1904
in de glasfabriek De Schie schrijft htj:
De eenvoudige omrastering van een
houten hek met daar direct achter de
Portierloge". bestaande uit een afge
keurde en oude „roef van een rijnaak
met een enkele ruit en deur zou niet
kunnen doen vermoeden, welk een be
langrijke industrie daarachter in continu
werkzaam was
Met verhitte koppen en van zweet plak
kende hemden werken de glasmakers
C. van der Net. Janus van Os. C. Mar
tijnse. W. Mulder. J. van Rooij en J. van
Tricht rustig door. terwijl A. Lans op
den Steen op de Bok zijn kunsten bot-
viert.
Hoe het kwam en wanneer was niet te
Aan de voorzijde bevonden zich enkele (zeggen, maar de roep van „Schuimbak
kleine huisjes, bestemd voor de „Hutte- WOrdt door leder overgenomen, waarna
meester" Coos de Ruiter, voor de Oven- de glasmakers w „G®nlag en CasJdleker
bouwer Koen
een huisje voor
Westerveld en tenslotte
de „Spitse Stok" C.
als eersten de „PÜP" Hete» 'bun- De
overigen volgen direct. Voor de indra-
gers en plegers was het oponthoud geen
Tets verderop teg<-n de „Kantoorlokalen" bezwaar en maakte dit geen verschil in
mi? dam weer achter de vier hutten. hun loon, doch aanvangers. stellers en
nl Shi,,- de Oranjeboom daar-glasmakers werden van deze gedwongen
"D Palmboom" en tenslotte de rust niet wUzer. Respectievelijk 10. 30
ttil' TT volksmond de ell 60-, was de beloning voor het werk
"Vherboom i nacht voor rfe dr!e laatstgenoemden.
De volledige nachtploeg van „De Schie" De hut ligt thans volkomen stil en is
De t oiieo «j d f gck0men. tot rust gekomen. Nog steeds heerst er
r,Uim„fhröïkelii"k' is werden er die (een grote hitte. De „Spitse Stok", Janus
Zoals gebr riz»a«w>n smaakt. van Os, beijvert zich de dorstige keel te
laven met koud bier. dat in allerijl is
gebracht. Het gaatjes knippen in de
„Bierkaart" gaat Van Os goed af. Voor
elke fles een gaatje.
Glasmaker Dries van Leeuwen en «tel-
nacht de gewone soorten flessen gemaakt
zoals patent- en wijnflessen, daarnaast
de „Siepels" en „Kannetjes
Tliteraard ring er van de *V.v A
in heftige discussie gewikkeld over het
werk van de beide „Borrelsorteurs". J.
van de Heuvel en J. van. Brugge, die,
naar de mening van de twee eerstgenoem-
den, weer te veel hebben afgekeurd van
het werk uit de vorige nacht en niet
minder dan 84 ..Kannetjes" hebben stuk
gesmeten. Kwade tongen betveerden dat
het aantal per nacht afgekeurde flessen
sterk verband hield met de vriendschap
tussen hen beiden en de betrokken glas
makers. Ook hier zal de waarheid wel
in het midden liggen.
Wat wel zeer zelden voorkomt gebeurt
thans. De directeur Antoon van Deventer,
heeft zich. nu alles stil ligt, naar de
hut begeven gevolgd door de bedrijfs
leider, de heer Bouman. en de boek
houder. de heer Landsbergen, en de heer
Van Oort. Het bezoek wordt gecomple
teerd door enkele dames. De heren laten
zich voorlichten over de toestand van
het glas.
Na enige tijd opent glasmaker Mar-
kestein als eerste in de rij de werk
zaamheden. spoedig gevolgd door de
anderen. Het glas is rustig en bewerke
lijker gew-orden. De aanvangers nalen
voorzichtig hun „Griffelen steken „de
Klos". Het schuim is vrijwel uit het
glas verdwenen. Weer is de arbeid
algemeen en men zingt het bij de glas
makers zo overbekende lid van „Wordt
het dan nooit geen zaterdagavond,
zaterdagavond 12 uur". De laatste
woorden komen er langzaam, galmend
en verlangend uit.
Dan klinkt doordringend de roep van
de „Pleger": „Martijnse, eentje minder'",
wat wordt gevolgd door een verwensing
van de glasmaker aan het adres van de
indrager. De waarschuwing bevat geen
enkel woordje Frans. De kans om die
nacht een premie van 10 G> te halen is
zeker verkeken en de glasmakers zullen
hard moeten aanpakken otn het tijd
verlies In de voornacht weer in te halen.
Ondanks het oponthoud is de stemming
goed. De glasmakers nemen het hoe het
ook uitvalt. „Schuimbak". „Hardebak",
„Hazemelk" en „Rambam" zijn nu een
maal geen gewenste glassoorten.
De jonge, blonde glasmaker W. Gonlag.
in de regel aanvoerder van de zangers,
zet een algemeen bekend lied in, dat
door allen uit volle borst wordt mee
gezongen. De 27-jarige Jan van Tricht
met zijn robuste kop en enorme longen
en de twee meter lange steller Jaap
van Dijk wedijveren om hun gezang tot
recht te laten komen .De gehele hut is
thans een enorm zangkoor. Het ritme
van de arbeid is weer normaal. Grappen
en grollen worden tussen de werkstee
uitgewisseld. Er wordt terdege aange
pakt. De glasmakers grijpen weer het
vSchrijnijzer", waarmee de fles van de
pijp wordt gescheiden, en met hun bind-
ijzer wordt voor het hete „Lok" de kop
omgelegd, die direct op het bankje door
de glasmaker met het plankje op zijn
dijbeen wordt afgemaakt.
Weer wordt een knikkertje uit het „Tel-
huijge" overgebracht naar de andere kant.
zodat straks de 99 knikkers het huisje
vol maken. Men verheugt er zich over
dat het glas weer prima is, maar ook dat
straks, in de dagpioeg. de bekende har-
monikaspeler Toon Smit zijn vrolijke
deuntjes zal laten horen. Men leefde
tevreden en gelukkig in de oude glas
hutten, waar zelfs op gezette tijden een
Beiers muziekgezelschap voor de goede
stemming kwam zorgen.
Was het eenmaal bekend dat er een
verloving of trouwdag op til was, dan
versierde men broederlijk de werkstee
van de betrokkene met groen en bloemen,
welke versiering zeker 14 dagen ge
handhaafd werd want het was dan ook
14 dagen feest in de hut.
Men was bij de Directie scheutig met
het verstrekken van voorschotten en
bedragen tot 50.werden dan ook grif
uitgekeerd. Nu echter denkt men niet
aan feestvieren, er moet aangepakt wor
den. De afnemers van ons product, de
firma's Wijnand Foekink. Van Marke,
Hulskamp, Hellebrekers. De Kuijper. zo
mede de brouwerij „De 3 Hoefijzers",
zorgden er anderzijds voor dat de kas
van Landsbergen en Van Oort behoor
lijk werden gespekt.
De nachtarbeid Is nu gestadig en men
werkt regelmatig en hard. Zelfs uit de
andere hutten „Oranjeboom en „Vlier
boom", klinkt nu het gezang fn de stll!e/„Bibit"
zomernacht. De Indragers en aanvangers
hebben reden verheugd te lUn, daar
zaterdag bm 11 uur scheepjes worden
Gevonden voorwerpen in Schiedam:
Tc bevragen aan het hoofdbureau van
politie tussen 9.00-12.30 uur en 2.00-
6.Ö0 uur: portemonnee met inhoud;
aktentas met inhoud; toneelboekje;
sierrand van auto. Te bevragen bij de
vinders: herenmotorhandsehoen. Bur
ger-, Emmastraat 2a; schaar. Van
Litfe, Vijfsluizenflat 466; een paar rol
schaatsen, Scheenloop. Dr. Kuijper-
laan 235; ring met sleutels, Van Ge
loven, Singel 92a; ring met sleutels.
De Moll, Lange Kerkstraat 66; sleutel
tjes aan ring, Rensman, Rotterdamse-
öüjk 156b; ring met sleutels, De Ka
per, Hoogstraat 132; Rozenkrans, De
Ridder, Van Oldenbameveltstraat 175;
étaf-nwt sleutels. Lenoir, Anth. Muijs-
straat 17; broodrekje. Bogaard, Boer-
haveiaan 112: siervaas. Klaassen,
Oude Sluis 13b; pakje met boeken en
schriften. Schenke, Dr. Wibautpleizx
69; autokussens. De Vette, Boter-
straat 77; spons n zeem, Collenburg,
W. Pastoorstraat 10; kijker voor land
meter, Gerritsen. Grote Markt 5; grijs
kinderjasje, Van Oeveien. Overschie-
seplein 3; damessjaal, Wolfswinkel.
Boerhavelaan 77: grijze muts. Schil-
peroort, St. Liduinagesticht, Nieuwe
Haven 225; snéde jasje, P. Smits.
Rotterdamsedijk 235a; bruine akten-
tas met inhoud, De Reuver. Haga-
straat 16; rode paraplu, Morree, St,
Liduinastraat 43adamesportemon
nee anet inhoud. Schwagermann,
Beierlandsestraat 21b; beige porte
monnee met inhoud. Vrijland, Ru
bensplein 19; portemonnee met in
houd, Grootveld. Meeuwensingel 11,
Ketbcl; zwart-wit hondje, Dierenasyl,
St. Anna Zusterstraat 33b.
De Schiedamse bromfietser H. W.
de K. is dinsdagmiddag om vier uur
«ver mi gat in d« Dr. Colijnstraat
gevallen. Hij sioeg over de kop. Met
een snijwond aan de kin en een frac
tuur aan de rechter pink is hij naar
de Dr. Noletstichting vervoerd.
De staalstraier G. K*. mist zijn fiets
die niet op slot in de Stadhouderslaan
in Schiedam heeft gestaan. Van me
vrouw E. H.-S. is een fiets gestolen
die niet op slot op de Rotterdamse
dijk heeft gestaan. In de Groenelaan
is de fiets van mej. A. H. S. ont
vreemd.
Donderdagavond houdt de anti-revo
lutionaire kiesvereniging Nederland en
Oranje in Schiedam in het gerefor
meerd jeugdhuis Langehaven de
jaarvergadering. De agenda ver
meldt het aftreden van de bestuursle
den. mej. Louis, de heren Glou-de,
Van Schooneveld en Stapelkamp. Het
bestuur stelt kandidaat de heren H.
v. d. Drift. P. Dubbeldam. S. J. Ros-
man en L. C. Schneider. Na de pauze
zal dr. A. Veerman, voorzitter van de
statencentrale Delft en lid der Tweede
Kamer der Staten-Generaal. een korte
inleiding houden over problemen die
ons bezighouden. Daarna is er gele
genheid tot gedachten wisseling met
dr. Veerman.
In de nacht van maandag op dinsdag
is er ingebroken in het filiaal van T.
v. d. T.'s ijzerhandel aan de Pleinweg
te Rotterdam. Uit een bureaulade in .iet
kantoortje achter de winkel stalen de
indringers een geldkistje met 100 en uit
de kassa namen zij 25 weg.
gezet en zij butede van kwart voor twaalf
om 11 uur naar huls kunnen, aangezien
zij vrijgesteld zijn van dit zware en af
mattende werk.
Dan klinkt de bei voor schafttijd en
men begeeft zich naar het pleeghok,
waar langs de kanten lage bankjes zijn
geplaatst. Daar wordt de broodmaaltijd
genuttigd. De grollen en grappen zijn
nu niet van de lucht en men wisselt
gedachten en blevenissen uit over de
kermis op het Broersveld. Dan zijn er
anderen, die raadsels opgeven, die heus
niet behoren om onder de Kerstboom
herhaald te worden.
Enkele dragers hebben zich inmiddels
op de „stee" begeven om zich te bekwa
men in het werk van de aanvanger.
Onder het welwillend oog van de „Spitse
Stok" worden deze pogingen aangemoe-
DE VLAG is gehesen omdat het hoog
ste punt Is bereikt op de te Rotter
dam aan de Laanslootseweg (vlak bij
Schiedam) in aanbouw zijnde derde chr.
LTS. Het werk schiet hard op en dat
mag ook wel, want de behoefte aan de
ze school is zeer groot. Aan technische
scholen in het algemeen trouwens voor
Rotterdam en omgeving. Vorig jaar werd
In Zuid de chr. LTS.„De Vaan" geopend,
waar plaats Is voor 650 leerlingen. Maar
die school Is reeds zodanig o erbevolkt,
dat men lokalen in andere s ooien heeft
moeten bljhuren! De 3e CLTS maakt
deel uit van een serie van drie systeem-
scholen (ook r.k. en neutraal). In janu
ari werd de eerste paal geslagen, in
april 1963 hoopt men te kunnen opleve
ren, waarna de inrichting aan de beurt
komt. In september zal de school dan
waarschijnlijk bi gebruik genomen kun
nen worden. Alles wijst er op dat de 3e
CLTS Rotterdam dan meteen vol zal zijn.
Want de le CLTS (Gordelweg) is met
duizend leerlingen aanzienlijk overbe
last. Op de nieuwe school is plaats voor
650 leerlingen.
HET Is de bedoeling, dat de kort ge
leden te Rotterdam opgerichte chris
telijke u.t.s. zowel als de christelijke
h.t.s. beide zullen worden gebouwd op
een terrein ten noorden van Schiebroek,
tussen deze Rotterdamse stadswijk en
het complex Honderdtien Morgen, in de
omgeving dus van de Hoge Limiet. Naar
wij vernemen heeft de gemeente Rotter
dam daar een terrein aangeboden, welk
aanbod door de schoolbesturen is aan
vaard. Het wachten is thans op de nodige
rijksgoedkcuringen. Zoals men weet. zijn
de plannen voor de christelijke u.t.s.,
ontworpen door de Rotterdamse archi
tecten Rein H. Fledderus, reeds lange
tijd gereed. De christelijke u.t.s. geniet
thans gastvrijheid in het gebouw van de
christelijke I.t.s. aan de Gordelweg.
TI EBBEN wij te maken met een cy-
cilsche of structurele periode van
economische neergang? Of is die neer
gang de inleiding tot een bodemloze
crisis, zoals wij er voor de oorlog heb
ben gekend? Dat vroeg mr. dr. K. P.
van der Mandeie, ere-voorzitter van de
Kamer van koophandel en fabrieken
te Rotterdam, zich af in zijn rede,
ter gelegenheid van het zilveren jubi
leum van de Röntgen Technische Dienst
N.V. gehouden in de Rotterdamse
Schouwburg.
Maar de heer Van der Mandeie voeg
de geruststellend daarbij, dat een wer
kelijke crisis niet zal zijn te verwach
ten. Wel hebben wij moeilijke jaren
voor de boeg. Het kosten pell is sterk
verhoogd, zonder dat er aanwijzingen
zijn, dat dit zal kunnen dalen. De in
vloed van de Europese gemeenschap op
onze economie Is niet te overzien, er
is geen enkele aanwijzing dat Neder
land bij consolidering aan het langste
eind zal trekken. Na het Duitse „Wirt-
schaftswunder" moeten wij rekening
houden met een Italiaans cn een Frans
wonder.
Verontrustend achtte de heer Van
der Mandeie het ook, dat er thans gro
te bedragen worden besteed aan indus
triële projecten in „te ontwikkelen" ge
bieden, hetgeen door de daar zo goed
kope arbeidskrachten kan leiden tot
ernstige concurrentie en tot ernstige
verstoring van de natuurlijke produc
ten-ruil met het industriële westen,
waarmede niet alleen wij maar vooral
ook het „te ontwikkelen" gebied be-
slist zal zijn gebaat.
ATEN kan niet zomaar landbouw door
industrie vervangen. Een land kan
heel wat meer zijn geholpen met een
verhoging van het landhcnwpeü dan
met hoogovens en staalbedrijven, waar
mede het zich slechts in een zeer moei
lijke concurrentiepositie ten opzichte van
het westen plaatst en dat westen even
zeer in een moeilijke positie brengt, al
dus dr. V.d. Mandeie te Rotterdam.
Wat zal bovendien de president van
de Verenigde Staten doen? Is er weer
een bepaling op handen betreffende het
uitslnitend vervoeren van bepaalde pro-
dokten met Amerikaanse schepen? At
deze faktoren wilde de heer Van der
Mandeie echter niet noemen als te
ken van verontrusting. Wel als een uit
daging aan het westen, dat daarop al
leen kan antwoorden met soberheid,
nlet-aflatende arbeid en het vervaardi
gen van kwaliteitsprodukten. Thans pro
duceert men van alles te veel, aldus
de heer Van der Mandeie, zonder op
de kwaliteit te letten.
(Van onze correspondent)
Met ingang van 1 november hebben
alle lagere- en kleuterscholen te Maas
sluis op zaterdagmorgen geen school
meer. Met uitzondering van de bijzon
dere Marnix-uloschool is daarmede de
„schoolstrijd" in de goede zin des
woords overigens bijgelegd.
Aanvankelijk namen alle scholen te
Maassluis, zowel lager- als kleuter
onderwijs. vóór de grote vakantie een
proef met het sluiten van de school
op zaterdagmorgen. Met ingang van het
nieuwe cursusjaar in augustus waren
het slechts de hervormde en openbare
scholen, die de sluiting op zaterdag
morgen continueerden.
De schoolbesturen van de Vereniging
van Christ. Nationaal Schoolonderwijs
en Stichting Katholii k Onderwijs heb
ben nu besloten met ingang van 1
november ook hun scholen op zater
dagmorgen te sluiten. Vanaf zaterdag.
3 november gaan dus in Maassluis
slechts de leerlingen van dc ulo-school
nog Iesnemen.
Musis Sacrum: Teenageravond. 20
Grote Kerk: Hervormingsdienst. ds. J.
Boerlijst, Den Haag, en ds. J. Nawijn,
m.m.v. Hervormd Kerkkoor. 20.
Passagetheater: O.B.K., Concert, 20.
Dagblad „De Rotterdammer" Schie
damse redactie Lange Kerkstraat E2. tel.
66382 b.g.g. tel. 64154 of 115588 toestel 5i
(biï-B. na 18 uur 80037) alleen voor
redactieaangelegenheden.
Agentschap H. J. Troost, Alcidastr. 23
tel. 65451 (alteen voor klachten, adver
tenties en abonnementen b.g g. teL
115588).
digd Immers de jongeren vormen dc j Belangrijke telefoonnummers: Brand-
waaruit later aanvangers en alarm 69123: politie-aïarm 64686; GG en
stellers voorkomen. Dan klinkt het GD waarschuwing 69290.
„Overal" van de stoker en wordt de Apotheekt Rembrandt, Rembrandt»
arbeid wederom aangevangen." liaan 5.
"Ms
