Mterdam krijgt nu zijn
spoorwegtunnel
oeree in spanning
isolement dreigt
Genie gaat ijssehotsen te
met
sprm
Gevedht vöör behoud van
brug naar bouwput
Als er financiële overeenstemming is
H1
Eind van de
onzekerheid
\Wij
Herdenking 1813
op 30 november
vechten tot
iet einde" zegt
de R.T.M.
juchtinacht dropt
Brood en melk
in één keer?
'oer voor
de ras-sigaret puur voor uw genoegen
Moeilijk
>AS!MER
pagina S
ZATERDAG 12 JANUARI 1963
[ET ziet er naar uit, dat degenen, die niet erg zijn gesteld op de|
over liet viaduct door de Rotterdamse binnenstad bolderende
treinen dat zijn waarschijnlijk vrijwel alle in die binnenstad
wonende Rotterdammers het jaar 1963 met hoopvolle verwachting
Him zullen kunnen ingaan. Want de president van de Nederlandse
BSpoorwegen, ir. J. Lobman, heeft te Utrecht tegenover de Neder-
landse pers gezegd, dat indien er tussen de daarbij betrokken
jÉSiliga^ partijen over de verdeling van de aanlegkoslen overeenstemming
wVvTI"'-* wordt bereikt, de spoorbruggen over Nieuwe Maas en Koningshaven
IflIfÖS' te Rotterdam zullen kunnen worden vervangen door een spoorweg-
If tunnel onder de rivier door.
Bij alle plannen betreffende
nieuwe verbindingen tussen de
beide oevers van de Nieuwe Maas
is er tot nu toe altijd onzekerheid
geweest over het standpunt van
de spoorwegen inzake de aanleg
van de spoorwegtunnel. Zelfs
meende men, dat de spoorwegen
er de voorkeur aan zouden geven,
de spoorbruggen te laten zoals zij
thans zijn, waardoor de plannen
der gemeente Rotterdam voor
vervanging van Willemsbrug en
Koninginnebrug door een tunnel
van veel grotere capaciteit lelijk
in het gedrang zouden komen,
in ieder geval daarbij zouden moe
fH ten worden aangepast.
fjljMji Voor de eerste maal heeft ir.
ffPllf Lohman zich thans duidelijk, zij
het voorzichtig, over deze ma-
jterie uitgesproken op een manier,
die optimisme in Rotterdam recht-
vaardigt.
Spoedig uitsluitsel
een onzer verslaggevers)
gespannen afwachting gaat
Ibevolking van Goeree Over-
[kee het komende weekend te-
ïoet, ,,Wat zal er verder op
I Haringvliet gebeuren?" is de
ag, die velen op de lippen ligt.
Is enkele dagen zijn de eerste,
liswaar nog niet ingrijpende
dingen, die komen gaan. Het iso-
Ie ment lijkt nabij.
Burgemeester P. W. Hordijk van
Middelharnis hoopt, dat scheven, het
zij veerboten, hetzij ijsbrekers, nog
enige dagen zullen kunnen blijven va
ren. Wanneer dat gelukt is het vol
gens hem zaak, dat zoveel mogelijk
levensmiddelen en brandstof, vooral
propaangas en stookolie, naar het
eiland worden gebracht, om het in
elk geval een poosje te kunnen uit
houdenals men hier geïsoleerd zou
raken.
|olgen van de strenge winter:
Is merkbaar. Men weet, dat:
situatie per dag soms zelfs
uur kan verslechteren en
|ral de oudere bewoners van
eiland doen sombere voor-
lllingen met betrekking tot de
Geen viaduct meer
Niet
ongerusti
Gevaar
Vertraging
Isolement
Alleen het veer Ooltgensplaat-
Dintelsas kan nog redelijk in
stand worden gehouden. Maar
voor hoe lang nog? Ieder uur
groeit het ijs en mét het ys d«
kans op isolering
AdvertentieJ
deze plaat zijn de spoorbrug-
de Willemsbrug en de Konin-
nebrug aangegeven door enkel-
jidige streepjes-lijnen links. In
midden, even rechts van de
pjeslijn, die de tegenwoordige
orbrnggen aangeeft, de ontwor-
spoorwegtunnel. Daarnaast
dubbele stippellijn, die de
|;worpen voetgangers- en rijwiel
nel voorstelt. Deze tunnel komt
de spoorwegtunnel en de
lUemsturmel. Geheel rechts de
[worpen Willemstunnel. De Ko-
[gshaven kan worden afgedamd:
en Noordereiland en de Rech-
Maasoevrr zal de scheepvaart
tn belemmering meer tegen-
nen. De zuidelijke uitmonding
de Willemstunnel zal in de
tussen Koningshaven en
Linkermaasoever komen.
Voor het tot stand komen van een
goede verdeling van de aanlegkosten is
er een speciale commissie ingesteld en
men wacht nu vol spanning af. tot welk
resultaat die commissie zal komen. Het
is zelfs mogelijk dat dit resultaat niet
eens zo heel lang op zich zal laten wach
ten.
Herhaaldelijk heeft wethouder mr. H.
Bavinck in de Rotterdamse gemeente
raad en op andere plaatsen uiteenge
zet, dat het noodzakelijk is de Spoor
wegtunnel te bouwen tegelijk met de
Willemstunnel, die de Willemsbrug en
de Koninginnebrug zal moeten vervan
gen.
Worden beide tunnels na elkander
gebouwd, dan zullen de kosten veel ho
ger zijn en bovendien zou dit 1 ïiden tot
grote moeilijkheden voor wat bi treft het
afsluiten van de rivier. De Nieuwe
Maas is de scheepvaartweg en hartader
van Rotterdam!
Rotterdam wil met de bouw van de
Willemstunnel beginnen, zodra het ge
deelte onder de Nieuwe Maas van de
metro-tunnel gereed is en toen in okto
ber 1960 de oeververbindingen en ver
keersproblemen van Rotterdam in de ge
meenteraad uitvoerig werden besproken,
heeft wethouder mr. Bavinck als begin
jaar van de- bouw van de Willemstun
nel1963 genoemd!
Zoals men weet, houdt het plan be
treffende de spoorwegtunnel óók in. dat
deze tunnel onder de binnenstad zal wor
den doorgetrokken tot ongeveer een ki
lometer vóór het Centraal Station. Niet
alleen de spoorlijn' door de. binnenstad
maar ook het station Blaak zullen vol
gens dit plan onder de grond worden
weggestopt en Rotterdam zal zijn her-
riemakende, lelijke en in de weg staan
de viaduct kwijt zijn.
De noordzijde van de tunnel zal vol
gens de plannen komen ter hoogte van
de Meent. De spoorweg zal dan gelei
delijk stijgen tot de hoogte is bereikt,
waarop thans het Centraal Station is ge
bouwd. Bij het Pompenburg zal de spoor
lijn dan juist op straatniveau zijn. Het
Pompenburg zou men door middel van
een tunnel onder de spoorlijn door kun
nen leiden.
De Rotterdamsemetro-bouwers hou
den, zoals men weet,: rekening met de
mogelijkheid van de aanleg in de toe
komst van een metro-lijn-van het Cen
traal Station uit naar het oosten. De
metro-tunnel en de Pompenburg-tunnel
onder de spoorlijn zou men tegelijker
tijd kunnen aanleggen.
Ook wordt rekening gehouden met de
mogelijkheid van een oost-west lopende
metro-verbinding langs de Blaak. Bij de
bouw van de spoorwegtunnel zal dus ter
plaatse ook rekening moeten worden
gehouden met de kruising van een me
tro-tunnel ter hoogte van het station
Blaak.
Hoe het zij, het is hoogst on
waarschijnlijk, dat de. commissie
die de verdeling der aanlegkosten
van de spoorwegtunnel tot stand
moet brengen, er niet in zal sla
gen, op (korte,müjn eei^t goed»rjf-\
sulfaat 'te' bereiken.. En dan zal
^Rotterdam alweer staan voor een
groot werk met omgeploegde stra
ten, tijdelijke kanalen en door die
kanalen varende tunnelstukken.
De voorzitter van de Kamer van Koop
handel voor noordelijk Overijssel, de
heer J. Holshuijsen, heeft in Zwolle een
pleidooi gehouden voor een. meer effi
ciënte huis-aan-huis-bezorging. Zo zou
den broodbezorgers en melkboeren deze
bezorging zijns inziens kunnen combine
ren. Dit wordt "echter belemmerd door
het verbod om vers brood eerder dan
negen uur af te leveren. De melkbe-
zorging begint immers-'veel vroeger.
En nogmaals, daar gaat het wel
op lijken. De veerboten voeren gis
teren slechts enkele keren, terwijl
ze uren werk hadden voor een over
tocht. Zelfs de zware Delta-boot, die
de verbinding met de bouwput bij
de baileybrug onderhoudt, zag gis
termiddag omstreeks vijf uur slechts
met zeer veel moeite kans de wal
van Hellevoetsluis te bereiken.
Overigens kan de toestand zich peri
uur wijzigen, hetgeen vooral afhangt
van de getijden en uiteraard ook vam
de wind. In de~werkhaven bii de bouw- j
put bleef de afgelopen nachten reeds
een lichte sleepboot min of meer doel-!
loos rondvaren, alsmaar heen en weer, j
teneinde het water maar wat in bewe-j
ging te houden, opdat het kruiende ijs!
niet tot een grote massa bevriest. I
i Volgens de kapitein van de redding-j
■boot .Stellendam" is het sinds 1949 nieti
i meer voorgekomen, dat er zich zoveel]
et voederen van de vogels en die- j 'is °P het Haringvliet bevond. -
in nood, gaat grootse vormen!
nemen. Luchtmachtvliegtuigen j
Oiden voedsel op plaatsen die,] Toen wij ons gistermiddag van de si
"toet „Coxnitp Wmtervoedering \an juat;e op j,et Haringvliet en op het!
els" waren gemeld. Bij Spijkems- i ej]anci op de hoogte lieten brengen, werd j
verkeerden grote hoeveelheden :ons evenwel verzocht, te willen mede-:
nen en meerkoeten in hongers-delen, dat de bevolking zich niet voor-i
d Het kruiende ijs maakte heLbarig ongerust behoeft te maken voor;
mtrpliik de vogels van de grond allerlei omstandigheden. Er wordt zelfs:
aogeUjK ae vogeis s :,.„kpniniJ mee gehouden, m geval van;
De door militairen gebouwde vijf
honderd meter lange baileybrug,
die de verbindingv tussen Goeree
Overflakkee en de Delta-bouwput
in het Haringvliet in stand houdt,
wordt bedreigd door enorme mas
sa's kruiend ijs.
Voor de in de Troonrede van vorig
jaar door H.M. de Koningin, aangekon
digde herdenking van de herrijzenis van
de Nederlandse staat in 1813 is een na
tionaal comité in oprichting, dat xo-
aly eveneens in de Troonrede werd me
degedeeld onder voorzitterschap aai
staan van HKH prinses Beatrix. Als
vice-voorzitter zal optreden dr. L. J. M,
Beel. vice-presideiit van de Raad van
State, zo deelt de Rijksvoorlichtings
dienst mee.
Prof. dr. P. J. Bouman, hoogleraar
te Groningen, heeft zich bereid ver
klaard als voorzitter van een te vor
men - algemeen werkcomité op te tre
den. Het secretariaat van het „Comité
Nationale Herdenking" en van het werk
comité is- gevestigd plein 1813 nr. 4
te''s-Gravénhage. Tot secretaris van
beide comité's werd benoemd, mr. J.
M. Kielstra. Het ligt in de bedoeling,
contactgroepen in te stellen voor ver
schillende terreinen van activiteit. De
herdenking zal zich uitstrekken over
het tijdvak, dat loopt van 30 april van
dit jaar tot 30 maart van het volgende
jaar.
Als nationale herdenkingsdag is ge
kozen zaterdag 30 november 1963.
Het comité stelt zich als doel niet
slechts de nadruk te leggen op de her
denking en op hetgeen door staat en
volk gedurende de laatste 150 jaar op
staatkundig, economisch, sociaal we-j
tenschappelijk en cultureel terrein isj
verworven, doch in het bijzonder op
plaats en taak van het Koninkrijk deri
Nederlanden nu en in de wereld van|
morgen,
(Van een onzer verslaggevers)
^E VEN MAN van de'genie uit .Keizersveer vechten nu al enkele dagen
om de enige vaste verbinding tussen de gigantische bouwput midden
in liet Haringvliet (waar wordt gewerkt aan de langste brug van Neder
land) en bet eiland Goeree-Overflakkee in. stand te houden. Dozen vol
trotyl worden aangevoerd om de drie jaar geleden met zoveel zorg aan
gelegde baileybrug te verdedigen. Dag eu nacht dreunen de explosies op
liet krakende ijs. dat met steeds grotere felheid zijn aanvallen op de
stalen noodbrug inzet.
Diep in.de kragen van hun xoind-
vrije jacks lopen-de militairen wacht
op de brug. Overdag en 's nachts, in
de ijzig koude wind, die de adem af
snijdt. Onder hen kraakt en bonkt het
ijs, dat tot de horizon een onafzien
bare dreigende vlakte vormt en het
Haringvliet in een Poolzee lijkt te
hebben veranderd.
te blijven voeren. 'ernstige^ ziekte "of andere acute noodza-
gevederde vrienden verdrongen el- Lelijkheden de hulp van helicoptères in,
^infllief Het'doofde fhe^tmglf ui" ^MaarZolang er gevaren kan worden,!
mgvliet. Het e h|Jf uur w0rdt er gevaren, is het devies deze:
a dagen van de R.T.M., die de veerdien-'
rooide brood was
dwe1#tVrijdag!?nde?hafvgeet?OT brood 1 sten'onderhoudt. Dat degenen, dm bun]
root bii Sniikenisse in de Biesboscb, werkkring op de vaste wal hebben de,
Loevestem en Zaltbommel en boven j komende dagen wel met grote vertra-
■B?fbantsl Vennen I gingen rekening moeten houden et. In.
HBraöamse ven e [bepaalde gevallen het werk zelfs hele-;
onderden vogels zijn reeds doodge- !,naa] niet zullen kunnen bereiken, is een
-en of verhongerd. Bij Zaltbommel i bijkomstigheid, waar niets aan te doen
e Waalhokten duizenden vogels sa-
"aan de rivierkant. De vliegers, die
droppings uitvoerden, vertelden, dat
mi<*e zwanen te zwak bleken te zijn.
in "de strijd om het toegeworpen
id een brokje mee te pikken,
jrgemeester Biiek van Spijkemsse
't. de mannen van de Luchtmacht be
rt voor hun snelle actie, die reeds
leit een uur na de kreet om hutp
d uitgevoerd.
r zal echter ook door het „thuisfront
heel-wat voedsel bijeen moeten wor-
gebracht, want er zijn wekéhjk dui-
■den kilo's nodig. Op vele plaatsen
den dan ook vandaag speciale tn-
worden gehouden,
vissen van de verstikkingsdood
is men op tal van plaatsen
met het hakken van hijten in
waardoor zuurstof in het wa-
binnendringen, via. een OPS^"
autobinnenhand, met een luchV-
aan het ventie i. Dit slangetje
ia het water gehangen.
„Daar komt er weer een, jon
gens", schreeuwt sergeant R. H.
Banning, en wijst naar een meters
brede schots, die op de vloedstroom
recht op de pijlers van de bailey
brug afschuift. Een van de soldaten
grijpt in de kartonnen doos en haalt
er een pakje trotyl uit. De ontste
king wordt ingesteld en met een for
se armzwaai werpt hij de lading
naar beneden, midden op de schots,
die steeds dichterbij komt.
De soldaten op ,de burg stoppen de
vingers in de oren. Dertig seconden pre
cies blijft het pakje - trotyl op het ijs
liggen.
Dan: een oorverdovende klap. Er
slaat een gat In de decimeters dikke
schots. Overal worden barsten zichtbaar
en als de Ijsklomp even later tegen de
stalen pijter stoot splijt hij gemakkelijk
in tientallen .stukken. Wat anders de
pijlers hadden moeten doen, doet nu het
trotyl: de kracht van het ijs is gebro
ken.
„Begin deze week kreeg ik een tele
foontje van Rijkswaterstaat", zegt lui
tenant-kolonel J. van der Houwen, com
mandant van het 462-pontonniersbatal-
jon in Keizersveer. „De 'baileybrug
loopt gevaar", zei men. „Het steeds
aangroeiende ijs beukte met steeds meer
kracht tegen de pijlers en dreigde de
brug, die de enige verbinding vormt met
de bouwput,kapot te slaan.
„De volgende dag ben Ik direct naar
dc bouwput gegaan om de zaak te be
kijken. Het ijs zag er inderdaad drei
gend uit. Als er geen maatregelen wer
den getroffen zou instorting 2eker niet
denkbeeldig zijn, dat was duidelijk",
zegt overste Van der Houwen.
„We moesten wat doen. Tenslotte
hebben we er drie jaar geleden een heel
karwei aan gehad de brug te bouwen;
het zou zonde zijn'al dat werk in een
keer verwoest te zien. Bovendien: voor
de werkers in de bouwput is de brug
van groot belang. Het is de enige weg,
waarlangs de materialen kunnen war.
den aangevoerd.
„Daarom hebben we direct proeven
genomen. En sinds donderdag zijn zeven
van mijn mannen voortdurend in de
bouwput aanwezig om een oogje in het
zeil te houden."
De mannen hebben de beschikking
over honderden ladingen trotyl. Kleine
ladingen van 250 gram, 500 gram, 1000
gram, maar ook grotere tot negen kg.
„Maar", zegt overste Van der Houwen,
..we gebruiken het liefst de kleine la
dingen. om te voorkomen dat de spring
stof zélf de pijlers zou beschadigen."
Tot nu toe hebben de maatregelen suc
ces gehad. De brug heeft het ijs weer
staan. De jongens van de genie zijn pa
raat. Samen met enkele bazen van het
aannemingsbedrijf lopen zij dag en
nacht wacht. Goed werk ,,"t Is weer
wat anders", zeggen ze. „Alleen koud,
ja, héél koud. Maar d* verzorging is
prima."
Er is gezorgd voor'een fioètêit
waar de ..jongens geAuiawestcirijn en*golé)«e*K
overnachten. De-aannemervriieeft zeHru>~®'
een televisietoestel- laten, plaatsen.
Daar zitten ze 's avonds voor als ze vrij* -
af hebben,
Eenzaam, zijn ze er wéK Als een
verlaten pooleiland. ligt de put-in de
onmetelijke witte ijsvlakte. De ar
beiders zijn weg. De strenge vorst
heeft hen. weggejaagd. Slechts een
enkeling is nog op het' eiland'aanwe'-
zig; want -wie er niets te zoeken' heeft,
komt er ook niet. De wind is fel en
tot op het bot verkillend.
Het enige contact met de wal is de
enkele auto, die zo nu en dan over de
500 meter lange bailey-brug dendert. Die
komt van Goeree, dat door middel van
twee van deze bruggen met de grote
bouwput is verbonden een 300 meter
lange brug, die van de wal naar de om-
der de kust gelegen bouwput leidt (deze
loopt geen gevaar omdat het ijs hier
volkomen vastgevroren is) en de grota
brug. die nog steeds bloot staat aan het
gevaar van de met eb en vloed meedrij
vende ijssehotsen.
Voor contact met Hellevoetsluis heeft
tot nu toe de Delta gezorgd, een snelle
motorboot van Rijkswaterstaat. Om da
paar uur loopt het schip de werkhaven
van de bouwput binnen. Meestal met op
zichters van Rijkswaterstaat.
Het is echter de vraag of het scheepje
deze dienst kan blijven onderhouden. Op
de laatste tocht die het gisteren van de
bouwput naar Hellevoetsluis maakte on
dervond het grote hinder van de enor
me ijssehotsen, die met het uur dikker
worden.
Moeizaam ploegde het schip zich door
de witte krakende massa's, waarin het
soms als een muur vastliep. Slechts
door achteruit te draaien slaagde da
kapitein erin het schip in beweging ta
houden.
Eenzelfde lot ondergingen gisteren do
veerboten van Hellevoetsluis naar Mid
delharnis. Slechts met grote vertragin
gen konden de grote „Haringvliet" en
de lichtere „Stad Zierikzee" zich door
de schotsen heenworstelen.
De overtocht, die normaal in een
klein half uur wordt gedaan, duurde
nu drie uur en langer. Zigzaggend
moesten ze zich een weg banen op
vele plaatsen was er geen doorko
men aan. Het aantal diensten is
drastisch verminderd. Worden er
normaal 7 diensten uitgevoerd, gis
teren konden de boten slechts enke-
le malen heen en weer varen. Met
name ook omdat de haven van Mid
delharnis vrijwel .geheel door het ijs
is geblokkeerd.
Vrachtwagens met levensmiddelen e»
andere voorraden, die op het eiland on
ontbeerlijk zijn krijgen voorrang.
Slechts als er plaats over is, worden
personenauto's toegelaten.
Goeree-Overflakkee wacht in span
ning. Zij weten het eiland wordt met
een isolement bedreigd. Velen, die bui
ten het eiland werken zijn al thuis ge-
bleven; anderen die wél gingen, kwa
men uren te laat en moesten uren vroe
ger dan normaal terugkeren omdat
s avonds niet gevaren wordt.
Als de vorst blijft aanhouden, zeggen
ze op het eiland, zijn we afgesneden.
De pont Numansdorp-Den Bommel vaart
al sinds oudejaar niet meer.
