Regering zit te veel op
stoel van ondernemer
Opmars van
Nederlandse
auto-industrie
I
1 Publiciteit voor ons
1 land via de mode
j Oplage in F.S.
pan- 15 miljoen
Erhard
achter
Spaak
wmL
Koningin Juliana gast
van jubilerende N.S.
Spoorwegen moeten ruim
een miliard investeren
Vroeg of laat geeft de protestants-christelijke vrouw de voorkeur aan T?"RTNf SE S
HUUB VAN DOORNE (100,000ste Daf gereed):
Dief bekent
inbraak in
postkantoor
I Hollandse foto's in damesblad
Het weer in
Europa
Prachtige schimmel
voor Beatrix
Bewaking bij
overwegen
Prins opent hal
van Aviolanda
Bezoek
aan
Schiedam bijna
onopvallend
Nog een extraatje
1
De 100,000ste
Ideëenbus kan
actievere functie
worden gegeven
I
Le ROTTERDAMMER
Pagina 3
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1964
De nieuwe modekleur wordt vol
gend. jaar in Amerika oranje. Dit
vertelde ons de Amerikaanse miss
Virginia Steele die in blue jeans
naar ons land kwam om voor het
jaman-nummer van het Ameri
kaanse damesweekblad McCall's
foto's en indrukken van Nederland
te verzamelen. De bedoeling is na
melijk dat in dit blad een groot
aantal pagina's wordt gewijd aan
Holland met zijn huizen, zijn keu
kens, zijn voeding, zijn folklore en
zijn traditie.
(Vervolg van pag. 1)
REDELIJK
RECLAME
INTERNATIONALE
CONSUMENTENBEURS
vakbeurs voor het gezin
(Vervolg van pag, 1)
FAMILIE „DOORSNEE
De investeringen in de Schip-
hollijn, een spoorwegverbinding
Amsterdam-Lelystad, de Delta
spoorlijn van Rotterdam naar
Goes als aansluiting op de toe
komstige Kanaaltunnel en de
voor het goederenverveer nood
zakelijke nieuwe rangeerempla
cementen zullen tezamen het mil
jard overschrijden. Alleen de
Schiphollijn kost al 350 miljoen
gulden.
„PIEKTIJD"
VRAGEN
AMSTERDAM
Bijna onopvallend heeft Ko
ningin Juliana een bezoek aan
Schiedam kunnen brengen. De
belangstelling was name,lijk nief
zeer groot bij Schiedams station.
De politie, die van de autoritei
ten ter plaatse woorden van waar
dering kreeg, had voor een af
zetting gezorgd op het verhoogde
stationsplein. Tal van kinderen
keken van achter de ruiten naar
de plaatskaartenhal.
Kort na tien uur aanvaardde
koningin Juliana de thuisreis
naar Baarn, waar zij om 2 minu
ten voor half elf arriveerde,
slechts 18 minuten of één trein
later dan was gepland. Maar ook
daarmee had de spoorwegen re
kening gehouden want er waren
maar liefst drie facultatieve trei
nen beschikbaar.
In Baarn nam de Koningin af
scheid van haar begeleiders, de
drie directieleden van de spoor
wegen en de chef van het exploi-
tatiedistrict. Het waren de laat
ste van de ruim 160 handen die
de Koningin tijdens dit oriëntatie-
bezoek van 7 uren heeft geschud.
„Gaat de regering niet te veel
rode stoel van de ondernemer
zitten door maar steeds meer
maatregelen te nemen, die de
ondernemer geheel aan banden
leggen?" Deze vraag stelde dr.
fluub van Doorne, president
directeur van de DAF-automo-
bielfabrieken in Geldrop gisteren
voor het gezamenlijke personeel,
dat zesduizend man sterk op het
voorplein van de fabrieken ver
enigd was. Dit ter gelegenheid
van het feit dat de honderd
duizendste personenautomobiel
deze week van de band is ge
komen.
Hij doelde met zijn opmerking op
de onlangs afgekomen maatregel in
zake verticale prijsbinding, waar
onder ook automobielen vallen. Zo-
ver bem bekend, komt nu juist in de
automobielhandel geen verticale
prijsbinding voor. Er is alleen sprake
van adviesprijzen. Het zou ook
dwaas zijn een verkoopprijs drin-
i gend voor te schrijven, omdat inruil
toch steeds de mogelijkheid open
laat voor ontduiking.
Als dc regering, aldus dr. Huub van
Doorne. gemeend heeft dat haar maat
regel tot prijsverlaging zou leiden, dan
vrees ik eerder het omgekeerde resul
taat daarvan. Vreemder nog vond hij
het, dat diezelfde regering, die hier de
verticale prijsbinding onwettig verklaart
er anderzijds voor waakt, dat aan de
prijsbinding voor de Kolen- en staalge
meenschap de band wordt gehouden. Een
jevolg is, dat haar justitie straks zal
moeten optreden tegen fabrikanten, die
artikelen vervaardigen juist uit dit prijs-
gebonden staal.
Dat de regering tot deze maatregel
is kunnen overgaan, verklaarde de heer
Van Dcorne uit het feit, dat zij hier
over met de organisaties uit het be
drijfsleven geen enkel overleg heeft ge
pleegd.
De goede gang van zaken in het be
drijf is een reden geweest waarom de
directie medio 1963 besloot voor het
personeel dat beneden de loongrens lag
een deel van de premie van de zieken
fondsverzekering voor eigen rekening te
nemen. De verscheiden premies vormden
een te zware last voor deze personeels
leden. Deze maatregel is het bedrijf
kwalijk genomen. Ik hoop echter aldus
dr. Van Doorne, dat als hieruit een ver
oordeling zal volgen, men mij de gele
genheid zal geven deze na 1 januari
(de datum, waarop hij zijn functie
neerlegt) uit te zitten, en dat de rege
ring het bedrijf niet al te euvel zal dui
den, dat het het personeel ter gelegen
heid van deze mijlpaal een extraatje
toedenkt.
Overigens, zo zei de heer Van Doorne,
mogen deze opmerkingen die mij van
net hart moesten de pret van het van
de band komen van de honderdduizend
ste personenwagen niet bederven. Dat
het bedrijf 50.000 trucks heeft vervaar
digd en thans in vijf jaren dehonderd-
duizendste personenwagen op de weg
heeft gebracht, achtte hü het
bewys, dat het produkt levens-
De 18-jarige D. A, uit Noord wijk, die
vorige week woensdag door de politie te
Rotterdam wegens diefstal gehoord en
daarna is ingesloten in het Huis van be
waring, heeft nu bekend dat hij de on
langs gepleegde diefstal op het postkan
toor te Leiden, heeft gepleegd.
Bij fouillering werd op hem een bedrag
van 1200 gevonden. Hij gaf eerst over
de herkomst van dit geld diverse verkla
ringen. Gisteren bekende A. dat dit geld
afkomstig was van deze diefstal te Lei
den. Bij een verhoor door de opsporings
dienst der PTT in Den Haag kon aan de
hand van de reeds verzamelde gegevens
worden vastgesteld, dat de verklaring
van A. omtrent de diefstal te Leiden
juist was.
A. heeft meegedeeld, dat hij tüdens
een moment van afwezigheid van de
loketambtenaar kans heeft gezien via het
loket het geld weg te nemen uit een op
de lokettafel staande geldbak. Dank zij
zijn lichaamslengte heeft A. dit zij het
met enige moeite kunnen klaarspelen.
Van het geld had A. enkele goederen
gekocht, die in beslag werden genomen.
In verband hiermee hebben medewer
kers van dit damesblad kleding ont
worpen, geïnspireerd op de Hollandse
wede. Dc hoofdkleuren zijn hier oranje,
Wauw en wit, dit naar ons Delfts blauw,
fwee fotomodellen vergezelden miss
oteele op haar reis en poseerden in de
ontworpen kleding tegen een typisch
nouandse achtergrond, zoals Marken,
spakenburg en Giethoorn. Deze artike-
Het bezoek van Chroesjtsjef moet niet
ia verband gebracht worden met de aan
slag, maar de Russische premier weet
zelf maar al te goed hoe snel de atmos
feer bedorven kan worden door een ge
beurtenis ais in Moskou is voorgevallen,
«hard maakte zich geen illusies over
concrete resultaten van de ontmoeting
riet Chroesjtsjef. Bonn zal tot de laats
te letter vasthouden aan het bekende
standpunt met betrekking tot Berlijn en
fle Duitsland-politiek.
Hat er iets veranderd is in de verhou-
ring tussen Moskou en Bonn blijkt wel
tet het feit dat Chroesjtsjefs schoonzoon
Mwjoebei, zijn verklaring dat er in
"est-Duitsland redelijke mensen wonen
riet wie best kan worden onderhandeld,
te het Russische parlement nog eens
beeft herhaald. ,,Te hopen is", aldus de
jus. „dat het deze mensen zullen zijn
m de "Westduitse politieke arena naar
/Wen zullen komen." Van de arbeiders
klasse in West-Duitsland wist Adzjoebei
teker, dat deze in vrede en vriendschap
"tet alle volken wil leven.
len over Holland zijn een experiment
dat indien het succes heeft, zal worden
herhaald met andere Europese landen.
Miss Steele, een charmante jonge
vrouw, was vol lof over de hulpvaardig
heid van de Hollanders. Ik heb een heer
lijke tijd gehad. De Hollanders zijn een
vriendelijk volk. Overal gingen de deu
ren wijd voor ons open. Veel plezier had
ze in Marken, waar ze drie meisjes zocht
om te poseren in de naar Hollandse idee
ontworpen kinderkleding en waar haar
toen een jongetje werd gebracht. In
Spakenburg heeft z(j met haar fotomo
dellen zich verkleed m Spakenburgs kos
tuum.
Reeds 68 filmrolletjes zijn verbruikt en
miss Steele zal op haar terugreis naar
Amerika drieduizend foto's meetorsen.
MacCall's heeft acht en een half miljoen
abonnees en een oplage van 15 miljoen.
En is daarmee het toonaangevende da
mesblad in Amerika. Ook' geeft het blad
de mode aan. In de zomer van 1965 zul
len in veertig steden van de Verenigde
Staten ontwerpen van op Nederlandse
kleuren en op Nederlandse folklore ge-
inspireerde zomer- en vakantiekleren te
koop worden aangeboden. „Succes ver
zekerd", knikt Virgina Steele beslist.
Met deze artikelen bezorgt het blad Ne
derland een aanzienlijke publiciteit. Men
verwacht dan ook dat na de publicatie
de vraag naar Nederlandse produkten
enorm zal stijgen. De etalages van de
veertig warenhuizen zullen eveneens op
Nederland zijn geïnspireerd.
Ook wordt in de artikelenserie
een reisreportage over Holand op
genomen. Naast Marken, Spakenburg
en Giethoorn hebben miss Steele
en haar beide fotografen opnamen
gemaakt in circus Elleboog, Kinder
dijk met zijn 21 windmolens, en het
Stedelijk Museum in Amsterdam.
Verder zal men volgend jaar Hol
landse sieraden naar het grootste
warenhuis van New York exporte
ren, waar ze zullen worden ver
kocht en nagemaakt, op deze ma
nier krijgt Amerika, dat toch reeds
zo .Jïolland-minded" is een extra
injectie, dit in samenwerking met
het ANVV in Den Haag.
Boordevol indrukken vertrekt een
vermoeide Virginia Steele zo meteen
naar Amerika, maar „It was very, very
charming".
o m 7 U.
Bew.
Kopenhagen
aw.bew.
Londen
regen
Amsterdam
mist
Brussel
zw.bew.
Luxemburg
zw.be w.
Parijs
motregen
Nice
onbew.
Frankfort
l.bew.
München
mist
Zürich
mist
Genève
h.bew.
Locarno
onbew.
Wenen
onbew
Innsbruck
mist
Home
onbew.
Madrid
geh.bew.
Mallorca
onbew.
V. gist
Max. t.
afg 24 u
Nal.m.
15
0
21
I
19
0.2
22
0
23
0
24
3
24
0
23
O
21
O
21
0.2
21
0
23
0
22
0
22
0
0
31
0
28
0
kracht heeft en de opmars van
de Nederlandse auto niet meer
is het Daf-bedrijf uitgegroeid van een
fabriek van 750 man personeel tot thans
een fabriek met 6000 man, een van de
grootste Nederlandse bedrijven, mag
men wel zeggen.
Dat de pret niet leed onder de ge
maakte opmerkingen bewees wel de
aardige enscenering, waarmee men de
honderdduizendste personenwagen had
omgeven. Op het voorplein was een
spreekgestoelte opgesteld, gesierd met
de Nederlandse driekleur en de vlaggen
van de Daf. Daarop draaide een ver
gulde Daf ^personen wagen langzaam
rond. Onder het personeel was een lo-
terij georganiseerd, waarbij twee auto's
werden verloot. Onder gejuich en trom
geroffel dropte een vliegtuigje boven
het voorplein afzonderlijk en door el
kaar de cijfers van de winnende loten.
De heer T. G. Lie, magazijnbediende
van het Daf-magazijn in Rotterdam,
kwam in het bezit van een fraai beige
exemplaar en de heer A. Lekens, een
Belgische roachinebediende van de me
chanische afdeling van het hoofdbedrijf
kreeg een donkerrode. De auto's had
den de nummerborden 100.000 en 100.001.
Toegejuicht door het personeel en ge
flankeerd door tamboers en trompetters
van de plaatselijke muziekkorpsen re
den beiden vervolgens een ererondje.
Ongeveer 150 leden van het Neder
lands Centrum van Directeuren hebben
zich gistermiddag in .Utrecht bezigge
houden met het onderwerp „creatief
denken", dat werd ingeleid door de
heer J. W. M. van der Putten, esteti-
sche adviseur van de P.T.T., en drs, D.
J. da Silva.
De heer Van der Putten zei onder
meer, dat de vooruitgang van een be
drijf ermee gediend is, als de creatieve
krachten zoveel mogelijk mobiel worden
gemaakt. Creatieve medewerking van
het personeel kan men volgens hem
echter alleen maar verwachten, wan
neer het bedrijfsklimaat en de onderlin
ge verhoudingen daarvoor gunstig zijn.
Hij vroeg zich af, of de ideeënbus geen
meer actieve functie kan krijgen door
de toepassing van bepaalde technieken
(zoals brain-storming"), waarbij men
niet zo maar op goede ideeën gaat zit
ten wachten, maar het personeel speci
fieke problemen voorlegt.
De heer Da Silva gaf een groot
aantal voorbeelden van geniale en
simpele invallen, die tot verbluffen
de resultaten hebben geleid. Om te
komen tot een nieuw artikel kan
men bepaalde zaken vergroten (de
kingsize-sigaret), verkleinen (het
pocketboek), omkeren (de grammo
foonplaat met vijf minuten stilte),
overplanten (de vlammenwerper
als insectenverdelger voor de tuin),
anders toepassen (nagellak voor
kleuren van brilmonturen, plastic
slang voor de hoelahoep), wijzigen
(rood-wit gestreepte tandpasta) of
combineren (vierkleuren-potlood,
gehoorapparaat-bril).
Mejuffrouw Ten Broecke Hoekstra
(Lib.) vraagt schriftelijk aan .de minister
president en de minister van maatschap
pelijk werk of,het bun bekend is, 'dat op
dinsdag 15 september in de nieuwsuit
zending van 's morgens 7 en 8 uur door
de radionieuwsdienst verzorgd door het
AJf.P, gegevens uit de begroting 1965
van het ministerie van maatschappelijk
werk zijn omgeroepen.
„Aquarium", tientallen aquaria
Diergaarde Blij-dorp met „Ook
dit is natuur".
M de herfst en de mode"
een mode-Impressie.
Geopend van 10-17 en19-23 u.
Zondags gesloten.
AHOY'-GEBOUW Rotterdam t/m 8 Oct.
"Utrechts burgemeester jhr. mr. C. J. A.
de Ranitz en stafleden van de N.S.
verwelkomden in Utrecht de vorstin, die
even later ook kennis maakte met de
eerste „familie doorsnee" van het spoor
wegbedrijf, een districtsvertegenwoordi-
gïng van de hoofdadministratie en een
deputatie van „hoge en lage" spoorweg
mannen en -vrouwen.
Vanaf het eerste perron wandelde het
gezelschap hierna naar het derde hoofd-
administratiegebouw van de spoorwegen,
waar koningin Juliana eerst een krans
van witte chrysanten en takken Ameri
kaanse eikebladeren legde aan de voet
van het door haar gemaal onthulde mo
nument ter herdenking van de in de
Tweede Wereldoorlog gevallen N.S.-ers.
Rondom het hoofdgebouw en ook langs
de route had zich het voltallige 2800 man
tellende Utrechtse spoorwegpersoneel
opgesteld.
Na de kranslegging speelde het N.S.-
muziekkorps „Valianc Years", waarna de
vorstin even later in de commissarissen-
zaal van het N.S.-hoofdkantoor begroet
werd door de grootofficier in de orde
Een verheugde prinses Beatrix
met het fraaie geschenk: de drie
jarige schimmelkleurige merrie
Comtesse.
Prins Bernhard en prinses Beatrix
hebben gisteren een bezoek gebracht aan
de paardendagen die in Utrecht worden
gehouden en in het kader waarvan de
vereniging tot bevordering van de land-
bouwtuigpaardenfokkerij zijn 25-jarig
jubileum herdenkt. De vorstelijke gasten
werden ontvangen door jhr. mr. C .J. A.
de Ranitz, burgemeester van Utrecht, en
mr. C. Th. E. Graaf Van Lynden van
Sandenburg, Commissaris der Koningin
in de provincie Utrecht, tevens voorzitter
van de VLN.
De 13-jarige Ankie Dekker uit Baren-
drecht bood de Prinses bloemen aan.
Na enige nummers van het programma
bood de voorzitter van de VLN prinses
Beatrix een van de mooiste paarden aan,
die op het ogenblik in Nederland be
schikbaar zijn. Het is de 3-jarige schim
mel Comtesse, gefokt door Van Stuiven-
berg in Echteld en eigendom van de
gebroeder Van der Legen in Asch bij
Buren. Het is een blauwachtige bles met
vier witte voeten van het Gelderse type
en een dochter van Wodan. Het paard
behoort momenteel tot de sterrenpaar
den, nadat zij op de centrale keuring in
Bennekom hoog werd bekroond. Het was
deze aanbieding, die een deel uitmaakte
van de tweede paardendag in de Irene-
hal en als het ware de bekroning van
het 25-jarig jubileum van de VLN, was.
Maar de VLN bood nog een cadeau aan.
Burgemeester De Ranitz kreeg twee
schimmels van het Gelderse type aange
boden, bedoeld voor de weer heropge
richte bereden brigade in Utrecht.
De demissionaire eerste-minister Krag
heeft gisteren de opdracht een nieuwe
regering te vormen aan koning Frederik
van Denemarken teruggegeven. Hij zag
geen mogelijkheden voor een kabinet dat
alleen uit sociaal-democratische minis
ters zou bestaan en ook de vorming van
een coalitiekabinet was hem niet gelukt.
De formatie-opdracht was Krag donder
dag verstrekt.
Nadat koning Frederik echter met de
leiders, van de liberalen en de radicalen
had gesproken accepteerde Krag de op
dracht te trachten een socialistische min
derheidsregering te vormen.
De president-directeur van de Neder
landse Spoorwegen, ir. J. Lohmann, heeft
dit gistermiddag bekend gemaakt in een
toespraak in de commissarissenzaal van
Tijdens de treinreis van de Ko
ningin was langs de route' duide
lijk te zien dat de Koninklijke rit
geen geheim was. Hier en daar
langs de spoorlijn stonden groep
jes zwaaiende scholieren en N.S.-
ers, die bij het passeren van de
met de Koninklijke standaard rij
dende trein een beleefde groet
brachten.
Alle overwegen, ook de niet
beveiligde waren voor deze gele
genheid door N.S.-personeel be-
vsaakt. Bij het passeren van de
splinternieuwe „Trein Toekomst"
512, wilde de directie van de
spoorwegen geen enkel risico lo
pen wanneer bijvoorbeeld een on
voorzichtige automobilist toch
waagde over de onbewaakte over
weg te gaan.
Marno onderging in
Wenen nierbehandelin
President Soekamo heeft gisteren in
Wenen een behandeling ondergaan veor
de verwijdering van een niersteen. De
behandeling Is verricht door de Oosten
rijkse professoren Karl Fellinger en Ri
chard U heihoe r. Zij hebben verklaard
dat er geen operatie nodig is geweest en
dat de behandeling snccesvol is ge
weest. De president kan dinsdag weer
naar huls.
Het was de tweede nlerbehaadeling van
Soekarao in Wenen. In oktober 1961 on
derging hfl een zelfde soort ingreep.
De behandeling werd uitgevoerd in de
prlvékliniek van prof. Fellinger, die
verscheidene wereldleiders behandelt,
o.a, ook Koning Saoed van Arable,
In maart van dit jaar heeft prof, Fel
linger op uitnodiging van Soekamo een
reis door Indonesië gemaakt.
de spoorwegen in Utrecht ter gelegen
heid van het bezoek van de Koningin.
Ir. Lohmann zei dat deze investeringen
de draagkracht van het bestaande be
drijf, waarin thans een vermogen van
circa 1,7 miljard is geïnvesteerd, verre
te boven gaan. zodat speciale finan-
eieringsmaatregelen zullen moeten wor
den getroffen. Daarbij zal niet alleen op
de waarde van de spoorwegen voor de
Nederlandse gemeenschap op korte ter
mijn, maar in het bijzonder ook die op
lange termijn gelet moeten worden, zo
meent ir. Lohmann.
Ook de internationale ontwikkeling
werpt vragen op. De eenmaking van de
vervoerspolitiek in het gebied van de
Euromarkt dreigt voor, de spoorwegen
uit te lopen op een beperking van de
commerciële vrijheid nu men van plan
is de prijzen binnen bepaalde marges te
persen. Ir. Lohmann gelooft dat men
voorbij gaat aan het feit, dat NS meer
dan andere Westeuropese spoorwegbe
drijven in levende concurrentie staat met
weg en water, zodat een ruimers finan
ciële armslag nodig is.
Om in het bij de Belgische grens ge
legen Woensdrecht een nieuwe fabrieks
hal van de Mij voor Vliegtuigbouw
Aviolanda te openen is Prins Bernhard
gistermiddag, zelf zijn Friendship de
Gerben Sonderman besturend, van Soes-
terberg naar de militaire vliegbasis te
Woensdrecht gevlogen, waar hij werd
begroet door de president-commissaris
van de maatschappij, mr. J. Burger
hout.
Naast vele nietsvermoedende gasten
maakte de prins zich zelf aan het
schrikken, toen hij op de knop drukte
en een oorverdovend geratel de nieuwe
hal vulde, terwijl de neon-lampen op
flikkerden: De prins had door op de
knop te drukken niet alleen symbolisch
de hal geopend, doch tevens de daarin
aanwezige machines in werking ge
steld.
In een begroetingswoord memoreerde
directeur E. C. Leertouwer dat het in
1927 te Papendrecht opgerichte Avio
landa nog geen tien jaar geleden met
de bouw van het thans reeds zo uitge
breide nevenbedrijf te Woensdrecht be
gon, waar vele soorten vliegtuigen voor
onderhouds- en reparatiebeurten onder
handen worden genomen. Bovendien
houdt het bedrijf zich bezig met de 11-
cemtiebouw van nieuwe toestellen, zoals
b.v. de Starfighter.
Op de na de opening volgende receptie
werd bekend, dat Aviolanda druk bezig
is met het verbreden van de basis,
waarop het bedrijf rust. Daarbij heeft
de directie het oog laten vallen op het
aardagas en is als voorlopig experiment
begonnen met de fabricage aan de lo
pende band van oliekachels. Het ligt
echter in de bedoeling op gaskachels
over te schakelen zodra de vraag daar
naar dit zal gaan w-tf igen.
van Oranje Nassau geworden president
commissaris prof. dr. ir. H. C. J. H.
Gelissen en zijn dertien commissarissen.
Twaalf, chefs van dienst en de voltallige
personeelraad werden hier ook voorge
steld.
In korte toespraken vertelden hierna
prof. Gelissen, ir. Lohmann en de voor
zitter van de personeelraad, G. J. H.
Alink, het een en ander over groei en
bloei van het spoorwegbedrijf en het wel
en wee van de 29.000 personeelsleden.
Ir. Lobman maakte duidelijk wat de
29.000 N.S.-ers (waarvan 6 procent vrou
wen) dagelijks presteren. Met 2000 per
sonenrijtuigen en 21.000 goederenwagons
worden dagelijks een half miljoen reizi
gers en 100.000 ton goederen vervoerd.
Per jaar komt een bedrag van 600 mil
joen gulden binnen, waarvan 150 miljoen
wordt geïnvesteerd. Belangrijke vraag
stukken staan op het programma. In het
belang van een veiliger treinverkeer
moet voor 1975 het hele relzigersver-
keersnet voorzien zijn van een systeem
van automatische treinbeïnvloeding, er
moeten snellere en frequentere verbin
dingen komen, nieuwe stations in de
randstad, en nieuwe spoorlijnen.
Belangstellend 'luisterde de Koningin
naar de voordrachten over allerlei
spoorwegproblemen. Het duurde alle
maal zelfs langer dan was voorzien. Op
straat was de „piektijd" al merkbaar,
toen de Koningin, tegen kwart over vijf
per auto reed naar de grootste dochter
uit het N.S.-gezin: Van Gend en Loos.
Bij de op het stationscomplex gelegen
goederenloods begroetten de directeuren
Hennes en Dorjee de vorstin, aan wie
daarna de „familie doorsnee" van Van
Gend en Loos werd voorgesteld: negen
hoge en lage mannen en een vrouw.
Dertig minuten duurde dit bezoek en
in die tijd kreeg koningin Juliana van
directeur Hennes te horen hoe Van Gend
en Loos het stukgoederenvervoer in sa
menwerking met N.S. verzorgt Zesdui
zend mensen zijn daarbij elke dag be
trokken. Enkele tientallen zag de Konin
gin daarna bezig toen zij een rondgang
door de stukgoederenloods maakte. Het
lossen van wagens, het opstapelen in
vakken, het inladen van goederentrei
nen, in 15 minuten kreeg koningin Julia
na er een beeld van.
overige gasten beneden blijven.
Nagetuurd door de burgemeester van
Utrecht en Utrechtse stafleden van N.S.
werd de reis om kort na zes uur voort
gezet naar Rotterdam en Schiedam, even
later dan was gepland.
Duizenden forenzen die op dit drukste
uur van de week (spitstijd en vrije dag)
op hun trein stonden te 'wachten, waren
getuigen van dit onderdeel van het Ko
ninklijk spoorwegbezoek.
Op het traject Gouda - Rotterdam
was het voor de vorstin een bijzondere
gewaarwording om vanuit deze unieke
treinplaats te ervaren, hoe een machi
nist het landschap van overwegen,
spoorrails en beveiligingstekens ziet.
„Ze stelde heel spitse vragen", zei
machinist H. W. Scherpenhuyzen. Met
name was de Koningin geïnteresseerd
in de lichtseinen. „Maar die hadden we
toch al in Harmeien?", herinnerde de
Koningin zich.
Ook de dodemanskruk had haar
aandacht „Wordt u er nu niet moe
van?", wilde de Koningin weten van
machinist Scherpenhuyzen, die al eer
der de Koningin per trein vervoerde,
maar nog - nooit eerder in de cabine
tekst en uitleg aan haar kon geven.
Trouwens ook voor Gouda had de
Koningin al heel wat vragen afge
vuurd op de districtschef van de
spoorwegen ir. P. M. J. Claassen.
Met name de bovenbouw, de dienst
regeling en de geplande deltaspoorweg
hadden haar belangstelling.
Vrij zeldzaam was tevens het tijd
stip van het bezoek: tussen kwart
voor vier 's middags en half elf
's avonds, midden in de piektijd dus
van de spoorwegen. Tijdens dit hij-
na zeven uur durende en 200 km lan
ge reis bezocht koningin Juliana
Utrecht, Schiedam, Rotterdam en
Amsterdam.
De Rotterdamse spoorwegfamilie
„doorsnee", die na de begroeting
door de commissaris van de Konin
gin in Zuid-Holland en burgemeester
Van Walsum, aan koningin Juliana
werd voorgesteld, was zestien man
nen en vrouwen sterk. Het was weer
een gemêleerd gezelschap van chefs,
voormannen, machinisten en ploeg
bazen. De centrale verkeersleidin-
het N.S.-seinhuis werd be2ich
opnieuw in het belang van de vers
heid met een klein gevolg. De chef
van exploitatiedistrict zorgde voor
een verklaring van deze hypermo
derne spoorwegverkeersleiding.
Tien minuten duurde het Rotterdamse
oponthoud slechts, want omstreeks zeven
uur werd het vertreksein al weer gege
ven, ditmaal voor een korte rit naar
Schiedam.
Amsterdam was na het diner het laat
ste reisdoel van het Koninklijke blik
sembezoek aan de spoorwegen. Om tijd
te winnen werd de koffie in de trein
gebruikt Op het Amsterdamse centraal
station was een protocolaire stop van een
minuut om de commissaris van de Ko
ningin in Noordholland, mr. Kranenburg,
burgemeester Van Hall en de chef van
het spoorwegexploitatiedistrict als passa
giers op te nemen.
Midden op het grote, verlaten empla
cement Watergraafsmeer maakte konin
gin Juliana niet alleen kennis met een
ander bedrijfsonderdeel, maar ook op
nieuw met de N,S.-familie „doorsnee",
ditmaal 28 Amsterdamse spoorwegmen-
sen. Na een kijkje in de diessellocomo-
tievenwerkplaats, waar enkele locomo
tieven en allerlei typen goederenwagens
waren opgesteld ging het gezelschap
naar het heuvelseinhuis.
Daar werd tekst en uitleg gegeven en
ook kon de Koningin zien hoe het „heu
velen" (het via eea heuvel over 26
sporen groeperen en afremmen van goe
derenwagons) precies In zijn werk gaat.
De spoorwegen hadden daarvoor een
paar flinke treinen in reserve gehouden.
Als trekkers fungeerden daarbij niet al
leen de kleine 21 tons rangeerlocomotief.
ïl.M. de Koningin maakte een rij
toer met de jubilerende Neder
landse Spoorwegen. Zij reisde
vlug, veilig en voordelig van
Baarn, via Utrecht, Rotterdam en
Schiedam naar Amsterdam. Tij
dens de tocht hernieuwde de
vorstin de kennismaking met vele
facetten der N.S.
In.' deze hal stonden enkele tientallen
Schiedammers met vooral jeugdige be
langstellenden op de komst van de Ko-
ningin te wachten. De trein zou om vier
minuten over zeven, op het eerste per
ron arriveren. Om zeven minuten over
zeven hieven de tientallen een gejuich
en eem applaus aan. en beminnelijk glim-
lachend en knikkend wandelde H. M.
daarna midden door de hal vlak langs
de rij toeschouwers. i.
Zij werd geflankeetd door burgemees-1 "4
ter mr. 'J. W. Peek van Schiedam, die''
op het station H. M. heeft mogen be
groeten en de president-directeur van
de N.S. ir. Lohman. Er achter liep de
Commissaris van de Koningin in Zuid-
Holland mr. J. J. Klaasesz die zich te
Rotterdam bij het gezelschap had ge
voegd.
De Koningin wandelde naar de lift
die haar naar de vijfde verdieping, de
kantine van het Schiedamse stationsge
bouw bracht. Hier stonden drie tafel
tjes met ieder vijf stoelen gereed. Ge
durende vijftig minuten werd het diner
gebruikt. Stipt om acht uur kwam het
gezelschap uit dc deuren die toegang
verschaffen tot de lift.
Voor het vertrek van H. DL waren
drie tijdstippen gepland, namelijk 8.04
of 8.17 of 8.34 en tegen acht uur kwam
het sein dat het vertrek wei op 8.17
zou worden gesteld. Dat gebeurde even
wel niet. Vlak voor acht uur waren weer
tientallen in de plaatskaartenhal geko
men. Op het verhoogde stationsplein was
het in het duister nog minder druk ge
worden. Een enkele amateur-fotograaf
probeerde alsnog zijn plaatje te schieten.
De Koningin wandelde wederom toege
juicht en onder applaus naar het derde
perron wa3r de trein op tijd (8.04) rich
ting Amsterdam vertrok.
Mr. Klaasesz vertrok even later onder
politie-escorte richting Den Haag. Een
grote groep van samenwerkende politie
mannen van Schiedamse politie, spoor
wegpolitie e.d. hebben ervoor gezorgd
dat het publiek rustig op afstand bleef
en dat daarnaast volgens de wens van
de jubilerende N.S. de spoorwegzaken
normaal voortgang konden vinden.
Dat gebeurde dan ook, veel reizigers
konden naar loketten en treinen gaan
vrijwel zonder te bemerken dat er hoog
bezoek was. Voor het spoorwegperso
neel was er uiteraard wel de nervosi
teit vanwege de zorg voor het verrich
ten van perfect werk. Bovendien dien
dent de politiemannen en ander personeel
koffie met broodjes te nuttigen bij de
hal en datzelfde geldt voor de dertig
verslaggevers die op het perron in het
spoorwegrijtuig hebben geluncht. Com
missaris K. Rijpma en hoofdinspecteur
C. van der Haagen hadden de leiding
pij de goede Schiedamse regeling van
het geheel.
maar ook een 72-tonner, de Goliath van
de spoorwegen.