ROTTERDAM
VERKOOPT
NIETS
Burgemeester: opdracht is opdracht
Havenmeester: proficiat, daar ga je
Pettenkwestie toch
prettig geëindigd
Golar Solveig voerde 50.000 ton aan
Botlek ontving R'darns
grootste graantanker
Wordt rekord
Spionnen van
Frankrijk en
VS bestrijden
elkaar
FLORA MOPJES
Zang en volksdans
uit Jeruzalem
Jrn voedseI i
L&neem Wajang
omdat het
ongezouten
margarine is,
puur plantaardig!
Tabora toonde
zich in onze
Merwe)haven
Fleurig program
met te sobere
costuums
Werf directie
optimistisch
Dode na botsing
tegen trein
ü«i§S
DE ROTTERDAMMER
DONDERDAG 5 AUGUSTUS Ute
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Het is onwaar,
schijnlyk, dat Rotterdam gemeen
te-eigendommen gaat verkopen
om aan investeringsmiddelen te
komen. De regering heeft toe
stemming gegeven, het bedrag
van de kasgeldfinanciering van
90 miljoen te verhogen tot 110
miljoen en daarnaast mag de
Maasstad rekenen op een extra-
leningcontingent van 15 miljoen
voor de financiering van de aard-
gasombouw.
Willemstad is in ieder geval
dank zij de pettenkwestie weer
in het nieuws geweest. Achter
de borrel was het ook in
Willemstad zelf het gesprek
van de dag. Iedereen heeft nu
zijn zin: de burgemeester is van
de kwestie af, de raadsleden
zien de havenmeester met pet
en hijzelf kreeg een compliment
van zijn vrouw: Hij staat je
toch goed.
Havenmeester G. 8. de Hollander
(Van een onzer verslaggevers)
WILLEMSTAD Het vier
honderd jaar oude Willem
stad heeft een haven. Twee jaar
geleden benoemde de gemeen
teraad voor die haven een
havenmeester in vaste dienst.
Deze gemeenteraad en deze
havenmeester zijn ineens natio
naal (en misschien wel inter
nationaal) nieuws geworden.
Journalisten, -fotografen en tv-
mensen hebben zich naar
Willemstad gespoed.
Meewarig
Belachelijk
rO OTTERDAM Gulzig en met
AV veel lawaai doen drie reus
achtige elevators zich bij de Graan
Elevator Maatschappij (GEM)
N.V. in de Botlek te goed aan de
lading van de gloednieuwe tanker
Golar Solveig: 50.000 ton Ameri
kaans graan, de grootste hoeveel
heid die ooit in éénmaal per schip
de Rotterdamse haven binnen
kwam. Vanaf vrijdag is de lossing
aan de gang. Dinsdag boopt men
de tanks van het schip leeg te heb
ben.
DAG EN NACHT
het volledige
voor uw hond plslsfgf-fa
Y Met GRATIS speldje.
FLORA HONDENBROODFABRIEK - DORDRECHT
Op 1 juli waren er over de
gehele wereld 1709 schepen in
aanbouw van gezamenlijk
11.059.606 brt, aldus Lloyd's
Register of Shipping.
Japan stond weer vooraan
met 3.429.170 brt, ruim 31 pro
cent van het wereldtotaal en
ruim een miljoen ton meer dan
een half jaar geleden.
De tweede plaats werd ingeno
men door Britse en Noordiers®
werven, die 1.640.359 brt of 14.8
procent van het wereldtotaal in
aanbouw hadden. Op de derde
plaats kwam West-Duitslahd met
951.149 brt, gevolgd door Zweden
(790*,244 brt), Italië (570.142 brt),
Noorwegen (486.357 brt), Spanje
(442,275 brt), Frankrijk (430.792
brt), Polen (414.546 brt). Neder
land (535.569 brt) en de Verenigde
Staten (340.061 brt). Voor China,
Oost-Duitsland en de Sowjet-Unie
zijn geen cijfers bekend gemaakt.
Jubileum
Vergroot
Millimeter
Donker
Door deze maatregelen komt de ge
meente voor haar investeringsprogram
ma van dit jaar Cf 426 miljoen) een be
drag van minder dan ƒ20 miljoen te
kort In een nota aan de gemeenteraad
schrijft het college, dat het „manco
zal kunnen worden gevonden, ener
zijds uit de hogere opbrengst van de
eigen financieringsbronnen en ander
zijds uit het verloop van de investe
ringen".
„Zoals de ontwikkeling zich laat aan-
zien, zal een geforceerde versterking
van de eigen financieringsbronnen
waarschijnlijk kunnen worden voorko
men", aldus B. en W.
De regering had Rotterdam aanvanke
lijk een lemngquotum van ƒ250 miljoen
toegestaan voor dit jaar. Later deelde zij
de gemeente mee, geen bezwaar te heb
ben tegen investeringen tot een bedrag
van ƒ90 miljoen met kasgeld boven het
lemngeontingent van ƒ250 miljoen en de
eigen financieringsbronnen (ƒ40 mil
joen),
„Het is, aldus B. en W., nog niet dui
delijk in hoeverre het extra contingent
voor de aardgasorabouw kan worden
toegerekend aan het lopende investe
ringstijdvak. Maar wij menen er wel van
te mogen uitgaan, dat deze extra toewij
zing de financieringsmoeilijkheden voor
het lopende tijdvak voor een deel zullen
verlichten".
HAMBURG De Deutsche Shell A.G.
heeft gisteren meegedeeld in 1964 een
verlies van 11.2 miljoen mark geleden te
hebben tegen een winst van bijna 48
miljoen mark in 1963.
In het jaarverslag wordt het verlies
hoofdzakelijk geweten aan de daling van
de prijzen van stookolie m Duitsland. De
verkoop steeg met 10.7 pot. tot 12.2
miljoen ton hetgeen 5.3 pet. achterbleef
bij de stijging van het Duitse verbruik
van pefroleumprodukten in 1964. De
verkoop bracht 3.076 miljoen mark op
tegen 3.129 miljoen m 1963.
-F*
deren vinden dat de raad ook wel
wat eleganter had kunnen zijn en bij
voorbeeld eerst eens in een brief aan
de heer Den Hollander duidelijk ma
ken dat het ernst is en pas daarna
met een sommatie komen, maar dat
niet ineens doen
En wat zegt de omstreden haven
meester zelf (nadat hy uit de kajuit
van een jachtje op de haven is ge
klommen) „Vanavond om zes uur g*
ik de pet dragen. Maar voor n wil ik
het nu wel even doen. Ik houd meer
van dat gemoedelijke. Ook in mijn
werk als havenmeester. Natuurlijk
met pet op zien ze meteen wie je bent,
maar dat is ook niet altijd goed. Het
wordt allemaal zo officieel. Die pet
is toch veel te veel eer voor my. Nee
goud zit er nog niet op dat komt pas'
als je langer in dienst bent.
„En terwijl hy grinnekend de pet
om zyn hoofd drukt: Nou proficiat,
daar ga je".
„Ik ga twee petten dragen als ze
me 12 000 betalen per jaar. Ik krijg
nu 1200 Het is een bijfunctie. Ik heb
een transportbedrijf".
Weggaan of ontslag ntmen doet hij
toch niet" zegt een kennis. Hij was al
havenmeester toen hu nog niet eens
was aangesteld Het brengt nog veel
werk mee die functie van havenmees
ter, vooral in de zomermaanden. Dan
is het een hele toer om bijna honderd
jachtjes een plaats te geven.
Inzet? De fraaie pet van de haven
meester die hy niet wil dragen. Het
was allemaal niet zo erg geweest als
er voor wat de raad betreft geen
gezagscrisis was ontstaan. Het is ge
ëindigd met de raadsbeslisslng dat de
havenmeester, de 59-jarige transport
ondernemer G. B. den Hollander of
zijn pet moet dragen of ontslagen zal
worden.
Zover is het gelukkig niet gekomen,
want hoewel de bruingebrande ha
venmeester in een eerste reactie zei:
Dan maar ontslag, heeft hij woensdag
middag om zes uur de omstreden pet
met zilveropdruk „Havenmeester" op
gezet „De brief is nog niet verzonden",
zei gemeentesecretaris K. Dane, „maar
ik moet het toch doen", vulde hij aan
met een schuine blik naar de nu door
zijn pet van ver herkenbare haven
meester.
En terwijl buiten rond het zonover
goten haventje de mensen lachend
naar de meewarig hoofdschuddende
heer Den Hollander kijken en nieuw
aangekomen watertoeristen naar hem
wijzen en opmerken „Kijk daar loopt-
ie met z'n pet", zegt burgemeester P.
B. Bouman jr. in het fraaie stadhuis
O Burgemeester P. B. Bouwman
ons: „We moeten het niet allemaal zo
somber inzien. Ik weet best dat er in
Willemstad en daarbuiten om wordt
gelachen. Maar er zijn voor deze stap
wel termen aanwezig. Den Hollander
is een uitstekend havenmeester maar
by zijn aanstelling door de raad is
de voorwaarde gesteld dat hij een pet
zou dragen We hebben er speciaal de
maat voor genomen en dan moet hij
de pet niet thuis laten liggen,
Ik vind het belangrijk omdat hy nu
duidelijk herkenbaar is als gezags
drager Toen ik hem er in het verle
den opmerkzaam op maakte zei hij
steeds met een grapje: Ik zal wel eens
zien.
De raad attendeerde mij er ook op.
Laatst in een vergadering van B. en
ff, waar de heer ben Hollander voor
iets anders was, zei ik nog tegen hem:
Joh, zet je pet op want je krijgt er
last mee. Hy zei: 't komt voor eikaar
burgemeester. En toen de pet dins
dagmiddag nog niet te zien was, zei
het raadslid 3. Schuil bij de rondvraag
in de raadsvergadering: Meneer de
voorzitter de havenmeester heeft nog
steeds zijn pet niet op.
Ik heb toen gezegd Jullie benoe
men en ontslaan, en opdracht is op
dracht Als de raad het scherp wil
stellen moet de raad dat maar doen.
En toen is er unaniem besloten een
briefje (beter gezegd een sommatie)
te sturen. Het is een uitzonderlijk
soepele raad en ik houd er ook wel
van lachend de waarheid te zeggen,
maar hij heeft zich aan de consignes
te houden of anders had hij dat bij
zyn benoeming moeten zeggen" aldus
de burgemeester. „De gemeenteraad
kan niet met zich laten spelen
En zo denken er meer inwoners van
Willemstad over. Anderen halen la
chend hun schouders op en weer an-
Een ateuw rekord dus voor Rotterdam,
dat nog altijd de grootste en snelste
graanhaven ter wereld is. De komende
weken zal de jaarlijkse graanstroom
weer losbreken en als het een beetje
meezit, aal de rekord-overslag van vorig
jaar - 7,2 miljoen -ton gebroken
kunnen worden.
De superschepen die het graan met
tienduizenden tonnen tegelijk over de
Atlantische Oceaan aanvoeren, kunnen
niet terecht in de Maashaven Rotterdam
se graanhaven bij uitstek. Hun diepgang
en lengte staat dat niet toe. Ook de
Waalhaven kan zulke schepen niet ont
vangen. De giganten kunnen echter ai
enige tijd afmeren bij de GEM, m de
n°g steeds in ontwikkeling zijnde Botlek
overtroeft daarmee bijvoor
beeld Londen, dat zulke schepen niet kan
binnenlaten.
Het graanoverslagbedrijf van de GEM
begint nu langzamerhand zijn voltooiing
te naderen. De aannemer is maanden te
Iaat met de oplevering. Bii de bouw
De Cubaanse regering heeft studen
ten, die m opleiding zijn voor het
priesterschap m de Rooms-Katholieke
Kerk vrijgesteld van militaire dienst
plicht.
Drie elevators zuigen de ruimen van
de tanker Golar Solveig leeg. Het
schip de grootste graantanker die
Rotterdam ooit ontving ligt bij de
GEM in de Botlek.
(Foto Frits J. Rotgans)
PLANTEN MARGARINE
ongezouten-puur plantaardig-hcht verteerbaar-dus gezond.
gebied belangrijk. Zij had verschei
dene diensten op Oost-, Zuid- en Zuid-
West-Afrika, toen in 1939 de tweede
wereldoorlog uitbrak en haar nog
maals een ramp trof. Want in 1945
was van de vloot geen schip meer
over.
Maar in 1951 was de Deutsche Ost-
Afrika-Linie weer op de zeeen. En op
het ogenblik bezit zij een vloot van
negentien eigen schepen van samen
meer dan 200.000 ton. Met de schepen
van zustermaatschappijen (en gechar
terde schepen) mee, beschikt zij over
400.000 ton draagvermogen (vijftig
schepen).
Oudste kapitein van de rederij is
Arthur Lankou (66), die het comman
do voert over de Tabora. Jongste
kapitein is zijn zoon Hans (34).
PAKIJS Volgens het links-ge
oriënteerde Franse weekblad Nou vel
Observateur is er in Frankrijk een
strijd gaande tussen leden van de
Amerikaanse inlichtingendienst en de
Franse contraspionage.
De Franse veiligheidsdienst heeft
volgens het blad opdracht gekregen
zijn aandacht niet te beperken tot
spionnen uit Oost-Europa. Men is
thans op de hoogte van het verblijf in
Frankrijk van een zestigtal agenten
van de Amerikaanse CIA, het centraal
inlichtingenbureau, aldus Nouvel Ob
servateur, dat voorts meent te weten
dat bepaalde Franse industrieën zijn
gewaarschuwd geen Amerikaanse
leerlingen in dienst te nemen.
Herinnerend aan de jongste schen
ding van het Franse luchtruim boven
Pierrelatte, waar een Amerikaans
verkenningsvliegtuig de daar geves
tigde kemmstallaties fotografeerde,
merkt het blad op dat de Amerikanen
niet uitsluitend belangstelling voor de
Franse kemfabrieken hebben. Zij zyn
ook geïnteresseerd in de Franse strate
gische kernmacht, in de operationele
bases uitgerust met Mirage-4 vliegtui
gen en in de Franse luchtverdediging,
aldus het blad.
Het gaullistische weekblad Nouvel
Candide verkondigt de theorie dat het
fotograferen van Pierrelatte deel uit
maakt van een Amerikaans plan om
een kaart samen te stellen waarop
alle Europese plaatsen voorkomen,
die zouden moeten worden gebombar
deerd indien de Amerikanen, tijdens
een conflict tussen Oost en West, van
het Europese vasteland zouden wor
den verdreven. Het blad schrijft dezê
uitleg toe aan president De Gaulle,
zonder echter enige bron voor deze
opmerking te melden.
Flora is ook deelnemer aan de I
nationale speldj'escompetitie. j
naar Kaapstad in Zuid-Afrika en
kwam naar Rotterdam om lading
in te nemen. Daarna voer het naar
Antwerpen, zijn laatste haven op
het Westeuropese continent.
De Tabora, een fraai gebouwd schip
(bouwkosten DM 14.5 miljoen), meet
13.500 tdw. Zij biedt accommodatie
aan twaalf passagiers, aan wie com
fortabele hutten ter beschikking staan.
Haar snelheid bedraagt 18.5 mijl,
waardoor het mogelijk is de afstand
Antwerpen-Kaapstad in veertien da
gen af te leggen. Voorts is het schip
modem uitgerust. Het heeft onder
meer een spier, die 150 ton kan
heffen.
De Tabora, het grootste schip van
de redenj, maakte haar maidentrip op
de kop af op de dag, waarop 75 jaar
geleden het eerste schip van de
Deutsche Ost-Afrika-Linie de haven
van Hamburg verliet voor een reis
naar Oost-Afnka,
De Deutsche Ost-Afrika-Linie vieit
dus dit jaar haar jubileum. De maat-
schappij werd opgericht op 19 april
1890 door een combinatie van ban
kiers en exporteurs onder leiding van
de bekende Adolph Woermann, een
autoriteit in de internationale scheep
vaartwereld.
In de eerste wereldoorlog gmg de
vloot geheel verloren. En het duurde
tot 1921 voordat de maatschappij
opnieuw schepen in de vaart bracht.
Tot die schepen behoorden de Wmd-
huk en de Pretoria, beide 18 000 tons
passagiersschepen.
Na de eerste aanloop vergrootte de
Deutsche Ost-Afrika-Linie haar vaar-
Een oude Hamburgse zeebonk,
„opa" Hermann Heinnch Zoelïkau,
geeft op het ogenblik een geheim
prijs, dat vele knutselaars tot op
de dag van. vandaag niet hebben
kunnen ontraadselen. Op de mter-
nationale verkeerstentoonstelling
te Muenchen laat hij zien hoe men
een schip in een fles „bouwt". Hij
is nu bezig met een model van de
Wappen von Hamburg II, een
prachtig Hanze-schip, waarvan het
origineel in 1686 van stapel liep.
Er zijn nog maar weinig zeelie
den, die schepen in flessen (kun
nen) „bouwen". Het is een hobby,
die aan boord van schepen met
meer wprdt beoefend. Zij dateert
uit de tijd van de zeilschepen, toen
zij, die de zeeën bevoeren, nog
over veel vrije tijd beschikten als
de wind niet gunstig was.
Het leven aan boord van de
moderne schepen heeft een ander
ritme. De moderne zeeman gnjpt
ziet zo snel naar mes, vijl en
naald. Maar eens was er een
periode, waarin „fles-schepen" als
souventers naar huis wenden ge
bracht en daar uitbundig bewon
derd.
Het bouwen van schepen in fles
sen is een millimeterwerk. Het
schip wordt „opgevouwen" door de
hals van de fles geschoven en door
middel van hele dunne draadjes,
die tevoren aan enkele onderdelen
zijn gevestigd, in de juiste vorm
„getrokken". Dit laatste is voor de
„bouwer" het spannendste ogen
blik. Zit het schip niet op de juiste
olaats of breken de draadjes, dan
is al het werk voor niets geweest
°n kan de „bouwer" opnieuw be
ginnen.
En daarover moet men niet ge-
•ing denken. Een paar honderd
werkuren zijn met deze schepen al
gauw gemoeid. En er is moed voor
nodig nog eens dit geduld-werk ter
hand te nemen.
Zo rond de eeuwwisseling waren
•r prachtige schepen m flessen te
koop. Zij droegen namen van be
roemde zeilschepen of van lieve
jonge meisjes, die eens de bruid
werden van de zeeman, die ze had
vervaardigd....
Bij de huidige prijzen voor de
nieuwbouw van schepen is concur
rentie met het buitenland wel
mogelijk. De moeilijkheid schuilt
echter in de kredietvoorwaarden.
Als een bedrijf kan meefinancie-
ren, dan worden de mogelijkheden
uitgebreid.
Ir. H. Buter, president-commissa
ris van de N.V. Zaanlandse
Scheepsbouw, vertelde dit op de
jaarvergadering aan de aandeel
houders.
Hij toonde zich niet pessimis
tisch over de toekomst van de
werf, „Het bedrijf is goed van
reparaties voorzien en er wordt
een vaste klantenkring opgebouwd.
We zijn niet zo gebaat bij de winst
van vandaag. Belangrijker is een
bedrijf op te bouwen, dat ook m
de toekomst een woordje kan blij-
VPn m^aA<3t■v^e•'lre^n,,
factor. De kleuren waren flets en zelfs
somber.
Bij de mannenkleding overheersten het
zwart en het grijs en m de finale waren
j "°uwen in zwart en gnjs
gekleed. Dat kan een interessant effect
geven op een toneel met een licht
achterdoek.
Tegen de donkere achtergrond van het
openluchttheater verbrokkelden nu de
lichamen van de dansers vaak tot losse
ledematen. Voor de toeschouwer ging er
veel van de beweging teloor
Volksdans is om er aan mee te doen en
met om er naar te kijken. Zonder
choreografie is hij voor een toeschouwe
een dikwijls onaantrekkelijke vertoning
en het is dan ook te begrijpen dat een
choreograaf lijn heeft gebracht in het
geen de groep op het toneel bracht Doch
deze choreografie vertoonde weinig va
natie: dezelfde figuren kwamen terug in
allerlei dansen.
Het openluchttheater was vrij behoor
lijk bezet er de leidster van de groep
tevens zangeres, wist een goed contact
met het publiek tot stand te brengen
Belangrijk was, dat het programim
niet alleen bestond uit jolige luchtigheid
Zang en dans spelen in het religieuze
leven van de Jood en ook als er voor
hem reden is tot bewogenheid een grote
rol Er werden enkele liederen en danseo
gebracht, die ontroerden en die ons deze
groep heel na brachten.
HANS W LEDEBOER
BOTTERDAM Israëlische foiklo-
regroepen hebben over het algemeen
in de harten van de Rotterdammers,
vooral van de Rotterdamse jeugd, een
warm plekje. Dat hebben zij te dan
ken aan een eerste optreden tijdens
de Florïade. We werden toen getrof
fen door de bruisende, juichende
fleurigheid, het laaiend enthousiasme,
de elektriserende pittigheid van de
groep, die op het podium van het
Dijkzigt-openluchttheater kwam.
Verscheidene malen zijn de Israëlieis,
daarna hier geweest en jammer genoez
hebben we die aanstekelijke vreugde, die
overmoedige blijheid en vooral die pitfi
ge manier van dansen nooit meer be
leefd. Het peil van die eerste voorstellmt
is niet meer gehaald. Ook woensdag
avond niet.
Hebben wij de vorige malen studente-
van het Techmon. de technische hoge
school te Haifa aan het werk gezien
woensdagavond traden in Dijkzigt de
studenten van de universiteit te Jeruza
lem op.
Dans. zang en muziek waren aantrek
kelijk- De stemming zat er m, er werd
goed werk gegeven. Maar de eostumering
was wat erg sobertjes en costuums zijn
hij een folklorefeest een belangrijke
De jongste aanwinst van de
Deutsche Ost-Afrika-Linie te
Hamburg, het m.s, Tabora, heeft
zich aan onze haven gepresenteerd.
Het schip maakte zijn maidentrip
UTRECHT In het ziekenhuis bi
Enschede is gisteravond overleden de
24-jarige J. W. A. Noorderdorp h»
Zwanenburg, die enkele uren tevoren
zwaar gewond raakte, nadat een
auto waann hy als passagier meereed,
op een onbeveiligde overweg tussen
Brammen en Zutphen tegen een pas
serende trein was gereden.
De bestuurster van de auto liep een
shock op, terwijl twee kinderen, cue
ook in de auto zaten, licht gewond
werden.
LEOPOLDSTAD De Kongolese pre
mier Muise Tsjombc, zal op dertien
augustus een bezoek brengen san de
internationale beurs van Munchen. Op
dertien augustus is de Kongolese dag op
de beurs.
