i
I
Eerste blad
van nieuw
vier
wm
m
m
m
VERDWENEN
I
Westward lio!"
it
Tuin heeft
zijn aapjes
óp 't droge
K
WÈÊÊÊÊÈÊÊÊIÊÊË&
t
ilSS
fSÉ®
Klein drama in
grote stad
1^' 'T^MErt
v
Pagina 3
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1965-
M
fete-
ma.
It
a/tien' van dec Kleij
y al druk bezig met
sinterklaas
riv
DRIE GEBIEDEN
Hef klinkt voor een bui-
s tenstaander allemaal sim-
ipel. Impresario, verzorgt
t feestavonden, makkelijk, je
I belt de man op en een dag
later staat hij met alle ge
wenste artiesten voor de
deur. Maar dat is zeer zeker
niet zo. De heer Van der
Kleij legt het precies uit:
Je zou kunnen zeggen dat
Uk op drie verschillende ge-
bieden werk. Ik verzorg dus
t feestavonden, met allerlei
I verschillende, beroemde en
minder beroemde artiesten,
iJ: schrijf revues die de
mensen dan. door eigen me
dewerkers kunnen laten
spelen en ik verzorg kinder
programma's, met poppen
kasten, goochelen en zo."
BEMIDDELING
SINDS HBS-T!)D
SPIEGELE!
wÊMs&m.
Boswachterswoning:
droeve herinnering
Recessie
Problemen
Historie
--
-
pSBIlil
- T
§ÊmÈÈÉ$
Drukke dagen
t-fex i - «V j
■wijs
Itleg
iter,
%n
area
beaj
teg,
tot
oed
Isel
trail
en;
ave
5.
rnmxi
CtnéarisfnnC
'J1
tv
t
I
kfU'TIEN van der Kleij.
fc-rs, donkerbesnord,
trnkkeiijk pratend, af en toe
en toegefelijke glimlach.
Ammin 'jsföjteèstavónf en",
zoü^rneri iiem kt anen
kioemen. Hij is namelijk im
presario van cabaret- en
Ijevueprodukties, dië hij
tvonr bedrijfs- en: vereni
gingsleven verzorgt. Martien
Th. C. van der Kleij orga
niseert dit al onder de naam
Emka-show.
„Op het ogenblik begint
het alweer druk te worden.
We 'hebben, zoals zovelen,
i?t de vakantie een soort
komkommertijd gehad. Maar
nu, er, zijn aanvragen voor
deze winter maar ook al
voor de winter van volgend
jaar. Het is wat ongewoon
om daar nu al aan te denken,
mar bijvoorbeeld de Sin
terklaasfeesten voor kinde-
i ren, daar moet je nu eigen
lijk al voor bespreken, wil
je op tijd met een goed pro
gramma komen."
De „gewone" feestavonden
vullen het grootste deel van
Martien van der Kleij's show-
leven. „Daar komt. zoveel voor
kijken, daar heb je geen idee
van. Om te beginnen belt mij
dus iemand op, van een perso
neelsvereniging, of zo, en die.
vraagt mij liem. op die en die
tijd een programma te leveren,
mei bijvoorbeeld Willeke Al-
berti er vooral in, ik noem nou
maar iets. Dan bel ik de be-
i ireffende artiesten op, en kijk
i of ze vrij zijn. Is dat zo. dan
volgt nog een hele admïnistra-
heve business. Je blijlt trou-
wens soms bellen ook. Maar
go ei, en dan op die avond ver-
torg je de hele boel, de belas-
bug ook, en het draaiboek, en
ae „aankleding" van de show,
ie Programmering. In deze be
middeling zit dus mijn brood.
De mensen zouden dus ook zelf
zon avond in elkaar kunnen
Jetten, maar dan zitten ze met
al die problemen, waar ze niets
van vermoeden. Voor die be
middeling vraag ik een be
paald percentage. Als u het
met in de krant zet, wil ik wel
zeggen hoeveel."
Dan revues. Bij een jubi
leumjaar, of wanneer er an
derszins iets te vieren valt,
willen sommige bedrijven of
"'.stellingen een speciale, voor
Jea geschreven, originele show
nebben. Die krijgen ze dan, als
te Martien van der Kleij bel
len.
,Dat is heel erg leuk werk.
«e bent er wel een poos mee
«eng natuurlijk, ik reken ais
afleveringsdatumdus wan-
neer alles, ook de spelers, de
decors, de regie, klaar is, onge
veer zeven maanden na de op
dracht. Dat Iheb ie echt we
nodig. En meer dan vier ver
Jaar neem ik niet op me. Dat
toil niet gaan. Je moet je eerst
he.emaal inwerken in de stof,
dus een paar daoen je oriënte-
ren in een bedrijf, met veel
fensen pratenzo krijg je
langzamerhand ideeën en stof.
Die revueschrijverij dateert
overigens al vanaf mijn HBS-
hJa. toen ik op de Willem de
minjgerschool ook aspiraties in
die riChting had."
Het derde punt: de kinder
programma's. „Ook heel fijn.
De opeet is heel anders hè?
hier dus ook weer het engage-
ren van medewerkers, vooral
tan de juiste, en het in elkaar
zetten van zo'n middag of
avond."
Zijn hele nog jonge) leven
heeft Martien van der Kleij in
de „show", gezeten. Na zijn
HBS-tijd schreef hij voor ver
enigingen, voor militairen, en
zo ging de bal aan het rollen.
Van het' een kwam het ander,
en twee jaar geleden zei de
heer Van der Kleij-zijn baan
procuratiehouder officieel
vaarwel om zich (met ministe
riële erkenning) geheel te gaan
wijden aan zijn Emka-show.
Vreemde en onverwachte
dingen gebeuren er natuurlijk
ook ih zijn loopbaan. „Er is al
tijd wel iets geks. zegt Martien
van der Kleij. „Zoals bijvoor
beeld in een revue. De eerste
avonden ging alles goed hoor,
■maar toen ze even ingespeeld
waren, werden de medewer
kers overmoedig. Zohad er
iemand op een spiegelei, dat
echt moest worden opgegeten,
enorme ladingen peper en zout
gedaan. Dat gezicht 'van dege-
ne die de hap nam! Maar het
mooiste is. dat ze dan gewoon
doorspelen.
hEZE luchtfoto van Aero-Camera
heeft geen archeologische
waarde. Wat er op is te zien, is niet
de fundering van een ringburchf uit
de tiende of elfde eeuw, blootge
legd na moeizame arbeid. Integen
deel, deze plaat toont een wegen
bouwkundig werkstuk in wording
en men kan als vaststaand aanne
men, dat binnen niet al te lange
tijd op de afgebeelde plaats er heel
wat zal zijn veranderd.
Helemaal links boven in de hoek
is een stukje Yondeiingenweg te
zien en ook nog een deel van het
zandbed van een helemaal nieuwe
wegverbinding, die de Vondelingen^
weg zal moeten verbinden met de
zuidelijke randweg, die in de toe
komst Europoort via de Yondeiin
genweg eer. rechtstreekse verbin
ding met Noord-Brabant zal geven.
Het ronde ding in het centrum van
de foto is één blad van het klaver
bladkruispunt dat een verbinding
zal vormen tussen de nieuwe Yonde
iingenweg en de weg van Rotter
dam-Zuid naar- Spijkenisse. Dat V
kruispunt is in,aanleg tussen het Eemhavencomplex en
Het oostelijke deel van de gemeente Rhoon. De vol
water staande bouwput is zo te zien heHbegin van
het werk aan de tunnel, waarmee de weg naar Spij
kenisse onder de komende zuidelijke randweg door-
duikt.
Er komen hier twee belangrijke kunstwerken vlak
bij elkaar: éven links van dit kruispunt, net buiten de
foto vallend, komt het grote verkeersknooppunt be-
-~j
zuiden de Benelux-tunnel, waaraan ook al hard wordt
gewerkt.
Men weet, dat rijkswaterstaat de wegen-ruit rond
Rotterdam, waarvan zuidelijke randweg en Benelux-
tunnel een onderdeel uitmaken, omstreeks 1970 ge
reed wil hebben. Dan zal dus ook het hier afgebeelde
klaverbladkruispunt met Spijkenisse-tunneltje en al
klaar moeten zijn. Rotterdam ziet er vol verwachting
naar uit.
is
A LS EEN DROEVE HERïNiNERUvG aan wat eens
jT^het Sterrebos in Schiedam was, staat daar een
zaam en verlaten, temidden van een weelderige
tuin vol hoog opgaand geboomte, heesters, planten en
bloemen de oude boswachterswómag, die in 1912 werd
gebouwd. Het Sterrebos is verdwenen, opgeslokt door
de industrie. Binnenkort komt aebter dé woning de
nieuwe in- en uitgang van Wilton-Fijenoord. Eenmaal
liep er de befaamde „kilometerlaan", waar elke recht
geaarde Schiedammer trots op was.
Die lange, donkere laan liep naar.de Maas, waar 's^ zomers
de Schiedamse jeugd elke avond de „pantoffelparade" hield.
Deze begon ai in de Burgemeester Knappertlaan. De „zomer-
boulevard" werd in de wintermaanden verwisseld voor de
Hoogstraat en Broersvest.
Aan de rivierkant stond een groot houten bord, waarop
ondernemende makelaars hadden laten schilderen; dat er in
Schiedam industrieterrein te koop was, Een lokkende aan
moediging om zich. hier te vestigen.
Het was natuurlijk niet bedoeld voor de flanerende jonge
lui langs de rivierzijde, maar voor voorbijvarende zakenlie
den. -*■-■" :-\.V V -f vV-- 1
schiepen nieuwe problemen. Indus
trialisatie werd harde noodzaak.
Daaraan viel het Sterrebos ten offer.
Jarenlang hapte geen.'vis in dit
verleidelijkeaas, want in 1929, eif
jaar na de Eerste Wereldoorlog begon
de recessie ai.Wallstreet, het finan-
ciële bolwerk van de wereldeconomie,
stortte op een enkele middag ineen en
sleurde de gehele oude wereld met
zich mee.
Het ingewikkelde raderwerk der
wereldhuishouding stond bijna stil,
met als gevolg financiële debacles en
massale werkeloosheid. Tien jaar
lang. Toen brak de Tweede Wereld
oorlog uit.
Van het houten bord aan de Maas
kant was niet veel meer over. Maar
het oude Sterrebos, dat in 1934 zijn
25-jarig bestaan vierde, was groten
deels intakt gebleven, dankzij de
crisis, die geen investeringen toeliet.
Na de bevrijding is dit allamal
veranderd. De grote bevolkingstoe
name en de nieuwe welvaartsstaat
Er bleven in Schiedam nog; slechts
de juwélen van tuinarchitectuur: Ju-
lianapark en Volkspark. Beide vor-
men een integrerend gedeelte van de
fraaie Stadhouderswijk, een onont
beerlijk recreatie-bord voor deze
groenè woonwijk. Het is tevens een
ontspanningègélegenheid voor het
dichtbevolkte Schiedam-Zuid en hét
„Oude Westen". Tenslotte vormen
beide parken een onderdeel van de
Groene Zoom, die vanaf de prachtige
Maasboulevard halvemaanvormig om
de stad loopt en die in 'het Beatrix-
park zijn afsluiting vindt.
De historie van het Sterrebos be
gint met een besluit van de'gemeen
teraad in 1908, om in te gaan op de
aanbieding tot opspuiting met bag
gerspecie afkomstig uit de Waalha
ven van 70 hectare oeverterrein
langs de Maas, de buitengronden
bewesten de Spuihaven.
Hier lagen laaggelegen -grienden,
riet- en bieslanden, met kronkelende
kreekjes, die tot romantische roei
tochtjes uitnodigden, een kleine we
reld, bijna ontoegankelijk, met een
rijke vogelbevolking.
In een officieel voorstel van dat
jaar stond, dat een terrein van 56
hectare tussen de Maaskant en de
West-Frankelandsedijk zou worden
doorsneden met een aantal landwe
gen in de vorm van een Sterrebos.
Deze weten van 20 meter breedte
zouden worden beplant met vier
rijen bomen, waardoor een laan zou
ontsaan van 6 meter breedte, ter
weerszijden beplant en een strook
bos.
Het Sterrebos was geboren en
werd in 1909 opengesteld voor het
publiek.
UITGAANDE SCHEPEN in
de dalende avondzon, een
beeld dat altijd boeit, niet al
leen voor de vreemdeling of
bezoeker maar juist voor de
bewoner van de plaatsen langs
de Nieuwe Waterweg, voor wie
een dergelijk schouwspel iede
re mooie avond valt te bele
ven.
Het zijn deze schepen, hno-
derden per dag, duizenden per
jaar, die Rotterdam maakten
tot wat het nu is: de grotoste
haven ter wereld.
y -I"r.v J-C- ?M fCjji
V v.
1P IsM- iillM! "t
rJ^T r;-f;
IpsSpfêi
p.'
"DEGEN in Rot-
-*■*- terdam. De
ménsen in de stad
lopen met hoog
opgezette kragen,
of onder para
plu's, ze schuilen
in warenhuizen,
tramhuisjes, ca
fé-restaurants- en
bioscopen. En wat
doe je dan als
welopgevoed
chimpansee? Je
gaat op een bank
je zitten wachten
tot de bui voorbij
is. Dan begeef je
je weer naar je
plaats achter de
tralies van je hok,
en je kijkt weer
vol belangstelling
naar de mensen
die voorbijkomen.
Zo ging het ten
minste bij deze-
chimpansee uit
Diergaarde Blij-
ddrp.'Ondanks de
vakantietijd, on
danks het. zomer-
seizoen, moesten
hij en zijn mede-
apen zich sohik-
V kén in de- sqms
herfstachtige tem-
.peraturen in hun
-omgéving.
Maar de weers-*
omstandigheden
gaven geen aan-
leiding tot minder
belangstelling
vóór -hém, enzij h
rasgenoten. Daar.
kan Diergaarde
Blijdorp een
woordje over
- meepraten. Want,
hoé onwaarschijn
lijk hét ook moge
klinken, het
slechte;, weer is,
volgens Blijdorp-
autoriteiten, zeer
•zeker niet ongun
stig geweest voor
het bezoekers
aantal, Men kon
zelfs spreken van
een uitgesproken
„diergaarde-
weer": een beetje
druilerig, koel,
geen zon..„Want
wanneer het zon
nig is", zo ver
telt men, „dan
zeggen de men
sen: Kom, we
gaan naar het
strand, of naar de
bossen, in ieder
geval: naar bui
ten. En ziet het er niet zo florissant
uit, dan is men eerder geneigd om
een bezoekje te brengen aan de
Diergaarde. Bij een bui heb je daar
altijd onderkomen."
De resultaten van het vakantie
seizoen van dit jaar (dat natuurlijk
nog niet ten einde is) zijn tot dusver
dus vrij gunstig. Er waren zelfs,
verhoudingsgewijs, meer bezoekers
dan vorig jaar. Dat de buitenlanders
bierbij een betrekkelijk klein per
centage vertegenwoordigden, is be
grijpelijk. De „dierentuin" is een
bij uitstek stedelijke aangelegenheid,
die dan weliswaar genoeg mensen
van buiten de stad aantrekt, maar
die als voornaamste bezoeker toch
wel de Rotterdammer binnen zijn
hekken heeft.
Extreem drukke dagen, bijvoor
beeld de zaterdag, kent de diergaar
de niet. Het is zelfs 's zaterdags rusti
ger dan door de week. Ook hier is de
oorzaak weer het wegtrekken-naar-
buiten, met auto, trein of caravan.
Wel waren uiteraard Tweede Paas-
en Pinksterdag topdagen, die niet
meer worden geëvenaard. Maar
andere „uitschieters" die zijn er niet.
Een chimpansee trekt zich daar
echter niet veel van aan. Wel of
geen bezoek, veel of weinig, het laat
hem vrij koud. Als hij maar op tijd
zijn eten krijgt, en ais hij maar droog
blijft, wanneer het regent.
VOO RDE NATUURLIEFHEBBER
spreken sporen van kleine dra
ma's, die in bos en duin zijn te
vinden, boeiende verhalen. Hier een
pluk veren, waar een sperwer een
vogel heeft geslagen. Ginds het sa-
vogel heeft geslagen. Ginds het sa
menkomen van een prent van een
eekhoorn met die van een roofdier-
tje... umarna de prent van het roof
dier alléén verder gaat.
Maar soms vinden we op het pla
veisel van een grote stad sporen, die
een evenzeer boeiend verhaal vertel
len. Er was deze week op de tegels
van de Lijnbaan in Rotterdam, vlak
bij de Van Oldenbameveltstraat, een
vrouwenportret geschilderd. Kleurig,
een wat verdroomkle uitdrukking op
het gestoyleerde gezicht, verdienstelij
zijn werk niet voor niets gedaan: er
stond bij geschreven „merci beau-
coup", dank u zeer. Was de artiest
een Fransman? Of behoorde dit
Franse tot de wat kleingeld gevende
voorbijgangers gerichte dankwoord
bij zijn .„status"? Niemand weet het,
want de schilder had zijn arbeid niet
mogen voltooien. In een heel ander
handschrift stond: ,J>e politie was
hier".
Tekening en bijschriften bleven-als
stille getuigen.