Bewogen debat over
huwelijk van Beatrix
Davitamon IQ
elke dag
net over
prinses
Beatrix
Duitse atoomreactor
gaat via Rotterdam
onvoorz
GGZH
eoldsch medina
Onrast voor
Mew York
Rotterdams
Jaarboek
Voor in Kiel gebouwd vrachtschip
Over twee jaar
station voor
Alexander
Achtduizend mijl
met droogdok
op sleeptouw
Mr. Beernink:
R.Ph.O. bracht
stralend slot
in Bremen
Prins Bernhard
ontving Spaanse
troonpretendenten
Voorwaardelij ke
straffen in zaak
tegen gebr. K.
^straiten voor
drie inbrekers
F. POT (67)
OVERLEDEN
Vertrouwen
Niet achteraf
Keactionaïre krachten
DINSDAG 26 OKTOBER
DE ROTTERDAMMER
Korte notities
spfft
U hebt recht op een
EMINENT - ORGEL
™IuAmM5TER^M-HAARLEM"
ERNSTIGE ZAAK
PIJNLIJK GETROFFEN
ONBEGRIJPELIJK
'•m
pagina 4
dr. H. Daalder, hoogleraar in de we
tenschap der politiek, NRC-redac-
teur A. F, Luyendijk en de student
L. L. van Maris.
De meeste indruk maakte het even
heldere als bewogen betoog van prof.
Daalder. Hij vond het voor de monar
chie levensgevaarlijk, dat iets van het
oude vertrouwen geknakt was en voor
zag grote moeilijkheden in de ver
houding tussen Hof, regering en parle
ment. Dat regering en parlement in
feite voor een voldongen feit waren
gesteld, dat de herdenking van Anjer
dag is tegengehouden en dat er in bre
de kring een duidelijke kater heerst
onder zorgvuldig voorbereide publi
citeitscampagne achtte hij bijzonder
kwalijk.
Ook uitte hij kritiek op de beslis
sing bij de huwelijksvoltrekking in
Amsterdam te doen plaatsvinden
„uitgerekend in Amsterdam waar on
der dekking van de Duitse weermacht
1 van de 8 burgers is weggehaald".
Prof. Drion waarschuwde voor
een verzetsstrijd achteraf. Zijn op
merking, dat er acht jaar geleden
een premier was benoemd wiens
oorlogsverleden niet bepaald vlek
keloos was zonder dat er toen ook
maar één petitie bij het parlement
is ingediend, ontlokte een luid ap
plaus. Dat er nu zo tegen von Ams
berg geageerd moest Worden, be
greep hij niet.
De heer Luyendijk die de republi
keinse gedachte als een Spielerei be
schouwde, vreesde wei dat de waar
dering voor hét Oranjehuis zou dalen
tot 'het niveau van voor de oorlog.
Nadat ook de andere forumleden
hun bezwaren of instemming hadden
kenbaar gemaakt, kregen de aanwe
zigen gelegenheid met hen in discus
sie te treden. Daarvan werd een druk
gebruik gemaakt en b(j alle ernst kon
er ook nog wel eens gelachen worden,
zoals by de opmerking van een repu
blikein dat hij voor de goedkeurings
wet was, omdat het huwelijk het tot
stand komen van een republiek aan
zienlijk zou versnellen.
(Van onze Leïdse redaktie)
LEIDEN Anders dan vorige week
in Amsterdam in de gisteren gehouden
forumavond over de goedkeuringswet
voor het huwelijk van prinses Beatrix
betrekkelijk rustig verlopen. Hier geen
„boe"-geroep, geen spreekkoor en geen
door de zaai dwarrelende met leuzen
volgekalkte" papiertjes. Met een pu
bliek van voornamelijk Leidse studen
ten in plaats van Amsterdamse provo's
was dat laatste ook nauwelijks te ver
wachten geweest.
Overigens betekent het ontbreken
van een „provocerend" geluid aller
minst dat het maar tam toeging gister
avond. Sprekers zowel van het forum
als uit de zaal namen geen blad voor
de mond en naarmate de avond vor
derde werden hun woorden steeds va
ker beloond met een applaus. De stand
punten werden dan ook steeds duide
lijker en vooral ook bewogen gefor
muleerd.
Onder voorzitterschap van de her
vormde studentenprédikant ds. J. A.
Eekhof werd de goedkeuringswet
verdedigd door prof, mr. H. Drion,
hoogleraar in het burgerlijk recht,
Volkskrantredacteur J. van Scha
veren en de student A. P. van Hoek:
tegen het wetsontwerp spraken prof.
met de Rotterdamse haven -in kontakt
staan. Het moeilijke van een jaarboek
is, dat het zich steeds moet aanpassen
aan dé veranderde omstandigheden.
De samenstellers hebben zich voortref
felijk van deze zware taak gekweten.
Men kan zeggen, dat het boek „bij"
us. Het bevat een zeer uitvoerige in
formatie, yooral op het gebied van
adressen.
Daarnaast zijn in het boek, dat in
de Duitse en Engelse taal is versche
nen, lezenswaardige artikelen opgeno
men over tal van facetten van de
haven
Paklxuisxneesteren, Rotterdam, de
len mee, dat het thans mogelijk is
scheepsdoorconnossementen af te ge
ven van Rotterdam naar Djulfa, de
zuidelijkst gelegen stad van Europees
Rusland, Djulfa, een handelscentrum
van betekenis, ligt ten zuiden van het
Kaukasus-gebergte op de grens van
Armenië en Iran, daar waar het Russi-
ehe spoorwegnet overgaat in de spoor
lijn naar Teheran.
De drijvende universiteit Seven
Seas van de Europa-Canada Linie is
het 108 dagen durende herfstsemester
begonnen met ongeveer 300 Ameri
kaanse studenten. Tijdens deze reis
zullen ze havens aandoen in Europa,
het Nabije-, het Midden- en het Verre
Oosters. Aan het eind van deze week
wordt het schip in Lissabon verwacht,
de eerste Europese haven in het vaar-
schema. Zoals bekend worden de stu
denten, voordat ze een haven aanlo
pen, op de hoogte gebracht met de
geschiedenis en de economische, socia
le en culturele aspecten van het be
trokken land.
De Amsterdamse koopvaarder
Adriaen Block vestigde in 1614 de
eerste handelspost in-het toenmalige
Nieuw-Amsterdam, al lang new-York
geheten. Hij had. Nieuw-Amsterdam
bereikt met zijn schip dat de naam
Tijger droeg. Met deze Tijger was hij
niet bijzonder gelukkig. Het schip
raakte hij kwijt door brand, maar
omdat Adriaen Block zonder schip
niet uit de voeten kon, liet hij door
zijn schepenlingen en Indianen in het
tegenwoordige Manhattan een nieuw
bouwen, dat hij de naam Onrust gaf
en waarmee nij later zijn rusteloze
ontdekkingsreizen voortzette, (zei fo
to).
Een model van deze Onrust (schaal
1 10), anderhalve meter lang en
gebouwd door Jan van Amerongen,
hoopt een Amsterdamse delegatie vol
gend jaar de stad New-York aan te
bieden. Het krijgt een plaats in de
hal van het toekomstige World Trade
Center, waar naar schatting dagelijks
130.000 mensen dan worden herinnerd
aan de stcihting van de eerste handel
spost op Manhattan.
De tweede auto-veerboot van de
N.V. Noordzee Veerdiensten te Rotter
dam is op de Seebeck-Werft te Bre
merhaven te water gelaten. Het schip
meet 3950 brt, heet Norwind, kan 200
auto's en 235 passagiers vervoeren, en
zal volgend jaar een dienst gaan on
derhouden tussen Rotterdam-Euro
poort en Huil.
BRUJMSSE De eerste kabel van,!-
kabelbaan over de Grevelingen is mJ
succes gedemonteerd. Men gaat de»
week een begin maken met het lap»
zakken van de tweede kabel. Dit zal JJ
aantal verkeersstremmingen lot s-emu
hebben. De Grevelingendam zal voor slis
verkeer gesloten zijn: op donderdae's
oktober van 10.00 tot 12.00 uur en
maandag 1 november van 10.00 tot' 131»
uur en op donderdag 4 november van
10.00 tot 12.00 uur
Koningin Juliana heeft gister
middag op paleis Soestdijk het
Japanse prinselijke paar ontvan
gen. Op de foto v.l.n.r. Prinses
Beatrix, Prins Hitachi, de Konin
gin, de heer Claus von AntsbCTJ
en Prinses Hanako.
In het kader van dit oriëntatie-
bezoek waren prins Hitachi
(29), tweede zoon van keizer
Hirohito, en prinses Hanakn
Tsugaru (25) vanmiddag in
Rotterdam, waar zij werden
ontvangen in het Japanse eon-
sulaat, dat is gevestigd in het
gebouw van Phs. v. Ommeren
aan de Westerlaan. Morgen ver
trekt het prinselijk paar vanuit
Hoek van Holland naar Enge
land.
thie
:eer
!s di
:sl li
teel:
nedii
ia s
(Vervolg van pag. 1}
„Had Beatrix", zo vervolgt hij, „de
enige juiste weg bewandeld en de rege
ring strikt vertrouwelijk tijdig in kennis
gesteld van haar gevoelens en had de
regering in deze situatie, waarin er nog
niets van naar buiten was getreden, het
oordeel van de fracties gevraagd, dan
was dit voor ons (de FvdA-red.) geen
vraag geweest en hadden wij een verder
voortgaan op deze weg ten stelligste ont
raden. Waarom? Omdat wij wisten, dat
een Duitser als echtgenoot van ons toe
komstig staatshoofd een betwist punt in
het volk zou zijn en niets zo schadelijk
voor onze constitutionele verhoudingen
is, dan wanneer de politieke belangstel
ling wordt afgeleid naar meningsver
schillen rondom het vorstenhuis. De
grondfout bij deze aangelegenheid ligt
dus bij Beatrix".
Maar nu het eenmaal zo gelopen is,
de prinses haar eigen gang is gegaan en
de publiciteit zich voortijdig van het ge
val meester heeft gemaakt, is er volgens
de heer Nederhorst „een volstrekt andere
situatie ontstaan". Als in deze prinses
Beatrix door verzet van de PvdA geen
toestemming voor haar huwelijk zou
krijgen, doet ze óf afstand van haar
rechten op de troon („Dan zitten we mid
den in een koningskwestie"), óf ze ver
breekt haar verloving om die rechten te
kunnen behouden. In beide gevallen zou
de weigering van de PvdA zo'n grote
vertroebeling van de politieke verhou
dingen in Nederland tot gevolg kunnen
hebben, „dat het normaal functioneren
van een democratisch bestel hierdoor
ernstig zou worden belemmerd en de
reactionaire krachten (Telegraaf, Else
vier) de volle wind in de zeilen zouden
krijgen".
Toch had de PvdA dit risico aanvaard
als gebleken zou zijn dat tegen de heer
Von Amsberg ernstige bedenkingen kon
den worden ingebracht.
Dit is naar de mening van de heer
Nederhorst niet gebleken. Hjj weet dat
het gedwongen lidmaatschap van de
Hitlerjugend en het eveneens gedwongen
dienstnemen bij de Wehr macht voor ve
len een niet te overkomen moeilijkheid
is. Maar het gaat hem te ver „wanneer
wij in Nederland wél De Quay ais minis
ter-president aanvaarden, die n.b. vrij
willig het op een akkoordje met de Duit
sers en de NSB wilde gooien, en dan van
een Dnltse jongen van 17 jaar verlangen,
dat hij midden in oorlogstijd dienst wei
gert".
Belangrijker vindt de heer Nederhorst
„hoe Von Amsberg momenteel is. Daar
omtrent zijn geen feiten te noemen die
het aannemelijk zouden maken dat hij
een slechter prins-gemaal zou zijn dan
prins Bemhard".
Een republiek acht de heer Nederhorst
op het ogenblik geen erg aanlokkelijk
perspectief. „Een Nederland met als
staatshoofd een Juliana of een Beatrix
goed in de hand gehouden door rege
ring en parlement prefereer ik boven
een Nederlandse republiek met aan het
hoofd een De Qauy of Luns, want dat
wordt het".
„Wel zal ernstig moeten worden over
wogen of bij de komende grondwether-
zienlng en bij de regeling van de voor
lichting over het Koninklijk Huis geen
bepalingen zouden moeten worden op
genomen, die verhinderen dat de pre
tendenten voor de kroon of de draagster
zelve, door eigenmachtig optreden de
regering in een dwangpositie brengen".
ROTTERDAM Maandagmorgen Is op het
terrein van de H.AJL, aan de Rijnhaven een
acetyleenfles én brand geraakt. Een monteur
was bezig met het repareren van de afraste
ring van een kraan op 15 meter hoogte, met
behulp van de acetyleenfles, die op de grond
lag. Op een gegeven moment is de vlam in
de fles geslagen.
De brandweer heeft de fles dichtgedraaid
en met een nevelspuit afgekoeld. later heeft
de Arbeidsinspectie de fles in het water van
de Rijnhaven ter verdere afkoeling gedompeld.
Wie zich wil oriënteren op Rotter
dam als wereldhaven, industrie- -en
handelscentrum vindt een uitstekende
leidsman in Jaarboek 1965-1956 (uitga
ve Der Hafenkurier 7,50, blz 164).
Enige jaren geleden verscheen het
voor de eerste maal en sindsdien
heeft het zich onmisbaar gemaakt
voor alleen, die op enigerlei wijze
urne
iesii
Ml it
artel
L-j. i
«tea
("Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Naar wij van de zijde
directie van de Nederlandse Spoorwegen
vernemen is het de bedoeling dat met in
gang van de nieuwe dienstregeling voor
1967, dus in mei van dat jaar, een aantal
treinen van de lijn RotterdamUtrecht
zullen stoppen bij een halte in Alexander-
stad.
Waarschijnlijk zal deze spoorweghalte
voorlopig worden gebouwd als een hou
ten noodstation dat later zal plaats ma
ken voor een' definitief bouwwerk.
Wanneer met de bouw wordt begonnen
is nog niet bekend, een tijdelijk houten
gebouwtje kost weinig tijd.
Ook de naam van het station staat nog
niet vast, hoewel er in de interne corres
pondentie van de Nederlandse Spoorwe
gen de term „Rotterdam-Oost" wordt ge
bruikt.
Maar het station komt er, zoals men
weet, niet alléén ten behoeve van Rotter
dam-Oost maar ook van Capelle aan den
IJsseL Het komt ongeveer te liggen op de
grens van beide gemeenten.
Steeds meer (hardwerkende)
mensen ontdekken het „geheim"
van Eminent: de ideale ontspan
ning na een drukke dag! Hoe U
Uw „zorgen" vergeet en h-e-l-e-
m-a-a-l ontspantJEn...de Eminent
is zo simpel te bespelen, óók
door ongeoefenden. Komt U 't
maar eens - vrijblijvend - pro
beren. Wij zullen U dan graag
óók de verdere voordelen ver
tellen! Zoals de prijs van f 1795.-
ROTTERDAM De sleepboten Missis
sippi en Thames elk 4.000 pk van L.
Smit en Co's Internationale Sleepdienst
zijn vanmorgen met een deel van een drij
vend droogdok van La Spezia in Italië
naar Formosa vertrokken. Het tweede
deel van dit dok zal binnenkort dezelfde
8200 mijlen lange zeereis maken achter de
sleepboot Elbe, 4.500 pk. Tot het Suez-
kanaal zal de Loire, 1.650 pk, assistentie
verlenen.
Beide delen vormen samen het 50.000
tons droogdok AFD 35, een zuster van het
tekende Singapore Dok, dat boten van L.
Smit en Co eerst van Engeland naar Sin
gapore sleepten en daarna in 1954 terug
naar Engeland waar het werd gesloopt
AFD afkorting van .Admiralty Floa
ting Dock" 35 werd in 1948 van Bom
bay, waar het is gebouwd, naar Malta ge
sleept Malta Drydoeks Ltd. verkocht het
enige tijd geleden aan de Cantieri Navale
Santa Maria in La Spezia. Het dok, dat
eerst voor de sloop was bestemd, is uit
eindelijk doorverkocht naar Formosa,
Rotterdam. Schladamte Vest 6T, leb
122766. Goes, lange Kerkstraat 41,
MADRID Naar het Franse pers
bureau AFP uit goede bron verneemt,
hebben twee Spaanse troonpredenten,
prins Juan Carlos de Bourbon en
prins Carel Hugo van Bourbon van
Parma elkaar vorige week vrijdag
ontmoet tijdens een bezoek aan prins
Bemhard, die voor een verblijf van
enkele dagen in Spanje was.
De ontmoeting had plaats in de
villa La Finca Nombela van de Zwit
ser Leo Biaggi in Escalona in de pro
vincie Toledo,
Prins Juan Carlos was vergezeld
van zijn echtgenote prinses Sophie
van Griekenland, prins Carel Hugo
van prinses Irene.
(Van onze parlementsrednctie)
DEN HAAG De brief van. PvdA-fractieleider drs. Nederhorst over
het huwelijk van prinses Beatrix heeft inpolitieke kringen veel op
schudding veroorzaakt. De Tweede-Kamer fracties, die vanmorgen in
het kamergebouw bijeenkwamen, hebben, er langdurig over gesproken.
Enkele fractieleiders gaven in de loop van de dag commentaar. De
grootste coalitiepamer van de PvdA, de KVP, gaf bij monde van de
heer Schmelzer blijk van ernstige ontstemming. „Wanneer het de be
doeling geweest is van de heer Nederhorst zijn standpunt en enkele
bezwaren op deze wijze duidelijk te maken, dan is dat bijzonder en-
voorzichtig en onjuist geweest", zo zei de voorzitter van de ch-tweede
kamerfractie, mr. Beernink.
Hij vond, dat de heer Nederhorst de door hem genoemde voorbeelden
in het voorlopig verslag over de goedkeuringswet als „inbreng" van
de PvdA had moeten laten opnemen, temeer daar het in deze situatie
onmogelijk is om scheiding te maken tussen de heer Nederhorst als
fractie voorzitter en zijn fractie.
„In dat geval hadden zij kunnen bijdragen tot zuivere politieke ver
houdingen in de democratie. Verschillende uitlatingen van de heer
Nederhorst over het koninklijk huis zijn weinig fraai en niet gebaseerd
op feiten. Tenslotte zijn verschillende bewoordingen van de heer Neder
horst in de brief een zijdelingse aanval op de coalitiepartner, de KVP",
zo zei mr. Beernink.
De anti-revolutionaire fractieleider Roolvink gaf er de voorkuer aan
deze kwestie eerst met zijn fractie te bespreken. Dit is een ernstige
zaak, die wij alvorens een oordeel te geven nauwkeurig moeten
bestuderen, verklaarde hij.
De voorzitter van de K.V.P.-fractie in de Tweede Kamer, drs. W. K. N.
Schmelzer, verklaarde: „Ik bij door de in Het Parool van gisteren ge
publiceerde brief van de heer Nederhorst over het huwelijk van prinses
Beatrix pijnlijk getroffen, in verschillende opzichten. Vooral ook door
de wjjze waarop over leden van het koninklijk huis en over Nederlan
ders als De Quai en Luns wordt gesproken. Ik stel mij voor daarop in
de Kamer zelf bij de behandeling van de goedkeuringswetten op 10 no
vember terug te komen".
„Zélfs als ik ervan uitga, dat het «iet de bedoeling van de heer
Nederhorst is geweest, dat deze brief zou worden gepubliceerd vind
ik het toch onbegrijpelijk, dat hij zich daarin een zodanige kritiek heeft
veroorloofd op leden van het koninklijk huis en op oud-minister-pre-
sident De Quay, die zich daartegen niet konden verdedigen", aldus ver
klaarde mr. W. J. Geertsema, leider van de VVD-fractie.
„Voorts acht ik het zorgwekkend, dat de op een na grootste politie
ke partij In Nederland zich bij haar besluisvorming over een. zo belang
rijke zaak voomaamcüjk laat leiden door partijpolitieke overwegingen
en niet door het landsbelang," aldus mr. Geertsema.
BREMEN In -de Glocke-zaal te
Bremen is gisteravond als laatste grote
manifestatie in het kader van de her
denking van het feit dat Bremen duizend
jaar martetrechten bezit een druk be
zocht feestconcert gegeven door het
Rotterdams Philharmoniseh Orkest onder
leiding van Franz-Paul Decker. Dit con
cert vormde het hoogtepunt in de Neder
landse dagen in de vrije Hanzestad
Bremen en werd onder anderen bezocht
door de Nederlandse ambassadeur te
Bonn G. E. baron van Ittersum en zijn
echtgenote, de burgemeester en president
van de senaat van de vrije Hanzestad
Bremen "W. Dehnkamp, burgemeester W.
Thomassen en wethouder J. de Vos van
Rotterdam, de Nederlandse consul te
Bremen de heer F. P. Wetkmar en verder
door leden van de Nederlandse ambassade
te Bonn en een Rotterdamse delegatie.
Op de beide volksliederen volgde de fees
telijke ouverture van Oscar van Hemel.
Na de Jupiter symphonic van Mozart
vertolkte de Nederlandse pianist Daniel
W'ayenberg het eerste pianoconcert van
Beethoven. Het concert werd besloten
met de tweede Suite Daphnis et Chloé
van Ravel.
DEN HAAG De rechtbank in
Den Haag heeft vanmorgen uitspraak
gedaan in de zaak tegen de drie ge
broeders K. uit Scheveningen. Deze
hebben terecht gestaan wegens ge
knoei in gefingeerde contracten aan
gaande de verkoop van auto's, met
het doel hierdoor geld los te krijgen
van finaneiermgïïinstellingen. Ze wa
ren namelijk in financiële moeilijk
heden geraakt.
G. K. en A. K., respectievelijk 45
en 40 jaar oud, werden elk veroor
deeld tot acht maanden gevangenis
straf voorwaardelijk. De officier van
justitie had twee weken geleden vijf
maanden, waarvan twee maanden
voorwaardelijk, geëist.
De zaak tegen de 37-jarige C. J. K.,
tegen wie zes maanden gevangenis
straf, waarvan twee maanden voor
waardelijk, was geëist, werd door de
rechtbank terugverwezen naar de
rechter-commissaris voor een nader
onderzoek.
De 25-jarige boekhouder J. A. van
K. werd overeenkomstig de eis van
de officier van justitie veroordeeld
tot een boete van ƒ250. Hij had te
recht gestaan wegens valsheid in ge
schrifte.
SCHU
fenkooi
ierde I
Ithtel
S® jut
luBori
Am
1 Holt:
ROTTERDAM De rechtbank heeft
dinsdagmorgen de 34-jarige automonteur
C. B. M. uit Barendrecht veroordeeld tot
een gevangenisstraf van een jaar en zes
maanden met aftrek. M. had vele inbra
ken gepleegd, waarvan er hem vier (in
Rotterdam en Btlthoven) te laste waren
gelegd. Ook werd zijn auto verbeurd ver
klaard. De eis van de officier wes destijds
een jaar en negen maanden cel en het
verbeurd verklaren van zijn auto.
De twintigjarige C. M. A. G„ los werk
man, uit Rotterdam, werd veroordeeld
tot een jaar en drie maanden gevangeis-
straf met aftrek, en ook zijn auto is ver
beurd verklaard. G. had op 25 juni alleen
en op 7 juni samen met de twintigjarige
stukodoor A. M. K. uit Rotterdam inge
broken. De buit was ondere andere een
groot aantal flessen sterke drank. Tegen
hem was drie maanden gevangenisstraf
méér geëist K. kreeg vijf maanden cel
met aftrek, conform de eis.
,*>»Ebla
™se re.
f934 (ij
s uur al
knheden
Agent»
traat 13c
Klacht{
«boven
•klant]
Uli'tie 2(
wmG.t
Apolhe,
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Op 67-jarige leeftijd
Is vorige week overleden de heer Frlts
Pot, dlrekteur van de Handelmaatschap
pij voorheen Pot en Van Nes en presi
dent-commissaris van het Groothandels-
gebouw.
De begrafenis van de heer Pot, die ook
over grote artistieke gaven beschikte, ge
tuige zijn vele soloconcerten met het Rot
terdamse Symphonie-orkest Symphonia,
ls in alle stilte op Oud-Kralingen ge
schied.